Mineral ve C vitamini yönünden zengin, düşük glisemik indeksi ile atalarımız tarafından yaygın olarak tüketilen meşe palamudu, mutfağımızda önemli bir yer tutabilir.
Meşe palamutlarının hem toplanması hem de depolanması kolaydır. Aynı zamanda ekolojik bir gıda ürünü olarak da düşünülebilirler. Meşe, su, gübre, böcek ilacı veya tarımsal uygulamada büyük bir katkıya ihtiyaç duymaz.
Gövdelerin ve yaprakların kabuğunun özellikleri oldukça çoktur. Boğaz ve vajina mukozalarında sıkılaştırıcı, ishal önleyici, septik önleyici, iltihap önleyicidir. İlaçların ve ayrıca çeşitli besin maddelerinin emiliminde bir azalmaya dikkat edin. Toksik alkaloidlerin anti-zehirleri, anal fissürler, donma, terli ayaklar.
Aslında kabuk çok buruktur ve eskiden kompres, el veya ayak banyolarında veya genel halsizlik durumunda tam banyolarda kullanılırdı.
Evet, meşe palamudu yenilebilir. Eylül ayından itibaren onları doğrudan yerden veya ağaçtan toplayabilirsiniz. Onları yerden toplamak, olgun olduklarından emin olmanızı sağlar. Son derece besleyicidir.
Fazla tanenleri çıkarmak için onları biraz suda pişirmek yeterlidir, tanenler gerçekten pişirme suyunda çözünür. Daha sonra kestaneye benzer bir yiyecek elde ederiz, ancak bazı damaklara göre biraz daha yumuşaktır.
Meşe ağacında yenilebilir olan sadece meşe palamudu değildir. Kabuk, gövde ve yaprakların buruk olduğu bilinmektedir. Bu nedenle, tüm mukoza zarlarında ishal önleyici, septik önleyici ve iltihap önleyici özelliklere sahiptirler. Dikkatli olun çünkü bu, ilaçların emilimini ve aynı zamanda çeşitli besin maddelerini etkileyebilir.
Kabuk çok buruktur ve eskiden kompreslerde, el veya ayak banyolarında veya genel halsizlik durumunda tam banyolarda kullanılırdı. Hamam için litre suya bir avuç kabuğu kaynatın ve yarı yarıya azaltın. Bir kompres hazırlamak için bir veya iki yemek kaşığı doğranmış kabuğu ½ litre suda 15 dakika kaynatın ve 10 dakika demlenmesini bekleyin.
Meşe palamudu tüketmeden önce, yenilebilir olmalarına rağmen, onları daha önce gördüğümüz gibi tanenlerinden arındırmak çok önemlidir. Meşe çeşidine bağlı olarak az ya da çok uzun bir adım, bazı meşe palamudu diğerlerinden daha fazlasını içerir.
Meşe palamutlarının dış kabuğunu çizin ve 15 dakika kaynar suda pişirin. İki kotiledonu çevreleyen kalın deriyi ve ince filmi çıkarın. Kaba parçalara ayırın ve yaklaşık 20 dakika pişirin. Acılıklarını kaybedene kadar suyu yenileyerek işlemi tekrarlayın. Pişirme suyu kahverengidir, meşe palamutlarının tüketilmeye hazır olduğunun bir işareti olan tanenlerin yokluğunda tekrar berraklaşır.
Meşe palamudu olduğu gibi yenebilir, ancak kestaneden biraz daha yumuşaktır. Ancak tek yapmanız gereken, lezzetlerini artırmak için baharatlandırmak! Sadece zeytinyağı, tuz ve muhtemelen diğer çeşnileri ekleyin. Örneğin ardıç, tadı ile özellikle iyi gider. Kestane şekeri gibi şekerle hapsedilmesi, kahve yerine geçmesi, çorbaya katılması veya kestane gibi ızgara yemek mümkün.
Başka bir çözüm de meşe palamudunu una dönüştürmek. Tek yapmanız gereken onları fırında kurutmak ve ardından öğütmektir. 5 kilo meşe palamudu 3,5 kilo un sağlar.
Son olarak meşe palamutlarını kışın serin ve kuru bir yerde saklamak ve ilkbaharda çimlenmesini beklemek mümkündür. Çimlenme onları daha sindirilebilir hale getirir, acılıklarını azaltır ve vitamin bakımından daha zengin olurlar.
Meşe ağacı; meyvesi palamut, tohumu pelit, yaprağı, kabuğu, odunu ve yosunu ile adeta her derde deva bir ağaç. Her alanda meşeden izler var!
Meşe ağacı, birçok alanda insanlara hizmet eden nadide ağaçlardan biri. Bin yaşını geçebilen meşe ağacı, yaprakları, odunu ve palamudu ile sevilen, şiirlere konu olan ve sevilen bir ağaç türüdür. Hayatımızın her alanında meşeden izler bulabiliriz. Orman ağacı olan meşeyle ilgili öğrenmek isteyebileceğiniz konuları sıralayalım.
Kayıngiller (Fagaceae) familyasının bir parçası olan meşe, ‘Quercus’ cinsi bir ağaç. Antik uygarlıklardan günümüze kullanılan bir ağaçtır. Yunan mitolojisinde kutsal kabul edilir. Bazı rivayetlere göre kâhinler rüzgârda meşe yapraklarından çıkan seslere göre kehanetlerde bulunurlardı. Galyalılar ve Eski Roma’da da meşeye özel bir önem atfedilmiş ve kutsal kabul edilmiş. Anadolu’da dilek ağacı olarak kullanılmış.
Meşenin rengi genellikle esmer veya kirli sarıdır. Dış odunu sarımsı kirli beyaz, göbek odunu koyu sarı rengindedir. Türlerine göre açık pembe ve açık kahverengi renkli olanlar da vardır. Göbek odunlar ağaç türleri arasında yer alan meşe, sert veya yumuşak olabilir. Yetiştiği bölgenin özelliklerine göre sertlik derecesi değişmektedir. Esneklikleri de türlerine göre değişebilir. Meşeler gözenekleri genellikle iri ve çember şeklindedir, kahir ekseriyeti kaba dokuludur. Gözenekleri ilkbaharda sıklaşır ve küçülür. Meşe odunları anatomik özelliklerine göre kırmızı, ak ve yeşil meşeler olarak üçe ayrılır.
Meşenin boyu 30 metreye ulaşabiliyor. İki metre çapına ulaşan meşeler de vardır. Bazı türleri geniş tepeli, bazıları da 5 metreye kadar yüksekliği bulunan çalı şeklinde olabiliyor. Meşenin gövdeleri ve kabukları düzgündür; ancak içleri kalın ve yırtılmış şekildedir. Kökleri yatay olarak geniş bir alana, dikey olarak da derinlere yayılabilir. Meşeler çok fazla su tüketir. Bu sebeple sulak alanlarda daha çok yetişir. Buna rağmen az çalışır. Gölgeyi sever. Kolay yarılabilen veya kesilebilen bir ağaç türüdür. Yumuşak odunu olanlar kolay işlenebilir. Kolay boyanabilir, verniklenebilir, parlak bir görünüm kazanabilir. Meşeler, bulundukları şartlara ve nemli ortamlara oldukça dayanıklıdır. Bazı türleri yapraklarını dökmez. Kış aylarında yapraklarını döken türleri de vardır.
Meşe ağacının ‘palamut’ adı verilen meyvesi, meyvenin içinde de ‘pelit’ adı verilen tohumu vardır. Bu sebeple halk arasında ‘palamut ağacı’ veya ‘pelit ağacı’ olarak da bilinir. Pelitler doku bakımından kestaneyi andırır. Palamutlar, güzel görünümlü sevimli bir meyvedir. Palamutlar silindiriktir, meyveleri kadeh içindedir. Özellikle hayvanlar için besin değeri yüksek bir meyvedir. En az 50 yaş ve üzeri meşe ağaçlarında palamut yetişir. Meşe ağaçlarının üzerinde bulunan ve ‘meşe yosunu’ denen yosun da faydaları tespit edilen bir bitki türü.
Meşe ağacı, ormanların yapısını da etkiler. Kışın ılık, yazın serin bir hava veren meşe ağacı, bulunduğu alanda ekolojik dengeyi sağlar. Çevresinde yeşil alanların çoğalmasını isteyenler ağaç olarak genellikle meşeyi tercih eder. Meşe, doğal afetlerin ve erozyonun önlenmesi için de önemli bir görev üstlenir. Gölgelerinde başka bitki türleri ve çimler rahatlıklar yetişebilir. Meşeler, yaş aralığında hayata tutunabilen bir ağaç. Bahçelerde de tercih edilir.
Meşe ağacının odunu, yaprakları, meyvesi, tohumu ve yosunu birçok alanda kullanılabiliyor. Meşe kerestesi inşaat ve yapı sektöründe en çok tercih edilen kereste türü arasında yer alıyor. İnsan sağlığı açısından da oldukça faydaları bulunan cömert bir ağaç olan meşe, üzerinde barındırdığı ürünlerle insanlığa hizmet ediyor. Meşe ağacı ve ağacın üzerindeki meşe ailesi üyelerinin faydalarını maddeler halinde belirtelim.
Meşe odunu, kabuğu ve kerestesi
Meşe palamudu
Meşe yaprağı
Dünya üzerinde , , hatta tür meşe ağacı bulunduğu tahmin ediliyor. Türkiye’de ise 18 tür meşe ağacı bulunduğu tespit edilmiş. Türkiye’de birçok ilde meşe ormanı veya ağaçları görülür. Marmara Bölgesi ve Trakya’da meşe ormanları vardır. Anavatanlarından biri de Anadolu’dur. Afganistan, Suriye, Yunanistan, Irak, İran ve Lübnan gibi ülkeler de meşenin anavatanları arasındadır.
Türkiye’deki meşe ağacı türleri şunlardır: saçlı meşe, tüylü meşe, saplı meşe, sapsız meşe, yalancı tüylü meşe, kasnak meşesi, mazı meşesi, pırnal meşe, boz pırnal meşe, kermes meşesi, Doğu Karadeniz meşesi, İspir meşesi, Istranca meşesi, Anadolu palamut meşesi, İran palamut meşesi, Lübnan meşesi, Makedonya meşesi, Macar meşesi…
Dünyanın en yaşlı meşe ağacı, Güney Carolina’daki Johs Adası’nda bulunan ‘Melek Meşe Ağacı’ olarak adlandırılan bir ağaçtır. Bu devasa ağacın boyu yaklaşık 30 metre, genişliği yaklaşık 3 metredir. Bu ağacın yaşının ’ün üzerinde olduğu tahmin ediliyor. Bu ağacın dalları 1,5 kilometrekarelik bir alanı kaplıyor. Avrupa’da “en güzel meşe ağacı” yarışması düzenlenmektedir.
FacebookTwitter