profaz 2 evresi / Mayoz Nedir, Mayoz'un Evreleri Nelerdir? - Canlı Bilimi

Profaz 2 Evresi

profaz 2 evresi

MAYOZ BÖLÜNME NEDİR?

Mayoz bölünme eşeyli üremeyle çoğalan canlıların gamet oluşumu yani erkek veya dişi üreme hücrelerinin oluşumunda etkili olan özel bir bölünme şeklidir. Mayoz bölünmede diploit (2n kromozom taşıyan hücre) hücrelerden haploit (olgun üreme hücrelerden bulunan kromozom) hücreler oluşmaktadır. Mayoz bölünmenin özelliklerini, önemini ve amacını daha önceki yazılarımızda ifade etmiştik. Onlarada kelimlerin üzerindeki mavi linklerden ulaşabilirsiniz. Mayoz bölünmenin özellik ve önemini kısaca ifade edecek olursak, mayoz bölünme eşeyli üreme yapan canlı türlerinin kromozom sayılarını sabit tutar ve kalıtsal çeşitliliği sağlar.

MAYOZ BÖLÜNME EVRELERİ

Mayoz 1

  • İnterfaz
  • Profaz 1
  • Metafaz 1
  • Anafaz 1
  • Telofaz 1
  • Sitoplazma Bölünmesi (Sitokinez) 1

Mayoz 2

  • Profaz 2
  • Metafaz 2
  • Anafaz 2
  • Telofaz 2
  • Sitoplazma Bölünmesi (Sitokinez) 2


MAYOZ 1

İnterfaz Evresi

interfaz
  • Mayoz bölünmenin ilk evresidir ve mayoz 1 evresinden önce gerçekleşir.
  • Mayoz 2 evresinden önce interfaz evresi bulunmamaktadır.
  • İnterfaz evresi mitoz bölünmedeki interfaz evresinin aynısıdır.
  • İnterfaz evresi hücrenin bölünme için gerekli hazırlıkların yapıldığı evredir.
  • İnterfaz evresinde DNA molekülleri ve eğer varsa sentrioller kendini eşlemektedir.
  • Mayoz bölünmede gerçekleşen interfazın mitoz bölünmedeki gibi G1, S ve G2 aşamaları bulunmaktadır.

Profaz 1 Evresi

  • Profaz 1 evresi mayoz bölünmenin en önemli evresi olmakla beraber mayoz ve mitoz arasında farkların büyük bir çoğunluğu bu evrede gerçekleşmektedir.
  • Profaz 1 evresinde gerçekleşen olayın birçoğu mitoz bölünmenin profaz evresinde yaşanan olayların aynısıdır. Bunlara ek olarak tetrat, sinapsis ve krossing over olayları yaşanmaktadır.
  • Profaz 1 evresinde hücrenin homolog kromozom çiftleri bir araya gelerek tetrat adı verilen yapıyı oluşturmaktadır. Tetrat birbirinin homoloğu olan kromozom çiftlerinden oluşmaktadır. Bu bilgiden yola çıkarak her kromozomun 2 adet kromatit bulunduğuna göre tetratta 4 adet kromatit bulunmaktadır.
  • Tetrat yapısı içerisinde kardeş olmayan kromatitlerin birbirine sarmal bir düzende bağlanması sonucu oluşan yapıya sinapsis denilmektedir.
  • Sinapsis oluşumunda kromatitler sarmal düzeni gerçekleştirirken birbirlerine temas ederler. Kromatitlerin birbirine temas ettiği bölgelere ise kiyazma noktası denilmektedir.
  • Tetratı oluşturan 4 adet kromatitten kardeş olmayan arasında gen alış verişi olmaktadır. Bu olaya ise krossing over denilmektedir.
  • Krossing over&#;da meydana gelen gen alışı verişi sonucu yeni gen dizilişleri meydana gelmektedir. Krossing over sonucu meydana gelen yeni gen dizilişleri aynı türün içerisinde yer alan bireylerin farklı özelliklere sahip olmasını sağlamaktadır.
  • Tetrat her kromozom çiftinde görülmesine karşın krossing over her kromozom çiftinde görülmez.
  • Profaz 1 evresinde sentrozomlar birbirinde ayrılırken aralarında iğ iplikleri oluşmaktadır.
  • Tetratlar kinetokorlar ile iğ ipliklerine bağlanmaktadır.
  • Profaz 1 evresinin sonlarına doğru çekirden zarı erir ve çekirdekçik görünmez bir hal alır.

Metafaz 1 Evresi

  • Metafaz 1 evresinde homolog kromozomlar tetratlar halinde hücrenin ortasında ekvatoral düzlemde yan yana dizilirler.
  • Metafaz 1 evresinde profaz 1 evresinde meydana gelen iğ iplikleri kromozomlara tutunur.

Anafaz 1 Evresi

  • Metafaz 1 evresinde ekvatoral düzlemde yer alan homolog kromozom çiftleri zıt kutuplarak kutuplara doğru hareket etmektedir.
  • Anafaz 1 evresinde homolog kromozomların kutuplara doğru ayrılıp hareket etmesi olayı, mayoz bölünme sonucu kromozom sayısı ve yapısındaki farklılığın nedenleri arasındadır.

Telofaz 1 Evresi

  • Anafaz 1 evresi sonucu telofaz 1 evresinde kutuplara çekilmiş durumda haploit kromozom takımı bulunmaktadır.
  • Telofaz 1 evresinde kromozomlar hala 2 kromatitli bir şekilde bulunduğundan DNA (deoksiribo nükleik asit) sayıları yarılanmamamıştır.
  • Telofaz 1&#;de iğ iplikleri kaybolmaya başlar ve kromozomların etrafında çekirdek zarı oluşur.

Sitoplazma Bölünmesi (Sitokinez) 1

  • Telofaz 1 eversi ile beraber sitoplazma bölünmesi (sitokinez) 1 evresi başlamaktadır. Sitokinez yani sitoplazma bölünmesi sonucu meydana gelen 2 hücrenin kromozom sayısı n&#;dir.
  • Sitoplazma bölünmesi sonucu meydana gelen 2 yeni hücrenin kalıtsal yapıları genellikle birbirinden farklıdır.

MAYOZ 2

  • Mayoz 2 ana hatlarıyla mitoz bölünmeye benzemektedir. Mayoz 2 interfaz evresi olan mitoz bölünme gibidir.
  • Mayoz 2&#;de hazırlık evresi yani interfaz evresi olmadığı için DNA (deoksiribo nükleik asit) replikasyonu görülmemektedir. Ancak buna karşın sentrozom eşlenmesi görülmektedir.
  • Mayoz 1 sonucu 2 yeni hücrenin her biri mayoz 2 evresine girmektedir.

Profaz 2

  • Profaz 2 evresinde çekirdekçik ve çekirdek zarı kaybolmaktadır.
  • Profaz 2 evresinde iğ iplikleri tekara oluşarak kardeş kromatitleri sentromerlerine bağlamaktadır.

Metafaz 2

  • Metafaz 2 evresi tıpkı diğer metafaz gibidir.
  • Metafaz 2 evresinde kromozomlar hücrenin ortasında ekvatoral bir düzlem alarak sıralanır.

Anafaz 2

  • Anafaz 2 evresinde kromozomların kardeş kromatitleri iğ ipliklerinin kasılması sonucu birbirlerinden ayrılarak farklı kutuplara doğru giderler.
  • Zıt kutuplara doğru giden kromatitler kromozom olarak ifade edilir.

Telofaz 2

  • Telofaz 2 evresi tıpkı mitoz bölünmedeki gibi iğ iplikleri eriyip kaybolurken, çekirdek zarı ve çekirdekçik oluşmaktadır.
  • Telofaz 2 eversinin sonlarına doğru aynı sitoplazma içerisinde yer alan 2 çekirdek görülür.
  • Telofaz 2 evresi sonucu sitoplazmada yer alan her çekirdek n kromozomludur.

Sitoplazma Bölünmesi (Sitokinez) 2

  • Sitoplazma bölünmesi bir diğer ifadeyle sitokinez 2 mitoz bölünmedeki sitokinezin aynısıdır. Mayoz bölünme sonucu 2n kromozomlu birden 4 adet n kromozomlu yeni oluşmaktadır.

Mayoz bölünme ve diğer biyoloji konular hakkında bilgiler sitemiz içerisinde yer almaktadır.

admin

Mayoz B&#;l&#;nme Nedir? Mayoz B&#;l&#;nme Evreleri Ve &#;zellikleri

Haberin Devamı

 Mayoz bölünmenin sonunda tıpkı mitozda olduğu gibi sitoplazma bölünmesi gerçekleşir. Bu bölünme, meydana geliş bakımından hayvan ve bitki hücrelerinde oldukça farklı işler. Bu bağlamda, hayvansal hücrelerde yavru hücrenin oluşması için sitoplazmanın boğumlandığı görülür. Bitki hücrelerinde ise boğumlanma gözlenmez. Yeni hücreler, hücre ortasında oluşan orta lamel yardımıyla birbirlerinden ayrılırlar.

Mayoz Bölünme Evreleri ve Özellikleri

 Mayoz bölünme, Mayoz-1 ve Mayoz-2 olmak üzere iki evreden oluşur. Bunların her birinde sırasıyla; profaz, metafaz, anafaz ve telofaz aşamaları görülür. Bu aşamalar esnasında hücrede meydana gelen olaylar ise aşağıdaki gibi sıralanabilir.

Mayoz-1

 Profaz Hücrede yer alan DNA iplikleri kısalıp kalınlaşır. Kromozomlar son halini aldığında çekirdekçik kaybolur ve çekirdek zarı da parçalanır. Bu aşamaya kadar geçen sürede; leptoten, zigoten, pakiten, diploten ve diakinez evreleri gözlenir.

 Metafaz Tetratları oluşturan kromozomlar hücrenin ekvatoral düzlemine karşılıklı bir şekilde yerleşir. Bu dizilime işlemi rastgele olarak yapılır ve 2n sayısı kadar dizilme olasılığı vardır. Burada n, haploit hücre sayısını temsil eder.

Haberin Devamı

 Anafaz Karşılıklı olarak dizili halde bulunan kromozomlar, birbirinden ayrılır ve zıt kutuplara doğru çekilirler. Burada kromozomlar birbirinden rastgele ayrıldığı için bölünme sonunda gen çeşitliliği meydana gelir. Gen transferi meydana gelmese bile bu evre sayesinde kalıtsal çeşitlilik elde edilir.

 Telofaz Zıt kutuplara çekilen kromozomlar, uzar ve incelir. Bunların etrafından çekirdek zarı şekillenmeye başlar. Ardından sitoplazma boğumlanır ve başlangıçtaki ana hücreden iki ayrı hücre meydana gelir. Telofaz-1 tamamlandığı anda da Mayoz-1 evresinin sonuna gelinir.

Mayoz-2

 Profaz Mayoz-1 sona erdikten hemen sonra, dinlenme olmadan, çekirdek zarı parçalanır. Mayoz-1 esnasında oluşan iğ ipliklerine dik uzanacak şekilde yeni iğ iplikçikleri meydana gelir.

Haberin Devamı

 Metafaz Her iki yavru hücrenin de “n” sayısındaki kromozomları, hücrenin ekvatoral düzlemine dizilir. Bu esnada gen değişimi (cross over) gözlenmez.

 Anafaz Mayoz-2’de gözlenen anafaz evresi, mitoz bölünmedekine benzerlik gösterir. Tek fark, buradaki kromozomların rastgele dağılmış olmasıdır. Oluşacak yeni hücrelerin gen çeşitliliği Mayoz-2 sırasında da anafazda sağlanır.

 Telofaz Bu evrede kromozomların sarmalları açılır, bu sebeple de görünmez olurlar. Kaybolan çekirdek zarları tekrar oluşur ve sitoplazma da boğumlaşmaya başlar. Telofaz-2 sonunda da 4 tane haploid hücre meydana gelir.

Mitoz bölünme Nedir? Evreleri nelerdir?

Mitoz bölünmede ana hücrede bulunan kalıtımın maddesi eşit olarak yavru hücrelere geçirilmesi sağlanır. Mitoz bölünmede oluşmuş olan yavru hücreler tam olarak anneye benzer özellik taşır. Mitoz bölünmede yaşlanan ya da yaralanan hücreler yerine yeni hücreler oluşturulur. Ayrıca büyümeyi sağlanmış olan canlının hücre sayısının mitozda artması da sağlanır.

Mitoz bölünmede olgun bir hücreden iki yavru hücre ortaya çıkar. Mitoz tek hücreli canlılarda üremeyi sağlayan bölünme şeklidir. Hücre bölünmesi başlamadan öncesindeki hazırlık evresi geçirilir. İki mitoz arasında gerçekleşmiş olan bu evreye interfaz evresi adı verilmektedir. İnterfaz bölünmenin esas evresi olarak yer almaz. İnterfaz evresi; canlının normal bir şekilde yaşam evresi olarak ortaya çıkar. İnterfaz evresinde; büyüme, beslenme ve ayrıca kimyasal tepkimeler adı altında birçok olay gerçekleşir. Ancak hücre bölünmesine kadar verilmiş olan andan itibaren bölünme ile ilgili olaylar baş gösterir.

Bu evre içerisinde ortaya çıkan değişikliklerde kromozomlar kendilerini işlemeye çalışır ve kalıtsal madde miktarı iki katına çıkmış olur. Kromozomların eşlenmesi ile iki iplikle oluşan kromozomlar oluşur. Her birine de kromatit adı verilir. Kromatitler birbirlerine sentomerler aracılığıyla bağlı olurlar. Sentroiller kendilerini eşleme özelliğine sahiptirler. Hücrede bulunan ATP sentezi ve RNA protein sentezi gibi büyüme ile ilgili metobolik hareketler oldukça fazla hız kazanır.

Çekirdek bölünmesi evresi ( İnterfaz evresi) : İnterfaz dışında çekirdek bölünmesi profaz metafaz anafaz telofaz şeklinde birbirini takip eden 4 evre boyunca tamamlanır.

Profaz evresi: Bu evrede yapıda olan kromatin ipliği helezon şeklinde kıvrılması sonrasında kısalıp kalınlaşmaya başlar ve kromozomlar bu şekilde oluşur. Kromozomlar profaz evresinde görülmesiyle bu duruma gelir. İnterfaz evresinde fazla işlenmiş olan sentrioller aynı kutupları gitmek suretiyle aralarında iğ iplikleri oluşturmaya imkan tanırlar. Profaz evresinin sonlarına doğru çekirdek zarı ve çekirdekçik erimesi ortaya çıkar.

Metafaz evresi: Metafaz evresinde iğ ipliklerine tutulmuş olan kromozomlar hücrelerin ekvator düzleminde doğru dizilirler kromozomların en belirgin görülmüş olduğu evre metafaz evresi olarak yer alır. Ortaya çıkan kromozomların sentomeri belirgin olarak ikiye bölünür ve kromatitler tam olarak birbirinden ayrılmaya başlar. Sentomerlerin ayrılması sonrasında kromatitlerde aynı zamanda gerçekleşmiş olur. Kromatitler sentomeri iğ ipliklerine tutulmak suretiyle zıt kutuplara gitmek üzere hareket ederler.

Anafaz evresi: Anafaz evresinde kromatitlerin kutuplara hareketleri tam olarak sağlanmasının görüldüğü bir evredir. Kromatitler birbirinden ayrılmasından sonra kardeş kromozomlar şeklinde adlandırılırlar. Kardeş kromozomlar kutuplara ulaşmış olduğu anda anafaz evresi tamamlanmış olur.

Stoplazma bölünmesi (Sitokinez evresi): Çekirdek bölünmesinin tamamlanmasından sonra hücre sitoplazma bölünmesinin oluştuğu evreye geçer. Sitoplazma bölünmesinde bitki ve hayvan hücrelerinde farklılık oluşur hayvan hücrelerinde sitoplazma bölünmesi boğumlanma ile gerçekleşmektedir.

nest...

batman iftar saati 2021 viranşehir kaç kilometre seferberlik ne demek namaz nasıl kılınır ve hangi dualar okunur özel jimer anlamlı bayram mesajı maxoak 50.000 mah powerbank cin tırnağı nedir