Ramazan ay geldiinde insanlarn oruçlarnn kabul olmas için pek çok hususa dikkat edilir. En hassas ekilde orucu tutmak isteyenler, akllarndaki soru iaretlerine güvenilir ve net yantlar ararlar. 11 ayn sultan, aylarn en bereketlisi ramazan aynda skça gündeme gelen sorulardan biri de seferi iken oruç tutulur mu olmaktadr. Seferi oruç tutulur mu yani yolda oruç tutulur mu sorusunun cevabn sizin için aratrdk.
Dini konularda merak edilenlerle ilgili en yetkili mercilerden bilgi almak önemlidir. Seferi oruç Diyanet leri tarafndan da çerçevesi anlatlan bir ibadettir. Seferi iken oruç tutulur mu Diyanet tarafndan yantlanan ve her sene gündeme gelen bir konu olmutur. Bu sene de Diyanet leri Bakanl tarafndan gündeme gelmitir ve insanlarn oruç tutma konusundaki meraklar giderilmitir.
Seferi oruç nasl olurseferi oruç artlar nelerdir ve seferi oruç kaç km yolculuklarda geçerlidir diyenler için hazrladmz bu yazda seferi oruca dair merak edilen detaylar yer alyor. Eer ramazan aynda bir ehirden dier ehre gitmek isterseniz bu satrlardaki bilgileri hatrlayp oruç tutma eylemini netletirebilirsiniz.
lginizi çekebilir: Göz, Kulak, Burun Damlas Orucu Bozar M?
Öncelikle seferi oruç ne demek ksaca açklayalm. Seferi oruç, bir kiinin bulunduu ehirden farkl bir yere gitmesi durumunda kazaya brakaca oruçtur. Ramazan ay dönemi içinde kiiler çeitli nedenlerden dolay seyahat halinde olabilir.
Meslei oförlük olan ya da i için ehirleri gezen birisi oruç tutma konusunda tereddüt edebilir. Gidilen uzun yollar, aç ve susuz halde farkl ehirlerde bulunmak insanlar biraz düündürse de slam dininde bu durumun da bir kolayl salanmtr.
Eer ramazan günlerinde evinizden farkl bir ehirde ve evde 15 gün geçirecekseniz ve bulunduunuz ehirden 90 km uzaa gidecekseniz daha sonra tutmak üzere seferi orucunu kazaya brakabilirsiniz.
Seferi oruç niyeti nasl yaplr, sefere çklma durumu varsa hiç niyet yaplmamal mdr sorusunu Diyanet cevaplamtr. Yant öyledir: “Ramazan’da sefer mesafesi (en az 90 km.) bir yere gitmek için yola çkacak olan kimse, geceden oruca niyet etmeyebilir. Fakat niyet ettikten sonra gündüzün yolculua çksa bu yolculuk esnasnda meru baka bir mazereti bulunmazsa orucunu bozmamaldr.”
lginizi çekebilir: Kan Vermek Orucu Bozar M? Diyanet Cevab
slam dininde seferi oruç artlar belirlenmitir. Bir kiinin seferi orucunu tutmas için u durumlar yerine getirmesi gereklidir:
Seferi oruç artlar arasnda en önemlisi yolculuk mesafesiyle ilgilidir.
Yaanlan ehrin dnda en az 90 km uzaklkta bir yere yolculuk yaplacaksa; seferi oruç tutulabilir. Kii yolculuk yapt ehirde 15 günden fazla kalacaksa, o artk gittii yerde misafir deildir ve orada oruç tutma görevini tamaktadr.
Eer 15 günden daha az bir süre kalacaksa gidilen yerde misafir olarak kabul edilir ve oruç tutma zorunda deildir. Dilerse bu orucu kazaya brakabilir ve sonrasnda tutabilir.
Yolculuk bitiminde kaç gün oruç tutulmadysa; o günlerin kaza orucunun tutulmas gerekir. Seferi oruç kaç km diyenler için 90 km artnn altn çizebiliriz.
Ramazan’da sefer mesafesi (en az 90 km.) bir yere gitmek için yola çkacak olan kimse, geceden oruca niyet etmeyebilir. Fakat niyet ettikten sonra gündüzün yolculua çksa bu yolculuk esnasnda meru baka bir mazereti bulunmazsa orucunu bozmamaldr.
Balanan bir ibadetin mazeret yoksa tamamlanmas gerekir. Sefer bir mazeret olduu için, eer orucunu seferîlii baladktan sonra bozarsa kendisine keffâret gerekmez, sadece kaza gerekir. (bn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, III, ). Hz. Peygamberin (s.a.s.) Mekke’nin fethi için sefere çktnda oruçlu iken, Kadîd denilen yere varnca orucunu bozmas (Buhârî, Savm, 34; Müslim, Syâm, 88) sava artlarnn gerei olarak deerlendirilebilir.
Bilgi kaynak: seafoodplus.info
Seferi iken oruç tutulabilir. ayet oruç tutan kiinin ileri aksamayacak ve salna herhangi bir zarar gelmeyecekse ramazan aynda tuttuu orucun sevab büyüktür. Dilersiniz ki uzun yolculuk yapacak kiiler, özellikle de oförler uyank kalmak adna yeme içme eylemine devam etmelidir.
Su, kahve ve çay içerek uykularn datrlar. Özellikle de çok uzun yolculuklar yapan kiiler bir süre sonra ackma hissine kaplr. Bu ackma ve susama halini gidermek için oruç tutulmas gerekmez. Daha sonra kazaya brakarak telafi edebilir.
90 km uzakla gidecek olanlar, eer dayanacak haldeyse ramazan orucunu tutup gittii yerde iftarn yapabilir. Seferde iken oruç tutulur mu sorusunun cevab evettir ancak kazaya brakmak da caizdir yani dinen bir sakncas yoktur.
Ramazanda seferi orucu tutan nafile oruç tutmu gibi düünülerek nafile sevab alyor diye yorumlanmaz, Diyanet sayfasnda farz sevab alnacan belirtmitir.
lginizi çekebilir: Di Frçalamak Orucu Bozar M? Diyanet Cevab
Orucu bilinçli ekilde bozmann günah olduu ifade edilir. Fakat baz durumlarda oruç istemsiz ekilde bozulabilir. Hastalk halleri bu durum içindedir. Zaruri bir durumda doktor kesin gerekli dediinde gda takviyeli serum alnrsa ya da ine yaplrsa seferi oruç bozmak zorunda kalr ve sonradan orucun kazas gerekir.
Seferi iken oruç bozmak istenirse ne yaplr? Niyetlenmi orucu bozmak günah olarak bilinir. Fakat daha sonra tutmak amacyla kazaya braklrsa günah affedilir. Yolculua çkmadan niyetlenen, aniden yolculua çkmas gereken kii sefer halinde olduu için orucunu bozabilir.
Kuran’ Kerim’de seferi oruçla ilgili öyle ayetler yer almaktadr:
“(O sayl günler), insanlar için bir hidayet rehberi, doru yolun ve hak ile batl birbirinden ayrmann apaçk delilleri olarak Kur’an’n kendisinde indirildii ramazan aydr. Öyle ise içinizden kim bu aya ularsa, onu oruçla geçirsin. Kim de hasta veya yolcu olursa, tutamad günler saysnca baka günlerde tutsun. Allah, size kolaylk diler, zorluk dilemez. …” (Bakara Suresi, )
Bakara Suresi seferi oruç ayeti bulundururken oruç ile ilgili bir baka ayet de öyledir: “Eer o sizi boarsa, Rabbi ona, sizden daha hayrl, Müslüman, inanan, sebatla itaat eden, tövbe eden, ibadet eden, oruç tutan, dul ve bakire eler verebilir.” (Tahrim Suresi 5. Ayet)
Rivayet edilir ki:
Hz. Aie Radiyallâhu Anhâ anlatyor:
Hamza ibni Amr el-Eslemi Radiyallâhu Anh, Resulullah Sallallâhu Aleyhi Vesellemden yolculuk srasnda tutulan orucu sordu. Kendisi çok oruç tutan birisiydi.
Resulullah Sallallâhu Aleyhi Vesellem öyle cevap verdiler:
“Dilersen tut, dilersen tutma.”
(Buhari, Savm: 33; Müslim, Syâm: ; Muvatta, Siyâm: 24; Tirmizî, Savm: 19; Ebu Dâvud, Savm: 42)
Bir baka rivayete göre:
Hz. Enes Radiyallâhu Anh anlatyor:
“Biz Resulullah Sallallâhu Aleyhi Vesellem ile beraber (seferde) idik. Bir ksmmz oruçlu, bir ksmmz oruçsuz idi. Ne oruçlu oruçsuzu ayplyor, ne de oruçsuz oruçluyu knyordu.”
(Buhari, Savm: 37; Müslim, Syâm: 98; Muvatta: 23; Ebu Dâvud, Savm: 42)
Seferi haldeyken yani yoldayken seferi oruç tutulduysa ve ehir deitirildiyse orucun hangi saatte açlaca konusu da kafa kartrabilmektedir. Bu konuda Diyanet leri açklamasna göre gidilen yerin iftar vaktinde oruç açlmaldr.
Eer iftar saatlerine yakn oruçlu kii uçakla yolculuk ediliyorsa yani yüksekte ise orucunu açmak için günein batmasn beklemelidir. Karada yolculuk ediliyorsa geçilen yerin iftar saatine göre oruç açlr.
Seferi iken oruç nasl açlr, bulunduumuz vasta çeidine göre deiiklik var mdr diyenler için özet bir cevap da verelim. Otobüs, arabada ya da gemide yolculuk ediliyorsa geçilen yerde iftar saati olduunda oruç açlabilir. Uçakla yolculuk ediliyorsa orucu açmak için günein kaybolmas esas alnr.
Yolculua çkan bir kiinin, oruç tutmamas caizdir. ayet kiinin üzerinde oruç farz varsa; kii orucunu sonraki günlerde tutmak adna kazaya brakabilir.
Kii gidecei yerde 15 günden fazla bir sürede kalacaksa; artk seferi olmaktan çkyor. 15 günden fazla kald durumda oruç tutma yükümlülüü hatrlatlr. ayet çeitli nedenlerden dolay 15 günden az kalacaksa oruç tutma zorunluluu yoktur.
Diyanet tarafndan yaplan açklamaya göre eer yolculuk uçakla yaplyorsa; iftar saatinin olduu sürede uçan bulunduu ehir iftar belirler. ayet araçla yaplan bir yolculuksa, iftar vakti geldiinde hangi konumdaysanz o saate göre iftar yapabilirsiniz.
Oruç Tutarken En Çok Yaplan 8 Hata
Oruç Tutmann 6 Kolay ve Salkl Yolu
6 Admda Vücudunuzu Oruca Hazrlayn
Orucu Bozan eyler: 19 Durum – Soru Cevap
Oruç Tutmann Salnz çin Bilimsel 10 Faydas
Soran : Sorularlaislami
Tarih: -
Oruç tutmak nasıl ki Allah’ın emri ise ve bazı sebeplerden dolayı oruç tutulmamak veya orucu bozmak da yine Allah’ın izniyledir.
Yüce Allah bakara suresi ayette:
“Sayılı günlerde olmak üzere (orucu size farz kıldı). Sizden her kim hasta yahut seferde (yolcu) olursa (tutmadığı günler kadar) diğer günlerde kaza eder. (İhtiyarlık veya şifa umudu kalmamış hastalık gibi devamlı mazereti olup da) oruç tutmaya gücü yetmeyenler bir fakiri doyuracak fidye gerekir. Bununla beraber kim gönüllü olarak hayır yaparsa, bu kendisi için daha iyidir. Eğer bilirseniz (güçlüğe rağmen) oruç tutmanız sizin için daha hayırlıdır.”
Bu Kur’an ayetini delil olarak kabul eden İslam alimleri ve mezhep imamları, orucu bozmayı mubah kılan sebepler arasına sefer, yanı yolculuğa çıkmayı birinci sebep olarak saymışlardır.
Sefer yanı yolculukta oruç:
İftar etmeyi mubah kılan sefe yanı yolculuk, dört rekatlı namazların kısaltılarak kılınmasını mübah kılan uzaklıktır. Buda takriben yani yaklaşık olarak 89 km. deki bir mesafedir. Diyanet işleri başkanlığı bu mesafeyi 90 km. olarak belirlemiştir.
Misafirlik süresi cumhura göre üç gün üç gece iken Hanefi mezhebine gör bu süre on beş gün ve geceye çıkmaktadır.
Şafii mezhebine göre amel edeceğini kabul etmişse üç günden fazla kalacağını niyet etmiş ise yolculuk bitip gideceği yere vardığında seferilği biter, artık mukim olur ve orucu tutması gerekir.
Hanefi mezhebine göre amel eden kişide on beş günden fazla kalacağı niyette ettiği yere vardığında seferiliği biter. Yolculuk esnası seferi kabul edilir.
Şayet Şafii mezhebine göre amel eden kişi üç günden az kalacağını niyet ettiği yere veya Hanefi mezhebine göre on beş günden az kalacağı yere vardığında seferilik hükmü devam eder.
Cumhura (tüm mezheplerin ortak görüşü veya çoğunluğun görüşü) göre oruçlu kişinin seferde orucu için, sabah vakti girmeden önce sefere başlamak ve namazı kısıtlamaya başlayacak sınıra kadar ulaşmak şarttır. Bu da bulunduğu beldeden evlerini arkada bırakacak şekilde yol almış olmaktır. Belediye veya köy hudutlarının dışına çıkması gerekir.
Hz. Cabir (ra):
“Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem Fetih günü Mekke’ye çıktı ve “Kura’ul-Gamim (Medine dışında Usfan önündeki bir vadinin adıdır.) denilen yere kadar oruç tuttu. İnsanlar da onunla beraber oruç tuttular. Kendisine “oruç insanları çok bunalttı, insanlar senin ne yapacaklarına bakmaktadırlar” denilince bir bardak su getirerek ikindi vaktinde su içti, insanlarda kendisine bakıyorlardı. Bazı insanlar oruçlarına devam ettikleri haberi kendisine ulaşınca: “Onlar asilerdir” buyurdu.” (Müslim, Nesei ve Tirmizi rivayet etmiş)
Seferi kişi oruçlu olarak sabahladıktan sonra orucu bozması gerekse bunu yapmak caiz olup Şafii ve Hambelilere göre her hangi bir günah da yoktur.
Hanefi ve Şafii mezhebine göre eğer bir zarar görmeyecek seferi olan kimsenin oruç tutması daha faziletlidir. Hanefilere göre yolcukta arkadaşları varsa çoğunluğa uyması daha iyidir.
Seferde oruç tutmanın kendisine zarar veremsi durumunda kişinin oruç tutması haram, oruç bozması ve tutmaması vacip olur. Zarar görmekteki gaye, canının yahut bir uzvunun telef olmasından yahut bir uzvun menfaatinin telef olmasında korkmaktır.
Yolcunun Ramazanda adak ve benzeri Ramazan dışı bir oruç tutması caiz değildir. Şayet yolcu veya hasta oruç tutarsa dört mezhebe göre de farz yerine getirilmiş olur.
İbadetlerde asl olunan rıza-i ilahidir, o nasıl emr etmişse ona uygun ibadeti yerine getirmektir. İbadeti, fazla veya az yapmak sevabı artırmayacağı gibi sıkıntılara sebebiyet verebileceği hatta ibadeti bozacağı gerçeği olduğudur.
Onun için ibadeti yerine getirmeye çalışırken, amel ettiğimiz mezhebi iyi bilmeli mümkün mertebe mezhebimize uygun ibadet yapmalı, zorluk, sıkıntı veya başka mezhepteki kolaylıklardan yararlanmanın yanı o mezheplere göre ibadetimizi yerine getirmenin hiçbir sakıncasının olmadığıdır.
Devam edecek.
Selam ve dua ile