Patlıcan, pek çok tarifte kullanılan as bir malzeme olarak mutfağımızda çok kıymetli bir yere sahip. Aslen Hint kıtasına özgü olan bir ürün olsa da İspanyollar eliyle mutfağımıza girmiş bir meyve diyebiliriz. Evet, doğru duydunuz! Bunu kısaca şöyle açıklayalım: Yediğiniz ürünün içerisinde çekirdekler varsa meyve yiyorsunuzdur, yoksa sebze!
Patlıcan, lifli yapısı ve yüksek besin değeri ile dikkat çeken ürünlerden biri. Ülkemizde en çok Ege, Akdeniz ve Marmara bölgelerinde yetişen patlıcanın bizde daha çok kemer, bostan ve Gönen patlıcanı türleri kullanılıyor. Yüksek lifli yapısıyla sindirim sistemini rahatlatırken, A, B1, B2, C vitaminleri ve kalsiyum, potasyum ve demir minerallerince zengindir.
Sofralarımıza türlü türlü şekil ve tatlarda konuk olan patlıcanın en taze, en leziz zamanlarını kışa saklamanın en tatlı haliyle karşınızdayız bu kez. Patlıcan reçeli yapımı nasıldır, kireçli patlıcan reçeli nasıl yapılır, patlıcan reçelinin faydaları gibi tüm sorularınızın yanıtları Ev Yapımı Patlıcan Reçeli tarifimizde.
Tuzluca Belediyesi'nin yöresel ürünlere pazar imkan sunulmas amacyla hayata geçirdii "Tuzluca Çalkan Kadnlar Projesi"ne destek vermek ve kn kahvalt sofralarn çeitlendirmek için kollar svayan kadnlar, "patlcann en tatl hali" için kazanlar kaynatmaya balad.
PATLICAN REÇEL YAPILII
Reçel yapm için özel yetitirilen patlcanlar, soyularak tuzlu suda bir müddet bekletildikten sonra birçok kez ykama ileminden geçiriliyor. Odun ateinin üzerine konulan kazanlara doldurulan patlcanlar, üzerine limon ve eker ilave edilerek 4 saat boyunca kaynatlyor. Patlcanlar, erbetleme ileminin ardndan kavanozlara doldurularak kahvalt sofralarn süslemeye hazr hale getiriliyor.
Tuzluca Belediye Bakan Ahmet Sait Sadrettin Türkan yapt açklamada, göreve geldiklerinden bu yana kadnlarn ellerini güçlendirmeye çaltklarn söyledi.
Kadnlarn ürettii yöresel ürünlerin satnn yaplmas için onlar desteklediklerini ifade eden Türkan, unlar belirtti:
"lçemizin 20 noktasnda proje kapsamnda desteklenen kadnlar, patlcan reçeli üretmek için youn bir çaba içerisindeler. Kadnlarmzn kendi ürettikleri meyve ve sebzelere bir ekilde ekonomik deer kazandrmak adna belediye olarak, onlarn kavanozlarn ve eker ihtiyaçlarn karlyoruz. Ayrca kavanoz ba üretim paras veriyoruz. Buradaki tek amacmz kadnlarmz hane içerinde güçlenmelerini salamak ve Tuzluca'da bir üretim modelinin oluturulmas ve bu üretim modelinin il, ülke genelinde yaygnlatrlmasdr."
ALE EKONOMSNE KATKI SALIYORUZ
Patlcan üreticisi kadnlardan Gülcan Yüce, yurt genelinde sadece Idr'da yaplan ürünü reçelini her yl bu zamanlarda hazrlamaya baladklarn anlatarak, "Daha önce sadece evimizde kn tüketilmek üzere yaptmz patlcan reçelini imdi belediyemizin desteiyle satmak için de yapyoruz. Bu da bizim aile ekonomimize katk salyor." diye konutu.
Patlcan reçeli üreticisi kadnlardan Aynur Aydemir de reçeli herkesin tatmasn istedi.
PATLICAN REÇEL TARF
Malzemeler:
Bir kilo körpe patlcan
5 su barda eker
6 su barda su
Bir adet çubuk tarçn
2 adet karanfil
Bir çay ka limon tuzu
gr. sönmemi kireç
3 litre su
PATLICAN REÇEL YAPILII
lk olarak kireç kayman hazrlayn. Sönmemi kireci akamdan büyük bir kavanozun içine koyarak üzerine su ekleyin. Kavanozun üzerini yar açk bir ekilde brakn.
Patlcanlar soyun ve dikey olarak dört parçaya bölün. Veyahut patlcanlar bütün olarak kullann.
Kirecin kayman yani üzerine koyduunuz durulmu suyu ayr bir kaba bulandrmamaya dikkat ederek aln ve patlcanlar içine koyun.
Patlcanlarn suyun yüzeyine çkmamas için üzerine bir arlk koyabilirsiniz.
Kireç suyunun içerisinde patlcanlar en az saat bekletelim ki patlcanlar istediiniz sertlie ulasn.
Süre dolduunda patlcanlar kireç suyundan çkarn ve kez ykayn, ardndan tekrar suya koyun ve bu suda da bir saat kadar bekletin.
Bu arada tencereye su ve ekeri alarak kaynatmaya brakn.
dakika kaynattktan sonra ocaktan aln ve lmaya brakn.
Patlcanlar bekledii sudan çkararak tekrar ykayn ve lmaya balayn urubun içerisine koyun.
Tekrar ocaa aln ve kaynamaya baladnda altn ksn.
Mümkünse patlcanlarn üzerine yine ar bir ey koyarak patlcanlarn urubun içinde kalmasn salayn. Yaklak 2 buçuk saat bu ekilde piirin.
Patlcanlar pitikten sonra ocan altn açn ve erbetin kvam almasn salayn.
Tarçn ve karanfil ekleyerek hafifçe kartrn.
Yaklak 10 dakika kadar tarçn ve karanfili içinde bekletin ve ardndan çkarn.
Kvamn almaya baladnda limon suyun tuzunu atn ve dakika daha kaynatarak ocaktan indirin.
Scakken kavanozlara doldurun ve azn skca kapatarak ters çevirin.
Souyana dek bu ekilde bekletin, ardndan serin bir yerde bekletin.
ANASAYFAYA DÖNMEK ÇN TIKLAYINIZ
Kaynaklarda, kalın saplı, uzunca geniş yapraklı, yenilen iri mor meyveli, otsu bir bitki olarak tanıtılan patlıcanın anayurdu Hindistan’ dır. Besleyici değeri azdır. Doğrusu, bu kadar kısa bilgiyi ben patlıcana layık bulmuyorum. Geçmiş yıllarda yaz mevsimi yaklaştıkça, önce kabak, ardından domates piyasaya çıkar, sonra da patlıcana kavuşurduk. Yavaş yavaş açık havaya, balkonlara, bahçelere kurmaya başladığımız sofrası hazırlarken tavada kızartılan patlıcanın kokusu takip ederdi bizi. Bollaştıktan sonra, kıyma eklenerek yapılan karnıyarık çeşidi ile ana yemeklerin arasında katılırdı. Bunaltıcı sıcaklarda, zeytinyağlı türü olan imam bayıldıyı serin serin yerdik. Ya da o tadına doyulmaz, közde pişirilerek yapılan salatası! Turşusu, dolması ve birçok yemek çeşidi ile patlıcanın reçeli de yapılır. Daha çok Akdeniz ve Güneydoğu'da yapılan patlıcan reçeli tarifini, karpuz kabuğu reçeli tarifini veren Musa Dağdeviren’ den aldım ve olduğu gibi yazıyorum.
1 kilo bodur patlıcan,
bir buçuk kilo pekmez,
tane kuru karanfil,
2 veya 3 santim boyunda kabuk tarçın,
gram sönmemiş kireç.
Sonbahar mevsiminde budur ulaşmış olanlarından seçilen patlıcanlar bütün olarak, 20 dakika kadar haşlanır. Soğuduktan sonra kireçli suya atılır. (Uygulaması için karpuz kabuğu reçeline bakın). Kireçli sudan çıkarılan patlıcanlar bol suda tek tek yıkanır. Fokur fokur kaynayan suda 10 dakika kadar kaynatıldıktan sonra yine bol suda teker teker yıkanır. (Bugün çok önemli olduğunu vurguluyor Musa Dağdeviren) süzülen patlıcanla karanfil ve tarçınla birlikte pekmezde kaynatılır ve içlerine ceviz konur. Musa Dağdeviren: keflerini almaya özen gösterin diye uyarıyor. Pişen yemeklerin reçellerin üzerinde oluşan köpüklere kef diyorlarmış.
Günümüzde yaz kış piyasadan patlıcanı ben özlemeyi tercih ediyorum tarladan pazara geldiği zamanları bekliyorum. Pekmez, üzüm, dut, elma gibi şeker oranı fazla meyvelerin el tokmaklarıyla ezilip, marin denilen aktoprakla iyice koyulaşana kadar katılması ile elde edilir. Ama böyle anlatıldığı kadar basit bir işlem değildir. Haşim yetkin'in Alanya sofrası isimli kitaptaki tarifinin yanında çok yavan kalıyor. Aynı kitapta Haşim yetkin, killi toprak olmazsa, çok temiz külle katılabilir diyor. Yaşadığımız büyük kentlerin koşullarını dikkate alırsak, pekmez keyfini yaşayamayacağımızı düşünüyorum. En iyi olasılıkla bahçesi olanlar yapabilir diyeceğim, artık soba kullanılmadığına göre külü nasıl bulacağız?
-Patlıcanları soyun ve sap kısımlarını da çıkarın ortadan dörde bölün.
-Patlıcanlarınızın acılığı ve siyah suyunun çıkması için tuzlu suyun içerisinde 15 dakika kadar bekletin.
-Daha sonra süzüp tencerenin içerisine alın ve üzerine su ekleyin.
-Suyun içine limon tuzunu atın ve çok hafif yumuşayana kadar pişirin.
-Hafif yumuşayınca patlıcanlarınızı tencerenin içerisinden çıkarıp temiz bir bezin üzerinde kurulayın.
-Kuruladıktan sonra yeniden tencerenin içerisine alın.
-Toz şeker ve su ilave edip kıvam alana kadar pişirin.
-Son aşamalara doğru içerisine limon suyunu ilave edin. Biraz daha kıvam alana kadar pişirin.
-Ardından ocaktan alın ve oda sıcaklığında soğumaya bırakın.
-Soğuduktan sonra kavanozun içerisine aktarın. Serin ve kuru bir ortamda üzeri kapalı bir şekilde muhafaza ederek saklayabilirsiniz.
Afiyet olsun