Prof Dr Şerif Barış

Kocaeli Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şerif Barış, 17 Ağustos Gölcük Depremi’nin Anma yıldönümünde olası Marmara Depremi ve yapılması gereken hazırlıklarla ilgili gazetemize değerlendirmelerde bulundu. Her an deprem olacakmış düşüncesiyle tüm hazırlık planlarının eksiksiz olması gerektiğini vurgulayan Barış, depremin ardından insanlarda oluşan bedensel ve ruhsal yaralanmalara dikkat çekti. Kocaeli'nin olası bir felakette başta lojistik olmak üzere yarma sarma merkezi konumunda olduğunu belirten Barış, beklenen bir depremde Kocaeli'de yılındaki kadar hasar oluşmayacağını öngördüğünü ifade etti.

‘KOCAELİ'DE ’DAKİ GİBİ HASAR OLACAĞINI SANMIYORUM’

Beklenen depremde yıkımın ’li yıllardan sonar yapılan dayanıklı yapılaşmadan ötürü yılındaki gibi olmayacağını ifade eden Barış, “Marmara Bölgesi’nde beklenen deprem elbette depremin yeriyle doğru ilişkili. Ama zaten Kocaeli ve Düzce depremleri ile beraber Kocaeli'de birçok dayanıksız yapı depremlerle beraber hasar gördü, yıkıldı ve göçtü. yılından sonar dayanıklı yapılaşma başladı. Hazır beton kullanımı ve insanların deprem korkusu nedeniyle çok daha güçlü yapılar yapılmaya başladı. Dolayısıyla depreminden sonra Marmara'da herhangi bir bölgede illa İstanbul açıkları değil, Bursa Yalova civarlarında da olsa olabilecek bir deprem Kocaeli depremi kadar etkilenmeyecek.” ifadelerine yer verdi.

‘BEKLENEN DEPREM MARMARA’DA OLACAK’

Marmara Bölgesi'nde beklenen depremin gerçekleşmesi halinde Kocaeli'nin afet planlamalarında büyük yararı olacağına dikkat çeken Barış, "Beklentimiz özellikle Marmara Bölgesinde olacak. Benim görüşüm olası bir depremde Kocaeli'deki binaların çok fazla hasar görmeyeceği yönündedir. Dolayısıyla aynı zamanda da İl Afet Müdahale Planları’nın arasında Kocaeli'nin büyük rolü olacak. " ifadelerine yer verdi.

'DEPREM SONRASI DESTEKLERDE KOCAELİ'NİN BÜYÜK ROLÜ OLACAK'

Olası bir Marmara Depremi’nde müdahale konusunda Kocaeli’nin büyük etkisi olacağına değinen Barış, “Ancak burada yapısal hasardan çok elbette Kocaeli'nin depremzedelerin yaşadıkları da çok önemli. Depremi yaşamış olanlar ruhsal travma geçirmiş olacağı için depremi elbette bu sarsıntıdan psikolojik olarak çok etkilenecekler ve evlerine giremeyecekler, iş yerlerine giremeyecekler. Bu açıdan etkilenme olur yoksa ifadelerini kullandı.

‘KOCAELİ İSTANBUL’UN YARALARINI SARACAK BİR KONUMDA’

Marmara Bölgesi’nde özellikle İstanbul için beklenen depremde Kocaeli’nin afet müdahale konusunda çok önemli bir işlevi olacağını vrgulayan Barış, “Depreme hazırlık çalışmalarının mutlaka olması gerekir. Çünkü istanbul'da bir deprem Marmara'dan dolayı etkilenirse müdahale planlarının dahi hazır olması gerekiyor. Bahsettiğimiz söz konusu afet ihtimali göz önünde bulundurulursa, yollar kapanacak. Kocaeli İstanbul'un yara sarma, lojistik, bakım, onarım gibi her türlü hayati faaliyetlerinin yürütüldüğü bir merkez olması durumunda. İstanbul'daki yaralıların Kocaeli’ye getirilmesi, buralarda tedavi edilmesi de buna dahil. Kocaeli en az etkileneceği için Marmara'da beklenen depremde Kocaeli'nin planları da çok önemli ve bu hazırlıkların ilimizin göz önünde bulundurularak yapılması gerek.” şeklinde konuştu.

’MARMARA İÇİN TAHMİNİM 7,3 BÜYÜKLÜĞÜNDE’

Marmara Bölgesi’nde beklenen deprem büyüklüğünün 7,3 olabileceğine dikkat çeken Barış, “Marmara Bölgesi’nde 7,3 büyüklüğündeki bir depremin 30 yıl içerisindeki risk oranının yüzde 48 olduğunu düşünüyorum ve bunu geçtiğimiz ay 25 Temmuz tarihinde yaptığım açıklamada da belirtmiştim. Bu sadece benim yaptığım bir hesaplama da değil. Kocaeli Depremi’nden sonra Amerikalı araştırmacı Tom Parsons, ülkemizden Aykut Barka ve birkaç bilim adamıyla beraber ‘99 Kocaeli depreminde gerilme transferi nedeniyle aktarılan gerilmenin İstanbul'da 30 yıl içerisindeki mevcut riski bir bölüm arttırdığını açıkladı.” ifadelerini kullandı.

‘GERİLME TRANSFERİ İSTANBUL’UN RİSK ORANINI ARTTIRDI’

Marmara Bölgesi’nde beklenen deprem büyüklüğünün 7,3 olabileceğine dikkat çeken Barış, “Marmara Bölgesi’nde 7,3 büyüklüğündeki bir depremin 30 yıl içerisindeki risk oranının yüzde 48 olduğunu düşünüyorum ve bunu geçtiğimiz ay 25 Temmuz tarihinde yaptığım açıklamada da belirtmiştim. Bu sadece benim yaptığım bir hesaplama da değil. Kocaeli Depremi’nden sonra Amerikalı araştırmacı Tom Parsons, ülkemizden Aykut Barka ve birkaç bilim adamıyla beraber ‘99 Kocaeli depreminde gerilme transferi nedeniyle aktarılan gerilmenin İstanbul'da 30 yıl içerisindeki mevcut riski bir bölüm arttırdığını açıkladı.” ifadelerini kullandı.

'PARSONS'UN ARAŞTIRMASINA GÖRE YÜZDE 53’ÜN ÜZERİNDE’

Amerikalı araştırmacı Tom Parsons’ın yılında revize ettiği açıklamalarında Marmara Bölgesi için yılına kadar beklenen depremin risk oranın yüzde 54 olduğunu ifade eden Barış, “Parsons, yılında da yılı içerisinde 7 civarı olabilecek büyük bir depremin olma olasılığının yaklaşık yüzde 62 olduğunu söylemişti. Daha sonra Tom Parsons tek başına yeni verilerle bu yılında yayınladığı yayını yılında revize etti ve 30 yıl içerisinde yani ile ’e kadar yediden büyük 1 depremin olma olasılığının yüzde 53 olduğunu söyledi.’ şeklinde konuştu.

“TOPLUMU KORKUTACAK ŞEKİLDE YAPILAN AÇIKLAMALAR YANLIŞ”

Türk bilim insanlarının yaptığı bir başka çalışmaya da değinen Barış, “Deprem tahmini ile ilgili Çin olasılık hesaplarının yapıldığı birçok farklı Türk araştırmacılarının yaptığı çalışmada da hemen hemen benzer sonuçlardı. Elbette burada kasıt, insanların rehavete kapılması kesinlikle bu depremin daha olmasına zaman var diyerek hiçbir hazırlık yapılmaması anlamını taşımıyor. Ama sürekli yılındaki yanlış sonuç olan yüzde 62, yüzde 64 gibi bir risk oranının belirtilmesi ve insanları korkutulması doğru değil.

“EN KÖTÜ SENARYO 7,5 BÜYÜKLÜĞÜNDE OLACAĞI’

En kötü senaryoda depremin büyüklüğünün 7,5 olabileceğini ifade eden Barış, hazırlıklı olunması gerektiğini vurgulayarak “Aradan 23 yıl geçti, 7 yıl kaldı gibi yanlış bir yargıyla toplumu baskı altına korkutmaya imkan verilmemesi olanak verilmemesi gerekir diye bu açıklamayı yapıyorum. İkincisi de mutlaka İstanbul veya Marmara'da olacak bir depremin illa 7,3 veya 7,5 olacağı da mantıklı değil. Bunlar tahmindir ve en kötü senaryo 7,5 tir. Devletin bütün hazırlıklarının mutlaka buna göre yapılması gerekir.” şeklinde konuştu.

“HER AN DEPREM OLACAKMIŞ GİBİ HAZIRLIKLAR TAM OLMALI’

Son olarak depremin büyüklüğü ne olursa olsun her an deprem olabilir düşüncesiyle hazırlıkların dört dörtlük olması gerektiğini hatırlatan Barış, “Ayrıca Marmara Bölgesi için son yıllık deprem tarihine bakıldığında bazı depremlerin şiddetlerinin aletsel büyüklük olarak 7’den büyük depremlere karşılık gelmediğini, yani 7’den küçük büyüklüklerdeki depremlerin de meydana geldiğini biliyoruz. Dolayısıyla deprem 7’den büyük olacak diye bir şey yok. 6,8 ve 6,7 gibi bir  deprem de olabilir ama bunun geçmesi gereken süre çok daha kısadır ve az evvel söylediğim  yüzde 48’e nazaran bunun riski çok çok daha yüksek olur. Dolayısıyla burada bilim adamları, çeşitli çalışmaları, yeni güncel verilerle sürekli tekrar ediyorlar ama bizler vatandaş olarak kurumlar olarak şirket sanayi tesisleri olarak devlet olarak her an deprem olacakmış gibi hazırlık yapmak zorundayız yoksa problem olacak çünkü. Hazırlıksızlık depremin etkisini artıran can kayıplarını artıran ekonomik kayıpları artıran en büyük felakettir.’ diyerek tedbirlerin önemine dikkat çekti.

Türkiye'yi yasa boğan 6 Şubat tarihinde meydana gelen 7,7 ve 7,6'lık Kahramanmaraş merkezli, Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Hatay, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa'da büyük yıkımlara neden olan depremlerden sonra bölgede meydana gelen artçılar yurttaşlarda endişe yaratmaya devam ediyor.

Kocaeli Üniversitesi'nden sismoloji uzmanı öğretim üyesi Prof. Dr. Şerif Barış takipçilerinin çok sayıdaki sorusuna yanıt verdi.

İşte o soru ve yanıtlar..

Soru: Şerif Hocam bu paylaşımınız üzerine Adana hakkında paylaştığınız gönderilerin tamamını inceledim. Saygıdeğer bilgileriniz için teşekkür ederim. Genel çıkarımım, Adana'ya aktarılan stresin şu an için tehlike arz etmediğidir. Eğer yanlışsam düzeltmenizden mutluluk duyarım.

Yanıt: Adana'ya Kahramanmaraş depremlerinin ve büyük artçı depremlerinin çok fazla gerilme aktarılmadığını belirtmiştim. Faylar üzerinde geçmiş yıllar veya yüzyıllardan beri biriken gerilmeleri ölçmek mümkün olamadığı için de kesin konuşamıyoruz.

Soru: Göksun'da büyük bir deprem olur mu tekrardan Savrun fayında 4 nokta üzerini düşmez oldu

Yanıt: Bir yerde büyük deprem olurmunun cevabını ancak o bölgedeki bir sürü araştırmayı yaptıktan sonra ve olasılık hesabı yapmadan söylemek mümkün değil. Benzer durum büyük bir deprem olur diyenler için de geçerlidir. O bölgedeki fayların boyu, kayma hızı, deprem tekrarlama aralığı, geçmiş dönemlerde olan büyük depremlerin bilgisi gibi bilgilere bakınca bunun düşük bir olasılık olduğunu fikri oluşuyor. Ama bir sürü bilgi eksikliği olduğu için kesin bir şey diyemem.

Soru: Hocam Kıbrıs’taki depremler nedir artçı mı?

Yanıt: Hayır bağımsız depremlerdir

Soru: Ben psikolojik olarak çok çöktüm hocam. Savrun var mı yok mu? Kayseri'de büyük deprem olur mu olmaz mı? Herkes o kadar farklı şeyler söylüyor ki?

Yanıt: Evet haklısınız. Bunun içinde size açıklama yapan uzmanların özgeçmişine bakın diyorum.

Soru: Maraş, Malatya, Adıyaman, Hatay bir İstanbul mu? Buralarda yaşayan insanla İstanbulda yaşayan insan aynı insan mı?! Bilim adamları için varsa yoksa araştırmaya değer yer Marmara. Ha araştırılsın ama Türkiyenin İstanbuldan ibaret olmadığını da Maraş depremlerinden önce fark etseydi

Yanıt: Ne alaka? Bütçe yetersiz diyorum, insan kaynağı yetersiz diyorum. Şu an deprem bölgesinde Mart ayından beri Japon hocalarla sürdürdüğümüz araştırma zaten yürüyor. Haziran ayında yine geleceğiz. nasıl bu kadar önyargıya sahipsiniz? Tanımadan etmeden oturduğunuz yerden ahkam kesmeyi amma seviyorsunuz! O bölgede 1 gecelik otel fiyatınada ve devletin verdiği günlük harcırahtan haberiniz var mı? 1 günlük araç kirasının kaç lira olduğundan haberiniz var mı? Klavye şövalyeliği yapmak ne kadar kolay değil mi? seafoodplus.info uçak biletinden haberiniz var mı? O bölgelerde birçok bilimadamının gelip araştırma yaptığından haberiniz var mı peki? Deprem olacak diye kaç defa söylendi bunan haberiniz var mı? Hatay 'te lisans tezimdi. Sonra 2 kere gelip konuşma yaptım. Birçok biliminsanı da söyledi. Suçlu sadece biliminsanları mı oldu? Siz ne yaptınız bu sürede? Herhangi bir afet planı yaptınız mı? Seçtiğiniz belediye başkanını, milletvekilini depremler ve alınması gerken önlemler, yapılaması gerekenler konusunda sorguladınız mı?

Soru: Elbistanda deprem olmadan önce orada bir fay hattının olduğunu biliyor muydunuz acaba? Kaç kişi gelip çalıştı orada? Hadi çalışmayı geçtim, dillendiren oldu mu hiç? Ben hiç görmedim duymadım. Bu da gösteriyor ki bu bölge siyasisinden tutun bilim adamlarına kadar herkes tarafından

Yanıt: Fay hattı vardı da hiç kimse bu kadar büyük bir deprem beklemiyordu o fayda. Çünkü Anadolu coğrafyasında deprem tarihi açısından hiçbir kayıt yoktu orası için. Ama, size yılından beri Türkiye'nin bir deprem ülkesi olduğu, bu nedenle nerede olduğunuz nerede yaşadığınız önemli değil, yarın deprem olacakmış gibi hazırlanın önlem alın diyen hocalardan biriyim. Meydana gelecek depremin ilk hangi fayda ve ne zaman olacağını bilmesek de bir çok il söylenmişti. Suçu hep başkalarına attığınız sürece de yapılacak çok fazla bir şey yok! (Kısa Dalga)

A+A-

Haber Merkezi – Sismoloji uzmanı Prof. Dr. Şerif Barış, 6 Şubat’ta Maraş merkezli depremlerden etkilenen bölgeler ve fay hatları hakkında sorulara yanıt verdi.

Kocaeli Üniversitesi'nde sismoloji uzmanı öğretim üyesi Prof. Dr. Şerif Barış takipçilerinden gelen deprem sorularını yanıtladı.

Barış, Diyarbakır, Urfa, Antep, Hatay, Mersin ve Ölü Deniz fayı hakkındaki sorulara yanıt vererek merak edilen konulara açıklık getirdi.

Prof. Dr. Barış’a sorulan sorular ve yanıtları:

Soru: Depremlerin derinde olması yüzeye az etki veya zarar verir yoksa tersi bir durumu daha çok tetikliyor mu?

Yanıt: Sığ deprem enerjisi yeterince sönümlenmediği için daha ağır hasar yapar. Derin deprem ise çok daha geniş bir alanda hissedilir.

Soru: Yüzeyseller ne kadar sürer hocam?

Yanıt: Artçı depremleri yüzeysel veya derin diye ayırmayız. En az 2 yıl sürer ancak bunların çoğunluğunu hissetmezsiniz.

Soru: Peki hocam ölü deniz fayında deprem olucak deniliyor bu Ölü denizdeki depremler Gaziantep'i ne derecede etkiler?

Yanıt: Ne zaman olacağı bile belli olmayan bir depremin büyüklüğünü, derinliğini, dış merkezini bilmeden; olacak depremin yırtılma hızını ve ivmelerini ölçmeden; seafoodplus.infoeki zeminlerin ve binaların özelliğini bilmeden bunu cevaplayacak hiç bir kmse yoktur. Varsa da sakın inanmayın!

Soru: Hocam Gaziantep şehir merkezi Maraş'a çok yakın olduğu halde Hatay, Malatya ve Adıyaman gibi yıkım olmadı.

Yanıt: Gaziantep şehir merkezi Şubat ayında olan büyük depremlerin yırtılma doğrultusunda değildi, ona dik doğrultudaydı. Hasarı belirleyen faktörlerden birisi de budur.

Soru: Hocam Kıbrıs yayına Mersin dik doğrultuda ve km uzakta hasar az olur mu olası depremde?

Yanıt: Depremin nerede ne zaman olacağını bilmeden hasarı tahmin etmek için senaryo deprem çalışması lazım. Mersin'in zemin, bina ve nüfus bilgisi girildikten sonra bu tür cevaplar alınabilir.

Soru: Peki Şanlıurfa ile ilgili düşünceniz nedir Urfa bu işin neresinde

Yanıt: Urfa'da yırtılma doğrultusunda değil ve yırtılan faya uzak.

Soru: Peki Diyarbakır’da yıkım olmasının sebebi nedir km episentra Mersin km İkiside faya dik

Yanıt: Diyarbakır'da Elbistan fayının yırtılma doğrultusundadır. Yıkım sadece yırtılma doğrultusu ile alakalı değildir ayrıca. Zemin büyütmesi, yapıların çok kötü yapılması, ve de ilçelerin faya daha yakın olması gibi bir sürü neden vardır.