Phd Açılımı Nedir

/05

Y&#;KSEK &#;ĞRETİM

DERGİSİ

65

MD-PhD B&#;T&#;NLEŞİK

DOKTORA PROGRAMLARI

T&#;RKİYE’DE VE D&#;NYADA

Sibel K. Velioğlu*

GİRİŞ

Y&#;ksek &#;ğretimin uluslararası d&#;zeyde kalite standart-

larına ulaşması i&#;in girişilen &#;abalar, doktora (PhD)

programları i&#;in de ge&#;erlidir. Bug&#;n &#;lkemizdeki tıp

eğitiminde doktoranın (MD-PhD) yerinin nerede ol-

duğu, d&#;nyadaki standartlaşmanın kabul edilmiş bir

yere gelip gelmediği ve bizim bu standartların nere-

sinde olup neler yapmamız gerektiği gibi sorular yanıt

beklemektedirler. Hen&#;z yapılanmasını tamamlama

aşamasındaki bu programlara ait istatistiki veriler de

yeterince mevcut değildir.

MD-PhD Nedir?

D&#;nyada bir &#;ok &#;lkede olduğu gibi T&#;rkiye’de tıp fa-

k&#;ltesi eğitimi 6 yıl s&#;rmektedir. Bu eğitim bir lisans

eğitimi olmakla birlikte “tezsiz y&#;ksek lisans eşdeğeri”

sayılmaktadır. D&#;nyada &#;oğu &#;lkede MD (Doctorate of

Medicine- Tıp Doktoru) &#;nvanı, tıp fak&#;ltesi bitirdikten

sonra bir tez &#;alışmasıyla m&#;mk&#;nd&#;r. &#;lkemizde &#;ni-

versitelerde bitirme tez &#;alışması yapılmamaktadır ve

mezunlar “MD” olarak mezun olmaktadırlar.

Doktor ya da PhD (Doctor of Philosophy) derecesi

kavram olarak, bir danışmanla birlikte araştırmacı ola-

rak yetişmek &#;zere eğitilmek anlamına gelmekte olup,

a&#;ılımı bilim doktoru olarak bilinmektedir. MD-PhD

(Doctorate of Medicine and Philosophy) b&#;t&#;nleşik

programı ise bilim doktoru eğitiminin tıp fak&#;ltesi eği-

tim programına entegre edilmesidir. Amacı bilim insanı

doktor (MD-PhD =Tıp ve Bilim Doktoru) yetiştirmektir.

MD-PhD eğitimi, MD-PhD B&#;t&#;nleşik Programı olan

tıp fak&#;ltelerindeki bilim insanı olmaya eğilimli ve ba-

şarılı &#;ğrencilerin tıp derslerinin yanısıra temel bilim-

lerden birinden de ders almaya başladığı ve bir tez &#;a-

lışmasıyla tamamladığı, yaklaşık yıllık bir s&#;re&#;tir.

MD-PhD Programlarının Tarihsel Gelişimi

B&#;t&#;nleşik tıbbi ve bilimsel eğitim programları ’la-

rın başında Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD)

başlamıştır. O yıllarda bilimsel eğitimin, medical bilgi

ve hasta yaklaşımının tohumlarını oluşturduğu ya da

bunun tam tersi olarak da tıbbi eğitimin bilimsel araş-

tırmaların klinik bağlantısına odaklanarak yapılmasının

ne kadar verimli olduğu farkedilmiştir. ’lerden iti-

baren ABD’de Tıbbi Bilimsel Eğitim programı (Medi-

cal Scientist Training Program =MSTP) adı ile &#;eşitli

MD-PhD programları maddi olarak desteklenmektedir.

Kanada’da ise ’ lerden itibaren benzer programlar

desteklenmeye başlanmıştır. Daha yakın yıllarda ola-

cak şekilde Avrupa , ’de İsvi&#;re’de İsvi&#;re Ulusal

MD-Phd programı [İsvi&#;re Ulusal Bilim Vakfı (Swiss

National Science Foundation/SNSF), İsvi&#;re Tıp Bilim-

leri Akademisi (Swiss Academy of Medical Science/

SAMS) ve bir grup &#;zel araştırma vakfınca oluşturul-

muştur] adı ile ve yılında Almanya’da W&#;rzburg

&#;niversite’sinde MD-PhD programlarının başladığı g&#;-

r&#;lmektedir.

*MD, PhD Karadeniz Teknik &#;niversitesi – N&#;roloji Anabilim Dalı

Akademik olarak bir öğrencinin ulaşabileceği en yüksek derece olan doktora, belirli bir araştırma alanını daha derinlemesine ve bağımsız bir şekilde keşfetmenize izin verir. Peki doktora nedir, doktoranızı hangi alanda alabilir, doktora nasıl yapılır? Yazımızda, doktora çalışmasının bazı temel bileşenlerine ve Doktor ünvanını kazanmak için gerekenleri daha yakından inceliyoruz. 

Doktora nedir?

Doktora, üniversiteler ve yüksek öğretim kurumları tarafından öğrencilerin seçtikleri alanda kapsamlı ve özgün araştırmalara dayalı olarak tamamladıkları lisansüstü akademik derecedir. Fransızca ‘doctorat’ kelimesinden gelen doktora, İngilizce’de PhD olarak kullanılır. Doktora derecesi tamamlandığında ise Ph.D. yani Felsefe Doktoru diploması verilir. Ph.D. açılımı Doctor of Philosophy’dir ve Latince ‘philosophiae doctor’ teriminin kısaltmasıdır. 

Doktora mı PhD mi kavramları konusunda karmaşa yaşıyorsanız, doktora derecesini tamamlayanların doktor olmak için bilinen en yüksek bilimsel ünvanı almaları yani PhD yapmaları gerektiğini belirtelim. Aynı zamanda yurtdışı doktora eğitimi için başvurduğunuzda PhD ile birlikte ‘doctorate’ kelimesi ile de sıklıkla karşılaşırsınız. O da doktora derecesi anlamında kullanılır, ama burada dikkat etmeniz gereken noktanın, her PhD bir doktora iken her doktoranın PhD olmadığıdır. Zira yurt dışında eğitim aldığınız alana göre değişen farklı doktora türleri de vardır. 

Sitemize üye olarak dünyanın en iyi okulları, yurt dışı eğitim haberleri, faydalı içerikler ve ücretsiz broşürlerden faydalanabilirsiniz. Nasıl mı? Hemen bu linkten kayıt olun.

En yaygın doktora dereceleri hangileridir?

En yaygın doktora derecesi türü, PhD yani Felsefe Doktoru’dur. Ancak doktora yapmaya karar verdiğinizde farklı alanlarda çok çeşitli doktora dereceleri ile karşılaşacağınız kesindir. Genel olarak bakıldığında yurtdışı doktora dereceleri iki ana gruba ayrılır: araştırma odaklı doktora ve uygulamalı doktora.

Araştırma odaklı doktora, PhD yani Doctor of Philosophy olarak bilinir ve bazı yaygın araştırma odaklı doktoralar şu alanları içerir;

• PhD - Doctor of Philosophy
• EngD - Doctor of Engineering
• EdD - Doctor of Education
• DA - Doctor of Arts 
• MD - Doctor of Medicine
• DArch - Doctor of Architecture

Uygulamaya yönelik profesyonel doktora programları ise daha çok kariyer gelişimi hedefleri olanlar için uygundur. Akademi odaklı araştırma doktorasının aksine, profesyonel doktora müfredatı sizi kendi alanlarındaki gerçek dünya sorunlarıyla uğraşmaya, araştırma yapmaya ve bir çözüm sunmaya teşvik edecektir.

• DBA - Doctor of Business Administration
• DPH - Doctor of Finance 
• PharmD - Doctor of Pharmacy 
• DSW - Doctor of Social Work 

Doktora yapmak için bir yüksek lisans derecesine ihtiyaç var mı?

Yurt dışı eğitim veren kurumların çoğu, adaylardan bir yüksek lisans derecesi isterler. Ancak bazı üniversiteler, öğrencilerin lisans derecelerinden doğrudan doktora derecelerine geçmelerine de olanak tanır. Bu açıdan yüksek lisans derecelerinin doktora için bir kriter olup olmadığı konusunu araştırmanızda fayda var. Örneğin; ABD doktora programları yüksek lisans gerektirir, ama Avustralya’da bazı üniversitelerde isteğe bağlıdır. 

Yurtdışı doktora eğitimi kaç yıl?

Tam zamanlı bir doktora derecesi, eğer yüksek lisans diplomasına sahipseniz genel olarak 3 ile 4 yıl sürer. Eğer bütünleşik doktora olarak da bilinen ve hem yüksek lisans hem de doktorayı kapsayan doktora eğitimi alırsanız, bu süre 4 ile 8 yıl arasında değişir. Bazı programlar, bir araştırma tezinin tamamlanmasını gerektirirken online doktora programları araştırma tabi olmadan da tamamlanabilir. 

Kimler doktora yapabilir? 

Yurtdışı doktora programları için kabul şartlarında genel olarak adayların hem lisans hem de yüksek lisans derecelerinde notları ve potansiyel araştırma yetenekleri rol oynar. Bazı durumlarda ise sadece yüksek lisans dereceniz yeterli olur. Notlarınızın ortalaması ya da yüksek olup olmaması daha çok doktoranızı finanse etmek için başvuracağınız fonlar ya da burslar için gereklidir. Kendiniz finanse edecekseniz, daha düşük notlar da geçerli olabilir. Aynı zamanda girmeniz gereken GRE, LSAT ya da MAT gibi bazı sınavlardan istenilen notları karşılamanız gerekebilir. 

Neden Pathway Programı?, Yurtdışı Yüksek Lisans Başvurusu Nasıl Yapılır?, MA ve MSc Arasındaki Farklar hakkında içeriklerimize göz atın. 

Genel olarak doktora başvuruları ve doktora yapmak için gerekli şartlar şu şekildedir;

• Dil yeterliliği - Yurtdışı doktora programları için gereklilikler üniversitelere ya da eğitim alacağınız bölümlere göre değişiklik gösterebilir ve çoğu da sizden yeterlilik kanıtı isteyebilir. Bu açıdan IELTS ya da TOEFL sınav puanlarına ihtiyacınız olabilir. 
• Akademik referanslar - Bazı üniversiteler doktora başvurusu için lisans ya da yüksek lisans öğretmenleri ya da profesörlerinizden 2 ya da 3 referans isteyebilir. 
• Özgeçmiş - Bu daha çok lisans ya da yüksek lisans sonrası çalışma deneyimi, stajlar, araştırma projeleri ya da yer aldığınız yayınlar gibi doktora başvuruları için gerekli bazı bilgileri içeren özgeçmiş ile ilgilidir. 
• Motivasyon mektubu - Yurtdışı doktora eğitimi veren birçok üniversite adaylardan seçtikleri konulara olan tutkularını gösterebilecekleri kısa bir makale isterler. Doktora eğitimi alma nedenlerinizi, ders dışı etkinliklerinizi ve neden o bölümü seçtiğinizi anlatırsınız. 
• Araştırma önerisi - Araştırma projesi önerisi, şüphesiz başvurunuzun en önemli kısmıdır. Hayatınızı buna adayacaksınız, bu yüzden iyi hazırlanmanız ve hedeflerinizin tam olarak ne olduğunu tanımlamanız gerekir:

Neden doktora yapmalısınız? 

Bir yüksek öğretim kurumunda öğretmenlik yapmak istiyor ya da kariyerinizde ilerlemek istiyorsanız doktora programları, geleceğinize yapacağınız ciddi bir yatırım olacaktır. Bu nedenle doktora yapmayı düşünürken ve hazırlanırken kendinize sorabileceğiniz ilk soru bu olmalıdır. Peki, neden doktora eğitimi almalısınız?

• Bir alanda uzmanlaşmak
• Üniversitede kalmak 
• Değerli beceriler kazanmak 
• Zihin ve bilgi genişliği
• Belirli bir araştırma alanına katkıda bulunmak 

Yurtdışında doktora maliyeti ne kadar?

Yurtdışında doktora yapmak isteyen öğrenciler için öğrenim ücretleri değişiklik gösterir. Doktora ya finanse edilebilir ya da kendi kendini finanse edebilir. Ne okumak istediğinizi ve bunun neden önemli olduğunu özetleyen teklifinizi yazdıktan sonra, finanse edilen bir doktora bir kurum tarafından finanse edilecektir. Kendi kendini finanse eden bir doktora, bir öğrencinin kendi fonlarını kullandığı, ailesinden finansal destek aldığı veya öğrenimini finanse etmek için okurken çalıştığı yerdir. Birçok doktora öğrencisi, eğitimlerini finanse etmek için öğretim asistanı olarak çalışır, üniversitelerinde lisans dersleri verir ve öğrencilerin çalışmalarını not eder.

Doktoranın kariyerinize etkileri neler olacak?

Bazıları doktora yapmanın değerine karşı çıkarken, diğerleri faydaları görerek doktora eğitimine devam ediyor. Aslında bu kendiniz ve kariyeriniz için neyi başarmak istediğinize bağlı bir seçim olacaktır. Dolayısıyla doktora, size gelecekteki herhangi bir meslek için faydalı olacak kapsamlı deneyim ve aktarılabilir beceriler sağlar. Ayrıca mevcut araştırmalara katkıda bulunabilir, böylelikle işinize ilgi duyan diğer bilim adamlarına çalışmalarınızı sunma fırsatına sahip olabilirsiniz. 

Yurt dışı eğitim için bir üniversiteye başvurmayı mı düşünüyorsunuz? O halde, dünya çapında en iyi üniversitelerin broşürlerini indirerek, bölüm ayrıntıları ve giriş koşulları hakkında daha çok bilgi alabilirsiniz. 

Hazırlık (Foundation) Eğitimi

Türk öğrenciler, mezun oldukları lise ve mezun oldukları not ortalamasına göre üniversitelerce gerekli görüldüğünde ‘Hazırlık Yılı’ olarak adlandırılan bir eğitim sürecinden geçmektedirler. 

Bir yıl süren bu hazırlık programları çeşitli konularda verilmekte, bu konular alınacak lisans derecesine ilişkin olduğundan, başarı ile tamamlanması halinde doğrudan bir üniversitenin lisans programına geçiş sağlanmaktadır. Bu programlar bazı üniversitelerin kendi bünyelerinde yer almakla birlikte bağlantılı oldukları kolejlerde de uygulanabilmektedir. Ders içerikleri üniversitede okunacak bölüme göre belirlenmekte, örneğin işletme eğitimi almak isteyen bir öğrenci o bölümün temel derslerini alırken Mühendislik programı için hazırlık sınıfını okuyan bir öğrenci ise mühendisliğin temel derslerini almaktadır. Bununla beraber hazırlık programları kapsamında ekstra İngilizce ( akademik İngilizce ) ve de “study skills “ diye adlandırılan eğitim boyunca öğrencinin ihtiyacı olacak sunum yapma teknikleri, essay yazımı, vb konular yer almaktadır. 

“Foundation” – Hazırlık Programı sunan bağımsız özel kolejlerde bulunmaktadır. Bu tip özel kolejlerde sunular programlar için sınıftaki öğrenci sayıları daha az, bireysel ilgi daha fazladır. Bu tip okullarda kontrol mekanizması da çok güçlü olup öğrenci velilerine 3 aylık gelişim – devamlılık raporları, ihtiyaca göre de ek ara raporlar gönderilmektedir. 

Hazırlık programları , “foundation” , “international foundation” , “Bridging” , “University Access” şeklinde adlandırılmaktadır.

İngiltere’de Üniversite ( Lisans ) Eğitimi

Lisans eğitim programları normalde 3 yıl olmakla birlikte bazı programlar eğitim süresi kapsamında 1 yıllık staj imkanı da sağlamakta böylelikle 4 yıla uzamaktadır. Bu programlar ‘sandviç program’ olarak adlandırılır. 

Tıp, diş hekimliği, mimarlık gibi programlar bu genellemenin dışında olup eğitim süreleri yıla kadar uzayabilmektedir. 

Eğitim programları her sene Eylül ayı sonu-Ekim ayı başı gibi başlar. Bazı üniversitelerde Ocak - Şubat başlangıçlı programlar da sunulmaktadır. Lisans dereceleri konularına göre aşağıdaki gibi gruplandırılabilir:

• Bachelor of Arts (BA)
• Bachelor of Science (BSc)
• Bachelor of Law (LLB)
• Bachelor of Medicine (MB)
• Bachelor of Education (BEd)
• Bachelor of Architecture (BArch)
• Bachelor of Engineering (BEng)

Master / Lisansüstü Eğitimi

Lisansüstü programlar;

1. Lisansüstü Diploması (PG Cert, Pg Dip)
2. Ders Ağırlıklı Master Dereceleri (MA, MSc, MEng, LLM vs.)
3. Araştırmalı Master Derecesi (MRes, MPhil)
4. Doktora - Araştırma Dereceleri (PhD veya DPhil) ni kapsamaktadır.

1. Lisansüstü Diplomasi ( Pg Cert, Pg Dip ) 

Sınıf içi ders ve seminerlerden oluşan tezsiz diploma veya sertifika programlarıdır. 
Sertifika programları, 3- 6 ay sürebilmekte, diploma programları ise 9 ay sürmektedir. 
Bazı diploma programları eğer başarı ile tamamlanabilirse Master programına geçiş imkanı sağlamaktadır. 

2. Ders Ağırlıklı Master Dereceleri (Taught Master) MA,MSc,Meng,LLM  

Bu programa katılan öğrenciler, Ekim ayından başlamak üzere 9 ay boyunca ders gördükten sonra yaz aylarında tez araştırmalarını yaparak projelerini bitirir; böylece 1 yıllık master programlarını tamamlarlar. Bazı üniversiteler Ocak – Şubat döneminde başlayan master programları da sunmaktadırlar. Yüksek lisans dereceleri konularına göre temel olarak aşağıdaki gibi gruplandırılabilir.

• Master of Arts (MA)
• Master of Science (MSc)
• Master of Law (LLM)
• Master of Engineering ( MEng )
• Master of Education ( MEd )
• Master of Literature ( MLitt )

Master of Business Administration Programları (MBA)

İngiltere’de MBA programı uygulayan üniversitelerin çoğu Master dereceleri için istenen koşullarla birlikte, mezuniyet sonrası en az üç yıllık full-time iş tecrübesi istemekte, bazıları ayrıca GMAT sınavını şart koşmaktadır. Pazarlama, bankacılık-finans ve personel yönetimi gibi birçok konu MBA programları içinde işlenmekteyse de, yine aynı konularda iş tecrübesi gerektirmeyen MA veya MSc programları da sunulmaktadır. 

3. Araştırmalı Master Dereceleri (MRes – Master by Research, MPhil) 

MRes 

Ders ağırlıklı master programları gibi 12 ay sürmekte olan MRes programlari araştırma temeline dayanmaktadır. MRes öğrencileri doktora öğrencileri gibi bir araştırma konusu üzerine danışman öğretmenlerinin yönlendirme ve değerlendirmeleri ile çalışmalar yapıp bir bitirme projesi hazırlamaktadırlar. 

seafoodplus.infoa - Araştırma Dereceleri (MPhil, PHd, DPhil, New Route PHd) 

MPhil 

Genellikle iki yıl süren ve Türkiye’de tam karşılığı olmayan bir Master programıdır. Belirledikleri konuda araştırma yapmak isteyen öğrencilerin katılması için uygulanan bir program olmakla birlikte, genellikle doktoraya geçiş olarak kullanılır. Doktora programına başvuran öğrencilerin bir kısmı ilk önce MPhil programına kaydedilir; birinci sene gösterdikleri başarı göz önünde bulundurularak isteyen öğrenciler programlarını doktora öğrencisi olarak devam ettirebilirler. 

PHd / DPhil / New Route PHd 

Doktora (PhD) derecesi genellikle 3 veya 4 yılda tamamlanır ve tamamen araştırmaya dayalı bir eğitim sürecidir. Türkiye’dekinden farklı olarak normal PHd eğitiminde sınıf içi ders bulunmamaktadır. Son yıllarda buna alternatif olarak geliştirilen New Route PHd programları ise sure olarak yıl sürmekle birlikte sınıf içi ders görmek isteyen öğrenciler için tasarlanmış, araştırma ve dersi kombine eden bir programdır.

Phd ne demek? Kısaca Phd akademik eğitimde gelinen son aşamadır. Doctor Of Philosophy’nin kısaltması olan Phd günümüzde bilinen yaygın adıyla doktora programıdır. Akademik eğitimlerinde başarılı olan kişiler yüksek lisans ve ardından Phd yani doktora programına katılmaya hak kazanırlar.

Phd diplomaları dünya üzerinde geçerliliği olan diplomalardır. Bu hususta Phd diplomasına sahip biri tüm üniversitelere başvuruda bulunabilir. Doktora programına katılan bireyler sadece üniversitelerde akademik bir kariyer için değil dünya klasmanında bir standartta sahip olabilmek adına bu programı tercih ederler. sonsuzlukisareti ailesi olarak yazımızın devamında Phd başvuru şartları konusuna değineceğiz.

Phd Başvuru Şartları Nelerdir? (Doktora Başvuru Şartları Nedir?)

Phd programına başvurmak isteyen bireyler öncelikle lisans eğitimi ve ardından lisansüstü eğitimini tamamlamalıdır. Ancak istisnai durumlar da mevcuttur. Bazı üniversiteler başarılı öğrencileri lisans eğitimi sonrasında doktora programına kabul etmektedir. Bu husus üniversitelerin tüzük bağımsızlığı sebebiyle görülebilmektedir. Doktora programına başvuruda bulunacak öğrencilerin not ortalamasının iyi olması, başvuru yapabilecekleri üniversite seçeneklerini çoğaltacaktır. Buna bağlı olarak iyi bir not ortalaması iyi bir üniversitede doktora yapabilme imkânı sağlayacaktır.

Phd Supervisor Nedir?

Phd Supervisor Phd programına katılmak isteyen kişilere yardım eden doktora danışmanlarıdır. Üniversiteler doktora programına başvuran kişilerin doktora danışmanlarının olup olmadığına dikkat etmektedir. Bunun nedeni doktora danışmanlarının üniversitelerin akademik kadrolarında görev yapan kişilerden oluşmasıdır. Doktora programına başvurmak isteyen kişiler mutlaka iyi bir doktora danışmanı edinmelidir.

Doktora Araştırma Süreci Aşamaları Nedir?

Doktora programı 3 ile 5 yıl arasında değişmektedir. Buna bağlı olarak doktora öğrencilerinin yapması gereken bir araştırma süreci vardır.

Doktora programı yapan bireyler için araştırma süreci aşağıdaki adımlardan oluşur;

• Literatür Taraması Yapmak.
• Özgün Sonuçlara Ulaşmak.
• Sonuçlar Işığında Bir Tez Üretmek.
• Tezinizi Kaleme Almak.
• Tezinizi Sözlü Olarak Viva Sınavında Komisyon Üyelerine Sunmak.

Standart bir doktora sürecinde araştırma aşamaları bu şekilde ilerlemektedir. Ancak araştırma yapılacak konuya göre aşamalarda bazı değişiklikler meydana gelebilir.

Phd Programının Tarihi Nedir?

Doktora programı yy’ da Almanya Modern Araştırma Üniversitesiyle başlamıştır. Lisans ve lisansüstü programlarından sonra yeni bir akademik unvan ihtiyacı duyan üniversite doktora programını ortaya çıkartmıştır. Kısa bir zaman içerisinde doktora programı tüm

Şu yazımız ilginizi çekebilir Fotosentez nedir? Fotosentez denklemi nedir?