Ramazan Fitresi Ne Kadar 2019

Ramazan ayında ihtiyaç sahibi kimselerin, bayram sevincini yaşayabilmeleri adına verilen Fitre verme yükümlülükleri nedir? Fıtr nedir? Fitre ne kadar ve kimlere verilmez? Fitre – Fıtr hakkında merak edilen tüm ayrıntılar haberimizde…

FİTRE – FITR NEDİR?

Fıtr "Orucu açmak", fitre de "Yaratılış" anlamına gelir. Buna "Fıtır sadakası" denir ki sevap için verilen yaratılış hediyesi demektir. İslam dinine göre fitre ise: Ramazan Bayramı'na yetişen ve temel ihtiyaçlarının dışında belli bir miktar mala sahip olan Müslümanların kendileri ve himayesi altındaki kişiler için yerine getirmekle yükümlü oldu maddi ibadettir. Ramazan orucunun farz kılındığı hicretin 2. yılı Şaban ayında, zekâttan önce meşru kılınmıştır. Yoksulların ihtiyaçlarını gidermeye ve onların da bayram sevincine katılmalarına bir yardımdır.

FİTRE İLE İLGİLİ HADİSLER

Abdullah İbn Ömer'den şöyle dediği nakledilmiştir: "Hz. Peygamber fitrenin, insanlar Bayram Namazı'na çıkmadan önce verilmesini emretmiştir" (Şevkânî, Neylü'l-Evtâr, IV, )

Abdullah İbn Ömer'den şöyle dediği nakledilmiştir: "Hz. Peygamber fıtır sadakasını 1 sâ' (ölçek) hurma ve 1 sâ' arpa olmak üzere köle, erkek, kadın, küçük ve büyüklere farz kılmış ve insanlar (bayram) namazına çıkmadan önce verilmesini emretmiştir." (Buhârî, Zekât, 76; Müslim, Zekât, 12 .)

Ebû Said el-Hudrî (r.a)'den rivayet edilen bir hadiste fitre verilebilecek maddeler ve miktarları şöyle belirlenir: "Biz Peygamber devrinde fitreyi, yiyecek maddelerinden 1 sâ' olarak verirdik. O zaman bizim yiyeceğimiz arpa, kuru üzüm, hurma ve keş (yağı alınmış peynir) idi." (Buhârî, Zekât, 74; A. İbn Hanbel, III, 73, )

İbn Abbas (r. anhümâ)'nın naklettiği bir hadiste şöyle buyurulur: "Rasûlullah (s.a.s) oruçluları gereksiz ve çirkin sözlerden arındırmak ve yoksullara yiyeceksağlamak için fitreyi farz kılmıştır. Fitreyi kim namazdan önce öderse, bu makbul bir zekât, kim de namazdan sonra öderse, herhangi bir sadaka olur." (Buhârî, Zekât, 70, 71, 77; Müslim, Zekât, 12 , 13, 16)

Abdullah b. Sa'lebe (r.a) şöyle nakletmiştir: "Rasûlullah (s.a.s) Ramazan Bayramı'ndan bir veya iki gün önce bir konuşma yaparak şöyle buyurdu: "Buğdaydan, arpadan veya hurmadan 1 sâ'ını hür veya köle, küçük veya büyükler için sadaka olarak veriniz." (A. İbn Hanbel, V, )

İbn Abbas'ın rivayet ettiği hadis şöyledir: "Fitre sadakası buğdaydan iki müd'dür." (Şevkânî, Neylü'l-Evtâr, IV, )

FİTRE VERECEK KİŞİDE BULUNMASI GEREKENLER

*Müslüman olmak: Fitre verecek kişinin Müslüman olması gerekir. Ancak Şâfiî Mezhebi'nden bir görüşe göre, gayr-i müslim bir kimsenin, bakmakla yükümlü olduğu Müslüman yakınının fitresini ödemesi gerekir.

*Yeterli mal varlığı olması: Hanefîlere göre fitre sadakası ile yükümlü sayılmak için, kişinin Ramazan Bayramı'nın birinci günü, temel ihtiyaçları dışında nisap miktarı mala sahip olması gerekir. Zekât için gerekli miktardan farklı olarak, sahip olunan malın "artıcı" özellikte olması ve üzerinden bir yıl geçmiş bulunması gerekmez. Temel ihtiyaçlar mesken, elbise, ev eşyası, binit, silah, hizmetçi, ailenin bir yıllık geçim masrafları ve borçlarıdır. Yeterli görülen miktar iki yüz dirhem gümüş veya yirmi miskal altın veya bunların kıymetine denk bir maldır.

Şâfiî, Mâlikî ve Hanbelî mezheplerine göre ise, fıtır sadakası yükümlüsü olmak için, zenginlik ölçüsü olan yeterli mal sahibi olmak şart değildir. Temel ihtiyaçlarının dışında, bayram gün ve gecesinde yetecek kadar azığa sahip olmak yeterlidir.

* Ehliyet: Ebû Hanife, Ebû Yûsuf ve diğer üç mezhep imamının ortak görüşüne göre, fıtır sadakasının mâlî yönü ağır bastığından dolayı bununla yükümlülük için akıllı ve ergen olmak şart değildir. Bu yüzden küçüğün ve akıl hastasının malından da velisinin fitre vermesi gereklidir. Hanefi mezhebinden bir görüşe göre ise, küçüklerin ve akıl hastalarının malından fıtır sadakası gerekmez.

* Velâyet ve bakmakla yükümlülük: Bir kimsenin, kendi dışındaki kişinin fıtır sadakası ile yükümlü sayılması için, bu kişinin onun velâyeti altında olan ve bakmakla yükümlü bulunduğu kişilerden olması gerekir. Buna göre bir kimse velâyeti altında bulunan küçük çocuklarının veya akıl hastası olan yakınlarının fitresini vermekle yükümlüdür. Buna karşılık kişinin bakımlarını üstlenmiş olsa bile, ana babası, büyük çocukları, karısı, kardeşleri ve diğer yakınları için fıtır sadakası vermesi gerekmez. Bununla birlikte vekâletleri olmadığı halde bu kişiler için fıtır sadakası verse, bu yeterli olur.

* Vakit: Hanefîlere göre, fitre bayrama ait olduğundan, fıtır sadakası Ramazan Bayramı'nın 1. günü fecrin doğuşu ile vâcip olur. Fitre, Ramazan Bayramı'ndan bir veya iki gün öncesi ile Bayram Namazı arasında ödenir. Aynı zamanda Ramazan'ın girmesinden itibaren, hatta Ramazan ayı girmeden önce de ödenebilir. Bayram gününden sonraya kalırsa, yükümlülük düşmez ve ilk fırsatta ödenmesi gerekir.

FİTRE NELERDEN VERİLİR?

1) Arpa, kuru hurma ve kuru üzümün fitre miktarı, şer'î ölçüye göre yaklaşık 3 kg, örfî ölçüye göre ise 3,33 kg olur.

2) Buğday ve aynı grupta olan, buğday unu ve kavut için şer'î ölçüye göre yaklaşık 1,5 kg, örfî ölçüye göre ise 1,66 kg olur. Bu iki ölçü türünden biri tercih edilebilir. Belirtilen ürünlerin ederleri de verilebilir.

FİTRE KİMLERE VERİLİR?

Fitre, verileceği yerler bakımından her durumda zekâtın benzeridir. Ayet-i kerimede: "Sadakalar (zekatlar), Allah'tan bir farz olarak ancak fakirler, düşkünler, zekât toplayan memurlar, kalpleri İslam'a ısındırılacak olanlarla (özgürlüğüne kavuşturulacak) köleler, borçlular, Allah yolunda cihad edenler ve yolda kalmış yolcular içindir. Allah hakkıyla bilendir, hüküm ve hikmet sahibidir." şeklinde açıklanmıştır. Fitre bir veya bir kaç yoksula verilebilir. Birden çok kimseler de fitrelerini bir kaç yoksula veya tek yoksula verebilirler. Fitre yükümlünün bulunduğu yerdeki yoksullara verilmelidir.

FİTRE KİMLERE VERİLMEZ?

Fitrenin ayet-i kerimede belirtilenler dışında kalan kişi ve kuruluşlara verilmesi caiz değildir. Ayrıca fitre verilecek kişi, bu şartları taşısa bile; Ana, baba, büyükanne ve büyükbabalarına, oğul, oğlun çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocuklarına fitre verilmez.

FİTRE NE ZAMAN VERİLİR?

Hanefîlere göre, fıtır sadakası ramazan bayramının 1. günü fecrin doğuşu ile vaciptir. Fitre, Ramazan bayramından bir veya iki gün öncesi ile bayram namazı arasında ödenir. Böylece yoksullar bununla, bayram namazından çıkmadan önce ihtiyaçlarını karşılamış olurlar. Bununla birlikte fitre, Ramazan'ın girmesinden itibaren, hatta Ramazan ayı girmeden önce de ödenebilir. Bayram gününden sonraya kalırsa, yükümlülük düşmez ve ilk fırsatta ödenmesi gerekir.

FITR MİKTARI NE KADAR?

Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı yılı Ramazan ayının başlangıcından yılı Ramazan'ın başlangıcına kadar en düşük fitre miktarını 23TL olarak belirledi. Belirlenen miktar asgari tutardır ve üst limitte sınır yoktur.

Son Dakika›Güncel›Fitre Nedir ve Kimlere Verilir? Fitre Miktarı Ne Kadar? - Son Dakika

Mübarek Ramazan ayı tüm heyecanıyla devam ediyor. Vatandaşlar en kutsal ibadetlerini yerine getiriyor. Bunu yanında oruç ibadetleri yerine getiremeyen vatandaşlar da var. Hastalıkları ya da rahatsızlıkları nedeniyle bu insanların oruç ibadetinden muaf tutulduğu biliniyor. Bu için ibadetlerini yerine getiremeyenler fidye ’da ne kadar oldu merak ediyor. 

FİTRE MİKTARI NE KADAR?

Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı yılı Ramazan ayının başlangıcından yılı Ramazan'ın başlangıcına kadar en düşük fitre miktarını 23TL olarak belirledi. Belirlenen miktar asgari tutardır ve üst limitte sınır yoktur.

FİDYE NEDİR?

Fidye kelime olarak bir kimsenin içinde bulunduğu sıkıntılı durumdan kurtarmak için ödenen bedel anlamına gelmektedir. Dinen ise karşılığı ise bazı şartlar nedeniyle oruç tutamamayanların vermesi gereken miktardır.

Kur'an-ı Kerim'de, "Oruç tutmaya güç yetiremeyenler, bir yoksul doyumu fidye öder." (Bakara, 2/) buyrulmaktadır. Buna göre ihtiyarlık ve şifa ümidi olmayan bir hastalık sebebiyle oruç tutamayan kimse, daha sonra bu oruçları kaza etme imkânı bulamazsa, her gününe karşılık bir fidye öder (Serahsî, el-Mebsût, III, ; İbn Kudâme, el-Muğnî, IV, ).

ORUÇ FİDYESİ NASIL ÖDENİR?

Oruç fidyesinin tutarı fıtır sadakası kadardır. Bu fidyeler Ramazan'ın başlangıcında verilebileceği gibi, Ramazan'ın içinde veya sonunda da verilebilir. Fidyelerin tamamı bir fakire topluca verilebileceği gibi, ayrı ayrı fakirlere de verilebilir. Bu durumda olan kimseler, fidye vermeye güçleri yetmiyorsa Allah'tan bağışlanmalarını isterler.

Oruç tutmaya gücü yetmeyen yaşlılar ile iyileşme ümidi olmayan hastalar, ileride tutabilecek duruma gelirlerse, fidyelerini vermiş bile olsalar tutamadıkları oruçları Hanefîlere göre kaza ederler (Kâsânî, Bedâî', II, ; Merğînânî, el-Hidâye, II, ). Önceden verdikleri fidyelerin hükmü kalmaz, bunlar nafile bağış/sadaka sayılır.

FİTRE NE ZAMAN VERİLİR?

Fıtır sadakasının vacip olma zamanı Ramazan bayramının birinci günü olmakla birlikte, bayramdan önce de verilebilir. Hatta bu daha faziletlidir. Bununla birlikte, bayram günü veya daha sonra da verilebilir. Ancak, bayram namazından önce verilmesi müstehap kabul edilmiştir.

Şâfiî mezhebinde ise; fitreyi, meşru bir mazeret bulunmadıkça bayramın birinci gününün gün batımından sonraya bırakmak haramdır. Fitreyi Ramazan’ın ilk günlerinde vermek de caizdir.

Fitrenin hedefi, bir fakirin içinde yaşadığı toplumun hayat standardına göre bir günlük yiyeceğinin karşılanması, böylece bayram sevincine iştirak etmesine katkıda bulunmaktır.

Günümüzde fıtır sadakası miktarının belirlenmesinde, kişinin bir günlük (iki öğün) normal gıda ihtiyacını karşılayacak miktarın ölçü alınması daha uygundur. Kişi dinen zengin sayılanlara, usûlüne (anne, baba, dedeler ve nineler),fürûuna (çocuk ve torunlar) ve eşine fıtır sadakası veremez. Fitreler bir fakire verilebileceği gibi, birkaç fakire de dağıtılabilir. Ancak bir kişiye verilen miktar bir fitreden az olmamalıdır.

ORUÇ FİDYESİ, FİTRE KİMLERE VERİLEBİLİR?

Oruç fidyesi, fıtır sadakasında olduğu gibi onları verecek kişinin bakmakla yükümlü olmadığı yoksul müslümanlara verilir. Fıtır sadakası ve oruç fidyesini vermek durumunda olan kimsenin bunlardan doğrudan ya da dolaylı olarak yararlanmaması esastır. Zekât için de aynı kural geçerlidir. Bu sebeple bir kimse zekâtını, fıtır sadakasını ve fidyesini kendi usûl (üst soy) ve fürûuna (alt soy) veremez. Usûl, bir kimsenin anası, babası, dede ve nineleri; fürû ise, çocukları, torunları ve onların çocuklarıdır.

Yine, bir kimse hanımına zekât, fitre ve fidyesini veremeyeceği gibi, hanımı da kocasına bunları veremez.

Bunların dışındaki kardeş, teyze, dayı, amca, hala ve onların çocukları, gelin, damat, kayınpeder ve kayınvalide gibi akrabalar zengin değillerse kendilerine zekât, fitre ve fidye verilebilir (Zeylaî, Tebyîn, I, ).

FİDYE ÖDEYEMEYECEK DURUMLAR OLANLAR

Senenin hiçbir mevsiminde oruç tutamayacak kadar yaşlı olan (pîr-i fânî) kimselerin, maddî durumları uygunsa Ramazan'ın her bir günü için bir fakire fidye (yani bir fitre) vermeleri gerekir. İyileşme umudu olmayan hasta da bu hükme tâbidir (Bakara, 2/).

ORUÇ FİDYESİ (FİTRE) NEDİR?

Fidye farz olan ibadetleri yerine getirememe ya da yerine getirirken bir kaza işleme nedeniyle ödenen dînî-malî yükümlülüktür. Oruç ve hac ibadetinde söz konusu olan fidye, Kur'an'da "Oruç tutmaya güç yetiremeyenler, bir fakir doyumu kadar fidye öder." (Bakara, 2/) şeklinde geçmektedir. İhtiyarlık ve şifa ümidi olmayan bir hastalık sebebiyle oruç tutamayan ve daha sonra da kaza etmesi mümkün olmayan kimse, oruç tutamadığı her güne karşılık bir fidye öder. Fitre, Ramazan bayramının birinci günü sabahı, fecrin doğuşundan itibaren vâcib olur. Fitreyi vermenin müstehab olan şekli ise, fecrin doğuşundan itibaren namazdan çıkmadan önce fakirlere verilmesidir. Fakat fitrenin bayramdan birkaç gün, hatta birkaç ay önceden verilmesinde de bir beis yoktur. Böylece fakirlerin bayram ihtiyaçlarını önceden karşılamaları, noksanlarını telâfi etmeleri sağlanmış olur. Zamanında ödenmeyip sonraya kalan fitreler ise, mümkün olan ilk fırsatta ödenmelidir. Bu görüş İmam Ebû Hanife'nindir. Diğer üç İmama göre, fitre, Ramazanın son akşamı güneşin batmasından itibaren vâcib hâle gelir. Ödemenin bayram namazından sonraya te'hiri de câiz değildir. Ramazan bayramının 1. günü fecrin doğuşundan evvel vefat eden veya fakir düşen kimseye fitre vermek vâcib olmaktan çıkar. Fecrin doğuşundan sonra vefat eden zengine ise, fitre vâcibdir. Mirasından ödenir. Nisab miktarını bulan mal, fitrenin vâcib olmasından sonra, ödenmeden telef olsa fitre sâkıt olmaz.

KİMLERE FİTRE VERİLMEZ?

– Ana, baba, büyük ana ve büyük babalarına,

– Oğul, oğlan çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocuklarına,

– Müslüman olmayanlara,

– Karı-koca birbirlerine zekât veremez.

Fıtır sadakası halk arasında "fitre" diye biliniyor.

Ramazan orucunu tutup bayrama ulaşmanın bir şükrü olarak, Müslümanların belirli kişilere vermesi vacip olan sadakadır.

Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığında yer alan bilgilere göre, kişi, kendisinin ve küçük çocukların fitrelerini vermekle yükümlü. Fıtır sadakasının, vacip olma zamanı Ramazan Bayramı'nın birinci günü olmakla birlikte, bayramdan önce de verilebilir. Ayrıca, bayram gününde veya daha sonra da verilebilir. 

Fitrenin amacı, bir fakirin içinde yaşadığı toplumun hayat standartlarına göre bir günlük yiyeceğinin karşılanmasıdır. 

Günümüzde fıtır sadakası miktarı, kişinin bir günlük (iki öğün) normal gıda ihtiyacını karşılayacak şekilde belirleniyor. 

Kimler fitre vermekle yükümlü?

Ramazan Bayramı'na kavuşan, temel ihtiyaçlarının ve bir yıllık borçlarının dışında nisap miktarı ( gram altın veya bu değerde) mala sahip olan Müslümanlar, kendileri ve velayetleri altındaki kişiler için fıtır sadakası vermekle yükümlü.

Kişi aynı zamanda, kendisinin ve ergenlik çağına ulaşmamış çocuklarının fitresini vermekle de yükümlü.

Fitre kimlere verilebilir, kimlere verilemez?

Fıtır sadakası, kişinin bakmakla yükümlü olmadığı yoksul Müslümanlara veriliyor

Fitre ve oruç fidyesini vermek durumunda olan kimsenin bunlardan doğrudan ya da dolaylı olarak yararlanmaması esas. Aynı zamanda zekât için de aynı kural geçerli.

Kişi, annesine, babasına, büyükbabasına, büyükannesine, çocuklarına, torunlarına, eşine, zengine, babası zengin olan ergen olmamış çocuğa fıtır sadakası veremiyor. Fitreler, bir fakire de verilebilirken birkaç fakire de dağıtılabiliyor. Ancak bir kişiye verilen miktar bir fitreden az olmamalı.

Bunların dışındaki kardeş, teyze, dayı, amca, hala ve onların çocukları, gelin, damat, kayınpeder ve kayınvalide gibi akrabalar zengin değillerse kendilerine fitre verilebiliyor.

Bu yılki fitre miktarı ne kadar?

Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı, fitre miktarını 23 lira olarak belirledi.
Diyanet İşleri Başkanlığından yapılan açıklamada şu bilgiler yer aldı:

"Yapılan değerlendirmeler neticesinde fıtır sadakasının, Müslüman toplumların neredeyse tamamına yakın bir kesimi tarafından veriliyor olması dikkate alınarak, mevcut sosyoekonomik hayat şartları ve bir kişinin günlük asgari gıda ihtiyacı göz önünde bulundurularak ramazan ayının başlangıcından yılı ramazan ayının başlangıcına kadar olan sürede 23 lira olarak belirlenmesine karar verildi."

Kaynak: TRT Haber