Papiller Tiroid Kanseri Lenf Metastazı

Tiroid kanseri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi veren Endokrin Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Yeşim Erbil, her hastalıkta özellikle de kanserde çok önemli olan erken teşhisin önemine dikkat çekti.

Tiroid kanserlerinde en fazla metastazın boyundaki lenf bezlerine olduğunu aktaran Prof. Erbil, bu durumun hastanın ömrünü kısaltmadığını ancak metastazların ameliyatla çıkarılması gerektiğini söyledi.

Hastalığın seyrinin tümör çapına ve hastanın yaşına bağlı olduğunu dile getiren Prof. Erbil şunları söyledi:

“Tümör çapı 4 cm’in ve hastanın yaşı da 45’in üzerinde ise metastaz oranı daha yüksektir. Tiroid kanserlerinin kötü seyirli alt grupları vardır. Bu alt gruplardaki kanserlerde lokal nüks ve uzak metastaz görülme oranı daha yüksektir. Akciğer, kemik, beyin gibi organlara yayılıma uzak metastaz denir. Her kanserde olduğu gibi erken tanı ve uygun tedavi hastalığın seyri açısından çok önemlidir.”

TİROİD KANSERİ BU BELİRTİLERLE ORTAYA ÇIKIYOR

Tiroid kanserini düşündürecek belirtilere dikkat çeken Erbil, ancak bu şikayetlerin iyi huylu büyük bir guatrın da belirtileri olabildiğine vurgu yaparak o belirtileri anlattı: “Boyunda fark edilen sert kitle, mevcut tiroid nodülünde ani büyüme, kitlenin rahat hareket etmemesi, boyunda şişmiş lenf bezleri, ses kısıklığı, nefes almada güçlük, yutma güçlüğü, takılma hissi, seste değişiklik ve inatçı öksürük yani akciğer metastazı belirtileri tiroid kanseri araştırması için dikkate alınır.”

TİROİD KANSERİ TANISI NASIL KONULUR?

Tiroid kanseri tanısı ultrasonografi ve iğne biyopsisi ile konuluyor. Tiroid nodüllerinin değerlendirilmesinin amacı bu nodülün iyi huylu/kötü huylu ayırımının yapılması. Tiroid ultrasonografisi ve iğne biyopsisi bu ayırımı yapmak için kullanılan altın standart olarak kabul ediliyor. İğne biyopsisi, nodülün içine enjektör iğnesi ile girilerek hücre çekilmesi ve mikroskop altında incelenmesi olayı. Hangi nodüle biyopsi yapılması gerektiği ultrasonografi bulgularına göre belirleniyor.

AMELİYAT NE ZAMAN GEREKİR?

İyi veya kötü huylu nodüller için yapılan tüm tiroid ameliyatlarının total tiroidektomi olarak adlandırıldığını aktaran Prof. Erbil, ameliyat yöntemi hakkında ise şu bilgileri verdi:

Prof. Dr. Yeşim Erbil

“Ameliyatta iki taraflı tiroid bezi çıkarılır. Guatr nedeni ile ameliyat edilen kişilerde kanser odakları çıkabileceği için ameliyatlar total yapılır. Bu şekilde hastalığın tekrarlaması önlenir ve gerekirse, atom tedavisinin etkili olması sağlanmış olur. Papiller tiroid kanserlerinde iki taraflı tiroid bezi çıkarılır. Bazı hastalarda kanser çapı 1 cm’den küçük ise tek taraflı ameliyat uygulanabilir. Eğer lenf bezlerine sıçrama varsa lenf diseksiyonu da eklenir. Tümör çapı 4 cm’den büyük ise lenf bezine sıçrama olmasa da lenf bezleri çıkarılır. Medüller tiroid kanserlerinde tümör çapı ne olursa olsun iki taraflı tiroid bezi çıkarılır ve boyun orta bölümdeki lenf bezleri alınır. Yan bölgedeki lenf bezlerine sıçrama varsa, o bölgelerdeki lenf bezleri de çıkarılır. Anaplastik kanserde ameliyatın hiçbir yararı olmaz. Hastada solunum güçlüğü geliştiği zaman boğaza delik açma yani trakeotomi uygulanır.”

Tiroid Kanseri Nedir?

Tiroid bezi; boynun ön kısmında, nefes borusunun önünde yer alan kelebek şeklinde bir iç salgı bezidir. Tiroid hormonlarının üretildiği bu salgı bezi, vücuttaki doku ve organların doğru çalışmasını sağlar. “Tiroid kanseri nedir?” sorunun cevabını ise tiroid bezinin içerisinde bulunan nodüllerin kötü huylu olması ile tanımlamak mümkündür. Diğer kanser türlerine oranla daha nadir görülen tiroid kanseri nedeni bilinmemekle birlikte kadınlarda daha sık görülmektedir. Cinsiyetin yanı sıra bazı faktörler de tiroid kanserine neden olmaktadır. Ayrıca tiroid kanseri erken yaşlarda ortaya çıkabileceği gibi tedavi ile yüksek oranda iyileştirebilen bir kanser türüdür. Bu yüzden de tiroid kanseri ölüm oranı diğer kanserlere göre düşüktür.

Tiroid Kanseri Çeşitleri

Tiroid kanseri çeşitleri; anaplastik, papiller, folliküler ve medüller olmak üzere 4 türdür. Görülme sıklıkları ise farklılık göstermektedir.

Anaplastik Tiroid Kanseri

Anaplastik tiroid kanseri en nadir görülen kanser türüdür. %2’lik bir kısımda görülen bu kanser türü hızlı ve çabuk yayılan bir nodüle sahiptir. Bu hastalıkta ameliyat şansı genellikle olmaz. Çünkü tanı konulduğunda tümör fazlasıyla yayılmış durumda olur. Hastaları rahatlamak amacıyla radyoterapi uygulanabilir.

Papiller Tiroid Kanseri

Vakaların %’ında görülen en yaygın kanser türüdür. Her yaşta görülebilen papiller tiroid kanseri riski yaşlarında daha fazladır. Genellikle iyi seyirli olan ve yavaş büyüyen bu kanser uzun zaman belirti vermeyebilir ve yıllarca ölümle sonuçlanmadan kişide varlığını sürdürmeye devam eder. Papiller tiroid kanseri metastazı ise akciğere ve lenf bezlerinde gerçekleşir. Gençlerde risk taşıma olasılığı az olduğu gibi 40 yaş üzerindeki hastalarda yayılma hızı fazlalaşabilir.

Folliküler Tiroid Kanseri

Kan dolaşımı yoluyla yayılan folliküler tiroid kanseri, tiroid kanserlerinin %’luk kısmını oluşturur. 50’li yaşlarda daha sık görülen bu kanser türü yavaş büyür. İlk tanıda görülme oranları değişiklik gösterse de kanserin akciğer, kemik ve az da olsa beyin ve karaciğere yayılma olasılığı vardır.

Medüller Tiroid Kanseri

Medüller tiroid kanser türünün teşhisi diğer türlere göre daha kolay olabilmektedir. Medüller tiroid kanseri riski olanların kanında kalsitonin hormon düzeyi anormal şekilde yüksek çıkmaktadır. Tiroid kanseri vakaların yaklaşık %2’sinde görülen bu kanser yavaş büyür. Diğer tiroid kanserleri gibi ileriki yaşlarda da görülebilecek medüller tiroid kanserini diğerlerinden ayıran özellik kalıtsal olmasıdır. Nesilden nesile aktarılan bu kanser için genetik mutasyon testi yaptırmak gerekir.

Tiroid Kanseri Neden Olur?

Kadınlarda rastlanan kanser türleri arasında tiroid kanseri sekizinci sırada yer alır. Erkeklere göre 2 kat daha fazla risk taşıyan kadınlarda, menopoz ya da yeni doğum yapmış olmak gibi hormonal değişiklikler tiroid sorunlarını tetikleyebilmektedir. Erkeklerde ise nodül bulunuyorsa kanser riski fazla olabilmektedir. Tüm bunların yanı sıra tiroid kanseri nedenleri arasında başka etmenler de bulunur.

• Ailede hipotiroidi (tiroid bezinin az çalışması), hipertiroidi (tiroid bezinin fazla çalışması) ya da tiroid kanseri olması
• Çocuk yaşlarda radyasyona maruz kalmak ya da boyun bölgesine radyoterapi tedavisi görmek
• 60 yaş üstü kişilerde tiroid nodülü varlığı
• İyot eksikliği
• Şeker hastalığı
• Down ve turner sendromu
• Tiroid rahatsızlığı ya da tiroid ameliyatı olmak
• Geçmişte lityum kullanımı
• Beyaz ırk ya da Asyalı ırkından olmak (Diğer ırklara oranla 3 kat daha fazla risk altındadırlar)

Tiroid Kanseri Belirtileri

Tiroid kanseri ilk evrelerde belirti vermeyen hastalık türlerinden biridir. Ancak aşağıda bulunan bazı semptomlar tiroid kanseri belirtileri arasında görülebilmektedir.

• Boyunda şişlik ve yumru
• Nefes almada zorluk
• Ses kısıklığı
• Yutma güçlüğü
• Kemik erimesi
• Boyundan kulaklara doğru ağrı
• Kan ve kolesterol değerlerinde düşüş
• Yorgunluk
• Kilo artışı
• Sinirlilik
• Cinsel isteksizlik

Tiroid Kanserinin Hayati Tehlikesi Var mı?

Tiroid kanseri olanlar ilk tanıdan sonra yaşam süresini ve ölümcül olup olmadığını merak ederler. Tiroid kanseri görülme sıklığı dünya üzerinde 30 yılda oldukça fazla artış gösterse de ölüm oranı gittikçe azalmaktadır. Erken tanının yanı sıra tedavi yöntemlerinin de gelişmesi ile düşen bu oranlar tiroid kanseri türlerine göre kimi zaman değişiklik göstermektedir. Anaplastik çeşidinde ilk tanı genellikle 4. evrede konur. Bu evreden sonra hastanın 5 yıl hayatta kalma ihtimali %7’dir. Folliküler, medüller ve papiller tiroid kanseri yaşam süresi 1. ve 2. evrede azalmamaktadır. Ancak her kanserde olduğu gibi tiroid kanserinin de erken tanı oldukça önemli olmaktadır. İlerleyen evrelerde yaşam süresi gittikçe düşmektedir.

Tiroid Kanseri Nasıl Anlaşılır?

Belirtiler kanserin anlaşılmasında ilk adım olmaktadır. Şişlik gibi oldukça yaygın olarak görülen semptom sonrasında kişinin doktor muayenesinden geçmesi gerekmektedir. Şikayetleri dinleyen doktor ilk olarak el ile muayene eder. Gerekli kan tahlilleri sonrasında ise tiroid sintigrafisi ya da iğne biyopsisi ile tam teşhis konmaktadır.

Tiroid Kanseri Kan Tahlilinde Çıkar mı?

Tiroid bezi tarafından üretilen T3 ve T4 hormonlarındaki bozukluk kan tahlillerinde saptanabilmektedir. Ancak çıkan değerler ile tiroid bezinde kanser hücresi olup olmadığı anlaşılamamaktadır.

Tiroid Kanseri Yayılır mı?

“Tiroid kanseri yayılır mı?” sorusu tedavi ile ilişkilidir. Belirtilere önem vermeyen ve tedavi edilmeyen kişilerde kanserin metastaz yapma riski yüksektir. Bu yüzden de tedavi edilebilir bir kanser türü olsa da dikkat alınmadığı sürece yaşam süresini kısaltır.

Tiroid Kanseri Ameliyatı

Tiroid kanseri tedavisi için kullanılan ana yöntem ameliyattır. Tiroid bezinin tamamının ya da yarısının alınması gerekli olan bu tedavi yönteminde tümör lenf düğümlerine de yayılmışsa bu bölge de ameliyat sırasında alınır. Boyunda açılan cm kesik ile yapılan ameliyatta uygulanacak olan yöntem kanser türüne göre de değişiklik göstermektedir. Ameliyat açık olabileceği gibi robotik olarak da yapılabilmektedir. Hastaların ameliyat öncesinde doktorundan ameliyat sürecini ve oluşabilecek riskleri detaylıca öğrenmesi gereklidir.

Tiroid Kanseri Ameliyatı Kaç Saat Sürer?

Tiroid kanseri ameliyatı yaklaşık saat sürer. Bu süreyi etkileyen faktörler arasında kanserinin evresi, büyüklüğü ve yeri bulunmaktadır. Genel anestezi ile yapılan ameliyat sonrasında hasta kendine gelene kadar ameliyathane içerisinde bulunan uyanma salonlarında bekletilir.

Tiroid Kanseri Ameliyatı Sonrası

Ameliyat gününde hastada kanama, ses kısıklığı, kalsiyum düşüklüğü gibi komplikasyonlar meydana gelebilmektedir. Ayrıca boğazda açılan kesikten dolayı ağrı, anestezi etkisi ile gelen yorgunluk da olabilmektedir. Hastanın iyileşme sürecinden sonra ise tedaviler devam eder.

Ameliyat sonrasında tümörün büyüklüğü ve kanserin yayılma durumuna göre bazı hastaların tedavisine radyoaktif iyot ile devam edilir. Bu tedavide amaç varsa kalan kanserli hücreleri de yok etmektir. Kimi hastalara ise tedavi yöntemi olarak radyoterapi uygulanır. Bu yöntem ise genellikle anaplastik ve medüller tiroid kanseri olan hastalarda kullanılır. Ameliyattan sonra hastanın hormon üretimini sağlamak amacıyla tiroid hormon ilacı verilir. Bir kısmı ya da tamamı alınan tiroid için gerekli olan ilaçlar doktor kontrolünde kullanılmalıdır.

Kanserin tekrar nüksetmemesi ve konforlu bir yaşama devam edebilmek için düzenli aralıklarla kontrole gidilmelidir. Kontroller sırasında boyun bölgesinde fizik muayenesi, ultrason ve gerekli bazı kan tahlillerinin yapılması gerekmektedir.

Tiroid Kanseri Tekrarlar mı?

Tekrarlama durumunun olmaması için tiroid bezi komple alınır. Ancak kanser hücreleri daha öncesinde başka yerlere metastaz yapmış ise kanserin tekrarlama şansı vardır. Bu oran düşük olsa dahi yine de tedavisi mümkün olabilmektedir.

Yapılan başarılı ameliyatlar ve sonrasında sağlanan kontroller ile gerek Türkiye’de gerekse tüm dünyada 5 yıllık sağ kalım oranı %98,1’dir. Bu yüzden de tiroid kanseri belirtilerinden bir ya da birkaçını barındıran kişilerin doktora başvurması gerekmektedir. Kendini geç gösteren bu kanser türünde erken tanı oldukça önemlidir.

Tiroid bezinde görülen kanserlerin %70 – %80 kadarını oluşturan papiller tiroid kanseri, ultrason ve iğne biyopsisi gibi tanı yöntemlerinin gelişmesi ile muhtemelen vücudun en sık teşhis edilen kanserlerinden biri halini gelmiştir. Özellikle 45 yaş altı kişilerde, başarı oranı yüksek olarak tanımlanabilecek kanser türlerinden birisidir.

Yavaş gelişen bu tümör, kimi zaman boyundaki lenf bezelerine metastaz (sıçrama) yapabilmektedir.

Ameliyatla tiroid bezinin tümör kapsayan yarısının ya da tamamının çıkartılması, kimi zaman da boyundaki lenf bezelerinin vücuttan temizlenmesi (boyun diseksiyonu) ve sonrasında da gerekliliğe göre radyoaktif iyot tedavisi ile hastanın tamamıyla sağlığına kavuşması söz konusu olabilir.

Mikropapiller Tiroid Kanseri (Papiller Mikro Karsinom) Nedir?

Tiroid bez dokusunda 1cm’den küçük bir tiroid nodülünün, papiller tiroid kanseri kapsadığının anlaşılması durumunda artık mikropapiller tiroid kanseri söz konusudur. Bu sorun şu şekillerde karşımıza çıkabilir:

• Nodülün, ultrasonda şüpheli belirtiler göstermesi üzerine ince iğne biyopsisi ile içinden alınan örneklerin tiroid papiller kanseri varlığını göstermesi,
• Ameliyatla çıkartılan tiroid dokusunda iri nodüllerde değil de, 1cm’den küçük bir ya da birden fazla papiller kanser odağı belirlenmesi,
• Boyundaki lenf bezelerinde papiller kanser odağı belirlenmesi üzerine, boyun diseksiyonu yanı sıra tiroid bezinin de çıkartılması ile bu bezin patoloji uzmanları tarafından araştırılması sırasında 1 cm’den küçük bir ya da birden fazla papiller kanser odağının belirlenmesi.

Mikropapiller tiroid kanserinin ayrıca niteliği, eğer boyun lenf bezelerine metastaz gibi bir durum yoksa, tümör tiroid bezi dokusunun içinde sınırlıysa, tiroid bezinin tümör kapsayan yarısının çıkartılmasıyla (bezin her iki yarısında tümör tespit edilmesi durumunda tamamının çıkartılması) yeterli tedavinin sağlanabilmesidir.

Çoğu kez cerrahi tedavi yeterli olmakta, sonrasında ek radyoaktif iyot tedavisi gibi bir yönteme ihtiyaç duyulmamaktadır.

Yine de bu tür durumlarda, uygulanacak tedavi yöntemi, kişinin ve hastalığın niteliklerine, hekimin seçimine göre farklılık gösterebilir. Bu sebeple bu konudaki sorularınızı hekiminizle yüz yüze konuşmak daha doğru olabilir.

Papiller Tiroid Kanseri Sebepleri Nelerdir Ve Kimlerde Daha Sık Görülür?

Radyasyon ve papiller tiroid kanseri arasındaki ilişki, bilimsel olarak ispatlanmış bir gerçektir. Özellikle 20 yaşından önce radyasyona uğrayan bireylerin, ilerleyen yıllarda tiroid bezinde kanser ortaya çıkma olasılığı, diğer bireylere göre daha fazladır.

Japonya’da atom bombası radyasyonuna, Çernobil’de nükleer santral kazası sonrası meydana gelen radyasyona uğrayan bireylerde, maruz kalmayanlara kıyasla daha sık papiller tiroid kanseri geliştiği bilinen bir gerçektir.

Radyasyon dışındaki nedenleri ise net olarak bilinmemekle birlikte, papiller tiroid kanserlerinin %’inin genetik nedenlere bağlı olarak ortaya çıktığı düşünülmektedir.

Bu sebeple ailesinde papiller tiroid kanseri olan bireylerde de olmayanlara kıyasla bu tümöre karşılanma olasılığı daha fazladır. Kadınlarda papiller tiroid kanserinin erkeklere kıyasla kat daha fazla görüldüğü öğrenilmektedir.

Papiller Tiroid Kanseri Ne Tür Belirtiler Verir?

Papiller tiroid kanserli hastalar, genellikle üç farklı durumda hekimin karşısına çıkar: Tiroid bezinde ele gelen ya da ultrasonla tespit edilen nodüllerden ince iğne biyopsisi alınması üzerine patoloji uzmanı papiller kanser varlığından ya da şüphesinden söz eder.

Boyunda ele gelen, gözle fark edilen veya ultrasonla belirlenen lenf bezesi büyümesinin, iğne biyopsisi sonrasında tiroid papiller kanser metastazına bağlı olduğunun anlaşılması,

Genellikle orta yaş üstü hastalarda tiroid bezindeki kanserin, bezin etrafındaki organlara yayılması, engelleme, fonksiyonlarını bozması sonrası hekime yaptığı müracaatla.

Örneğin; tümör, tiroid bezinin hemen arkasında var olan ve rekürren laringeal sinir adını alan ses telinin hareketinden sorumlu sinirin fonksiyonunu bozarsa hastada ses kısıklığı meydana gelebilir. Ya da gene tiroid bezinin arkasında yer alan yemek borusu duvarını engellerse, yutma güçlüğü gibi sorunlar ortaya çıkabilir.

Bu 3 tablonun dışında çok iri, bası yapan nodüller gibi sebeplerle tiroidektomi ameliyatı uygulanan hastaların çıkartılan tiroid bezlerinde patologlar tarafından rastlantı ile o vakte kadar sessiz kalmış, bulgu vermeyen papiller tiroid kanseri odağı veya odakları belirlenebilmektedir.

Papiller Tiroid Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Boynun ön kısmında, tiroid bezinin bulunduğu yerde bir şişlik, nodül tespit eden hastanın nodülünden ya da ultrason işlemiyle tiroid bezinde tespit edilen şüpheli görünümlü nodülden ince iğne biyopsisi standart uygulamadır.

Eğer biyopsi sonucu, tiroid kanseri açısından şüpheli bulunursa, uygulanması gereken genellikle ameliyatla tiroid bezinin nodül olan yarısının çıkartılmasıdır. Bu şekilde kanser söz konusuysa, tiroid bezinin patologlar tarafından incelenmesiyle kesin tanısı yapılmaktadır.

Papiller Tiroid Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?

Bu hastalıkta veya şüphesinde esas tedavi cerrahidir. İnce iğne biyopsisi sonrasında tiroid bezi içinde papiller tiroid kanseri şüphesine veya tanısına varıldıysa tiroid bezinin tümör kapsayan lobun (yarısının), ya da tamamının ameliyatla çıkartılması, çoğu kez standart tedavi yöntemidir.

Tekrar söylemek gerekirse bu hastalıkta esas tedavi cerrahidir. Yapılacak cerrahinin kapsamı, örneğin; tiroid bezinin yarısının mı yoksa tamamının mı çıkartılacağının, boyun lenf bezlerinin temizlenip temizlenmeyeceğinin kararı, tedaviyi yönlendiren hekimler tarafından hastanın ve de hastalığın pek çok niteliğine göre verilir.

Burada önemli olan, tiroid bezinin bir ya da her iki yarısının, tümüyle çıkartılmasıdır. Bu durumda patoloji araştırmanın sonucuna göre tekrar bir ameliyat gerekme olasılığı azalmakta, eğer gerekirse de yapılacak iş daha kolay ve sağlıklı olmaktadır.

Cerrahın ve daha sonra tedaviye kapsamı içerisinde olabilecek endokrinoloji ve nükleer tıp uzmanı hekimlerin işi daha kolaylaşmaktadır.

Bu hastalıkta tedaviyi yönlendiren hekimlerin seçimine göre radyoaktif iyot tedavisi, cerrahi tedavinin etkinliğini arttırmak için eklenebilmektedir. Ameliyat sırasında tiroid bezinin bir lobu (yarısı) alınacaksa geriye o tarafta hiç doku bırakmamak veya çok az tiroid dokusu bırakmak temeldir.

Keza her iki taraf tiroid lobları çıkartılacaksa gene geride hiç doku bırakmamak veya çok az tiroid dokusu bırakmak en sağlıklı ve doğru uygulama olacaktır.

Prof. Dr. Gürkan Yetkin

yılında İstanbul’da doğan Prof. Dr. Gürkan Yetkin, orta öğretimini Galatasaray Lisesi’nde tamamladı. yılında İstanbul Tıp Fakültesi’nden mezun olan Prof. Dr. Gürkan Yetkin, yılında Genel Cerrahi Uzmanı seafoodplus.info Dr. Gürkan Yetkin; yılında Genel Cerrahi Doçenti, yılında ise Eğitim Görevlisi oldu.  yılında, Sağlık Bakanlığı’nca verilen Onkolojik Cerrahi Yandal Uzmanlık Belgesi’ni almaya hak kazandı.Meme Cerrahisi, Endokrin (Tiroid ve Guatr) Cerrahisi, Onkolojik Cerrahisi (Kanser Cerrahisi) ve Laparoskopik Cerrahi alanında çalışmalar yürüten Prof. Dr. Gürkan Yetkin; yılının sonuna kadar Genel Cerrahi alanında Sağlık Bilimleri Üniversitesi Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde Öğretim Üyesi olarak çalıştıktan sonra, yılı itibari ile İstanbul Fulya’da kendi kliniğinde hasta görmekte ve çeşitli hastanelerde ameliyatlar gerçekleştirmektedir.