Otomatik Vites Tarihi

Tüm araba kullanıcılarının tercih ettiği bir vites türü vardır. Kimi kullanıcılara otomatik vites araç tercih ederken, kimileri de manuel vites araçlara yönelmektedir. Bunun kimi zaman teknik sebepleri bulunurken kimi zamanda kullanıcıdan kullanıcıya sübjektif sebepleri olabilmektedir.

Bu içerikte bu tartışmanın taraflarından olan otomatik vites arabalar üzerine bazı bilgiler sunacağız. Sunulan içerik; “Otomatik vites daha iyidir!” veya “Otomatik vites daha kötüdür!” mesajını taşımayıp teknik bilgilendirme amacı taşıyacaktır.

Otomatik Vites Araba Nasıl Kullanılır?

Otomatik araçları kullanırken ne yapılmalı, nelere dikkat edilmeli aşama aşama sizin için anlattık.

Otomatik Vites Araçlar için İlk Yapılması Gerekenler

Araca ilk binildiği anda birkaç noktaya dikkat etmek gerekir. Kalkışa geçmeden önce herkesin emniyet kemerleri takılı olmasıdır. Daha sonrasında konforunuza uygun olarak koltuk, aynalar ve direksiyon ayarlanmalıdır. Marş çevrilmeden önce el freni çekili ve vites P konumunda olmalıdır.

Otomatik Vites Aracı Harekete Geçirmek

Marş çevriminin ardından sağ ayak ile frene basarak vites D konumuna getirilmelidir. Daha sonrasında el freni indirilmeli ve yine sağ ayak ile gaz pedalına hafifçe basılmalıdır. Vites değişimi tamamen aracın kendi içerisinde yapılacağı için kalkış için farklı bir vites aksiyonu alınmasına gerek yoktur. Tek dikkat edilmesi gereken sert şekilde kalkmaktan kaçınmaktır. Aksi senaryoda otomatik vites araçlar manuel araçlara göre daha hızlı şekilde zarar görebilirler.

Otomatik Vites ile Geri Geri Gitmek

Otomatik araba ile geri geri gitmek için ilk olarak fren yardımı ile durmak gerekmektedir. Hemen ardından vites R konumuna getirilerek gaz yardımı ile geri geri gitmek mümkündür.

Otomatik Arabayı Park Etme

Araç park aşamasını tamamlamanın ardından fren yardımı ile araç durdurulmalıdır. Hemen ardından vites P konumuna getirilmeli ve ardından el freni çekilmelidir. Sürüş sırasında risk barındırmamak için araç tamamen durmadan P veya R konumlarına geçişten kaçınılması gerekir.

Otomatik Vites ile Yokuş İnme ve Çıkma

Yokuşta otomatik vites arabalar ile hareket etmek manuel araçlara oran ile daha konforludur. Araçların sadece fren ve gaz yardımı ile vites üzerinde aksiyona gerek kalmadan inmesi ve çıkması kullanıcı için fazla iş yükü doğurmaz. Yokuş inişinde manuel vitese geçerek düşülebilir ya da fren yardımı ile kontrol yapılabilir. Çıkışta ise yine vitesi artırmaya gerek kalmadan sadece gaza basarak konforlu şekilde sürüş mümkündür.

Otomatik Araçlar Kaç Vitesli?

Aracın kaç vites olduğu kullanılacak araç marka ve modeline göre değişmektedir. Bunun yanı sıra otomatik araba vitesleri için genelleme yapılır ise 4 farklı temel vites konumu ve sabit vites konumları bulunduğu söylenebilir.

Temel Vites Konumları ve Özellikleri

P vites konumu: Park konumu olarak adlandırılmakta ve bu sebeple “P” harfi ile simgelenmektedir.

R vites konumu: Geri vites olarak adlandırılmaktadır, geri geri gitme için kullanılır. İngilizce “Reverse” kelimesinin kısaltımıdır.

N vites konumu: Boş vites olarak adlandırılmaktadır. İngilizce “Neutral” kelimesinin kısaltımıdır.

D vites konumu: Sürüş vitesidir, araç hareket halinde iken bu vites konumuna getirilir. İngilizce “Drive” kelimesinin kısaltımıdır.

Sabit vites konumlarına gelirsek;

1 Konumu: Bu konum kimi araçlarda “L” olarak ifade edilmektedir. Manuel araçlardaki seafoodplus.info karşılık gelen bu viteste maksimum olarak 30 km/s hıza ulaşmak mümkündür.

2 Konumu: Bu viteste araç 3. Vitese geçiş yapmadan maksimum 60 km/s hıza kadar çıkmaktadır.

3 Konumu: Kimi araçlarda “D3” olarak gösterilen bu konumda araç km/s hızın üzerine çıkmadan seyir eder.

Otomatik Arabaları Kullanırken Nelere Dikkat Etmek Gerekir?

Eğer uzun süre manuel vites araç kullanılmış veya ilk defa otomatik vites araba kullanılıyor ise bazı noktalarda dikkatli olmak gerekmektedir. Otomatik araç için arıza ve kullanımda kaza ihtimallerini ortadan kaldırmak için dikkat edilmesi gereken noktalar bu bölümde yer almaktadır.

Tek Ayak ile Kullanın

Manuel araç kullanan veya yeni kullanmaya başlan bireylerde otomatik aracı iki ayak ile kullanma davranışı gözlemlenebiliyor. İki ayak ile kullanım debriyaj sebebi ile manuel araçlar için gerekli olsa da otomatik araç için önerilmemektedir. İki ayakla kullanılması halinde krizi durumlarında iki ayak ile hem gaza hem de frene basılması sıkça karşılaşılan bir durum. Bundan dolayı fren sıvısı, şanzıman sıvısı ve tork konvertörü zarar görmekte.  Bunu engellemek için tek ayakla kullanmak gerekiyor.

Gerekmedikçe Vitese Dokunmayın

Herkesin bileceği üzere araba kullanımında tek el direksiyonda iken diğer elin viteste olduğu görüntü oldukça alışıldık bir durumdur. Manuel araçlar için kullanım kolaylığı sağlayan bu davranış, otomatik vitesli araba kullanımında zararlıdır. Uygulanan baskı şanzıman dişlilerine uzanan bir dizi olayı tetiklerken günün sonunda şanzımanda hasar oluşabilmektedir.

Vitesi Sürekli Olarak D Konumunda Bırakmayın

Trafikte beklerken veya aracı çalışır halde bırakırken vitesin D konumunda olmaması gerekir. Bulunulan senaryoya göre P ve N konumlarını kullanmak gerekir. Park halinde beklerken P konumu oldukça idealdir. Aksi takdirde vites D konumunda uzun beklemeler aşırı ısınma sonucu şanzıman başta olmak üzere bir dizi iç donanıma zarar verebilir.

Yokuş İnerken veya Trafikte Beklerken Boş Vitese Geçmeyin

Otomatik araç sürücülerinin birçoğu boş viteste yakıt tasarrufu olacağını düşünse de durum böyle değil. Boş vitesi kullanımı yakıt tasarruf yapmadığı gibi frenler üzerindeki kontrolü devre dışı bıraktığı için büyük kaza riski de barındırmaktadır. Manuel araç kullanıcıları için gerekli olan bekleme ve yokuş inerken vitesi boşa alma durumu otomatik araçlar için yapılmaması gereken bir aksiyondur. Bu gibi durumlarda vites D konumunda bırakmak hem araç için hem de kaza riskini en aza indirmek oldukça önemlidir.

Otomatik Araba Nasıl Çalışır?

Otomatik arabanın çalışması hakkında detaylı fikir sahibi olmak için şanzıman yapısına dikkat etmek gerekir. Otomatik şanzımanlardaki dişli yapısı manuel veya yarı otomatik araçlardan biraz daha farklıdır.

Otomatik şanzıman sistemlerinde en önem arz eden kısımlardan biri gezegensel dişli sistemidir. Güneş dişlisi, gezegen dişliler ve halka dişliler olmak üzere işi yapan üç farklı sınıf bulunur. Bu sistemlerde iki giriş bulunurken, motordan gelen güç 2 girişten geçerek tek çıkışa yönlendirilir. Hızlanmak için halka dişlisinin hızı güneş dişlisine oranla artırılır. Geri vites konumunda ise güneş dişlisi tam tersi istikamete göre hareket eder.

Mil kısmında ise giriş mili, ara mil ve çıkış mili olmak üzere üç bölüm bulunurken güç aktarımı birçok diskten oluşan kavrama takımları kullanılır. Kavrama takımı sayesinde çıkış gücü (hız oranları) aktarılmaktadır. Giriş mili güneş dişlisini döndüren kısımken çıkış hızı giriş hızının 1/3’ü kadar olur.

Bu gibi birçok dişli sisteminin her viteste farklı aksiyonlar alması otomatik araba yapısının nasıl çalıştığını ortaya koymaktadır. Kısa şunu söylemek mümkündür; dişli sistemlerinin yapıları ile beraber güç üretimi ve hız elde edimi sonrası yapı kendi kendine vitese gerek duymadan farklı seviyelere geçiş yapabilir. Tek istisna geri geri gitme aksiyonudur. Geri geri gitmek sadece güneş dişlisinin terse hareketinde meydana geldiği için vitesi R konumuna getirmek gerekir.

Otomatik Araba Neden Stop Eder?

Manuel araçlarda aracın Stop konumuna gelmesi alışılageldik bir durum olsa da otomatik araçlar için durum tam tersidir. Otomatik araba sürücüleri, bu gibi durumlarda dikkatli olmalıdır. Manuel araçların aksine otomatik araçların stop etmesi bir dizi arıza veya kalitesiz yakıt kullanımı sebebi ile gerçekleşmektedir.

Detaylı şekilde otomatik araba stop nedenleri:

• Kalitesiz yakıt kullanımı sonucunda aksamda kirlenmeler meydana gelir ve motor kısmına giden yakıt miktarı azalır ise,
• Kontağın arka kısmında bulunan ve kontaktan gelen aksiyon ile elektrik devresi üzerinde aksiyon alan kontak termiği arızalanır ise,
• Emme manifoldu tarafından motor kısmına alınacak hava miktarının ayarlanmasında sorun var ise yani gaz kelebeği (otomatik araçlarda düzenli olarak bakım uygulanması önerilir) kısmında,
• Aracın seyir halinde kalması için piston konumu aktarımı ve bir dizi işlemden sorumlu olan krank sensörü arızalanır ise,
• Emme manifoldu kısmında kaçak var ise,
• Sente ayarı denilen kam mili konum ve zamanlamasını işaret eden durumda bir yanlış var veya sente ayarı yanlış yapılmış ise,
• Aracın bobinlerinde arıza (uyarıcı kod kısmından bobin arızaları anlaşılabilir) var ise
• Bujilerde arıza var ise otomatik araçlar stop edebilir.

,

,Otomatik vites arabalar nasıl çalışır? Otomatik araçlar nasıl kullanılır ve kullanırken nelere dikkat etmek gerekir tüm detayları ile sizin için anlattık!

Yazar : Çetaş Dijital

ARAÇ KİRALAMA HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLER

Araba kiralama, günümüzde çok tercih edilen bir ulaşım şeklidir. “Araç satın alıp ne yapacağım, zaten buralarda pek durmuyorum” cümlesi, araç sahibi olmamak için geçerli bir neden haline geliyor durum böyle olunca.

Ekleme Tarihi:

İNCELE

MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ (MTV) NEDİR?

Motorlu Taşıtlar Vergisi, yılda iki kez olmak üzere araç sahiplerinin araçları için devlete ödemiş olduğu vergidir.

Ekleme Tarihi:

İNCELE

Araba satın alırken ilk karar verdiğimiz özelliklerden biri şanzımandır. Bugün aşina olduğumuz, otomatik ve manuel vites kullanıcıları arasında süregelen çekişmeyi başlatan teknolojik gelişmelere kısa bir bakışı sizler için derledik.

Otomatik şanzımanın sürücü için avantajı, normal sürüşte kontrol edilmesi gereken debriyaj pedalının ve manuel vites düzeninin olmamasıdır. Manuel vites değiştirme, kabin içinde gerekli dikkati ve iş yükünü de azaltır ve bu sayede sürücü yola daha iyi odaklanabilir. Popüler hidrolik tasarımların birincil dezavantajı, motoru şanzımana bağlayan sıvı kuplajı nedeniyle motor ve aktarma organları arasındaki güç aktarımının mekanik verimliliğinin azalmasıdır. Bu durum, aynı motor özelliklerine sahip araçlara kıyasla otomatik vitesli araçların daha düşük tork değerlerine ve ayrıca şehir içi sürüşlerde yakıt verimliliğinin azalmasına neden olabilmektedir. Şanzıman ve kuplör tasarımındaki gelişmeler bu boşluğu önemli ölçüde daraltılmakla birlikte birçok yarış otomobilinde olduğu gibi çeşitli yol araçlarının spor ayarlı modellerinde de manuel şanzımanlar daha sıklıkla tercih edilmektedir.

Görsel: seafoodplus.info

Otomatik şanzıman yılında Regina, Saskatchewan, Kanada'dan Alfred Horner Munro tarafından icat edildi ve 'te Kanada patenti CA olarak kayda geçti. Munro, 'te İngiltere’den GB patentini ve 4 Ocak 'de ABD patenti 'i aldı. Bir buhar mühendisi olan Munro, cihazını hidrolik sıvıdan ziyade basınçlı hava kullanmak için tasarladı ve bu yüzden gücü azdı ve hiçbir zaman ticari uygulama fırsatı bulunamadı.

Modern otomatik şanzımanların kökleri 'te Massachusetts'teki Sturtevant kardeşler tarafından geliştirilen ve ürettikleri “Atsız Taşıyıcı”da kullanılan şanzımanına kadar izlenebilir. Bu ünite iki ileri hıza sahipti ve motor tarafından tahrik edilen ağırlıklar ile yapılan oran değişimi ile çalışmaktaydı. Yüksek motor devirlerinde vites yükseliyor, araç yavaşladıkça ve motor devri azaldıkça, şanzıman geriye doğru düşüyordu. Ne yazık ki zamanın metalürjisi yetersizdi ve malzeme yorgunluğuna bağlı olarak sıklıkla şanzıman arızaları ortaya çıkıyordu.

Hidrolik sıvısı kullanan ilk otomatik şanzıman, yılında iki Brezilyalı mühendis, José Braz Araripe ve Fernando Lehly Lemos tarafından geliştirildi. Daha sonra prototip ve planlar onları Oldsmobile'de "Hydra-Matic" iletimi olarak kullanan General Motors'a satıldı. Bu otomatik vites sistemi, II. Dünya Savaşı sırasında GM yapımı tanklara dahil edildi ve savaştan sonra GM sistemi “Savaşta Test Edildi” sloganıyla pazarladı.

Otomatik olarak vites değiştiren vites kutusunun 'lardaki gelişimine paralel olarak Chrysler, sıvı kuplajı otomotiv kullanımına adapte edilmesi üzerine çalışmalar yaptı. yüzyılın başlarında icat edilen sıvı kuplaj, aracın şanzımanla durdurulduğu zaman motorun durmasını engellemenin yolunu açtı. Otomatik şanzıman ve akışkan birleştirme teknolojisindeki bu gelişmeler, dünyanın ilk seri üretilen otomatik şanzımanı olan General Motors Hydra-Matic'in yılında piyasaya girmesiyle sonuçlandı.

Oldsmobile ve daha sonra Cadillac'ta bir seçenek olarak sunulan Hydra-Matic, dört ileri hız artı geri sürüş için hidrolik olarak kontrol edilen üç planet dişliye sahip bir sıvı kuplajı birleştirdi. Şanzıman, motor gaz kelebeği pozisyonuna ve yol hızına duyarlıydı ve çalışma koşullarına göre değişen tam otomatik yukarı ve aşağı vites kullanımı sağlıyordu.

Görsel: seafoodplus.info

Hydra-Matic, daha sonra Cadillac ve Pontiac tarafından kabul gördü ve Bentley, Hudson, Kaiser, Nash ve Rolls-Royce gibi çeşitli otomobil üreticilerine satıldı. 'den 'e kadar, Lincoln arabaları Hydra-Matic ile de mevcuttu. Daha sonra Mercedes-Benz, prensip olarak Hydra-Matic'e benzeyen ancak farklı bir tasarıma sahip dört vitesli bir sıvı kuplaj iletimi geliştirdi.

’larda, özellikle Amerikan otomobil kullanıcıları tarafından tercih edilen otomatik şanzıman, günümüzde de sürüş kolaylığından yana olanlar için en iyi seçenek olmaya devam ediyor.