Parasetamol Bağımlılık Yapar Mı

parasetamol bağımlılık yapar mı

Ağrı kesici bağımlılık yapıyor

Haberin Devamı

Türk Nöroloji Derneği Yönetim Kurulu üyesi Dora, "Migrende ağrı başladığında hemen ağrı kesici kullanılıyor ancak önemli olan ağrı gelmeden bunu önleyici ve sıklığını azaltıcı ilaçlar alınmasıdır" dedi. Prof. Dr. Dora, toplumda sık rastlanan migrenin her kişiden 16'sında görüldüğünü bildirdi.

Migrenin "epizodik" ve "kronik" olmak üzere iki ayrı tipi bulunduğunu, "epizodik" migrenin toplumda daha yaygın ortaya çıktığını ifade eden Dora, şu bilgileri aktardı:

"Epizodik migrende baş ağrısı yılda bir kez ortaya çıkabildiği gibi ayda kez tekrarlayabiliyor. Kronik migrende ise ayda 15'den fazla tekrarlayan baş ağrısı söz konusudur. Bu tip migrende baş ağrısı artık müzminleşmiştir ve aşırı ağrı kesici kullanımını beraberinde getirir. Hasta giderek ağrı kesiciye bağımlı hale gelir, bu kısır döngü halinde devam eder. İlerleyen süreçte alınan ilaç yeterli olmadığı için doz giderek artırılır. Migren şekil değiştirerek 'ilaç aşırı kullanımı baş ağrısı'na dönüşür. Aşırı ağrı kesici kullanımı bir bağımlılıktır ve tedavi edilmesi gerekir. Böyle bir durumda ilaç kesilmeli ve hasta ilaçtan arındırılmalıdır."

Haberin Devamı

AĞRI KESİCİ BAĞIMLISI KİMDİR?

Ayda 10 günden fazla ağrı kesici kullanan ve bunu en az 3 ay devam ettiren bir kişinin "bağımlı" olduğunu bildiren Dora, ilacın birden kesilmesi halinde vücudun buna tepki verdiğini, baş ağrısının şiddetlendiğini ve bulantı ortaya çıktığını anlattı. Dora, buna karşı uygulanan tedaviyle ilgili şunları kaydetti:

"Migrende yapılan en önemli yanlış, doktor doktor gezen hastanın aşırı dozda ağrı kesiciye yönelmesidir. Bir hastanın elinde 10 çeşit ağrı kesiciyle geldiği oluyor. Bir çok doktor, ağrı kesiciler aşırı kullanıldığında bağımlılık yaptığını bilmiyor. Tedavide hastaya destek veriyoruz. Ayda 10 gün migren ağrısı çeken bir kişinin hem özel, hem sosyal, hem de iş yaşamı olumsuz etkileniyor. Tedavide bu kişilerin ağrı kesicilere duyarlılığını artırıyoruz. Hedef migreni yok etmek değil, hayat kalitesine olumsuz etkisini azaltmaktır."

Migren için ağrı kesiciler dışında çok etkili alternatifler olduğunu dile getiren Prof. Dr. Dora, "Migrende ağrı başladığında hemen ağrı kesici kullanılıyor ancak önemli olan ağrı gelmeden bunu önleyici ve sıklığını azaltıcı ilaçlar alınmasıdır" diye konuştu.

Parasetamol sizi daha anlayışsız bir insan yapabilir

Yeni yapılan bir araştırma sonucunda, parasetamol kullanımının diğer insanların yaşadığı fiziksel ve sosyal acılara karşı empatiyi de azalttığı öne sürüldü.

seafoodplus.info’un haberine göre, The Ohio State Üniversitesi’nden bilim insanlarının yaptığı araştırmada parasetamol alan katılımcılar, talihsizlik yaşamış insanlar hakkında bilgi sahibi olduklarında parasetamol almayanlara göre daha az etkilendiler. Yani parasetamol aldığınızda, diğer insanlar aslında pek de umurunuzda olmuyor. Parasetamol fiziksel acıyı azaltmasının yanı sıra empati kurma yeteneğini de azaltıyor.

Bildiğiniz birçok ilaçta var

Social Cognitive and Affective Neuroscience’da yayımlanan araştırmanın bulguları oldukça önemli, günlük hayatta her an karşınıza çıkan birçok ilacın etken maddesi parasetamol. Baş ağrısına karşı aldığınız çok bilinen ilaçlar da, grip oluyorum diye suya karıştırıp içtiğiniz tozlar da bu maddeden yapılıyor.

Consumer Healthcare Products Association verilerine göre ayrıca, parasetomal, az bilinen adıyla asetaminofen Amerika’da kullanılan ’den fazla ilacın içerisinde bulunmasıyla da en yaygın ilaç içeriği olma özelliği taşıyor. Her hafta Amerikalı yetişkinlerin yaklaşık %23’ü (yaklaşık 52 milyon birey) içeriğinde parasetamol bulunan ilaçları kullanıyor. Daha önce yapılan araştırmalarda da, parasetamol içeren ilaçları kullanmanın, yapılan işten zevk alma gibi pozitif duyguları azalttığının bulgularına ulaşılmıştı.

Plasebo etkisi olmadığı kanıtlandı

Henüz parasetamol içeren ilaçların kullanımının bu etkileri nasıl yarattığı biyolojik olarak çözümlenmiş değil. Fakat ilaç kullanımı ile bağlantılı olan empatinin azalması durumu, toplumsal konular özelinde oldukça önemli olabilir. Örneğin eğer bir arkadaşınızla kavga ettiyseniz ve parasetamol içeren bir ilaç içtiyseniz, artık arkadaşınızı nasıl kırdığınız konusunda daha az anlayışlı olabilirsiniz.

Araştırmacılar yaptıkları çalışmaya plasebo etkisini de dahil ettiler. Çalışmalar sırasında bazı katılımcılar parasetamol içeren ilaç aldıklarını düşünüyorlardı ve bu insanların empati yapma seviyeleri gerçekten parasetamol içeren ilaç alanlarla karşılaştırıldı. Sonuçta bu etkinin plasebo etkisinden bağımsız geliştiği anlaşıldı.

Aşırı ağrı kesici kullanımı öldürüyor!

Ağrı kesici ve ateş düşürücü olarak evlerden eksik olmayan “Parasetamol” etken maddeli ilaçlar, gereğinden fazla kullanıldığında karaciğer yetmezliği ve böbrek kanseri gibi birçok hastalığa yol açabiliyor.

Klinik Farmakolog Cankat Tulunay “parasetamol” içeren ağrı kesicilerin yan etkilerine ilişkin şunları söyledi:

“Ağrı kesici ilaçların içinde bulunan etken madde parasetamol ağrı kesici ve ateş düşürücü bir molekül. Ancak fazla kullanıldığında özellikle karaciğer yetmezliğine neden oluyor. Kromozomları bozuyor, mesane ve böbrek kanserine yol açıyor.

36 bin kişi yakalandı

Bir diğer etkisi ise ‘Steve Johnsons Sendormu’na neden olması. Bu hastalıkta cilt su topluyor, morarıyor. İngiltere’de senede 36 bin kişi bu ilaç yüzünden karaciğer yetmezliğine yakalanıyor, bunlardan yüzde 90’ı ölüyor. Parasetamol içeren ağrı kesiciler Avrupa’da artık kontrol altına alındı. O ilaçlardan bazıları Minoset, Minoset Plus, Vermidon. Özellikle baş ağrısı için gün aşırı alınan bu ilaçlar kronik baş ağrısına neden oluyor, bağımlılık yapıyor. Tedavi migrenden daha da zor hale geliyor.

ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) parasetamol kullanımına sınırlamalar getirdi. Ülkemizde son derece yaygın kullanılan bu ağrı kesici etken madde Minoset, Parol, Vermidon, Tylol gibi markalarla satılıyor. Bu ilaçların kutularına ABD’de ağır karaciğer hasarına yol açabilir, alerjik reaksiyona neden olabilir uyarısı kondu. Bu nedenle Türkiye’de de bu ilaçların bir an önce reçete ile satılması gerekiyor.”

ABD iki sene önce günlük dozu azalttı

Öznur Karslı'nın Vatan'daki haberine göre, Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) iki sene önce parasetamol içerikli ilaçlar konusunda ciddi bir uyarı yaptı.

FDA’nın hazırladığı raporda, parasetamol etken maddesi bulunan ilaçların yüksek dozda alımı sonucunda karaciğerde ciddi hasarlara ve zaman zaman da ölümlere neden olduğu açıklandı.

FDA, bu ilaçların bir kerede alınabilecek dozunu mg’dan mg’a, günlük toplam dozu ise 4 bin mg’dan 2 bin mg’a düşürdü.

Ayrıca FDA, mg ve üzeri tabletlerin reçetesiz satılmaması yönünde karar alınmasını da önerdi.

Raporda ABD’de her yıl milyondan fazla kişinin bu ilacı kullandığına dikkat çekilirken, yılda kişinin bu ilaçların yüksek dozda kullanımı nedeniyle yaşamını kaybettiği belirtilmişti.

Parasetamol 'yavaş yavaş öldürebiliyor'

Uzmanlar, yaygın biçimde kullanılan ağrı kesici parasetamolün uzun süre gün aşırı kullanımının tehlikelerine dikkat çekti.

İskoçya'nın Edinburgh Üniversitesi doktorları, uzun vadede devamlı alınan parasetamolün aşırı doz etkisi yaparak ölüme yol açabildiğini söylüyor.

Üniversitenin araştırma ekibi, Edinburgh'daki hastanelerden birinde son zamanlarda bu duruma işaret eden 'yi aşkın vaka tespit edildiğini açıkladı.

Dr. Kenneth Simpson, ''Bu kişiler intihar etmek amacıyla bir anda çok miktarda parasetamol almış kişiler değiller, ama az miktarda sürekli bu ilaçtan aldıkları için zaman içinde vücutlarına verdikleri hasar, aşırı dozun öldürücü etkilerine benziyor.'' dedi.

Doktorlar, yavaş ilerleyen aşırı doz vakalarını tespit etmenin zorluğua işaret ediyor.

Araştırma kapsamında, yılları arasında Edinburgh Royal Infirmary hastanesine, parasetamolün neden olduğu karaciğer yetmezliğiyle kabul edilen hastanın durumu incelendi.

Doktorlar, bu kişilerden 'inin genellikle baş ya da mide ağrısı için sürekli parasetamole başvuran ve karaciğerlerine verdikleri zarar zaman içinde biriken hastalar olduğunu belirtiyor.

Aşırı dozda parasetamol beyne, böbreklere ve solunuma da zarar verebiliyor.

Dr. Simpson, tek bir seferde intihar amaçlı parasetamol alanlara kıyasla, yavaş yavaş biriken aşırı dozdan hastalanan kişileri kurtarmanın daha zor olduğunu söylüyor.