Osmanlı Dönemi Nasıl Yazılır

Dilimize sahip çıkmak ve onu doğru kullanmak, önemli bir vatandaşlık görevidir. Bilindiği gibi, Türkçe, barındırdığı kelime sayısı ile en zengin diller arasında yer alır. Bitişik veya ayrı olmak üzere on binlerce kelime vardır. Durum böyle olunca, bazı kelimelerin doğru yazımı da unutulmakta ya da yanlış bilindiği için karıştırılmaktadır. Türk Dil Kurumu (TDK), kelimelerin doğru yazımı ile ilgili paylaşırken Osmanlılar kelimesinin doğru yazılışı hakkında da bilgi vermiştir.

OSMANLILAR TDK DOĞRU YAZIMI

Kelime, yani sözcük açısından oldukça zengin bir dil olan Türkçede, birçok bitişik ya da ayrı yazılan kelime bulunur. Osmanlılar kelimesinin doğru yazımı da bu noktada merak edilmektedir. Peki, Osmanlılar nasıl yazılır? İşte, Osmanlılar kelimesinin doğru yazımı ile ilgili detaylar…

OSMANLILAR NASIL YAZILIR?

osmanlılar

OSMANLILAR KELİMESİNİN ANLAMI

XIII. yüzyılda Osman Gazi tarafından Anadolu’da kurulan ve Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra dağılan büyük Türk imparatorluğunun uyrukları anlamına gelir. Bu kelime genellikle Osmanlı’lar, ssmanlılar şeklinde yanlış yazılmaktadır. Doğru kullanımı Osmanlılar şeklinde olmalıdır.

CÜMLE İÇERİSİNDE KULLANIM ÖRNEĞİ

Cümle içinde örnek kullanım:Osmanlılar ise bu vesileyle gaza yapma şöhretlerinin yanı sıra dini, sapmış eylemlerden temizleme ve koruma gibi bir görev daha üstlenmiş oldu.

YANLIŞ YAZIM ÖRNEKLERİ

Osmanlı’lar

osmalılar

TARE  Makale Gönderimi ve Yazım Kılavuzu

Makaleler İngilizce veya Türkçe olarak gönderilmelidir.

Makalenin tamamı (metin, tablolar, figürler ve kaynakça) elektronik ortamda, e-mail eklentisi ya da dosya boyutunun büyük olması durumunda Wetransfer ile gönderilmelidir. Metin Microsoft Word dosyası olmalıdır.

Makaleler teslim alındığında, yazarlara bilgilendirme e-maili gönderilecek ve hakem değerlendirme süreci hakkında bilgi verilecektir. Dergiye gönderilen makaleler kör hakemlik sürecinden geçer.

Makalelerin uzunluğu kaynakça hariç kelimeyi geçmemelidir. Makalede bulunması gereken bölümler:

    • Makale başlığı

    • Yazarın adı

    • ORCID ID

    • Yazarın bağlı olduğu kurum

    • kelimelik Öz

    • 5 Anahtar kelime

    • Metin

    • Teşekkür

    • Ekler

    • Kaynakça

    • Figürler ve başlıkları

    • Tablolar ve başlıkları

Yazım Kılavuzu

Türkçe makalelerin yazım, noktalama ve kısaltmalarında TDK Yazım Kılavuzu’nun son baskısı esas alınmalıdır.

Format

• Makaleler, The Chicago Manual of Style’ın baskısının atıf ve referans sistemini esas almalıdır. Bu referans sistemiyle ilgili ayrıntılı bilgi için: seafoodplus.info

• Dipnot işaretleri cümlelerin sonunda veya cümle içindeki noktalamaların ardından konmalıdır. Zorunlu olmadıkça başka yerlerde dipnot     vermekten kaçınılmalıdır.

• Figür ve tablo başlıkları aşağıdaki gibi düzenlenmelidir.

    Fig. 1.Uğurlu’da ocağın altına saklanmış 2 obsidiyen alet, taş boncuk vekırık cilalı taş balta (Uğurlu Kazı Arşivi, Fotoğraf: H. C. Gemici)

• Her bölümün ilk paragrafı sola yaslı olmalı, aynı bölümdeki diğer paragraflarda paragraf başları girintili olmalıdır.

• Cümle sonlarında bir boşluk bırakılmalıdır.

Transliterasyon, İsimler ve İtalik Yazım

• Yer adları Türkçe haliyle verilmelidir: Istanbul değil İstanbul, Seville değil Sevilla

• Türkçe isimlerin yazımında Türkçe aksan işaretlerine dikkat edilmelidir: Sultan Süleyman, Fuat Paşa, Aşıklı Höyük

• Arapça, Farsça ve Osmanlıca kelimelerin yazımında ayn ⟨ʿ⟩işareti her zaman, hemze⟨ʾ⟩işareti kelimenin ortasında bulunduğunda konmalıdır. Hemze⟨ʾ⟩ işareti kelimenin başında kullanılmamalıdır. Daha fazla bilgi için IJMES transliterasyon kılavuzuna bakınız.

• Standart Türkçe sözlüklerde bulunmayan yabancı terimler italik yazılmalıdır.

• Arapça, Farsça veya Osmanlıca terimlerin (özel isimler hariç) transliterasyonunda aksan işaretleri dikkate alınmalıdır. Daha fazla bilgi için IJMES’ e bakınız.

• Arapça ve Farsçadan Türkçeye geçen kelimelerde bulunan ince g ve k ünsüzlerinden sonra gelen a ve u ünlülerinin üzerine düzeltme işareti(^)konur: dergâh, dükkân, mahkûm.

• Özel isimlerde (kişi ve yer adları) ince l ünsüzünden sonra gelen a ve u ünlüleri düzeltme işaretiyle yazılır: Lâle, İslâhiye.

• Nispet ekinin belirtme durumu ve iyelik ekiyle karıştırılmasını önlemek için düzeltme işareti kullanılır: (İslam) dini ve dinî (bilgiler), (Da Vinci’nin) resmi ve resmî (kurum).

• İtalikle yazılmış terimlere çoğul eki getirildiğinde, bu ek italik yazılmaz.

• Başka dillerden Türkçeye geçmiş özel isimler (anıt adları da dahil) genellikle italikle yazılmaz.

Ayrı ve Bitişik Yazılan Birleşik Kelimeler

• Arapça ve Farsça kurallara göre oluşturulan kelimeler bitişik yazılır: Kuvayımilliye, Misakımilli, hamdüsena, darülfünun, şeyhülislam, fevkalade.

• Ara yönleri belirten kelimeler bitişik yazılır: güneybatı, kuzeydoğu.

• Nesne, eşya ve alet adlarından biriyle kurulan birleşik kelimeler ayrı yazılır: çakmak taşı, kireç taşı, üst geçit.

• Yol ve ulaşımla ilgili birleşik kelimeler ayrı yazılır: keçi yolu, kara yolu, köprü yol.

• Yer adlarında kullanılan, yön ve yakınlık belirten kelimeler ayrı yazılır: Batı Anadolu, Orta Asya, İç Anadolu, Güneybatı Avrupa, Yakın Doğu, Yukarı Fırat, Aşağı Mezopotamya.

Büyük Harf Kullanımı

• Siyasi bölümler özel isimlerle birlikte kullanıldığında büyük harfle yazılır: Türkiye Cumhuriyeti, Bizans İmparatorluğu, Osmanlı İmparatorluğu.

• Düşünce, hayat tarzı, siyaset gibi anlamlar bildirildiğinde doğu ve batı kelimeleri büyük harfle yazılır: Batı medeniyeti, Doğu mistisizmi.

• Tarihi olay, çağ ve dönem adları büyük harfle başlar: Erken, Orta, Geç Bizans Dönemi, Helenistik Dönem, Neolitik Dönem, Geç Antik Çağ, Tunç Çağı, Üst Paleolitik Dönem, Son Buzul Çağı, Lale Devri, Kurtuluş Savaşı, Milli Mücadele.

• Klasik ve arkaik terimleri yalnızca belli bir kültürel dönemi belirttiğinde büyük harfle yazılır: Erken Klasik polisi, Geç Arkaik sanatı, klasik vazo resmi, arkaik Yunan seramikleri.

• Dağ, nehir, göl, deniz vb. tür bildiren kelimeler yer adlarından sonra geldiğinde büyük harfle başlar: Ağrı Dağı, Asya Yakası, Van Gölü, Zigana Geçidi, Fırat Nehri.

• Anıt ve özel yapı adları, yerleşimin belli bir bölgesinin adı ve buluntu grubu ya da koleksiyon adları büyük harfle başlar: Athena Tapınağı, Aşağı Şehir, İshakpaşa Sarayı, Elmalı Hazinesi, Teras Bina Kompleksi.

• Arkeolojik bağlamda belli bir olguya işaret eden unsurlar büyük harfle başlar: Duvar 4, Mezar C, Oda E, Grup 7.

• Tabaka, alan, bağlam belirten genel kazı terimleri küçük harfle başlar: tabaka 2, stratum6, açma X, locus 55, 2. tabaka, D açması.

• Kişi adları, takma adlar, kişi adlarından önce ve sonra gelen unvanlar, saygı sözleri, rütbe adları ve lakaplar büyük harfle başlar: Fatih Sultan Mehmet, Genç Osman, Deli Petro, Muhibbi (Kanuni Sultan Süleyman), Mimar Sinan, Sayın Prof. Dr. Aslıhan Yener, İmparatoriçe Theodora, Patrik Sergios, Mısır Firavunu Akhenaton, Asur Kralı Esarhaddon.

• Cümle içinde özel adın yerine kullanılan makam ve unvan sözleri büyük harfle başlar.

Tarihlerin Yazımı

• Lütfen MÖ / MS kısaltmalarını kullanın.

• Takvim günlerinin yazımında gün/ay/yıl sıralamasını kullanın: 1 Ocak

• Tarih aralıkları her zaman tam olarak yazılmalı, tarihlerin arasına orta tire (en dash) konmalıdır: –

• Yüzyıllar kısaltılmadan yazılmalıdır: ikinci yüzyılda, on yedinci yüzyıl kalıntıları, MÖ ikinci yüzyıl yapısı

Ölçü Birimlerinin Yazımı

• Mesafe, hacim, büyüklük bildiren kısaltmaların ardından nokta konmaz: m (metre), ha (hektar), l (litre).

Sayıların Yazımı

• Cümlelerin sayıyla başlamasından mümkün olduğunca kaçınılmalıdır. 0–10 arasındaki sayılar, ve yüzün katları, ile başlayan cümlelerde sayılar rakamla değil yazıyla yazılmalıdır.

• Teknik ve istatistik verilerden bahsedilirken tüm sayılar rakamla yazılmalıdır.

• Birden fazla kelimeden oluşan sayılar ayrı yazılır: iki yüz, bin iki yüz elli dört.

• Dört veya daha çok basamaklı sayılar sondan sayılmak üzere üçlü gruplara ayrılarak yazılır ve sayı gruplarının aralarına nokta konur: ,

• Sayılarda ondalık, yüzdelik vb. belirten kesirler virgülle ayrılır: 5,26 (5 tam yüzde 26).

• Sıra sayıları yazıyla veya rakamla gösterilebilir. Rakamla gösterilmesi durumunda rakamdan sonra nokta konur ya da rakamdan sonra kesme işareti konularak derece belirten ek yazılır: yüzyıl, 15’inci yüzyıl (’inci yüzyıl değil).

• Bölüm sayıları, dergi numaraları, figürler, levhalar vb. için Arap rakamları kullanılmalıdır: Bölüm 1, Fig. , Journal of Ancient History

• Sayı aralıkları orta tire kullanılarak yazılmalıdır: 2–10, –33, –4, –

Kısaltmaların Yazımı

• Tarihlerin yazımında Milattan Önce ve Milattan Sonra belirtilirken kısaltmada nokta kullanılmaz: MÖ, MS.

• Sık kullanılan bazı kısaltmaların yazımı:

• yak.      Yaklaşık
• bkz.       Bakınız
• ca.        Circa
• age.     Adı geçen eser
• dn.        Dipnot
• fig.        Figür
• tab.      Tablo

Metin İçindeki Atıflar ve Kaynakça Yazımı: The Chicago Manual of Style

Aşağıda, dipnot ve kaynakçanın nasıl düzenlenmesi gerektiğine dair kısa bir kılavuz verilmiştir. Aşağıda örneği bulunmayan kaynak türleri için The Chicago Manual of Style’ın bölümündeki kuralları takip ediniz. Aşağıda sırasıyla dipnotta ilk kez verilen kaynağın yazımı, dipnotta tekrar eden kaynağın yazımı ve bu kaynağın kaynakçada nasıl yazılacağı örneklendirilmiştir.

Tek Yazarlı Kitaplar

1. Gülru Necipoğlu, The Age of Sinan: Architectural Culture in the Ottoman Empire (London: Reaktion Books, ),

2. Necipoğlu, The Age of Sinan, 45–

Necipoğlu, Gülru. The Age of Sinan: Architectural Culture in the Ottoman Empire. London: Reaktion Books,

İki Yazarlı Kitaplar

1. Lisa Golombek veDonald Newton Wilber, The Timurid Architecture of Iran and Turan, Princeton Monographs in Art and Archaeology 4 (Princeton: Princeton University Press ), –

2. Golombek ve Wilber, Timurid Architecture,

Golombek, Lisa ve Donald Newton Wilber. The Timurid Architecture of Iran and Turan. Princeton Monographs in Art and Archaeology 4. Princeton: Princeton University Press,

Üç Yazarlı Kitaplar

1. Lisa Golombek, Robert B. Mason ve Gauvin A. Bailey, Tamerlane’s Tableware: A New Approach to the Chinoiserie Ceramics of Fifteenth- and Sixteenth-Century Iran (Costa Meza: Mazda Publishers, ), 32–

2. Golombek, Mason ve Bailey, Tamerlane’s Tableware,

Golombek, Lisa, Robert B. Mason ve Gauvin A. Bailey. Tamerlane’s Tableware: A New Approach to the Chinoiserie Ceramics of Fifteenth- and Sixteenth-Century Iran. Costa Meza: Mazda Publishers,

Dört ve daha fazla yazarlı kitaplarda kaynakçada bütün yazarları listeleyin ancak dipnotta yalnızca ilk yazarın tam adını verdikten sonra “vd.” kısaltmasını kullanın.

Derleyeni veya Çevirmeni Olan Kitaplar

1. Anna Komnena, The Alexiad, çev. E. R. A. Sewter (London: Penguin, ),

2. Komnena, Alexiad,

Komnena, Anna. The Alexiad. Çev. E. R. A. Sewter. London: Penguin,

Derleme Kitapta Bir Bölüm

1. Paul Arthur, “Pots and Boundaries on Cultural and Economic Areas between Late Antiquity and the Early Middle Ages,” LRCW2: Late Roman Coarse Wares, Cooking Wares and Amphorae in the Mediterranean; Archaeology and Archaeometry içinde, der. Michel Bonifay veJean-Christophe Tréglia, Bar International Series (Oxford: BAR Publishers, ), 15–16, fig. 1.

2. Arthur, “Pots,”

Arthur, Paul. “Pots and Boundaries on Cultural and Economic Areas between Late Antiquity and the Early Middle Ages.” LRCW2: Late Roman Coarse Wares, Cooking Wares and Amphorae in the Mediterranean; Archaeology and Archaeometry içinde, derleyen Michel Bonifay veJean-Christophe Tréglia, 15– Bar International Series Oxford: BAR Publishers,

Dergi Makalesi

1. Semih Gönen vd., “Archaeology and Conservation of the Middle Phrygian Gate Complex at Gordion, Turkey,” Bulletin of the American Schools of Oriental Research (May ): 55–85, seafoodplus.info

2. Gönen vd., “Archaeology,”

Gönen, Semih, Richard F. Liebhart, Naomi F. Miller ve Elspeth R. M. Dusinberre. “Archaeology and Conservation of the Middle Phrygian Gate Complex at Gordion, Turkey.” Bulletin of the American Schools of Oriental Research (May ): 55– seafoodplus.info

Kitabın Bir Cildine Atıf

1. Howard G. Crane, “Art and Architecture, –,” The Cambridge History of Turkey: Byzantium to Turkey – içinde, der. Kate Fleet (Cambridge: Cambridge University Press, ), –

seafoodplus.info, “Art,”

Crane, Howard G. “Art and Architecture, –” The Cambridge History of Turkey: Byzantium to Turkey – içinde, 1. cilt, derleyen Kate Fleet, – Cambridge: Cambridge University Press,

Tezler

1. İlkay İvgin, “Trakya İlk Tunç Çağı kronolojik sistemlerinin karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi” (Yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi, ),

2. İvgin, “Trakya,” –

İvgin, İlkay. “Trakya İlk Tunç Çağı kronolojik sistemlerinin karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi.” Yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi,

1. Aysel Yıldız, “Vaka-yı Selimiyye or the Selimiyye Incident: A Study of The May Rebellion,” (Doktora tezi, Sabancı Üniversitesi, ),

2. Yıldız, “Vaka-yı Selimiyye,”

Yıldız, Aysel. “Vaka-yı Selimiyye or the Selimiyye Incident: A Study of The May Rebellion.” Doktora tezi, Sabancı Üniversitesi,

Antik Kaynaklar

Eğer derleyen, yorumlayan veya çevirmenin verdiği bilgilerden yararlanılmıyorsa antik kaynak atıf gösterilmelidir.

1. Herodot, Tarih

2. Yaşlı Plinius, Naturalis Historia XXXVI

Eğer derleyen ya da başka bir yorumlayan tarafından verilen bilgiler kullanılıyorsa kaynakça derleme veya çeviri kitap formatında düzenlenir:

Theon of Smyrna. Expositio rerum mathematicarum ad legendum Platonem utilium. Derleyen Eduard Hiller. Leipzig: Teubner,

Web Kaynağı

Elektronik kaynakların kaynak gösterilmesinde diğer atıflarla aynı kurallara uyulması gerekir. Temel kaynak gösterme formatı aşağıdaki gibidir:

Soyad, Ad. “Web Sayfasının Başlığı.” Web Sitesinin Adı. Yayınlayan kurum, yayın tarihi. Erişim tarihi. URL.

Mümkün olduğunca çok bilgi verilmelidir. Purdue University Online Writing Lab’da çeşitli web kaynaklarının nasıl düzenleneceğine dair pek çok örnek bulmak mümkündür.

Başka Dillerde Başlıklar

Türkçe ve İngilizce kaynaklar başlıklarda uyulması gereken büyük harf sistemine göre yazılır. Diğer dillerdeki başlıklar cümle stilinde yazılmalı, yalnızca o dilde büyük harfle başlaması gereken kelimeler büyük harfle başlamalıdır.

Böhlendorf-Arslan, Beate. “Die Beziehungen zwischen byzantinischer und emiratszeitlicher Keramik.” Ortaçağ’da Anadolu içinde, derleyen Nermin Şaman Doğan, – Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Sanat Tarihi Bölümü,

———. Glasierte byzantinische Keramik aus der Türkei. İstanbul: Ege Yayınları,

———. “Keramikproduktion im byzantinischen und türkischen Milet.” Istanbuler Mitteilungen 58 (): –

Burlot, Jacques. “Premières productions de céramiques turques en Anatolie occidentale: contextualisation et études techniques.” Doktora tezi, University of Lyon 2,

Kaynakların Sıralanması

Tek yazarlı kaynaklar, aynı yazar adıyla başlayan çok yazarlı kaynaklardan önce yazılmalıdır.

Aynı yazar adıyla başlayan ancak farklı eş yazarları olan kaynaklar, ikinci yazarın soyadına göre alfabetik olarak sıralanır. 

Aynı yazara ait birden fazla kaynak, kaynağın başlığına göre alfabetik olarak sıralanır (İngilizce kaynaklarda bu kural uygulanırken a/an/the göz ardı edilir). Böyle durumlarda yazarın adı tekrar edilmez, yazar adının yerine 3 kez yan yana uzun çizgi yazılır.

        A.Cümle büyük harfle başlar: Ak akçe kara gün içindir.

Hayatta en hakiki mürşit ilimdir, fendir. (Atatürk)

Cümle içinde tırnak veya yay ayraç içine alınan cümleler büyük harfle başlar ve sonlarına uygun noktalama işareti (nokta, soru, ünlem vb.) konur:

Atatürk &#;Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur!&#;diyor.

Anadolu kentlerini, köylerini (Köy sözünü de çekinerek yazıyorum.) gezsek bile görmek için değil, kendimizi göstermek için geziyoruz. (Nurullah Ataç)

        UYARI: İki çizgi arasındaki açıklama cümleleri büyük harfle baş­lamaz:

        Bir zamanlar -bu zamanlar çok da uzak değildir, bundan on, on iki yıl önce- Türk saltanatının maddi sınırları uçsuz bucaksız denilecek ka­dar genişti. (Yakup Kadri Karaosmanoğlu)

        Bu sefer de onları -her zamanki yerlerinde bulmak ihtimaliyle- farkında olmadan aramıştım. (Ahmet Hamdi Tanpınar)

İki noktadan sonra gelen cümleler büyük harfle başlar:

        Menfaat sandalyeye benzer: Başında taşırsan seni küçültür, ayağının altına alırsan yükseltir. (Cenap Şahabettin)

UYARI: İki noktadan sonra cümle ve özel ad niteliğinde olmayan örnekler sıra­landığında bunlar büyük harfle başlamaz:

Bu eskiliği siz de çok evde görmüşsünüzdür: duvarlarda çiviler, çivi yerleri, lekeler&#; (Memduh Şevket Esendal)

UYARI: Rakamla başlayan cümlelerde rakamdan sonra gelen kelime özel ad değilse büyük harfle başlamaz: yılında Türk Dil Kurumunun yılını kutladık.

Örnek niteliğindeki kelimelerle başlayan cümlede de ilk harf büyük yazılır: &#;Banka, bütçe, devlet, fındık, kanepe, menekşe, şemsiye&#; gibi yüzlerce ke­lime, kökenleri yabancı olmakla birlikte artık dilimizin malı olmuştur.

&#;Et-, ol-&#; fiilleri, dilimizde en sık kullanılan yardımcı fiillerdir.

B. Dizeler büyük harfle başlar:

Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi

        Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi. (Muhibbi)

Korkma! Sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak

Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak. (Mehmet Akif Ersoy)

Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik

Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik. (Yahya Kemal Beyatlı)

C. Özel adlar büyük harfle başlar:

1. Kişi adlarıyla soyadları büyük harfle başlar: Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü, Kâzım Karabekir, Ahmet Haşim, Sait Faik Abasıyanık, Yunus Emre, Karacaoğlan, Âşık Ömer, Wolfgang von Goethe, Vilhelm Thomsen vb.

Takma adlar da büyük harfle başlar: Muhibbi (Kanuni Sultan Süleyman), Demirtaş (Ziya Gökalp), Tarhan (Ömer Seyfettin), AkaGündüz (Hüseyin Avni, Enis Avni), Kirpi (Refik Halit Karay), Deli Ozan (Faruk Nafiz Çamlıbel), Server Bedi (Peyami Safa), İrfan Kudret (Cahit Sıtkı Tarancı), Mehmet Ali Sel (Orhan Veli Kanık) vb.

2. Kişi adlarından önce ve sonra gelen unvanlar, saygı sözleri, rütbe adları ve lakaplar büyük harfle başlar: Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk, Kaymakam Erol Bey, Dr. Alâaddin Yavaşça; Sayın Prof. Dr. Hasan Eren; Mustafa Efendi, Zeynep Hanım, Bay Ali Çiçekçi; Mareşal Fevzi Çakmak, Yüzbaşı Cengiz Topel; Mimar Sinan, Fatih Sultan Mehmet, Genç Osman, Deli Petro vb.

Akrabalık adı olup lakap veya unvan olarak kullanılan kelimeler büyük harfle baş­lar: Baba Gündüz, Dayı Kemal, Hala Sultan, Nene Hatun; Gül Baba, Susuz Dede, Telli Baba vb.

UYARI: Akrabalık bildiren kelimeler küçük harfle başlar: Tülay ablama gittim. Ayşe teyzemin keki çok güzel.

3. Cümle içinde özel adın yerine kullanılan makam veya unvan sözleri büyük harfle baş­lar: Uzak Doğu’dan gelen heyeti Vali dün kabul etti.

        4. Saygı bildiren sözlerden sonra gelen ve makam, mevki, unvan bildiren kelimeler büyük harfle başlar:

Sayın Bakan,

Sayın Başkan,

Sayın Rektör,

Sayın Vali,

        Mektuplarda ve resmî yazışmalarda hitaplar büyük harfle başlar:

        Sevgili Kardeşim,

Aziz Dostum,

Değerli Dinleyiciler,

5. Hayvanlara verilen özel adlar büyük harfle başlar: Boncuk, Fındık, Minnoş, Pamuk vb.

6. Millet, boy, oymak adları büyük harfle başlar: Alman, Arap, İngiliz, Japon, Rus, Türk; Kazak, Kırgız, Oğuz, Özbek, Tatar; Hacımusalı, Karakeçili vb.

7. Dil ve lehçe adları büyük harfle başlar: Türkçe, Almanca, İngilizce, Rusça, Arapça; Oğuzca, Kazakça, Kırgızca, Özbekçe, Tatarca vb.

8. Devlet adları büyük harfle başlar: Türkiye Cumhuriyeti, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Amerika Birleşik Devletleri, Suudi Arabistan, Azerbaycan, Kırım Özerk Cumhuriyeti vb.

9. Din ve mezhep adları ile bunların mensuplarını bildiren sözler büyük harfle başlar: Müslümanlık, Müslüman; Hristiyanlık, Hristiyan; Musevilik, Musevi; Budizm, Budist; Hanefilik, Hanefi; Katoliklik, Katolik vb.

Din ve mitoloji ile ilgili özel adlar büyük harfle başlar: Tanrı, Allah, İlah, Cebrail, Zeus, Osiris, Kibele vb.

UYARI: “Tanrı, Allah, İlah” sözleri özel ad olarak kullanılmadıklarında küçük harfle başlar: Eski Yunan tanrıları. Müzik dünyasının ilahı.

“Amerika&#;da kaçakçılığın allahları vardır.” (Tarık Buğra)

Gezegen ve yıldız adları büyük harfle başlar: Merkür, Neptün, Satürn; Halley vb.

UYARI: Dünya, güneş, ay kelimeleri gezegen anlamı dışında kullanıldıklarında küçük harfle başlar:

Biz dünyadan ayrı yaşarken dünya epey değişmiş. (Hüseyin Cahit Yalçın)

Düşünce, hayat tarzı, politika vb. anlamlar bildirdiğinde doğu ve batı sözlerinin ilk harfleri büyük yazılır: Batı medeniyeti, Doğu mistisizmi vb.

UYARI: Bu sözler yön bildirdiğinde küçük yazılır: Bursa’nın doğusu, Ankara’nın batısı vb.

Yer adları (kıta, bölge, il, ilçe, köy, semt vb.) büyük harfle başlar: Afrika, Asya; Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu; İstanbul, Taşkent; Turgutlu, Ürgüp; Akçaköy, Çayırbağı; Bahçelievler, Kızılay, Sarıyer vb.

Yer adlarında ilk isimden sonra gelen ve deniz, nehir, göl, dağ, boğaz vb. tür bildiren ikinci isimler büyük harfle başlar: Ağrı Dağı, Aral Gölü, Asya Yakası, Çanakkale Boğazı, Dicle Irmağı, Ege Denizi, Erciyes Dağı, Fırat Nehri, Süveyş Kanalı, Tuna Nehri, Van Gölü, Zigana Geçidi vb.

UYARI: Özel ada dâhil olmayıp tamlama kuran şehir, il, ilçe, belde, köy vb. sözler küçük harfle başlar: Konya ili, Etimesgut ilçesi, Uzungöl beldesi, Taflan köyü vb.

Mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak adlarında geçen mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak kelimeleri büyük harfle başlar: Halit Rifat Paşa Mahallesi, Yunus Emre Mahallesi, Karaköy Meydanı, Zafer Meydanı, Gazi Mustafa Kemal Bulvarı, Ziya Gökalp Bulvarı, Nene Hatun Caddesi, Cemal Nadir Sokağı, İnkılap Sokağı vb.

Saray, köşk, han, kale, köprü, kule, anıt vb. yapı adlarının bütün ke­limeleri büyük harfle başlar: Dolmabahçe Sarayı, İshakpaşa Sarayı, Çankaya Köşkü, Horozlu Han, Ankara Kalesi, Alanya Kalesi, Galata Köprüsü, Mostar Köprüsü, Beyazıt Kulesi, Zafer Abidesi, Bilge Kağan Anıtı vb.

Yer bildiren özel isimlerde kısaltmalı söyleyiş söz konusu olduğunda, yer adının ilk harfi büyük yazılır: Hisar’dan, Boğaz’dan, Köşk’e vb.

Kurum, kuruluş ve kurul adlarının her kelimesi büyük harfle başlar: Türkiye Büyük Millet Meclisi, Türk Dil Kurumu, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Devlet Malzeme Ofisi, Millî Kütüphane, Çocuk Esirgeme Kurumu, Atatürk Orman Çiftliği, Çankaya Lisesi; Anadolu Kulübü, Mavi Köşe Bakkaliyesi; Türk Ocağı, Yeşilay Derneği, Muharip Gaziler Derneği, Emek İnşaat; Bakanlar Kurulu, Türk Dili Dergisi Yayın Danışma Kurulu, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı; Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü vb.

Kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge, genelge adlarının her kelimesi büyük harfle başlar: Medeni Kanun, Türk Bayrağı Tüzüğü, Telif Hakkı Yayın ve Satış Yönetmeliği vb.

Kurum, kuruluş, kurul, merkez, bakanlık, üniversite, fakülte, bölüm, kanun, tüzük, yönetmelik ve makam sözleri asılları kastedildiğinde büyük harfle baş­lar:

Türkiye Büyük Millet Meclisi her yıl 1 Ekim’de toplanır. Bu yıl ise Meclis, yeni döneme erken başlayacak.

Türk Dil Kurumu çalışmalarını titizlikle sürdürüyor. Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü, Kurumun 21 Mayıs tarihinde Kars’ta düzenlediği toplantıda kullanıma açıldı.

sayılı Kanun bu yıl yeniden gözden geçiriliyor.

Yazarlara ödenecek telif ücreti, Telif Hakkı Yayın ve Satış Yönetmeliği’ne göre düzenlenmektedir. Yapılan işlem Yönetmelik’in 4’üncü maddesine aykırı düşmektedir.

Kitap, dergi, gazete ve sanat eserlerinin (tablo, heykel, beste vb.) her kelimesi büyük harfle başlar: Nutuk, Safahat, Kendi Gök Kubbemiz, Anadolu Notları, Sinekli Bakkal; Türk Dili, Türk Kültürü, Varlık; Resmî Gazete, Hürriyet, Milliyet, Türkiye, Yeni Asır; Kaplumbağa Terbiyecisi; Yorgun Herkül; Saraydan Kız Kaçırma, Onuncu Yıl Marşı vb.

UYARI: Özel ada dâhil olmayan gazete, dergi, tablo vb. sözler büyük harfle başlamaz: Milliyet gazetesi, Türk Dili dergisi, Halı Dokuyan Kızlar tab­losu vb.

UYARI: Kitap, makale, tiyatro eseri, kurum adı vb. özel adlarda yer alan kelimelerin ilk harfleri büyük yazıldığında ve, ile, ya, veya, yahut, ki, da, de sözleriyle mı, mi, mu, mü soru eki küçük harfle yazılır: Mai ve Siyah, Suç ve Ceza, Leyla ile Mecnun, Turfanda mı, Turfa mı?, Diyorlar ki, Dünyaya İkinci Geliş yahut Sır İçinde Esrar, Ya Devlet Başa ya Kuzgun Leşe, Ben de Yazdım, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu vb. Özel adın tamamı büyük yazıldığında ve, ile, ya, veya, yahut, ki, da, de sözleriyle mı, mi, mu, mü soru eki de büyük harfle yazılır: DİL VE TARİH-COĞRAFYA FAKÜLTESİ vb.

Ulusal, resmî ve dinî bayramlarla anma ve kutlama günlerinin adları büyük harfle başlar: Cumhuriyet Bayramı, Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, 19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı, Ramazan Bayramı, Kurban Bayramı, Nevruz Bayramı, Miraç Kandili;Anneler Günü, Öğretmenler Günü, Dünya Tiyatro Günü, 14 Mart Tıp Bayramı, Hıdırellez vb.

Kurultay, bilgi şöleni, çalıştay, açık oturum vb. toplantıların adlarında her kelimenin ilk harfi büyük yazılır: VI. Uluslararası Türk Dili Kurultayı, Kitle İletişim Araçlarında Türkçenin Kullanımı Bilgi Şöleni, Karamanlı Türkçesi Araştırmaları Çalıştayı vb.

Tarihî olay, çağ ve dönem adları büyük harfle başlar: Kurtuluş Savaşı, Millî Mücadele, Cilalı Taş Devri, İlk Çağ, Lale Devri, Cahiliye Dönemi, Buzul Dönemi, Millî Edebiyat Dönemi, Servetifünun Dönemi’nin, Tanzimat Dönemi’nde vb.

Özel adlardan türetilen bütün kelimeler büyük harfle başlar: Türklük, Türkleşmek, Türkçü, Türkçülük, Türkçe, Avrupalı, Avrupalılaşmak, Asyalılık, Darvinci, Konyalı, Bursalı vb.

UYARI: Özel ad kendi anlamı dışında yeni bir anlam kazanmışsa büyük harfle başlamaz: acem (Türk müziğinde bir perde), hicaz (Türk müzi­ğinde bir makam), nihavent (Türk müziğinde bir makam), amper (elektrik akımında şiddet birimi), jul (fizikte iş bi­rimi), allahlık (saf, zararsız kimse), donkişotluk (gereği yokken kahra­manlık göstermeye kalkışma) vb.

UYARI: Para birimleri büyük harfle başlamaz: avro, dinar, dolar, lira, kuruş, liret vb.

UYARI: Özel adlar yerine kullanılan &#;o&#; zamiri cümle içinde büyük harfle yazılmaz.

UYARI: Müzikte kullanılan makam ve tür adları büyük harfle başlamaz: acemaşiran, acembuselik, bayati, hicazkâr, türkü, varsağı, bayatı vb.

Yer, millet ve kişi adlarıyla kurulan birleşik kelimelerde sadece özel adlar büyük harfle başlar: Antep fıstığı, Brüksel lahanası, Frenk gömleği, Hindistan cevizi, İngiliz anahtarı, Japon gülü, Maraş dondurması, Van kedisi vb.

Ç. Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adları büyük harfle başlar: 29 Mayıs Salı günü, 29 Ekim , 28 Aralık ’de göreve başladı. Lale Festivali 25 Haziran’da başlayacak.

Belirli bir tarihi belirtmeyen ay ve gün adları küçük harfle başlar: Okullar genel­likle eylülün ikinci haftasında öğretime başlar. Yürütme Kurulu toplantı­larını perşembe günleri yaparız.

D. Tabela, levha ve levha niteliğindeki yazılarda geçen kelimeler büyük harfle başlar: Giriş, Çıkış, Müdür, Vezne, Başkan, Doktor, Otobüs Durağı, Dolmuş Du­rağı, Şehirler Arası Telefon, 3. Kat, 4. Sınıf, 1. Blok vb.

E. Kitap, bildiri, makale seafoodplus.info ana başlıktaki kelimelerin tamamı, alt başlıktaki kelimelerin ise yalnızca ilk harfleri büyük olarak yazılır.

        F. Kitap, dergi seafoodplus.info bulunan resim, çizelge, tablo seafoodplus.info altında yer alan açıklayıcı yazılar büyük harfle başlar. Açıklayıcı yazı, cümle niteliğinde değilse sonuna nokta konmaz.