Rapor Parasını Kim Öder

İşçiler tarafından “rapor parası” olarak da bilinen geçici iş göremezlik ödeneği, işçinin iş kazası- meslek hastalığı geçirmesi ya da hastalık veya analık hallerinden kaynaklı işe gelememe durumlarında maruz kaldığı gelir kaybını önlemek için ödenir. Yapılan ödeme tedavinin şekline göre değişir. İşçi yatarak tedavi ediliyorsa günlük kazancın yarısı kadar, ayakta tedavi ediliyorsa günlük kazancın üçte ikisi kadar ücret verilir. Ancak işçi kendisine bildirilen tedaviyi uygulamıyor ve iş göremezlik oranının artmasına ya da tedavinin uzamasına neden oluyorsa yapılacak ödemenin dörtte birikurumca kesilerek eksik ödeme yapılır. İş kazası - meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinden birkaçı birleşirse, yapılacak ödeme en yüksek oran üzerinden hesaplanır.

 İşçinin ödenekten faydalanma koşulları iş kazası- meslek hastalıkları dışında şarta bağlıdır.

Hangi Şartlarda Geçici İş Göremezlik Geliri Alınır?

İki Günlük Hastalık Raporunda Ödeme Yapılır mı?

sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası’na göre hastalık halinde rapor parası için yapılan ödeme 3. günde başlamaktadır.

Ancak hastalık halinde ödeme yapılması için getirilen 3 günlük süre şartı, uygulamada çeşitli tartışmalara neden olmaktadır. İşçilerin hastalık halinde hak kaybına uğramaması için toplu iş sözleşmeleri aracılığıyla sağlık yardımı altında düzenlemeler yapılmaktadır. Ayrıca bu konuda Sayılı Borçlar Kanunu ile yeni bir düzenleme getirilmiştir. Kanun’un maddesine göre; “ uzun süreli bir hizmet ilişkisinde işçi, hastalık, askerlik veya kanundan doğan çalışma ve benzeri sebeplerle kusuru olmaksızın, iş gördüğü süreye oranla kısa bir süre için iş görme edimini ifa edemezse işveren, başka bir yolla karşılanmadığı takdirde, o süre için işçiye hakkaniyete uygun bir ücret ödemekle yükümlüdür.” denilerek işveren işçinin çalışmadığı 2 günlük ücreti ödeyebileceği belirtilmiştir. Ancak bu düzenlemenin,maktu aylıkile çalışan işçileri (yani işçinin alacağı ücret günlük ücret esasına dayanmayan işçiler) kapsadığı şeklinde yorumlar söz konusudur.

Geri Dön

SGK tarafından rapor parası ödenmesi için iş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle alınan raporlarda, raporlu sürede işyerinde çalışmamış olma şartı dışında hiçbir şart aranmazken, hastalık ve analık (gebelik) halinde alınan raporlarda ayrıca 90 prim günü şartı da aranmaktadır. (Bkz. Geçici İş Göremezlik Ödeneği (Rapor Parası) Kimlere Verilir – Şartları Nelerdir?, Rapor Parasında 90 Günü Tamamlama Şartları, Doğuma Bağlı Rapor Parası Alma Şartları)

SGK Hastalık Nedeniyle Alınan Raporların İlk İki Günü İçin Rapor Parası Ödemez

Ayrıca SGK mevzuatına göre hastalık nedeniyle alınan istirahat raporlarında (iş kazası, meslek hastalığı ve analık (gebelik) nedeniyle alınan istirahat raporları dışındaki raporlarda), geçici iş göremezliğin üçüncü gününden başlamak üzere rapor parası ödenmekte, dolayısıyla hastalık nedeniyle alınan bir veya iki günlük istirahat raporları için rapor parası ödenmediği gibi aynı şekilde iki günden daha uzun süreli istirahat raporlarında da ilk iki gün için rapor parası ödenmemektedir. Örneğin; işçi hastalık nedeniyle 10 günlük istirahat raporu almışsa kendisine 8 günlük rapor parası ödenmektedir. (Bkz. İş Kazasından Alınan Raporlarla Diğer Raporlar Arasında Fark Var mıdır ?)

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yetkilendirilmiş olan yani İSG Katip sistemi üzerinden sözleşmesi onaylanmış olan işyeri hekimi de sigortalıya bir kerede en fazla 2 gün istirahat verebildiğinden, işyeri hekimleri tarafından hastalık nedeniyle verilen istirahat raporları için de rapor parası ödenmemektedir. (Bkz. En Fazla Kaç Gün Süreyle İstirahat Raporu Alınabilir ?)

Dolayısıyla istirahatli olduğu sürede işyerinde çalışamayan, iki günlük istirahat süresi için SGK’dan rapor parası da alamayan işçi bu durumda kayba uğrayabilmekte, mağdur olabilmektedir.

SGK’nın Rapor Parası Ödemediği İki Gün İçin İşverenin İşçiye Ücret Ödemesi Gerekir mi ?

Eğer işçi – işveren arasında yapılmış olan iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde aksine hüküm yoksa, raporlu olduğu süre için işveren işçiye ücret ödemek zorunda değildir, ücret ödeyip ödememek işverenin isteğine bağlıdır. (Bkz. Raporlu Günler İçin İşverenin İşçiye Ücret Ödemesi Gerekir mi ?)

Ancak yukarıda belirtildiği üzere SGK tarafından rapor parası ödenmeyen iki gün için durum farklıdır.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bağlı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanmış ve yılında yayınlanmış olan İŞVEREN VE İŞVEREN VEKİLİNİN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ EĞİTİM REHBERİ’nde; sayılı Türk Borçlar Kanununun “İşçinin çalışmayı durdurması hâlinde” başlıklı uncu maddesinde yer alan “Uzun süreli bir hizmet ilişkisinde işçi, hastalık, askerlik veya kanundan doğan çalışma ve benzeri sebeplerle kusuru olmaksızın, iş gördüğü süreye oranla kısa bir süre için iş görme edimini ifa edemezse işveren, başka bir yolla karşılanmadığı takdirde, o süre için işçiye hakkaniyete uygun bir ücret ödemekle yükümlüdür.” şeklinde hükme atıf yapılarak,

“Uygulamada sıkça karşılaşılan Borçlar Kanunun yukarıda yer alan uncu maddesinden de anlaşılacağı üzere iki güne kadar işyeri hekimi veya herhangi bir sağlık kurumundan iş göremezlik raporu alarak iş görme borcunu yerine getiremeyen işçinin bu günlere ait ücreti işveren tarafından ödenmesi bu madde ile zorunlu hale getirilmektedir. Ancak üç gün ve daha fazla iş göremez raporu alan işçinin bu günlere ait ücretleri ise Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenmektedir” açıklamasına yer verilmiştir.

Dolayısıyla söz konusu açıklamaya göre, SGK tarafından işçiye rapor parası ödenmeyen iki günlük süre için işverenin işçiye ücret ödemesi zorunlu olup, bunun dayanağını da Borçlar Kanununun söz konusu uncu maddesi oluşturmaktadır. Tabii söz konusu ücretin 5 veya daha fazla çalışanı olan işyerlerinde işveren tarafından banka yoluyla işçiye ödenmesi gerekir. (Bkz. Çalışanlara Elden Ücret Ödemenin Riskleri)

Ancak burada işçinin kötüniyetli olmaması, istirahat raporunu zorunluluk nedeniyle, yani gerçek rahatszılığı veya hastalığı nedeniyle almış olması gerekir. (seafoodplus.info)