Ramsar Alanlar
kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir D&#;nyanın en &#;ok tehdit altındaki ekosistemi olarak bilinen sulak alanların y&#;zde 35'i son 50 yıl i&#;inde yok oldu.
Sulak alanlarla ilgili farkındalığı artırmak için dünya genelinde her yıl 2 Şubat'ta Dünya Sulak Alanlar Günü kutlanıyor.
İran'ın Ramsar kentinde "Ramsar Sözleşmesi" olarak anılan Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi, 2 Şubat 'de imzalandı.
Sözleşme, taraf ülkeyi sulak alanları korumakla ve bunların akılcı yönetimini sağlamakla yükümlü kılıyor.
Kamuoyunun dikkatini çekmek üzere yılından bu yana kutlanan gün, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunun 30 Ağustos tarihli kararıyla "Dünya Sulak Alanlar Günü" olarak kabul edildi.
Söz konusu sözleşmeye taraf ülkelerdeki her türden kıyı ve iç sulak alanlar "Ramsar Alanı" olarak adlandırılıyor.
Dünya genelinde 2 bin 'den fazla Ramsar Alanı bulunuyor. Bu alan, Meksika'dan daha büyük olup 2,5 milyon kilometrekareyi kapsıyor.
Avustralya'daki Cobourg Yarımadası, 'te dünyanın ilk sulak alan olarak belirlendi.
Bolivya, bin kilometrekare ile sözleşmenin koruması altındaki en geniş sulak alana sahip ülke. Brezilya'daki Rio Negro bölgesi ise bin kilometrekare ile dünyanın en büyük sulak alanları arasında görülüyor.
Kanada, Çad, Kongo ve Rusya Federasyonu'nun her birinde bin kilometrekarenin üzerinde sulak alan belirlenirken, Kongo'daki Ngiri-Tumba-Maindombe ve Kanada'daki Queen Maud Körfezi'nin her biri 60 bin kilometrekarelik alanı kaplıyor.
En fazla sulak alana sahip ülkeler ise alanla Birleşik Krallık ve alanla Meksika.
Türkiye'deki Ramsar alanları koruma altında
Türkiye, sulak alanlarının korunmasını ve akılcı kullanımını taahhüt için 'te Ramsar Sözleşmesi'ne taraf oldu.
Böylece ülkede Sultan Sazlığı, Seyfe Gölü, Burdur Gölü, Manyas (Kuş) Gölü, Göksu Deltası, Akyatan Lagünü, Kızılırmak Deltası, Uluabat Gölü, Gediz Deltası, Yumurtalık Lagünü, Meke Gölü, Kızören Obruğu, Kuyucuk Gölü ve Nemrut Kalderası, Ramsar Alanı olarak belirlendi ve koruma altına alındı.
Ulusal mevzuat kapsamında 59'u ulusal, 22'si mahalli önemi haiz olmak üzere yaklaşık 10 bin kilometrekareyi kapsayan toplam 95 yer "sulak alan" olarak ilan ve tescil edildi.
Sözleşme kapsamında yıllarında 70 sulak alan için yönetim planı hazırlanarak uygulamaya konuldu.
"Sulak alanların ıslah zamanı” olacak
Dünyanın en çok tehdit altındaki ekosistemi sulak alanlar, ormanlardan 3 kat daha hızlı yok oluyor.
'lerden bu yana dünyadaki sulak alanların yaklaşık yüzde 90'ının tahrip olduğuna inanılıyor. Söz konusu alanların sadece yüzde 64’ü ise geçen yıl içerisinde yok oldu.
Sulak alanların her yıl yaklaşık yüzde 1 azalma gösterdiği düşünülüyor. 'ten bu yana 50 yıl içinde ise dünya genelindeki sulak alanların yüzde 35'i yok oldu.
Tarım ve inşaat için drenaj ve dolgu, kirlilik, aşırı avlanma ve kaynakların aşırı kullanımı, istilacı türler ve iklim değişikliği sulak alanların kaybını hızlandırıyor.
Hızlı kayıpları tersine çevirmek için sulak alanlar hakkında ulusal ve küresel farkındalığı artırmak ve alanları restore etmeye yönelik eylemlerin teşviki için yılında Dünya Sulak Alanlar Günü teması "sulak alanların ıslah zamanı" olarak belirlendi.
Sulak alanların işlevi ne?
Sulak alanlar, dünyada kara yüzeyinin yaklaşık yüzde 'sini kaplamasına rağmen, tüm bitki ve hayvan türlerinin yüzde 40'ı bu alanlarda yaşıyor veya ürüyor.
Sulak alanların havada büyük oranda bulunan sabit karbonun tutulması ve salınması vasıtasıyla iklim değişikliğinde de çok önemli rol oynadığı belirtiliyor. Kıyıdaki sulak alanların, karbonu tropikal yağmur ormanlarından 55 kat daha hızlı tuttuğu ve depoladığı ölçülüyor.
Sulak alanların sel, kuraklık, aşırı yağış gibi olağanüstü hava olaylarının etkisini azaltan rolü bulunuyor. Yer altı suyunu besleyen veya dengeleyen bu alanlar, aşırı yağışlarda fazla suyu depolayarak taşkınları kontrol ediyor.
Sulak alanlar, içme suyu elde edilmesi ve gıda tedariki sağlaması açısından önem arz ediyor. Yer altı sularının yaklaşık 3 milyar insana içme suyu sağladığı düşünülürken, sulak alanlarda yetiştirilen pirinç 3,5 milyar insanın temel besin maddesi.
Küresel ısınma ve insan tahribatının artış gösterdiği son yıllarda dünya genelinde günbegün azalma eğilimi gösteren sulak alanların korunmasında teknoloji kullanımı, çeşitli plan ve programlar gerçekleştiriliyor.
T&#;rkiye'deki sulak alanları koruma seferberliği
Türkiye'de 1 milyon 83 bin hektar büyüklüğünde toplam 95 bölge "sulak alan" ilan edilirken çeşitli sebeplerle rehabilitasyonu gerçekleştirilen bu alanlar için 10 yılda 25,6 milyon lira harcama yapıldı.
AA muhabirinin, 22 Mart Dünya Su Günü dolayısıyla Tarım ve Orman Bakanlığından aldığı bilgiye göre, ekolojik dengenin sağlanmasında ve biyolojik çeşitliliğin korunmasında önem taşıyan sulak alanlar, yöre ve ülke ekonomisine de büyük katkıda bulunuyor. Sulak alanlar, suyu depolama, balık, saz gibi su ürünlerini barındırma, sel ve taşkınları önleme, havzadaki su rejimini düzenleme, azot, fosfor gibi besin tuzlarını alıkoyarak filtre görevi görme ve tarımsal üretim konularında katkı sağlıyor.
İklim değişikliği başta olmak üzere çeşitli sebepler sonucu bozulmuş sulak alanların rehabilitasyonu ve restorasyonu çalışmaları, Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğünce gerçekleştiriliyor.
Sultan Sazlığı - Ergün Haktanıyan/AA
Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü ile koordineli yapılan çalışmalar neticesinde birçok sulak alan eski haline kavuşturulurken çeşitli kurtarma alanlarında rehabilitasyon çalışmaları devam ediyor.
Uluslararası kaynaklı çeşitli fonlar ve programlar kapsamında özellikle sulak alanlar üzerindeki iklim değişikliğinin etkilerinin azaltılmasına yönelik projeler geliştiriliyor.
Ramsar alanları koruma altında
Türkiye, sulak alanlarının korunmasını ve akılcı kullanımını taahhüt için 'te Ramsar Sözleşmesi'ne taraf oldu.
Böylece, ülkede toplam büyüklüğü bin hektar alanı bulan Sultan Sazlığı, Seyfe Gölü, Burdur Gölü, Manyas (Kuş) Gölü, Göksu Deltası, Akyatan Lagünü, Kızılırmak Deltası, Uluabat Gölü, Gediz Deltası, Yumurtalık Lagünü, Meke Gölü, Kızören Obruğu, Kuyucuk Gölü ve Nemrut Kalderası, Ramsar alanı olarak belirlendi ve koruma altına alındı.
Adana'daki Akyatan Lagünü - Eren Bozkurt/AA
Bunlarla birlikte ulusal mevzuat kapsamında 59'u ulusal, 22'si mahalli önemi haiz olmak üzere 1 milyon 83 bin hektarlık toplam 95 yer "sulak alan" ilan ve tescil edildi.
Bakanlıkça, sözleşme kapsamında yıllarında 70 sulak alan için yönetim planı hazırlanarak uygulanmaya konuldu.
Kurtarılan alanlarda yapılan çalışmalar
Kurtarılan alanlardan Kayseri'deki Sultan Sazlığı, yılda 4 milyon metreküp su verilerek eski haline döndürüldü. Antalya'nın Avlan Gölü'nde suyun boşalmasına sebep olan kapaklar kapatılarak, alanda su tutulması sağlandı. Konya'daki Ereğli Sazlıkları ise aşırı kuraklık nedeniyle yüzde 90 kurumuş durumdayken yılın her mevsimi su tutulabilir hale getirildi.
Gediz Deltası - Lokman İlhan/AA
Çeltik-Akgöl, Kozanlı Gölü, Hassa Haydarlar Gölü, Kuyucuk Gölü ve Karakuyu Sazlıkları'nda da benzer çalışmalar yapıldı ve buralar kurtarılan alanlar arasında yer aldı.
Çalışmalar kapsamında 'ten bu yana Sulak Alan Envanter, Yönetim Planı, İzleme Projesi altında gerçekleştirilen çalışmalar için toplam 6 milyon bin lira, Sulak Alanların Korunması, Tanzim ve Rehabilitasyon Projesi kapsamında ise 18 milyon bin liralık bütçe kullanıldı.
Kuruma riskiyle karşı karşıya kalan sulak alanlardan en önemlileri Manisa'da Gölmarmara Gölü, Burdur'da Burdur Gölü, Yarışlı Gölü, Denizli'de Acıgöl, Kars'ta Kuyucuk Gölü, Konya'da Meke Gölü olarak belirlenirken buralardaki çalışmalar devam ediyor.
Teknolojiden de faydalanılıyor
Sulak alanların korunmasında teknoloji kullanımının, çeşitli plan ve programlar kapsamında yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalar gerçekleştiriliyor.
Türkiye'nin sulak alan ekosistemlerine ait güncel sayısal verileri içeren "Ulusal Sulak Alan Envanter ve Yönetimi Bilgi Sistemi" "seafoodplus.info" adresinden kamu ara yüzü ile tüm halk, veri giriş ve sorgulama ara yüzü ile de Bakanlık personeli sulak alan sorgulaması yapabiliyor.
Planlanan faaliyetlerdeki izin süreçleri e-Devlet üzerinden sonuçlandırılıyor.
Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz. Türkiye’nin Zenginliği: Sulak Alanlar
Bitki ve hayvan çeşitliliği için tropik ormanlar ne kadar önemliyse, sulak alanlar da o kadar önemli. Binlerce tür canlı, yüzlerce tür hayvan ve bitki sulak alanlarda yaşam sürüyor. Hem yerleşik hem göçmen kuşlar için olduğu kadar insanlar için de çok önemli. Bu ekosistemin önemini hatırlatmak için her yıl 2 Şubat tarihi, ‘Dünya Sulak Alanlar Günü’ olarak kutlanıyor.
Tropik olmasa da topraklarının dörtte birine yakınını ormanların oluşturduğu Türkiye, sulak alanlar açısından da oldukça zengin bir ülke. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından koruma altında tutulan 14 Ramsar alanı, 59 ulusal öneme sahip ve 33 de yerel öneme sahip sulak alan bulunuyor. Bakanlık döneminde 75 sulak alan yönetim planı hazırlayarak uygulamaya koydu.
[Fotoğraflar: Tarım ve Orman Bakanlığı]Gelecek Nesillerin Hazinesi
yılında İran’ın Ramsar şehrinde bir araya gelen dünya ülkeleri, ‘Ramsar Sözleşmesi’ adı verilen bir anlaşmaya imza koyarak, bu ekosistemleri koruma altına aldı. Türkiye de yılında Ramsar Sözleşmesi’ne imza koydu. Bunun altında yatan sebep, “sulak alanların bugünün değil gelecek nesillerin hazinesi” olarak görülmesiydi. Türkiye dahil bugün ülke, sözleşmeye imza atmış durumda. Ramsar Sözleşmesi kapsamında Türkiye’de koruma altında olan sulak alanlar şöyle:
Aykatan Gölü, Burdur Gölü, Gediz Deltası, Göksu Deltası, Kızılırmak Deltası, Kızören obruğu, Kuyucuk Gölü, Manyas Kuş Gölü, Meke Maarı, Nemrut Gölü, Seyfe Gölü, Sultansazlığı, Uluabat Gölü, Yumurtalık Lagünü.
Neler Yapılıyor?
Türkiye yarı kurak iklim kuşağında yer aldığı için gelecek nesillerin sağlıklı ve yeterli su bulabilmesi açısından kaynakların korunması hayati önem taşıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından bu nedenle Ramsar alanı ilan edilerek korumaya alınan bölgelerin toplam büyüklüğü bin hektara ulaştı.
Bunlara ek olarak ile arasında 59 ulusal öneme sahip, 33 de yerel öneme sahip olmak üzere 92 yeni sulak alan daha ilan edildi. Böylece sulak alan ilan edilen ve koruma altına alınan arazi büyüklüğü 1 milyon bin hektara ulaştı. yılından beri hazırlanan 75 sulak alan yönetim planı uygulamaya konuldu.
Envanteri Çıkarıldı
Tarım ve Orman Bakanlığı, yılında Ulusal Sulak Envanter Projesi’ni (SAYBİS) başlatmıştı. Bu proje ile sulak alanlar il il, bölge bölge belirlendi ve veri girişi yapıldı. Bu yıl sonuna kadar 2 bin sulak alanın sisteme girişi sağlanmış olacak. SAYBİS kapsamında sulak alanlarda izin başvuruları da hızlandırıldı ve e-devlet üzerinden yapılması sağlandı. Sulak alanda çalışma yapacak olan vatandaşlar, artık izinlerini e-devlet üzerinden alıp belgelerini e-devletten indirebiliyor.
.jpg)
Rehabilitasyon Çalışmaları
Öte yandan iklim değişikliği ile mücadele kapsamında Antalya Avlan Gölü, Konya Akgöl, Ereğli Sazlıkları’nda yapılan rehabilatsyon çalışmalarıyla, yeniden su tutulmasına başlandı. Ayrıca Kayseri Sultansazlığı, Tokat Kaz Gölü, Kars Kuyucuk Gölü ve Afyonkarahisar Karakuyu Sazlıkları ile Eber Gölü’nde rehabilitasyon çalışmaları yapıldı.
.jpg)
Matematiksel Modelleme
İklim değişikliği ve insan müdahaleleri nedeniyle su kıtlığı yaşayan alanlardaki su kullanımının planlanması için sulak alanlarda ‘Matematiksel Modelleme’ yapıldı. Böylece su kullanımı kontrol altına alındı. Bu kapsamda Kayseri’deki Hürmetçi Sazlığı, Palas Gölü, Ankara’daki Tol Gölü, Denizli’deki Işıklı Gökgöl, Kars’taki Kuyucuk Gölü, Aydın’daki Azap Gölü, Afyonkarahisar’daki Akşehir ve Eber gölleri, Bitlis’teki Arin Gölü’nde Matematiksel Modelleme çalışmaları devam ediyor.
.jpg)
nest...
D&#;nyanın en &#;ok tehdit altındaki ekosistemi olarak bilinen sulak alanların y&#;zde 35'i son 50 yıl i&#;inde yok oldu.
Sulak alanlarla ilgili farkındalığı artırmak için dünya genelinde her yıl 2 Şubat'ta Dünya Sulak Alanlar Günü kutlanıyor.
İran'ın Ramsar kentinde "Ramsar Sözleşmesi" olarak anılan Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi, 2 Şubat 'de imzalandı.
Sözleşme, taraf ülkeyi sulak alanları korumakla ve bunların akılcı yönetimini sağlamakla yükümlü kılıyor.
Kamuoyunun dikkatini çekmek üzere yılından bu yana kutlanan gün, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunun 30 Ağustos tarihli kararıyla "Dünya Sulak Alanlar Günü" olarak kabul edildi.
Söz konusu sözleşmeye taraf ülkelerdeki her türden kıyı ve iç sulak alanlar "Ramsar Alanı" olarak adlandırılıyor.
Dünya genelinde 2 bin 'den fazla Ramsar Alanı bulunuyor. Bu alan, Meksika'dan daha büyük olup 2,5 milyon kilometrekareyi kapsıyor.
Avustralya'daki Cobourg Yarımadası, 'te dünyanın ilk sulak alan olarak belirlendi.
Bolivya, bin kilometrekare ile sözleşmenin koruması altındaki en geniş sulak alana sahip ülke. Brezilya'daki Rio Negro bölgesi ise bin kilometrekare ile dünyanın en büyük sulak alanları arasında görülüyor.
Kanada, Çad, Kongo ve Rusya Federasyonu'nun her birinde bin kilometrekarenin üzerinde sulak alan belirlenirken, Kongo'daki Ngiri-Tumba-Maindombe ve Kanada'daki Queen Maud Körfezi'nin her biri 60 bin kilometrekarelik alanı kaplıyor.
En fazla sulak alana sahip ülkeler ise alanla Birleşik Krallık ve alanla Meksika.
Türkiye'deki Ramsar alanları koruma altında
Türkiye, sulak alanlarının korunmasını ve akılcı kullanımını taahhüt için 'te Ramsar Sözleşmesi'ne taraf oldu.
Böylece ülkede Sultan Sazlığı, Seyfe Gölü, Burdur Gölü, Manyas (Kuş) Gölü, Göksu Deltası, Akyatan Lagünü, Kızılırmak Deltası, Uluabat Gölü, Gediz Deltası, Yumurtalık Lagünü, Meke Gölü, Kızören Obruğu, Kuyucuk Gölü ve Nemrut Kalderası, Ramsar Alanı olarak belirlendi ve koruma altına alındı.
Ulusal mevzuat kapsamında 59'u ulusal, 22'si mahalli önemi haiz olmak üzere yaklaşık 10 bin kilometrekareyi kapsayan toplam 95 yer "sulak alan" olarak ilan ve tescil edildi.
Sözleşme kapsamında yıllarında 70 sulak alan için yönetim planı hazırlanarak uygulamaya konuldu.
"Sulak alanların ıslah zamanı” olacak
Dünyanın en çok tehdit altındaki ekosistemi sulak alanlar, ormanlardan 3 kat daha hızlı yok oluyor.
'lerden bu yana dünyadaki sulak alanların yaklaşık yüzde 90'ının tahrip olduğuna inanılıyor. Söz konusu alanların sadece yüzde 64’ü ise geçen yıl içerisinde yok oldu.
Sulak alanların her yıl yaklaşık yüzde 1 azalma gösterdiği düşünülüyor. 'ten bu yana 50 yıl içinde ise dünya genelindeki sulak alanların yüzde 35'i yok oldu.
Tarım ve inşaat için drenaj ve dolgu, kirlilik, aşırı avlanma ve kaynakların aşırı kullanımı, istilacı türler ve iklim değişikliği sulak alanların kaybını hızlandırıyor.
Hızlı kayıpları tersine çevirmek için sulak alanlar hakkında ulusal ve küresel farkındalığı artırmak ve alanları restore etmeye yönelik eylemlerin teşviki için yılında Dünya Sulak Alanlar Günü teması "sulak alanların ıslah zamanı" olarak belirlendi.
Sulak alanların işlevi ne?
Sulak alanlar, dünyada kara yüzeyinin yaklaşık yüzde 'sini kaplamasına rağmen, tüm bitki ve hayvan türlerinin yüzde 40'ı bu alanlarda yaşıyor veya ürüyor.
Sulak alanların havada büyük oranda bulunan sabit karbonun tutulması ve salınması vasıtasıyla iklim değişikliğinde de çok önemli rol oynadığı belirtiliyor. Kıyıdaki sulak alanların, karbonu tropikal yağmur ormanlarından 55 kat daha hızlı tuttuğu ve depoladığı ölçülüyor.
Sulak alanların sel, kuraklık, aşırı yağış gibi olağanüstü hava olaylarının etkisini azaltan rolü bulunuyor. Yer altı suyunu besleyen veya dengeleyen bu alanlar, aşırı yağışlarda fazla suyu depolayarak taşkınları kontrol ediyor.
Sulak alanlar, içme suyu elde edilmesi ve gıda tedariki sağlaması açısından önem arz ediyor. Yer altı sularının yaklaşık 3 milyar insana içme suyu sağladığı düşünülürken, sulak alanlarda yetiştirilen pirinç 3,5 milyar insanın temel besin maddesi.
Küresel ısınma ve insan tahribatının artış gösterdiği son yıllarda dünya genelinde günbegün azalma eğilimi gösteren sulak alanların korunmasında teknoloji kullanımı, çeşitli plan ve programlar gerçekleştiriliyor.
T&#;rkiye'deki sulak alanları koruma seferberliği
Türkiye'de 1 milyon 83 bin hektar büyüklüğünde toplam 95 bölge "sulak alan" ilan edilirken çeşitli sebeplerle rehabilitasyonu gerçekleştirilen bu alanlar için 10 yılda 25,6 milyon lira harcama yapıldı.
AA muhabirinin, 22 Mart Dünya Su Günü dolayısıyla Tarım ve Orman Bakanlığından aldığı bilgiye göre, ekolojik dengenin sağlanmasında ve biyolojik çeşitliliğin korunmasında önem taşıyan sulak alanlar, yöre ve ülke ekonomisine de büyük katkıda bulunuyor. Sulak alanlar, suyu depolama, balık, saz gibi su ürünlerini barındırma, sel ve taşkınları önleme, havzadaki su rejimini düzenleme, azot, fosfor gibi besin tuzlarını alıkoyarak filtre görevi görme ve tarımsal üretim konularında katkı sağlıyor.
İklim değişikliği başta olmak üzere çeşitli sebepler sonucu bozulmuş sulak alanların rehabilitasyonu ve restorasyonu çalışmaları, Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğünce gerçekleştiriliyor.
Sultan Sazlığı - Ergün Haktanıyan/AA
Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü ile koordineli yapılan çalışmalar neticesinde birçok sulak alan eski haline kavuşturulurken çeşitli kurtarma alanlarında rehabilitasyon çalışmaları devam ediyor.
Uluslararası kaynaklı çeşitli fonlar ve programlar kapsamında özellikle sulak alanlar üzerindeki iklim değişikliğinin etkilerinin azaltılmasına yönelik projeler geliştiriliyor.
Ramsar alanları koruma altında
Türkiye, sulak alanlarının korunmasını ve akılcı kullanımını taahhüt için 'te Ramsar Sözleşmesi'ne taraf oldu.
Böylece, ülkede toplam büyüklüğü bin hektar alanı bulan Sultan Sazlığı, Seyfe Gölü, Burdur Gölü, Manyas (Kuş) Gölü, Göksu Deltası, Akyatan Lagünü, Kızılırmak Deltası, Uluabat Gölü, Gediz Deltası, Yumurtalık Lagünü, Meke Gölü, Kızören Obruğu, Kuyucuk Gölü ve Nemrut Kalderası, Ramsar alanı olarak belirlendi ve koruma altına alındı.
Adana'daki Akyatan Lagünü - Eren Bozkurt/AA
Bunlarla birlikte ulusal mevzuat kapsamında 59'u ulusal, 22'si mahalli önemi haiz olmak üzere 1 milyon 83 bin hektarlık toplam 95 yer "sulak alan" ilan ve tescil edildi.
Bakanlıkça, sözleşme kapsamında yıllarında 70 sulak alan için yönetim planı hazırlanarak uygulanmaya konuldu.
Kurtarılan alanlarda yapılan çalışmalar
Kurtarılan alanlardan Kayseri'deki Sultan Sazlığı, yılda 4 milyon metreküp su verilerek eski haline döndürüldü. Antalya'nın Avlan Gölü'nde suyun boşalmasına sebep olan kapaklar kapatılarak, alanda su tutulması sağlandı. Konya'daki Ereğli Sazlıkları ise aşırı kuraklık nedeniyle yüzde 90 kurumuş durumdayken yılın her mevsimi su tutulabilir hale getirildi.
Gediz Deltası - Lokman İlhan/AA
Çeltik-Akgöl, Kozanlı Gölü, Hassa Haydarlar Gölü, Kuyucuk Gölü ve Karakuyu Sazlıkları'nda da benzer çalışmalar yapıldı ve buralar kurtarılan alanlar arasında yer aldı.
Çalışmalar kapsamında 'ten bu yana Sulak Alan Envanter, Yönetim Planı, İzleme Projesi altında gerçekleştirilen çalışmalar için toplam 6 milyon bin lira, Sulak Alanların Korunması, Tanzim ve Rehabilitasyon Projesi kapsamında ise 18 milyon bin liralık bütçe kullanıldı.
Kuruma riskiyle karşı karşıya kalan sulak alanlardan en önemlileri Manisa'da Gölmarmara Gölü, Burdur'da Burdur Gölü, Yarışlı Gölü, Denizli'de Acıgöl, Kars'ta Kuyucuk Gölü, Konya'da Meke Gölü olarak belirlenirken buralardaki çalışmalar devam ediyor.
Teknolojiden de faydalanılıyor
Sulak alanların korunmasında teknoloji kullanımının, çeşitli plan ve programlar kapsamında yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalar gerçekleştiriliyor.
Türkiye'nin sulak alan ekosistemlerine ait güncel sayısal verileri içeren "Ulusal Sulak Alan Envanter ve Yönetimi Bilgi Sistemi" "seafoodplus.info" adresinden kamu ara yüzü ile tüm halk, veri giriş ve sorgulama ara yüzü ile de Bakanlık personeli sulak alan sorgulaması yapabiliyor.
Planlanan faaliyetlerdeki izin süreçleri e-Devlet üzerinden sonuçlandırılıyor.
Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.Türkiye’nin Zenginliği: Sulak Alanlar
Bitki ve hayvan çeşitliliği için tropik ormanlar ne kadar önemliyse, sulak alanlar da o kadar önemli. Binlerce tür canlı, yüzlerce tür hayvan ve bitki sulak alanlarda yaşam sürüyor. Hem yerleşik hem göçmen kuşlar için olduğu kadar insanlar için de çok önemli. Bu ekosistemin önemini hatırlatmak için her yıl 2 Şubat tarihi, ‘Dünya Sulak Alanlar Günü’ olarak kutlanıyor.
Tropik olmasa da topraklarının dörtte birine yakınını ormanların oluşturduğu Türkiye, sulak alanlar açısından da oldukça zengin bir ülke. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından koruma altında tutulan 14 Ramsar alanı, 59 ulusal öneme sahip ve 33 de yerel öneme sahip sulak alan bulunuyor. Bakanlık döneminde 75 sulak alan yönetim planı hazırlayarak uygulamaya koydu.
Gelecek Nesillerin Hazinesi
yılında İran’ın Ramsar şehrinde bir araya gelen dünya ülkeleri, ‘Ramsar Sözleşmesi’ adı verilen bir anlaşmaya imza koyarak, bu ekosistemleri koruma altına aldı. Türkiye de yılında Ramsar Sözleşmesi’ne imza koydu. Bunun altında yatan sebep, “sulak alanların bugünün değil gelecek nesillerin hazinesi” olarak görülmesiydi. Türkiye dahil bugün ülke, sözleşmeye imza atmış durumda. Ramsar Sözleşmesi kapsamında Türkiye’de koruma altında olan sulak alanlar şöyle:
Aykatan Gölü, Burdur Gölü, Gediz Deltası, Göksu Deltası, Kızılırmak Deltası, Kızören obruğu, Kuyucuk Gölü, Manyas Kuş Gölü, Meke Maarı, Nemrut Gölü, Seyfe Gölü, Sultansazlığı, Uluabat Gölü, Yumurtalık Lagünü.
Neler Yapılıyor?
Türkiye yarı kurak iklim kuşağında yer aldığı için gelecek nesillerin sağlıklı ve yeterli su bulabilmesi açısından kaynakların korunması hayati önem taşıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından bu nedenle Ramsar alanı ilan edilerek korumaya alınan bölgelerin toplam büyüklüğü bin hektara ulaştı.
Bunlara ek olarak ile arasında 59 ulusal öneme sahip, 33 de yerel öneme sahip olmak üzere 92 yeni sulak alan daha ilan edildi. Böylece sulak alan ilan edilen ve koruma altına alınan arazi büyüklüğü 1 milyon bin hektara ulaştı. yılından beri hazırlanan 75 sulak alan yönetim planı uygulamaya konuldu.
Envanteri Çıkarıldı
Tarım ve Orman Bakanlığı, yılında Ulusal Sulak Envanter Projesi’ni (SAYBİS) başlatmıştı. Bu proje ile sulak alanlar il il, bölge bölge belirlendi ve veri girişi yapıldı. Bu yıl sonuna kadar 2 bin sulak alanın sisteme girişi sağlanmış olacak. SAYBİS kapsamında sulak alanlarda izin başvuruları da hızlandırıldı ve e-devlet üzerinden yapılması sağlandı. Sulak alanda çalışma yapacak olan vatandaşlar, artık izinlerini e-devlet üzerinden alıp belgelerini e-devletten indirebiliyor.
Rehabilitasyon Çalışmaları
Öte yandan iklim değişikliği ile mücadele kapsamında Antalya Avlan Gölü, Konya Akgöl, Ereğli Sazlıkları’nda yapılan rehabilatsyon çalışmalarıyla, yeniden su tutulmasına başlandı. Ayrıca Kayseri Sultansazlığı, Tokat Kaz Gölü, Kars Kuyucuk Gölü ve Afyonkarahisar Karakuyu Sazlıkları ile Eber Gölü’nde rehabilitasyon çalışmaları yapıldı.
Matematiksel Modelleme
İklim değişikliği ve insan müdahaleleri nedeniyle su kıtlığı yaşayan alanlardaki su kullanımının planlanması için sulak alanlarda ‘Matematiksel Modelleme’ yapıldı. Böylece su kullanımı kontrol altına alındı. Bu kapsamda Kayseri’deki Hürmetçi Sazlığı, Palas Gölü, Ankara’daki Tol Gölü, Denizli’deki Işıklı Gökgöl, Kars’taki Kuyucuk Gölü, Aydın’daki Azap Gölü, Afyonkarahisar’daki Akşehir ve Eber gölleri, Bitlis’teki Arin Gölü’nde Matematiksel Modelleme çalışmaları devam ediyor.