Vücudunuzda sindirim sistemi için gerekli olan enzimleri pankreas üretir. Pankreas kan ekerini dengeleyerek genel vücut salnn korunmasna yardm eder. Eer düzensiz ve salksz bir beslenme biçimine sahipseniz pankreas bu durumdan ciddi boyutta etkilenir. Beslenme uzmanlar pankreasa iyi gelen besinler ile beslenmenizi önerirken; pankreas yoran yiyecekler ve içeceklerden de uzak kalmanz vurgular.
Pankreas çok fazla yorulduunda iltihaplanma ve kanser gibi hastalklarla mücadele eder. Pankreas kanallarnn iltihaplanmas salk açsndan tehlikeli sonuçlar dourur. Bu riski yaamamak için listemizde ad geçen pankreasa iyi gelen yiyecekler ve bitkilerle beslenmeniz önerilir.
Pankreas saln koruyan besinlere birlikte göz atalm ve vücudunuzu korumann yollarna deinelim. Pankreas iltihabna zararl yiyecekler mutfanzdan uzak kalsn. imdi önerilen salkl besinleri mutfaa davet etme zaman!
Sarmsan Faydalar Nelerdir? Sarmsak Yutmann Faydalar
Tarçnn Faydalar Nelerdir?
Ekinezya Çay Faydalar Nelerdir? Ekinezyann Az Bilinen Faydalar
Ardç Ya Faydalar Nelerdir? Neye yi Gelir? Ne e Yarar?
Yourdun Faydalar, Suyunun Faydalar, Yourt Yemenin Faydalar
Ispanak Faydalar – Temel Reisi Hakl Çkaran 10 Süper Özellii
Brokoli Faydalar: Sapndan Suyuna Tüm Faydalar
Mantarn Faydalar – Duyunca Sevmeyeni Kalmayacak! 10 ifal Etkisi
Demir Deposu Siyah Üzümün artc 10 Faydas
Tatl Patates Nerede Bulunur? Faydalar Nelerdir?
Limonun Faydalar Nelerdir? Kabuundan Çekirdeine Tüm Faydalar
Kekik Faydalar Nelerdir?
Pankreas saln bozan, ileyiine zarar veren yiyecekler, pankreas iltihabna sebebiyet veren zararl alkanlklar sizler için listeledik:
Mide Yanmasna Neden Olan 12 Yiyecek
Böbrek Hastalklarnda Salkl Beslenme
Karacier Yetmezliine yi Gelen Beslenme Tedavisi
Sindirim Sistemi Hastalklarnda 4 Beslenme Tedavisi
Karacier Yalanmasna Ne yi Gelir? Belirtileri, Tedavisi, Diyeti
Geç belirti veren ve sinsi ilerleyen pankreas kanserlerinde cerrahi tedavi alternatifini kaybeden hastalar için IRE yöntemi yeni bir umut ışığı oluyor. Dünyanın en önemli merkezlerinde uygulanmaya başlanan IRE yöntemi, klasik tekniklerin aksine tümör hücrelerini yok ederken damarlara zarar vermiyor ve iki kat daha uzun sağ kalım sağlıyor.
Karın arka bölümünde, midenin arkasında yerleşen 15 santim uzunluğunda bir organ olan pankreas, besinlerin sindirilmesinde ve kan şekerinin dengelenmesinde önemli rol oynuyor. Pankreas kanserleri, tüm kanserlerin yüzde 2’sini teşkil eder. Ancak agresif bir tümör olduğu için kansere bağlı ölümlerin yüzde 5’i pankreas kanserine bağlı olarak gelişir.
Pankreas kanserleri genellikle 40 yaş üzerinde görülür. Kadın ve erkeklerde yaklaşık benzer oranda rastlanır. Sigara ve alkol kullanımının yanı sıra genetik yatkınlık da pankreas kanseri oluşumunda risk faktörü olarak kabul edilir. Pankreas kanserinin belirtileri, birçok hastalıkta olduğu gibi bir yelpaze halinde değişkenlik gösterir. Ancak pankreas adenokarsinomlarda, eğer kitle pankreas baş kısmına yerleşmişse, safra kanalında tıkanıklığa yol açarak, hastada sarılık görülmesine neden olabilir. Pankreasın gövde ve kuyruk kısmına yerleşen adenokarsinomlarda ise hastalık, uzun süre bir klinik bulgu vermeden sessiz bir şekilde seyreder. Hastalığın ileri dönemlerinde, şiddetli karın ağrısı ortaya çıkabilir.
Pankreas kanserlerinin tanısı radyolojik tetkikler ile konur. Pankreas kitlelerinin saptanmasında, ayırıcı tanısının yapılmasında en önemli yöntemler; Ultrasonografi, Bilgisayarlı Tomografi ve Manyetik Rezonans olarak sıralanır. Pankreas adenokarsinomlarının lokal evrelendirilmesinde en önemli görüntüleme yöntemi ise üç fazlı yapılan Bilgisayarlı Tomografi’dir. Ayrıca karaciğer fonksiyon testleri, CA ve CEA gibi tümör belirteçlerine bakılması gerekir. Hastalığın evrelendirilmesi için ise batın ve toraks BT tetkiki ile PET-BT kullanılır.
Pankreas kanserinde en etkili tedavi yöntemi cerrahi olarak kabul edilir ve cerrahi yöntemlerle kitleyi çıkartmak gerekir. Ancak hastalığın tanısı konulduğunda, cerrahiye uygun hasta oranı yaklaşık yüzde 15 civarında’dır. Hastaların yüzde 85’inde 3. evre (lokal ileri) veya 4. evre (metastazı olan hastalık) hastalık mevcuttur. Hastaların yüzde 85’lik grubuna ise ne yazık ki cerrahi tedavi uygulanamıyor.
Hastalıkta 1. ve 2. evrede olan kitlelere klasik tedavi cerrahi tedavi sonrası kemoterapi ve radyoterapi yapılması gerekir. İleri dönem hastalarda ise cerrahi yapılamadığı için sadece kemoterapi ve radyoterapi uygulanabilir. Ancak 3. evrede olan hastalarda, yeni bir tedavi alternatifi olarak, IRE (irreversible elektroporation/geri dönüşümsüz elektroporasyon) yöntemi kullanılıyor.
Evre III pankreas adenokanserlerinin tedavisinde son yıllarda, dünyanın önemli merkezlerinde IRE tekniği uygulanıyor. Pankreas tümörleri çevresindeki damarları koruyarak, tümör hücrelerini öldüren bu teknik, ciddi bir tedavi alternatifi olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu hasta grubunda, irreversible elektroporation uygulandığında, kemoterapi ve radyoterapiye nazaran yaklaşık iki kat daha uzun bir sağ kalım elde ediliyor.
Tümör tedavilerinde uzun yıllardır uygulanan radyofrekans ablasyon ve mikrodalga ablasyon yöntemleri ile pankreas tümörlerini tedavi etmek mümkün olmaz. Çünkü Isıtma yöntemleri olan bu teknikler, büyük damarlara komşu olan pankreas kitlelerinde damar hasarları yarattığı için ciddi komplikasyonlara yol açar. Bir ısıtma yöntemi olmayan IRE tekniğinin ön önemli özelliği ise; damar içerisindeki kan akımını bozmadan, damar duvarına yapışan tümör hücrelerinin ölmesini sağlamasıdır. Bu nedenle pankreas adenokarsinomlarında, damar invazyonu olduğunda ameliyat edilemeyen hastalar (seafoodplus.info), bu yöntemle tedavi edilebiliyor.
Yöntemin uygulanması sırasında, santimetreye yaklaşık Walt direkt elektrik akımı verilir ve tümör hücrelerinin duvarında mikroskopik delikler oluşması sağlanır. Bu yöntemle hücrenin beslenme düzeni bozulur ve tümör hücreleri bulunduğu yerde ölür. Bu işlem ultrason veya Bilgisayarlı Tomografi kılavuzluğunda yapılabilsede, ameliyathanede karın açıldıktan sonra , Girişimsel Radyolog tarafından uygulanması en güvenli yöntemdir. IRE işlemi uygulandıktan sonra gerekirse kitle, Genel Cerrah tarafından cerrahi olarak da çıkartılabilir.
Pankreas kanserinden korunmak için risk faktörleri olan alkol ve sigaradan uzak durmak gerekir. Eğer genetik bir yatkınlık öyküsü varsa, bu açıdan uygun takip yaptırmak gerekir.
Prof. Dr. Okan Akhan
Bayındır Söğütözü Hastanesi Radyoloji Bölüm Başkanı
Pankreas seröz kistadenomu (PSC), neredeyse her zaman kanserli olmayan pankreas kistleridir. Genellikle bal peteği şekli oluşturan sıvı dolu kist kümeleri olarak görünürler. Seröz kistadenomlar, pankreas kistlerinin yaklaşık üçte birini oluşturur ve genellikle ilgisiz karın görüntüleme sırasında tesadüfen teşhis edilir. PSCli çoğu insanda herhangi bir semptom görülmez ve genellikle tedavi gerekli değildir. Ameliyat genellikle yalnızca sorunlara neden olan büyük veya hızlı büyüyen kistler için gereklidir. Ameliyata ihtiyacınız olmasa bile, bir doktor veya sağlık uzmanı bu kistleri muhtemelen görüntüleme ile izlemek isteyecektir çünkü gelecekte kanserli hale gelmeleri için küçük bir risk vardır.
Pankreas kistleri, pankreas tümörlerinin yaklaşık %15ini oluşturur. PSCler pankreas kistlerinin yaklaşık %25ini oluşturur. Mevcut en büyük araştırmalar %1den daha azının kanserli olduğunu göstermektedir. PSCler, görünümlerine bağlı olarak mikrokistik veya makrositik olarak alt gruplara ayrılır. Mikrokistik PSCler daha yaygındır. Çapı 2 santimetreden daha küçük olan ve genellikle bal peteği şekli oluşturan birçok küçük kist kümesinden oluşurlar. Makrositik PSCler, çapı 2 cmden büyük olan daha az sayıda kist ile karakterize edilir. Genellikle altıdan az kist vardır.
Diğer pankreas kisti türleri şunları içerir:
İntraduktal papiller müsinöz neoplazm: Bu kistler pankreas kanallarıyla bağlantılıdır ve genellikle büyük miktarda sindirim enzimi içeren sıvı içerir. Çoğunlukla 50 yaşın üzerindeki kişilerde görülürler.
Müsinöz kistik neoplazm: Bu kistler neredeyse sadece orta yaşlı kadınlarda bulunur. Mikroskop altında incelendiğinde belirgin bir görünüme sahiptirler.
Katı psödopapiller neoplazm: Bu kistler, katı ve kist benzeri bir bölümün bir kombinasyonuna sahiptir. Çoğunlukla genç kadınlarda bulunurlar.
PSClerin kesin nedeni net değildir. Bazı genetik mutasyonların gelişimlerine katkıda bulunabileceği düşünülmektedir. Başın aksine pankreasın gövdesinde veya kuyruğunda daha sık gelişirler. Dişiler, erkeklerden yaklaşık 3 kat daha sık PSC geliştirir. Genellikle 60 yaşın üzerindeki kişilerde görülürler. PCSler sıklıkla, tümörlerin ve kistlerin vücutta büyümesine neden olan nadir bir genetik bozukluk olan von Hippel-Lindau sendromu ile ilişkilidir. Bu sendroma sahip kişilerin yaklaşık %77sinde pankreaslarında kist gelişir.
PSCli kişilerin yaklaşık %60ında herhangi bir semptom görülmez. PSCler genellikle ilgisiz bir durum için abdominal görüntüleme yapılırken tesadüfen teşhis edilir. Büyürlerse, aşağıdaki gibi semptomlara neden olabilirler:
Abdominal görüntüleme, PSClerin tanımlanmasının birincil yoludur. Küçük bir doku parçasının çıkarıldığı ve analiz edildiği bir biyopsi, onları diğer tümör türlerinden ayırmaya yardımcı olabilir. BT taramaları ve MRIlar tanıda kullanılan ana görüntüleme teknikleridir. Bu tür görüntülemeler kistlerinizi gösteremezse veya bir doktor bunların kanser olabileceğini düşünürse, ince iğne aspirasyonu ile endoskopik ultrason önerebilir. Bu minimal invaziv prosedür, boğazınızdan aşağı ve sindirim sisteminize bir ultrason probu ile uzun bir tüp yerleştirmeyi içerir. Ultrason, ayrıntılı bir görüntü oluşturmak için yüksek frekanslı ses dalgaları yayar. Doktorlar, bir laboratuvarda incelenebilmeleri için kistlerden küçük bir doku örneği almak için endoskopa bağlı ince bir iğne kullanabilirler.
Tedavi, kistlerinizin tipine ve boyutuna bağlıdır. Herhangi bir semptomunuz yoksa genellikle cerrahi olmayan tedavi önerilir. PSCler yavaş büyüme eğilimindedir, bu nedenle doktorlar nasıl değiştiklerini görmek için zaman içinde onları izlemenizi önerir. Hızlı büyüyen kistler veya semptomlara neden olan kistler için ameliyat gerekebilir. Cerrahınızın gerçekleştirdiği ameliyatın türü, kistlerin yeri ve boyutuna bağlıdır. Şunları içerebilir:
Küçük tümörler için cerrahiye bir alternatif, etanol enjeksiyonu ile endoskopik ultrason ablasyonudur. Bu prosedür minimal invazivdir ve bu literatür incelemesine göre, incelenen vakaların %98,5inde klinik olarak başarılıdır.
PSCli insanlar için görünüm genellikle mükemmeldir. Kistler yavaş büyüme eğilimindedir ve nadiren kansere dönüşür. Kanserli hale gelen kistleri olan kişilerde bile uzun süreli sağkalım bildirilmiştir. PSCler pankreasınızda büyüyen kistlerdir. Çoğu vaka kanserli değildir. Semptomlar yaşamıyorsanız veya kistler hızla büyüyorsa genellikle özel bir tedaviye gerek yoktur. Bir doktor kistleri aldırmanız gerekip gerekmediği konusunda size tavsiyede bulunabilir. Ameliyata ihtiyacınız olmasa bile, bir doktor muhtemelen onları zaman içinde izlemenizi önerecektir.
Kaynak
Healthline, What to Know About Pancreatic Serous Cystadenomas,
Chu et al. The many faces of pancreatic serous cystadenoma: Radiologic and pathologic correlation.
Dababneh et al. Pancreatic serous cystadenoma.
Faias et al. Endoscopic ultrasound with fine needle aspiration is useful in pancreatic cysts smaller than 3 cm.