Popodan Kan Niye Gelir

Hassas bir bölge olması nedeniyle makat (anal bölge) ve çevresindeki şikayetler ciddi sıkıntılar yaratabilir. Hastalar bu sorunlarını pek konuşmak istemedikleri ve utandıkları için sıklıkla doktora çok geç başvururlar. Toplumumuzda sık gözlenen makat çevresindeki şikayetler tek başına gözlenebildiği gibi başka hastalıklarda bu tabloya eşlik edebilir. Memorial Hizmet Hastanesi Genel Cerrahi Bölümü Uzmanları, dışkılama sırasında kanama ile ortaya çıkabilen hemoroit, kolon kanseri gibi hastalıklar hakkında bilgi verdi.

Ciddi hastalıkların eşiğinde olabilirsiniz.

Birçok rahatsızlık ilk belirti olarak dışkılama sırasında kanama ile ortaya çıkabilir. Bu nedenle ayırıcı tanı çok önemlidir,

•  Kalın bağırsak kanseri (kolon ve rektum kanseri),
•  Kalın bağırsak polipleri,
•  Hemoroid hastalığı(Basur, mayasıl),
•  Makat ağzında çatlak (anal fissür),
•  İltihaplanma (apse) ve fistül oluşumu,
•  İltihabi bağırsak hastalığı (Ülseratif kolit ve Crohn hastalığı),
•  Bağırsak sarkması (prolapsus) ve dışkı kaçırma (inkontinans),
•  Kaşıntılı makat hastalığı,
•  İrritabıl bağırsak sendromu,
•  Cinsel yolla bulaşan hastalıklar 

Kolon kanserine karşı dikkatli olun!

Bu hastalıklardan kalın bağırsak kanserinin erken evrede yakalanması çok önemlidir. Bu nedenle makattan kan gelmesi, dışkıya kan bulaşması, dışkılama alışkanlıklarında değişiklik, dışkının incelmesi, karın ağrısı, halsizlik, yorgunluk ve izah edilemeyen kilo kaybı gibi şikayetleriniz varsa vakit kaybetmeden doktora gitmelisiniz!

Sağlık Bakanlığı`nın yayınladığı istatistiklerine göre; kalın bağırsak kanserleri yani kolon ve rektum kanserleri kadınlarda ikinci, erkeklerde ise üçüncü sıklıkta rastlanan kanser tipidir. Bu rakamlar oldukça ürkütücü olmasına karşın kalın bağırsak kanseri ile ilgili iki noktanın çok iyi bilinmesi gereklidir.;

1- Kalın bağırsak kanseri önlenebilir bir hastalıktır.

2- Erken evrede yakalandığında başarı ile tedavi edilmesi mümkün olan bir hastalıktır.

Hemoroid yaşamınızı çekilmez kılabilir

Hemoroidler, anal kanalın üst kısmında genişlemiş damar yumaklarıdır. Halk arasında basur ya da mayasıl olarak bilinir. Rektal kanama ( Makattan kan gelmesi), ağrı, makatta ele gelen şişlik, akıntı, makatta ıslaklık hissi ve kaşıntı ile kendini gösterebilir. İç ve dış hemoroidler olarak ikiye ayrılır. Zamanla anal kanalda yerleşen genişlemiş toplardamar yumakları makatın dışına doğru çıkar.

Hemoroide neler neden olur?

•  Bağırsak alışkanlığının değişmesi ( bir kabız, bir ishal )
•  Gebelik ve doğum
•  Hareketsiz yaşam tarzı
•  Bazı spor etkinlikleri ( ata binmek, bisiklet sürmek )
•  Çeşitli meslek grupları ( şoförler, pilotlar )
•  Alkol alışkanlığı
•  Pelvik bölgede yerleşen tümörler, karında asit birikimi
•  Kalın bağırsak kanseri

Tanı ve tedavide erken davranın

Rektal kanama şikayeti ile gelen hastalara rektoskopi önerilir. Kırk yaş ve üzerindeki hastalarda kabızlık şikayeti varsa ve yapılan anal muayenesinde hemoroid görülür ise  mutlaka kolonoskopik tetkik önerilmektedir. Her zaman, altta yatan bir kalın barsak tümörü olup olmadığı araştırılmalıdır. Unutulmamalıdır ki hemoroid tek başına kalın barsak kanserinin belirtisi olabilir.

Tedavi yöntemleri

1 - Bağırsak fonksiyonlarının düzenlenmesi, altta yatan kabızlığın giderilmesi

2 - Diyette bol lifli gıdalara ağırlık verilmesi, günlük su alımının arttırılması ortalama litre su içilmesi

3 - Lokal krem, pomat ve fitiller

4 - Cerrahi tedavi:

•  Skleroterapi
•  Bant ligasyon
•  Klasik cerrahi yöntemle hemoroidektomi operasyonu genel anestezi altında yapılıseafoodplus.infoede yatma süresi ortalama bir gündür.
•  Lazer tedavisi ( Nd-yag lazer tekniği ile genel anestezi altında yapılır ve ameliyat süresi dakikadır. Ameliyat sonrası ağrı en az olan yöntemdir. İşe dönme süresi daha kısadır. Üçüncü dereceye kadar olan hemoroidlere uygulanır.

Tuvalete Gitmeyi Ertelemeyin!

Bir insanın günde 1 ya da 2 kez büyük tuvalete çıkması normaldir. Bunun için bağırsak terbiyesi çok önemlidir.  İnsan, belli bir saate konsantre olduğu zaman beynin komutu ile o saatte uyanabiliyorsa, her gün aynı saatte de büyük tuvalet ihtiyacını giderebilir. Bunun için; "İşyerime geç kaldım", "Tuvaletler kirli" gibi bahanelerle aslı tuvalet ihtiyacı ertelenmemelidir. Beynin, her gün büyük tuvalet ihtiyacı komutu vermesi için de kişinin bağırsak terbiyesi yapması etkili olur.

Rektal kanama yani halk arasında bilinen şekli ile rektal kanama hayatının bir döneminde neredeyse her insanın başına gelmiş bir sorundur. Makat bölgesinden kan gelmesi sorunu gastrointestinal sistemin yani sindirim sisteminin herhangi bir aşamasında ortaya çıkan bir sorunla alakalı olabilmektedir.

Örneğin midede oluşan bir kanama sorunu dışkılama esnasında fark edilebilir. Ancak kan mideden bağırsaklara gelip dışkılama ile atılana kadar kırmızı görüntüsünü kaybederek daha farklı bir renk alabilir. Bu nedenle mide kanaması sorunlarında kanlı dışkının yanı sıra siyah veya koyu yeşilimsi dışkı da bulgular arasında değerlendirilmektedir Ancak hemoroid gibi sindirim sisteminin son kısmında oluşan bir hastalığa bağlı olarak ortaya çıkan kanamalar daha belirgindir. Bu tür kanamalar dışkıda kolaylıkla fark edilebilir ya da tuvalette damlama şeklinde görülebilir.

Bu yazıda makattan kan gelmesine neden olan durumlar ve hastalıklar ayrıntılı olarak ele alınacaktır. Kanamaya neden olan durumların ve belirtilerinin bilinmesi sayesinde kişiler doktora başvurana kadar kendi kendilerine önlem alabileceklerdir. Makatta kanama basit bir sağlık sorununun habercisi olabildiği gibi kanser gibi ciddi sağlık sorunlarının da habercisi olabilmektedir. Bu nedenle makatta kanama şikayeti görülmesi halinde mutlaka uzman bir doktora başvurulması önerilmektedir.

Makatta Kanama Neden Olur?

Sindirim sisteminin herhangi bir aşamasında ortaya çıkan hastalıkların kanama bulgusu makattan kan gelmesi olarak kendini göstermektedir. Kanamaların büyük çoğunluğu anüs ve rektum kaynaklı olan kanamalardır.

Makattan kan gelmesi durumu 3 ana başlık altında toplanarak incelenebilir. Sindirim sisteminin üst kısmından yani mideden kaynaklı kanamalar, bağırsakta ortaya çıkan hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkan ve makat hastalıklarına bağlı olarak ortaya çıkan kanamalardır. 

Makatta Kanama Hangi Sıklıkta Görülür?

Makatta kanama şikayeti için hastaların büyük çoğunluğu kanamaya ek olarak hayat kalitesini düşüren ciddi şikayetler görmedikçe doktora başvurmamaktadır. Bu nedenle sorunun görülme sıklığı net olarak bilinememektedir. Ancak buna rağmen yapılan toplum temelli birçok çalışma, rektal kanama prevalansının (görülme sıklığının) % 13 ila% 34 arasında olduğunu göstermiştir. Tüm bu verilere ek olarak hastaların yalnızca %40 ının makatta kanama şikayeti için doktora başvurduğu kaydedilmiştir.[1]

Eslick ve arkadaşlarınayaptığı araştırma da; erkekler ve kadınlar arasında rektal kanama görülme sıklığında önemli bir fark bulunmamıştır. Kadınlarda 18 ila 39 yaş gruplarında ve 60 yaşın üzerinde daha yüksek rektal kanama görülürken, erkeklerde 40 ila 49 yaş grubunda daha yüksek kanama görülmüştür.[2]

Makatta Kanamaya Neden Olan Anal Bölge Hastalıkları

• İç Hemoroid (Basur)
• Makat Çatlağı
• Anal Fistül
• Kondilom (Makat Siğili)
• Makat Kanseri
• Soliter Rektal Ülser
• Poliplerler
• Kolon Kanseri

Makatta kanama şikayetinin görülmesinde en sık karşılaşılan nedenler anal bölge hastalıklarıdır. Bu  nedenle yazı da ilk olarak anal bölgede ortaya çıkan ve kanamaya neden olan hastalıklar ele alınacaktır.

Hemoroid ( Basur)

Hemoroid toplumda sıklıkla görülen bir makat hastalığıdır. Halk arasında daha çok basur ismi ile bilinmektedir. Basur, anal kanalda bulunan damarsal yapıların ıkınma ve basınca bağlı olarak genişleyerek makat dışına sarkmasına bağlı olarak oluşmaktadır. Oluşan bu yapılarak hemoroid (basur) memeciği ismi verilmektedir.

Hemoroid (Basur) Türleri

Basur hastalığı memeciklerin oluşma konumuna göre 2 sınıfa ayrılmaktadır. Memecikler makatın kenarında oluşmuş ise bunlara dış basur olarak sınıflandırılmaktadır. Memecikler anal kanalın içinde oluşup dışarı sarkıyorsa ise iç hemoroid olarak sınıflandırılmaktadır.

Dış hemoroidler kanamata neden olmazlar. Ancak iç hemoroidler genel olarak kanama şikayetine neden olurlar.Dışkılama esnasında dışkının genişleyen damarlara teması kanama şikayetinin oluşmasına neden olmaktadır. Ayrıca ileri düzeyde olan tromboze hemoroidlerde genişleyen damar yapıları patlayarak kanamaya neden olmaktadır.

Basur Kansere Dönüşür Mü?

Hemoroidler ne kadar ilerlerse ilerlesin kanserleşme görülmez. Ancak yaşanan kanama şikayeti en başından beri kanser belirtisi olup, hemoroid ile karıştırılabilir. Bu nedenle hemoroid teşhisinin mutlaka uzman bir doktor tarafından konulması ve  45 yaşın üzerindeki kişilerde kolorektal polipler veya kanser gibi diğer kanama nedenlerini ortadan kaldırmak için esnek sigmoidoskopi veya kolonoskopi yapılması önerilmektedir.[3]

Hemoroid Belirti ve Şikayetleri

Hemoroidler iç ve dış olmak üzere 2 türe ayrılmaktadır. Dış hemoroidler makat çevresinde oluşan hemoroidlerdir. Makat kenarında oluşan memecik dışında bir şikayete neden olmazlar. Bu memecik hastada hem estetik hem de fiziksel olarak rahatsızlığa neden olabilmektedir.

İç hemoroidler ise hastalığın ilerleme düzeyine göre farklı belirti ve şikayetlere neden olmaktadır. İlk evre hemoroidlerde kanama şikayeti görülmektedir. Hastalığın ilerlemesi ile birlikte makattan sarkan memecikler görülür. Memeciklerin makattan sarkması ile birlikte hastalarda kaşıntı, dolgunluk hissi, ağrı gibi şikayetlerde görülmeye başlamaktadır. Hastalığın ileri evrelerinde ise sürekli olarak makattan sarkmış halde bulunan memecikler görülür. Bu memeciklerin makat kasları tarafından sıkıştırılması hastalarda şiddetli ağrıya  neden olmaktadır.

Bu nedenle hemoroid hastalığının yaşam kalitesini düşürmeden kolaylıkla tedavi edilebilmesi için erken dönemde doktora başvurulması önerilmektedir. Erken dönemde tespit edilen basurlar ameliyatsız yöntemlerle tedavi edilebilmektedir.

Anal Fissür ( Makat Çatlağı)

Makatta kanamanın en sık karşılaşılan nedenlerinden birisi de anal fissür yani bilinen adı ile makat çatlağı/yırtığıdır. Makat çatlağı kendisi küçük, risksiz ancak hayat kalitesini etkileyecek düzeyde ağrı ve acıya neden olan bir hastalıktır.

Makat çatlağının oluşmasında en temel neden kabızlıktır. Kabızlık dışkının sertleşmesine neden olur. Sertleşen dışkı ise anal kanaldan geçişi esnasında anüs derisinde deformasyona neden olarak yara ve yırtık oluşmasına neden olmaktadır. Anüs bölgesinde çok fazla sinir ucu bulunmasından dolayı makat bölgesinde ortaya çıkan küçük bir yara bile şiddetli ağrıya neden olmaktadır.

Dışkılama esnasında dışkının makattan geçişi esnasında yara ve yırtığa temas etmesi kanama ve cam çiziyormuş gibi bir ağrıya neden olmaktadır. Tıpkı basur hastalığında olduğu gibi anal fissür hastalığında görülen kanda taze kandır. Yani parlak kırmızı renktedir. Ya dışkılama sonrası peçetede görülür. Ya da tuvalete damlama şeklinde görülür.

Makat Çatlağı Türleri

Anal fissür yaranın yerleşim düzeyine göre akut ve kronik olmak üzere 2 sınıfa ayrılarak incelenmektedir. Yara yüzeysel ise akut anal fissür olarak sınıflandırılır. Bu aşamadan görülen şikayetler şiddetli olmasına karşın birkaç dakika içerisinde geçmektedir. Yaranın derin yerleşimli olduğu kronik fissürlerde ise şikayetler hem şiddetlidir hem de şikayetler uzun süre devam etmektedir.

Makat Çatlağı Belirti ve Şikayetleri

Akut ve kronik makat çatlağı şikayetlerinde görülen belirti ve şikayetler aynıdır. Yalnızca kronik dönemde şikayetler daha uzun süreli görülmektedir. Hastaların büyük çoğunluğunda görülen makat çatlağı belirtileri şunlardır; makatta ağrı, acı (hastaların neredeyse tamamı yaşanan acıyı cam kesiyormuş gibi şeklinde tarif etmektedir), kanama, kaşıntı ve kronikleşen vakılarda hemoroid memeciğine benzer memecik oluşmasıdır.[4]

Perianal Fistül ( Makatta Akıntı)

Makatta kanamaya neden olan hastalıkların başında basur ve makat çatlağı gelmektedir. Ancak onlar kadar sık olmasa da perianal fistül hastalığında makattan kan gelmesine neden olabilmektedir.

Perianal fistül vakıalarının bir çoğun anal bölgede oluşan apselerin kendi kendine patlamasına bağlı olarak oluşmaktadır. Fistül en temel olarak şu şekilde tarif edilebilir; anal bölgede oluşan apselerin kendi kendine patlaması sonucu bağırsak ve cilt arasında oluşan iki ucu açık kanallardır.

Yapılan araştırmalarda perianal fistül teşhisi konulan hastaların yaklaşık olarak %70 inde perianal apse olduğu tespit edilmiştir. [5]

Apsenin patlaması ile birlikte apsenin içindeki sıvı cilt dışına çıkmak ister ve buna bağlı olarak fistül kanalını oluşturur. Makat bölgesi hastalıkları arasında en zorlu olan hastalıktır.

Oluşan kanaldan devamlı olarak akıntı gelir. Bu durumda hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürür. Akıntıya bağlı olarak sürekli ıslaklık hissi, kaşıntı ve kötü koku şikayetleri görülür.

Her hastada olmasa da bazı hastalarda fistül kanalının anüse yakın kısmına dışkı temas etmesine bağlı olarak kanama şikayeti görülebilir. Anal fistül kaynaklı kanamalarda tıpkı hemoroid ve anal fissür hastalığında olduğu gibi açık kırmızı renklidir.

Perianal Fistü Belirtileri Nelerdir?

Makat çevresinde hissedilen ağrı, şişlik, yanma, iltihabi akıntı ve şiddetli kaşıntı, iltihaplanmaya bağlı olarak kötü koku ve ateş gibi belirtiler anal fistül hastalığının habercisi olabilir.

Anal Fistül Kansere Dönüşür Mü?

Anal fistül hastalığı eğer uzun yıllar tedavi edilmez ise düşük bir ihtimalde olsa kanserleşme riski bulunmaktadır. [6]

Kondilom (Anal ve Genital Siğil)

Kondilomlar aslında toplumda herkesin bildiği siğillerden farksızdır. Ancak bu siğiller vücudumuzun diğer alanlarında çıkan siğillere göre daha tehlikeli ve can sıkıcıdır.

Siğiller HPV ismi verilen bir virüse bağlı olarak ciltte oluşan lezyonlardır. HPV nin den fazla türü bulunmaktadır. HPV nin türü siğilin vücudun neresinde konumlanacağı ve özellikleri ile doğrudan alakalıdır.

Kondilom Kansere Dönüşür Mü?

Bahsi geçen tip HPV den yaklaşık olarak 40 tanesi anal ve genital bölge siğilleri ile ilişkilendirilmektedir. Herhangi bir siğilin kanserleşme riski bulunmaz. Ancak anal ve genital bölgede bulunan siğilleri tipine bağlı olarak kanserleşme eğilimi bulunmaktadır.

Bazı tip HPV lerin kanserleşme eğilimi yüksektir. HPV türleri ve kanser ilişkisi hakkında detaylı bilgi almak için tıklayınız.

Makat kanseri ve HPV arasındaki ilişkinin incelendiği bir çalışmadan hastaların %88 inden HPV virüsüne rastlanmıştır. [7] Makat kanseri gibi rahim ağzı kanseri vakıalarının da büyük çoğunluğunda HPV virüsüne rastlanmaktadır.

Her kondilom kansere neden olur denemez. Ancak makat ve rahim ağzı kanseri vakıalarının büyük çoğunluğundan HPV virüsüne rastlanmaktadır. Anal bölgede bulunan siğiller makat çevresinde ya da anal kanalın içerisinde bulunabilir. Makat çevresinde bulunanlar hastanın kendisi tarafından kolaylıkla teşhis edilebilir. Ancak makat içerisinde bulunan siğilleri hasta kendisi teşhis edemeyebilir.

Makat içerisinde bulunan siğiller sert dışkının geçişine bağlı olarak kanama şikayeti yaşanmasına neden olabilir. Onun dışında kendiliğinden kanama eğiliminde değillerdir.

Makat Kanseri

Sindirim sisteminin son kısmında oluşan kanserlere makat kanseri ya da anal kanser ismi verilmektedir. Makat kanseri genellikle kolon kanseri ile karıştırılabilmektedir. Ancak ikisi çok farklıdır. Ve makat kanseri çok daha nadir görülmektedir.

Nadir görülen bir kanser türü olmasına karşın HPV bulaşanlarda ve fistül hastalarında kanserleşme riski daha fazladır. Bu kişiler arasında daha sık görülmektedir. Araştırmalar bu kişiler makat kanseri riskinin %15 daha fazla olduğunu tespit etmiştir. [8]

Makatta kanama şikayeti birçok farklı hastalıkla ilişkilendirilmektedir. Ancak bunlar arasında en riski olanı makat kanseridir. Özellikle bir haftadan uzun süren makatta kanama şikayetleri kanser açısından düşündürücüdür. Bu nedenle başta uzun süren kanamalar olmak üzere her türlü kanama şikayeti için uzman bir doktora başvurulması önerilmektedir.

Makatta Kanamaya Neden Olan Bağırsak Hastalıkları

Makatta kanamanın başlıca nedeni makat bölgesinde ortaya çıkan hastalıklardır. Ancak bağırsaklarda ortaya çıkan hastalıklarda makattan kan gelmesine neden olabilmektedir. Bu hastalıklardan başlıcaları şunlardır; soliter rektal ülser, polipler, kolon kanseri, crohn hastalığı, ülseratif kolit, ve amipli dizanteridir.

Soliter Rektal Ülser

Soliter rektal ülser nadir görülen ve tedavisi zorlu bir hastalıktır. Tuvalet alışkanlıklarında düzensizlik, makatta kanama, ağrı, mukuslu akıntı gibi şikayetlerle kendini göstermektedir. Hastalık temel olarak rektumda oluşan ülser olarak tanımlanabilir. Neden ortaya çıktığı kesin olarak bilinmemektedir ancak pelvik taban kaslarının bilinçsiz olaral kasılmasının makatta sarkmaya ve kan akımının yavaşlamasına bağlı olarak ortaya çıktığı düşünülmektedir. [9]

Polipler

Makattan kan gelmesine neden olan bir diğer sorunda bağırsaklarda ortaya çıkan poliplerdir. Polipler organların iç yüzeyine doğru büyüyen lezyonlardır. Makattan kan gelmesine ise kalınbağırsak polipleri neden olmaktadır. Poliplerin büyük çoğunluğu hastalarda hayatın boyunca herhangi bir şikayete neden olmazlar. Yalnızca büyüyen ve makata yakın konumlu olan polipler dışkı da musku gibi şikayetlere neden olmaktadır. Yine bu polipler nadiren de olsa makatta kanama şikayetine neden olabilmektedirler. [10]

Bağırsak kanseri hastaları arasında yapılan araştırmalarda hastaların %90 adenomatöz tipte kalın bağırsak poliplerine rastlanmıştır. [11]

Kolon Kanseri

Kolon kanseri oluşumunda bağırsakta ortaya çıkan poliplerin de etkisi bulunmaktadır. Zaman içerisinde büyüyen polipler yayılarak tümör halini almaktadır.

Kolonda kanser oluşması zamanla kolonon çapının daralmasına neden olmaktadır. Bu durumda hasta da kronik kabızlığa neden olmaktadır. Ayrıca ek olarak dışkının kalınlığının incelmesi, dışkılama sonrasında kanama, karın ağrısı ve iştahsızlık da kolon kanseri belirtileri arasındadır. [12]

Crohn Hastalığı ve Ülseratif Kolit

Crohn hastalığı ve ülseratif kolit bağışıklık sistemi ile alakalı hastalıklardır. Her ikisi de inflamatuar bağırsak hastalıkları olarak sınıflandırılır. Crohn hastalığı ağızdan anüse kadar olan sindirim kanalının herhangi bir bölümünde oluşan iltihaplardır. Ülseratif kolit ise kalınbağırsağın mukozasında ortaya çıkan iltihaplanmalar olarak tanımlanabilir.

Her iki hastalıkta da ortak belirti olarak makattan kan gelmesi şikayeti görülebilmektedir. Ek olarak karın ağrısı, kanlı dışkılama, kasılma, kronik kabızlık, ateş, istahsızlık, kilo kaybı ve kadınlarda düzensiz adet döngüsü gibi şikayetler görülebilmektedir.

Ülseratif kolit ve crohn hastalığı sıklıkla birbirine karıştırılabilmektedir. İki hastalığı benzerlikleri ve farklılıkları hakkında detaylı bilgi almak için tıklayınız.

Amebiyazis (Amipli Dizanteri)

Amipli dizanteri hastalığının en belirgin bulgusu kanlı ishaldir. Bulaşıcı bir hastalıktır. Yetişkinlerde kısa sürede kolaylıkla tedavi edilebilir. Ancak çocuklarda ve bebekler için riskli bir hastalıktır.

Entomoeba histolytica ismi verilen bir amip yüzünden bağırsaklardan oluşan bir hastalıktır. Kanlı ishale ek olarak İştah azlığı, kilo kaybı, kusma şikayetleri de görülmektedir.

Amipli dizanteri hastalığında görülen kanamalar hastalığın oluşum yerine göre hem açık renkli kanama şeklinde, hem de mide kanamasında olduğu gibi koyu renkte görülebilir.

Makatta Kanamaya Neden Olan Mide Hastalıkları

Makatta kanamaya neden olan bir diğer durum ise mide kanamasıdır. Mide kanamasından kaynaklanan durumlardaki kanama hemoroid ya da makat çatlağı gibi açık renkli kan değildir. Çünkü mideden gelen kan bağırsakları da geçerek makata ulaşır. Bu aşamada kan artık açık kırmızı rengini kaybeder. Dışkıda parlak siyah renkte kendisini gösterir.

Gastrointestinal kanama iki geniş kategoriye ayrılabilir: üst ve alt kısımdan kaynaklanan kanamalar. Üç ana başlık altında incelenebilir. Hematemez (kanlı kusma), melena (kanlı dışkı) ve hematokezya dediğimiz (parlak kırmızı kan) şeklinde ayrılmaktadır.[13]

Midede oluşan bir kanama makatta ulaşana kadar koyu renkli bir hal alır. Makattan başlayan bir kanama ise parlak ve kırmızı renklidir.

Makatta Kanamaya Neden Olan Diğer Durumlar

Makat hastalıkları ve bağırsak hastalıkları dışında anal bölgede ortaya çıkan travmalarda makattan kan gelmesine neden olmaktadır. Anal ilişki ve anüse yabancı cisim sokulması da makattan kan gelmesine neden olmaktadır. Hatta anal ilişki makat çatlağı oluşmasına da neden olabilmektedir.

Makatta Kanama İçin Hangi Doktora Gidilir?

Makattan kan gelmesi çoğunlukla anal bölgede ortaya çıkan hastalıklarla alakalıdır. Bu nedenle anal bölge hastalıklarında uzman bir doktora gidilmesi faydalı olacaktır.

Anal bölge hastalıkları genel cerrahi ana bilim dalı içerisinde incelenmektedir. Ancak genel cerrahi çok geniş bir alan olmasından dolayı anal bölge hastalıkları proktoloji alt branşında incelenmektedir. Bu nedenle proktoloji alanında uzman bir genel cerrahın tercih edilmesi önerilir.

Kaynakça

[1] Sabry, A. O., & Sood, T. (). Rectal Bleeding. StatPearls [Internet].

seafoodplus.info

[2] Eslick, G. D., Kalantar, J. S., & Talley, N. J. (). Rectal bleeding: epidemiology, associated risk factors, and health care seeking behaviour: a population‐based study. Colorectal Disease, 11(9),

seafoodplus.info

[3] seafoodplus.info

[4] Schlichtemeier, S., & Engel, A. (). Anal fissure. Australian prescriber, 39(1),

seafoodplus.info#:~:text=An%20anal%20fissure%20is%20a,the%20posterior%20or%20anterior%20position.

[5] Carr, S., & Velasco, A. L. (). Fistula In Ano. In StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing.

seafoodplus.info

[6] Takahashi, R., Ichikawa, R., Ito, S., Mizukoshi, K., Ishiyama, S., Sgimoto, K., &#; & Sakamoto, K. (). A case of metastatic carcinoma of anal fistula caused by implantation from rectal cancer. Surgical case reports, 1(1),

seafoodplus.info

[7]seafoodplus.info#:~:text=Among%20HPV%2Drelated%20cancers%2C%20anal,HPV%20type%20identified1%2C

[8] seafoodplus.info?option=com_content&view=article&id=anues-kanseri&catid=kanser-tuerleri&Itemid=

[9]AYGÜN, C., & BAHÇECİOĞLU, İ. H. Soliter Rektal Ülser Sendromu.

seafoodplus.info

[10] Eminler, A. T., SAKALLI, M., Kader, I. R. A. K., AYYILDIZ, T., KESKİN, M., GÜLTEN, İ. Y. M., … & NAK, S. G. (). Gastroenteroloji ünitemizdeki kolonoskopik polipektomi sonuçlarımız. akademik gastroenteroloji dergisi, 10(3),

seafoodplus.info

[11] Recio-Boiles, A., Waheed, A., & Cagir, B. (). Cancer, colon. In StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing.

seafoodplus.info

[12] Ellidokuz, E., Kundak, I., AKPINAR, H., Abdullah, O. K. A. N., BEKTASER, C., FUZUN, M., &#; & GONEN, O. (). KOLOREKTAL POLİP VE KANSER LOKALiZASYONU ARASINDAKi iLiSKi. Kocatepe Tıp dergisi, 4(1).

seafoodplus.info

[13] DiGregorio, A. M., & Alvey, H. (). Gastrointestinal Bleeding.

seafoodplus.info

Op. Dr. Adil Altınsoy

Merhabalar ben genel cerrahi uzmanı Doktor Adil Altınsoy Ankara&#;da proktoloji ve medikal estetik alanında hasta kabul ediyorum. Bana ulaşmak için 75 47 numaralı telefonu arayabilir ya da aşağıda yer alan WhatsApp butonuna tıklayarak yazabilirsiniz.

Makattan kan gelmesinin (hematokezi, hematochezia) nedenlerini başlıklarla şöyle sıralayabiliriz (1)

&#; Hemoroid (basur), en sık görülen sebeptir0
&#; Bölge kanserleri, en tehlikeli sebeptir
&#; Makat çatlağı (anal fissür), en fazla acı ve ağrı olan nedendir

Daha az kanamaya neden olan hastalıklar

&#; Kondilom (anogenital siğil)
&#; Fistül
&#; Ragad (sıyrılma)
&#; Mayasıl

Makattan Kanama Yapan Hastalıklarda Kanama Nasıl Görülür?

Basur Kanaması

Basur memesinin yüzeyi mukoza denilen ince bir zarla örtülüdür. Dudak yüzeyinden daha zariftir. Basuru örten deri dışkının sert olması, aşırı ıkınma gibi sebeplerle tahriş olursa veya sıyrılırsa en zayıf noktadaki damar açılır ve kan gelir.

Temel sorun basur olmakla birlikte mukozadaki zayıflama başlatıcı faktör olur. Her basur kanamaz, basurun derecesi ile kanaması paralel değildir. 4. Derece olup kanamazken 1. Dereceyken kanayabilir. Dışkılama esnasında başlar, ıkınınca fışkırır şekle gelir ve hasta ıkındığı sürece kanamaya devam eder. Halk arasında yaygın inanış “kirli kanı akıtmak iyidir” tamamen yanlış bir düşüncedir ve fark edildiği anda ıkınmayı bırakıp ayağa kalkılmalıdır. Ayağa kalkıldığı anda makat kaslarının kasılmasıyla kanama durur. Lazer, RBL veya uygun ameliyatlarla hemoroidin tedavisi yapılmalıdır (2)

Durmayan Basur Kanaması

Basur memesinin üzerindeki tahriş alanı, delik ya da yırtılma kabızlığın engellenmesi ve tuvalette fazla ıkınılmazsa genellikle kendiliğinden iyileşir ve kanaması da durur. Ancak hasta kabızlığını çözmezse, dışkılarken fazla ıkınırsa, “kanarsa rahatlarım” yanlış düşüncesiyle tuvalette daha fazla oturursa kanaması durmaz ve tehlikeli düzeylerde kan kaybına neden olabilir. Kabızlık engellenmesine, tuvalette 1 dakikadan fazla kalınmamasına rağmen devam ediyorsa mutlaka proktoloji uzmanıyla görüşüp tedavi olunmalıdır.

Kanser Kanaması

Bölge kanserlerinden anüs kanseri çok seyrek görülür, rektum denilen kalın bağırsağın son kesimindeki kanserler daha sık görülür ve kanaması basur kanamasına çok benzer. Kanser bir tür yaradır, bu bölgedeki kanserler yanardağ ağzı gibi yani kratere benzer yapıdadır. Kraterin ortası ve kenarları kanser dokusundan oluşur. Kanserli doku normal dokudan çok dayanıksız ve frajildir, üstünü kaplayan deri benzeri olmadığı için dışkının basit sürtünmesi bile kanamaya sebep olur. Hemoroidin aksine hastalık ilerledikçe kanaması da artar (3).

Bölge kanamalarının en hayati önemi olan hastalıktır. Tedavisi geciktirildikçe ölüm riski artar, yine anüse yakın bir yerdeyse tedavisi geciktirildiği ölçüde bağırsağın karna bağlanma yani anüsün tamamen alınma ihtimali artar. Bu yüksek önemi olan riskleri yaşamamak için mümkün olduğunca erken teşhis konacak şekilde dikkatli olunmalıdır.

Makat Çatlağı Kanaması

Anüs bölgesinin en acılı hastalığıdır, makatı cam çiziyormuş şeklinde acı ve dışkılamadan sonra saatlerce kasılma ağrısı olur. Kanama basura kıyasla daha azdır, şiddetli değildir (4) ve daha çok tuvalet kağıdına bulaşma şeklindedir, erken dönemde görülür hastalık müzminleştikçe kanaması da kendiliğinden azalır ya da tamamen durur. Anuflex Merhem makat çatlağına özel geliştirilmiş bir ilaçtır, doğru şekilde kullanılırsa büyük ihtimalle ameliyata gerek kalmadan iyileşir.

Sert bir dışkıyla anüsün derisi bir yerden yırtılır, kabızlık engellenmezse haftalar içinde müzminleşir.

Anüste Siğil

Siğil karnabahar gibi deriden kabarık çıkıntılardır, yüzeyi deriden daha dayanıksız virüsle oluşan bir tabakayla kaplıdır. Normalde kanamaya sebep olmaz ama siğilin ilerlediği hastalarda çıkıntıların kopması, ezilmesi ya da kaşınırken tahriş olmasıyla kanayabilir.

Siğil virüsle olan bulaşıcı bir hastalık olduğu için tedavisi geciktirilmemelidir.

Fistül

Anüse yakın yerde bağırsakla deri arasında ikinci bire kanal olması durumudur. Genellikle bölgede oluşan apseden sonra gelişir ve tedavisi yapılana kadar cerahat gibi iltihap akar. İltihap akan noktada gelişen iyileşme dokusu dayanıksız olduğu için kıyafet sürtünmesi veya kaşımakla tahriş olup kanayabilir. En sık belirtisi akıntıdır.

Ragad

İç yüzeyde erozyon gibi sıyrılma vardır. Katı bir dışkı çıkarırken, tuvalet kağıdını sert ve çok kullanmakla veya sert kaşımakla anüs derisinde sıyrılma olur ve tuvalet kağıdına bulaşır tarzda kan görülür. Ragad yüzeysel bir sıyrılmadır, kabızlık düzeltildiğinde büyük ihtimalle kendiliğinden geçer. Sık tekrarlıyorsa veya kendiliğinden düzelmiyorsa Kutalin Krem kullanılarak 2 günde iyileşmesi sağlanabilir.

Mayasıl

Diğer adı anal dermatittir. Alerji tarzında bir deri hastalığıdır. Aşırı kaşınma vardır. Derideki alerji benzeri reaksiyon sebebiyle deri çok dayanıksızlaşır. Dayanıksız deri kaşındığında iç çamaşıra bulaşan şekilde kanar. Mayasıl düzeldiğinde kendiliğinden geçer. Mayasıl tedavisine özel geliştirilmiş tek ilaç Pruzon Merhemdir.

Çok Seyrek Kanama Sebepleri

&#; Rektum tüberkülozu (veremi) (5)
&#; Rektum hemanjiomu (damar tümörü) (6)
&#; Polipler
&#; Crohn hastalığı

Makattan Peçeteye Taze Kan Gelmesi Tehlikeli mi?

Dışkıyla karışık gelen veya damlama şeklinde olan kanamalar kadar riskli olma ihtimali olmasa da seyrek görülen anüs kanserinin ilk belirtisi iç çamaşıra veya peçeteye bulaşan kandır. Anüs kanseri çok seyrek görülse de akılda bulunmalı ve tedbirli davranıp muayene olunmalıdır.

Peçetede kan olması daha çok anal fissürde görülür, daha seyrek olarak fistül, siğil, ragad ve mayasılda da görülebilir.

Makattan Kan Gelmesi Hangi Bölüm Bakar?

Akla ilk genel cerrahi uzmanı gelir ve genel olarak konuya hakimdirler. Proktoloji uzmanları genel cerrahi uzmanlığının üstüne makat bölgesi hastalıklarına yoğunlaşan uzmanlar olduğu için konunun asıl uzmanları proktoloji uzmanlarıdır.

Sindirim sisteminin dahili hastalıklarına bakan dahiliye uzmanları ve gastroenterologlar da bakmaya çalışsalar da uzmanlık eğitiminde bu grup hasta görmedikleri için bilgileri ve tecrübeleri sınırlıdır.

Makatında kanaması olan proktoloji uzmanına muayene olmalı ve kesinlikle anoskop yaptırmalıdır, yaşadığı yerde proktoloji uzmanı yoksa genel cerrahi uzmanına muayene olmalı ama mutlaka anoskop yapmasını talep etmelidir.

Makat Kanamasına Bitkisel Çözüm

Lütfen bu başlığı sonuna kadar okumadan fikir geliştirmeyin.

İnternette araştırma yaparken karşınıza sıkça
Kesin çözüm
% tedavi
Bir daha asla tekrarlamaz
en iyi kür
En etkili kür
Gibi gerçekle, bilimsellikle, akılla, mantıkla izahı olmayan abartılı iddialar görebilirsiniz ve bu iddiaların devamında
Dereotu kürü
Hurma
Çobançantası kürü
Şeftali, kayısı
patlıcan sapı kürü
Kişniş tohumu
Pırasa
Aloe vera
Yaban mersini

Gibi onlarca bitki, bitkisel tedavi ve bitkisel kür görebilirsiniz.

Emin olun bunları önerenlerin neredeyse hiçbiri hayatlarının hiçbir döneminde basur görmemiştir, basur teşhisi koymamıştır ve basurun nasıl olduğu konusunda bilimsel tek kitap bile okumamıştır. Aslında konunun cahili olan bu insanların önerdiği bu gibi önerilerle vakit kaybetmek sizin için çok hayati öneme haiz olabilir. Siz siz olun bilimin ışığından uzaklaşmayın. Unutmayın bilim size yüzlerce yıllık ve milyonlarca insan üzerinde uygulanmış ve olumlu sonuçları istatistiki olarak ortaya konmuş tedavi yöntemlerini önerir.

Makattan Kan Gelmesi Nasıl Geçer?

Kanamanın kanser gibi ciddi sebeple de olabileceğini akıldan çıkarmadan mutlaka muayene ve gerekli ileri tetkikleri yaptırarak kesin teşhis konmalı ve sebebe yönelik tedavi planlanmalıdır.

Bu süre zarfında şunlar kanamayı azaltabilir veya durdurabilir

&#; Kabızlık kesinlikle engellenmelidir
&#; Dışkılama ihtiyacı iyice belirginleştiğinde tuvalete gidilmelidir
&#; Dışkılarken fazla ıkınılmamalıdır
&#; Kan görüldüğü anda dışkılama bitmemiş bile olsa kalkılmalıdır
&#; Kan olmasa bile dışkının ilk kısmı çıkarılmalı daha fazla varmış hissi olsa dahi daha fazla çıkarmak için beklememeli ve tuvaletten çıkılmalıdır.
&#; Mümkün olduğunca seyrek tuvalete gidilmelidir.
&#; Tuvalette 1 dakikadan fazla vakit kaybedilmemelidir.
&#; Ikınmaya neden olabileceğinden bu dönemde fazla acı tüketilmemelidir.

Makat Kanaması İle Alakalı Sık Sorulan Sorular

Hamilelikte Makattan Kan Gelmesi Neden Olur?

Bebeğin karın bölgesinden geçen toplar damarlara baskı yapması sebebiyle anüs bölgesi toplar damarlarında basınç artışı olur, basur veya çatlak varsa hamilelik döneminde kanama riski artar.

Gebelik sonlandıktan sonra genellikle kendiliğinden geçer. Hamilelik döneminde sindirim sistemi alışkanlıklarında değişim ve sıkça kabızlık sorunu olur, kabızlık kanamaya neden olabilen bir sorundur. Hamileliğe özel bir sebep yoktur.

Çocuğun Makatından Kan Gelmesi Neden Olur?

Çocuklarda basur olmaz, olamaz. Çocukta makat kanaması varsa çatlak olabileceği düşünülür. Kabızlık sonucu ortaya çıkar, kronikleşemeden genellikle diyet düzenlenince kendiliğinden ya da Anuflex Merhem kullanımıyla geçer. Anuflex yerine Anestol Merhem de kullanılabilir.

Makattan Fışkırır Gibi Kan Gelmesinin Sebebi Nedir?

Basur kanaması düşündürür ancak normal şartlarda basurdan fışkırır gibi kan gelmez ancak az da olsa kanarken hasta aşırı ıkınırsa etrafa sıçrayacak kadar basınçlı yani fışkırır tarzda kanayabilir. Basurun kendisi tehlikeli olmasa da bu şekilde kan kaybı kansızlıkla ilgili olarak hayati tehlike yaratabilir. Kan görülürse dışkı bitmemiş hissi olsa da daha fazla ıkınmadan hatta oturulmadan tuvalet bitirilmelidir.

Adet Döneminde Makattan Kan Gelmesinin Sebebi Nedir?

Çok seyrek görülen bir sorundur. Endometriozis denilen hastalık akla gelir. Endometriozis rahmin iç yüzünü örten, her ay adet kanamasını oluşturan, endometrium denilen yapının anüs bölgesinde de oluşması sorunudur.

Bunun dışında herkeste olabilen basurun tesadüfen adet döneminde de kanayabileceği akla gelir ve anoskop muayenesiyle netleştirilir.

Referanslar:
1- Segal, W. N., Greenberg, P. D., Rockey, D. C., Cello, J. P., & McQuaid, K. R. (). The outpatient evaluation of hematochezia. The American journal of gastroenterology, 93(2),

2- Miura-Jutabha, C., & Jensen, D. M. (). Current medical, anoscopic, endoscopic, and surgical treatments for bleeding internal hemorrhoids. Techniques in Gastrointestinal Endoscopy, 3(4),

3- Jeong, H. M., Bang, C. S., & Baik, G. H. (). Hematochezia in Patient with Rectal Tumor: Consideration of Various Diagnostic Possibilities. Clinical Endoscopy, 54(6),

4- Sarıcı, İ. Ş. (). Is a Colonoscopic Evaluation Required in Young Adult Patients with Intermittent Hematochezia?. Haseki Tip Bulteni, 56(3),

5- Sotoudehmanesh, R., Sotoudeh, M., & Soltani-Yekta, S. (). Rectal tuberculosis mimicking rectal cancer. Govaresh, 12(3),

6- Vitor, S., Oliveira Ferreira, A., Lopes, J., & Velosa, J. (). Hemangioma of the rectum: how misleading can hematochezia be?. Revista Española de Enfermedades Digestivas, (8),