Protein tozu, dier adyla whey protein, sporcularn sklkla bavurduu besin takviyelerinden biri. Yumurta, süt, peynir alt suyu, bezelye ve soya bata olmak üzere çeitli kaynaklardan elde edilen protein tozlar toz formda olmas sebebiyle kolaylkla hazrlanp tüketiliyor.
Birçok kii antrenman öncesi ve sonrasnda kaslarn ihtiyaç duyduu proteini salamak amacyla protein tozu kullanyor. Dier besin takviyelerinde olduu gibi protein tozunda da yüksek verim alabilmek için baz püf noktalarna ve kullanm ekillerine dikkat etmek gerekiyor.
Bugün sizler için protein tozu kullanma talimat ve rehberi niteliinde bir yaz hazrladk. “Whey protein tozu nasl kullanlr” ve “protein tozu ne ie yarar” sorularnn yantlar bata olmak üzere protein tozuna dair her ey yaznn devamnda sizleri bekliyor.
Her besinde ve takviyede olduu gibi protein tozunda da arya kaçmamak çok önemli. Peki protein tozu nasl kullanlr, kaç ölçek alnmaldr?
Protein tozlar hem kilo alma hem de kilo verme amacyla kullanlabilir. Whey protein takviyelerinin her iki süreçte de önemli rol oynadn söylemeliyiz.
“Kilo almak için protein tozu nasl kullanlr” diye merak edenler varsa hiç vakit kaybetmeden açklayalm.
Peki, protein tozu zayflamak için nasl kullanlr? Kilo verme sürecinde de vücuttaki protein eksiini kapatr.
Yumurta Ak Tozu: %80i Salkl Protein
Protein Tozu Kilo Aldrr M? Zayflatr M?
Protein Tozunun Bilinmeyen 5 Zarar, Yan Etkileri
Protein çeren Besinler Listesi – Yüksek Protein Kayna 13 Yiyecek
Kas Yapmak steyenler çin En Etkili 12 Yiyecek, Beslenme Tüyolar
Protein tozu ne ie yarar? Nasl kullanlr? Günlük protein ihtiyac için whey protein tozu faydalar ve kullanm hakknda bilmeniz gereken her eyi okuyacaksnz.
Protein tozu, en popüler supplement olmay hak ediyor. Protein tozunun faydas protein içermesidir. Voodoo, hokus pokus bir ürün deildir.
Diyetinizde protein eksik kald zaman almanz gerekebilir. Whey Protein sütten oluur, salksz bir ürün deildir. Baka üretim yollar da vardr (yumurtadan, pirinçten vb.)
yi bir protein takviyesi için önerimiz Proteinocean Whey Protein! Arsalam kodunu kullanarak ekstra indirim alabileceinizi de unutmayn!
Bütün bunlar imdi detayl olarak inceleyeceiz, siz de paranz akllca kullanacaksnz. Pratik bir özet istiyorsanz 5 maddede buyrun:
1- Vücut gelitirmek için ihtiyacmz olan protein abartl bir miktar deil. Birçoumuz gereksiz yere “pahal eker” almak için maddi manevi skntya giriyor! Bitkisel ve hayvansal kaynaklardan çok zorlanmadan bu ihtiyacmz karlayabiliriz.
2- Karlayamazsak, özellikle ya yakma döneminde bu gerekli olacaktr, protein tozu da ihtiyacmz karlamamzda yardmc olacaktr. Yani toz, hayat kolaylatrr.
3- htiyaçtan fazla protein veya protein tozu tüketmek zarardan çok fayda getirir. Salkl insanlarda protein tozunun herhangi bir salk sorununa neden olduu gerçek deil ama herhangi bir salk probleminiz varsa, doktorunuzun tavsiyesine göre beslenmeniz daha uygun olacaktr.
4- Protein sadece ette ya da hayvansal kaynaklarda bulunmuyor. Vegan beslenme ile de eksiksiz kas gelitirilebilir!
5- Protein tozu kullanmamz gerekiyorsa bunu istediimiz zaman kullanabiliriz. Bunun için genç ya da yal olmanz, yllardr spor yapm olmanz, antrenmandan önce veya sonra almanz art deil!
Aadaki testi çözerek protein tozuna ihtiyacn olup olmadn hzlca örenebilirsin!
Protein tozunun zararlar hakknda TV’de, internette, spor salonlarnda ve hatta aile sohbetlerinde bir sürü hurafe ve saçmalk konuuluyor. Arsalam’da buna yantmz Protein tozu zararl m? makalemizde yant verdik!
Protein tozu hakknda videomuzu aadan dinleyebilirsiniz:
Proteinin birçok faydas var. Salk için olmazsa olmaz ama sporcular için sayacak olursak:
Protein tozlarnn amac diyete fazladan protein ekleyip kaslarn protein sentezi için gereken protein miktarn karlamaktr.
Eer yemeklerden aldnz protein yeterliyse, ekstra protein tozu almann çou durumda kas geliimine ekstra bir faydas olmayacaktr.
imdiye dek proteinin faydalarn inceledik, ama protein tozunun ayr bir olay var m buna bakalm.
Spor sonras amacmz zaten kas dokusunu tahribata uratmaktr. Aslnda bir miktar kas ykm söz konusu oluyor. Tpk hücre bölünürken hücre içinde kaos olduu gibi, oku uzaa frlatmak için yay geriye gerdiimiz gibi, hayatta bazen ykmlara ihtiyacmz var ve bu güzel!
Protein tozu bu ykm önlemez, ancak bu ykmn sürmesini önler. Antrenmandan sonra hzlca beslenirseniz kas geliimini destekleyebilirsiniz.
Tabii ki siz antrenman saatine yakn bir protein veya amino asit kayna yediyseniz, illa protein tozuna gerek yoktur.
Bunun yannda protein tozunun esas faydas, ya yakma diyeti uygularken zaten az kalori aldnz için düük kalori ve yüksek protein içeren bir eyler almanz salar. Yani makrolarnz tutturmanzda yardmc olur. Yediiniz birçok ey bunu protein shake kadar kolay yapamaz.
Aslnda protein ya da amino asit kas yapar. Ama protein tozu yine belirttiimiz gibi vücudunuzda o an besin yoksa, kolaylk salar.
Bunu nasl yapar, whey hzl sindirildii için antrenman sonras pozitif nitrojen dengesini salamanza yardmc olur. Pozitif nitrojen dengesi yeni doku oluumu için esastr.
Öte yandan kalsiyum iskelet kas sistemi için çok önemlidir ve eksiklii whey protein tüketimiyle giderilebilir. Bir ölçek toz yaklak %20 kalsiyum ihtiyacn giderir.
Tabii ki dorudan deil, bunu artk anlam olmanz lazm. Ancak spor, doru beslenme bir araya geldiinde ya yakarsnz.
Protein supplementinin en büyük katks, düük kaloriye ramen yüksek amino asit içermesidir. Bunu diyetle salamak mümkün tabii ancak zor.
Aslnda en büyük fark bu, geri kalan her ey zaten baln, tavuun, barbunyann yapamayaca eyler deil.
Hayatlar artk çok youn, bu yüzden örnein diyet yemek servisi gibi sektörler büyüdü ve artk her ii kolaylatrp kendi iimize odaklanmak istiyoruz. Daha iyi sporcu olmamz için aslnda bu bir yerde elzem oluyor, bu baka bir sohbetin konusu.
Eer kendinize yemek hazrlamay sevmiyorsanz, kolay ve lezzetli ekilde protein alamyorsanz, lezzetli bir shake ile ihtiyac karlamak kadar güzeli var m?
Toz ile basit tarifler de yapabilirsiniz, yüksek kalori ile hzl kilo almak kolay olur.
Öte yandan ketojenik diyet gibi, vejeteryan diyeti gibi nispeten zor disiplinler için de protein tozlar yardmc olabilir. Veganlar için bile bitkisel tozlar bulunuyor.
Tüm bu faydalar iddia ederken kaynamz seafoodplus.info’un Aratrmac ve Doktorlar
Miktar olarak protein tozunu günlük ihtiyacnz tamamlamak için gereken ne kadarsa, o kadar alabilirsiniz. Fazla protein almann da bir zarar yoktur.
Spor yaplan günlerde protein ihtiyac dier günlerden farkl olmayacaktr, çünkü spor yapmadnz gün de kaslarnz yenilenmektedir. Hesap zaten buna göre yaplr.
Tozu kutusunda, paketinde yazd gibi suya veya biraz yüksek kalori istiyorsanz süte kartrp içebilirsiniz. Oldukça basit
Antrenmandan önce almanz gerekirse su ile almanz öneririz. Süt özellikle antrenman öncesi çok önerilecek bir ey deil, birçok sebepten dolay. Sütten oluan whey için de aynsn söyleyebiliriz. Antrenman öncesi zaten aç olmanz tavsiye ederiz, ayr bir sohbet.
Whey protein hzl sindirilen bir proteindir. Kazein protein ise biraz daha yava sindirilir. Proteinin veya protein tozunun zamanlamasnn çok önemli olduu söylenir, fakat bu önerme çou zaman geçerli deildir.
Eer gün içerisinde öünlerinizi düzenli aralklarla alyorsanz ve günün sonunda bir ekilde protein ihtiyacnz karlayabiliyorsanz, proteinin hzl veya yava sindirilmesi fark oluturmaz. Bu yüzden illa da antrenmandan önce – antrenmandan sonra almanz gerekmez! Az protein içeren bir öünde de, ara öünde de alabilirsiniz!
Fakat gün içerisinde protein ihtiyacnz karlayamadnz durumlarda veya intermittent fasting tarz bir diyetle aç antrenman yaptnz zamanlarda proteinin antrenmann ardndan hzl sindirilecek ekilde alnmas fark oluturabilir.
Ayrca kimi aratrmalar ya ilerledikçe daha hzl sindirilen protein tercih edilmesi gerektiini öneriyor.
Spora yeni baladysanz protein tozundan önce doru antrenman program ve beslenme program elde edin. Ancak 3 ay sonra, 6 ay sonra gibi bir zaman snrlamas yok, isterseniz spor yapmadan da protein ihtiyacn karlayabilirsiniz. Bunu bir zamana balamaya, toz kullanmak için bir hak kazanmanza gerek yok
nanr msnz bilmem ama; protein çok zor bulunan, çok eksikliini yaadmz bir gda deil! imdi bakalm bu konuda neler var:
• – Walberg et al.(1): Kilo bana gram protein hipokalorik diyetteki (düük kalorili) haltercilerde, pozitif nitrojen dengesini korumak için yeterlidir (kas geliimi gerçekleiyor).
• – Lemon et al.(2): Tecrübesiz vücut gelitirmecilerde kilo bana gram ile, gram arasnda fark yoktur, gr/kg pozitif nitrojen dengesi için idealdir.
• – Tarnopolsky et al.(3): Kilo bana gram ile gram alm arasnda protein sentezi, yasz kütle art ya da güç art açsndan hiçbir fark bulunmad, fazla alan grupta protein oksidasyonu yüksekti (gereinden fazla alndna iaret, yaklyor).
• – Hoffman et al.(4): Kilo bana gram ile 2 gram arasnda 3 ay boyunca vücut kompozisyonu, güç ve hormon konsantrasyonu açsndan hiçbir fark bulunamad.
Bu aratrmalar gibi onlarcasn daha listeye ekleyebiliriz…(5)
Bana gelen on binlerce e-postadan örendiim bir ey varsa, o da bu miktar çok küçümsenecek. “Bir hata olmal, bundan çok daha fazla ve çok daha önemli olmal” diyebilirsiniz.
Peki soru iaretlerini teker teker inceleyelim.
Youn Spor Yaparken Protein htiyac
Eer çok sert antrenman yaptnz için bu aratrmalarn söylediinden fazla almanz gerektiini düünüyorsanz, haftada 6 gün, günde 1,5 saat antrenman yapan vücut gelitirmecilerde de kilo bana gramdan fazlas, ekstra bir katk salamad.(2)
Ama ben ileri seviye sporcuyum…
Eer tecrübeli ve ileri seviye vücut gelitirmeci olduunuzu ve bu yüzden normalden fazla ihtiyacnz olduunu düünüyorsanz (do you even lift bro?), elit seviye vücut gelitirmecilerin, acemi vücut gelitirmecilerden daha az proteine ihtiyac olduunu bilmeniz gerekiyor.
Hatta uzun tempo dayankllk sporcularnn protein ihtiyac, elit seviye vücut gelitirmecilerden dahi fazladr. Bunun sebebi, ne kadar ileri seviye olursanz, o kadar az doku yenileyebilirsiniz. Ne kadar az doku ypratp yenilerseniz, o kadar az proteine ihtiyacnz olacaktr. Dayankllk sporcularnn uzun süren katabolik antrenmanlarndan dolay ihtiyaçlar daha fazla olacaktr (6,7,8).
Ayn ekilde steroid hormon enjekte eden insanlarn da ihtiyac çok fazla deil. Bu aratrmada 20 hafta boyunca günlük kg bana kat protein alanlar bile, hiç egzersiz yapmadan 8 kg kas kütlesi eklemeyi baarm (9). Bunun sebebi kullanlan ilaçlar vücutta protein ykmn azaltarak nitrojen dengesini pozitif hale getiriyor.
Ya Yakarken Protein htiyac
Bu konuda kimi aratrmaclar kalori aç olutururken proteini fazla almann nitrojen dengesine yardmc olacan, bu yüzden ya yakmak isteyen insanlarn protein ihtiyaçlarnn kütlelerinin 3 katna kadar çkacan söylese de (10), bu aslnda hiçbir zaman ispat edilmedi. Hatta kimi aratrmaclara göre nitrojen dengesi her zaman protein eksikliini göstermez (11). Çok almamz pozitif nitrojen dengesini garanti etmeyecei gibi, kilo bana gram almak de ya yakmak isteyenler için yeterlidir (12).
Yani ya yakmak isteyen insanlar için de protein ihtiyac yüksek deildir, fakat almnn fazla olmas hem kalori aç oluturmalarnda hem de tok hissetmelerinde yardmc olaca için, salkl kaynaklardan protein almn artrmak, kötü bir fikir olmayacaktr.
Günlük Protein htiyac Özetle…
Aratrmalara göre yasz kütle bana 1,2 gram ile 2,2 gram arasnda alnan protein kalori açnda dahi, kas kütlesini korumak ve artrmak için yeterlidir.
Ne kadar düük ya oranmz varsa ve ne kadar kalori aç oluturuyorsak, o kadar üst snrdan tüketmemiz bizim için iyi olacaktr. Bu miktarn üzerinde almak ne performans, ne görünüü etkileyecektir. Fazla alrsak, en iyi ihtimalle pahal glukoz (eker) alm oluruz; çünkü vücut fazla proteini glukoza dönütürür ve enerji için kullanr (bkz. gluconeogenesis). Ya da ihtiyacmzdan fazla kalori alyorsak, bu kaloriler vücutta ya olarak depolanr.
Kilo bana 2, 3, 4 gram almamz gerektii bilimsel bir arkaplana dayanmayan bir efsaneden ibarettir.
Protein eksiklii ksa süreli büyük bir problem yaratmaz, hissetmezsiniz.
Devaml eksiklii önce kas gelitirmenizi sekteye uratabilir, devamnda ciddi salk problemlerine de neden olabilir.
Korkmanz ve paniklemeniz için deil, bilinçli yaklamanz için bunu paylayoruz. Günlük protein almnz kontrol etmelisiniz.
imdiye dek, aslnda vücut gelitirmek için çok fazla proteine ihtiyacmz olmadn anlam olmamz lazm. Ama sektör sizi inandrmak için bunca reklam, söylem yapm; birkaç vitaminsiz aratrmacya inanacak deilsiniz ya! Hem bilim her eye yant veremiyor ki, örnein ak nedir? Bu yaadmz gerçek mi yoksa bir fantezi mi?
Halen cevaplanamam(!) bir sürü soru varken, fazla protein yersek kendimizi garantiye alm oluruz.
lk olarak “garanti” olsun diye proteini eksik tüketmediimizden emin olmann psikolojik faydalar var. Kiisel tecrübem, sadece protein tozu içti diye metrobüs kuyruundaki insanlarn azmiyle antrenmana saldran onlarca saf genç gördüm. Bu insanlar eer bu inançla antrenmanlarn biraz daha sert yapacaklarsa, brakalm yapsnlar.
Psikolojik faydalarn yan sra, yukarda yazdmz gibi proteinin termik etkisi yüksektir: yani fazla yiyorsak, bunu proteinden yememiz istenmeyen kilo almn azaltacaktr. Ayrca protein tüketimi dier gdalara göre daha tok tutucu etkiye sahiptir.
CLA, BCAA, Kreatin, L-Karnitin, L-Glutamin gibi faydal bileenler protein içeren gdalarda bulunur demitik. Fazla protein aldnzda bunlar fazlasyla alm olursunuz ve bir yere kadar pozitif etkisi olabilir, belki.
Proteini hangi gdalarn içerdii pek bilinmeyen bir ey deil, fakat bu konuda insanlarn en büyük endiesi bitkisel proteinlerin saylp saylmad. Ve ne yazk ki bu konuda da etrafta çok fazla efsane dolanyor. Bunlardan biri de bitkisel proteinlerin tam olmay.
Doadaki hemen her protein kayna, gerekli tüm aminoasitleri tar. Yani bitkisel proteinler de tam aminoasit içeriine sahiptir; fakat gdadan gdaya, bu aminoasitlerin miktar deiebilir. Yani tar ama belki az tar.
Burada da endie, eksik aminoasit almnn problem oluturup oluturmayaca. Ancak incelediimizde aslnda eksik dediimiz protein kaynaklar çok da eksik deil, ya da yediimiz dier gdalarla birlikte kolaylkla tamamlanabiliyor (13,14,15).
Eer ömrünüzün sonuna kadar tek bir gday, snrl miktarda yemek zorunda olsaydk; belki o zaman hayvansal protein birazck daha önemli olabilirdi; fakat tahllar bakliyatlarla, kuru yemileri tahllarla vb. dengeleyebiliyoruz. Zaten bitkisel kaynaklardan bol yemenin, hayvansal kaynaklardan bol yemeye oranla çok daha kolay olduunu göz önünde bulundurduumuzda bu konuda endie edeceimiz ciddi bir durum yok.
Yukarda bahsedilen protein miktar ile ilgili aratrmalarda da protein kaynana dair özellikle bir müdahale yok, yani o miktarlarn hepsini hayvansal proteinlerden almak zorunda deilsiniz. Sabah biraz süt ve peynir, ölen biraz etli nohut, akam da kuru fasülye ve pilav ile kalori ihtiyacnz karlyorsanz, muhtemelen protein ihtiyacnz da kolaylkla karlyorsunuz.
Protein tozlarnn birçok çeidi vardr. En yaygn olanlar whey ve casein proteindir. kisi de sütten oluur, hayvansal kaynakldr. Daha az yaygn olan yumurta proteini de hayvansal kaynakldr. Bunlarn yannda soya, bezelye ve kenevirden de bitkisel kaynakl protein tozu üretiliyor.
imdi teker teker protein tozu türlerini inceleyelim.
Whey Protein Tozu
Whey nedir? Peynir alt suyu, peynir yapmnda elde edilen bir üründür. Yani sütten gelir. Protein ksm wheyden izole edilerek tozu oluturulur. Dolaysyla hayvansal kaynakldr ve laktoz içerir.
Laktoz alerjisi olanlar için içine laktaz enzimi eklenen ürünleri kullanmak mantkl olacaktr. Eklenen laktaz enzimi laktozu parçalar, dolaysyla daha rahat sindirilir.
Peynir alt suyundan ya ayrlr ve farkl besinlerde kullanlr. leme ilemi basitçe kurutularak veya ya gibi protein içermeyen materyallerin çkarlmasyla yaplabilir. Whey protein hzl sindirilen bir proteindir.
Kazein Protein
Kazein bir fosfoproteindir. Sütün ana proteinidir diyebiliriz. Sütten üretilir. Yapkanlk özelliine sahiptir. Geliim ve canlln devam için gereken bütün aminoasitleri bulundurur.
Süte alerjisi olmayan birinin kazeine alerjisi olabilir, bu yüzden kullanmda rahatszlk yaratyorsa bir doktora danmak iyi olacaktr.
Kazein protein mide asidiyle temasa geçtiinde jel yaps oluturur. Midenin boalmasn ve aminoasitlerin kana karmasn yavalatr. Bu yüzden whey proteine göre daha yava sindirilir.
Aratrmalara göre kas proteini sentezinde whey protein kadar etkili olmasa da bitkisel kaynakl proteinlerden daha etkilidir.
Yumurta Proteini
Yumurta harika bir protein kaynadr. Proteinin sindirim oran hesaplanrken % olarak yumurta referans alnr. Dier hayvansal kaynakl proteinler gibi tam bir protein kaynadr. Gerekli bütün aminoasitleri içerir.
Yumurta proteini yaplrken yumurta sars kullanlmad için doyuruculuk konusunda biraz zayf kalabilir. Bunun dnda süte alerjisi olanlar için ie yarar bir hayvansal protein kayna olacaktr.
Whey protein kadar olmasa da iyi oranda lösin içerir. Lösin kas proteini sentezlenmesi için oldukça önemli bir amino asittir.
Bitkisel Kaynakl Protein Tozlar
Ayr ayr birçok bitkisel kaynaktan üretilen protein tozlar mevcut. Bunlarn arasnda bezelye, soya, esmer pirinç ve hatta kenevir dahi var. Birden çok bitkisel kaynak kullanlarak üretilen protein tozlar da mevcut.
Bitkisel kaynakl protein tozu eer kalitesiz ise hayvansal proteinler gibi her zaman tam bir protein kayna olmaz. Fakat kark bitkisel kaynaklardan üretilen protein tozlarnda nispeten eksik olan aminoasitler takviye edilebiliyor. Dolaysyla bitkisel protein tozu alrken içeriine dikkat etmemiz lazm.
Bitkisel kaynakl protein tozlarnn bir faydas, itah bastrmakta whey ve kazeine göre daha faydal olabilir. Ayn zamanda daha yüksek lif içerii olduu için hayvansal kaynaklara göre daha yava sindirilecektir.
Bitkisel kaynakl protein tozlar vegan sporcularnda daha kolay protein almalar için faydal olacaktr. Takviyeli protein tozlar sayesinde tam aminoasit içerii bulunan bitkisel protein tüketilebilir.
Konsantre protein
Konsantre protein s, asit veya enzim kullanarak besinlerden ayklanarak elde edilir. Yaklak %70 proteindir. Kalan kaloriler karbonhidrat ve yadan gelir. Yani içeriinde biraz karbonhidrat ve ya bulunur.
zole protein
zole proteinler konsantre proteinlerden farkl olarak bir filtreleme ileminden daha geçer. Bu sayede daha da fazla karbonhidrat ve ya ayrlr. zole protein tozlar %90 kadar protein içerirler.
Hidrolize protein
Hidrolize protein daha da fazla s ve asit kullanm ile amino asitlerin balar krlr. Bu sayede amino asitler daha kolay sindirilir. Hidrolize proteinlerin ekstra verimlilii budur.