Otomatik Vites Boşa Alma

Otomatik şanzımanlı otomobiller özellikle yeni başlayanlara kolay ve konforlu bir sürüş deneyimi sunuyor. Ancak bu şanzıman teknolojisinden optimum verimi alabilmek için bazı püf noktalara dikkat etmek gerekiyor. Otomatik vitesli araba kullanırken yapmanız ve yapmamanız gerekenleri derledik.

Otomatik Vitesli Araç Kullanırken Yapılmaması Gereken 5 Hata

Düz vitesten otomatiğe geçtiğinizde bazı sürüş alışkanlıklarını geride bırakmanız gerekiyor. İşte otomatik vites araba kullanırken dikkat etmeniz gerekenler:

• İki ayağınızı kullanarak sürüş yapmayın.

Otomatik vitesli araç kullanırken her iki ayağı kullanmak ani durumlarda fren ve gaz pedalına aynı anda basma refleksine neden olabiliyor. Bu durum kazalara davetiye çıkardığı gibi aracın şanzıman sıvısı, tork konvertörü ve fren sıvısı üzerinde olumsuz etki bırakabiliyor.

• Elinizi vites kolu üzerinde tutmayın.

Vites koluna baskı uygulamak en yaygın manuel şanzıman alışkanlıklarından biri. Otomatik arabalarda vitesi sürekli kullanmayacağınız için bu olmadan da sürüş yapabilirsiniz. Çünkü vites kolu rayına uygulanan baskı senkromeçleri iterek şanzıman dişlileri arasında sürtünme yaratıyor. Bu sürtünme şanzımanda erken hasar meydana getiriyor.

• Rölantide beklerken vitesi Drive (D) modunda bırakmayın.

Araçta uzun süre beklemek zorunda kaldığınızda vitesi Drive (D) modunda bırakmamalısınız. Sürüş modunda beklerken aşırı ısınma nedeniyle otomatik şanzımanda ciddi arızalar meydana gelebilir. Bu durumda aracı kapatmanız veya vitesi Park (P) moduna almanız gerekiyor.

• Yokuş aşağı giderken boş vitese geçmeyin.

Eğimli yolda iniş yaparken boş vitesin yakıt tasarrufu yapacağını düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Yokuş aşağı giderken vitesi boşa almak yakıt tüketimini azaltmadığı gibi frenlerin devreye girmemesi gibi sürüş tehlikelerini beraberinde getiriyor. 

• Trafikte sıkışıp kaldığınızda veya yeşil ışık beklerken boş vitese geçmeyin.

Araç durduğunda vitesi boşa almak düz vitesli araba kullanmanın en önemli kurallarından biri. Ancak otomatik viteslilerde durum biraz farklı seyrediyor. Otomatik arabalarda boş vitesi temsil eden N modu sürücünün araç üzerindeki kontrolünü azaltıyor. Bu sebeple araç ilerlemiyor olsa dahi vitesin Drive (D) modunda olması gerekiyor.

Uzun Ömürlü Bir Otomatik Şanzıman İçin İpuçları

Sürdüğünüz aracın türüne ve yaşına bağlı olarak şanzıman onarımları maliyetli olabiliyor. Ekstra masraflardan kaçınmak ve uzun ömürlü bir otomatik şanzıman için yapmanız gerekenler:

• Şanzıman sıvınızı periyodik olarak değiştirin. 

Aracınızın periyodik bakımlarını yetkili serviste yaptırarak şanzıman sıvısının programa uygun şekilde değiştirildiğinden emin olun.

• Doğru tipte şanzıman yağı kullanın. 

Ne tür şanzıman yağı kullanmanız gerektiğini belirlemek için aracınızın kullanım kılavuzuna bakmanız yeterli. Örneğin Toyota’nın otomatik vites araba modelleri arasında yer alan Corolla her 80 km’de bir değiştirilmesi gereken ATF WS şanzıman yağını kullanıyor.

• Motorunuzun soğutma sistemini kontrol ettirin. 

Otomobillerdeki soğutma sistemi, motorun aşırı ısınmasını önlemeye yarıyor. Buna ek olarak, şanzımandan pompalanan sıvının soğutulmasını da sağlıyor. Soğutma sisteminin optimum şekilde çalıştığından emin olarak olası bir arızanın önüne geçebilirsiniz. 

• Şanzıman filtresini düzenli olarak değiştirin. 

Aracınızın otomatik şanzımanında bir yağ filtresi yer alıyorsa sıvı değişimi zamanında filtreyi değiştirmeyi unutmamalısınız. Ayrıca yeni model araçların çoğunda şanzıman filtresi bulunmadığını belirtmekte fayda var. Filtre olup olmadığını öğrenmek için aracınızın kullanıcı el kitabına göz atabilirsiniz.

Ülkemizde 20 milyonu aşkın otomobil ehliyeti bulunan sürücü var. Bunlardan kaç tanesi aracını tam anlamıyla doğru kullanabiliyor? Kaç tanesi sürüş anında vitesi boşa atmak yerine viteste seyrediyor?

Günümüzde internet ağının da gelişmesiyle birlikte tamamen kulaktan dolma bilgiler mevcut. Amatörlerden profesyonel sürücülere kadar akıllara takılan sorulardan birkaç tanesi de şu şekilde; Vitesi boşa atmak yakıt tasarrufu sağlar mı? Bayır aşağı giderken vites boşa atılır mı? Bu gibi sorular otomobillerin temel çalışma mantığını bilmeyen kişiler için oldukça karmaşık gelebiliyor. Ayrıca ülkemizde akaryakıt fiyatlarının gitgide artması bu gibi soruların halk arasında sorulmasına ön ayak oluyor.

Gelin birlikte “Sürüş Halinde Vitesi Boşa Atmak Zararlı Mı?” yazımızda bu sorulara birlikte yanıt bulalım;

Vitesi Boşa Atmak Yakıt Tasarrufu Sağlar Mı?

Bu sorunun altındaki temel nokta insanların benzinden veya motorinden tasarruf etme k istemesidir. Ancak bu tamamen bir efsanedir ve yakıt tasarrufu sağlamayacağı gibi seyir halinde başınıza başka sorunlar açabilir. İnsanlar genellikle yokuş aşağı eğimli yollarda giderken vitesi boşa atıp yoluna devam etmenin yakıt harcamayacağına inanıyor fakat durum tam olarak böyle değil. Eğer yokuş aşağı inerken motoru kapatırsanız başka tabii. (Teorik olarak daha az yakıt harcansa da asla yapmayınız.) Otomobiliniz viteste takılı değilken “Rölanti” de yakacağı benzini yokuş aşağı inerken yakmaya devam eder. Çünkü motorun kapanmaması gerekir ve bir miktar yakıt yanma odalarına püskürtülür. Ancak yokuşu aracınız vitesteyken inerseniz şanzıman ve motor birlikte hareket edeceğinden dolayı yerçekimi sebebiyle tekerlekler döndükçe motorunuzun silindirleri de döner. Hatta yol bilgisayarı olan otomobillerde, yokuş aşağı inerken aracınız vitesteyken, gaza basmayıp yokuşu inerseniz ekranda yakıt tüketiminin 0 litrelere kadar düştüğünü görebilirsiniz.

Sonuç olarak, aracınızın kendi hızı veya eğim sayesinde seyir edebildiği her durum için, otomobili viteste tutmak ve gaza basmamak yakıt açısından en verimli hareket olacaktır.

Bunun dışında;

Aracınızın vitesi boşta giderken ani gelişen bir durumda hem gaz tepki süresini (Tekrar vitese atana kadar geçen süre.) hem de frenden alacağınız performansı düşüreceksiniz.

Ayrıca;

Yazımız düz vitesli otomobiller için geçerlidir. Otomatik araçlarda seyir halinde vitesle oynamanız araca maliyetli zararlar verebilir. Çalışma mantıkları şanzıman türüne göre değişkenlik gösterecektir.

2. El Otomobil İlanları

Yokuş Aşağı Giderken Vitesi Boşa Almak Doğru mudur?

Yokuş Aşağı Giderken Vitesi Boşa Almak Doğru mudur? Günümüzde araç kullanıcılarının çok yaptıkları hatalardan biri yokuş aşağı inerken veya seyir halinde vitesi boşa almalıdır. Yakıt tüketimi açısından  tasarruf sağlanıldığı  düşünülse de tasarruftan çok zarara yol açmakta. Yakıt tasarrufu sağlayacağı düşünülerek yapılan bu hata yakıt tasarrufuna katkı sağlayacağı düşünülüyor olsa da bu aslında mümkün değildir. Aksine araçların fren sistemi motora bağlantılıdır ve oluşan negatif basıncı kullanmaktadır. Dolayısıyla sürücü yokuş inerken vitesi boşa aldığında frene basıp çektikçe oluşan negatif basınç azalmaya başlar. Bunun sonucunda belli bir dönem sonra fren sertleşerek tutmamaya başlar. Ayrıca yakıt tüketimi devam edeceği için yakıt tasarrufu değil tüketimi artmış olacaktır. Araç kullanıcıları yakıt tasarrufu sağlayabilmek için yokuştan aşağı inerken vitesi boşa almak yerine ayağını gaz pedalından çekmeleri daha doğru bir hareket olacaktır. Bu şekilde yakıt tüketimi alacaktır.

Günümüzde yakıt fiyatlarının sık sık artması nedeniyle araç kullanıcılarının yakıt tasarrufu sağlamanın yollarını aramaya başlamışlardır. Fakat çoğu insanlar arasında yanlış yayılan bilgilerin uygulanması nedeniyle araçta yakıt tasarrufu sağlamak yerine büyük zararlara neden olunabilmektedir. Yani tam olarak hakkında bilgi sahibi olunmayan bir düşünce uygulamamalıdır.

Vitesi Boşa Alarak Araç Kullanmak Güvenli Midir?

Sürücülerin güvenli bir sürüş gerçekleştirebilmeleri için kesinlikle araçlarını boş vitesle kullanmamaları gerekmektedir. Çünkü boş vitesle çalıştırılan araçtaki tepkime hızı, diğer araçlara oranla farklılık göstermektedir. Araçlarda vites boşa alındığında fren algılaması gecikmektedir. Fren sisteminde algılamada yaşanan 1–2 saniyelik gecikme nedeniyle beklenmedik olumsuz olaylar yaşanabilmektedir. 

Araçta Vites Hangi Durumlarda Boşa Alınabilir?

Bazı durumlar da araçların vitesini boşa almak önerilir. Örneğin aracın trafik ışıklarında beklediği durumlarda veya ya da uzun süreli bekleme gerektiren durumlarda sürücü vitesi boşa alıp beklemesi daha sağlıklı olacaktır.

Yakıt Tasarrufu Sağlayabilmek İçin Vites Hangi Şekilde Kullanılmalıdır?

Bilinenin aksine yokuş aşağı giderken araçta vitesi boşa almak yakıt tasarrufuna katkı sağlamamaktadır. Yakıt tasarrufu sağlayabilmenin en güzel yolu aracın doğru bir şekilde devirde ve en doğru vites ile kullanılmasıdır. Sürücüler yüksek hızla gitmek istediklerinde düşük vites, düşük hızla gitmek istediklerinde yüksek vites kullanmamaya özen göstermelidir. Hıza göre vites seçimi doğru olarak ayarlandığı takdirde araçta yakıt tasarrufu sağlanmış olacaktır.

Birçok modern araçta vitesin, hıza göre ayarlanması için gösterge ekranında gerekli olan uyarılar yapılmaktadır. Bu nedenle hız ve vites arasında doğru olan ayar sağlanmaktadır.