Proxy Nedir

Proxy sunucusu, kullanıcıların bilgisayarı ile internet arasında yer alan bilgisayardır ve kullanıcıya ağ servislerini dolaylı bir şekilde vermektedir. Bu kullanıcının yerel bilgisayarında olabildiği gibi kullanıcının bilgisayarı ile internette erişmek istediği sunucu arasında bir noktada yer almaktadır. Proxy sunucusu tüm müşteri isteklerini kesiştirir ve varsa cache belleğinden sonuç getirmektedir eğer cache belleğinde yoksa gerçek sunucuya sorguyu göndermektedir. Kullanıcının bilgisayarı proxy sunucusuna bağlanır ve proxy sunucusu bu isteği iletir. Bu istekler arasında sunucularda yer alan dosyaların yanı sıra diğer herhangi bir kaynak bulunabilmektedir.

Proxy Sunucusu Türleri

Proxy sunucuları kullanım amaçları ve fonksiyonlarına göre değişiklik göstermektedir. En sık kullanılan bazı proxy sunucuları aşağıdaki gibidir.

Web Proxy sunucuları en sık kullanılan proxy sunucularından birisidir. Kullanıcıların isteklerini cache ya da uzak web serverlarındaki kaynaklara erişerek kullanıcının ekranına getirmektedir. Bu şekilde yerel ağ kullanıcıları veriye hızlı ve güvenli bir şekilde erişim sağlamaktadır. Eğer erişilmek istenilen kaynak cache üzerinde yer almıyorsa web proxy veriyi uzak sunucudan alır ve kullanıcıya sonucu getirmeden önce bir kopyasını cache bellekte saklamaktadır.

Transparent Proxy genel olarak basit IP banlarının üstesinden gelmek için internet sitelerini cache belleğe almak için kullanılmaktadır. Ancak bu proxyler kullanıcının orijinal IP adresini açığa çıkardığı için herhangi bir şekilde kullanıcıya gizlilik sağlamamaktadır. Transparent proxy kullanıcının bilgisayarında spesifik olarak konfigüre edilmemektedir.

Anonymous Proxy türündeki sunucular kullanıcının orijinal IP adresini saklamamaktadır ancak birçok kullanıcıya yeterli bir miktarda anonimlik sağlamaktadır. Anonymous proxylerin olumsuz noktası ise kolay bir şekilde fark edilebilmektedir.

Distorting Proxy kendisini bir proxy sunucusu olarak göstermektedir ve HTTP başlıklarını modifiye ederek orijinal IP adresini maskelemektedir.

Tunneling Proxy sunucular ise kullanıcı sorgularını ve bu sorgulara dönen cevaplara herhangi bir müdahalede bulunmamaktadır. Bu proxyler aynı zamanda gateway proxyler olarak da bilinmektedir.

Forward Proxy sunucuları, kullanıcıların sorgularına cevap vererek internette yer alan çok sayıdaki kaynaktan istenileni getirmektedir. Forward proxy sunucuları aynı zamanda internet-facing proxy olarak da bilinmektedir.

Open Proxy ise forward proxy sunucularına ait bir kategoridir ve internet kullanıcıların sorgulamalarını ele almaktadır. Bu arada anonim açık proxyler genellikle kullanıcınını gizliliğini sağlamak için IP adreslerini gizlemektedir.

Reverse Proxy, vekil sunucu olarak da bilinen reverse proxyler genellikle internetten gelen sorguları alır ve onları dahili ağ sunucularına iletmektedir. Reverse proxy sunucuları gelen sorguları sorguları bir ya da birden fazla proxy sunucusuna iletir ve cevabı kullanıcının bilgisayarına yönlendirir. Bu süreçte kullanıcı gelen cevabın kaynağı hakkında herhangi bir bilgiye sahip değildir.

Proxy Sunucusu Neden Kullanılır?

Proxy sunucuları hem şirketler hem de ev kullanıcıları tarafından kullanılabilmektedir ve çeşitli nedenlerle tercih edilmektedir.

Çalışanların ya da çocukların internet kullanımını kontrol etme: İşletmeler ya da aileler proxy sunucuları ile çalışanlarının ya da çocuklarının interneti nasıl kullandığını kontrol edebilir ya da izleyebilir. İşletmelerin büyük bir çoğunluğu mesai saatleri içerisinde bazı sosyal medya ağları gibi dikkat dağıtıcı internet sitelerine girilmesini istemektedir. Proxy sunucusu ile bu sitelere giden sorgular yeniden yönlendirilerek kullanıcıların bu siteyi ziyaret etmesi engellenmektedir. Ayrıca internet siteleri engellenmese bile kullanıcının tüm internet sorguları izlenebilmekte ve kayıt altına alınabilmektedir. Bu şekilde kullanıcının hangi internet sitesine girmek istediği ya da o internet sitesini ne kadar süre ile ziyaret ettiği görülebilmektedir.

Bantgenişliği tasarrufu ve yüksek hız: İşletmeler, iyi bir proxy sunucusu ile beraber genel ağ performansını önemli ölçüde iyileştirebilmektedir. Proxy sunucuları popüler internet sitelerinin birer kopyasını yerel depolama alanına saklayarak internet sitesine bir dahaki ziyarette sitenin çok daha hızlı bir şekilde yüklenmesini sağlamaktadır. Bir diğer artısı ise aynı internet sitesine çalışan aynı anda girmeye çalıştığında proxy sunucusu internet sitesinin yer aldığı sunucuya tek bir sorgu göndermektedir ancak sonucu çalışana dağıtmaktadır. Bu da şirketin ağ performansının hem daha iyi olmasını hem de bantgenişliğinden tasarruf etmesini sağlamaktadır.

Gizlilik yararları: Bireyler ya da işletmeler internet ziyaretlerini proxy sunucuları sayesinde daha gizli bir şekilde yapabilmektedir. Bazı proxy sunucuları IP adresini değiştirirken bazı sunucular internet sorgusunu içerdiği sorguyu belirlemektedir. Bunun sonucunda sorgu gönderilen sunucu orijinal isteğin kimden geldiğini belirleyememektedir ve bu da kişisel bilgilerin gizlenmektedir. Bu sayede internet siteleri kullanıcıların internet alışkanlıklarını takip etmede daha zorluk yaşamaktadır.

Yasaklı kaynaklara erişim: Proxy sunucuları şirketler ya da devletler tarafından kısıtlanmış içeriğe erişim sağlamayı mümkün hale getirmektedir. Herhangi bir sebeple engellenmiş bir internet sitesine erişmek için proxy sunucuları kullanılmaktadır ve bu sayede sansür ortadan kaldırılmaktadır.

Proxy Sunucusunun Riskleri

Proxy sunucusu kullanmanın birçok avantajı olduğu gibi bazı dezavantajları da bulunmaktadır. Ancak bu dezavantajların bazıları doğru proxy sunucusu seçimi ile ortadan kaldırılabilmektedir.

Ücretsiz proxy sunucuları her ne kadar reklam bazlı gelir modeline de sahip olsa da ücretsiz proxy sunucularına genellikle büyük bir yatırım yapılmamaktadır. Bu nedenle özellikle donanımda ve şifrelemede bazı problemler olabilmektedir. Ayrıca çeşitli performans problemleri ve veri güvenliği problemleri de görülebilmektedir. Bu nedenle ücretsiz proxy sunucularına dikkatle yaklaşmak gerekmektedir.

İnternet geçmişini saklanması da bu riskler arasında yer almaktadır. Proxy sunucuları kullanıcıların orijinal IP adreslerine sahiptir ve internette sorgulanan veriler lokal olarak şifrelenmemiş bir şekilde saklanır. Bu şekilde saklanması güvenlik açıklarına neden olabilmektedir. Ayrıca bazı kuruluşlar bu verileri çeşitli reklam ağlarına para karşılığında satmaktadır.

Risklerden birisi ise şifrelemedir. Şifrelemenin yer almadığı bir proxy sunucusu kullanıldığında aslında o proxy sunucusunu kullanmaya gerek yoktur. Bu durumda kullanıcıların internet sorguları düz metin olarak gönderilmektedir. Bu iletişimi dinleyen herhangi birisi kullanıcı adı, şifre, kredi kartı ya da kimlik bilgileri gibi çeşitli bilgileri alabilmektedir. Bu nedenle proxy sunucusunu kullanmadan önce tamamen şifrelenmiş olduğundan emin olmak gerekmektedir.

Proxy Nedir?

Proxy kelimesi Türkçe&#;de &#;aracı sunucu&#; olarak tanımlanır ve tam olarak aracı görevi gören bir ağ yapılandırıcısı olarak ifade edilebilir. Belirli sağlayıcılar tarafından ücretsiz olarak kullanıma sunulan proxyler var olmakla birlikte, sağlıklı çalışan proxy adresleri genellikle ücretli. Proxy, IP adresinizin gizlenmesi konusunda etkin rol oynar. Bilindiği üzere internet sağlayıcınız, internete bağlanmak istediğiniz cihaza bir IP verir (Şu anda kullandığınız ip adresini seafoodplus.info üzerinden öğrenebilirsiniz). Bu IP ise ziyaret etmiş olduğunuz her sitede veya istek gönderdiğiniz her sunucuda kayıt altına alınır. Yani karşı taraf IP adresinizi, hangi bölgeden istek gönderdiğinizi ve diğer birçok bilgiyi elde edebilir.

İşte bu durumun önüne geçebilmek adına proxy serverlara başvurulur. Proxy sunucular, onlara göndermiş olduğunuz IP adresini başka bir adrese dönüştürme işlemini gerçekleştirirler ve konumunuzu dahi farklı gösterirler. Proxy sunucular sayesinde ip adresinizi ve konumunuzu farklı bir şehir veya farklı bir ülke olarak göstermeniz mümkündür.

Proxy, yalnızca ip adresi gizlemek için kullanılmaz. Bununla birlikte yasaklı sitelere giriş gibi konuların aşılması için de kullanılır. Ayrıca yazılım geliştirme süreçlerinde sürekli olarak bir sunucuya istek gönderilmesi gereken durumlarda, bu sunucuda engellenmemek adına IP değişikliği yapılması gerektiği için de bu alanda proxy kullanımının devreye girdiği söylenebilir.

Proxy kullanırken, kullandığınız proxy server&#;ın güvenilir olmasına özen göstermelisiniz. Bazı proxy serverların casusluk amaçlı bu hizmeti vermektedir ve veri hırsızlığına sebep olabilmektedir. Bu nedenle bilinen ve mümkünse SSL sertifikasına sahip olan proxy sunucularını kullanmayı tercih edin.

Proxy Türleri Nelerdir?

Proxy nedir sorusuyla birlikte en çok sorulan ve merak edilen konulardan biri de proxy türleridir.

Derecelerine göre saydam, anonim ve elit olmak üzere 3 farklı proxy türü bulunur. Genel olarak internet kullanıcılarının saydam proxylerden yararlandıkları görülür. Transparent (saydam) proxylerin IP gizleme konusunda biraz başarısız oldukları söylenebilir. Yani istenilmesi durumunda IP adresinizin tespit edilmesi çok kolay olur.

Anonim proxylere gelindiği zaman ise %90 oranında bir IP gizleme yeteneğinin ortaya çıktığı görülür. Yani anonim proxy, görevini büyük ölçüde yerine getirir ve sizi amacınıza ulaştırır. Elite (elit) proxyler ise IP gizleme konusunda oldukça uzmandırlar. Elit proxy ile yaptığınız ziyaret tamamıyla anonim olabilir. IP adresinizin çözülmesi oldukça zor ve hatta neredeyse imkansızdır. Elit ve anonim proxyler ise genel olarak ücretli olarak sunulurlar.

Proxy Ayarları Nasıl Yapılır?

Kullandığınız web tarayıcının (browser), varsayılan proxy ayarlarını aşağıdaki adımları takip ederek değiştirebilirsiniz.

Google Chrome Proxy Ayarı

• Tarayıcının sağ üst kısmında bulunan üç nokta üst üste simgesine tıklayın ve &#;Ayarlar&#; seçeneğine girin.
• Ayarlar penceresi içerisinde &#;Gelişmiş Ayarları Göster&#; linkine tıklayın.
• Gelişmiş ayarlar penceresi içerisinde &#;Ağ&#; başlığı içerisinde yer alan &#;Proxy ayarlarını değiştir&#; butonuna tıklayın.
• Karşınıza çıkan pencerede &#;Yerel Ağ Ayarları&#; butonuna tıklayın.
• &#;Ara sunucu&#; bölümü altında yer alan kutucuklara proxy bilgilerinizi girerek, proxy ayarlarınızı başarılı bir şekilde yapabilirsiniz.

Mozilla Firefox Proxy Ayarı

• Araçlar kısmına gelin ve &#;Seçenekler&#; butonuna tıklayın.
• Gelişmiş kısmını bulun ve bu kısımda yer alan &#;Ağ&#; başlığına gidin. Ardından &#;Ayarlar&#; sekmesine tıklayın.
• &#;Vekil sunucu ayarları&#; sekmesine gelerek, bu kısımda yer alan kutucuklara özel proxy ayarlarınızı yazarak yapılandırma işlemini tamamlayabilirsiniz.

"Vekil sunucu" ya da "ara sunucu" olarak da bilinen Proxy, bağlanmak istediğiniz siteye başka bir kanal kullanarak geçmenize yarayan bir araçtır. Çevrimiçi olduğunuzda, ziyaret ettiğiniz web sitesi ya da ISS’niz tarafından web sitenizin geçmişi izlenir. Dolayısıyla davranışlarınızı çevrimiçi IP adresleri saptamaya yardımcı olur. IP adresi girmiş olduğunuz web sitesinin konumundan evinizin adresinin belirlenebilmesini sağlayabilir.

Kişisel veriler çok değerlidir. Bu sebeple Proxy sayesinde çevrimiçi izlenmeden kurtulabilirsiniz. Sizinle İnternet arasında aracı görevi gören sunucu, öncelikle sunucusunda bulunan IP adresinizi değiştirmeye çalışır. Daha sonra da girmek istediğiniz web sitesine bağlanır. Kendisine ait IP adresi sayesinde İnternet isteğiniz bu sunucu aracığı ile işlenir. Bu sayede web istediğinizi sizin için çalıştırır. Web sunucularından yanıt geldiğinde de sizin gerçek IP adresiniz açığa çıkmaz. Gelişmişlik gizlilik düzeyi ile size aktarır. Yani erişmeye çalıştığınız web sitesi sunucu olur. Proxy, tarayıcı ve sunucu arasında konumlanarak tarayıcınızdan gelen istekleri onaylar. Sunucuya İnternet sitesine bağlanma isteğinizi iletir. Özellikle ülkemizde girişi yasaklanan web sitelerine erişebilmek için yılından sonra sıkça kullanılmaya başlanmıştır.

Ücretsiz kullanma imkânlarının yanında, özel şifreleme sistemleri ile güvenliğin en üst düzeyde tutulduğu ve İnternet hızının en yüksek olduğu elit sunucuları da vardır. Talebinizi karşılama durumuna göre dilediğinizi tercih edebilirsiniz. Kullanıcıları ticari işletmeler ya da bireyler olabilir. Proxy kullanırsanız, kendi İnternet sağlayıcınızı kullanmanıza gerek kalmaz. Başka bir IP adresi kullanarak, İnternet ağında kendinize ait bir alan oluşturabilirsiniz.

Proxy Ne İşe Yarar?

Kullanıcı olarak site adresinizi doğrudan İnternet tarayıcısına yazmak yerine, ücretsiz veya ücretli vekil sunucu hizmeti veren siteye yazabilirsiniz. Sunucu o sayfaya girer ve sizinle sayfanın içeriğini paylaşır. Bağlantı, ara sunucunun IP adresi üzerinden yapılarak, sizin IP adresiniz bağlantı için kullanılmaz. Güvenli ve hızlı bağlantı isteyenler için oldukça avantajlıdır. Kullanışlı bir görünüme sahip birçok özelliği ile sizin talebinize cevap verebilir. Kaynaklara erişim hızını artırır. İnternet kullanımı için doğru bağlantıların kurulduğundan emin olmanızı sağlayabilir. Dahili sistem güvenliğinizi sağlar. Tüm zararlı yazılım ve virüsleri engelleyebilir. Özel güvenlik kontrolünün sağlanabilmesi için destek olabilir. Kolay bir şekilde bölgesel yönlendirmeler yapabilir.

Daha özgür ve güvenli bir platformdan İnternete bağlanmak için siz de Proxy kullanımını tercih edebilirsiniz. Genellikle erişimi engellenen sitelere girmek için kullanılsa da aslında bu uygulama, ana İnternet sunucusu yetersiz olan şirketler tarafından hızlı İnternet bağlantısı ve güvenlik için de kullanılabilir. Olumsuz sonuçlar doğuracak reklam dolandırıcılıklarından, kimlik sahtekârlıklarından, veri sızıntılarından ve bunun gibi etkenlerden korunmak için de kullanılabilir.

İnternet’te anonim olarak gezintiye çıkmak isterseniz, Proxy sunucuları, evinizin IP adresini dünyanın geri kalanından gizlerler. Proxy ile İnternet'e bağlandığınızda bilgisayarınızın ev IP adresi yerine kendi IP’sini gösterir. Bu da doğrudan İnternet'e bağlansanız bile daha fazla gizlilik sağlar. Yüklediği içerikleri önbelleğe alan sunucu, erişmek istediğiniz web sitesine daha hızlı girebilmenize olanak tanır. Tehlikeli olduğunu düşündüğü siteye girmenizi engelleyebilir. Riskli sitelerden gelebilecek kötü amaçlı yazılımlar, sizin yerinize sunucuya bulaşabilir. Yine de tam güvenlik sağlamak için İnternet'te dolaşırken antivirüs programınızın çalıştığından emin olmalısınız.

Proxy Türleri Nelerdir?

Çevrimiçi gizliliğinizi sağlama türlerine göre Proxyler üç gruba ayrılabilir:

Saydam (Transparent) Proxy Sunucuları

Ücretsiz oldukları için en çok tercih edilenler arasındadır. En büyük sıkıntısı;IP gizleme işini tam olarak gerçekleştirememesidir. Veri trafiği için de herhangi bir şifreleme yoktur.

Anonim Proxy Sunucuları

IP adresinizi gizlemek için kullanılabilen sunucular, bu konuda yüksek oranda başarı sağlayabilirler. En büyük dezavantajlarından biri ise şifreleme konusunda aynı başarıyı gösterememeleridir. Ücretsiz, trafik kotalı ve ücretli olarak tercih seçenekleri vardır.

Elit Proxy Sunucuları

IP adresinizi gizleme ve web trafiğinizi şifreleme konusunda çok başarılıdır. Sunucular arasında en güvenilir ve en hızlı bağlantı sağlayabilir. Sadece deneme süreleri ücretsiz olarak kullanılır. Özellikle şirketler bu sunucu türünü daha çok tercih etmektedir.

Bağlantı türüne göre de ise iki farklı sunucusu bulunur:

HTTP (Web) Proxy Sunucuları

Genel olarak IP adresini gizlemek ve hızlı İnternet erişimi sağlamak amacı ile kullanılır. Yalnızca web sitelerinin ziyaretinde kullanılabilir. HTTP protokolü dışında hiçbir protokole bağlanmayı sağlamaz. Engellenen sitelere bağlanmak için en çok tercih edilen sunucu türüdür. Anonim, transparen ve elit değişik biçimleri kullanılabilir.

SOCKS Proxy Sunucuları

HTTP sunucularına göre çalışması daha yavaştır. SMTP ve FTP gibi sunucuları destekler. Yavaş çalıştığı için gerçek zamanlı çevrimiçi oyun oynamak için uygun değildir. SMTP desteğine rağmen, e-posta trafiği için kullanılması tavsiye edilmez.

Proxy Ayarları Nasıl Yapılır?

Sunucu basit ayar değişiklikleri ile İnternet'te sörf etkinliklerinizi kolayca yönlendirebilir. Tarayıcınızın gelişmiş güvenlik ayarlarından Proxy seçeneğini bulup, hangi sunucuyu kullanıyorsanız manuel olarak bu bilgileri girmeniz gerekir. Sürekli kullanmayacaksanız bu zor bir yol olduğu için iyi bir seçenek olmayabilir. Ayarları değiştirerek, web tarayıcılarındaki sunucuya rahatça bağlanabilirsiniz. Yerel ağ ayarları üzerinde değişiklik yapabilirsiniz. Google Chrome, Yandex ve İnternet Explorer gibi her bir tarayıcı türünün ayarı da farklılık gösterebilir.

Chrome Proxy Ayarları

Ayarlar için öncelikle "Google Chrome" tarayıcınızın sağ üst kısmında bulunan üst üste üç noktaya tıklayın. Burada bir pencere açılır. Bu pencereden ayarlar kısmına girilir. Sol tarafta yer alan sistem butonuna basılır. Bilgisayarınızdaki Proxy değiştirme kısmından "ayarları açın" seçeneğine tıklanır. İnternet özelliklerinden yerel ağ ayarları bulunur. Ara sunucu sekmesinde "yerel ağınız için Proxy sunucusu kullanın" kutucuğu işaretlenir. Son olarak adres kısmına vekil sunucu adresinizi yazarak tamam dediğinizde ayarları yapmış olursunuz.

Yandex Proxy Ayarları

İlk olarak "Yandex" tarayıcınızın sağ üst kısmındaki üç çizgi simgesine tıklayın. Açılan pencereden "ayarlar" sekmesine ulaşın. Menüde bulunan sistem seçeneğini tercih edin. Burada karşınıza Proxy sunucu ayarları butonu çıkar. Bu butona bastıktan sonra diğer adımlar Google Chrome adımları ile aynı şekilde ilerler. Adımları tamamladığınızda ayarlar ile ilgili işlemleri tamamlamış olursunuz.

İnternet Explorer Proxy Ayarları

İnternet gezintileriniz için "İnternet Explorer" kullanacaksanız adım adım sunucu ayarlarınızı yapabilirsiniz. İnternet Explorer sayfasında sağ üst köşede yer alan çark işareti tıklanır. Açılan pencerede "İnternet seçenekleri" butonuna tıklanır. Sonra karşınıza "bağlantılar" sekmesi gelir. Açılan sayfada "Google Chrome Proxy ayarları" seçeneği tıklanarak, Google Chrome ve Yandex adımları izlenir. Ayarlar yapılarak tamamlanır.

Proxy ve VPN Arasındaki Fark Nedir?

Proxy kullanımı ve VPN (Virtual Private Network), ikisi de IP adresinizi değiştirerek ziyaret gerçekleştirmenizi sağlar. Ancak Proxy bu işlemi, sunucu tarafından vekillik yapılarak gerçekleştirir. VPN ise sizin sanal bir kullanıcı gibi giriş yapmanızı sağlayan şifrelenmiş bir bağlantı tüneli oluşturur. Sizin adınıza bilgilerinizi şifreleyerek gizler. Proxy sunucusu kullanırken, bilgisayarınızdan sunucuya gidene kadar yapacağınız sistem açıktır. Özellikle İnternet Servis Sağlayıcınız (ISS) tarafından izlenebilir ve görülebilir. Ardından anonimlik de sağlanmış olur. Ancak bir şifreleme yoktur. VPN'de ise sizin özel ağ verilerinizin şifrelendiği bir tünel oluşturulduğu için bağlantınızın tamamı şifrelenir. ISS'de dahil olmak üzere sizin bağlanmak istediğiniz yer anlaşılamaz.