Recep Uyar Vefat

28

28

Ве

сн

а /

Bah

ar20

09

Ежеквартальный международный культурно-интеллектуальный журнал / 3 ayl›k uluslararas› düflünce ve kültür dergisi

FethullahGülen

Пример диалога в современном мире:

Modern dünyada

bir diyalog öncüsü:

ФетхуллахГюлен

‹zvestiya St. Petersburg gazetesi Genel Yay›nYönetmeni Boris Klementyev:

O¤lumu Türk okulunavermemi kimseistememifltiШеф-редактор газеты «Известия – Санкт-Петербург» Борис Клементьев:

«Мне не советовалиотдавать сына втурецкий лицей»

80-летиеЧингиза Айтматоваотмечали без него

CengizAytmatov’suz80. yaflkutlamas›

Türkiye fiyat›7.50 TL.

Президент Турции Абдуллах Гюль оценил турецко-российские отношения:

«Наше многоплановое сотрудничество будет развиваться»

Cumhurbaflkan› Abdullah Gül Türkiye-Rusya iliflkilerini de¤erlendirdi:“Çok boyutlu ortakl›¤›m›z derinleflecek”

Гюлен в СМИ мира

Gülen dünyabas›n›nda

редактор editör

å ÌÓ„Ó ‚ÂÏÂÌË ÔÓ¯ÎÓ Ò ÚÂı ÔÓ, Í‡Í Ì‡¯ÂÊÂÍ‚‡Ú‡Î¸Ì˚È ÊÛ̇Î, ‚‚Ë‰Û ÌÂÍÓÚÓ˚ıÔ˘ËÌ, ÔËÓÒÚ‡ÌÓ‚ËÎ Ò‚ÓÈ ‚˚ÔÛÒÍ. á‡

‰Ó΄ËÈ „Ó‰ ‚˚¯ÎË Î˯¸ ÒÔˆˇθÌ˚ ËÁ‰‡ÌËfl ‚ä‡Á‡ıÒÚ‡ÌÂ Ë äË„ËÁËË. ùÚÓÚ „Ó‰ ÒڇΠÔÂËÓ‰ÓÏ„ÎÛ·ÓÍÓ„Ó ÓÒÏ˚ÒÎÂÌËfl ÔӉ·ÌÌÓÈ ‰Ó ÒÂ„Ó ÏÓÏÂÌÚ‡‡·ÓÚ˚ Ë ‚ÂÏÂÌÂÏ ÔÓÒÚÓÂÌËfl Ô·ÌÓ‚ ̇ ·Û‰Û˘ÂÂ.

ä‡Í ‚˚ ÔÓÏÌËÚÂ, ÔÓ˜ÚË Ì‡ ͇ʉÓÏ Ó·˘ÂÏÒÓ·‡ÌËË è·ÚÙÓÏ˚ ÑˇÎÓ„ Ö‚‡ÁËfl ÔÓ‰ÌËχÎÒfl‚ÓÔÓÒ Ó ‚˚ÔÛÒÍ ÊÛ̇· «ÑÄ» ̇ ÌÂÒÍÓθÍËıflÁ˚͇ı. ÑÓÏËÌËÓ‚‡ÌË ÛÒÒÍÓ„Ó Ë ÚÛˆÍÓ„ÓflÁ˚ÍÓ‚ ÔÓ ‡ÒÔÓÒÚ‡ÌÂÌÌÓÒÚË ‚ ‚‡ÁËÈÒÍÓÏ„ËÓÌ ÔÓÒÎÛÊËÎÓ Ô˘ËÌÓÈ ÛÚ‚ÂʉÂÌËflÔÓÒΉÌËı ‚ ͇˜ÂÒÚ‚Â flÁ˚ÍÓ‚ ÔÛ·ÎË͇ˆËË. ᇠ‰ÂÒflÚ¸ÎÂÚ ÒÛ˘ÂÒÚ‚Ó‚‡ÌËfl ̇¯Â„Ó ÊÛ̇· ̇Ӊ˚ ̇¯ËıÒÚ‡Ì ÔÓ¯ÎË ‰Ó΄ËÈ ÔÛÚ¸ ÔÓÁ̇ÌËfl ‰Û„ ‰Û„‡.àÌÚÂÂÒ ÒÓ ÒÚÓÓÌ˚ ̇ÒÂÎÂÌËfl „ËÓÌÓ‚, „‰Â ‚˚¯ÎËÚÂχÚ˘ÂÒÍË ÔËÎÓÊÂÌËfl Í ÊÛ̇ÎÛ, ÔÓÒÎÛÊËÎÔËÏÂÓÏ Ë ‰Îfl ‰Û„Ëı ÒÚ‡Ì-Û˜‡ÒÚÌËÍÓ‚è·ÚÙÓÏ˚. èÓ˝ÚÓÏÛ ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏÓÒÚ¸ Ô‚Ӊ‡ÊÛ̇· ̇ ÏÌÓ„ÓflÁ˚˜Ì˚È ÙÓÏ‡Ú Ò„ӉÌflÓÙÓÏÎflÂÚÒfl ‚ ÍÓÌÍÂÚÌ˚È ÔÓÂÍÚ, Ë ‡·ÓÚ‡ ‚ ˝ÚÓÈӷ·ÒÚË ÔÓ‰ÓÎʇÂÚÒfl...

ÑÂÒflÚ¸ ÎÂÚ – ÌÂχÎ˚È ÒÓÍ ‰Îfl β·Ó„Ó ËÁ‰‡ÌËfl.ÑÓÒÚ‡ÚÓ˜Ì˚È ‰Îfl ÔÓÒÚÓÂÌËfl Ô·ÌÓ‚ ̇ ·Û‰Û˘ÂÂ,ÓÔˇflÒ¸ ̇ ÓÔ˚Ú ÔÓ¯Î˚ı ÎÂÚ. èÓ‰‚Ó‰fl ËÚÓ„ ˝ÚÓÏÛÔÂËÓ‰Û ÊËÁÌË ÊÛ̇· Ë Ô˚Ú‡flÒ¸ ÓˆÂÌËÚ¸ÔӉ·ÌÌÛ˛ ‡·ÓÚÛ ÒÓ ÒÚÓÓÌ˚, Ï˚ ÒÔÓÒËÎË Ò·fl:«ëÏÓ„ÎË ÎË Ï˚ ÔÓÒÚÓËÚ¸ ‰Ë‡ÎÓ„? ä‡ÍË ÚÂÏ˚ÓÚ‡ÁËÎË ÒÚ‡Ú¸Ë ÊÛ̇·? ì ͇ÍÓ„Ó ÍÓ΢ÂÒÚ‚‡˜ËÚ‡ÚÂÎÂÈ Ì‡¯ÎË ÓÌË ÓÚÍÎËÍ? ä‡ÍÓ‚ ‚Í·‰ ÊÛ̇· ‚ÒÓÁ‰‡ÌË ÏÓÒÚ‡ ‰ÛÊ·˚ ÏÂÊ‰Û Ì‡Ó‰‡ÏË Ì‡¯Â„Ó„ËÓ̇? ä‡ÍÓ ‡ÒÒÚÓflÌË Ï˚ ÔÂÓ‰ÓÎÂÎË Ì‡ ÔÛÚË ÍÒ¸ÂÁÌÓÏÛ Ë Û‚‡Ê‡ÂÏÓÏÛ ËÁ‰‡Ì˲?..» ÖÒÚ¸ ‰‚ÂÔ˘ËÌ˚, ÍÓÚÓ˚ ÔÓ‰ÚÓÎÍÌÛÎË Ì‡Ò Í ÔÓ‰Ó·ÌÓÏۇ̇ÎËÁÛ. ëË·, ̇¯Â‰¯‡fl Ò‚Ó χÚ¡θÌÓ‚˚‡ÊÂÌË ‚ ÊÛ̇Π«ÑÄ», ÓÔˇÂÚÒfl ̇Òӄ·ÒÓ‚‡ÌÌÓÒÚ¸ ‰ÂÈÒÚ‚ËÈ Ó·˙‰ËÌË‚¯ËıÒfl ‚Ó ËÏflÓ·˘ÂÈ ˆÂÎË Î˛‰ÂÈ, Ô‰ÒÚ‡‚Îfl˛˘Ëı ‡ÁÌ˚ ÒÚ‡Ì˚.èÓÌflÚË «Ö‚‡ÁËfl» ÚÂflÂÚ Ò‚ÓÈ ÒÏ˚ÒÎ, ÍÓ„‰‡ÓÚÒÛÚÒÚ‚ÛÂÚ Í‡Í‡fl-ÚÓ Â„Ó ˜‡ÒÚ¸. å˚ ‰ÓÎÊÌ˚ ·˚Ú¸ ‚Ò‚ÏÂÒÚÂ. Ç ÍÓ̈ 2006 „Ó‰‡ Ï˚ ÔÓÚÂflÎË åÂËíËÙÓÌÂÌÍÓ, ÍÓÚÓ‡fl ÍÓ„‰‡-ÚÓ Á‡fl‚Ë· ÓÌÂÓ·ıÓ‰ËÏÓÒÚË ÒÓÁ‰‡ÌËfl ËÁ‰‡ÌËfl, ÔÓ‰Ó·ÌÓ„ÓÊÛ̇ÎÛ «ÑÄ» , ‚ ˲Ì Ôӯ‰¯Â„Ó „Ó‰‡ – óËÌ„ËÁ‡ÄÈÚχÚÓ‚‡, ÍÓÚÓ˚È Ì‡Á‚‡Î ÊÛ̇Π‚ËÁËÚÌÓÈ͇ÚÓ˜ÍÓÈ Ö‚‡ÁËË. ç‡ ÔÛÚË ‰Ë‡ÎÓ„‡ ‚ÔÂÂ‰Ë ¯ÎË,ÔËÁ˚‚‡fl Ì‡Ò Á‡ ÒÓ·ÓÈ, Ú‡ÍË ËÁ‚ÂÒÚÌ˚ β‰Ë, ͇ÍÄ̇, êÓÒÚËÒ·‚ ê˚·‡ÍÓ‚, ï‡ÛÌ íÓ͇Í, éÎʇÒëÛÎÂÈÏÂÌÓ‚, ÉËÛÎË Ä·҇ÌËfl, åÛıÚ‡ ò‡ı‡ÌÓ‚,ÅÓËÒ å‡Ë‡Ì, àθ·Â éÚ‡ÈÎ˚, îÂÚıÛηı ɲÎÂÌ ËÏÌÓ„Ë ‰Û„ËÂ... òÎÓ ‚ÂÏfl, Ë ‰Ë‡ÎÓ„, ‚ÓÒÔÂÚ˚ÈÓ‰ÌËÏ ËÁ ̇¯Ëı ̇ÒÚ‡‚ÌËÍÓ‚, ‰ÓÎÊÂÌ ·˚ÎÔÓ‰ÓÎʇڸÒfl. éÌ ‚ÓÁÓ‰ËÎÒfl ÒÌÓ‚‡...

Ç ÔÓ¯ÎÓÏ ÌÓÏ ̇¯Â„Ó ÊÛ̇· Ï˚ ÔËÒ‡ÎË Ó‰ÛıÓ‚ÌÓÏ Îˉ ԇ‚ÓÒ·‚ÌÓ„Ó Ïˇ ë‚flÚÂȯÂÏè‡Úˇı ÄÎÂÍÒËË II. ùÚÓÚ ÌÓÏ Ï˚ ÔÓÒ‚fl˘‡ÂϘÂÎÓ‚ÂÍÛ, β·ËÏÓÏÛ ÏÌÓ„ËÏË, ˉÂË ÍÓÚÓÓ„ÓÛ‚‡Ê‡˛Ú, «èËÏ ‰Ë‡ÎÓ„‡ ‚ ÒÓ‚ÂÏÂÌÌÓÏ ÏË»îÂÚıÛηıÛ É˛ÎÂÌÛ. à‰Âfl ÒÓÁ‰‡ÌËfl ˝ÚÓ„Ó ÌÓχÔË̇‰ÎÂÊËÚ Ì‡¯ËÏ ÓÒÒËÈÒÍËÏ ÍÓÎ΄‡Ï. å˚„ÎÛ·ÓÍÓ ÔËÁ̇ÚÂθÌ˚ ËÏ Á‡ ÔӉ·ÌÌÛ˛ ËÏˇ·ÓÚÛ ‚ ‚ˉ ӈÂÌÓÍ, ÍÓÏÏÂÌڇ˂, ÒÚ‡ÚÂÈ,Ó·ÂÒÔ˜˂¯Ëı Ëı ÌÂÓˆÂÌËÏ˚È ‚Í·‰ ‚ ÔÓ‰„ÓÚÓ‚ÍÛ˝ÚÓ„Ó ËÁ‰‡ÌËfl.

Ç ÌÓÏ ‚˚ ̇ȉÂÚ ÔÓ‰Ó·ÌÛ˛ ËÌÙÓχˆË˛ ÓÛÍÓ‚Ó‰ÒÚ‚Â è·ÚÙÓÏ˚, Ӊ̇ÍÓ, ‡Á¯ËÚ ‰‡Ú¸‚‡Ï ͇ÚÍÛ˛ ËÌÙÓχˆË˛ Ó· ËÁÏÂÌÂÌËflı,ÔÓËÁӯ‰¯Ëı Û Ì‡Ò Á‡ ÔÓÒΉÌËÈ ÔÂËÓ‰. çÓ‚˚ÏÔ‰Ò‰‡ÚÂÎÂÏ è·ÚÙÓÏ˚ ·˚Î ËÁ·‡Ì çÛ·Ìé‡Á‡ÎËÌ, ÒÓÔ‰Ò‰‡ÚÂÎÂÏ ÒڇΠï‡ÛÌ íÓ͇Í, ‡„Â̇θÌ˚Ï ÒÂÍÂÚ‡ÂÏ Ì‡Á̇˜ÂÌ àÒχËÎ í‡Ò.

Ü·ÂÏ ‚‡Ï ÔËflÚÌÓ„Ó ˜ÚÂÌËfl... ꇉ˚ ÌÓ‚ÓÈ‚ÒÚÂ˜Â Ò ‚‡ÏË! �

Uzun bir süre oldu… Her üç ayda bir yay›nahaz›rlad›¤›m›z dergimiz, elimizdeolmayan sebeplerden dolay› bir y›ld›r

sadece Kazakistan ve K›rg›zistan ekleriyle yay›nadevam ediyordu. Bu durum, kendimizi hem kon-trol etme hem de yenileme ad›na önemli birimkan sa¤lad›.

Hat›rlarsan›z, Diyalog Avrasya Platformu’nunhemen her Kurul toplant›s›nda DA dergisinin çokdilli olmas› gerekti¤i yönünde fikirler dile getiril-miflti. Fakat bu co¤rafyada en yayg›n iletiflim dille-rinin Türkçe ve Rusça olmas› bu iki dili, “yay›n dili”olarak benimsememizde etkin rol oynad›. Aradangeçen on y›lda dergimiz arac›l›¤›yla yap›lan yay›n-larla, birbirimizi tan›ma ve anlamada epey yolal›nd›. Ek yay›nlar›m›z›n ç›kt›¤› yerlerde bölgehalklar› taraf›ndan be¤eniyle okunuyor olmas›,di¤er üye ülkelerimiz için de örnek oldu… Bu ne-denle “dergimizin çok dilli olmas› gerekti¤i” fikriart›k projelefltiriliyor… Bu konuda haz›rl›klar›m›zvar…

On y›l, yay›nc›l›kta önemli bir süre… Geriye ba-k›p, ileriye dönük muhasebe yapmak için yeterli…“Diyalogda nereye geldik, bu zamana kadar hangialanlarda yay›n yap›ld›, bu yay›nlar ne kadar okurbuldu, dergimizin bölge diyaloguna ciddi bir kat-k›s› oldu mu, ilkeli ve dürüst bir yay›nc›l›k ad›nabir mesafe kat edildi mi?” gibi sorular› kendimizesorduk. Bizi bu muhasebeye iten iki sebep vard›:Bu dergiyi ç›kartan güç, hep birlikte el ele verip te-sis edilen sinerjiydi. Avrasya, birimiz olmadan an-lams›zd›… Hepimiz beraber olmal›yd›k… DA gibibir dergiye duyulan ihtiyac› dile getiren Mery Tri-fonenko’yu 2006 y›l›n›n bafllar›nda, bu dergiyi birkartvizit yapan Cengiz Aytmatov’u da geçti¤imizHaziran’da kaybettik… Bize diyalogda yol gösterendi¤er entellektüellerimiz Anar, Rostislav Ribakov,Harun Tokak, Olcas Süleymenov, Giuli Alasania,Muhtar fiahanov, Boris Marian, ‹lber Ortayl›, Fet-hullah Gülen ve di¤er entellektüellerdi... Zamanilerliyordu ama bir ayd›n›m›z›n iflaretiyle bundanon y›l önce bafllayan diyalog devam etmeliydi… Di-yalog yeniden dirilmeliydi…

‹flte bu yeniden diriliflte; geçen say›m›zdaOrtodoks dünyas›n›n ruhani lideri Patrik II.Aleksey’i ifllemifltik, bu say›m›zda ise çok seveniolan ve fikirlerine de¤er verilen “Modern DünyadaBir Diyalog Öncüsü” Fethullah Gülen’i dosyakonusu yapt›k. Zira o, hayat›n› diyalo¤a ve hoflgö-rüye adam›fl birisi. Bu fikir Rus meslektafllar›m›z-dan geldi. Haz›rlanan dosyaya yorum, de¤erlen-dirme ve röportajlar›yla ciddi destek verdiler, ken-dilerine teflekkür ederiz…

Say›m›zda platformumuzun etkinlikleri hak-k›nda detayl› haber bulacaks›n›z ama k›saca birbilgi verelim. Yeni Dönem Baflkan›m›z NurlanOrazalin, Platform Eflbaflkan›m›z Harun Tokak,Genel Sekreterimiz ‹smail Tas oldu…

‹yi okumalar dile¤iyle… Yeniden merhaba! �

И сновадиалог...

Yeniden

diyalog…

Сила, нашедшаясвое материальное

выражение вжурнале «ДА»,опирается на

согласованностьдействий

объединившихсяво имя общей цели

людей,представляющих

разные страны.Понятие «Евразия»теряет свой смысл,

когда отсутствуеткакая-то его часть.

Bu dergiyi ç›kartan

güç, hep birlikte el

ele verip tesis edilen

sinerjidir. Avrasya,

birimiz olmadan

anlams›z.

Платформа Диалог Евразия

Diyalog Avrasya Platformu Председатель Baflkan

Нурлан Оразалин Nurlan Orazalin

Сопредседатель EflbaflkanХарун Токак Harun Tokak

Генеральный секретарь Genel SekreteriИсмаил Тас ‹smail Tas

Редакторы отделов Alan Editörleri

Политика Siyaset Bilimi: Бушра Эрсанлы Büflra Ersanl›, Cоциология Sosyoloji: Умит Мерич Ümit Meriç

Kультура Kültür: Джемаль Ушак Cemal Uflak, Экономика Ekonomi: Кадир Дикбаш Kadir Dikbafl

При участии Katkıda Bulunanlar

Владимир Авдеев Vladimir Avdeyev, Елена Калинина Elena Kalinina

Юнус Шен Yunus fien, Сезер Чакмак Sezer Çakmak, Дилек Чакмак Dilek Çakmak

Консультативный совет Dan›flma Kurulu

АНАР ANAR (Азербайджан Azerbaycan), Абиш Кекильбаев Abifl Kekilbayev, Гарифулла Эсим Garifulla Esim,

Мухтар Шаханов Muhtar fiahanov (Казахстан Kazakistan), Асан Ормушев Asan Ormuflev (КыргызстанK›rg›zistan), Ростислав Рыбаков Rostislav R›bakov (Российская Федерация Rusya Federasyonu),Халиль Иналджик Halil ‹nalc›k, Кемаль Карпат Kemal Karpat, Ильбер Ортайлы ‹lber Ortayl›,

Халит Рефиг Halit Refi¤, Мете Тунчай Mete Tunçay (Турция Türkiye)

Ответственность за статьи, опубликованные в журнале, несут авторы. Yaz›lar›n sorumlulu¤u yazarlar›na aittir, dergiyi ba¤lamaz.

Координатор журнала в РФ Rusya Federasyonu KoordinatörüАли Сами Йылдырым Ali Sami Y›ld›r›m

Координатор журнала в Анкаре Ankara KoordinatörüФарук Эрбильгин Faruk Erbilgin

Отдел маркетинга Abone, Reklam ve Da¤›t›mШабен Гюль fiaben Gül ([email protected])

Координатор журнала в Казахстане Kazakistan KoordinatörüАли Челикбаш Ali Çelikbafl

Управ. информационным отделом ‹stihbarat ve Haber Bölüm fiefiСалих Яйладжы Salih Yaylac›

Дизайн Görsel Tasar›mASR Дизайн (Мурат Аджар) ASR Grafik (Murat Acar)

Адрес Yönetim Yeri, ‹mtiyaz Sahibi ve Sorumlu Müdür Adresi: Cumhuriyet Cad. No: 209/4 Harbiye-‹stanbul/TürkiyeТел Tel: +90 (212) 232 17 51 Факс Faks: +90 (212) 231 82 34Bask›: Renk Matbaas› / Davutpafla - ‹stanbul Tel: +90 (212) 612 11 27

Представительства Temsilcilikler:

Турция Türkiye +90 (212) 232 17 51Азербайджан Azerbaycan ([email protected]) +994 (12) 498 17 24

Грузия Gürcistan ([email protected]) +995 (32) 93 43 76Казахстан Kazakistan ([email protected]) +7 (327) 291 31 60

Кыргызстан K›rg›zistan ([email protected]) +996 (312) 59 65 30Молдова Moldova ([email protected]) +373 (79) 76 70 83

Монголия Mo¤olistan ([email protected]) +34 29 66 32 54 63

Нахчеван Nahç›van ([email protected]) +994 502 12 02 17Российская Федерация Rusya Federasyonu ([email protected]) +7 (495) 514 13 83

Татарстан Tataristan ([email protected]) +7 (843) 238 18 47Башкортостан Baflk›rdistan ([email protected]) +7 (3472) 66 58 38

Таджикистан Tacikistan ([email protected]) +992 (372) 24 91 83Туркменистан Türkmenistan ([email protected]) +99 (312) 41 14 05-06-07Украина Ukrayna ([email protected]) +38 (044) 235 66 53

Türkiye’de fiyat›: 7.50 YTL. KKTC’de fiyat›: 8.50 YTL. Y›ll›k abone bedeli: 28 YTL., ö¤renciler için: 25 YTL. Avrupa: 30 EURO, ABD: 35 USDAbone hesap numaralar›: Asya Kat›l›m Bankas› A.fi. fiiflli fiubesi, YTL: 5-186593-1 USD: 186593-2 EURO: 186593-7.

TC. Ziraat Bankas› Afi. Osmanbey fiubesi (850) YTL: 45359102-5001 USD: 45359102-5002 EURO: 45359102-5003 Posta çeki no: 1612101

Подписной индекс: 83156 Каталог Пресса России

Журнал «ДА» зарегистрирован в Министерстве по делам печати, телерадиовещания и средств массовых коммуникаций Российской Федерации

Свидетельство о регистрации: ПИ № 77-5826 от 07.12. 2000 В России и странах СНГ цена договорная

Журнал «ДА» зарегистрирован в Министерстве культуры, информации и спорта Республики Казахстан. Свидетельство о регистрации: 5878-Ж

www.daplatform.org • [email protected]

Диалог начинается с «да». Diyalog ‘evet’le bafllar.

Журнал «ДА» – издание Платформы Диалог ЕвразияDA dergisi bir Diyalog Avrasya Platformu yay›n›d›r.

Ежеквартальный международный культурно-интеллектуальный журналÜç ayl›k uluslararas› düflünce ve kültür dergisi

Весна 2009, 28 номер Bahar 2009, Say›: 28Yayg›n Süreli Yay›n / T. C. Kültür Bakanl›¤› Sertifika No: 1106-34-002992

Учредители ‹mtiyaz SahibiВ Турции: от имени АО «Фон Да Ажанс Хизм. Сан. ве Тидж.» Эркам Туфан Айтав.

В РФ: НО «Фонд содействия развитию Центра восточной литературы Российской государственной библиотеки»Fon Da Ajans Hizm. San ve Tic. Afi. ad›na

Erkam Tufan Aytav

Ответственный редактор Sorumlu Yaz› ‹flleri MüdürüДженгиз Шимшек Cengiz fiimflek

Главный консультант Yazar-Bafldan›flmanМехмет Гюндем Mehmet Gündem

Редакторы русских текстов Rusça RedaktörleriАлександр Полещук Aleksandr Polefluk, Марина Меланьина Marina Melanina

Редколлегия Yay›n KuruluАзербайджан Azerbaycan

Низами Джафаров Nizami Caferov

Иса Хабиббейли ‹sa Habipbeyli

Мустафа Саатчи Mustafa Saatçi

Сулейман Окумуш Süleyman Okumufl

Грузия Gürcistan

Гиули Аласания Giuli Alasania

Тамаз Гамкрелидзе Tamaz Gamkrelidze

Нона Гамбашидзе Nona Gambaflidze

Ясин Аслан Yasin Aslan

Казахстан Kazakistan

Кансеит Абдезули Kanseyit Abdezul›

Олжас Сулейменов Olcas Süleymenov

Кыргызстан K›rg›zistan

К. Молдокасымов K. Moldokas›mov

Мустафа Башкурт Mustafa Baflkurt

Монголия Mo¤olistan

Цедендорж Дашдондов Ts. Dafldandov

Молдова Moldova

Мехмет Зор Кая Mehmet Zor Kaya

Борис Мариaн Boris Marian

Российская Федерация Rusya Federasyonu

Михаил Мейер Mihail Meyer

Леонид Сюкияйнен Leonid Sükiyainen

Татьяна Филиппова Tatyana Filippova

Александр Ручкин Aleksandr Ruçkin

Евгений Дугин Yevgeniy Dugin

Дамир Исхаков Damir ‹shakov

Разиль Валеев Razil Valeyev

Расим Хуснутдинов Rasim Husnutdinov

Борис Клементьев Boris Klementyev

Сельман Гюлен Selman Gülen

Таджикистан Tacikistan

Мехмон Бахти Mehmon Bahti

Муминшо Каноатов Muminflo Kanoatov

Эмсал Коч Emsal Koç

Турция Türkiye

Мехмет Алтан Mehmet Altan

Токтамыш Атеш Toktam›fl Atefl

Бешир Айвазоглу Beflir Ayvazo¤lu

Ниязи Октем Niyazi Öktem

Авни Озгурель Avni Özgürel

Мехмет Сарай Mehmet Saray

Эдибе Созен Edibe Sözen

Туркмениcтан Türkmenistan

Джемиль Йылдыз Cemil Y›ld›z

Украина Ukrayna

Владимир Сергейчук Vladimir Sergeyçuk

Исмаил Керимов ‹smail Kerimov

Гокхан Демир Gökhan Demir

Алексей Чебукин Aleksey Çebukin

Иван Драч ‹van Draç

Богдан Андрусышин Bogdan Andrus›flin

кто такой фетхуллах гюлен? fethullah gülen kimdir?

содержание

Пример диалога в современном мире:

Фетхуллах Гюлен Modern dünyada bir diyalog öncüsü:

Fethullah GülenПример диалога в современном мире: Фетхуллах Гюлен Леонид Сюкияйнен

Modern dünyada bir diyalog öncüsü: Fethullah GülenLeonid Sükiyainen 8

Раскрыть глаза и души Владимир Авдеев

Gözleri, gönülleri açmak...Vladimir Avdeyev 14

Идейное пространство Гюлена Нодир Одилов

Gülen’in fikir dünyas›Nadir Odilov 18

Самый влиятельный интеллектуал мираНагима Байтенова

Dünyan›n en etkili entelektüeliNagima Baytenova 22

Cлышать другого, а потом себяБорис Клементьев

Yan›ndakini duymakBoris Klementyev 26

ученые рассказывают о гюлене ayd›nlar gülen’i anlat›yor

içindekiler

гюлен об образовании gülen’in e¤itim anlay›fl›

Учить миру в школе добраОльга Карабанова

‹yilik okulunda bar›fl ö¤retmekOlga Karabanova 32

Школа, открывшая новыеперспективы Тимофей Нешитов

Yeni ufuklar açan okul Timofey Neflitov 36

Заслуженный почетГиули Аласания

Hak edilmifl bir onur Giuli Alasaniya 40

идеи гюлена на мировой арене gülen’in fikirleri uluslararas› arenada

Турецкие школы на первойстранице New York Times

Türk okullar› New YorkTimes’›n manfletinde 78

Приглашение к диалогуКонстантин Зиновьев

Diyalo¤a davetKonstantin Zinovyev 80

Газеты «Известия» и «Заман» – заразвитие российско-турецкихотношений

‹zvestiya ve Zaman’dan Rus-Türk iliflkilerine destek 82

80-летие Айтматоваотмечали без него

Aytmatov’suz 80. yafl kutlamas› 114

Терпимость и дискриминация вобразованииДженгиз Шимшек

E¤itimde hoflgörü ve ayr›mc›l›k Cengiz Simflek 118

VIII общее собраниеПлатформы Диалог Евразиясостоялось в АнтальеСезер Чакмак

Diyalog Avrasya Platformu VIII.Genel Kurul toplant›s›Antalya’da yapıldıSezer Çakmak 124

США / ABD

Россия / Rusya

Англия / ‹ngiltere

44вопросы ученых к гюлену ayd›nlar gülen’e sordu

«Это движение не являетсязаслугой одного человека»Р. Рыбаков - Н. Емельянова - Н. Назирова

“Bu hareket bir kifliyemaledilmemeli”R. R›bakov - N. Emelyanova - N. Nazirova 52

«Сегодня отношения с Россией лучше, чемв прошлом, а завтра будут еще лучше»Татьяна Филиппова

“Rusya’yla iliflkilerimiz bugün iyi,yar›n daha iyi olacak”Tatyana Filippova 60

«Ислам не предлагаетдетальной формы политического режима» Леонид Сюкияйнен

“‹slam, aç›kça bir siyasi rejim önermez”Leonid Sukiyainen 69

Интервью журналуForeign Policy

Foreign Policy’ninGülen röportaj› 75

гюлен в сми мира gülen dünya bas›n›nda

Почувствовать разницуТатьяна Филиппова

Fark› hissetTatyana Filippova 94

«Наше многоплановоесотрудничество будетразвиваться» Абдуллах Гюль

“Çok boyutluortakl›¤›m›zderinleflecek”Abdullah Gül 90

Встретимся в детском садуБеседовал: Гекхан Демир

Ana okulunda buluflalımKonuflan: Gökhan Demir 106

Дворцовый фарфорШабен Гюль

Saray porselenlerifiaben Gül 100

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

Пример диалога в современном мире:

Фетхуллах Гюлен Modern dünyada

bir diyalog öncüsü:

Fethullah Gülen

èÛ·ÎËÍÛÂÏ˚ ÓÚ‚ÂÚ˚ îÂÚıÛηı‡É˛ÎÂ̇ ̇ ‚ÓÔÓÒ˚ ÓÒÒËÈÒÍËıÛ˜ÂÌ˚ı Ë ÊÛ̇ÎËÒÚÓ‚

ÔË‚ÎÂ͇˛Ú Í Ò· ‚ÌËχÌË ÚÂÏ, ˜ÚÓÓÌË Óڇʇ˛Ú Ò‡Ï˚ ‚‡ÊÌ˚ ‡ÒÔÂÍÚ˚Û˜ÂÌËfl ÚÛˆÍÓ„Ó ÏÛÒÛθχÌÒÍÓ„ÓÏ˚ÒÎËÚÂÎfl, Â„Ó ‚Á„Îfl‰˚ ̇ÚÂÓÎӄ˘ÂÒÍËÂ, ÍÛθÚÛÌ˚Â,̇‚ÒÚ‚ÂÌÌÓ-‰ÛıÓ‚Ì˚Â Ë ÔÓÎËÚ˘ÂÒÍËÂÔÓ·ÎÂÏ˚, ‚ÓÎÌÛ˛˘Ë ÒÓ‚ÂÏÂÌÌ˚ÈÏË Ë ÓÒÒËÈÒÍÓ ӷ˘ÂÒÚ‚Ó. èÂʉ‚Ò„Ó, ·ÓÒ‡˛ÚÒfl ‚ „·Á‡ Ú ÏÓÏÂÌÚ˚ ‚ÓÚ‚ÂÚ‡ı îÂÚıÛηı‡ ɲÎÂ̇, ÍÓÚÓ˚Â

ÔÓÁ‚ÓÎfl˛Ú ÔÓÌflÚ¸ „·‚ÌÓ ‚ Â„Ó Ë‰Âflı ËÚÂÏ Ò‡Ï˚Ï ‡Á‚ÂflÚ¸ ÒÓÏÌÂÌËfl, ËÌÓ„‰‡‚ÒÚ˜‡˛˘ËÂÒfl ‚ ÔÛ·ÎË͇ˆËflıÓÒÒËÈÒÍËı ëåà Ó Â„Ó ÍÓ̈ÂÔˆËflı ˉÂflÚÂθÌÓÒÚË.

èÂʉ ‚Ò„Ó, îÂÚıÛηı ɲÎÂÌÔÓ‰˜ÂÍË‚‡ÂÚ, ˜ÚÓ Ú‡Í Ì‡Á˚‚‡ÂÏÓ«‰‚ËÊÂÌË ɲÎÂ̇» Ì fl‚ÎflÂÚÒflÒÚÛÍÚÛÌÓ ÓÙÓÏÎÂÌÌÓÈ,ˆÂÌÚ‡ÎËÁÓ‚‡ÌÌÓÈ Ë ÙÓχθÌÓÈÓ„‡ÌËÁ‡ˆËÂÈ. ꘸ ˉÂÚ Ó ÒÓ‚ÏÂÒÚÌ˚ıÛÒËÎËflı ÏÌÓ„Ëı ËÌÚÂÎÎÂÍÚÛ‡ÎÓ‚,ÂÎË„ËÓÁÌ˚ı ‰ÂflÚÂÎÂÈ, ËÒÒΉӂ‡ÚÂÎÂÈ Ë

кто такой фетхуллах гюлен? fethullah gülen kimdir?

8 Д И А Л О Г Н А Ч И Н А Е Т С Я С « Д А »

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

Пример диалога в современном мире:

Фетхуллах Гюлен Леонид Сюкияйнен

Доктор юридических наук, профессор ГУ – Высшая школа экономики (РФ).

Modern dünyada bir diyalog öncüsü:

Fethullah Gülen

Leonid Sukiyainen

Prof. Dr., Ekonomi Üniversitesi (Rusya).

Rus bilim adam› ve gazetecileri-nin sorular›na Say›n Gülen’inverdi¤i cevaplar, bu önde gelen

Türk Müslüman düflünürünün ö¤reti-sinin en önemli noktalar›n›, moderndünya ve Rus kamuoyunu ilgilendirendini anlay›fl, kültürel, manevi ve politikproblemlerini nazara alan görüflleriniyans›tt›¤› için ilgi çekicidir. Gülen’incevaplar›ndaki fikirlerinin en önemlinoktalar›n› aç›klayan ve Rus bas›n›nda

ДИАЛОГ ЕВРАЗИЯ ВЕСНА 2009, 28 НОМЕР

Встреча Фетхуллаха Гюленас Папой Иоанном Павлом II.

Ватикан, 1998 г.

Fethullah Gülen, 1998y›l›nda Vatikan’da Papa II.

John Paul ile görüfltü.

ÔÂÔÓ‰‡‚‡ÚÂÎÂÈ, Ó·˙‰ËÌÂÌÌ˚ı Ó·˘ËÏˈÂÎflÏË Ë Ê·ÌËÂÏ ÔÓÔ‡„‡Ì‰ËÓ‚‡Ú¸Ë‰ÂË ÚÓ·ÌÚÌÓÒÚË, ‰Ë‡ÎÓ„‡, ‚˚ÒÓÍÓÈ̇‚ÒÚ‚ÂÌÌÓÒÚË Ë ÔÓÁËÚË‚ÌÓ„Ó‚Á‡ËÏÓ‰ÂÈÒÚ‚Ëfl ‚ ÛÒÎÓ‚ËflıÒÓ‚ÂÏÂÌÌÓ„Ó Ïˇ. ùÚÓ Í‡Ò‡ÂÚÒfl ˇÍÚË‚ÌÓ Ó·ÒÛʉ‡ÂÏ˚ı ‚ ÓÒÒËÈÒÍËıëåà «ÚÛˆÍËı ¯ÍÓλ, ËÎË «¯ÍÓÎɲÎÂ̇». ç‡ Ò‡ÏÓÏ ‰ÂΠ˝ÚË Û˜Â·Ì˚ÂÛ˜ÂʉÂÌËfl ‚ÓÁÌËÍÎË ÔÓ ˜‡ÒÚÌÓÈËÌˈˇÚË‚Â Ë ÒÓÁ‰‡˛ÚÒfl ‡Á΢Ì˚ÏËÓ·˘ÂÒÚ‚ÂÌÌ˚ÏË Ó„‡ÌËÁ‡ˆËflÏË.燂ÂÌÓÂ, ÛÔÓÏË̇ÌË ËÏÂÌË É˛ÎÂ̇ ‚Ò‚flÁË Ò Ëı ‰ÂflÚÂθÌÓÒÚ¸˛ Ó·˙flÒÌflÂÚÒflÚÂÏ, ˜ÚÓ ‚ Û͇Á‡ÌÌ˚ı ¯ÍÓ·ı ‰Â·ÂÚÒfl‡ÍˆÂÌÚ Ì‡ ÚÂÒÌÓÈ Ò‚flÁË Ó·Û˜ÂÌËfl‡Á΢Ì˚Ï ‰ËÒˆËÔÎËÌ‡Ï Ì‡ Ò‡ÏÓÏÔ‰ӂÓÏ ÏËÓ‚ÓÏ ÛÓ‚Ì ҂ÓÒÔËÚ‡ÌËÂÏ Û˜ÂÌËÍÓ‚ ‚ ‰Ûı ۂ‡ÊÂÌËfl‰Û„ Í ‰Û„Û, ÓÚˈ‡ÌËfl ‡Á΢ËÈÏÂÊ‰Û Î˛‰¸ÏË ÔÓ ÔËÁ̇ÍÛ ËıÂÎË„ËÓÁÌÓÈ, ̇ˆËÓ̇θÌÓÈ ËΡÒÓ‚ÓÈ ÔË̇‰ÎÂÊÌÓÒÚË.

á‡Ú‡„Ë‚‡fl ‚ÓÔÓÒ Ó Ô‡‚‡ı ˜ÂÎÓ‚ÂÍ‡Ë ‰ÂÏÓ͇ÚËË, ÚÛˆÍËÈ Ï˚ÒÎËÚÂθ‰Â·ÂÚ ‡ÍˆÂÌÚ Ì‡ ÚÓÏ, ˜ÚÓ Ô‡‚‡ ËÒ‚Ó·Ó‰˚ ÓÚ‰ÂθÌÓ„Ó ˜ÂÎÓ‚Â͇ Ì ÏÓ„ÛÚÔËÌÓÒËÚ¸Òfl ‚ ÊÂÚ‚Û ËÌÚÂÂÒ‡ÏÍÓÎÎÂÍÚË‚‡ Ë Ó·˘ÂÒÚ‚‡. óÚÓ Ê ͇҇ÂÚÒfl‰ÂÏÓ͇ÚËË, ÚÓ Ú‡ÍÓÈ ÔÓÎËÚ˘ÂÒÍËÈÂÊËÏ Ò Â„Ó ÓÒÌÓ‚Ì˚ÏË Ô‡‚‡ÏË ËÒ‚Ó·Ó‰‡ÏË ‚ ̇˷Óθ¯ÂÈ ÒÚÂÔÂÌËÓڂ˜‡ÂÚ ÍËÚÂËflÏ ËÒ·χ. ùÚ‡ ÊÂÓˆÂÌ͇ ÏÓÊÂÚ ·˚Ú¸ ‡ÒÔÓÒÚ‡ÌÂ̇ ̇ÂÒÔÛ·ÎË͇ÌÒÍÛ˛ ÙÓÏÛ Ô‡‚ÎÂÌËfl ‚Ò‡‚ÌÂÌËË Ò ÏÓ̇ıËÂÈ.

îÂÚıÛηı ɲÎÂÌ ‰‡ÂÚ Ó˜Â̸„ÎÛ·ÓÍÛ˛ ÓˆÂÌÍÛ ÒÓÒÚÓflÌËflÒÓ‚ÂÏÂÌÌÓ„Ó ËÒ·χ Ë ÏÛÒÛθχÌÒÍÓ„ÓÏˇ. Ç ˜‡ÒÚÌÓÒÚË, ÓÌ ÓÚϘ‡ÂÚ, ˜Úӄ·‚̇fl ÔÓ·ÎÂχ ÒÓ‚ÂÏÂÌÌÓ„ÓÏÛÒÛθχÌË̇ ÒÓÒÚÓËÚ ‚ ÌÂÒÔÓÒÓ·ÌÓÒÚˇÒÒχÚË‚‡Ú¸ ËÒÎ‡Ï ‚ ‰ËÌÒÚ‚Â ‚ÒÂıÂ„Ó ÒÚÓÓÌ Ë ÔÓfl‚ÎÂÌËÈ. àÏÂÌÌÓ ˝ÚÓÔÂÔflÚÒÚ‚ÛÂÚ ÚÓÏÛ, ˜ÚÓ·˚ ËÒÎ‡Ï ÒÚ‡ÎÒ‰ÒÚ‚ÓÏ ÔÂÓ‰ÓÎÂÌËfl ÚÂı ÚÛ‰ÌÓÒÚÂÈ,Ò ÍÓÚÓ˚ÏË ‚ÒÚ˜‡ÂÚÒfl ÒÓ‚ÂÏÂÌÌ˚ȘÂÎÓ‚ÂÍ. é‰ÌÓ‚ÂÏÂÌÌÓ Ó·‡˘‡ÂÚÒfl‚ÌËχÌË ̇ ÚÓ, ˜ÚÓ Ì‡¯ ÏË ÌÛʉ‡ÂÚÒfl‚ Ó·˙‰ËÌÂÌËË Ï‡Ú¡θÌÓ„Ó Ë‰ÛıÓ‚ÌÓ„Ó, ‚ ‚ÓÁÓʉÂÌËË ËÒÚËÌÌÓÈ̇‚ÒÚ‚ÂÌÌÓÒÚË Ë ÍÛθÚÛ˚. àÏÂÌÌÓÔÓ˝ÚÓÏÛ, ÔÓ ÏÌÂÌ˲ îÂÚıÛηı‡É˛ÎÂ̇, ÂÎË„Ëfl ‚ ·Û‰Û˘ÂÏ ‰ÓÎÊ̇ËÏÂÚ¸ ·Óθ¯Â Á̇˜ÂÌËÂ, ˜ÂÏ Ò„ӉÌfl.

íÓθÍÓ Ì‡ ˝ÚÓÏ ÔÛÚË ÒÓ‚ÂÏÂÌÌ˚ȘÂÎÓ‚ÂÍ ÒÏÓÊÂÚ Ó·ÂÒÚË ‚ÌÛÚÂÌÌ˛˛„‡ÏÓÌ˲, ÔÓÍÓÈ Ë Û‚ÂÂÌÌÓÒÚ¸. äÒÓʇÎÂÌ˲, ÍÓÌÒÚ‡ÚËÛÂÚ îÂÚıÛηıɲÎÂÌ, Ì˚Ì ËÒÎ‡Ï Á̇˛Ú Ë ÔÓÌËχ˛ÚÔÓ‚ÂıÌÓÒÚÌÓ Ë, ˜ÚÓ Â˘Â ‚‡ÊÌÂÂ, Ò‡ÏËÏÛÒÛθχÌ Ì ‚Ò„‰‡ ‚ÂÌÓÔ‰ÒÚ‡‚Îfl˛Ú ËÒÎ‡Ï Í‡Í ‚ÂÛ ËÍÛθÚÛÛ ‰Û„ËÏ. Ç ˝ÚÓÏ ÓÚÌÓ¯ÂÌËË͇ÈÌ ‚‡ÊÌÓ ‚ÌÓ‚¸ ÒÓ‰ËÌËÚ¸ ‚ÂÛ Ë̇ÛÍÛ. í‡ÍÓÈ ÔÓ‰ıÓ‰ ‡ÒÍ˚‚‡ÂÚ „·‚ÌÓ‚ Û˜ÂÌËË îÂÚıÛηı‡ ɲÎÂ̇.

뇂ÌË‚‡fl Ò‚ÓË ‚Á„Îfl‰˚ ÒÍÓ̈ÂÔˆËflÏË ÏÛÒÛθχÌÒÍËıÂÙÓχÚÓÓ‚ ‚ÚÓÓÈ ÔÓÎÓ‚ËÌ˚ ïIï ‚.– ̇˜‡Î‡ XX ‚. îÂÚıÛηı ɲÎÂÌÓÚϘ‡ÂÚ ‚Â‰Û˘Û˛ ˜ÂÚÛ Û˜ÂÌËflåÛı‡Ïω‡ Ä·‰Ó – ÓÚ‡ÊÂÌË ‚ ÌÂÏ‚ÓÔÂÈÒÍÓ„Ó Ï‡Ú¡ÎËÁχ ËÔÓÁËÚË‚ËÁχ. ÖÒÎË Â„ËÔÂÚÒÍËÈ

zaman zaman yay›nlanan Gülen’inteflvik etti¤i e¤itim faaliyetleri hakk›n-daki flüpheleri kald›rmaya yard›meden unsurlar üzerinde dural›m.

Öncelikle Gülen bu hareketin bellibir merkezden yönetilen resmi bir ku-rum olmad›¤›n›n alt›n› çiziyor. Gülenhareketi olarak adland›r›lan hareketmodern dünya flartlar›nda ayn› amaç-lar› tafl›yan hoflgörü, diyalog, ahlak veiflbirli¤i fikirlerinin prati¤e dökülmesi-ni isteyen birçok entelektüel, din ada-m›, araflt›rmac› ve e¤itimcinin çabala-r›n› içine almaktad›r. Rus bas›n›ndaçok konuflulan, ‘Türk okullar›’ veya ‘Gü-len okullar›’ olarak adland›r›lan e¤itimkurumlar› için de ayn› fleyi söyleyebili-

fethullah gülen kimdir? кто такой фетхуллах гюлен?

D ‹ Y A L O G E V E T ’ L E B A fi L A R 9

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

D‹YALOG AVRASYA BAHAR 2009, SAYI: 28

Так называемое «движение Гюлена» не является структурнооформленной, централизованной и формальной

организацией. Речь идет о совместных усилиях многихинтеллектуалов, религиозных деятелей, исследователей и

преподавателей, объединенных общими целями ижеланием пропагандировать идеи толерантности, диалога,высокой нравственности и позитивного взаимодействия

в условиях современного мира.

Gülen hareketi olarak adland›r›lan hareket modern dünya

flartlar›nda ayn› amaçlar› tafl›yan hoflgörü, diyalog, ahlak

ve iflbirli¤i fikirlerinin prati¤e dökülmesini isteyen birçok

entelektüel, din adam›, araflt›rmac› ve e¤itimcinin

çabalar›n› içine almaktad›r.

Фетхуллах Гюлен с журналистами, учеными,деятелями культуры и искусства на церемонии

вручения премии «Толерантность», учрежденнойФондом журналистов и писателей Турции

Fethullah Gülen, Gazeteciler ve Yazarlar Vakf›’n›nHoflgörü Ödül töreninde Türkiye’nin farkl›

kesimlerinden gazeteci, ayd›n ve sanatç›lar›ylabirlikte

Ï˚ÒÎËÚÂθ Û‰ÂÎflÎ ÓÒÌÓ‚ÌÓ ‚ÌËχÌËÂÔÓÎËÚ˘ÂÒÍËÏ Ë ÒӈˇθÌ˚ÏÔÓ·ÎÂÏ‡Ï ÏÛÒÛθχÌÒÍÓ„Ó Ïˇ,ÓÒÚ‡‚Îflfl ‚ ÚÂÌË ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏÓÒÚ¸‚ÓÁ‚‡˘ÂÌËfl Í ‰ÛıÓ‚Ì˚Ï Ì‡˜‡Î‡ÏËÒ·χ, ÚÓ Ò‡Ï îÂÚıÛηı ɲÎÂÌ Ò˜ËÚ‡ÂÚÔËÓËÚÂÚÌ˚ÏË Ì‡Ô‡‚ÎÂÌËflÏË ‚‚ÓÁÓʉÂÌËË ËÒ·χ „ÎÛ·ÓÍÓ ÛÒ‚ÓÂÌËÂÂÎË„ËÓÁÌ˚ı ÓÒÌÓ‚ ËÒ·χ. èÓ Â„ÓÏÌÂÌ˲, ÚÓθÍÓ Ú‡ÍËÏ Ó·‡ÁÓÏÏÛÒÛθχÌ ÏÓ„ÛÚ Ô‡‚ËθÌÓÔ‰ÒÚ‡‚ËÚ¸ Ò‚Ó˛ ‚ÂÛ ÒÓ‚ÂÏÂÌÌÓÏÛÏËÛ. èÓÎËÚ˘ÂÒÍË ‰‚ËÊÂÌËfl ÔÓ‰Ù·„ÓÏ ËÒ·χ, ̇ӷÓÓÚ, ÌÂÒÛÚ ‚ Ò·ÂÓÔ‡ÒÌÓÒÚ¸ ÓÚıÓ‰‡ ÓÚ ËÒÚËÌÌÓ„Ó ËÒ·χ,‡ÁÓ·˘ÂÌËfl ÏÛÒÛÎ¸Ï‡Ì ‚ÏÂÒÚÓ ËıÓ·˙‰ËÌÂÌËfl.

íÛˆÍËÈ Û˜ÂÌ˚È ‡ÒÍ˚‚‡ÂÚÚÂÒÌÛ˛ Ò‚flÁ¸ ‚ ËÒ·Ï ÒÓ·ÒÚ‚ÂÌÌÓÂÎË„ËË Ë Ì‡ÛÍË. éÌ ÔÓ‰˜ÂÍË‚‡ÂÚ, ˜ÚÓÒ‡ÏÓ „·‚ÌÓ ‚ ËÒ·Ï Á‡Íβ˜‡ÂÚÒfl ‚‰ÛıÓ‚ÌÓÏ Ò‡ÏÓÒӂ¯ÂÌÒÚ‚Ó‚‡ÌËË Ë̇ۘÌÓÏ ÓÒ‚ÓÂÌËË ÇÒÂÎÂÌÌÓÈ.îÂÚıÛηı ɲÎÂÌ ÔÓ‰˜ÂÍË‚‡ÂÚ, ˜ÚÓ ‚ÔË̈ËÔ ËÒÎ‡Ï ÌÂÔÓÒ‰ÒÚ‚ÂÌÌÓ ÌÂÁ‡Ú‡„Ë‚‡ÂÚ ‚ÓÔÓÒ˚ ÔÓÎËÚËÍË. é‰Ì‡ÍÓÌÂÍÓÚÓ˚ ̇ԇ‚ÎÂÌËfl ËÒ·ÏÒÍÓÈÏ˚ÒÎË ‰Â·˛Ú ‡ÍˆÂÌÚ ËÏÂÌÌÓ Ì‡ ˝ÚËıÔÓ·ÎÂχı. èÓ˝ÚÓÏÛ, ‚ÏÂÒÚÓ ÚÓ„Ó, ˜ÚÓ·˚ÔÓÌËχڸ ‰ÊËı‡‰ Í‡Í ‰ÛıÓ‚ÌÓ-̇‚ÒÚ‚ÂÌÌÓ ӷÌÓ‚ÎÂÌËÂ, ÓÌË ‰Â·˛ÚÒÚ‡‚ÍÛ Ì‡ ÔÓÎËÚ˘ÂÒÍÛ˛ ‰ÂflÚÂθÌÓÒÚ¸,ÍÓÚÓ‡fl Ó˜Â̸ ˜‡ÒÚÓ ÔËÌÓÒËÚÏÛÒÛÎ¸Ï‡Ì‡Ï Ì ÔÓθÁÛ, ‡ ‚‰.îÂÚıÛηı ɲÎÂÌ Ò˜ËÚ‡ÂÚ, ˜ÚÓ ‚ÒÂÍβ˜Â‚˚ ÔÓ·ÎÂÏ˚ ÏÛÒÛθχÌÒÍÓ„ÓÏˇ ‰ÓÎÊÌ˚ ¯‡Ú¸Òfl, ÔÂʉ ‚Ò„Ó,ÔÛÚÂÏ ‡Á‚ËÚËfl Ó·‡ÁÓ‚‡ÌËfl Ë‚ÓÁÓʉÂÌËfl ËÒ·ÏÒÍÓÈ Ì‡Û˜ÌÓÈÏ˚ÒÎË.

ç‡ Â„Ó ‚Á„Îfl‰, Á‡ ÍÓÌÙÎËÍÚ˚, ̉ÍÓ‚ÓÁÌË͇˛˘Ë ÏÂÊ‰Û ÏÛÒÛθχÌÒÍËÏÏËÓÏ Ë á‡Ô‡‰ÓÏ, ÌÂÒÛÚÓÚ‚ÂÚÒÚ‚ÂÌÌÓÒÚ¸ Ó·Â ÒÚÓÓÌ˚. îÂÚıÛηı

кто такой фетхуллах гюлен? fethullah gülen kimdir?

10 Д И А Л О Г Н А Ч И Н А Е Т С Я С « Д А »

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

ДИАЛОГ ЕВРАЗИЯ ВЕСНА 2009, 28 НОМЕР

Присужденные Гюлену награды1995: «Благодарственная грамота» фонда «Мехметчик»

1996: «Награда за толерантность» от Фонда турецких промышленников и бизнесменов (ТУСИАВ)

1997: «Специальная награда в области образования» от Турецкого образовательного фонда

1999: Награда Фонда «Ипекйолу»

2001: «Награда за выдающееся служение» от Ассоциации турецких писателей

2004: Награда «За вклад в создание мира» от Киргизского фонда «Нравственность»

2005: Премия ЮНЕСКО за пропаганду идеалов терпимости и ненасилия

Ald›¤› baz› ödüller1995: Mehmetçik Vakf› “Teflekkür Berat›”1996: Türk Sanayici ve ‹fladamlar› Vakf› (TÜS‹AV) “Hoflgörü Ödülü” 1997: Türk E¤itim-Sen “24 Kas›m E¤itim Özel Ödülü”1999: “‹pekyolu Vakf› Ödülü”2001: Türkiye Yazarlar Birli¤i “Üstün Hizmet Ödülü”2004: K›rg›zistan Ruhaniyet Vakf› Taraf›ndan “Bar›fla Katk›” Ödülü2005: UNESCO “Hoflgörü ve Diyalo¤a Katk›” Ödülü

На взгляд Гюлена, законфликты, нередковозникающие междумусульманским миром иЗападом, несутответственность обестороны.

Gülen’e göre Müslüman

dünyas› ile Bat› aras›nda

oluflan çat›flmalarda iki

taraf da sorumluluk

tafl›maktad›r.

ɲÎÂÌ ÓÚϘ‡ÂÚ, ˜ÚÓ Ì„‡ÚË‚ÌÓÂÓÚÌÓ¯ÂÌËÂ Í ËÒ·ÏÛ ÔÓÓÈ Ó·˙flÒÌflÂÚÒflÌÂÒÔÓÒÓ·ÌÓÒÚ¸˛ Ò‡ÏËı ÏÛÒÛθχ̄ÎÛ·ÓÍÓ Ô‰ÒÚ‡‚ËÚ¸ ËÒ·Ï, ÔÓ͇Á‡Ú¸‚ÒÂÏÛ ÏËÛ Â„Ó Ì‡ÒÚÓfl˘Û˛ ÔËÓ‰Û. Äá‡Ô‡‰ Ó˜Â̸ ˜‡ÒÚÓ ‚ Ò‚ÓÂÏ ÓÚÌÓ¯ÂÌËË ÍËÒ·ÏÛ ÔÂÒΉÛÂÚ ÔÓÎËÚ˘ÂÒÍËÂËÌÚÂÂÒ˚ Ë ÒÓÁ̇ÚÂθÌÓ ÙÓÏËÛÂÚÓ·‡Á ËÒ·χ Í‡Í ÒËÎ˚, ‰Â·˛˘ÂÈÒÚ‡‚ÍÛ Ì‡ ÚÂÓ.

îÂÚıÛηı ɲÎÂÌ Ó·‡˘‡ÂÚ‚ÌËχÌË ̇ ÚÓ, ˜ÚÓ ÔÂӷ·‰‡˛˘Â ‚ËÒ·Ï ‰ÛıÓ‚ÌÓ-̇‚ÒÚ‚ÂÌÌÓ ̇˜‡ÎÓÎÂÊËÚ ‚ ÓÒÌÓ‚Â Ë Â„Ó ÓÚÌÓ¯ÂÌËfl ÍÏËÒÍËÏ ‚ÓÔÓÒ‡Ï. Ç ˜‡ÒÚÌÓÒÚË, ÓÌ„Ó‚ÓËÚ, ˜ÚÓ ËÒÚËÌÌ˚È ÏÛÒÛÎ¸Ï‡Ì ÌÂÚÓθÍÓ ÔË‚ÂÊÂÌ Ò‚ÓÂÈ ‚ÂÂ, ÌÓ Ë˜ÂÒÚÌÓ ÓÚÌÓÒËÚÒfl Í ‰Û„ËÏ Î˛‰flÏ.Ö‰ËÌÒÚ‚Ó ÂÎË„ËÓÁÌÓ„Ó Ë ÏËÒÍÓ„Ó,Ô‰‡ÌÌÓÒÚË ÄηıÛ Ë ‚ÂÌÓÒÚË Ò‚ÓÂÏÛ‰ÓÎ„Û ÔÓ ÓÚÌÓ¯ÂÌ˲ Í ‰Û„ËÏ –‚‡ÊÌÂȯ ͇˜ÂÒÚ‚Ó ËÒÚËÌÌÓ‚ÂÛ˛˘Â„Ó. èÓ˝ÚÓÏÛ, Í‡Í ÔÓ‰˜ÂÍË‚‡ÂÚÛ˜ÂÌ˚È, ËÒÎ‡Ï ÓÒÌÓ‚‡Ì ̇ „‡ÏÓÌËˉۯË, ‡ÁÛχ, Ò‰ˆ‡, ˜Û‚ÒÚ‚ Ë ‚ÓÎË.äÓÏ ÚÓ„Ó, ÓÒÓ·Û˛ ˆÂÌÌÓÒÚ¸ ‚ ËÒ·ÏÂËÏÂÂÚ ÒÂϸfl. íÓθÍÓ ‚ ÒÂϸ ˜ÂÎÓ‚ÂÍÏÓÊÂÚ ‚ÓÒÔËÚ‡Ú¸ ‚ Ò· ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏ˚‰ÛıÓ‚Ì˚Â Ë Ì‡‚ÒÚ‚ÂÌÌ˚ ͇˜ÂÒÚ‚‡,ÍÓÚÓ˚ ÔÓÏÓ„‡˛Ú ÂÏÛ ‚ ÔÓÒÚËÊÂÌËËËÒÚËÌ˚ Äηı‡.

îÂÚıÛηı ɲÎÂÌ ÔÓ‰˜ÂÍË‚‡ÂÚÓÒÓ·Ó Á̇˜ÂÌË ‰Ë‡ÎÓ„‡ Ë ‚Á‡ËÏÓÒ‚flÁÂÈ‚ ÒÓ‚ÂÏÂÌÌÓÏ ÏËÂ. éÌ ÓÚϘ‡ÂÚ, ˜ÚÓËÒÎ‡Ï ‚Ò„‰‡ ‚ÓÒÔËÌËχΠÎÛ˜¯Ë‰ÓÒÚËÊÂÌËfl ÚÂı ÍÛθÚÛ Ë ˆË‚ËÎËÁ‡ˆËÈ,Ò ÍÓÚÓ˚ÏË ÓÌ ‚ÒÚ˜‡ÎÒfl ̇ÔÓÚflÊÂÌËË Ò‚ÓÂÈ ËÒÚÓËË. à Ò„ӉÌflÏÛÒÛθχÌÒÍËÈ ÏË ÌÛʉ‡ÂÚÒfl ‚ËÒÔÓθÁÓ‚‡ÌËË ÔÓÁËÚË‚ÌÓ„Ó ÓÔ˚Ú‡‰Û„Ëı ÒÚ‡Ì. ÑˇÎÓ„ Ô‚‡ÚËÎÒfl ‚ËÏÔ‡ÚË‚ ÒÓ‚ÂÏÂÌÌÓÒÚË.

Ç Á‡Íβ˜ÂÌË ÓÒÓ·Ó ÓÚÏÂÚËÏ‚˚ÒÓÍÛ˛ ÓˆÂÌÍÛ ÚÛˆÍËÏ Ï˚ÒÎËÚÂÎÂÏÓÚÌÓ¯ÂÌËÈ Ë ÔÂÒÔÂÍÚË‚ÒÓÚÛ‰Ì˘ÂÒÚ‚‡ ÏÂÊ‰Û êÓÒÒËÂÈ ËíÛˆËÂÈ. èÓ Â„Ó ÏÌÂÌ˲, ÏÂÊ‰Û ‰‚ÛÏflÒڇ̇ÏË ÂÒÚ¸ Ó˜Â̸ ÏÌÓ„Ó Ó·˘Â„Ó.èÓ˝ÚÓÏÛ ÓÌË ‚ÒÂÈ Ò‚ÓÂÈ ËÒÚÓËÂÈ ËÍÛθÚÛÌ˚ÏË Ú‡‰ËˆËflÏË Ó·Â˜ÂÌ˚ ̇ÚÓ, ˜ÚÓ·˚ Ë„‡Ú¸ ÓÔ‰ÂÎfl˛˘Û˛ Óθ ‚ÔÓÎËÚËÍ ւ‡ÁËË. Ä ‰Îfl ˝ÚÓ„ÓÌÂÓ·ıÓ‰ËÏÓ ÎÛ˜¯Â Á̇ڸ ‰Û„ ‰Û„‡ ˉӂÂflÚ¸ ‰Û„ ‰Û„Û. �

riz. Bu e¤itim müesseseleri baz› seçkinsivil toplum kurulufllar›n›n insiyatifle-rine göre aç›lmaktad›r. Bu okullar›n fa-aliyetlerinin Gülen’in ismine ba¤lan-mas›; e¤itimci kadrolar›n yüksek kali-tede bir e¤itim vermelerinin yan›s›ra,genel ö¤retilerinde din, dil, ›rk farkl›l›k-lar›na sayg› kültürünü baz almalar›ylaaç›klanabilir.

‹nsan haklar› ve demokrasi konu-sunda da düflünür, bir grup veya top-lumun menfaatine bile olsa bir insa-n›n hak ve özgürlüklerinde k›s›tlamayap›lamayaca¤›n› vurguluyor. Demok-ratik rejimin ise ‹slam prensiplerine enuygun politik sistem oldu¤unu, ayn›flekilde cumhuriyet rejiminin de mo-narflik sistemden daha uygun bir yöne-tim flekli oldu¤unu ifade ediyor.

Fethullah Gülen modern ‹slam dün-yas›n› derinlemesine bir analize tabitutuyor. Modern Müslüman’›n enönemli problemi ‹slam’›, esaslar›na gö-re bütüncül bir flekilde yorumlayama-

mas›d›r. Bu temsil sorunu, modern in-san›n karfl›laflt›¤› zorluklar›n afl›lma-s›nda, ‹slam’›n sundu¤u çarelerin mu-hatap al›nmas›n› engellemektedir. Gü-len, dünyam›z›n maddiyat›n manevi-yatla ayn› zeminde eritilmesine, bu-nun sonucunda hakiki ahlak ve kültü-rün canland›r›lmas›na muhtaç oldu-¤una dikkat çekmektedir. Bu sebeple,Gülen’e göre, dinin gelecekte dahaönemli bir rol oynamas› gerekiyor. Sa-dece bu yolu seçen modern bir insan;kendi içinde uyum, huzur ve iman› his-sedecektir. Gülen, ‹slam’›n günümüz-de tam manas›yla tan›nmad›¤›n› veMüslümanlar›n ‹slam’› yaflay›fl ve kav-ray›fllar›yla tam manas›yla temsil ede-medi¤ini söylüyor. Bu hususta dini bi-limle tekrardan buluflturmak çokönemli. Bu kavray›fl Gülen ö¤retisininen önemli noktas›na ›fl›k tutmaktad›r.

Fethullah Gülen 19. ve 20. yüzy›ldayaflam›fl Müslüman reformcular›n fi-kirleriyle kendi görüfllerini k›yaslaya-rak, Muhammed Abduh ö¤retisininAvrupa materyalizm ve pozitivizmineözgü özellikler tafl›d›¤›n›n alt›n› çiz-mektedir. Abduh, inananlar›n ‹slam’›nmanevi de¤erlerine dönmeleri gerekti-¤inden çok; Müslüman dünyas›n›n po-litik ve sosyal problemlerine önem ve-rirken, Fethullah Gülen ‹slam’›n can-land›r›lmas›nda mevcut dini ilkelerinbenimsenmesinin daha önemli oldu-¤unu düflünmektedir. Gülen’e göre,Müslümanlar sadece bunun sayesindekendi inançlar›n› do¤ru bir flekilde mo-dern dünyaya tan›tabilirler. ‹slam bay-

fethullah gülen kimdir? кто такой фетхуллах гюлен?

D ‹ Y A L O G E V E T ’ L E B A fi L A R 11

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

D‹YALOG AVRASYA BAHAR 2009, SAYI: 28

Гюлен стал первопроходцем широкомасштабнойдеятельности в области диалога с

представителями других религий в турецкомобществе, в котором долгие века преобладает

мусульманское население.

Gülen, Türkiye gibi as›rlard›r Müslüman kimli¤ininhakim oldu¤u bir toplumda di¤er din

müntesipleriyle tarihte ender rastlanabilen geniflbir diyalog faaliyeti bafllatm›flt›r.

Фетхуллах Гюленподчеркивает особое

значение диалога ивзаимосвязей в

современном мире.

Fethullah Gülen, modern

dünyada diyalog ve

iflbirli¤inin öneminin alt›n›

çizmektedir.

ra¤›n› tafl›d›¤›n› iddia eden politik ha-reketler ‹slam’› özünden uzaklaflt›rmatehdidiyle birlikte, Müslümanlar› bir-lefltirmek bir yana; onlar› birbirindenay›rma tehlikesi tafl›maktad›rlar.

Türk düflünür ‹slam’›n karakteristi-¤inde bilim ile s›k› ba¤lar›n var oldu-¤una dikkat çekiyor. ‹slam’da maneviolarak kendini gelifltirme ve ilmi arafl-t›rmalar›n en önemli mefhumlar oldu-¤unun alt›n› çizmektedir. Ayr›ca Gülen‹slam’›n politik konulara de¤inmedi¤i-ni vurgulamaktad›r. Fakat ‹slam felse-fesinin baz› yönleri bu problemlere yö-neliktir. Bu yüzden islami felsefeyleoluflturulmaya çal›fl›lan siyasi ak›mlarcihad›n manevi inkiflaf olarak anlafl›l-mas› yerine, bilakis Müslümanlara za-rar veren politik faaliyetler gerçeklefl-tirmektedirler. Gülen, Müslüman dün-yas›n›n en önemli problemlerinin e¤i-tim ve ‹slam felsefesinin canland›r›l-mas› yoluyla çözülebilece¤ini düflün-mektedir.

Gülen’e göre Müslüman dünyas› ileBat› aras›nda oluflan çat›flmalarda ikitaraf da sorumluluk tafl›maktad›r. Gü-len, dünyada ‹slam’›n olumsuz bir

imaja sahip olmas› Müslümanlar›nkendi dinlerini dünyaya tan›tamama-s›ndan, gerçek ‹slam’› temsil edeme-mesinden kaynaklanmakta oldu¤u ka-n›s›ndad›r. Di¤er yandan Bat› da menfipolitik amaçlarla teröre dayal› bir ‹s-lam imaj› oluflturmufltur.

Fethullah Gülen modern dünyan›nen önemli sorunlar› hakk›nda, ‹slam’›nmanevi-ahlaki prensiplerinin ›fl›¤›ndahayat bulan fikirlerin esas›nda yat-makta olan çözüm yollar›na dikkatçekmektedir. Ayr›ca gerçek Müslümankendi dinine karfl› sad›k bir fert olmak-la birlikte, di¤er insanlara karfl› da dü-rüsttür. Günlük hayatta dinin yol gös-tericili¤ini prati¤e dökme, kendi so-rumluluklar›n› istikametli bir flekildeyerine getirme, dindar kiflinin anaözelliklerinin aras›nda yer almaktad›r.Bu yüzden ‹slam can, ak›l, kalp ve istek-lerin uyumuna dayanmaktad›r. Ayr›ca‹slam’da ailenin özel bir yeri vard›r. ‹n-san, Allah’›n indirdi¤i hakikatleriözümsemede gerekli olan manevi veahlaki özellikleri sadece aile ortam›ndakazanabilir.

Fethullah Gülen, modern dünyada

diyalog ve iflbirli¤inin öneminin alt›n›çizmektedir. ‹slam, tarih boyunca kar-fl›laflt›¤› kültür ve medeniyetlerin inki-flaf›n› her zaman iyi tahlil etmifltir. Gü-nümüzde Müslüman dünyas›n›n, di-¤er ülkelerin olumlu tecrübelerini kul-lanmaya ihtiyac› vard›r. Diyalog art›kça¤dafll›¤›n gerektirdi¤i bir mefhumhaline geldi.

Türk düflünürün Rusya ile Türkiyearas›ndaki iliflkileri ve iflbirli¤i pers-pektiflerini çok önemsedi¤ini belirt-mek gerek. Gülen’e göre, ülkelerimizaras›nda birçok ortak nokta vard›r. Buyüzden kendine has zengin tarihi vekültürel gelenekeleri bulunan Rusyaile Türkiye, Avrasya co¤rafyas›ndastratejik öneme sahip iki devlet. Bu dakarfl›l›kl› fleffafl›k ve güven esas›n› ge-rekli k›l›yor.�

кто такой фетхуллах гюлен? fethullah gülen kimdir?

12 Д И А Л О Г Н А Ч И Н А Е Т С Я С « Д А »

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

ДИАЛОГ ЕВРАЗИЯ ВЕСНА 2009, 28 НОМЕР

Гюлен называет главной бедой «дискриминацию»,первопричину всех конфликтов. Лечение этойсложной болезни основывается на взаимном

терпении и диалоге.

Gülen bütün çat›flmalar›n kayna¤›nda ayr›mc›l›¤›görmekte, ayr›mc›l›¤›n çözümünün de karfl›l›kl›

“hoflgörü ve diyalog”dan geçti¤ini belirtiyor.

ПроизведенияИз под пера Гюлена вышло большоеколичество книг, статей и стихотворныхпроизведений, охватывающих самые разныетемы. Своими 65 книгами, содержащимиболее 7000 статей и комментариев, в томчисле имеющих стихотворную форму, он внесогромный вклад в мир мысли. Наряду скнигами, периодически стали появляться истатьи автора, в феврале 1979 года – вжурнале «Sizinti», в 1988 году – в журнале«Yeni Umit», а позднее в журнале «Yagmur».Помимо этих изданий, его работы нашлиотражение и в некоторых других газетах ижурналах. В произведениях Гюлена, наряду срелигиозной нитью, пронизывающей все егоработы, прослеживаются и такие темы, какфилософия, общественная жизнь иобразование. Его книги были переведены наразличные языки, среди которых, в первуюочередь, следует отметить арабский,немецкий, китайский, французский,английский, испанский и русский языки.

Произведения,положенные на музыкуБолее 100 произведений из сборника стихов«Сломанный плектр» положены на музыку, дляних были написаны народные аранжировки исуфийские мотивы. Помимо этого, быливыпущены альбомы стихов, которые читаютпрофессиональные артисты, и альбомы, вкоторых песня сменяется стихотворнымиформами.

КонференцииГюлен провел более 500 конференций исеминаров как в Турции, так и в другихстранах. Темы конференций можнообозначить следующим образом:нравственность, любовь к Богу, правародителей, воспитание ребенка, значениемолитвы, метафизическая жизнь, караванстранников, мир души, слезы, общественнаяжизнь, судьба, Коран, поэма о братстве,чувство ответственности, бесконечный свет,вопросы и пути их решения, закят.

EserleriGülen’in çeflitli konular› ele alan çok say›dakitap, makale ve fliirleri mevcuttur. ‹kisi fliirkitab› olmak üzere 65 kitab›nda 7000’inüzerinde makale ve yorum yazarak fikir

dünyam›za büyük katk› sa¤lam›flt›r.Kitaplar›n›n yan›nda ilk say›s› fiubat 1979’daç›kan S›z›nt› dergisinde, 1988 y›l›nda Yeni Ümitdergisinde daha sonra da Ya¤mur dergisindeyaz›lar› periyodik olarak yay›nlanmaya bafllad›.Bunlar›n d›fl›nda baz› gazete ve dergilerde deyorum ve makaleleri yer almaktad›r.Eserlerinde dini ö¤retisinin etkisini görmekleberaber, Gülen daha çok din, felsefe,toplumsal yaflam ve e¤itimkonular›nda esere sahiptir.Eserleri baflta Arapça, Almanca,Çince, Frans›zca, ‹ngilizce,‹spanyolca ve Rusça olmak üzerede¤iflik dillere çevrilmifltir.

Bestelenmifl eserleriK›r›k M›zrap adl› fliir kitaplar›ndansanat müzi¤i, halk müzi¤i ve

tasavvuf müzi¤i olmak üzere yaklafl›k 100’ünüzerinde eseri bestelenmifltir. Bununla birliktefarkl› sanatç›lar›n okuduklar› fliir albümleriç›kar›lm›flt›r. Ayr›ca flark›-fliir düeti fleklindebestelenmifl albümleri de vard›r.

Konferanslar›Yurtiçi ve yurt d›fl›nda olmak üzere500’ün üzerinde seminer ve konferansvermifltir. Konferanslar›nda iflledi¤ikonular› flöyle s›ralayabiliriz: Ahlak,Allah sevgisi, Anne baba hakk›, Çocukterbiyesi, Duan›n ehemmiyeti, Fizikötesi hayat, Garipler Kervan›, Gönüldünyam›z, Gözyafllar›, ‹çtimai hayat,Kader, Kuran, Kardefllik destan›,Mesuliyet duygusu, Sonsuz Nur,Sorular ve Ç›k›fl Yollar›, Zekat.

Некоторые произведенияСомнения, порожденные веком (4 тома);Декларация; Эпоха и поколение (9томов); От семени к платану (2 тома);Горизонт молитвы (16 статей); Отпроцесса к процессу (5 томов); Кпроблемам современной молодежи; Втени веры (2 тома); Сущностьвоспитания; Судьба с позиции Книги иСунны; Изумрудные вершины сердца (4тома); Навстречу нашему миру;Сломанный плектр;Разбитый кувшин (8томов); критерии, или Огни в пути (4тома); Вера в потустороннюю жизнь;Призма (7 томов); Бесконечный свет (3тома); Метафизическое измерениебытия; Правда о сотворении и эволюция.

Kitaplar›ndan baz›lar›Asr›n Getirdi¤i Tereddütler (4 cilt),Beyan, Ça¤ ve Nesil (9 cilt), ÇekirdektenÇ›nara (2 cilt), Dua Ufku ( 16 yaz› ),Fas›ldan fas›la (5 cilt ), GünümüzdeGençli¤in Problemlerine Do¤ru, ‹nanc›nGölgesinde ( 2 cilt ), ‹rflad Ekseni, Kitapve Sünnet Perspektifinde Kader, Kalbin Zümrüt Tepeleri (4 cilt), Kendi Dünyam›za Do¤ru, K›r›k M›zrap (2 cilt), K›r›k Testi ( 8 cilt ), Ölçü veyaYoldaki Ifl›klar ( 4 cilt), Ölüm Ötesi Hayat,Prizma (7 cilt), Sonsuz Nur ( 3 cilt ),Varl›¤›n Metafizik Boyutu, Yarat›l›fl Gerçe¤i ve Evrim

fethullah gülen kimdir? кто такой фетхуллах гюлен?

D ‹ Y A L O G E V E T ’ L E B A fi L A R 13

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

D‹YALOG AVRASYA BAHAR 2009, SAYI: 28

ученые рассказывают о гюлене ayd›nlar gülen’i anlat›yor

14 Д И А Л О Г Н А Ч И Н А Е Т С Я С « Д А »

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

ДИАЛОГ ЕВРАЗИЯ ВЕСНА 2009, 28 НОМЕР

Раскрытьглаза идуши Владимир Авдеев

Исполнительный директор Института развития прессы (РФ).

Gözleri,

gönülleri

açmak...

Vladimir Avdeyev

Bas›n Geliflimtirme Enstitüsü baflkan yard›mc›s› (Rusya).

Фетхуллах Гюлен – не авторновых теорий итолкований. Он лекарь,способный раскрыть глазалюдям, убедить их, наконец,увидеть то, что годами ивеками находилось рядом сними.

Fethullah Gülen, yeni

ö¤retilerin ve

aç›klamalar›n yarat›c›s›

de¤ildir. O, insanlar›n

gözlerini hakikate

uyarabilen, yüz y›llard›r

yanlar›nda olan de¤erleri

görmelerine yard›m eden bir

hekimdir.

ä ‡Í ‚˚„Îfl‰ËÚ Ë‰Â‡Î¸Ì˚È ‰ÓÏ?äÓ̘ÌÓ, ͇ÒË‚˚È, Û˛ÚÌ˚È,ÔÓÒÚÓÌ˚È. äÓÏ̇Ú˚ ÏÓ„ÛÚ ·˚Ú¸

‡ÁÌ˚ÏË, ‚ ‡ÁÌÓÏ ÒÚËÎÂ, Ò ‡ÁÌÓÈÏ·Âθ˛, ‡ÁÌ˚Ï ˆ‚ÂÚÓÏ ÒÚÂÌ. çÓ ‚ ˆÂÎÓÏÓÌ ‰ÓÎÊÂÌ ·˚Ú¸ ‰ÓÏÓÏ, ‰ËÌÒÚ‚ÓÏ,Ó·˙‰ËÌË‚¯ËÏ Ëı Ë Ò‰Â·‚¯ËÏÌÂÔÓ‚ÚÓËÏ˚Ï Ë ÛÌË͇θÌ˚ÏÒÓÓÛÊÂÌËÂÏ.

ä‡Í ‚˚„Îfl‰ËÚ Ë‰Â‡Î¸Ì˚È Ò‡‰?íÂÌËÒÚ˚È, ͇ÒË‚˚È, χÌfl˘ËÈ. Ñ‚¸fl ËÍÛÒÚ‡ÌËÍË Ì ÔÓıÓÊË ‰Û„ ̇ ‰Û„‡, ͇ÍË ÔÎÓ‰˚, ÍÓÚÓ˚ ÓÌË ‰‡flÚ Î˛‰flÏ.

Ä Ë‰Â‡Î¸Ì‡fl ·Ë·ÎËÓÚÂ͇? ÅÓθ¯‡fl,‡ÁÌÓÓ·‡Á̇fl, ‰‡˛˘‡fl ÒÚÓθÍÓÛ‰Ó‚ÓθÒÚ‚Ëfl Ë ÔË˘Ë ‰Îfl Ô˚ÚÎË‚Ó„Ó Ûχ…

ì ‰Ó·Ó„Ó Ë ÏÛ‰Ó„Ó ıÓÁflË̇ Ò‡‰, ‰ÓÏ,·Ë·ÎËÓÚÂ͇ – ÏÌÓ„ÓÓ·‡ÁË ڇÍËıÌÂÔÓıÓÊËı Ë Ú‡ÍËı ÔÂ͇ÒÌ˚ıÔ‰ÏÂÚÓ‚, ‚¢ÂÈ Ë ‰‡Ó‚. à ÚÓθÍÓ‰Ó·˚È Ë ÏÛ‰˚È ÒÔÓÒÓ·ÂÌ ÔÓÌflÚ¸, ͇͂‡ÊÌÓ ÊËÚ¸ ÒÂ‰Ë ‡ÁÌÓÓ·‡ÁËfl, ҉·‚Â„Ó Ó„‡Ì˘Ì˚Ï Ë ÒÔÓÒÓ·Ì˚Ï ÒχÍÒËχθÌÓÈ ÔÓθÁÓÈ ÒÎÛÊËÚ¸ β‰flÏ.

äÓ„‰‡ fl ÔÓÁ̇ÍÓÏËÎÒfl ÒÓ ÒÚ‡Ú¸flÏËîÂÚıÛηı‡ ɲÎÂ̇, fl ÔÓ‰ÛχÎ, ˜ÚÓ ÛÏ ËÏӇθ ˝ÚÓ„Ó ˜ÂÎÓ‚Â͇ ÒÔÓÒÓ·Ì˚ ҉·ڸËÏÂÌÌÓ ˝ÚÓ – Ó·˙flÒÌËÚ¸ β‰flÏ ‚‡ÊÌÓÒڸ‰ËÌÒÚ‚‡ ‡ÁÌÓÓ·‡ÁËfl. éÌ Ô˯ÂÎ ‚ ˝ÚÓÚÏË, ˜ÚÓ·˚ Ó·˙flÒÌËÚ¸ ‡ÁÛÏÌÓÒÚ¸ ˈÂÎÂÒÓÓ·‡ÁÌÓÒÚ¸ ÊËÁÌË ‚ ÏËÂ,̇ÒÂÎÂÌÌÓÏ ‡ÁÌ˚ÏË Î˛‰¸ÏË,ı‡Ìfl˘ËÏË ‚ Ò· ËÒÚÓÍË ‡Á΢Ì˚ıÍÛθÚÛ, ÙËÎÓÒÓÙËÈ Ë ‚ÂÓ‚‡ÌËÈ. ÑÎflÏÂÌfl îÂÚıÛηı ɲÎÂÌ – Ì ‡‚ÚÓ ÌÓ‚˚ıÚÂÓËÈ Ë ÚÓÎÍÓ‚‡ÌËÈ. éÌ ÎÂ͇¸,ÒÔÓÒÓ·Ì˚È ‡ÒÍ˚Ú¸ „·Á‡ β‰flÏ, ۷‰ËÚ¸Ëı, ̇ÍÓ̈, ۂˉÂÚ¸ ÚÓ, ˜ÚÓ „Ó‰‡ÏË Ë‚Â͇ÏË Ì‡ıÓ‰ËÎÓÒ¸ fl‰ÓÏ Ò ÌËÏË. ùÚÓ Ú‡Í‚‡ÊÌÓ – ‡ÒÍ˚Ú¸ β‰flÏ „·Á‡… çÓ ˝ÚÓ –Î˯¸ Ô‚˚È ¯‡„. ÇÚÓÓÈ Ò‰Â·ڸÒÎÓÊÌÂÂ. ç‡‰Ó Û·Â‰ËÚ¸ Ëı ÔÓÚflÌÛÚ¸ ÛÍÛÚÓÏÛ, ÍÚÓ fl‰ÓÏ, Á‡„ÎflÌÛÚ¸ ‚ Â„Ó „·Á‡,ÛÒÎ˚¯‡Ú¸ Â„Ó „ÓÎÓÒ Ë Ò‰Â·ڸ „·‚ÌÓ –ÔÓÒÚ‡‡Ú¸Òfl ÔÓÌflÚ¸. èÓÌflÚ¸ – Á̇˜ËÚ‡ÒÍ˚Ú¸ „·Á‡ Ë ‰Û¯Ë.

çÓ ÂÒÚ¸ Ë ·ÓΠÔÓÒÚÓÈ ‚‡Ë‡ÌÚ –ÓÚÚÓÎÍÌÛÚ¸ ÔÓÚflÌÛÚÛ˛ ÛÍÛ, ÓÚ‚ÂÒÚË‚Á„Îfl‰ Ë Ò͇Á‡Ú¸ Ò·Â: «èÂÂ‰Ó ÏÌÓÈ – ÌÂÚ‡ÍÓÈ, Í‡Í fl. éÌ – ˜ÛÊÓÈ». Ç˚·‡Ú¸ Ú‡ÍÛ˛ÎËÌ˲ Ôӂ‰ÂÌËfl Ë ‚ Ò‡ÏÓÏ ‰ÂΠÔÓ˘Â:Ì ̇‰Ó ÔÓÒÚË„‡Ú¸ ÍÛθÚÛÛ ‰Û„Ó„Ó,ËÁÛ˜‡Ú¸ Â„Ó flÁ˚Í Ë ËÒÚÓ˲, ÔËÁ̇ڸ ÚÛÔÓÒÚÛ˛ ËÒÚËÌÛ, ˜ÚÓ ‚Ò Ï˚ ‰ÂÚË Â‰ËÌÓ„ÓÅÓ„‡. ä ÚÓÏÛ ÊÂ, ‚Ò„‰‡ ̇ȉÛÚÒfl β‰Ë,ÍÓÚÓ˚ «ÔÓÏÓ„ÛÚ»: Û͇ÊÛÚ Ì‡ ‡Á΢Ëfl ‚ÂÎË„ËÓÁÌ˚ı ÚÓÎÍÓ‚‡ÌËflı Ó‰ÌÓ„Ó Ë ÚÓ„ÓÊ ‚ÓÔÓÒ‡, ̇ÔÓÏÌflÚ Ó ÍÓÌÙÎËÍÚ‡ı Ë‚ÓÈ̇ı ÏÂÊ‰Û Òڇ̇ÏË. ëÎÓ‚ÓÏ, ҉·˛Ú‚ÒÂ, ˜ÚÓ·˚ ÚÓÌ͇fl ÌËÚ¸ ÏÂÊ‰Û Î˛‰¸ÏËÎÂʇ· ÌÂ Û ÌËı ‚ Û͇ı, Ò‚flÁ˚‚‡fl ÛÏ˚ ËÒ‰ˆ‡, ‡ ÏÂÊ‰Û ÌËÏË, ÒÓ ‚ÂÏÂÌÂÏÔ‚‡˘‡flÒ¸ ‚ ÔÓÔ‡ÒÚ¸.

Ñ‚‡‰ˆ‡ÚÓÂ Ë ‰‚‡‰ˆ‡Ú¸ Ô‚Ó ÒÚÓÎÂÚËflÓÚϘÂÌ˚ ÔÓfl‚ÎÂÌËÂÏ Ó˜Â̸ ‚‡ÊÌÓ„Ó ËÓÔ‡ÒÌÓ„Ó ÚÂÏË̇ – «ÒÚÓÎÍÌÓ‚ÂÌËÂ

ˆË‚ËÎËÁ‡ˆËÈ». à ÒÎÓÊÌÓÒÚ¸ Ò„ӉÌfl¯ÌÂÈÒËÚÛ‡ˆËË Á‡Íβ˜‡ÂÚÒfl ‚ ÚÓÏ, ˜ÚÓ ÚÂڸ„ÓÔÛÚË ÛÊ ÌÂÚ – Ï˚ Ô‰ ‚˚·ÓÓÏ: ËÎË‚ÒÚÛÔ‡Ú¸ ‚ ‰Ë‡ÎÓ„ Ë Ô˚Ú‡Ú¸Òfl ÔÓÌflÚ¸, ËÎËÔÓ‰ÓÎʇڸ ‡Ò¯ËflÚ¸ ÔÓÔ‡ÒÚ¸.

çÓ Â¯ËÚ¸Òfl ̇ ‰Ë‡ÎÓ„ χÎÓ. 燉ÓÛÏÂÚ¸ Â„Ó „‡ÏÓÚÌÓ Ë ˝ÙÙÂÍÚË‚ÌÓ‚˚Òڇ˂‡Ú¸. à ÓÒÌÓ‚ÓÈ ‚ ‚˚Òڇ˂‡ÌËËÚ‡ÍÓ„Ó ‰Ë‡ÎÓ„‡ ‰ÓÎÊ̇ ÒÚ‡Ú¸ Ó·˘‡flÒËÒÚÂχ ˆÂÌÌÓÒÚÂÈ Î˛‰ÂÈ, ÒÛ˘ÂÒÚ‚Û˛˘‡fl̇ áÂÏÎÂ, ÌÂÁ‡‚ËÒËÏÓ ÓÚ ÚÓ„Ó, Í Í‡ÍÓÏÛÍ·ÒÒÛ, ˝ÚÌÓÒÛ ËÎË ÍÓÌÙÂÒÒËË Ï˚ Ò·flÓÚÌÓÒËÏ. í‡ÍÓÈ ˆÂÌÌÓÒÚ¸˛ ÏÓÊÂÚ Ë‰ÓÎÊ̇ ÒÚ‡Ú¸ ÇÖêÄ.

«äÓθ ÒÂ‰Ë ÚÂı, ÍÚÓ ‚ÂÛÂÚ, Ó‰ÌË‚ÒÚÛÔËÎË ‚ ÒÔÓ Ò ‰Û„ËÏË, ÔËÏËËÚÂËı». ùÚÓ ËÁ˜ÂÌË ËÁ äӇ̇ (49:9)ɲÎÂÌ ÔË‚Ó‰ËÚ ‚ Ò‚ÓËı ÒÚ‡Ú¸flı ÌÂÒÎÛ˜‡ÈÌÓ. à ‰ÂÎÓ Á‰ÂÒ¸ Ì ÚÓθÍÓ ‚ÔËÏËÂÌËË, Ô‡ˆËÙËÁÏ ËÚÓ·ÌÚÌÓÒÚË. ùÚË ÒÎÓ‚‡ ËÏÂ˛Ú ·ÓÎÂÂÏÛ‰˚È Ë ‰Â‚ÌËÈ ÒÏ˚ÒÎ. ÇÒ Ï˚ –ıËÒÚˇÌÂ, ÏÛÒÛθχÌÂ, ËÛ‰ÂË, ·Û‰‰ËÒÚ˚ –‰ÂÚË Ó‰ÌÓ„Ó ÅÓ„‡. àÏÂÌÌÓ Ú‡Í fl ÔÓÌËχ˛ÒÎÓ‚‡ äӇ̇ Ó «ÚÂı, ÍÚÓ ‚ÂÛÂÚ».

àÒÚËÌ̇fl ‚‡ ÏÓÊÂÚ ÚÓθÍÓÓ·˙‰ËÌflÚ¸. é̇ Ì ÏÓÊÂÚ ÒÚ‡Ú¸ÔÓÚË‚Ó˜ËÂÏ. à ÒÚÓËÚ Ó̇ ̇ˆÂÌÌÓÒÚflı, ‰Ó͇Á‡‚¯Ëı Ò‚Ó˛ÌÂÁ˚·ÎÂÏÓÒÚ¸ ‚ Ú˜ÂÌË ‚ÂÍÓ‚. ùÚÓ –β·Ó‚¸, ‰ÂÚË, ̇¯Â ·Û‰Û˘ÂÂ, ̇¯‡ áÂÏÎfl.à ˝ÚË ÒÚ‡ËÌÌ˚Â, ÔÓʇÎÛÈ, ‰Ó·Ë·ÎÂÈÒÍËÂË ‰ÓÍÓ‡Ì˘ÂÒÍË ˆÂÌÌÓÒÚË ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏÓÔÓ‚ÚÓflÚ¸ β‰flÏ ÌÂÛÒÚ‡ÌÌÓ, ̇ÔÓÏË̇flËÏ, ˜ÚÓ ‚Ó‚‡ÎË ˆ‡Ë, ‡ ‰ÛÊËÎË Ì‡Ó‰˚,

‹deal bir ev düflünseydiniz akl›n›zanas›l bir yap› gelirdi? Tabi ki odalar›y-la, iç aksesuar›yla güzel, konforlu,

büyük bir ev... Ya ideal bir bahçe düflün-seydiniz hayalinizde nas›l bir bahçe olu-flurdu? Güzel, gölgeli, çekici... Bahçeniniçini süsleyen bu güzellikler kendine hashususiyetleriyle canl›lara bir hizmet su-nuyorlar... Peki ya ideal bir kütüphane?Nas›l bir kütüphane hayal edersiniz? Bil-giye müfltak bir dima¤a tatmin ve dü-flünme esas› afl›layan kitaplarla dolu;büyük ve görkemli bir kütüphane... Ev,kütüphane veya bahçe... Bu yap›lar›nhepsi kendi farkl›l›klar›n› uyumlu bir fle-kilde ayn› payda alt›nda birlefltiriyor.

Fethullah Gülen’in yaz›lar›yla tan›fl-t›ktan sonra, bu insan›n fikirleri ve ahla-ki normlar›n›n; etnik ve dini unsurlarfarkl› olsa bile insanlarla hoflgörü zemi-ninde bir arada yaflanabilece¤ini ve bufelsefeyi teorik ve pratik boyutlar›yla an-latabildi¤ini anlad›m. Say›n Gülen’infarkl› kültür, felsefe ve inanç kökleriniiçlerinde bar›nd›ran, birbirinden farkl›kültürlere sahip insanlar›n, yaflad›klar›dünyada bar›fl içinde yaflaman›n gereklioldu¤unu anlatmak için bu dünyayageldi¤ini düflünüyorum. Fethullah Gü-len’i yeni ö¤retilerin ve aç›klamalar›nyarat›c›s› olarak görmüyorum. O, insan-

ayd›nlar gülen’i anlat›yor ученые рассказывают о гюлене

D ‹ Y A L O G E V E T ’ L E B A fi L A R 15

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

D‹YALOG AVRASYA BAHAR 2009, SAYI: 28

Надо убедить их протянуть руку тому, кто рядом,заглянуть в его глаза, услышать его голос и сделать главное

– постараться понять.

Herkese diyalo¤u temsil eden bir dostluk eli uzatabilmek,

ruhunda tafl›d›¤› güzellikleri bedenin pencereleri olan

gözlere yans›tabilmek, karfl› cenah›n sesli düflünmesini

sa¤layabilmek ve en önemlisi onu anlamaya çal›flmak gerek.

ÍÓÌÙÎËÍÚÓ‚‡ÎË ‚·‰˚ÍË, ‡ ÒÓÁ‰‡‚‡ÎËÍÛθÚÛÛ ˝ÚÌÓÒ˚. çÂÓ·ıÓ‰ËÏÓÔÓÒ‚ÂÚËÚÂθÒÚ‚Ó: „ÛÎflÌÓÂ, ÏÂÚӉ˘ÌÓÂË ÍÓÔÓÚÎË‚ÓÂ.

ÑÎfl îÂÚıÛηı‡ ɲÎÂ̇ ˝ÚÓ Ì‚˚Á˚‚‡ÂÚ ÒÓÏÌÂÌËÈ. «ÇÂÏÂ̇ „Û·ÓÈÒËÎ˚ ÓÒÚ‡ÎËÒ¸ ‰‡ÎÂÍÓ ÔÓÁ‡‰Ë, – Ô˯ÂÚ ÓÌ.– Ç ÒÓ‚ÂÏÂÌÌÓÏ ÔÓÒ‚Â˘ÂÌÌÓÏ ÏˉËÌÒÚ‚ÂÌÌ˚È ÔÛÚ¸ ۷‰ËÚ¸ ‰Û„ËıÔËÌflÚ¸ Ú‚Ó˛ ÚÓ˜ÍÛ ÁÂÌËfl ÎÂÊËÚ ˜ÂÂÁÓ·ÓÒÌÓ‚‡ÌÌ˚ ‡„ÛÏÂÌÚ˚». à Ì ÒÎÛ˜‡ÈÌÓɲÎÂÌ Ò˜ËÚ‡ÂÚ Ì‡ÛÍÛ Ë Ó·‡ÁÓ‚‡ÌË ӉÌÓÈËÁ ‚Â΢‡È¯Ëı ˆÂÌÌÓÒÚÂÈ ÒÓ‚ÂÏÂÌÌÓ„ÓÏˇ. åÌ ‰Ó‚Ó‰ËÎÓÒ¸ ·˚‚‡Ú¸ ‚ ÚÛˆÍËı

Ó·‡ÁÓ‚‡ÚÂθÌ˚ı Û˜ÂʉÂÌËflı, „‰Â ËÏflɲÎÂ̇ ·Î‡„Ó„Ó‚ÂÈÌÓ Ë Û‚‡ÊËÚÂθÌÓÔÓËÁÌÓÒflÚ Ë Û˜ÂÌËÍË, Ë ÔÂÔÓ‰‡‚‡ÚÂÎË.à ÓÒÌÓ‚‡ Ó·Û˜ÂÌËfl ‚ ˝ÚËı ¯ÍÓ·ı ËÛÌË‚ÂÒËÚÂÚ‡ı – ‡Á‚ËÚË ÚÓ·ÌÚÌÓÒÚËË ÔÓÌËχÌËfl ÏÛθÚËÍÛθÚÛÌÓ„Ó̇ÒΉËfl ˜ÂÎӂ˜ÂÒÚ‚‡. íÓθÍÓ Ú‡Í ÏÓÊÌÓ‚ÓÒÔËÚ‡Ú¸ ‚ ̇¯ÂÏ ·ÂÒÔÓÍÓÈÌÓÏ ÏËÂ̇ÒÚÓfl˘Â„Ó ˜ÂÎÓ‚Â͇, ÒÔÓÒÓ·ÌÓ„ÓÒÏÓÚÂÚ¸ ‰‡ÎÂÍÓ ‚Ô‰ Ë ÒÓÁ‰‡‚‡Ú¸ ÏËÌ ‰Îfl ‚‰ÂÌËfl ·ËÁÌÂÒ‡ Ë ÔÓÎÛ˜ÂÌËflÔË·˚ÎË, ‡ ‰Îfl ÚÓÊÂÒÚ‚‡ ‰Ó·‡ ËÔÓÌËχÌËfl.

ÑÎfl ‚‰ÂÌËfl ‰Ë‡ÎÓ„‡ ÏÂʉÛ

lar›n gözlerini hakikate uyarabilen, yüzy›llard›r yanlar›nda olan de¤erleri gör-melerine yard›m eden bir hekimdir. Buyap›lan faaliyetler oldukça önemli birmisyon eda etmekte.

Herkese diyalo¤u temsil eden birdostluk eli uzatabilme, ruhunda tafl›d›¤›güzellikleri bedenin pencereleri olangözlere yans›tabilme, karfl› cenah›n ses-li düflünmesini sa¤layabilme ve enönemlisi onu anlamaya çal›flma... Anla-mak, gözleri ve gönülleri açmak demek-tir.

Ama daha kolay bir yol var tabi. Sanado¤ru uzat›lm›fl eli kabul etmemek, göz-lere yans›yan samimiyeti görmezdengelmek ve muhatab›na “O benim gibide¤ildir, o yabanc›d›r” demek... Bunuyapmak gerçekten daha kolay. O zamanyan›ndakinin kültürünü tan›maya, dili-ni ve tarihini ö¤renmeye, “Biz bir Al-lah’›n kullar›y›z” gerçe¤ini kabul etmeyegerek kalmayacak. Medeniyetler aras›anlaflmazl›klar›, savafllar› hat›rlatan vebu konular hakk›nda tezler ve senaryo-lar ileri süren kifli ve kurumlar her za-man olmufltur. Yani bu zümre kalp vedima¤lara nifak tohumlar› salarak hofl-görü kahramanlar›nca oluflturulan sev-gi adac›klar› aras›nda uçurumlar olufl-turmaya çal›flacaklard›r.

Yirminci asr›n bafllar›ndan itibarençok önemli ve önemli oldu¤u kadar datehlikeli bir tez ortaya at›ld›; “Medeni-yetler Çat›flmas›...” Art›k önümüzde ikiyol var: Ya birbirimizi anlamaya, varolan fikirleri kendi konumunda kabuletmeye çal›flaca¤›z ya da aram›zdakiuçurum daha da geniflleyecek.

Diyalo¤un samimi kitlelerce sa¤lamtemeller üzerine bina edilmesi gereki-yor. Bu temelin harc›nda, dünyada varolan genel de¤erler sistemi olan inançkavram› kullan›lmal›d›r.

Kur’an’daki “E¤er müminlerden ikitopluluk birbirleriyle vuruflursa, onlar›naralar›n› bulun” (49:9) ayeti Gülen’inyaz›lar›yla büyük bir paralellik gösteri-yor. Buradaki konu sadece bar›flma, pa-sifizm ve tolerans de¤il. Bu buyru¤undaha hikmetli ve derin bir manas› var.Biz insanlar; dini düflüncemiz, felsefe-miz ne olursa olsun bir Yarat›c›’n›n kul-lar›y›z. Kur’an’›n “müminler” ifadesinibu flekilde anlamaktay›m.

Gerçek inanç her fleyi ve herkesi bir-

ученые рассказывают о гюлене ayd›nlar gülen’i anlat›yor

16 Д И А Л О Г Н А Ч И Н А Е Т С Я С « Д А »

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

ДИАЛОГ ЕВРАЗИЯ ВЕСНА 2009, 28 НОМЕР

Истинная вера стоит на ценностях, доказавших своюнезыблемость в течение веков. Это – любовь, дети, нашебудущее, наша Земля.

Gerçek inanç yüzy›llarca kendi de¤iflmezli¤ini zaman›n

tefsiriyle tasdik eden de¤erlere dayanmaktad›r. Bu de¤erlerin

aras›nda sevgi, çocuklar, gelece¤imiz ve dünyam›z vard›r.

Ô‰ÒÚ‡‚ËÚÂÎflÏË ‡ÁÌ˚ı „ÛÔÔ Ë ˝ÚÌÓÒÓ‚ÌÛÊÌÓ Ó·Î‡‰‡Ú¸ ¢ ӉÌËÏ ‚‡ÊÌÂȯËÏ͇˜ÂÒÚ‚ÓÏ – ‚˚ÒÓÍËÏ ÔÓÌËχÌËÂÏ„‡Ê‰‡ÌÒÍÓ„Ó ‰Ó΄‡ Ë ÏÛÊÂÒÚ‚ÓÏ. èËÏÂÚ‡ÍÓ„Ó ÏÛÊÂÒÚ‚‡ îÂÚıÛηı‡ ɲÎÂ̇ÔÓËÁ‚ÂΠ̇ ÏÂÌfl Ó„ÓÏÌÓ ‚Ô˜‡ÚÎÂÌËÂ.

О Фетхуллахе Гюлене в

России знают немногие

Ö„Ó ËÏfl ËÁ‚ÂÒÚÌÓ ‚ÓÒÚÓÍӂ‰‡Ï,ËÒÚÓË͇Ï, ÙËÎÓÒÓÙ‡Ï, ÒÓˆËÓÎÓ„‡Ï, ÌÓ¯ËÓÍÓÈ ‡Û‰ËÚÓËË Â„Ó ËÏfl Ò͇ÊÂÚÌÂÏÌÓ„Ó ËÎË Ê ÌË˜Â„Ó Ì Ò͇ÊÂÚ. çÓËÏfl ˝ÚÓ„Ó ˜ÂÎÓ‚Â͇, Í‡Í Ë Â„Ó ÚÛ‰˚,‰ÓÎÊÌ˚ ÒÚ‡Ú¸ ‰ÓÒÚÓflÌËÂÏ ‚ÒÂı β‰ÂȉӷÓÈ ‚ÓÎË.

ÖÒÎË Ï˚ ¯ËÎË ‚˚‡ÒÚËÚ¸ Ò‡‰,ÒÓÒÚÓfl˘ËÈ ËÁ ‡ÁÌ˚ı, Ì ÔÓıÓÊËı ‰Û„ ̇‰Û„‡ ‰Â‚¸Â‚, ÔËÌÓÒfl˘Ëı ‡ÁÌ˚Â, ÌÓ‚ÍÛÒÌ˚Â Ë ÔÓÎÂÁÌ˚ ÔÎÓ‰˚, Ì‡Ï ÌÛÊÌÓ·˚ÎÓ ·˚ ÔÓÌflÚ¸ Ó‰ÌÛ ‚‡ÊÌÛ˛ ‚¢¸: Á‡‰Â‚¸flÏË Ë ÍÛÒÚ‡ÌË͇ÏË, ‡ÒÚÛ˘ËÏË ‚̇¯ÂÏ Ó·˘ÂÏ Ò‡‰Û, ̇‰Ó Ûı‡ÊË‚‡Ú¸ ÔÓ-‡ÁÌÓÏÛ. çÂÍÓÚÓ˚Ï ÌÛÊ̇ ÔÎÓ‰ÓӉ̇flÔÓ˜‚‡ Ë Ïfl„ÍËÈ ÍÎËχÚ, ‰Û„Ë ÔË‚˚ÍÎËÍ Ê‡Â Ë ÓÚÒÛÚÒڂ˲ ‚·„Ë. çÓ‚˚‡˘Ë‚‡Ú¸ Ëı ̇‰Ó, ÔÓ‰˜ËÌflfl Ò‚Ó˛‰ÂflÚÂθÌÓÒÚ¸ Ó‰ÌÓÈ ‚ÂÎËÍÓÈ Ë Ó·˘ÂȈÂÎË: ÓÒÚ‡‚ËÚ¸ ˝ÚÓÚ ˆ‚ÂÚÛ˘ËÈ Ò‡‰ ‰Îfl̇¯Ëı ÔÓÚÓÏÍÓ‚, ÍÓÚÓ˚ ·Û‰ÛÚ̇Ò·ʉ‡Ú¸Òfl Â„Ó ÔÎÓ‰‡ÏË Ë ‡ÒÚËÚ¸ÌÓ‚˚È ÛÓʇÈ.

«ÖÒÎË ·˚ ÏÓÎÓ‰ÓÒÚ¸ Á̇·, ÂÒÎË ·˚ÒÚ‡ÓÒÚ¸ Ïӄ·», – β·flÚ ÔÓ‚ÚÓflڸ‚ÓÔÂȈ˚. ч, ̇‰Ó ÚÓÓÔËÚ¸Òfl. ÜËÁ̸·˚ÒÚÓÚ˜̇, Ë Ì‡¯Â ÔÓÍÓÎÂÌË ÏÓÊÂÚ ÌÂÛÒÔÂÚ¸ ҉·ڸ ‚Ò„Ó. 燂ÂÌÓÂ, Ï˚ ÔÓÒÂÂÏÒÂÏÂ̇, ÌÓ Ì ÛÒÔÂÂÏ ‰Óʉ‡Ú¸Òfl ÛÓʇfl.å˚ ·Û‰ÂÏ Ûı‡ÊË‚‡Ú¸ Á‡ ‡ÒÚÂÌËflÏË, ÌÓ Ì‰ӷ¸ÂÏÒfl ÓÍÓ̘‡ÚÂθÌÓÈ „‡ÏÓÌˡÈÒÍÓ„Ó Ò‡‰‡ ̇ ÁÂÏÎÂ. å˚ Ó·˙flÒÌËÏβ‰flÏ, ˜ÚÓ ÓÌË – ‰ÂÚË ‡ÁÌ˚ı ÂÎË„ËÈ ËÍÛθÚÛ, ÌÓ Ó‰ÌÓÈ áÂÏÎË Ë ÇÂ˚, Ë ‚ ÚÓ Ê‚ÂÏfl Ï˚ Ì ۂˉËÏ ÓÍÓ̘‡ÚÂθÌÓ„ÓÂÁÛθڇڇ ˝ÚÓ„Ó ÒÚÓθ ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏÓ„Ó ËÛ‚ÎÂ͇ÚÂθÌÓ„Ó ‰Ë‡ÎÓ„‡.

ç‡‰Ó ÚÓÓÔËÚ¸Òfl. çÓ ÌÂθÁfl ‚ ÒÔ¯ÍÂÒӂ¯ËÚ¸ Ò¸ÂÁÌÛ˛ ӯ˷ÍÛ, Ó ÍÓÚÓÓÈÚÂÔÂÎË‚Ó Ô‰ÛÔÂʉ‡ÂÚ îÂÚıÛηıɲÎÂÌ. çÂθÁfl Á‡ÒÚ‡‚ÎflÚ¸ ‚ÒÚÛÔ‡Ú¸ ‚‰Ë‡ÎÓ„, ÌÂθÁfl Á‡ÒÚ‡‚ÎflÚ¸ ËÁÛ˜‡Ú¸ ÍÛθÚÛÛË flÁ˚Í ÚÓ„Ó, ÍÓ„Ó ÔÂʉ ҘËڇΠ«˜ÛÊËÏ»,Í‡Í ÌÂθÁfl Á‡ÒÚ‡‚ÎflÚ¸ ˜ÂÎÓ‚Â͇ β·ËÚ¸ Ë‚ÂËÚ¸. óÂÎÓ‚ÂÍ ‰ÓÎÊÂÌ Û·Â‰ËÚ¸Òfl ‚ ˝ÚÓÏÒ‡Ï, ‰ÓÎÊÂÌ Á‡ıÓÚÂÚ¸ ˝ÚÓ„Ó. íÓθÍÓ ÚÓ„‰‡Ï˚ Ë Ì‡˜ÌÂÏ Á‡Í·‰˚‚‡Ú¸ ̇ áÂÏΠ̇¯ÔÂ͇ÒÌ˚È Ó·˘ËÈ Ò‡‰, ÔÎÓ‰˚ ÍÓÚÓÓ„Ó·Û‰ÛÚ ‚ÍÛ¯‡Ú¸ ̇¯Ë ‰ÂÚË. ÑÂÚË, ÍÓÚÓ˚Â,ÒÓı‡ÌË‚ Ë̉˂ˉۇθÌÓÒÚ¸ ËÒ‡ÏÓ·˚ÚÌÓÒÚ¸, ·Û‰ÛÚ ÊËÚ¸ ‚ ÏˉËÌÒÚ‚‡ ÏÌÓ„ÓÓ·‡ÁËfl. Ç ÏËÂ, ÓÍÓÚÓÓÏ Ú‡Í Ï˜ڇÂÚ Ë Ì‡ÒÚÛÔÎÂÌËflÍÓÚÓÓ„Ó Ú‡Í Ê‰ÂÚ îÂÚı‡Î·ı ɲÎÂÌ. ÇÏËÂ, ÊËÚÂÎË ÍÓÚÓÓ„Ó ÓÚÍÓ˛Ú, ̇ÍÓ̈,Ò‚ÓË „·Á‡ ̇ Â„Ó ˘Â‰ÓÒÚ¸ Ë ·Ó„‡ÚÒÚ‚Ó,‡ÒÍ˚‚ ‰Û„ ‰Û„Û Ò‚ÓË ‰Û¯Ë Ë Ò‰ˆ‡. �

lefltirmeyi hedef al›r. Gerçek inanç yüz-y›llarca kendi de¤iflmezli¤ini zaman›ntefsiriyle tasdik eden de¤erlere dayan-makta. Bu de¤erlerin aras›nda sevgi, ço-cuklar, gelece¤imiz ve dünyam›z vard›r.‹nsanlara ilk insanla birlikte do¤an de-¤erleri, krallar savafl›rken milletlerindostluk etti¤ini, üst düzey yöneticileranlaflamazken etnik gruplar›n yeni kül-türler infla etti¤ini devaml› olarak tek-rarlamak ve anlatmak gerekmekte. De-vaml›, yöntemli ve dikkatli bir üslup ge-rekmekte.

Fethullah Gülen’in bunlardan flüp-hesi yok. “Kaba gücün kullan›ld›¤› za-manlar art›k geride kald›. Modern dün-yada, flahs›n muhataba kendi bak›fl aç›-s›n› kabul ettirebilmesi, ancak esasl› de-liller sayesinde mümkündür” cümlesiGülen’in bilim ve e¤itimin ça¤›m›zdakien büyük de¤erler aras›nda oldu¤u dü-flüncesini pekifltiriyor. Gülen’in flahs› veisminden; hem ö¤renci hem de ö¤ret-menler taraf›ndan derin bir sayg›ylabahsedildi¤i Türk e¤itim kurumlar›n› zi-yaret etme imkan›m oldu. Bu müesse-selerdeki ö¤retim sisteminin, esas›ndatolerans ve insanl›¤›n birçok kültür mi-ras›n›n -dar daireden uluslararas› are-naya kadar- pratik olarak gelifltirildi¤inigördüm. Sadece bu flekilde, fliddet se-naryolar› eflli¤inde dönen dünyam›zdaileriye inançla, ümitle bakabilen vemenfaat elde etmek için de¤il, etrafamasumane güzellikler yaymak amac›y-la dünyaya yeniden bir bahar soluklat-

maya çal›flan ideal insanlar›n yetifltiril-mesinin mümkün oldu¤unu gördüm...

Farkl› etnik gruplar›n aras›ndaki di-yalo¤un gerçeklefltirilmesi için insanisorumluluklar›m›z›n iyi anlafl›lmas› çokönemlidir. Gülen’in bu konudaki gayretive civanmertli¤inin etkisinde kald›¤›m›söyleyebilirim.

Fethullah Gülen Rusya’da

hâlâ yeterince tan›nm›yor

fiarkiyatç›, tarihçi, felsefeci ve sosyologgibi bilim adamlar› ismini bilirken, s›ra-dan insanlar Gülen hakk›nda çok az bil-giye sahipler. Ya da hiçbir bilgiye sahipde¤iller. Ama bu insan›n hem ismi hemde çal›flmalar› bütün gönüllüler taraf›n-dan bilinmelidir.

Birbirinden farkl› bitki ve a¤açlar› birarada bar›nd›ran bir bahçe oluflturmagayretindeysek, bir fleyi çok iyi kavrama-m›z gerekiyor... Bahçemizde yetiflena¤aç ve bitkilerin kendine has ihtiyaçla-r› oldu¤unu, baz›lar›n›n verimli bir top-ra¤a ve yumuflak havaya, baz›lar›n›n das›cakl›¤a ve kurulu¤a ihtiyac› oldu¤unubilmeli. Bu a¤açlar› yetifltirirken faaliye-timizin amac› bir olmal› ve bu güzelmeyveler veren bahçeyi gelecek nesle engüzel flekilde sunmal›...

Avrupal›lar “Gençlik bilseydi, yafll›l›kyapabilseydi” ifadesini çok s›k kullan›-yorlar. Evet, acele etmemiz gerek. Ma-dem ki hayat çok k›sa ve neslimiz her fle-yi yapmaya güç yetiremeyebilir. O haldetohumlar› ektikten sonra meyvelerinigöremeyebiliriz. Yetiflen güzelliklerinsemerelerinin dünyada cennet bahçesi-nin uyumuna numunelik yapaca¤›naflahitlik edemeyebiliriz.

Acele etmemiz gerekiyor… Ama aceleederken Fethullah Gülen’in uyar›s›n›dikkate almak gerekiyor. ‹nsan› sevmeyeve inanmaya zorlayamad›¤›m›z gibi di-yaloga girmeye de zorlayamay›z. ‹nsankendisi bunu istemeli ve buna inanma-l›d›r. Sadece o zaman dünyada meyvele-rinin çocuklar›m›z taraf›ndan yenece¤i,güzel ortak bahçemizi kurmaya baflla-yaca¤›z. Özgün çocuklar›m›z›n yaflaya-ca¤› çeflitlilik içinde birli¤in olaca¤› birdünyada... Gülen’in hayal etti¤i ve o y›l-lard›r hicranla bekledi¤i dünyada... ‹n-sanlar›n birbirlerine gönül kap›lar›n› ar-d›na kadar aç›p sevgi ve bar›fl› solukla-yabildi¤i bir dünyada...�

ayd›nlar gülen’i anlat›yor ученые рассказывают о гюлене

D ‹ Y A L O G E V E T ’ L E B A fi L A R 17

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

D‹YALOG AVRASYA BAHAR 2009, SAYI: 28

Нельзя заставлять вступать вдиалог, нельзя заставлять

изучать культуру и язык того,кого прежде считал«чужим», как нельзя

заставлять человека любитьи верить. Человек должен

убедиться в этом сам,должен захотеть этого.

‹nsan› sevmeye ve inanmaya

zorlayamad›¤›m›z gibi

diyaloga girmeye de

zorlayamay›z. ‹nsan kendisi

bunu istemeli ve buna

inanmal›d›r.

óÂÎÓ‚ÂÍ, ‚ÓÓÛÊfiÌÌ˚È Á̇ÌËflÏË,ËÒÔÓθÁÛÂÚ Ëı ‰Îfl ËÁÏÂÌÂÌËfl ÔËÓ‰˚.ç‡fl‰Û Ò Ï‡Ú¡θÌÓÈ, ÒÛ˘ÂÒÚ‚ÛÂÚ Ë‰Ûıӂ̇fl ÍÛθÚÛ‡, Ë„‡˛˘‡fl ‚Â‰Û˘Û˛Óθ ‚ ÊËÁÌË ˜ÂÎÓ‚Â͇. í‡ ËÎË Ë̇fl΢ÌÓÒÚ¸ «‡Á‚Ë‚‡ÂÚÒfl ·Î‡„Ó‰‡flÒËÒÚÂχÚ˘ÂÒÍÓÈ ‡·ÓÚ ̇‰ ÒÓ·ÓÈ, ̇‰·Î‡„ËÏË Á‡Ó‰˚¯‡ÏË, ËÁ̇˜‡Î¸ÌÓÁ‡ÎÓÊÂÌÌ˚ÏË ‚  ÔËӉ».

ÇÂ΢ˠ̇ˆËË, ÔÓ ÏÌÂÌ˲ Ï˚ÒÎËÚÂÎfl,‚ Á̇˜ËÚÂθÌÓÈ ÒÚÂÔÂÌË Á‡‚ËÒËÚ ÓÚÓ·˘ÌÓÒÚË ˆÂÎË Âfi Ô‰ÒÚ‡‚ËÚÂÎÂÈ. «ÇÓ·˘ÂÒÚ‚Â, „‰Â Ó‰ÌÓ Ì‡Á˚‚‡ÂÚÒfl ·ÂÎ˚Ï, ‡‰Û„Ó – ˜ÂÌ˚Ï, ‚Ò„‰‡ ÏÓÊÌÓ̇·Î˛‰‡Ú¸ ÏÂÚ‡ÌË ËÁ Ó‰ÌÓÈ Í‡ÈÌÓÒÚË ‚‰Û„Û˛, Ë ÔÓ͇ ÓÌÓ ÓÒÚ‡ÂÚÒfl Ú‡ÍËχÁÓ·˘ÂÌÌ˚Ï, Ì ÏÓÊÂÚ ·˚Ú¸ Ë Â˜Ë Ó̇΢ËË Í‡ÍÓ„Ó-ÎË·Ó ÔÓÁËÚË‚ÌÓ„ÓÔÓ„ÂÒÒ‡».

ÉÓ‚Ófl Ó ‚‡ÊÌÓÒÚË ÎËÚ‡ÚÛ˚ ‚ÙÓÏËÓ‚‡ÌËË „‡Ê‰‡ÌÒÍÓ„Ó Ó·˘ÂÒÚ‚‡,ɲÎÂÌ ÓÚϘ‡ÂÚ: «HeÚ ÓÔ‡‚‰‡ÌËfl ̇¯ÂÏÛ·ÂÁ‡Á΢ÌÓÏÛ ÓÚÌÓ¯ÂÌ˲ Í Ì‡Û˜ÌÓÏÛ ËÎËÚ‡ÚÛÌÓÏÛ Ì‡ÒΉ˲ ̇¯Ëı Ò·‚Ì˚ıÔ‰ÍÓ‚, Á‡ ÍÓÚÓ˚ÏË ·ÂÁ ÛÒÚ‡ÎË „ÓÌËÚÒfl‚ÂÒ¸ ÏË».

ïÛ‰ÓÊÂÒÚ‚ÂÌ̇fl ÍÛθÚÛ‡ ‚ÓÒÔËÚ˚‚‡ÂÚ˜ÂÎÓ‚Â͇ ‚ ‰Ûı ÎÛ˜¯Ëı ˜ÂÎӂ˜ÂÒÍËıˉ‡ÎÓ‚, ÒÂ‰Ë ÍÓÚÓ˚ı ‚Â‰Û˘Â ÏÂÒÚÓÔË̇‰ÎÂÊËÚ ˜ÂÒÚË. «óÂÒÚ¸ – ˝ÚÓ Ú‡Í‡fl

ученые рассказывают о гюлене ayd›nlar gülen’i anlat›yor

18 Д И А Л О Г Н А Ч И Н А Е Т С Я С « Д А »

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

Идейное пространство ГюленаНодир Одилов

Член-корреспондент академии педагогических и социальных наук России, профессор

Gülen’in fikir dünyas›

Nadir Odilov

Prof. Dr., Rusya Pedagojik ve Sosyal Bilimler Akademisi üyesi

Toplumun geliflmesi ve üretim gü-cünün artmas›yla emek; akli ve fizi-ki çal›flmalar alt›nda paydalanmak-

tad›r. Sosyal hayatta fiziki olarak çal›flmakzorunda kalmayan insanlar, akli emek yo-luyla topluma katk› imkan›na sahipler. Busafhada toplumun ruhani taleplerineuyan manevi de¤erler ortaya ç›kmaktad›r.‹nsan›n zeka seviyesi ne kadar yüksek iseö¤renme iste¤i de o kadar yüksektir. Fet-hullah Gülen’in ifadeleriyle böyle bir in-san, muhatab›n› her yönüyle tan›r ve ge-rekti¤inde de yard›m etmeye çal›fl›r. Buyüzden Gülen’e göre gerçek medeniyet,sadece bilgi ve ahlak›n ana de¤erler ara-s›nda yer ald›¤› zeminde oluflmaktad›r.

Düflünür, gelece¤in medeniyetinin,Bat›’n›n bilimsel çal›flmalar›n›n ve Do-¤u’nun ahlaki de¤erlerinin birleflmesi yo-luyla oluflaca¤› sonucuna varmaktad›r.

Ayr›ca Gülen, olumlu sonuçlara var-mak için sadece iyi bir e¤itim al›nmas›n›nyeterli olmad›¤›n› düflünmektedir. Bilgi,insan›n amac› oldu¤u sürece faydal› ola-cakt›r. Amaç bilgi eksenli idealler olufltur-makt›r. Yeni toplumsal ideallerin ortayaç›kmas›n›n ana flartlar›ndan biri özgür-lüktür. Fakat bu özgürlük mant›k ölçüleri-ne göre s›n›rland›r›lmam›flsa, toplumungeliflmesine engel olan menfi ideolojile-rin do¤mas›na ve etki alan›n›n geniflle-mesine neden olmaktad›r. Gülen, özgür-lü¤ü “ahlaki normlar›n yerine getirilmeflart›yla, akl›n maddi ve manevi geliflmesi-nin engellerden kurtulmas›” olarak anla-maktad›r.

Medeniyeti ça¤r›flt›ran di¤er bir kate-gori kültürdür. Maddi kültür üretim ka-pasitesiyle belirlenmektedir. Farkl› ça¤la-r›n üretim geliflme seviyeleri kendi flartla-r›na göre de¤ifliklik arz eder. Tafl, çal›flmaaleti olarak kullan›lmaya bafllam›fl ve gü-nümüzde atom santrallerine kadar gir-

ë ‡Á‚ËÚËÂÏ Ó·˘ÂÒÚ‚‡, ÔÓ„ÂÒÒÓÏÔÓËÁ‚Ó‰ËÚÂθÌ˚ı ÒËÎ ËÔÓËÁ‚Ó‰ÒÚ‚ÂÌÌ˚ı ÓÚÌÓ¯ÂÌËÈ

ÚÛ‰ ‡Á‰ÂÎflÂÚÒfl ̇ ÛÏÒÚ‚ÂÌÌ˚È ËÙËÁ˘ÂÒÍËÈ. ã˛‰Ë, ÍÓÚÓ˚ ÓÒ‚Ó·ÓʉÂÌ˚ÓÚ ÚÛ‰‡ ÙËÁ˘ÂÒÍÓ„Ó, ÔÓÎÛ˜‡˛Ú‚ÓÁÏÓÊÌÓÒÚ¸ Á‡ÌËχڸÒfl ÛÏÒÚ‚ÂÌÌ˚ÏÚÛ‰ÓÏ. èÓfl‚Îfl˛ÚÒfl ‰ÛıÓ‚Ì˚ ˆÂÌÌÓÒÚË,Ô‰̇Á̇˜ÂÌÌ˚ ‰Îfl Û‰Ó‚ÎÂÚ‚ÓÂÌËfl‰ÛıÓ‚Ì˚ı Á‡ÔÓÒÓ‚ ˜ÂÎÓ‚Â͇. óÂÏ ‚˚¯ÂÂ„Ó ËÌÚÂÎÎÂÍÚ, ÚÂÏ ÒËθÌ ÒÚÂÏÎÂÌË ͉ÛıÓ‚Ì˚Ï ˆÂÌÌÓÒÚflÏ. Ç˚‡Ê‡flÒ¸ ÒÎÓ‚‡ÏËîÂÚıÛηı‡ ɲÎÂ̇, Ú‡ÍÓÈ ˜ÂÎÓ‚ÂÍ „ÎÛ·Ê‚ÌË͇ÂÚ ‚ ÒÛ˘ÌÓÒÚ¸ ˜ÂÎÓ‚Â͇ Ë ÒËθÌÂÂÒÓÒÚ‡‰‡ÂÚ. èÓ˝ÚÓÏÛ, Òӄ·ÒÌÓ É˛ÎÂÌÛ,ËÒÚËÌ̇fl ˆË‚ËÎËÁ‡ˆËfl ÙÓÏËÓ‚‡Î‡Ò¸ÚÓθÍÓ Ú‡Ï, „‰Â „·‚Ì˚ÏË ˆÂÌÌÓÒÚflÏË·˚ÎË Á̇ÌËÂ Ë Ì‡‚ÒÚ‚ÂÌÌÓÒÚ¸.

å˚ÒÎËÚÂθ ÛÚ‚Âʉ‡ÂÚ, ˜ÚÓ«ˆË‚ËÎËÁ‡ˆËfl ·Û‰Û˘Â„Ó ÒÙÓÏËÛÂÚÒfl·Î‡„Ó‰‡fl ÒËÌÚÂÁÛ Ì‡Û˜Ì˚ı ‰ÓÒÚËÊÂÌËÈá‡Ô‡‰‡ Ë ˝ÚËÍË ÇÓÒÚÓ͇».

èÓ‰ÓÎʇfl Ò‚Ó˛ Ï˚Òθ, ɲÎÂÌÔËıÓ‰ËÚ Í ÏÛ‰ÓÏÛ ‚˚‚Ó‰Û Ó ÚÓÏ, ˜ÚÓ«‰Îfl ÔÓÎÛ˜ÂÌËfl ÔÓÁËÚË‚Ì˚ı ÂÁÛθڇÚÓ‚Ó‰ÌÓ„Ó Ó·‡ÁÓ‚‡ÌËfl ̉ÓÒÚ‡ÚÓ˜ÌÓ».á̇ÌË ÔÓÏÓ„‡ÂÚ ˜ÂÎÓ‚ÂÍÛ Î˯¸ ‚ ÚÓÏÒÎÛ˜‡Â, ÍÓ„‰‡ ÓÌ ‰ÂÈÒÚ‚ÛÂÚˆÂÎÂÛÒÚÂÏÎÂÌÌÓ. ñÂθ ÂÒÚ¸ ˉ‡Î, ̇‰ÓÒÚËÊÂÌË ÍÓÚÓÓ„Ó Ì‡Ô‡‚ÎÂÌÓ Á̇ÌËÂ.ìÒÎÓ‚ËÂÏ ÔÓfl‚ÎÂÌËfl ÌÓ‚˚ıÔÓ„ÂÒÒË‚Ì˚ı Ó·˘ÂÒÚ‚ÂÌÌ˚ı ˉ‡ÎÓ‚fl‚ÎflÂÚÒfl Ò‚Ó·Ó‰‡, ÌÓ Ú‡ Ê ҂ӷӉ‡ ÏÓÊÂÚÔÓÓʉ‡Ú¸ Ë Â‡ÍˆËÓÌÌ˚ ˉ‡Î˚,ÍÓÚÓ˚ ÚÓÏÓÁflÚ ‡Á‚ËÚË ӷ˘ÂÒÚ‚‡.èÓ˝ÚÓÏÛ ÓÌ ÔÓÌËχÂÚ Ò‚Ó·Ó‰Û ˜ÂÎÓ‚ÂÍ‡Í‡Í «ÓÒ‚Ó·ÓʉÂÌË ‡ÁÛχ ÓÚ ‚ÒÂıÔÂÔÓÌ, ϯ‡˛˘Ëı Â„Ó ‰ÛıÓ‚ÌÓÏÛ ËχÚ¡θÌÓÏÛ ‡Á‚ËÚ˲, ÌÓ Ò ÛÒÎÓ‚ËÂÏÒӷβ‰ÂÌËfl ‚ÒÂı ̇‚ÒÚ‚ÂÌÌ˚ı ÌÓÏ».

ÑÛ„‡fl ͇Ú„ÓËfl, ÍÓÚÓ‡fl‡ÒÒÓˆËËÛÂÚÒfl Ò ÔÓÌflÚËÂÏ ˆË‚ËÎËÁ‡ˆËË,-˝ÚÓ ÍÛθÚÛ‡. äÛθÚÛ‡ ˜ÂÎÓ‚Â͇ ËÎËÓ·˘ÂÒÚ‚‡ ÂÒÚ¸ ÒËÌÚÂÁ ÚÓ„ÓÔÓÎÓÊËÚÂθÌÓ„Ó, ˜ÚÓ ˜ÂÎӂ˜ÂÒÚ‚Ó‚˚‡·ÓÚ‡ÎÓ ‚ ıӉ ҂ÓÂ„Ó ‡Á‚ËÚËfl.ëÛ˘ÂÒÚ‚ÛÂÚ Ï‡Ú¡θ̇fl ÍÛθÚÛ‡,ÍÓÚÓ‡fl ÓÔ‰ÂÎflÂÚÒfl ‡Á‚ËÚËÂÏÔÓËÁ‚Ó‰ËÚÂθÌ˚ı ÒËÎ – ÓÚ Í‡ÏÂÌÌ˚ıÓÛ‰ËÈ ÚÛ‰‡ ‰Ó ‡ÚÓÏÌ˚ı Òڇ̈ËÈ.

ДИАЛОГ ЕВРАЗИЯ ВЕСНА 2009, 28 НОМЕР

Согласно Гюлену, истиннаяцивилизация

формировалась только там,где главными ценностями

были знание инравственность.

Gülen’e göre gerçek

medeniyet, sadece bilgi ve

ahlak›n ana de¤erler

aras›nda yer ald›¤› zeminde

oluflmaktad›r.

Ó Ò‚ÓËı ΢Ì˚ı ËÌÚÂÂÒ‡ı, ÌÓ Ì ËÏÂÂÚÔ‡‚‡ ÌË Ì‡ ÏËÌÛÚÛ Á‡·˚‚‡Ú¸ ‰‡Ê ÓÒ‡Ï˚ı ÌÂÁ̇˜ËÚÂθÌ˚ı ÏÂÎÓ˜‡ı, ÍÓÚÓ˚ÂıÓÚ¸ ͇Í-ÚÓ Í‡Ò‡˛ÚÒfl ̇ˆËÓ̇θÌ˚ıËÌÚÂÂÒÓ‚».

ã˛‰Ë, ӷ·‰‡˛˘Ë ˜Û‚ÒÚ‚ÓÏÒÓ·ÒÚ‚ÂÌÌÓ„Ó ‰ÓÒÚÓËÌÒÚ‚‡, ˉÛÚ Ì‡‚ÒÚ˜Ûβ·˚Ï ÓÔ‡ÒÌÓÒÚflÏ, ÍÓÚÓ˚ ۄÓʇ˛Ú̇ˆËË Ë Âfi Ò‡ÏÓ·˚ÚÌÓÒÚË. àÁ ÌËıÔÓÎÛ˜‡˛ÚÒfl ıÓӯˠ‡‰ÏËÌËÒÚ‡ÚÓ˚ ËÔÓÎËÚËÍË, Ó ÍÓÚÓ˚ı ϘڇÂÚ îÂÚıÛηıɲÎÂÌ ïӉʇ ùÙẨË. à·Ó «‰Îfl ıÓӯ„Ó

Гюлен утверждает, что«цивилизация будущегосформируется благодаря

синтезу научных достиженийЗапада и этики Востока».

Gülen, gelece¤in

medeniyetinin, Bat›’n›n

bilimsel çal›flmalar›n›n ve

Do¤u’nun ahlaki

de¤erlerinin birleflmesi

yoluyla oluflaca¤›

kanaatinde.

Ò‚fl˘ÂÌ̇fl ˆÂÌÌÓÒÚ¸, ÍÓÚÓÓÈ ÏÓ„ÛÚÔÓÍÎflÒÚ¸Òfl ‚Ò ÔÎÂÏÂ̇ Ë Ì‡Ó‰˚, Ë Ò‰˂ÒÂı ·Î‡„ÓÓ‰Ì˚ı ‰ÓÒÚÓËÌÒÚ‚ Ó̇ Ó‰ËÌ ËÁ‚‡ÊÌÂȯËı ·ËÎΡÌÚÓ‚». å˚ÒÎËÚÂθӘÂ̸ ˜ÂÚÍÓ ÔÓ‚Ó‰ËÚ ˜ÂÚÛ ÏÂʉÛÔÓÌflÚËflÏË «˜ÂÒÚ¸» Ë «Û‚‡ÊÂÌË»:«ÅÓ„‡ÚÒÚ‚Ó ÏÓÊÂÚ ÔËÌÂÒÚË Ú·ÂÛ‚‡ÊÂÌËÂ, ÌÓ ÓÌÓ Ì ÏÓÊÂÚ ·˚Ú¸ „‡‡ÌÚÓÏÚ‚ÓÂÈ ˜ÂÒÚË. Ä ·Â‰ÌÓÒÚ¸ Ì ÏÓÊÂÚ ÂfiÔÓ„Û·ËÚ¸».

óÛ‚ÒÚ‚ÛÂÚÒfl „ÎÛ·ÓÍÓ ̇ۘÌÓÂÓÒÏ˚ÒÎÂÌË ͇Ú„ÓËÈ ˜ÂÒÚË Ë Û‚‡ÊÂÌËfl.ÑÂÈÒÚ‚ËÚÂθÌÓ, ˜ÂÎÓ‚ÂÍ ˜ÂÒÚË ‚ ͇ÍÓÈ-ÚÓÒÚÂÔÂÌË ÔË·ÎËʇÂÚÒfl Í ‡Î¸ÚÛËÒÚÛ. éÌ‚Ó ËÏfl ÒÓ·ÒÚ‚ÂÌÌÓÈ ˜ÂÒÚË Ë‰ÂÚ Ì‡ ÛÒÚÛÔÍÛβ‰flÏ, „ÓÚÓ‚ ÔËÌËχڸ Û‰‡˚, Ì Óڂ˜‡fl̇ ÌËı. éÌ Ì „Ó‰, Ì β·ËÚ Í˘ËÚ¸ÒflÒ‚ÓËÏË ÛÒÔÂı‡ÏË, „ÓÚÓ‚ ÔÓÏÓ„‡Ú¸ ‚ÒÂÏ ËÌ ÏÓÊÂÚ ÛÌËÁËÚ¸ ËÎË ÓÒÍÓ·ËÚ¸ ÍÓ„Ó ·˚ÚÓ ÌË ·˚ÎÓ. éÌ ÒÍÓÏÂÌ Ë ÌÂÔËÚflÁ‡ÚÂÎÂÌ.é‰ÌËÏ ÒÎÓ‚ÓÏ, Ò‡ÏÓ„Ó ïӉʇ ùÙẨËÏÓÊÌÓ Ì‡Á‚‡Ú¸ ˜ÂÎÓ‚ÂÍÓÏ ˜ÂÒÚË. à ÍÚ‡ÍÓÏÛ ˜ÂÎÓ‚ÂÍÛ ÓÍÛʇ˛˘Ë ÓÚÌÓÒflÚÒflÒ ‰ÓÒÚÓËÌÒÚ‚ÓÏ, ËÒÍÂÌÌ – ÚÓθÍÓ ËÁ-Á‡Â„Ó ˜ÂÎӂ˜ÌÓÒÚË.

ä ÚÓÏÛ, ˜ÚÓ ·˚ÎÓ Ò͇Á‡ÌÓ, ‰Ó·‡‚ËÏ, ˜ÚÓÔ‡‚ËÚÂθÒÚ‚Ó ‰ÓÎÊÌÓ ÒÓÒÚÓflÚ¸ ËÁ Ú‡ÍËıβ‰ÂÈ, ÍÓÚÓ˚ fl‚Îfl˛ÚÒfl ÌÓÒËÚÂÎflÏ˘ÂÒÚË Ë ‰ÓÒÚÓËÌÒÚ‚‡ ̇ˆËË. à·Ó «˜ÂÎÓ‚ÂÍ,ÍÓÚÓ˚È Ú‚Â‰Ó ıÓ˜ÂÚ ÒÚ‡Ú¸ Ó‰ÌËÏ ËÁ͇ÂÛ„ÓθÌ˚ı ͇ÏÌÂÈ Ò‚ÓÂÈ Ì‡ˆËË – ÂÒÎËÓÌ ‰ÂÈÒÚ‚ËÚÂθÌÓ ËÒÍÂÌÂÌ ‚ Ò‚ÓËıÔÓÏ˚Ò·ı, – ÏÓÊÂÚ ÔÓÁ‚ÓÎËÚ¸ Ò· Á‡·˚Ú¸

mifltir. ‹nsan kendi bilgileri yard›m›yla do-¤ay› de¤ifltirmek üzere yine do¤an›n güç-lerini kullanmaktad›r. Maddi kültürününyan› s›ra her insan›n hayat›nda büyükönem kazanan manevi kültür de vard›r.Her flah›s do¤as›nda var olan özelliklerinmeziyetleri sayesinde, kendini e¤iterekgeliflmektedir.

Gülen’e göre bir milletin yüceli¤i tem-silcilerinin amaçlar›n›n bir olmas›na ba¤-l›d›r. Etnik veya ideolojik ayr›mc›l›¤›n varoldu¤u toplumlarda sürekli kitlesel refahve huzurun önüne inkiflaf ivmesini kesenafl›lmaz engeller ç›kmaktad›r.

Gülen, sivil toplumun geliflmesinde,edebiyat›n öneminden bahsederek: “Tümdünyan›n peflinden kofltu¤u atalar›m›z›nbilimsel ve edebi miras›na ilgisizli¤imizinözrü yoktur” demektedir.

Klasik edebiyat insana, aralar›nda fle-ref kavram›n›n ön plana ç›kt›¤› ideallertelkin etmektedir. “fieref, bütün ›rk ve mil-letlerin üzerine yemin edebildi¤i kutsalbir de¤er, hassas de¤erler aras›nda ise enönemli p›rlantalardan biridir” cümlesiyleGülen, “fleref” ile “sayg›” kavramlar›n›naras›nda ince fark›n alt›n› çizmektedir.Zenginlik bize sayg›nl›k kazand›r›r, fakat

ayd›nlar gülen’i anlat›yor ученые рассказывают о гюлене

D ‹ Y A L O G E V E T ’ L E B A fi L A R 19

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

D‹YALOG AVRASYA BAHAR 2009, SAYI: 28

‡‰ÏËÌËÒÚ‡ÚÓ‡ Ë ÔÓÎËÚË͇ ÓÒÓ·ÓÂÁ̇˜ÂÌË ËÏÂ˛Ú ÒÎÂ‰Û˛˘Ë ͇˜ÂÒÚ‚‡: ‚‡‚ ÒÔ‡‚‰ÎË‚ÓÒÚ¸, ÔËÓËÚÂÚ Á‡ÍÓ̇,ÒÓÁ̇ÌË ҂ÓÂÈ ÓÚ‚ÂÚÒÚ‚ÂÌÌÓÒÚË ‚ „Û·ÓÈË ÚflÊÂÎÓÈ ‡·ÓÚÂ Ë ÁÂÎÓÒÚ¸ ڇ·ÌÚ‡ ‚‰Â·ı, ÚÂ·Û˛˘Ëı χÍÒËχθÌÓ„Ó Ú‡ÍÚ‡ ËÍÓÂÍÚÌÓÒÚË».

臂ËÚÂθÒÚ‚Ó – ˝ÚÓ, ÔÂʉ ‚Ò„Ó,ÒÔ‡‚‰ÎË‚ÓÒÚ¸ Ë ÔÓfl‰ÓÍ. ÖÒ΢ËÌÓ‚ÌËÍË, Ô‡‚fl˘Ë „ÓÒÛ‰‡ÒÚ‚ÓÏ,ËÁ·Ë‡˛ÚÒfl ÔÓ ÓÒÌÓ‚‡ÌËflÏ ˜ËÒÚÓÚ˚ ËÔ‡‚‰ÌÓÒÚË Ò‚ÓÂ„Ó ı‡‡ÍÚ‡, Ò‚ÓËıÏ˚ÒÎÂÈ Ë ˜Û‚ÒÚ‚, ÚÓ ÏÓÊÌÓ Ò͇Á‡Ú¸, ˜ÚÓ˝ÚÓ „ÓÒÛ‰‡ÒÚ‚Ó ÏÓ„Û˘ÂÒÚ‚ÂÌÌÓ Ë·Î‡„ÓÓ‰ÌÓ.

çËÍÓ„‰‡ ÌÂθÁfl Á‡·˚‚‡Ú¸, ˜ÚÓËÁÎ˯Ìflfl ÒÛÓ‚ÓÒÚ¸ ÏÓÊÂÚ ÒÚ‡Ú¸Ô˘ËÌÓÈ ÌÂÓÊˉ‡ÌÌ˚ı ‚Á˚‚Ó‚, ‡ËÁÎ˯Ìflfl Ïfl„ÍÓÒÚ¸ Ô‚‡˘‡ÂÚ Ó·˘ÂÒÚ‚Ó‚ ‡ÒÒ‡‰ÌËÍ Á· Ë ÔÓÓÍÓ‚.

Мечта Гюлена: хорошие

руководители

á‡ÍÓÌ˚ ‚Ò„‰‡ ‰ÓÎÊÌ˚ ·˚Ú¸ Ó‰Ë̇ÍÓ‚˚‰Îfl ‚ÒÂı. Ä ÚÂ, ÍÚÓ Ëı ÓÒÛ˘ÂÒÚ‚ÎflÂÚ,‰ÓÎÊÌ˚ ·˚Ú¸ ÏÛÊÂÒÚ‚ÂÌÌ˚ÏË ËÒÔ‡‚‰ÎË‚˚ÏË, ˜ÚÓ·˚ χÒÒ˚ Ì ÚÓθÍÓ·ÓflÎËÒ¸ Ëı, ÌÓ Ë ˜Û‚ÒÚ‚Ó‚‡ÎË Ò·fl ‚·ÂÁÓÔ‡ÒÌÓÒÚË. ëÚ‡·ËθÌÓÒÚ¸ Ë ÒË·„ÓÒÛ‰‡ÒÚ‚‡ ̇ıÓ‰flÚÒfl ‚ ÔflÏÓÈÁ‡‚ËÒËÏÓÒÚË ÓÚ ÚÓ„Ó, ̇ÒÍÓθÍÓ Ô‡‚‰Ì˚,ÛÏÌ˚, ÒËθÌ˚ Ë ‰Ë̇Ï˘Ì˚ „ÓÔ‰ÒÚ‡‚ËÚÂÎË. ÉÓÒÛ‰‡ÒÚ‚Ó ËÔ‡‚ËÚÂθÒÚ‚Ó ‰ÓÎÊÌ˚ Á‡ÒÎÛÊËÚ¸Û‚‡ÊÂÌË ̇Ӊ‡ Ò¸ÂÁÌÓÒÚ¸˛,˜ËÒÚÓÔÎÓÚÌÓÒÚ¸˛, ËÒÍÂÌÌÓÒÚ¸˛ Ò‚Ó„ÓÚÛ‰‡, ‡ Ì ‰ÂÒÔÓÚËÁÏÓÏ ˜ËÌÓ‚ÌËÍÓ‚.

îÂÚıÛηı ɲÎÂÌ ïӉʇ ùÙẨËÔ‡‚ËθÌÓ ÔÓ‰ÏÂÚËÎ, ˜ÚÓ Ì ‚Ò„‰‡ËÌÚÂÎÎÂÍÚ ÔÓÏÓ„‡ÂÚ ÔÓ„ÂÒÒÛ, ˜ÚÓ ÛÏÂÌËÂÏ˚ÒÎËÚ¸ ÌÂ Í‡Í ‚ÒÂ Ë ËÏÂÚ¸ Ò‚Ó ÏÌÂÌË– Ò‚ÓÈÒÚ‚Ó ÁÂÎ˚ı β‰ÂÈ, ÌÓ ‚ ÚÓ Ê‚ÂÏfl ÌËÍÚÓ Ì ËÏÂÂÚ Ô‡‚‡ ÚÂÔÂÚ¸ ÚÂÏÌÂÌËfl Ë ‚Á„Îfl‰˚, ÍÓÚÓ˚ ‚ÌÓÒflÚ ‡Á‰Ó‚ Ó·˘ÂÒÚ‚Ó Ë ‡Ò͇Î˚‚‡˛Ú Â„Ó Ì‡‚‡Ê‰Û˛˘Ë ·„ÂË. à·Ó Á‡Í˚‚‡Ú¸ „·Á‡Ì‡ Ú‡ÍË fl‚ÎÂÌËfl ÓÁ̇˜‡ÂÚ ÒÏËËÚ¸Òfl Ò„Ë·Âθ˛ ̇ˆËË.

Ç ˜ÂÎÓ‚ÂÍ Á‡ÎÓÊÂÌ˚ Ì ÚÓθÍÓ ÏÌÓ„Ë··„Ë ̇˜‡Î‡, „Ó‚ÓËÚ îÂÚıÛηı ɲÎÂÌïӉʇ ùÙẨË, ÌÓ Ë, ‚ ÒËÎÛ ÓÔ‰ÂÎÂÌÌ˚ıÔ˘ËÌ, ̇˜‡Î‡ ÓÚˈ‡ÚÂθÌ˚ ËÔÓÓ˜Ì˚Â. ç‡ÔËÏÂ, Ò Ú‡ÍËÏˉÓÒÚÓËÌÒÚ‚‡ÏË, Í‡Í ‰ÛÊÂβ·ËÂ,ËÒÍÂÌÌÓÒÚ¸, Ò‡ÏÓÓÚ‚ÂÊÂÌÌÓÒÚ¸ ËÌÂÁ‡‚ËÒËÏÓÒÚ¸, ‚ ˜ÂÎÓ‚Ẩ͠ÍÓÒÓÒ‰ÒÚ‚Û˛Ú Ú‡ÍË ÔÓÓÍË, ͇͘ÂÒÚÓβ·ËÂ, Ú˘ÂÒ·‚ËÂ Ë Ê·ÌË ·˚Ú¸Á‡Ï˜ÂÌÌ˚Ï, ÍÓÚÓ˚ ۷˂‡˛Ú˜ÂÎӂ˜ÂÒÍÓ Ò‰ˆÂ Ë Ô‡‡ÎËÁÛ˛Ú Â„Ó ‰Ûı.èÓ˝ÚÓÏÛ ‚ ̇¯Ëı ÓÚÌÓ¯ÂÌËflı Ò Î˛‰¸ÏËÏ˚ ‰ÓÎÊÌ˚ Û˜ËÚ˚‚‡Ú¸ Ú‡ÍÊÂ Ë ˝ÚËÂÒÚÂÒÚ‚ÂÌÌ˚ ÒÚÓÓÌ˚ Ëı ı‡‡ÍÚ‡.

èÓ‰‚Ó‰fl ËÚÓ„ ‚˚¯ÂÒ͇Á‡ÌÌÓÏÛ, ÏÓÊÌÓÒ͇Á‡Ú¸, ˜ÚÓ ‰Îfl ÚÓ„Ó, ˜ÚÓ·˚ ‡Ì‡ÎËÁËÓ‚‡Ú¸

ÍËÚÂËË ˆË‚ËÎËÁÓ‚‡ÌÌÓ„Ó Ó·˘ÂÒÚ‚‡,ÌÛÊÌÓ Á̇ڸ ÓÒÓ·ÂÌÌÓÒÚË Î˛‰ÂÈ,ÒÓÒÚ‡‚Îfl˛˘Ëı ˝ÚÛ „ÛÔÔÛ, Ë ÌÛÊÌÓ ËÏÂÚ¸Ô‰ÒÚ‡‚ÎÂÌË ӷ ˉ‡θÌÓÏ ˜ÂÎÓ‚ÂÍÂ. Ç˝ÚÓÏ ˜ÂÎÓ‚ÂÍ ÛÏ Ì Ô‚ÓÒıÓ‰ËÚ‰ÛıÓ‚ÌÓÒÚ¸, Ò‰ˆÂ Ì ÔÓ‰˜Ë̇ÂÚÒfl ‡ÁÛÏÛ.

flerefimizin garantisi olamaz. Yoksullukise flerefimizi yok edemez.

fieref ve sayg› kategorilerinin derin bi-limsel manas› hissedilmektedir. Gerçek-ten, flerefli insan belli bir seviyede di¤er-gam kavram›na yaklaflmaktad›r. Kendide¤erinin fark›na vararak, insanlar›n iste-di¤ini yap›p, ald›¤› darbelere karfl›l›k ver-memeyi tercih etmektedir. Böyle bir insangururlu de¤ildir, kendi baflar›lar›yla övün-mez, herkese yard›m etmeye haz›rd›r,kimseyi afla¤›lamay›p hakaret etmez.Böyle bir insan mütevazi ve kanaatkard›r.Say›n Gülen’in kendisini de flerefli bir in-san olarak adland›rabiliriz. Çevresindeki-ler, f›trili¤inden ötürü Gülen’e karfl› sami-mi duygular beslemekte, kendisine de¤ervermektedirler.

fiunu da eklemeliyim ki, her milletinyönetim kadrosu halk›n flerefli temsilcile-rinden oluflmal›d›r. “Samimane bir niyet-le kendi milletinin önde gelenleri aras›n-da olmak isteyen bir insan, kendi ihtiyaç-lar›n› unutabilir, fakat milletin ihtiyaçlar›ile alakal› en ufak fleyi unutmaya hakk›yoktur”.

Gülen’in hayali:

‹yi yöneticiler

Böyle insanlar milletleri ve gelenekleriiçin bütün zorluklara karfl› gö¤üs germek-tedirler. Bu insanlar Fethullah Gülen’inhayal etti¤i iyi yönetici ve politikac›lard›r.Zira ‘iyi bir yönetici veya politikac› flu özel-liklere sahip olmal›d›r: adalete ve kanunaöncelik vermeli, sorumluluk sahibi olmal›,nazik ve kendi alan›nda tecrübeliolmal›d›r’. Hükümet ilk önce adalet ve dü-zeni hayata hakim k›lmal›d›r. Devleti yö-neten memurlar›n seçiminde; karakterle-rin, fikir ve düflüncelerin, dindarl›k ve safi-yetin esas al›nmas› durumunda devletgüçlü ve sars›lmaz bir bünye kazan›r. Afl›-r› sertli¤in beklenmedik kaynamalara se-bebiyet verebildi¤ini, afl›r› sühuletin detoplumu kötülük ve düflkünlük alan›nadönüfltürdü¤ünü unutmamak gerekir.Kanunlar herkes için eflit olmal›d›r. Ka-nunlarda yürütme yetkisine sahip olanlarise, halk›n onlardan korkmamas›, onlaragüvenmesi için mert ve adil olmal›d›r.‹deal vas›flara haiz bir yönetim milletinen stratejik unsurlar› aras›ndad›r. Adaletve düzenin olmad›¤› yerde hükümet ola-maz. Halk›n kalbinde do¤an sayg›, me-

ученые рассказывают о гюлене ayd›nlar gülen’i anlat›yor

20 Д И А Л О Г Н А Ч И Н А Е Т С Я С « Д А »

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

ДИАЛОГ ЕВРАЗИЯ ВЕСНА 2009, 28 НОМЕР

Стабильность и силагосударства находятся впрямой зависимости от

того, насколько праведны,умны, сильны и динамичны

его представители.Государство и

правительство должнызаслужить уважение народа

серьезностью,чистоплотностью,

искренностью своего труда,а не деспотизмом

чиновников.

Adalet ve düzenin olmad›¤›

yerde hükümet olamaz.

Halk›n kalbinde do¤an

sayg›, memurlar›n

despotlu¤uyla de¤il,

devletin ve hükümetin ciddi

ve samimi çal›flmalar›yla

hak edilmektedir.

murlar›n despotlu¤uyla de¤il, devletin vehükümetin ciddi ve samimi çal›flmalar›y-la hak edilmektedir.

Gülen’in de dikkat çekti¤i gibi, zeka herzaman toplumun geliflmesine yard›m et-memektedir. ‹nsan›n kendine has istika-metli fikirlere sahip olmas› onun olgunbir karaktere sahip oldu¤unun gösterge-sidir. Fakat toplumu farkl› ideolojik grup-larda kutuplaflt›ran ve karfl› karfl›ya geti-ren fikir ve görüfllere kimse hoflgörü ileyaklaflmamal›d›r. Zira bu fikirlere katlan-mak kitlesel uhuvvetin ölümüne gözyummak demektir. Gülen’in söyledi¤i gibiinsan›n sadece hay›rl› de¤il, baz› sebep-lerden dolay› olumsuz taraflar› ve kusur-lar› da vard›r. Samimiyet, fedakarl›k, öz-gürlük gibi özelliklerin yan› s›ra insandaikbalperestlik, flöhret düflkünlü¤ü gibi in-san kalbini öldüren ve ruhunu köreltenolumsuz nitelikler de yaflamaktad›r. Buyüzden insanlarla iliflkilerimizde karak-terlerinin bu do¤al taraflar›n› da göz önü-ne almal›y›z.

Yapmaya çal›flt›¤›m›z bu tespitlerdensonra özetle flunlar› söyleyebiliriz. Gü-len’in düflünce dünyas›nda medeni top-lumun k›staslar›ndan bahsedebilmek içinbu toplumu oluflturan insanlar›n özel do-nan›mlar›n› bilmek ve “ideal insan”› tan›-mak gerekir. Bu insan modelinde ak›l kal-be galebe çalmaz, kalp de akla teslim ol-maz. Bu iki latife vicdan kültürü içerisindebir bütünün uyumlu parçalar› olur. Bu in-san flerefine düflkün ve di¤ergamd›r, bafl-kalar› için yaflama düflüncesiyle dopdolu-dur. E¤er yönetimde görev al›rsa adaletingere¤ini en güzel flekilde yerine getirir veherkese kanunlar önünde eflit muamele-de bulunur. fierefine düflkün ve onurlu-dur. Özgür düflünce ve bilgiye ehemmiyetverir. Onun nazar›ndaki medeni toplumancak bu vas›flar› tafl›yan insanlar›n ye-tiflmesiyle mümkün olacakt›r. �

ayd›nlar gülen’i anlat›yor ученые рассказывают о гюлене

D ‹ Y A L O G E V E T ’ L E B A fi L A R 21

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

D‹YALOG AVRASYA BAHAR 2009, SAYI: 28

Бывший премьер-министр Турции Бюлент Эджевит:

Гюлен – человек с

очень широким

кругозоромНесколько месяцев назад я прочитал одну новость. Одно издание писало, что уважаемыйФетхуллах Гюлен хотел со мной встретиться, однако не получил от меня никакого ответа. Насамом же деле такого сообщения от Гюлена я не получал. Когда меня спросили об этом, яответил, что я бы с удовольствием с ним встретился. Затем я получил приглашение черезодного из общих знакомых, который тоже жил в Измире. Я сказал: «Увидимся, когда я будув Измире», на что Гюлен вежливо ответил: «Он бывший премьер-министр, поэтому ядолжен идти к нему, а не он ко мне».

Гюлен приехал, и у нас состоялась действительно очень радушная встреча. Он человек ссовременными мыслями, очень привязанный к исламу и в то же время старающийсяпривязать его к современности. Он произвел на меня впечатление человека с открытымивзглядами. Я сам, конечно, не видел школ, открывающихся по его инициативе.

Мы не касались политических тем. Вы знаете, я придерживаюсь мысли о том, что религиядолжна быть свободной и не должна иметь никакой связи с политикой. Поэтому ни я, ниГюлен не поднимали политических вопросов. По большей части это был обменфилософскими взглядами. Эти тонкости и функциональные различия нужно очень точноопределить. Помимо этих тем, мы разговаривали на тему мистицизма в турецком исламе.

Türkiye Eski Baflbakan› Bülent Ecevit

Gülen, çok aç›k

görüfllü bir insan Efendim ben bir haber okudum, bundan birkaç ay önce. Say›n Fethullah Hoca benimlegörüflmek istemifl ama benden ses ç›kmam›fl diye. Halbuki bana öyle bir mesajulaflmam›flt›. Soruldu¤unda “Bana öyle bir mesaj ulaflmad›, e¤er isteseydimmemnuniyetle görüflürdüm” dedim. Ondan sonra müflterek tan›d›¤›m›z bir dostumuzvas›tas›yla görüflme iste¤i geldi. ‹zmir’de oturuyor kendileri. ‹zmir’e gitti¤imizdebulufluruz dedim. O da büyük nezaket göstermifl, “Baflbakanl›k yapm›fl kimsedir, benimona gitmem uygun olur” diye. Geldi ve gerçekten beni çok mutlu eden bir görüflme oldu aram›zda. Bir kere ça¤dafldüflünceli bir insan. ‹slam’a tabii çok ba¤l› ve ayn› zamanda ‹slam’› ça¤dafll›klaba¤daflt›rmaya çal›flan bir kimse. Çok aç›k görüfllü oldu¤u izlenimini edindim. Tabiikendisinin öncülü¤ünde veya teflvikiyle aç›lan okullar› ben kendim görmedim. Siyasetten hiç bahsetmedik. Biliyorsunuz ben tarikatlar özgür olmal› ama tarikatlarlasiyasetin iliflkisi olmamal›d›r düflüncesindeydim. Onun için siyaseti ne ben açt›m, neSay›n Fethullah Gülen açt›. Daha çok felsefi bir konuflma oldu diyebilirim. Bunlar›niliflkisini ve ifllevsel ayr›l›klar›n› çok iyi belirlemek gerekir. O konularda ve Türk ‹slamtasavvufu konusunda konufltuk.

ùÚÓ ‰‚ „‡ÏÓÌËÛ˛˘Ë ‰Û„ Ò ‰Û„ÓÏÒÓÒÚ‡‚Îfl˛˘Ë ‰ËÌÓ„Ó ˆÂÎÓ„Ó. ùÚÓ˜ÂÎÓ‚ÂÍ ˜ÂÒÚË Ë ‡Î¸ÚÛËÒÚ, ÒÚÂÏfl˘ËÈÒflÊËÚ¸ ̇ ÔÓθÁÛ ‰Û„ËÏ. ÖÒÎË Ú‡ÍÓȘÂÎÓ‚ÂÍ Á‡ÌËχÂÚ ÏÂÒÚÓ ‚ Ô‡‚ËÚÂθÒÚ‚Â,ÓÌ ‚Ó ‚ÒÂı Ò‚ÓËı ̇˜Ë̇ÌËflı ÓÔˇÂÚÒfl ̇ÔË̈ËÔ ÒÔ‡‚‰ÎË‚ÓÒÚË Ë ‡‚ÂÌÒÚ‚‡ ‚ÒÂıÔ‰ Á‡ÍÓÌÓÏ. éÌ Ôˉ‡ÂÚ ·Óθ¯ÓÂÁ̇˜ÂÌË ҂ӷӉ Ï˚ÒÎË Ë Á̇ÌËflÏ. èÓÂ„Ó ÏÌÂÌ˲, ˆË‚ËÎËÁÓ‚‡ÌÌÓ ӷ˘ÂÒÚ‚Ó‚ÓÁÏÓÊÌÓ ÒÓÁ‰‡Ú¸ Î˯¸ ËÁ ΢ÌÓÒÚÂÈ,ӷ·‰‡˛˘Ëı ˝ÚËÏË Í‡˜ÂÒÚ‚‡ÏË. �

î ÂÚıÛηı ɲÎÂÌ – Ó‰ËÌ ËÁ Ò‡Ï˚ıËÁ‚ÂÒÚÌ˚ı Ë ÔÓÔÛÎflÌ˚ıÒÓ‚ÂÏÂÌÌ˚ı ËÒ·ÏÒÍËı Û˜ÂÌ˚ı-

ÚÂÓÎÓ„Ó‚, ÙËÎÓÒÓÙÓ‚ Ë Ï˚ÒÎËÚÂÎÂÈ Ïˇ.î.ɲÎÂÌ Á‡ Â„Ó ÏËÓÚ‚Ó˜ÂÒÍÛ˛‰ÂflÚÂθÌÓÒÚ¸, Á‡ ÒÚÂÏÎÂÌË ÍÏÂÊÍÓÌÙÂÒÒËÓ̇θÌÓÏÛ ‰Ë‡ÎÓ„Û ËÒӄ·Ò˲, Á‡ ÚÓ·ÌÚÌÓÒÚ¸ ËÒÓÚÛ‰Ì˘ÂÒÚ‚Ó ÏÂÊ‰Û ‡Á΢Ì˚ÏËÒÓÓ·˘ÂÒÚ‚‡ÏË Ïˇ ·˚Î Û‰ÓÒÚÓÂÌèÂÏËË ûçÖëäé Á‡ ÔÓÔ‡„‡Ì‰Ûˉ‡ÎÓ‚ ÚÂÔËÏÓÒÚË Ë ÌÂÁ‡‚ËÒËÏÓÒÚË.ç‡ ÓÒÌÓ‚Â Â„Ó Ë‰ÂÈ ÔÓ ËÌˈˇÚ˂‰ËÌÓÏ˚¯ÎÂÌÌËÍÓ‚ ·˚ÎË Ó„‡ÌËÁÓ‚‡Ì˚îÓ̉ ÊÛ̇ÎËÒÚÓ‚ Ë ÔËÒ‡ÚÂÎÂÈ, ÒÂÚ¸Ó·‡ÁÓ‚‡ÚÂθÌ˚ı Û˜ÂʉÂÌËÈ ‚Ó ÏÌÓ„ËıÒڇ̇ı Ïˇ Ë Ú.‰., ÓÒÌÓ‚ÌÓÈ ˆÂθ˛ÍÓÚÓ˚ı fl‚ÎflÂÚÒflÏÂÊÍÓÌÙÂÒÒËÓ̇θÌ˚È ËÏÂÊÍÛθÚÛÌ˚È ‰Ë‡ÎÓ„.

èÓÁËˆË˛ î. ɲÎÂ̇ ÏÓÊÌÓÓı‡‡ÍÚÂËÁÓ‚‡Ú¸ Í‡Í ÛÏÂÂÌÌÓ„ÓËÒ·ÏËÒÚ‡, Ú‡Í Í‡Í ÔË ‡ÒÒÏÓÚÂÌËË͇ÍËı-ÎË·Ó ‰ÓÍÚË̇θÌ˚ı ‚ÓÔÓÒÓ‚ËÎË ÔË Â¯ÂÌËË Ô‡ÍÚ˘ÂÒÍËıÔÓ·ÎÂÏ ÓÌ ‚Ò„‰‡ Á‡ÌËχÂÚ ÛÏÂÂÌÌÛ˛ÔÓÁËˆË˛. í‡ÍÊ „Ó, Ë Ì‡ ˝ÚÓ ÂÒÚ¸ÔÓÎÌÓ ÓÒÌÓ‚‡ÌËÂ, ÏÓÊÌÓ ÓÚÌÂÒÚË Ë ÍÔ‰ÒÚ‡‚ËÚÂÎflÏ ÔÓÒ‚Â˘ÂÌÌÓ„Ó Ë‰ÛıÓ‚ÌÓ„Ó ËÒ·χ, ÓÌ fl‚ÎflÂÚÒflÔÓÔӂ‰ÌËÍÓÏ ÒÛÙËÁχ, Ú.Â. ‰ÛıÓ‚ÌÓ„Ó,ÚÂÓÂÚ˘ÂÒÍÓ„Ó ËÒ·χ.

èÓ‰Ú‚ÂʉÂÌËÂÏ ÓÒÓ·ÓÈÔÓÔÛÎflÌÓÒÚË î.ɲÎÂ̇ fl‚Îfl˛ÚÒfl̉‡‚ÌË ÒÓ·˚ÚËfl. êÂÁÛθڇÚ˚ ÓÔÓÒ‡,Ôӂ‰ÂÌÌÓ„Ó ‡Ì„ÎËÈÒÍËÏ ÊÛ̇ÎÓÏ«Prospect» ÒÓ‚ÏÂÒÚÌÓ Ò ‡ÏÂË͇ÌÒÍËÏËÁ‰‡ÌËÂÏ «Foreign Affairs», ÍÓÚÓ˚Âfl‚Îfl˛ÚÒfl Ó‰ÌËÏË ËÁ Ò‡Ï˚ı ÔÂÒÚËÊÌ˚ıÊÛ̇ÎÓ‚ Ïˇ, Ó͇Á‡ÎËÒ¸ ‚ÂҸχÌÂÓÊˉ‡ÌÌ˚Ï, ÔÂʉ ‚ÒÂ„Ó ‰Îfl á‡Ô‡‰‡.ç‡ ‚ÓÔÓÒ «äÚÓ fl‚ÎflÂÚÒfl Ò‡Ï˚Ï‚ÎËflÚÂθÌ˚Ï ËÌÚÂÎÎÂÍÚÛ‡ÎÓÏ ‚ ÏËÂ?»ÂÒÔÓ̉ÂÌÚ˚ ·Óθ¯ËÌÒÚ‚ÓÏ „ÓÎÓÒÓ‚ÔÓ„ÓÎÓÒÓ‚‡ÎË Á‡ ËÁ‚ÂÒÚÌÓ„Ó ÚÛˆÍÓ„ÓÏ˚ÒÎËÚÂÎfl î.ɲÎÂ̇. çÓ Â˘Â ·ÓίÓÍËÛ˛˘ËÏ ‰Îfl ‚ÓÔÂȈ‚ ÒÚ‡ÎÓ ÚÓ,

˜ÚÓ ËÁ 100 Ì˚Ì Á‰‡‚ÒÚ‚Û˛˘ËıËÌÚÂÎÎÂÍÚÛ‡ÎÓ‚ Ïˇ ‚ Ô‚˚ ‰‚‡‰ÂÒflÚ͇ Ú‡ÍÊ ‚Ó¯ÎË ËÌÚÂÎÎÂÍÚÛ‡Î˚ÏÛÒÛθχÌÒÍÓ„Ó ÇÓÒÚÓ͇.

Ç ÔÓÒΉÌË „Ó‰˚ î.ɲÎÂÌ ÒÚ‡ÎËÁ‚ÂÒÚÂÌ Ì‡Û˜ÌÓÈ Ë ËÌÚÂÎÎÂÍÚۇθÌÓÈÓ·˘ÂÒÚ‚ÂÌÌÓÒÚË ä‡Á‡ıÒڇ̇, ·Î‡„Ó‰‡flËÌÚ‚¸˛ Ò‡ÏÓ„Ó î.ɲÎÂ̇ Ë ÒÚ‡ÚÂÈ ÓÌÂÏ Ì‡ ÒÚ‡Ìˈ‡ı ͇Á‡ıÒÚ‡ÌÒÍËı ëåà.èÓ˝ÚÓÏÛ Ì‡Ï ÒÚ‡ÎÓ Ó˜Â̸ ËÌÚÂÂÒÌÓ, fl‰Ûχ˛, Ì ÚÓθÍÓ Ì‡Ï, ÛÁ̇ڸ ÍÚÓ Ú‡ÍÓÈî.ɲÎÂÌ, Á‡ ͇ÍË ‰ÓÒÚËÊÂÌËfl ÓÌÓÚÌÓÒËÚÒfl Í ˜ËÒÎÛ Ò‡Ï˚ı ÔÓÔÛÎflÌ˚ıËÌÚÂÎÎÂÍÚÛ‡ÎÓ‚ Ïˇ.

ÇÒÂÏ ËÁ‚ÂÒÚÌÓ, èÂÁˉÂÌÚç.Ä.ç‡Á‡·‡Â‚ fl‚ÎflÂÚÒfl ËÌˈˇÚÓÓÏÏÌÓ„Ëı ÏÂʉÛ̇ӉÌ˚ı ÔÓÂÍÚÓ‚,ÓÒÌÓ‚ÌÓÈ ˆÂθ˛ ÍÓÚÓ˚ı fl‚ÎflÂÚÒflÛÒÚ‡ÌÓ‚ÎÂÌË ÒÚ‡·ËθÌÓÒÚË Í‡Í ‚Ó ‚ÒÂÏÏËÂ, Ú‡Í Ë ‚ ñÂÌڇθÌÓ-ÄÁˇÚÒÍÓÏ„ËÓÌÂ. é‰ÌËÏ ËÁ Ú‡ÍËı ÔÓÂÍÚÓ‚,Ëϲ˘Ëı ÏËÓ‚ÓÂ, Ó·˘Â˜ÂÎӂ˜ÂÒÍÓÂÁ̇˜ÂÌËÂ, fl‚Îfl˛ÚÒfl ‚Ô‚˚ÂÔӂ‰ÂÌÌ˚ Ò˙ÂÁ‰˚ ÎˉÂÓ‚ ÏËÓ‚˚ı ËÚ‡‰ËˆËÓÌÌ˚ı ÂÎË„ËË, ˆÂθ˛ ÍÓÚÓ˚ıfl‚ÎflÂÚÒfl ÛÒÚ‡ÌÓ‚ÎÂÌËÂÏÂÊÍÓÌÙÂÒÒËÓ̇θÌÓ„Ó ‰Ë‡ÎÓ„‡ ËÒӄ·ÒËfl ‚ ÏËÂ. Å·„Ó‰‡fl ˝ÚÓÏÛÏÂʉÛ̇ӉÌÓÏÛ ÙÓÛÏÛ, ÒÓ‚ÂÏÂÌÌ˚È

ученые рассказывают о гюлене ayd›nlar gülen’i anlat›yor

22 Д И А Л О Г Н А Ч И Н А Е Т С Я С « Д А »

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

Самый влиятельныйинтеллектуал мира

Нагима Байтенова

Доктор философских наук, профессор КазНУ им. аль-Фараби (Казахстан).

Dünyan›n en etkili entelektüeli

Nagima Baytenova

Prof. Dr., Al-Farabi Kazakistan Milli Üniversitesi (Kazakistan).

Farkl› ö¤reti veya fikirlere her zamanölçülü ve dengeli bir flekilde yaklafl-mas›n› bilen Gülen, ‹slam’›n ana

esaslar›n›n çerçevesini en makul ölçülerleçizmifltir. Bu ba¤lamda, karakterinde ruhahuzur ve ayd›nl›k salmak olan ‹slam’›nmutedil temsilcileri aras›nda an›lmay›hak etmektedir.

Gülen’in popülaritesini son olaylar datasdik etmektedir. Dünyan›n en prestijlidergilerinden ‹ngiliz Prospect dergisi ileAmerikan Foreign Policy dergisinin ortakolarak düzenledi¤i anketin sonuçlar›, ön-celikle Bat› olmak üzere tüm dünyada flafl-k›nl›k meydana getirdi. “Dünyada en etki-li entelektüelinin kim oldu¤u” sorusunamuhataplar oy çoklu¤u ile ünlü Türk dü-flünürü Fethullah Gülen’i seçtiler. Avrupa-l›lar için di¤er bir flafl›rt›c› mesele ise“Dünyan›n yaflayan 100 entelektüeli” lis-tesinde ilk 20 kiflinin Müslüman ülkeleritemsil eden entelektüellerin olmas›yd›.

Son y›llarda Kazakistan bas›n›nda rö-portajlar› ve kendisi hakk›nda yaz›lan yaz›-lar sayesinde Fethullah Gülen, Kazakis-tan’daki bilimsel ve entelektüel çevrelercedaha yak›ndan tan›nm›flt›. Bu yüzdenhangi sebeplerden ötürü, dünyan›n enpopüler entelektüellerinden biri halinegeldi¤ini incelemeye karar verdik.

Bilindi¤i üzere Kazakistan Cumhurbafl-kan› Nursultan Nazarbayev, genel amac›hem Orta Asya, hem de tüm dünyada s›k›iliflkilerin kurulmas›n› sa¤layan birçokuluslararas› proje ortaya koymufltu. Na-zarbayev’in tüm dünya ve insanl›k için bü-yük bir de¤ere sahip projelerinden biri,dinleraras› diyalog ve dünya bar›fl›n›n sa¤-lanmas› için ilk kez gerçeklefltirilen DünyaDinleri Liderleri Kongresi’ni düzenlemesi

ДИАЛОГ ЕВРАЗИЯ ВЕСНА 2009, 28 НОМЕР

Идеи Гюлена о диалоге итолерантности звучат в

унисон с идеямиПрезидента Нурсултана

Назарбаева.

Gülen’in diyalog ve

hoflgörü ile ilgili fikirleri,

Say›n Nazarbayev’in

fikirleriyle büyük paralellik

göstermektedir.

ä‡Á‡ıÒÚ‡Ì ÒÚ‡ÌÓ‚ËÚÒfl ˆÂÌÚÓÏÏÂÊÍÓÌÙÂÒÒËÓ̇θÌÓ„Ó ‰Ë‡ÎÓ„‡ÏËÓ‚˚ı Ë Ú‡‰ËˆËÓÌÌ˚ı ÂÎË„ËÈ. èÓ˝ÚÓÏÛ ÔÓ‚Ó‰Û î. ɲÎÂÌ ‚ Ò‚ÓÂÏËÌÚ‚¸˛, ‰‡ÌÌÓÏ „‡ÁÂÚ «ä‡Á‡ıÒÚ‡ÌÒ͇flÔ‡‚‰‡» ÔÓÒΠÁ‡‚¯ÂÌËfl ‡·ÓÚ˚ IIÒ˙ÂÁ‰‡ ÎˉÂÓ‚ ÏËÓ‚˚ı ËÚ‡‰ËˆËÓÌÌ˚ı ÂÎË„ËÈ, Ò͇Á‡Î:«Ç‰ÓıÌÓ‚ËÚÂθ ˝ÚÓ„Ó Ò˙ÂÁ‰‡ çÛÒÛÎÚ‡Ìç‡Á‡·‡Â‚ ‚ Ә‰ÌÓÈ ‡Á ÔÓ͇Á‡Î ‚ÒÂÏ,˜ÚÓ ‚ ̇¯Â ‚ÂÏfl Á̇˜ËÏÓÒÚ¸ ˆÂÌÌÓÒÚÂÈÓ·˘Â˜ÂÎӂ˜ÂÒÍÓÈ ˆË‚ËÎËÁ‡ˆËË Òڇ·ÌÂÓÒÔÓËÏÓÈ. à β·Ó ÒÓÚÛ‰Ì˘ÂÒÚ‚ÓË ‚Á‡ËÏÓÔÓÌËχÌË ̇˜Ë̇ÂÚÒfl ҉ˇÎÓ„‡ ÏÂÊ‰Û ÒÚÓÓ̇ÏË».

«Теология диалога» Ф. Гюлена

à‰ÂË Ò‡ÏÓ„Ó î.ɲÎÂ̇ Á‚Û˜‡Ú ‚ ÛÌËÒÓÌ ÒˉÂflÏË Ì‡¯Â„Ó èÂÁˉÂÌÚ‡, ‚Ó ‚ÒÂıÒÓÎˉÌ˚ı ËÁ‰‡ÌËflı Ë ‚ Ó·˘ÂÒÚ‚ÂÌÌÓÈÒ‰ ÓÌ ËÁ‚ÂÒÚÂÌ Ì ÚÓθÍÓ Í‡ÍÙËÎÓÒÓÙ Ë Ó·˘ÂÒÚ‚ÂÌÌ˚È ‰ÂflÚÂθ, ÌÓ ‚·Óθ¯ÂÈ ÒÚÂÔÂÌË Í‡Í ÚÂÓÂÚËÍ ËÔ‡ÍÚËÍ ÏÂÊÍÓÌÙÂÒÒËÓ̇θÌӄӉˇÎÓ„‡ Ë ÚÓ·ÌÚÌÓÒÚË. чΠ‚ Ò‚ÓÂÏËÌÚ‚¸˛ ÓÌ Û‰ÂÎËÎ ÓÒÓ·Ó ‚ÌËχÌË‚ÓÔÓÒ‡Ï ÏÂÊÍÓÌÙÂÒÒËÓ̇θÌӄӉˇÎÓ„‡: «ü ‚ÓÒÔËÌËχ˛ ‰Ë‡ÎÓ„,·Î‡„ÓÚÂÔËÏÓÒÚ¸ Ë ÚÓ·ÌÚÌÓÒÚ¸ ‚͇˜ÂÒÚ‚Â ÓÒÌÓ‚ÓÔÓ·„‡˛˘Ëı ÔË̈ËÔÓ‚ÏÓÂÈ ÂÎË„ËË». ÑÎfl ÚÛˆÍÓ„Ó ÙËÎÓÒÓÙ‡

·Î‡„ÓÚÂÔËÏÓÒÚ¸ ÓÁ̇˜‡ÂÚ «Î˛·Ó‚¸ ÍÓ‰Û ˜ÂÎӂ˜ÂÒÍÓÏÛ Í‡Í Ò‡ÏÓÏÛÒӂ¯ÂÌÌÓÏÛ Ë ‚ÓÁ‚˚¯ÂÌÌÓÏÛÚ‚ÓÂÌ˲ ÉÓÒÔÓ‰‡; ÔÓfl‚ÎÂÌˉÛÊÂβ·Ëfl Í ‰Û„ËÏ; ÔËÌflÚˇÁ΢ËÈ Ú‡ÍËÏË, ͇ÍË ÓÌË ÂÒÚ¸;ÔËÌflÚËÂ Í‡Ê‰Ó„Ó Ú‡ÍËÏ, ͇ÍÓ‚ ÓÌ ÂÒÚ¸;ÔËÌflÚËÂ Ë Û‚‡ÊÂÌË ÏËÓ‚ÓÁÁÂÌËfl,ÂÎË„ËÓÁÌ˚ı ‚Á„Îfl‰Ó‚ ‰Û„Ëı Ë̂ϯ‡ÚÂθÒÚ‚Ó ‚ ÌËı». Ö„Ó ÙËÎÓÒÓÙËflÂÒÚ¸ ÊËÁÌÂÛÚ‚Âʉ‡˛˘‡fl ÙËÎÓÒÓÙËfl,Ë·Ó Ó̇ ÓÒÌÓ‚˚‚‡ÂÚÒfl ̇ ÔË̈ËÔ‡ıβ·‚Ë, ÒÓÒÚ‡‰‡ÌËfl Ë ÚÂÔËÏÓÒÚË.

é‰ËÌ ËÁ ËÒÒΉӂ‡ÚÂÎÂÈ Ú‚Ó˜ÂÒÚ‚‡î.ɲÎÂ̇ Ò˜ËÚ‡ÂÚ Â„Ó ÔÓ‰ÓÎʇÚÂÎÂÏ«ÚÂÓÎÓ„ËË ‰Ë‡ÎÓ„‡», Ë·Ó ·Ó„ÓÒÎÓ‚‚ÓÔÓÒ˚ ÏÂÊÍÓÌÙÂÒÒËÓ̇θÌӄӉˇÎÓ„‡ Ó·ÓÒÌÓ‚˚‚‡ÂÚ ËÒÍβ˜ËÚÂθÌÓÔË̈ËÔ‡ÏË ËÒ·χ. éÌ ÓÚÍ˚ÚÓÁ‡fl‚ÎflÂÚ, ˜ÚÓ Â„Ó ÔÓÁˈËfl ÔÓ ‚ÓÔÓ҇ωˇÎÓ„‡ ÏÂÊ‰Û ‡Á΢Ì˚ÏËÍÓÌÙÂÒÒËflÏË Ë ˆË‚ËÎËÁ‡ˆËflÏË ËÏÂÂÚËÒÚÓÍ «‚Ó-Ô‚˚ı, ‚ ë‚fl˘ÂÌÌÓÏ äÓ‡ÌÂË ëÛÌÌ èÓÓ͇ åÛı‡Ïω‡, ‚Ó-‚ÚÓ˚ı, ‚ ÏÌÓ„Ó‚ÂÍÓ‚ÓÏ ÓÔ˚ÚÂËÊÚËı‡‰Ó‚, Ú.Â. ͇ÌÓÌ˘ÂÒÍËıÔ‰ÔÓÎÓÊÂÌËÈ Ë ‚˚‚Ó‰Ó‚ Û˜ÂÌ˚ı-·Ó„ÓÒÎÓ‚Ó‚ ÔÓ ‡Á΢Ì˚Ï ‡ÒÔÂÍÚ‡ÏÊËÁÌË, ‚ ÚÂÚ¸Ëı, ‚ 1400-ÎÂÚÌÂÈËÒÚÓËË ËÒ·χ». à, Í‡Í ÓÌ ÒÔ‡‚‰ÎË‚ÓÁ‡Ï˜‡ÂÚ, «ÌÂÚ ÌË˜Â„Ó ÒÚ‡ÌÌÓ„Ó ‚ ÚÓÏ,

olmufltu. Bu uluslararas› forum sayesindeKazakistan geleneksel dinlerin diyalogmerkezi olmufltu. Dünya Dinleri LiderleriII. Kongresi’nden sonra KazahstanskayaPravda gazetesine vermifl oldu¤u röporta-j›nda Say›n Gülen: “Bu kongreye ilham ve-ren Say›n Nursultan Nazarbayev insanl›kmedeniyetinin de¤erlerini ihtiva edenmanalar›n tart›fl›lmazl›¤›n› bir kez dahaortaya koydu. Her iflbirli¤i ve karfl›l›kl› an-lay›fl diyalogtan bafllamaktad›r.” diye ifa-de etti. Somut bir flekilde görüldü¤ü gibiGülen’in fikirleri, Say›n Nazarbayev’in fi-kirleriyle paralellik göstermektedir.

Gülen’e göre hoflgörü

Say›n Fethullah Gülen medya ve sosyalçevrelerde; bir felsefeci ve sosyal faaliyet-lerle meflgul olan, hoflgörü ve dinleraras›diyalog teorisini uygulamaya koyan bir in-san olarak tan›n›yor. Röportaj›ndaki “Di-yalog ve hoflgörüyü dinimin ana prensip-leri olarak görmekteyim.” ifadesiyle dinleraras› diyalo¤un gereklili¤ine vurgu yap-m›flt›r. Türk düflünür için hoflgörü “Al-lah’›n yaratt›¤› en flerefli varl›klar olan in-

ayd›nlar gülen’i anlat›yor ученые рассказывают о гюлене

D ‹ Y A L O G E V E T ’ L E B A fi L A R 23

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

D‹YALOG AVRASYA BAHAR 2009, SAYI: 28

Гюлен – мыслитель, приверженецдиалога и толерантных отношений

Gülen, diyalog ve hoflgörüyüsavunan bir fikir adam›d›r.

˜ÚÓ Û Î˛‰ÂÈ ÏÓ„ÛÚ ·˚Ú¸ ‡ÁÌ˚ ÏÌÂÌËflË ‚Á„Îfl‰˚, ÌÓ ˝ÚÓ ÌËÍ‡Í Ì ÏÓÊÂÚ Ë Ì‰ÓÎÊÌÓ ‚ÂÒÚË Í ‡ÁÌӄ·ÒËflÏ ËÍÓÌÙÎËÍڇϻ.

àÒÒΉӂ‡ÚÂÎË Ä.ìÌ‡Î Ë Ä.ìËθflÏÒ̇Á˚‚‡˛Ú Â„Ó «‡‰‚Ó͇ÚÓÏ ‰Ë‡ÎÓ„‡». à˝ÚÓ ‚ÔÓÎÌ ÒÔ‡‚‰ÎË‚Ó. î.ɲÎÂÌÒ˜ËÚ‡ÂÚ, ˜ÚÓ XXI ‚ÂÍ ÒÚ‡ÌÂÚ ‚ÂÍÓÏÚÓ·ÌÚÌÓÒÚË Ë ‚Á‡ËÏÓÔÓÌËχÌËfl. ÇÒ‚Ó ‚ÂÏfl ÓÌ ‡ÚÓ‚‡Î Á‡ ‚ÒÚÛÔÎÂÌËÂíÛˆËË ‚ Ö‚ÓÔÂÈÒÍËÈ ëÓ˛Á. Ç ˝ÚÓÏ Ó̂ˉÂÎ ‰‡ÎÂÍÓ Ë‰Û˘Ë ÔÂÒÔÂÍÚË‚˚. èÓÂ„Ó ÏÌÂÌ˲, ‚ÒÚÛÔÎÂÌË íÛˆËË ÌÂÓÁ̇˜‡ÂÚ ÔÓÒÚÓ ‚ıÓʉÂÌËfl ¢ ӉÌÓÈÒÚ‡Ì˚ ‚ Öë. ùÚÓ ·˚ÎÓ ·˚ ̇˜‡ÎÓÏÌÓ‚Ó„Ó ÔÂËÓ‰‡ ‚ ËÒÚÓËË ˜ÂÎӂ˜ÂÒÚ‚‡.èË ‚ıÓʉÂÌËË íÛˆËË ‚ Öë ÏÓÊÂÚÔÓËÁÓÈÚË ‚ÒÚ˜‡ ÍÛθÚÛ ËˆË‚ËÎËÁ‡ˆËÈ, ÒÚ‡ÌÂÚ ‚ÓÁÏÓÊÌ˚χθÌÓ ÏÂÊÍÓÌÙÂÒÒËÓ̇θÌÓÂÒÓÚÛ‰Ì˘ÂÒÚ‚Ó Ë ‰Ë‡ÎÓ„, ËÒ·ÏÒÍÓ„ÓÒÛ‰‡ÒÚ‚Ó ÒÏÓÊÂÚ ÒÚ‡Ú¸‡‚ÌÓÔ‡‚Ì˚Ï ˜ÎÂÌÓÏ ÒÓ˛Á‡,ÒÓÒÚÓfl˘Â„Ó ÚÓθÍÓ ËÁ ıËÒÚˇÌÒÍËıÒÚ‡Ì, Ò˜ËÚ‡ÂÚ ÚÛˆÍËÈ Ï˚ÒÎËÚÂθ.

à‰ÂË ÚÓ·ÌÚÌÓÒÚË ËÏÂÊÍÛθÚÛÌÓ„Ó ‰Ë‡ÎÓ„‡ Ú‡Íʠ΄ÎË ‚ÓÒÌÓ‚Û Ó·‡ÁÓ‚‡ÚÂθÌÓÈ ÍÓ̈ÂÔˆËËî.ɲÎÂ̇. éÌ Ò˜ËÚ‡ÂÚ, ÂÒÎË Ì‚ÂÊÂÒÚ‚Ó Ë˝ÍÒÚÂÏËÁÏ ÒÎÛÊ‡Ú ÓÒÌÓ‚ÓÈ ‰Îfl‡Á΢Ì˚ı ÒӈˇθÌ˚ı ·ÓÎÂÁÌÂÈ ËÍÓÌÙÎËÍÚÓ‚, ÚÓ ÏË ÒÔ‡ÒÛÚ Á̇ÌË ËÚÓ·ÌÚÌÓÒÚ¸. Ç Ò‚ÓÂÏ ËÌÚ‚¸˛,‰‡ÌÌÓÏ „‡ÁÂÚ «The Daily Nation», î.ɲÎÂÌ, Óڂ˜‡fl ̇ Á‡‰‡ÌÌ˚È ‚ÓÔÓÒ,ÓÒÓ·Ó ÔÓ‰˜ÂÍÌÛÎ, ˜ÚÓ «ÚÂÏfl ÁÎÂȯËÏË‚‡„‡ÏË Î˛‰ÂÈ fl‚Îfl˛ÚÒfl Ì‚ÂÊÂÒÚ‚Ó,ÌˢÂÚ‡ Ë ‡Á‰Ó˚». чÎÂÂ, ‡ÒÒÛʉ‡fl ÔÓ‰‡ÌÌÓÏÛ ÔÓ‚Ó‰Û, ÓÌ Ò͇Á‡Î:«èÓÒ‚Â˘ÂÌË ÔÓ·Âʉ‡ÂÚ Ì‚ÂÊÂÒÚ‚Ó,ÚÛ‰ Ë Ì‡ÍÓÔÎÂÌË χÚ¡θÌ˚ı ·Î‡„ÛÒÚ‡Ìfl˛Ú ÌˢÂÚÛ, ‡ ‰ËÌÒÚ‚Ó, ‰Ë‡ÎÓ„ ËÚÂÔËÏÓÒÚ¸ Ò‚Ó‰flÚ Ì‡ ÌÂÚ ‡ÒÔË ËÔÓÚË‚Ó˜Ëfl». Ç ‰ÂΠÏÂÊÍÛθÚÛÌӄӉˇÎÓ„‡ Ë Òӄ·ÒËfl î.ɲÎÂÌ ‚ÓÁ·„‡ÂÚ·Óθ¯Ë ̇‰Âʉ˚ ̇ Ó·‡ÁÓ‚‡ÚÂθÌ˚ÂÛ˜ÂʉÂÌËfl, ÍÓÚÓ˚ ÓÚÍ˚‚‡˛ÚÒfl „Ó‰ËÌÓÏ˚¯ÎÂÌÌË͇ÏË, „‰Â Ó·Û˜‡˛ÚÒfl‰ÂÚË ËÁ ‡Á΢Ì˚ı ÒӈˇθÌ˚ı ÒÎÓ‚,‚Ì Á‡‚ËÒËÏÓÒÚË ÓÚ Ëı ÂÎË„ËÓÁÌ˚ı,˝ÚÌ˘ÂÒÍËı Ë ËÌ˚ı ‡Á΢ËÈ. î. ɲÎÂÌ,„Ó‚Ófl Ó Ò‚ÓÂÈ ÍÓ̈ÂÔˆËË Ó·‡ÁÓ‚‡ÌËfl,Ò˜ËÚ‡ÂÚ, ˜ÚÓ «˝ÚÓ ÌÓ‚‡fl ÙÓχӷ‡ÁÓ‚‡ÌËfl, ‚ ÍÓÚÓÓÈ ÔËÓ·ÂÚÂÌËÂÂÎË„ËÓÁÌ˚ı Ë Ì‡Û˜Ì˚ı Á̇ÌËÈ ·Û‰ÂÚ‰ËÌ˚Ï ÔÓˆÂÒÒÓÏ. ùÚÓ ÔÓ‚˚ÒËÚÛÓ‚Â̸ ÏÓ‡ÎË Ë ‰ÛıÓ‚ÌÓÒÚË Ë ÒÓÁ‰‡ÒÚÔÓ‰ÎËÌÌÓ ÔÓÒ‚Â˘ÂÌÌ˚ı β‰ÂÈ, Ò‰ˆ‡ÍÓÚÓ˚ı ÓÁ‡ËÚ Ò‚ÂÚ ÂÎË„ËË, ‡ ÛÏ˚ –Ò‚ÂÚ Ì‡ÛÍË; β‰ÂÈ ‚ÒÂÒÚÓÓÌ̇Á‚ËÚ˚ı». ùÚË ¯ÍÓÎ˚ – ÂÒÚ¸ ¯ÍÓÎ˚·Û‰Û˘Â„Ó, Ë·Ó Ëı ÓÒÌÓ‚ÓÈ ˆÂθ˛ Ë ËıÔ‰̇Á̇˜ÂÌËÂÏ fl‚ÎflÂÚÒfl Ì ÚÓθÍÓ‚˚ÒÓÍÓÍ·ÒÒÌÓ ӷ‡ÁÓ‚‡ÌËÂ, ‡ ÏÓÊÂÚ, ‚·Óθ¯ÂÈ ÒÚÂÔÂÌË, ‚ÓÒÔËÚ‡ÌË ÌÓ‚ÓÈÔÎÂfl‰˚ „‡Ê‰‡Ì Ïˇ, ÍÓÚÓ˚ ‚ Ò‚ÓÂÈÊËÁÌË ·Û‰ÛÚ ÛÍÓ‚Ó‰ÒÚ‚Ó‚‡Ú¸Òfl

ÔË̈ËÔ‡ÏË „ÛχÌÌÓÒÚË ËÚÓ·ÌÚÌÓÒÚË.

é˜Â̸ ˜‡ÒÚÓ Á‡‰‡˛˘ËÈÒfl ÂÏÛ ‚ÓÔÓÒ– ˝ÚÓ ‚ÓÔÓÒ Ó ‚Á‡ËÏÓÒ‚flÁË ËÒ·χ ËÚÂÓ‡. ç‡ ˜ÚÓ ÓÌ ‚Ò„‰‡ ͇Ú„Ó˘ÌÓ ËÓ‰ÌÓÁ̇˜ÌÓ Óڂ˜‡Î, ˜ÚÓ ËÒÎ‡Ï Ë ÚÂÓÌÂÒÓ‚ÏÂÒÚËÏ˚ ‚¢Ë: «èÓÚÓÏÛ ˜ÚÓ ‚ËÒ·Ï ۷ËÈÒÚ‚Ó ˜ÂÎÓ‚Â͇ – ¯‡„ ÔÓÚË‚‚ÓÎË ÇÒ‚˚¯Ì„Ó. Ç˚ Ì ËÏÂÂÚ ԇ‚‡Û·Ë‚‡Ú¸ ˜ÂÎÓ‚Â͇.».

î.ɲÎÂÌ ËÏÂÂÚ ÏÛÊÂÒÚ‚Ó ÒÏÓÚÂÚ¸Ô‡‚‰Â ‚ „·Á‡ Ë ÔËÁ̇ÂÚ, ˜ÚÓ, ÍÒÓʇÎÂÌ˲, ÚÂÓËÁÏ, Í‡Í Ë ‚ ‰Û„Ëı˜‡ÒÚflı Ò‚ÂÚ‡, ËÏÂÂÚ ÏÂÒÚÓ Ë ‚ ËÒ·ÏÒÍÓÏÏËÂ. éÌ „Ó‚ÓËÚ Ó ÚÓÏ, ˜ÚÓ Ì‡ ˝ÚÓ ÌÂÒΉÛÂÚ Á‡Í˚‚‡Ú¸ „·Á‡, ‡ «ÒΉÛÂÚÒ̇˜‡Î‡ ÔÓÒÚ‡‚ËÚ¸ Ô‡‚ËθÌ˚È ‰Ë‡„ÌÓÁ,‡ ÔÓÚÓÏ ÔÓ‚Ó‰ËÚ¸ ÒÓÓÚ‚ÂÚÒÚ‚Û˛˘ÂÂΘÂÌˠ̉ۄ‡». ü ‰Ûχ˛, ˝ÚÓ ÓÚÌÓÒËÚÒflÍÓ ‚ÒÂÏ ‚ˉ‡Ï ÒÓ‚ÂÏÂÌÌÓ„ÓÚÂÓËÁχ. î.ɲÎÂÌ, ‡Ì‡ÎËÁËÛflÔËÓ‰Û ÚÂÓËÁχ Ë Â„Ó ÔÓfl‚ÎÂÌËfl,‰ÂڇθÌÓ ÓÒÚ‡ÌÓ‚ËÎÒfl ̇ Ô˘Ë̇ı‡ÒÔÓÒÚ‡ÌÂÌËfl ÚÂÓËÁχ. äÓÒÌÓ‚Ì˚Ï Ô˘ËÌ‡Ï ‡ÒÔÓÒÚ‡ÌÂÌËflÚÂÓËÁχ ÓÌ ÓÚÌÓÒËÚ Ú ÒӈˇθÌ˚ẨۄË, ÍÓÚÓ˚ ËÏÂ˛Ú ÏÂÒÚÓ ‚·Óθ¯ËÌÒÚ‚Â ÒÓ‚ÂÏÂÌÌ˚ıÏÛÒÛθχÌÒÍËı ÒÚ‡Ì. ùÚÓ ÌˢÂÚ‡,Ì„‡ÏÓÚÌÓÒÚ¸, Í·ÒÒÓ‚˚ ‡Á΢Ëfl Ë̇΢ˠ˝ÚÌ˘ÂÒÍÓÈ ‰ËÒÍËÏË̇ˆËË. ÇÏÛÒÛθχÌÒÍËı Òڇ̇ı Ì ‡ÎËÁÓ‚‡Ì˚Ú‡ÍË ·‡ÁÓ‚˚ ˆÂÌÌÓÒÚË, Í‡Í Ô‡‚‡˜ÂÎÓ‚Â͇, ‰ÓÒÚÛÔ Í Ó·‡ÁÓ‚‡Ì˲ ËËÌÙÓχˆËÓÌÌ˚Ï ÚÂıÌÓÎÓ„ËflÏ,˝ÍÓÌÓÏ˘ÂÒÍÓ ·Î‡„ÓÒÓÒÚÓflÌË ËÒÔ‡‚‰ÎË‚ÓÒÚ¸ ‚ ‡ÒÔ‰ÂÎÂÌËˉÓıÓ‰Ó‚. ÅÓΠÚÓ„Ó, Í‡Í Ò˜ËÚ‡ÂÚî.ɲÎÂÌ, ̇Ӊ˚ ˝ÚËı ÒÚ‡Ì Ì ‚ÒÓÒÚÓflÌËË Ò‡ÏÓÒÚÓflÚÂθÌÓÛ‰Ó‚ÎÂÚ‚ÓËÚ¸ Ò‚ÓË ·‡ÁÓ‚˚ÂÔÓÚ·ÌÓÒÚË, ˜ÚÓ ‚˚Á˚‚‡ÂÚ ÌÂ̇‚ËÒÚ¸,‚‡Ê‰Â·ÌÓÒÚ¸ ÔÓ ÓÚÌÓ¯ÂÌ˲ Í á‡Ô‡‰Û.í‡ÍÊ Ì„‡ÚË‚ÌÓ ÓÚÌÓ¯ÂÌËÂ Í á‡Ô‡‰ÛË ‚˚ÚÂ͇˛˘Ë ÓÚÒ˛‰‡ ÔÓÒΉÒÚ‚ËflÒ‚flÁ‡Ì˚ Ë Ò ÔÓˆÂÒÒ‡ÏË „ÎÓ·‡ÎËÁ‡ˆËË,ÍÓ„‰‡ ˉÂÚ ÔÓˆÂÒÒ ‚ÂÎËÍÓ„ÓÔÂÂÒÂÎÂÌËfl Ë ÒϯÂÌËfl ‡ÁÌ˚ı̇Ӊӂ Ë ‡Ò. Ç ÂÁÛθڇÚ ˜Â„Ó ‚ÒÂÓ˜Â̸ ÚÂÒÌÓ Ó·˘‡˛ÚÒfl ÏÂÊ‰Û ÒÓ·ÓÈ,‚ÂÒ¸ ÏË Ô‚‡˘‡ÂÚÒfl ‚ «„ÎÓ·‡Î¸ÌÛ˛‰ÂÂ‚Ì˛», Ë ‚Ò ÒÚ‡ÌÓ‚ËÚÒfl ‚ÂҸχÔÓÁ‡˜Ì˚Ï: ÓÒÍӯ̇fl ÊËÁ̸ Ó‰ÌËı ËÌˢ‡fl ‰Û„Ëı, ˜ÚÓ ˜Â‚‡ÚÓ ‡Á΢Ì˚ÏËÍÓÌÙÎËÍÚ‡ÏË. çÓ ‚ÓËÒÚËÌÛ Ò‡ÏÓȄ·‚ÌÓÈ Ô˘ËÌÓÈ ‡ÒÔÓÒÚ‡ÌÂÌËflÚÂÓËÁχ fl‚ÎflÂÚÒfl ‰ÛıÓ‚Ì˚È ÍËÁËÒ,˜ÚÓ ‚ ·Óθ¯ÂÈ ÒÚÂÔÂÌË Ò‚flÁ‡ÌÓ ÒÔÂÌ·ÂÊÂÌËÂÏ ÔÓ‰ÎËÌÌÓÂÎË„ËÓÁÌ˚ÏË ˆÂÌÌÓÒÚflÏË. ë„ӉÌflÏË Á‡ÔÓÎÌËÎË ‚Ò‚ÓÁÏÓÊÌ˚ÂÌÓ‚Ófl‚ÎÂÌÌ˚ ÂÎË„ËÓÁÌ˚ ӷ‡ÁÓ‚‡ÌËflË ÛÔ‡‰Ì˘ÂÒ͇fl ÙËÎÓÒÓÙËfl. í‡ÍÓÈÌÂÛÚ¯ËÚÂθÌ˚È ‰Ë‡„ÌÓÁ ÒÓ‚ÂÏÂÌÌÓÏÛÏËÛ ÒÚ‡‚ËÚ ÒÓ‚ÂÏÂÌÌ˚È ÚÛˆÍËÈÏ˚ÒÎËÚÂθ îÂÚıÛηı ɲÎÂÌ. �

sanlara karfl› sevgi, di¤er insanlarla tahsisedilmesi gereken dostluk, insanlar›n vearalar›nda var olan farkl›l›klar›n oldu¤ugibi kabullenilmesi ve bu görüfllere sayg›duyulmas›” manas›na gelmekte. Gülen’infelsefesi sevgi, merhamet ve hoflgörüprensiplerine dayand›¤› için iyimser birkarakter tafl›maktad›r.

Dinleraras› diyalo¤u ‹slam prensipleri-ne ba¤lamas› sebebiyle Gülen’in çal›flma-lar›n› akademik olarak araflt›ran bir ilahi-yatç›, Gülen’i “diyalog teolojisi”nin takip-çisi olarak görmektedir. Buna ilavetenÜnal ve Williams gibi araflt›rmac›lar daGülen’i “diyalo¤un avukat›” olarak adlan-d›rmaktad›rlar. Say›n Gülen farkl› din vemedeniyetler aras› diyalog ile ilgili fikirle-rin ilk önce Kur’an-› Kerim ve PeygamberEfendimizin sünnetine, içtihad›n uzun y›l-lar sonunda edindi¤i tecrübesine (ilahi-yatç›lar›n farkl› konular üzerindeki yorumve sonuçlar›na) ve ‹slam’›n 1400 y›ll›k tari-hine dayand›¤›n› aç›kça söylemektedir.Gülen “insanlar›n görüfl ve fikirlerininfarkl›l›¤›n›n tuhaf bir fley olmad›¤›n› ifadeetmekte, bu farkl›l›¤›n çat›flma ve ihtilaf-lara sebebiyet vermemesi gerekti¤ini” dü-flünmektedir.

Gülen 21. yüzy›l›n hoflgörü ve karfl›l›kl›anlay›fl ça¤› olaca¤› ve Türkiye’nin AvrupaBirli¤i’ne girmesinin bu ba¤lamda güzel

ученые рассказывают о гюлене ayd›nlar gülen’i anlat›yor

24 Д И А Л О Г Н А Ч И Н А Е Т С Я С « Д А »

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

ДИАЛОГ ЕВРАЗИЯ ВЕСНА 2009, 28 НОМЕР

sonuçlar do¤uraca¤› görüflünde. Kendisi-ne göre Türkiye’nin Avrupa Birli¤ine gir-mesi bu uluslararas› kuruma sadece birülkenin daha eklenmesi manas›n› tafl›ma-maktad›r. Bu mesele insanl›k için yeni birdönem açacakt›r. Gülen’in fikirlerine göreTürkiye’nin AB’ye girmesi kültür ve mede-niyetler buluflmas›n›, dinler aras›ndaki di-yalo¤u ve iflbirli¤ini temin edecektir. Böy-lece Müslüman nüfusun yo¤unlukta ol-du¤u Türkiye de, sadece H›ristiyan ülke-lerden oluflan birli¤in eflit haklara sahipbir üyesi olacakt›r.

Gülen’in e¤itim anlay›fl› da hoflgörü vedinler aras› diyalog hakk›ndaki fikrine da-yanmaktad›r (uyum sa¤lamaktad›r). Ta-hammülsüzlük ve afl›r›c›l›k farkl› sosyalbunal›m ve çat›flmalara sebebiyet verir-ken, bilgi ve hoflgörü dünyay› kurtaracak

güce sahiptir. The Daily Nation gazetesinevermifl oldu¤u röportaj›nda bir soruya ce-vap verirken insanl›¤›n üç düflman›n›n“cahillik, yoksulluk ve çat›flmalar” oldu¤u-nu vurgulam›flt›r. “E¤itim cahilli¤in;emek ve hay›rseverlik yoksullu¤un; birlik,diyalog ve hoflgörü ise kavga ve çat›flma-lar›n panzehiridir”. Kültürler aras› diyaloganlay›fl›, bu örgünün gönüllüleri taraf›n-dan aç›lan; farkl› dini, etnik ve sosyalgruplara mensup olan çocuklar›n ayr›m-c›l›¤a meydan vermeden bir arada oku-du¤u e¤itim kurumlar›na ümit ba¤la-makta. Gülen, kendi e¤itim anlay›fl›n› “di-ni ve bilimsel olgular›n ayn› süreç içindede¤erlendirildi¤i yeni bir e¤itim flekli” ola-rak tan›mlamaktad›r. Gülen, “kalbin nu-runun dini ve ahlakî ilimlerle, akl›n ziyas›-n›n ise ancak fenni ilimlerle kazan›labile-

ce¤inin alt›n› çiziyor ve bu e¤itim fleklinin;kalp-dima¤ bütünlü¤ünü sa¤lam›fl fert-ler yetifltirmeye yard›m edece¤ini” ifadeediyor. Türk okullar›n›n misyonu ö¤renci-lere sadece iyi bir e¤itim vermek de¤il, ay-n› zamanda ö¤rencileri insan severlik vehoflgörü prensiplerini k›lavuz edinen bi-rer dünya vatandafl› olarak yetifltirmek ol-du¤u için, bu e¤itim kurumlar›n› gelece-¤in okullar› olarak adland›rabiliriz.

Gülen’e çok s›k sorulan sorulardan biri,terörün ‹slam’a ba¤l› olup olmamas›d›r.Bu soruya karfl› Say›n Gülen ‹slam’›n terörile birbirine tamamen z›t kavramlar oldu-¤unu özellikle vurguluyor: “Bir insan›n öl-dürülmesi ‹slam’da Allah’›n kudretine kar-fl› gelmek için at›lan bir ad›md›r. Hiç kim-senin bir insan› öldürmeye hakk› yoktur.Savafl zaman›nda bile, suçsuz insanlarazarar vermek büyük bir günaht›r. Bir insans›rf inanc› gere¤i ölüme mahkum edile-mez’. Bu konuya devam ederek fluna dik-kat çekmekte: “‹slam adil bir inançt›r, onudo¤ru bir flekilde anlamak laz›m. Bir Müs-lüman “Birini öldürdükten sonra cennetegirece¤im” diyemez. Müslüman’›n genelamac› Allah’›n raz›s›n› kazanmakt›r.

Fethullah Gülen terörizmin dünyan›ndört bir taraf›nda oldu¤u gibi, ‹slam ülke-lerinde de var oldu¤una dikkat çekiyor. Fa-kat bu meseleye göz yummamak ve “has-tal›¤› teflhis edip, tedavisine bafllamak”gerekti¤ini ifade ediyor. Gülen terörünanalizini yaparken, bu zehirli ak›m›n se-bepleri üzerinde duruyor. Terörün bafll›casebepleri aras›nda, modern Müslümanülkelerinin ço¤unda mevcut olan yoksul-luk, cahillik, s›n›f fark› ve etnik ayr›mc›l›kgibi sosyal hastal›klar› say›yor. Hâlâ ço¤uMüslüman ülkelerde insan haklar›, bilgiteknolojisinin genel kullan›m›, ekonomikrefah ve gelir da¤›l›m›nda adaletsizlik gibi,de¤erler sistemi oturmufl durumda de¤il.Haliyle bu ülkelerde yaflayan insanlarda,ihtiyaçlar›n› karfl›layamamalar› duru-munda, Bat›’ya karfl› bir nefret ve düfl-manl›k hissi do¤maktad›r. Ayr›ca Bat› hak-k›ndaki olumsuz düflünceler ve bu düflün-celer sonucunda do¤an olaylar, farkl› halkve ›rklar›n kitlesel göçlerini içine alan kü-reselleflme süreçlerine de ba¤l›d›r.

Terörün yay›lmas›n›n bir di¤er sebebide dini de¤erlerin küçümsenmesineba¤l› olan manevi buhrand›r. ModernTürk düflünürü Fethullah Gülen moderndünyada temessül eden bu habis uruteflhis etmifltir. �

ayd›nlar gülen’i anlat›yor ученые рассказывают о гюлене

D ‹ Y A L O G E V E T ’ L E B A fi L A R 25

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

D‹YALOG AVRASYA BAHAR 2009, SAYI: 28

Гюлен: «Просвещение побеждает невежество, труд инакопление материальных благ устраняют нищету, аединство, диалог и терпимость сводят на нет распри ипротиворечия».

Gülen: “E¤itim cahilli¤in; emek ve hay›rseverlik

yoksullu¤un; birlik, diyalog ve hoflgörü ise kavga ve

çat›flmalar›n panzehiridir”.

Гюлен с турецкими учеными из различных областей науки

Gülen Türkiye’nin farkl› kesimlerinden ayd›nlarla birlikte

Ñ ‚‡ „Ó‰‡ ̇Á‡‰ ÏÓÈ Ò˚Ì ÔÓÒÚÛÔËÎ ‚ÚÛˆÍËÈ ÎˈÂÈ ‚ èÂÚ·ۄÂ.ê¯ÂÌË ÔÂÂÈÚË ËÁ

Ó·˘ÂÓ·‡ÁÓ‚‡ÚÂθÌÓÈ ¯ÍÓÎ˚ ÒÛ„ÎÛ·ÎÂÌÌ˚Ï ËÁÛ˜ÂÌËÂÏ Ù‡ÌˆÛÁÒÍÓ„ÓflÁ˚͇ ‚ ¯ÍÓÎÛ, „‰Â ·Óθ¯ËÌÒÚ‚ÓÔ‰ÏÂÚÓ‚ ÔÂÔÓ‰‡˛Ú ÚÛÍË, ÏÌÓ„ËÂ̇¯Ë Ó‰Ì˚Â Ë Á̇ÍÓÏ˚ ÒÓ˜Îˇ‚‡ÌÚ˛Ì˚Ï. «á‡˜ÂÏ ‚‡Ï ˝ÚÓ? ÇÓÒÚÓÍ,ËÒ·Ï... ä‡Í Ë ˜ÂÏÛ ÒÏÓ„ÛÚ Ì‡Û˜ËÚ¸ ÚÛÍËÚ‚Ó ԇ‚ÓÒ·‚ÌÓ ‰ËÚfl?» – „Ó‚ÓËÎË ÓÌ˘ÚÓ-ÚÓ ‚ ˝ÚÓÏ Ó‰Â.

çÓ Ï˚ ̇ ÒÂÏÂÈÌÓÏ ÒÓ‚ÂÚ ڂ‰ÓÔÓÒÚ‡ÌÓ‚ËÎË: ÔÓÒΠ҉¸ÏÓ„Ó Í·ÒÒ‡Ò‰‡ÂÏ ‰ÓÍÛÏÂÌÚ˚ ‚ ÎˈÂÈ Ë ÔÓ·ÛÂÏÔÓÒÚÛÔËÚ¸. äÓ̘ÌÓ, ‚ÓÎÌÓ‚‡ÎËÒ¸: ͇ÍÔflÚ̇‰ˆ‡ÚËÎÂÚÌËÈ Ï‡Î¸˜Ë¯Í‡ ÒÏÓÊÂÚ‡‰‡ÔÚËÓ‚‡Ú¸Òfl Í ÌÓ‚ÓÈ Ó·ÒÚ‡ÌÓ‚ÍÂ,ÒÛÏÂÂÚ ÎË Ì‡ÈÚË Ó·˘ËÈ flÁ˚Í ÒÛ˜ËÚÂÎflÏË-ËÌÓÒڇ̈‡ÏË. çÓ ‚ÒÂÎflÎÓ̇‰ÂÊ‰Û ÚÓ Ó·ÒÚÓflÚÂθÒÚ‚Ó, ˜ÚÓ ÎˈÂÈËÏÂÎ ‰Ó·Û˛ ‰‚Â̇‰ˆ‡ÚËÎÂÚÌ˛˛ÂÔÛÚ‡ˆË˛ Ë Á‡ÌËχΠӉÌÓ ËÁ Ô‚˚ıÏÂÒÚ ‚ „ÓӉ ÔÓ ÂÁÛÎ¸Ú‡Ú‡Ï ÓÎËÏÔˇ‰ ËÍÓÌÍÛÒÓ‚. Ö„Ó ‚˚ÔÛÒÍÌËÍË ·ÂÁ ÔÓ·ÎÂÏÔÓÒÚÛÔ‡ÎË ‚ ÔÂÒÚËÊÌ˚ ‚ÛÁ˚.

Турки относятся

к нам как к друзьям

è‚ÓÂ, ˜ÚÓ ÔÓ‡ÁËÎÓ Ì‡Ò ‚ Îˈ·ÛÍ‚‡Î¸ÌÓ Ò ÔÓÓ„‡, – Îˈ‡ ·flÚ.ëÔÓÍÓÈÌ˚Â, ÓÚÍ˚Ú˚Â, ÔË‚ÂÚÎË‚˚Â.ä‡Ê‰˚È Ó·flÁ‡ÚÂθÌÓ Á‰ÓÓ‚‡ÎÒfl. ÇӉ ËÏÂÎÓ˜¸, ÌÓ, ÔËÁ̇ڸÒfl, ÔËflÚ̇fl. lj¸Ú‡Í‡fl ‚ÂÊÎË‚ÓÒÚ¸ – ̘‡ÒÚÓ fl‚ÎÂÌË ‚Ó·˚˜Ì˚ı ¯ÍÓ·ı.

èÓ Ï Á̇ÍÓÏÒÚ‚‡ ÒÔÂÔÓ‰‡‚‡ÚÂÎflÏË, ÏÂÚÓ‰ËÍÓÈ Ó·Û˜ÂÌËfl,Ú‡‰ËˆËflÏË ÒÚ‡ÌÓ‚ËÚÒfl ÔÓÌflÚÌÓ: ˝ÚÓ Ì‰ËÌÒÚ‚ÂÌ̇fl ÓÒÓ·ÂÌÌÓÒÚ¸ ÎˈÂfl. àϲ‚ ‚Ë‰Û Ì ÔÂÔÓ‰‡‚‡ÌË ıËÏËË, ·ËÓÎÓ„ËË,ÙËÁËÍË Ë Ï‡ÚÂχÚËÍË Ì‡ ‡Ì„ÎËÈÒÍÓÏflÁ˚ÍÂ, Ì ËÁÛ˜ÂÌË ÚÛˆÍÓ„Ó flÁ˚͇, ‡ÒÓ‚ÒÂÏ ‰Û„ÓÂ. éÚۘ˂¯ËÒ¸ ‰‚‡ ÏÂÒflˆ‡ ‚ÎˈÂÂ, Ò˚Ì ‡ÒÒ͇Á‡Î:

– íÛÍË ÓÚÌÓÒflÚÒfl Í Ì‡Ï Í‡Í Í‰ÛÁ¸flÏ. ч, ÔÂÔÓ‰‡‚‡ÚÂθ – ˜ÂÎÓ‚ÂÍÒÚ‡¯ËÈ, Û‚‡Ê‡ÂÏ˚È, ÌÓ ‚Ò ‚ÓÔÓÒ˚ÏÓÊÌÓ Ó·ÒÛʉ‡Ú¸ Ò ÌËÏ ÔÓ˜ÚË Ì‡‡‚Ì˚ı. çËÍÚÓ ÌËÍÓ„‰‡ Ì Í˘ËÚ.ì˜ËÚÂÎfl ÔÓÒÚÓflÌÌÓ ÔÓÏÓ„‡˛Ú (Ë ÔÓÒÎÂÛÓÍÓ‚ ÚÓÊÂ) ÓÒ‚ÓËÚ¸ Ô‰ÏÂÚ Ë‰Ó·ËÚ¸Òfl ÂÁÛθڇڇ. ã„ÍÓ Ó·˘‡Ú¸Òfl. å˚ÔÓÌËχÂÏ ‰Û„ ‰Û„‡.

íÓ, ˜ÚÓ ÎˈÂÈ ‰Îfl ÏÌÓ„Ëı ÒÚ‡ÌÓ‚ËÎÒfl‚ÚÓ˚Ï ‰ÓÏÓÏ, ·flÚ‡ ÔflÏÓ Ì„ӂÓËÎË, ÌÓ ˝ÚÓ ÒÚ‡ÌÓ‚ËÎÓÒ¸ ÔÓÌflÚÌÓ ËÁ‡ÒÒ͇Á‡ÌÌ˚ı ËÏË ËÒÚÓËÈ. èÓ ÚÓ, ͇͂ÏÂÒÚÂ Ò ÔÂÔÓ‰‡‚‡ÚÂÎflÏË Ë„‡ÎË ‚ÙÛÚ·ÓÎ, ÂÁ‰ËÎË Ì‡ ¯‡¯Î˚ÍË, „ÓÚÓ‚ËÎËÍÓ̈ÂÚÌ˚ ÔÓ„‡ÏÏ˚. ãÂÚÓÏÔÓ·˚‚‡ÎË ‚ ëڇϷÛÎÂ, ̇ÏÌÓ„Ó˜ËÒÎÂÌÌ˚ı ˝ÍÒÍÛÒËflı, ÍÛÔ‡ÎËÒ¸ ‚å‡ÏÓÌÓÏ ÏÓÂ. à, ˜ÚÓ ‚‡ÊÌÓ, ÛÁ̇ÎËÏÌÓ„Ó ËÌÚÂÂÒÌÓ„Ó Ó ÊËÁÌË, Ú‡‰ËˆËflı‰Û„Ó„Ó Ì‡Ó‰‡.

ученые рассказывают о гюлене ayd›nlar gülen’i anlat›yor

26 Д И А Л О Г Н А Ч И Н А Е Т С Я С « Д А »

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

Cлышать другого, а потом себя

Борис Клементьев

Шеф-редактор газеты «Известия – Санкт-Петербург».

Yan›ndakini duymak

Boris Klementyev

‹zvestiya Saint Petersburg gazetesi Genel Yay›n Yönetmeni.

‹ki y›l önce o¤lum Petersburg’taki Türklisesine bafllad›. Onu okudu¤u okul-dan al›p ö¤retmenlerinin ço¤u Türk

olan okula verme karar›m›z birçok arka-dafl ve tan›d›klar›m›z taraf›ndan maceraolarak görülmüfltü. “Niye böyle bir kararverdiniz? Do¤u, ‹slam... Türkler, Orto-doks çocu¤una neyi ö¤retebilirler?” diyesorular soruyorlard›.

Bir aile toplant›s›nda o¤lumuz 7. s›n›-f› bitirdikten sonra onu liseye kaydettir-meliyiz fleklinde karar verdik. Hepimiztabi ki 15 yafl›ndaki çocu¤un yeni ortamanas›l al›flaca¤›n› ve yabanc› ö¤retmen-lerle anlafl›p anlaflamayaca¤›n› merakediyorduk. Bahsetti¤im lisenin flehri-mizde 12 y›ll›k bir tecrübeye sahip olma-s›, olimpiyatlar ve yar›flmalarda derecealan okullardan biri olmas› hoflumuzagiden faktörlerdi. Ayn› zamanda bu lise-nin mezunlar› en prestijli üniversiteleregirebiliyorlard›.

Türkler bizi arkadafl

olarak görüyorlar

Lisede bizi hayret içinde b›rakan fleyler-den baz›lar› flunlard›; çocuklar gayet sa-kin, iletiflime aç›k güler yüzlüydüler.Okul içinde karfl›laflt›¤›m›z çocuklardanher biri bize selam veriyordu. Bu çok kü-çük bir fley olsa da, insan›n hofluna gidi-yordu. Standart okullarda bu kadar na-zik çocuklar› göremezsiniz. Daha sonraö¤retmenlerle tan›fl›p e¤itim yöntemle-ri ve uygulad›klar› sistemi ö¤rendi¤i-mizde bu meselenin lisenin tek özelli¤iolmad›¤›n› anlad›k. Burada önemli olankimya, biyoloji, fizik ve matematik ders-lerinin ‹ngilizce anlat›lmas› veya Türkçe

ДИАЛОГ ЕВРАЗИЯ ВЕСНА 2009, 28 НОМЕР

Борис Клементьев с супругой и сыном.Boris Klementyev o¤lu ve efli ile birlikte.

ü ÔÓËÌÚÂÂÒÓ‚‡ÎÒfl Û Ó‰ÌÓ„Ó ËÁۘ‰ËÚÂÎÂÈ ÎˈÂfl ÄÎË íÛÍÂÎË: «á‡˜ÂÏÚ‡Í Ìfl̘ËÚ¸Òfl Ò Û˜ÂÌË͇ÏË? ç ÔÓ˘ÂÎË, Í‡Í ÔËÌflÚÓ ‚ ‰Û„Ëı ¯ÍÓ·ı, ‚ÒÂÓ·˙flÒÌflÚ¸ ̇ ÛÓ͇ı Ë ÔÓ ÏËÌËÏÛÏÛ Ì‡‰ÓÔÓÎÌËÚÂθÌ˚ı Á‡ÌflÚËflı?»

– ÑÎfl Ì‡Ò ‚Ò„‰‡ ·˚Î ‚‡ÊÂÌ ÔflÏÓȉӂÂËÚÂθÌ˚È ÍÓÌÚ‡ÍÚ Ò Û˜ÂÌË͇ÏË, –ÓÚ‚ÂÚËÎ ÓÌ. – ÅÂÁ ‚Á‡ËÏÓÔÓÌËχÌËfl ËÁ‡·ÓÚ˚ Ò Ì‡¯ÂÈ ÒÚÓÓÌ˚ ÌË˜Â„Ó ·˚ ÌÂÔÓÎÛ˜ËÎÓÒ¸. èÎ˛Ò Ó·Û˜ÂÌË ̇ÏÂʉÛ̇ӉÌÓÏ ÛÓ‚ÌÂ. ùÚÓ Ë ÂÒÚ¸ÓÒÌÓ‚˚ ÒËÒÚÂÏ˚ Ó·‡ÁÓ‚‡ÌËfl ‚·Óθ¯ËÌÒÚ‚Â ˜‡ÒÚÌ˚ı ¯ÍÓÎ íÛˆËË.ë„ӉÌfl ˝Ú‡ ÒËÒÚÂχ ÔËÌÓÒËÚ ıÓÓ¯ËÂÔÎÓ‰˚ ‚Ó ÏÌÓ„Ëı Òڇ̇ı Ïˇ.

ÅÓΠ500 ÏÂʉÛ̇ӉÌ˚ı Îˈ‚ÓÚÍ˚ÚÓ íÛˆËÂÈ Ì‡ ˜ÂÚ˚ÂıÍÓÌÚËÌÂÌÚ‡ı: ‚ üÔÓÌËË, äËÚ‡Â, êÓÒÒËË,ëòÄ, çË„ÂËË, äÂÌËË, óÂıËË, èÓθ¯Â ˉۄËı Òڇ̇ı. íÛˆÍË ÎˈÂËÏÌÓ„Ó̇ˆËÓ̇θÌ˚, ‚ ÌËı ÔËıÓ‰flÚ ‰ÂÚˇÁÌ˚ı ̇Ӊӂ. ç‡ÔËÏÂ, ‚ ÅÓÒÌËË‚ÏÂÒÚ ‰ÛÊÌÓ Û˜‡ÚÒfl ‚ Îˈ ıÓ‚‡Ú˚ ËÒ·˚. ÇÒ ˝ÚË ¯ÍÓÎ˚ ÓÒÌÓ‚‡Ì˚ ̇ ˉÂflıîÂÚıÛηı‡ ɲÎÂ̇.

Кто такой Фетхуллах Гюлен?

îÂÚıÛηı ɲÎÂÌ fl‚ÎflÂÚÒfl ˉÂÈÌ˚Ï‚‰ÓıÌÓ‚ËÚÂÎÂÏ ÚÛˆÍËı ¯ÍÓÎ.àÁ‚ÂÒÚÌ˚È Û˜ËÚÂθ, ËÒ·ÏÒÍËÈ Û˜ÂÌ˚È-·Ó„ÓÒÎÓ‚, ÔÓ˜ÂÚÌ˚È ÔÂÁˉÂÌÚ ÚÛˆÍÓ„Ó

îÓ̉‡ ÊÛ̇ÎËÒÚÓ‚ Ë ÔËÒ‡ÚÂÎÂÈ. àÁàÌÚÂÌÂÚ‡ ÛÁ̇˛, ˜ÚÓ É˛ÎÂÌ –ÒÛÙËÈÒÍËÈ ÔÓÔӂ‰ÌËÍ, ÊË‚ÂÚ ‚ëÓ‰ËÌÂÌÌ˚ı òÚ‡Ú‡ı. èÓ ËÚÓ„‡ÏÓÚÍ˚ÚÓ„Ó „ÓÎÓÒÓ‚‡ÌËfl, Ôӂ‰ÂÌÌÓ„Ó‡ÏÂË͇ÌÒÍËÏ ÊÛ̇ÎÓÏ «ForeignPolicy», îÂÚıÛηı ɲÎÂÌ Á‡ÌflÎ Ô‚ÓÂÏÂÒÚÓ ‚ ÒÔËÒÍ ҇Ï˚ı ‚ÎËflÚÂθÌ˚ıÔÛ·Î˘Ì˚ı ËÌÚÂÎÎÂÍÚÛ‡ÎÓ‚ Ïˇ. éÔÓÒ·˚Î Ôӂ‰ÂÌ ÎÂÚÓÏ ˝ÚÓ„Ó „Ó‰‡.

óËÚ‡˛ ‰‡Î¸¯Â. ÇÓÚ ˜ÚÓ „Ó‚ÓflÚ ÓɲÎÂÌ ÏËÓ‚˚ ÔÓÎËÚËÍË, ËÁ‚ÂÒÚÌ˚Âβ‰Ë, Á‡ÌËχ˛˘ËÂÒfl Ó·‡ÁÓ‚‡ÌËÂÏ,·ËÁÌÂÒÏÂÌ˚:

«îÂÚıÛηı ɲÎÂÌ ÒÚ‡‚ËÚ Ò‚ÓÂÈ ˆÂθ˛‚ÓÒÔËÚ‡ÌË ‰Ó·Ó‰ÂÚÂθÌÓ„Ó ÔÓÍÓÎÂÌËfl,‚·‰Â˛˘Â„Ó ÒÓ‚ÂÏÂÌÌ˚ÏË Ì‡Û˜Ì˚ÏËÁ̇ÌËflÏË Ë ÔË̈ËÔ‡ÏË ‚˚ÒÓÍÓÈÏÓ‡ÎË».

«å˚ÒÎËÚÂθ Ò˜ËÚ‡ÂÚ, ˜ÚÓ ÒÛ˘ÂÒÚ‚ÛÂÚÚË ÒӈˇθÌ˚ı ·ÓÎÂÁÌË: ·Â‰ÌÓÒÚ¸,Ì‚ÂÊÂÒÚ‚Ó Ë ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏÓÒÚ¸ ÓÚÒڇ˂‡Ú¸Ò‚ÓË ‚Á„Îfl‰˚ ‚ ÛÒÎÓ‚Ëflı ÍÓÌÙÎËÍÚÓ‚».

«ì îÂÚıÛηı‡ ÂÒÚ¸ Ϙڇ – ‚˚‡ÒÚËÚ¸

okutulmas› de¤ilmifl. Lisenin en önemliözelli¤ini lisede iki ay okuduktan sonrao¤lum bana flöyle aç›klad›: “Türkler biziarkadafl olarak görüyorlar. Evet, ö¤ret-men bizden daha büyük sayg›n bir insanfakat herhangi bir konuyu onunla çokrahat konuflabilirsin. Onlar asla ba¤›r-maz. Ö¤retmenler dersleri daha iyi anla-mam›za ve iyi sonuçlar almam›za herzaman yard›m etmekte. Onlarla çok iyianlafl›yoruz.” Lisenin birçok çocuk içinikinci ev oldu¤unu kimse aç›kça söyle-miyordu. Fakat çocuklar›n ifadelerindenbu anlafl›l›yordu. Ö¤retmenleriyle bera-ber futbol oynad›klar›n›, pikni¤e gittikle-rini, konser düzenlediklerini anlat›yor-du. Yaz›n çocuklar ‹stanbul’u ziyaretedip Marmara Denizi’nde yüzdü ve bir-çok geziye kat›ld›lar. Türk insan›n›n ha-yat› ve gelenekleri hakk›nda birçok yenifley ö¤renmelerinin de çok önemli oldu-¤unu düflünüyorum.

ayd›nlar gülen’i anlat›yor ученые рассказывают о гюлене

D ‹ Y A L O G E V E T ’ L E B A fi L A R 27

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

D‹YALOG AVRASYA BAHAR 2009, SAYI: 28

Первое, что поразило нас в лицее буквально с порога, –лица ребят. Спокойные, открытые, приветливые.

Lisede, çocuklar›n gayet sakin ve iletiflime aç›k ve güler yüzlü

olmalar› bizi hayret içinde b›rakt›.

Колледж Бурч (Стамбул)

Burç Koleji (‹stanbul)

Колледж Бурч (Стамбул)

Burç Koleji (‹stanbul)

Надежда Дацюк (Родительница, Россия)

Я благодарна учителям

Школа с большойлюбовьювоспитывает нашихдетей, которые здесьне только учатся, но иживут в интернате.Важен итог учебы ипроживания в этоминтернате –поступление на

бесплатной основе в университетыгорода Санкт-Петербурга. Дети самипоступают без проблем в институт.Большое спасибо лицею, преподавателями воспитателям от лица родителей.

Nadejda Datsuk (Ö¤renci velisi, Rusya)

Ö¤retmenlere

minnettar›m

Okullar çocuklar›m›z› samimi bir sevgiylee¤itmektedir. Çocuklar›m›z buralardahem e¤itim görüyor, hem de yurttakal›yorlar. Çocuklar›m›z e¤itimsüreçlerinde ve yurtta geçirdiklerigünlerin neticesinde Sankt-Petersburgüniversitelerinin ücretsiz bölümlerinikazanmaktad›r. Bütün veliler ad›nalisenin ö¤retmenlerine flükranlar›m›sunuyorum.

Роберт Казарян (Родитель, Россия)

Директор школы играет

с учениками в игры

Я очень рад тому, чтосын учится здесь,потому чтодействительноусловия жизни детейздесь великолепные,отношениепреподавательскогосостава самоехорошее и доброе.

Преподаватели здесь относятся к детямкак к своим младшим товарищам. Я былсвидетелем, когда сам директор школыиграл с ребятами в игры, причем игрыдетские и подростковые. Им это все оченьнравится. Таких заведений должно бытьбольше.

Robert Kazaryan (Ö¤renci velisi, Rusya)

Müdür, çocuklarla

oyun oynuyor

O¤lum bu lisede e¤itim gördü¤ündendolay› çok mutluyum çünkü bu lisedekiö¤retim flartlar› mükemmel, ö¤retmen-ö¤renci iliflkileri çok iyi ve samimidir.Lisede çal›flan ö¤retmenler çocuklar›m›z›kendi kardeflleri olarak görüyorlar. Benokul müdürünün çocuklarla beraberoyun oynad›¤›na flahit oldum. Bu meseleçocuklar›n hofluna gidiyor. Bunun gibiokullar›n say›s› artmal›d›r.

ÔÓÍÓÎÂÌË ÏÓÎÓ‰ÂÊË, Û ÍÓÚÓÓÈËÌÚÂÎÎÂÍÚۇθ̇fl ÔÓÒ‚Â˘ÂÌÌÓÒÚ¸ ·Û‰ÂÚÒÓ˜ÂÚ‡Ú¸Òfl Ò ËÒÚËÌÌÓÈ ‰ÛıÓ‚ÌÓÒÚ¸˛,ÏÛ‰ÓÒÚ¸˛ Ë ‡ÍÚË‚ÌÓÈ ÊËÁÌÂÌÌÓÈÔÓÁˈËÂÈ. ɲÎÂÌ ÔÓÒ‚flÚËÎ ÔÓÒΉÌËÂÒÓÓÍ ÎÂÚ ÊËÁÌË Â‡ÎËÁ‡ˆËË Ò‚ÓÂÈ Ï˜Ú˚ÔÓ ‚ÒÂÏÛ ÏËÛ».

ä‡ÒË‚Ó, ‚˚ÒÓÍÓÔ‡ÌÓ. äÚÓ Ì Ï˜ڇÂÚÓ ‰Ó·ÓÏ, ‚˜ÌÓÏ? çÓ ·˚‚‡˛Ú ÎË ‚ÓÓ·˘Â̇ Ò‚ÂÚ ·ÂÒÍÓ˚ÒÚÌ˚ β‰Ë? çÂÓ·ÓÊÂÒÚ‚Îfl˛Ú ÎË É˛ÎÂ̇ „ÓÒÓÓÚ˜ÂÒÚ‚ÂÌÌËÍË Ë ÔÓÒΉӂ‡ÚÂÎË?èÓ˜ÂÏÛ ÓÌ ÊË‚ÂÚ Ì ‚ íÛˆËË, ‡ ‚ÄÏÂËÍÂ? ç fl‚ÎflÂÚÒfl ÎË ËÒ·ÏËÒÚÓÏ,ÓÚ͇Á˚‚‡˛˘ËÏ ‰Û„ËÏ ÂÎË„ËflÏ ‚ Ô‡‚Â̇ ÒÛ˘ÂÒÚ‚Ó‚‡ÌËÂ? ä‡Í Ë Ì‡ ͇ÍËÂÒ‰ÒÚ‚‡ ÒÚ‡ÎÓ ‚ÓÁÏÓÊÌ˚Ï ÒÓÁ‰‡ÌË ڇÍÓÈ·Óθ¯ÓÈ ÒÂÚË Û˜Â·Ì˚ı Á‡‚‰ÂÌËÈ ‚ ÏËÂ?ÇÓÔÓÒ˚ ·˚ÎË. éÚ‚ÂÚ˚ ̇ ÌËı fl ÔÓÔ˚Ú‡ÎÒfl̇ÈÚË ‚ ëڇϷÛÎÂ, ÍÛ‰‡ ÓÚÔ‡‚ËÎÒfl ÒÊÂÌÓÈ Ë Ò˚ÌÓÏ – ̇ ÓÚ‰˚ı Ë ÔÓ ‰ÂÎÛ.

Во время поездки

Ç ÓÙËÒ îÓ̉‡ ÊÛ̇ÎËÒÚÓ‚ Ë ÔËÒ‡ÚÂÎÂÈÒÓÒÚÓfl·Ҹ ‚ÒÚ˜‡ Ò Â„Ó Ô‰Ò‰‡ÚÂÎÂÏï‡ÛÌÓÏ íÓ͇ÍÓÏ. èÓÒΠ·ÂÒ‰˚ ËÔÓÒÏÓÚ‡ Ì·Óθ¯Ó„Ó ÙËθχ,ÔÓÒ‚fl˘ÂÌÌÓ„Ó ÒËÒÚÂÏ ӷ‡ÁÓ‚‡ÌËflîÂÚıÛηı‡ ɲÎÂ̇, Á‡ÔË҇Π„·‚ÌÛ˛ˆËÚ‡ÚÛ:

«îÂÚıÛηı ɲÎÂÌ ÒڇΠ‚‰ÓıÌÓ‚ËÚÂÎÂÏÓÚÍ˚ÚËfl ˜‡ÒÚÌ˚ı Ò‚ÂÚÒÍËı ۘ·Ì˚ıÁ‡‚‰ÂÌËÈ. ÑÂÈÒÚ‚Û˛Ú ÓÌË Ì‡ ÓÒÌÓ‚ÂÛ‚‡ÊÂÌËfl ‰Û„Ëı ÍÛθÚÛ Ë ÂÎË„ËÈ.ëΉÛfl ̇ÒÚ‡‚ÎÂÌËflÏ É˛ÎÂ̇,Ô‰ÔËÌËχÚÂÎË Ì‡˜‡ÎË ‰Â·ڸËÌ‚ÂÒÚˈËË ‚ Ó·‡ÁÓ‚‡ÌË».

Ç íÛˆËË ‚·‰Âθˆ˚ „ÓÒÚËÌˈ,χ„‡ÁËÌÓ‚, ·‡ÌÍÓ‚ ÛÏÂ˛Ú Ò˜ËÚ‡Ú¸ ‰Â̸„Ë,ÌÓ ÏÌÓ„Ë ËÁ ÌËı ÔË ˝ÚÓÏ ÔÂ͇ÒÌÓÔÓÌËχ˛Ú: ˜ÚÓ·˚ ‚˚‡ÒÚËÚ¸ ‰ÓÒÚÓÈÌÓÂÔÓÍÓÎÂÌËÂ, ̇‰Ó, ÔÂʉ ‚Ò„Ó,‚Í·‰˚‚‡Ú¸ Ò‰ÒÚ‚‡ ‚ Ó·‡ÁÓ‚‡ÌËÂ. àÒÚ‡ÎË, ÔÓÏÓ„‡fl ‰ÂÌÂÊÌ˚ÏË ‚ÎÓÊÂÌËflÏË,ÒÚÓËÚ¸ Ë Ó·ÂÒÔ˜˂‡Ú¸ ‚ÒÂÏÌÂÓ·ıÓ‰ËÏ˚Ï ¯ÍÓÎ˚ Ë ÛÌË‚ÂÒËÚÂÚ˚.

ë‡Ï ɲÎÂÌ ÓÚ‰‡ÂÚ „ÓÌÓ‡˚ ÓÚ Ò‚ÓËıÍÌË„ ̇ ÒÚËÔẨËË ÒÚÛ‰ÂÌÚ‡Ï. Ö„Ó ‰Â‚ËÁ:«èÛÒÚ¸ ̇ Ò‚ÂÚ Ì ÓÒÚ‡ÌÂÚÒfl ÌË Ó‰ÌÓ„ÓÔ˜‡Î¸ÌÓ„Ó Ò‰ˆ‡. ìÒÚÓȘ˂ÓÒÚ¸„ÓÒÛ‰‡ÒÚ‚‡ Á‡‚ËÒËÚ ÓÚ ÍÂÔÍÓÈ ÒÂϸË,‚ÓÒÔËÚ‡ÌËfl, Ó·‡ÁÓ‚‡ÌËfl».

Что мы увидели в школе

óÚÓ·˚ Ò‚ÓËÏË „·Á‡ÏË Û‚Ë‰ÂÚ¸ÒÓ‚ÂÏÂÌÌÛ˛ Ó·‡ÁÓ‚‡ÚÂθÌÛ˛ ÏÓ‰Âθ,Ï˚ ÔÓÒÂÚËÎË ÍÓÎÎÂ‰Ê ÅÛ˜.

Ç ÎˈÂÂ Ì‡Ò ‚ÒÚÂÚËÎ ‰ËÂÍÚÓ ïÛÒÂÈÌÉfiÌÂθ – ‚˚ÒÓÍËÈ, ÒÔÓÚË‚ÌÓ„Ó ‚ˉ‡ÏÛʘË̇. éÌ ‚˚„Îfl‰ÂΠ̇ÒÚÓθÍÓÏÓÎÓ‰˚Ï (Û˜ËÚ˚‚‡fl Â„Ó ÒÓÎˉÌÛ˛‰ÓÎÊÌÓÒÚ¸), ˜ÚÓ Ï˚ Ò‡ÁÛÔÓËÌÚÂÂÒÓ‚‡ÎËÒ¸, ÒÍÓθÍÓ ÂÏÛ ÎÂÚ.

Ali Türkeli’ye ö¤rencilere niye bu ka-dar çok zaman ayr›ld›¤›n› sordum: Di¤erokullarda oldu¤u gibi derslerde ve ekderslerde her fleyi anlatmak daha kolayde¤il mi? Ali bey, “Bizim için önemli olanö¤rencilerimizle güven iliflkisi içinde bu-lunmakt›r. Biz onlara destek vermesey-dik, aram›zda karfl›l›kl› yard›mlaflma ol-masayd›, okulumuz bu kadar baflar›l›olamazd›. Bu prensipler Türk özel okul-lar›n›n ço¤u için geçerlidir. Bu sistemgünümüzde çok iyi sonuçlar vermekte”diye cevap verdi. Dünyan›n dört k›tas›n-da, Japonya, Çin, Rusya, ABD, Nijerya,Kenya, Çek Cumhuriyeti, Polonya’da500’den fazla uluslararas› lise faaliyetgöstermekte. Türk liselerinde farkl› mil-letlerin çocuklar› e¤itim görmekte, me-sela Bosna’daki lisede S›rp ve H›rvat ço-cuklar› yan yana e¤itim almakta. Bütünbu okullar Fethullah Gülen’in düflünce-lerine dayanarak aç›lm›flt›.

Fethullah Gülen kimdir?

Fethullah Gülen Türk okullar›na ilham ve-ren kiflidir. Ünlü ‹slam ilim adam›, TürkiyeGazeteciler ve Yazarlar Vakf›’n›n OnursalBaflkan›’d›r. Onunla ilgili internette arafl-t›rma yap›p ek bilgilere ulaflt›m.

Gülen ABD’de yaflayan Türkiye’de ye-tiflen ünlü bir mutasavv›f ve bilgedir. Fo-reign Policy dergisinin bu y›l›n yaz ayla-r›nda gerçeklefltirdi¤i “Dünyan›n ÖndeGelen 100 Entelektüeli” anketinde Fet-hullah Gülen birinci oldu.

Araflt›rmaya devam ediyorum. Dünyapolitikac›lar›, e¤itim alan›nda faaliyetgösterenlerin önde gelenleri, ifladamlar›Gülen hakk›nda flu sözleri söylemekte:“Fethullah Gülen modern bilimlere vak›fve ahlaki prensiplere sahip bir yeni nes-lin yetifltirilmesini amaçlamakta. Bu ön-de gelen ilim adam› toplumun üç hasta-l›¤›n›n oldu¤unu düflünmekte: Yoksul-luk, cahillik ve ayr›mc›l›k.” “Say›n Gü-len’in bir hayali vard›r: Modern bilgilerimaneviyat, kemalat, aksiyon ile birleflti-ren gençlerin yetifltirilmesi. Gülen, haya-t›n›n son 40 y›l› boyunca kendi hayalinintüm dünyada gerçekleflmesi için çabagöstermekte.” ‹yilik, mutluluk hakk›ndakim hayal kurmaz ki? Dünyada di¤ergaminsanlar var m›? Acaba Gülen Hareketi-nin Türkiye’deki gönüllü üyeleri kendisi-ni tanr›laflt›rm›yorlar m›? Kendisi niyeTürkiye’de de¤il ABD’de yaflamakta? Ken-disi acaba di¤er dinlerin var olma hakk›-

ученые рассказывают о гюлене ayd›nlar gülen’i anlat›yor

28 Д И А Л О Г Н А Ч И Н А Е Т С Я С « Д А »

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

ДИАЛОГ ЕВРАЗИЯ ВЕСНА 2009, 28 НОМЕР

s›n el uzatmad›¤›n mahzun bir gönül”ve “Devletin ve milletin sa¤lam olmas›,sa¤lam aileye sa¤lam bir aile ise iyi birterbiye anlay›fl›na ba¤l›d›r” demektedir.

Okul ziyareti ve izlenimler

Modern e¤itim modelini görmek üzereBurç Koleji’ne gittik. Lisede uzun boyluve sportif görünümlü Müdür HüseyinGönel Bey bizi karfl›lad›. O kadar gençgörünüyordu ki kaç yafl›nda oldu¤unusormadan edemedik.

Müdür: “Otuz sekiz. Ben on y›l edebi-yat derslerine girdim, akabinde dört y›lboyunca yurt müdürü olarak görev yap-t›m, dört y›ld›r da bu okulun müdürü-yüm” dedi. Gönel’in bafl›nda oldu¤u lise10000 m2 alan› kaplay›p güzel s›n›flar,spor salonlar› ve modern bir yurttanolufluyordu. Gönel, “Gülen’in teflvik etti-¤i ifl adamlar›n›n e¤itime verdi¤i deste-¤in güzel bir flekilde sonuç verdi¤ini gö-rüyoruz. Haz›rlanan bu güzel imkanlar-da ö¤rencilerimize en iyi e¤itim ve ö¤re-timi vermek bizim vazifemizdir” ifade-sinde bulundu. Bu tür okullara girmekisteyenlerin say›s› çok galiba diye sor-duk. Cevab› “Evet, bizim okul birçok an-ne baba taraf›ndan tercih ediliyor. Lise-de 9. s›n›ftan itibaren paras›z olarak e¤i-tim gören ö¤rencilerin okudu¤u iki tanes›n›f›m›z var.” oldu.

– íˉˆ‡Ú¸ ‚ÓÒÂϸ. ÑÂÒflÚ¸ ÎÂÚÔÂÔÓ‰‡‚‡Î ÚÛˆÍÛ˛ ÎËÚ‡ÚÛÛ, ˜ÂÚ˚„Ӊ‡ ·˚Î ‰ËÂÍÚÓÓÏ Ô‡ÌÒËÓ̇, Ë ÛʘÂÚ˚ „Ó‰‡ ÛÍÓ‚ÓÊÛ ÎˈÂÂÏ.

ïÓÁflÈÒÚ‚Ó Û ÉfiÌÂÎfl ÌÂχÎÓÂ. èÎÓ˘‡‰¸ÎˈÂfl – ‰ÂÒflÚ¸ Ú˚Òfl˜ Í‚‡‰‡ÚÌ˚ıÏÂÚÓ‚: Ò‚ÂÚÎ˚ ۘ·Ì˚ Í·ÒÒ˚, Á‡Î˚‰Îfl ÓÚ‰˚ı‡, ÒÔÓÚ‡, Ô‡ÌÒËÓ̇Ú-„ÓÒÚËÌˈ‡.

– á‡Ï˚ÒÂΠɲÎÂ̇ Ó·˙‰ËÌËÚ¸ ÛÒËÎËflÛÒÔ¯Ì˚ı ·ËÁÌÂÒÏÂÌÓ‚ Ë ÔÓ‰‰Âʇڸӷ‡ÁÓ‚‡ÌËÂ, Í‡Í ‚ˉËÚÂ, ‰‡Î ÂÁÛθڇÚ, –Ò͇Á‡Î ÓÌ. – Ä Û˜ËÚ¸ ‰ÂÚÂÈ – ˝ÚÓ ÛʉÂÎÓ ÔÂÔÓ‰‡‚‡ÚÂÎÂÈ.

– Ä ÏÌÓ„Ó Ê·˛˘Ëı ÔÓÒÚÛÔËÚ¸ ‚Ú‡ÍË ¯ÍÓÎ˚, Í‡Í ‚‡¯‡?

– ч, Í Ì‡Ï Ë‰ÛÚ Û˜ËÚ¸Òfl Ó˜Â̸ÓıÓÚÌÓ. Ç Îˈ ÂÒÚ¸, Í ÔËÏÂÛ, ‰‚‡Í·ÒÒ‡, „‰Â ‚Ò ˜ÂÚ˚ „Ó‰‡, ̇˜Ë̇fl ҉‚flÚÓ„Ó, ·flÚ‡ Û˜‡ÚÒfl ·ÂÒÔ·ÚÌÓ.

Кто же эти счастливчики?

– Ç íÛˆËË ÒÛ˘ÂÒÚ‚ÛÂÚ ÒËÒÚÂχ, ÔËÍÓÚÓÓÈ ÔflÚ¸ Ú˚Òfl˜ ÎÛ˜¯Ëı‚˚ÔÛÒÍÌËÍÓ‚ ÔÓÒΠ‚ÓÒ¸ÏÓ„Ó Í·ÒÒ‡ËÏÂ˛Ú Ô‡‚Ó Ì‡ ·ÂÒÔ·ÚÌÓ ӷۘÂÌËÂ.éÌË ÏÓ„ÛÚ ‚˚·Ë‡Ú¸ ‰Îfl ‰‡Î¸ÌÂȯÂÈۘ·˚ β·Û˛ ¯ÍÓÎÛ.

í‡Í‡fl ¯ÍÓ· ÏÓÊÂÚ ·˚Ú¸ Ë Á‡Û·ÂÊÓÏ. ᇠÍÓÓÚÍÓ ‚ÂÏfl «¯ÍÓÎ˚ɲÎÂ̇» ÒÚ‡ÎË Á‡‚Ó‚˚‚‡Ú¸ ÔËÁÓ‚˚ÂÏÂÒÚ‡ ‚ ̇ˆËÓ̇θÌ˚ı Ë ÏÂʉÛ̇ӉÌ˚ıÓÎËÏÔˇ‰‡ı. é ÌËı Á‡„Ó‚ÓËÎË.ᇇ·Óڇ· Ë ‰Û„‡fl, Ì ÏÂÌ ‚‡Ê̇flÒıÂχ. Ç˚ÔÛÒÍÌËÍË ¯ÍÓÎ ÔÓÒÚÛÔ‡˛Ú ‚ÛÌË‚ÂÒËÚÂÚ˚, ‡ ÔÓÒΠËı ÓÍÓ̘‡ÌËfl̉ÍÓ ‚ÓÁ‚‡˘‡˛ÚÒfl Ó·‡ÚÌÓ ‚ ÎˈÂÈ,ÔÂÔÓ‰‡‚‡ÚÂÎflÏË. í‡Í ÔÓÙÂÒÒËflÛ˜ËÚÂÎfl ÒÚ‡ÌÓ‚ËÚ¸Òfl ÔÂÒÚËÊÌÓÈ.

Что мы узнали в

университете

Ç ìÌË‚ÂÒËÚÂÚ î‡ÚËı, ÍÓ̘ÌÓ, ÚÓÊÂÁ̇˛Ú îÂÚıÛηı‡ ɲÎÂ̇.

– ÇÒÂÏ ËÌÚÂÎÎÂÍÚÛ‡Î‡Ï ÓÌ ıÓÓ¯ÓËÁ‚ÂÒÚÂÌ, – ‡ÒÒ͇Á˚‚‡ÂÚ ‰ÓˆÂÌÚ ò‡·‡ÌóÂÔËÍ. – ɲÎÂÌ Ô˚Ú‡ÂÚÒfl ÔÓÒÚÓflÌÌÓ‚ÂÒÚË ÏÂʉÛ̇ӉÌ˚È ‰Ë‡ÎÓ„, ‚ ÍÓÚÓÓÏ̇ Ô‚Ó ÏÂÒÚÓ ÒÚ‡‚ËÚ Ó·‡ÁÓ‚‡ÌËÂ,Ó·Û˜ÂÌËÂ, ‰ÛıÓ‚ÌÓÒÚ¸. ꇉË͇θÌ˚ÂËÒ·ÏËÒÚ˚ ÔÓ‰‚„‡˛Ú Â„Ó ÓÒÚ‡ÍËÁÏÛ Á‡ÚÓ, ˜ÚÓ ÓÌ ÒÚÂÏËÚÒfl ÔËÌflÚ¸ ‚Ó‚ÌËχÌË ÚÓ˜ÍÛ ÁÂÌËfl Ô‰ÒÚ‡‚ËÚÂÎÂȉۄËı ÂÎË„ËÓÁÌ˚ı ÍÓÌÙÂÒÒËÈ.

Ç ÛÌË‚ÂÒËÚÂÚ ÔËÂÁʇ˛Ú Û˜ËÚ¸ÒflÏÓÎÓ‰˚ β‰Ë ËÁ 55 ÒÚ‡Ì, ‚ ÚÓÏ ˜ËÒÎÂËÁ êÓÒÒËË. èÓËÒıÓ‰ËÚ Ó·ÏÂÌÒÚÛ‰ÂÌÚ‡ÏË, ‡ÎËÁÛ˛ÚÒfl ÒÓ‚ÏÂÒÚÌ˚ÂÔÓÂÍÚ˚. èÓÏËÏÓ ÚÛˆÍËıÔÂÔÓ‰‡‚‡ÚÂÎÂÈ, Á‰ÂÒ¸ ‡·ÓÚ‡ÂÚ 70ËÌÓÒÚ‡ÌÌ˚ı Ô˄·¯ÂÌÌ˚ıÔÓÙÂÒÒÓÓ‚.

n› kabul etmeyen bir Müslüman m›d›r?Kendisinin teflvikiyle bu kadar genifl çap-l› bir e¤itim kurumlar› a¤› nas›l aç›labil-miflti? Bu sorular›m›n cevaplar›n›, eflimve o¤lum ile hem gezi hem de ifl için git-ti¤im ‹stanbul’da buldum…

‹stanbul’day›z

Türkiye Gazeteciler ve Yazarlar Vakf›’n›nBaflkan› Harun Tokak beyle ‹stanbul’dakiofisinde görüflmüfltük. Yap›lan sohbetve Fethullah Gülen’in e¤itim sisteminianlatan k›sa bir filmden sonra Harunbeyin söyledi¤i güzel sözler akl›mda kal-d›: “Fethullah Gülen bu özel ve laik e¤i-tim kurumlar›n›n aç›lmas›na ilham kay-na¤› oldu. Bu okullar di¤er kültür ve din-lere karfl› da sayg› duyma prensibiyle fa-aliyet göstermekte. Gülen’in fikirlerinirehber edinen ifladamlar› e¤itim saha-s›nda bu yat›r›mlar› gerçeklefltirdi”.

Türkiye’deki otel, ma¤aza, banka sa-hipleri paradan anlamakta fakat onlar›nço¤u alt›n neslin yetifltirilmesi için e¤iti-me yat›r›m yapmak gerekti¤ini bilmek-tedirler. Bu yüzden okul ve üniversite in-fla edilmesine ve gerçeklefltirilen e¤itimprogramlar›na maddi destek vermekte-dirler. Gülen’in kendisi de kitaplar›n›nbask›s›ndan ald›¤› paray› ö¤rencilereburs olarak vermektedir. Kendisi “Açherkese açabildi¤in kadar sineni kalma-

ayd›nlar gülen’i anlat›yor ученые рассказывают о гюлене

D ‹ Y A L O G E V E T ’ L E B A fi L A R 29

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

D‹YALOG AVRASYA BAHAR 2009, SAYI: 28

Борис Клементьев с Харуном Токаком, председателем Фонда журналистов и писателей Турции,почетным председателем которого является Фетхуллах Гюлен.

Boris Klementyev, Gülen’in Onursal Baflkan› oldu¤u Gazeteciler veYazarlar Vakf› eski Baflkan› Harun Tokak ile birlikte.

Что нам показали на

телевидении

èÓ·˚‚‡‚ ̇ ÚÂÎÂ͇̇Π«ë‡Ï‡ÌÈÓÎÛ»,Ï˚ ÒÌÓ‚‡ ÛÒÎ˚¯‡ÎË Ó îÂÚıÛηıÂɲÎÂÌÂ. äÓ̈ÂÔˆËfl ‚ÒÂı ÚÂÎÂÔ‰‡˜,ÔÓ ÒÎÓ‚‡Ï ‰ËÂÍÚÓ‡ ÓÚ‰ÂÎÂÌËfl‰ÓÍÛÏÂÌڇθÌÓ„Ó ÍËÌÓ, ‚Â‰Û˘Â„ÓÌÓ‚ÓÒÚÌ˚ı ÔÓ„‡ÏÏ äÂχÎfl ɲÎÂ̇,ÒÚÓËÚÒfl ̇ „ÛχÌËÒÚ˘ÂÒÍËıÔË̈ËÔ‡ı Ë Ì‡ ˉÂÓÎÓ„ËË‚˚‰‡˛˘Â„ÓÒfl Ï˚ÒÎËÚÂÎfl.

– ì ÚÂÓËÁχ Ì ÏÓÊÂÚ ·˚Ú¸ÂÎË„ËÓÁÌÓÈ ÔË̇‰ÎÂÊÌÓÒÚË, – Ò͇Á‡ÎÓÌ. – ÑˇÎÓ„ ÒӷˇÂÚ ËÌÚÂÎÎÂÍÚÛ‡ÎÓ‚‚ÏÂÒÚÂ. çÂθÁfl Ò˚ÚÓÏÛ ·˚Ú¸ÒÔÓÍÓÈÌ˚Ï, ÂÒÎË „ÓÎÓ‰ÂÌ ÒÓÒ‰. çÂθÁflËÒÔÓθÁÓ‚‡Ú¸ ÂÎË„ËÓÁÌ˚ ‡Á΢Ëfl ËÒÚÂÎflÚ¸ ‚ ÚÂı, Û ÍÓ„Ó Ë̇fl ‚‡. Ç̇˜‡Î‚˚ÒÎÛ¯‡È ‰Û„Ó„Ó Ë ÚÓθÍÓ ÔÓÚÓÏ Ò·fl.à ‚ ÔÂ‚Û˛ Ә‰¸ ̇‰Ó ¯ËÚ¸ÔÓ·ÎÂÏÛ Ó·‡ÁÓ‚‡ÌËfl. Ç˚ÒÚÛÔÎÂÌËflɲÎÂ̇ Ï˚ Í‡Ê‰Û˛ ̉Âβ ̇ÚÂ΂ˉÂÌËË ÔÓ͇Á˚‚‡ÂÏ.

燂ÂÌÓÂ, ÔÓ˝ÚÓÏÛ «ë‡Ï‡ÌÈÓÎۻ̇ıÓ‰ËÚÒfl ‚ Ô‚ÓÈ ÔflÚÂÍÂÚÂÎÂ͇̇ÎÓ‚ íÛˆËË ÔÓ ÔÓÔÛÎflÌÓÒÚËÒÂ‰Ë ÁËÚÂÎÂÈ. ì ÌÂ„Ó ÚÂڸ ÏÂÒÚÓ ‚ÂÈÚËÌ„Â Í‡Í Û ÌÓ‚ÓÒÚÌÓ„Ó Í‡Ì‡Î‡.çÓ‚ÓÒÚË ‰‡˛ÚÒfl ‚ ˝ÙË Í‡Ê‰˚ ÔÓΘ‡Ò‡.É·‚Ì˚ ÌÓ‚ÓÒÚË – ͇ʉ˚È ˜‡Ò. ä‡Ì‡Î«åÂıÚ‡Ô», ‚ıÓ‰fl˘ËÈ ‚ „ÛÔÔÛ«ë‡Ï‡ÌÈÓÎÛ», ̇Á˚‚‡˛Ú ‰ËÌÒÚ‚ÂÌÌ˚Ï‚ íÛˆËË ÍÛθÚÛÌ˚Ï ÚÂÎÂ͇̇ÎÓÏ.äÓÏ ÚÓ„Ó, ÓÒÛ˘ÂÒÚ‚ÎflÂÚ Ò‚Ó˛‰ÂflÚÂθÌÓÒÚ¸ ‰ÂÚÒÍËÈ Í‡Ì‡Î,ÔË‚ÎÂ͇˛˘ËÈ ‚ÌËχÌËÂ Í‡Í ‰ÂÚÂÈ,Ú‡Í Ë Ëı Ó‰ËÚÂÎÂÈ. èÓ‰ Â„Ó ÎÓ„ÓÚËÔÓÏ‚˚ıÓ‰flÚ Ò‡Ï˚ ‚ÓÒÚ·ӂ‡ÌÌ˚ ÛÁËÚÂÎÂÈ Ò¡Î˚. éÒÓ·˚Ï ÒÔÓÒÓÏÔÓθÁÛ˛ÚÒfl ÙËθÏ˚, ÒÌflÚ˚ÂÚÂÎÂÍÓÏÔ‡ÌËÂÈ Ó ÒÛ‰¸·‡ı ÍÓÌÍÂÚÌ˚ıβ‰ÂÈ, Ò˛ÊÂÚ˚ Ó Ì‰‡‚ÌËı ÍÛ‰ÒÍËı

“Bu flansl›lar kim?”

Türkiye’de flöyle bir sistem vard›r: 8. s›-n›ftan sonra girilen s›navda en baflar›l›olan 5 bin ö¤renci paras›z olarak e¤itimgörmeye hak kazan›r. S›nav› kazananö¤renciler puanlar›na göre okul seçebili-yorlar.

Gülen okullar› k›sa bir zaman içindemilli ve uluslararas› olimpiyatlarda bü-yük baflar› göstererek dünyada bilinirhale gelmiflti. Bu okullardan mezun olanö¤rencilerin üniversitelerinden mezunolup ö¤retmen olarak liselere dönmesiy-le çok önemli bir süreç bafllayacakt›r.

Üniversite ziyareti

Fatih Üniversitesi’nde de Fethullah Gü-len çok yak›ndan tan›nmaktad›r. Üni-versite Ö¤retim Üyesi olan Doç. Dr. fia-ban Çepik: “Say›n Fethullah Gülen bü-tün entelektüeller taraf›ndan tan›n-

maktad›r. Günümüzde uluslararas› di-yalog çal›flmalar› dünyan›n gelece¤iiçin bir umut kayna¤› olabilir. Gülene¤itim, ö¤retim ve maneviyata önemvererek ayn› zamanda diyalo¤a da ön-derlik etmektedir. Di¤er dinlerin men-suplar›n› anlama çabalar›ndan dolay›radikal düflünceli Müslümanlar tara-f›ndan tenkit dahi edilmifltir. Üniversi-teye e¤itim görmek amac›yla Rusya da-hil olmak üzere 55 ülkeden ö¤rencilergelmektedir. Ö¤renci de¤iflim prog-ramlar›, ortak projeler gerçekleflmekte-dir. Üniversitede Türk ö¤retim üyelerihariç 70 yabanc› uzman hizmet ver-mektedir” dedi.

Televizyon kanal› ziyareti

Samanyolu kanal›n›n ofisinde tekrarFethullah Gülen hakk›nda güzel sözlerduyduk. Belgesel bölümü baflkan›, ha-ber program›n›n sunucusu Kemal Gü-len’in anlatt›¤›na göre bütün program-lar›n haz›rlanmas› Gülen’in insaniprensipleri ve ideolojisine dayanmakta-d›r: “Terörizme ait bir din yoktur. Diya-log entelektüelleri bir araya getiriyor.Komflumuz aç ise biz de rahat ve mutluolamay›z. Dinleraras› farkl›l›klar› kendimenfaatine kullanamazs›n, di¤er dinemensup olana karfl› bir fley yapamaz-s›n. Önce yan›ndakinin fikirlerini dinle,sonra da kendini düflün. Öncelikle e¤i-tim problemi çözülmelidir. Gülen’in ko-nuflmalar›n› her hafta yay›nl›yoruz.”Galiba bu sebeple Samanyolu kanal› se-yircilerin seçti¤i en popüler befl kanal›naras›nda yer al›yor. Haber kanallar› ara-s›nda üçüncü. Haberler her yar›m saat,ana haberler de her saat yay›nlan›yor.Mehtap Televizyonu Türkiye’nin tekkültür kanal› ve ayn› zamanda hem ço-cuklar›n hem de velilerinin ilgisini çe-ken bir kanal olarak tan›nm›fl durum-da... Seyircilerin sevgisini kazanm›fl enünlü diziler Samanyolu markas›yla ya-y›nlanmakta. Ünlü insanlar›n hayat hi-kayelerini, son zamanlarda gerçekleflenterör eylemlerini ve buna ba¤l› olarakyaflanan s›k›nt›lar› ve çözüm yolunuarayan insanlar› anlatan filmler büyükpopülarite kazanm›fl. �

ученые рассказывают о гюлене ayd›nlar gülen’i anlat›yor

30 Д И А Л О Г Н А Ч И Н А Е Т С Я С « Д А »

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

ДИАЛОГ ЕВРАЗИЯ ВЕСНА 2009, 28 НОМЕР

Борис Клементьев с ведущим новостей телеканала«Саманйолу» Кемалем Гюленом

Boris Klementyev, Samanyolu Tv’de haberspikeri Kemal Gülen ile birlikte

Гюлен считает, что существуеттри социальных болезни:бедность, невежество и

необходимость отстаиватьсвои взгляды в условиях

конфликтов.

Gülen, toplumun üç

hastal›¤›n›n oldu¤unu

düflünmekte: Yoksulluk,

cahillik ve ayr›mc›l›k.

ü β·Î˛ ëڇϷÛÎ ÛÊ ‰‡‚ÌÓ – ÒÓ‚ÂÏÂÌË Ô‚ÓÈ ‚ÒÚ˜Ë, ÍÓÚÓ‡flÔÓËÁӯ· ˜ÂÚ˚ „Ó‰‡ ̇Á‡‰.

ã˛·Î˛ Ì ÒÚÓθÍÓ Á‡ ÅÓÒÙÓ, ϘÂÚË Ë‚ËÁ‡ÌÚËÈÒÍË ı‡Ï˚, Á‡ ˝ÍÁÓÚ˘ÂÒÍË·‡Á‡˚, ÒÓı‡ÌË‚¯Ë ‡ÚÏÓÒÙÂÛë‰Ì‚ÂÍÓ‚¸fl, ÒÍÓθÍÓ Á‡ ÚÓ, ˜ÚÓ ‰Â·˛ÚÚ‡Ï Î˛‰Ë ÒÂȘ‡Ò, ‚ ̇¯Â ‚ÂÏfl.

èÓÏËÏÓ ‡ÁÌÓÓ·‡ÁÌ˚ı ‚ˉӂ‰ÂflÚÂθÌÓÒÚË, ÓÒÛ˘ÂÒÚ‚ÎflÂÏ˚ı ‚ëڇϷÛÎÂ, Ò‡ÏÓ ‚‡ÊÌÓÂ, ˜ÚÓ ‰Â·ÂÚíÛˆËfl, – ˝ÚÓ Á‡Í·‰Í‡ ÓÒÌÓ‚˚ÏÂÊÍÛθÚÛÌÓ„Ó ËÏÂÊÍÓÌÙÂÒÒËÓ̇θÌÓ„Ó ‰Ë‡ÎÓ„‡ ̇ÏÂʉÛ̇ӉÌÓÈ ‡ÂÌÂ. ëڇ̇ ÛÊÂÌÂÒÍÓθÍÓ ÎÂÚ fl‚ÎflÂÚÒfl ÔÎÓ˘‡‰ÍÓÈ ‰ÎflÓ·˘ÂÌËfl Ô‰ÒÚ‡‚ËÚÂÎÂÈ ‡ÁÌ˚ı Ì‡Ó‰Ó‚Ë ˆË‚ËÎËÁ‡ˆËÈ, ÂÎË„ËÈ Ë ÍÛθÚÛ.

Å˚ÎÓ ÌÂ Ú‡Í Î„ÍÓ Û·Â‰ËÚ¸ β‰ÂÈ ‚ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏÓÒÚË ‰Ë‡ÎÓ„‡, ¢ Úۉ̠·˚ÎÓÔÓ‰„ÓÚÓ‚ËÚ¸ ÓÒÌÓ‚Û ‰Îfl Ô‚˚ı ‚ÒÚ˜. çÓÁ‡ÚÓ ÚÂÔ¸ ˝ÚÓ – ‡θÌÓÒÚ¸, ‚ ÍÓÚÓÛ˛‚ӂΘÂÌ˚ ÒÓˆËÓÎÓ„Ë, ÔÓÎËÚËÍË,ÊÛ̇ÎËÒÚ˚, ÍÛθÚÛÓÎÓ„Ë Ë ÔÓÒÚ˚„‡Ê‰‡Ì – ÒÎÓ‚ÓÏ, ‚Ò ÚÂ, ÍÚÓ „ÓÚÓ‚Ú‡ÚËÚ¸ ‚ÂÏfl Ë ÒËÎ˚ ̇ Ô‡ÍÚ˘ÂÒÍ˯‡„Ë ‚ ˝ÚÓÏ ÌÛÊÌÓÏ Ì‡Ô‡‚ÎÂÌËË.

èÓ‰ÓÎʇڸ ‰Ë‡ÎÓ„, ̇˜‡Ú˚È Ì‡¯ËÏÔÓÍÓÎÂÌËÂÏ, ·Û‰ÛÚ ÚÂ, ÍÚÓ ÔˉÂÚ ÔÓÒÎÂ̇Ò. àÏÂÌÌÓ ÔÓ˝ÚÓÏÛ Ú‡Í ÏÌÓ„Ó ‚ÌËχÌËfl‚ íÛˆËË Û‰ÂÎflÂÚÒfl ‚ÓÔÓÒ‡ÏÓ·‡ÁÓ‚‡ÌËfl. òÍÓÎ˚, ÍÓÎΉÊË,ÛÌË‚ÂÒËÚÂÚ˚ ÓÒ̇˘ÂÌ˚ Ò‡ÏÓÈ Ô‰ӂÓÈÚÂıÌËÍÓÈ, ‡ÒÔÓ·„‡˛Ú ÓÚ΢Ì˚ÏËÔÓÏ¢ÂÌËflÏË, ıÓÓ¯ÂÈ ÒÔÓÚË‚ÌÓÈ·‡ÁÓÈ. ÇÓ ‚ÒÂı ÌÓ‚˚ı ۘ·Ì˚ı Á‡‚‰ÂÌËflıÛ˜ËÚ˚‚‡˛ÚÒfl Á‡ÔÓÒ˚ XXI ‚Â͇: Û˜‡˘ËÂÒflÓÒ‚‡Ë‚‡˛Ú ÒÓ‚ÂÏÂÌÌ˚ ÍÓÏÔ¸˛ÚÂÌ˚ÂÔÓ„‡ÏÏ˚, ËÁÛ˜‡˛Ú Ì ÏÂÌ ÚÂıËÌÓÒÚ‡ÌÌ˚ı flÁ˚ÍÓ‚. çÓ „·‚ÌÓ ‚Ò ÊÂÌ ‚ ˝ÚÓÏ. èÂÔÓ‰‡‚‡ÚÂÎË ¯ÍÓÎ ËÍÓÎΉÊÂÈ ÔÂ͇ÒÌÓ ÔÓÌËχ˛Ú, ˜ÚÓ ËÁ

Û˜ÂÌËÍÓ‚ ̇‰Ó ‚˚‡ÒÚËÚ¸ ̇ÒÚÓfl˘Ëı«Î˛‰ÂÈ Ïˇ», Á̇˛˘Ëı ÍÛθÚÛÛ,ÔÒËıÓÎӄ˲, Ú‡‰ËˆËË ‚ÒÂı ˆË‚ËÎËÁ‡ˆËÈË ÂÎË„ËÈ, ‚ÒÂı ̇Ӊӂ, ̇ÒÂÎfl˛˘Ëı̇¯Û áÂÏβ. àÏÂÌÌÓ Ú‡ÍÓ ӷ‡ÁÓ‚‡ÌËÂË ‚ÓÒÔËÚ‡ÌË ÔÓÁ‚ÓÎËÚ ‚˚ÔÛÒ͇ڸ ËÁ ¯ÍÓÎË ÍÓÎΉÊÂÈ ÏÓÎÓ‰˚ı β‰ÂÈ, ÍÓÚÓ˚¯ÂÌË ‚ÒÂı ÓÒÚ˚ı ÔÓ·ÎÂÏ ·Û‰ÛÚËÒ͇ڸ Ì ̇ ÓÒÌÓ‚Â ÍÓÌÙÓÌÚ‡ˆËË ËÍÓÌÙÎËÍÚ‡, ‡ ̇ ÓÒÌÓ‚Â ÍÓÏÔÓÏËÒÒ‡ Ë‚Á‡ËÏÌ˚ı ÛÒÚÛÔÓÍ.

å˚Òθ Ó ÚÓÏ, ˜ÚÓ Î˛‰Ë ‰ÓÎÊÌ˚ ÊËÚ¸ ‚ÏËÂ, ҇χ ÔÓ Ò· Ì ÌÓ‚‡. à‰ÂË‚ÒÂÓ·˘Â„Ó ÏËÓβ·Ëfl Ë Ô‡ˆËÙËÁχÎÛ˜¯Ë ÛÏ˚ ˜ÂÎӂ˜ÂÒÚ‚‡ ‚˚Ò͇Á˚‚‡ÎËÛÊ ‰‡‚ÌÓ. åÌÓ„Ë Ô‰·„‡ÎË Á‡·˚Ú¸ Ó‡ÒÔflı Ë ÌÂÒӄ·ÒËflı, ÔÂÓ‰ÓÎÂÚ¸ÂÎË„ËÓÁÌ˚Â, ̇ˆËÓ̇θÌ˚ ËÔÓÎËÚ˘ÂÒÍË Ô‰‡ÒÒÛ‰ÍË. çÓ ÌÛÊÌÓ·˚ÎÓ ÓÚ‡·ÓÚ‡Ú¸ ÏÂı‡ÌËÁÏ Ú‡ÍËı‰ÂÈÒÚ‚ËÈ, ÔÓ͇Á‡Ú¸ Ëı ‡θÌÓÒÚ¸. à¯ÍÓÎ˚, ÍÓÚÓ˚ ÏÌ Ô˯ÎÓÒ¸ ۂˉÂÚ¸ ‚ëڇϷÛÎÂ Ë ä‡ÈÒÂË, ·ÎÂÒÚfl˘ËÈ ÔËÏÂÌ ÚÓθÍÓ Â‡Î¸ÌÓÒÚË, ÌÓ Ë ˝ÙÙÂÍÚË‚ÌÓÒÚËÚ‡ÍÓ„Ó Ó·‡ÁÓ‚‡ÌËfl. ч Ë Ó· Ó‰ÌÓÏ ÚÓθÍÓÓ·‡ÁÓ‚‡ÌËË „Ó‚ÓËÚ¸ ‚ ‰‡ÌÌÓÏ ÒÎÛ˜‡Â ÌÂÒÓ‚ÒÂÏ Ô‡‚ËθÌÓ. àÏÂÌÌÓ ‚ÓÒÔËÚ‡ÌË ۯÍÓθÌËÍÓ‚ Ë ÒÚÛ‰ÂÌÚÓ‚ Ê·ÌËfl ÛÁÌ‡Ú¸Í‡Í ÏÓÊÌÓ ·Óθ¯Â Ó ‰Û„Ëı Òڇ̇ı Ë

‹stanbul’a çoktand›r besledi¤im sevgi,dört y›l önce yapm›fl oldu¤um ilk ziya-retle baflka bir boyut kazand›. Bak›fl

aç›mdaki bu müspet geliflme, ‹stan-bul’un Bo¤az›, camileri, Bizansl›lar dö-neminden kalma ibadethaneleri, insan›nostaljik duygulara sevk eden çarfl› vepazarlar›n›n çekicili¤inden de¤il de, ora-da tan›flt›¤›m insanlar›n gerçeklefltirdik-leri faaliyetlerden etkilenmem ile oldu.

Türkiye’de gerçeklefltirilen de¤iflik fa-aliyetlerin yan› s›ra bu topraklarda ulus-lararas› arenada kültürler ve dinler aras›diyalog ilkesinin temelinin at›lmas› çokönemlidir. Anadolu topraklar› uzun y›l-lard›r birçok farkl› millet, medeniyet, dinve kültüre ev sahipli¤i yapmaktad›r.

Yaflanan problemlerin çözümü ad›nadiyalo¤un gerekli bir mefhum oldu¤ukonusunda, farkl› düflüncelere sahip ba-z› insanlar› ikna etmek hiç de kolay birfley de¤il. Hatta onlar› ayn› çat› alt›nda,herhangi bir toplant›da bir araya getir-meniz dahi meflakkatli bir ifl. Buna karfl›-l›k, bar›fl ve diyalog yönündeki bu ad›m-lar, tüm gücüyle çal›flmaya azimli; sos-yolog, politikac›, gazeteci, kültür uzman-lar› ve hatta s›radan vatandafllardanoluflan, toplumun her kesiminden nu-muneleri olan bir olguya dönüfltü. Ça¤›-m›zda tutuflturulan bu diyalog çera¤›-n›n sonraki nesillerce ayn› parlakl›¤› vecanl›l›¤›yla korunaca¤›na dair ümidimiztamd›r. Bu sebeple Türkiye’de e¤itimalan›na ayr› bir önem verilmektedir.Gezdi¤im e¤itim müesseseleri en mo-dern tekniklerle donat›lm›flt›r. Özel te-flebbüsle aç›lan bu kurumlarda 21. yüzy›lgerçekleri göz önüne al›narak, ö¤renci-lerin modern bilgisayar programlar› veyabanc› dil üzerine yo¤unlaflmalar› sa¤-lanmaktad›r. Mevcut flartlarda ö¤renci-lere en az üç yabanc› dil ö¤retilmektedir.

гюлен об образовании gülen’in e¤itim anlay›fl›

32 Д И А Л О Г Н А Ч И Н А Е Т С Я С « Д А »

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

ДИАЛОГ ЕВРАЗИЯ ВЕСНА 2009, 28 НОМЕР

Учить миру в школе добраОльга Карабанова

Директор Института развития прессы (РФ)

‹yilik okulunda bar›fl ö¤retmek

Olga Karabanova

Bas›n Gelifltirme Enstitüsü müdürü (Rusya)

Министр образования Турецкой Республики ХусейнЧелик беседует с учениками одной из школ,

открытых турецкими добровольцами.

Milli E¤itim Bakan› Hüseyin Çelik,Türk müteflebbislerin açt›¤›

bir okulda ö¤rencilerle birlikte.

ˆË‚ËÎËÁ‡ˆËflı ÒÚÓËÚ ‚Ó „·‚ ۄ· ÒËÒÚÂÏ˚Ó·‡ÁÓ‚‡ÌËfl ‚ íÛˆËË. lj¸ ÚÓθÍÓ ÛÁ̇‚,ÏÓÊÌÓ ‚ ‰‡Î¸ÌÂȯÂÏ ÔÓÌflÚ¸ Ë Ì‡Û˜ËÚ¸ÒflÛ‚‡Ê‡Ú¸ Ëı.

Мир Гюлена – мир единства,

любви и понимания

íÂÓÂÚ˘ÂÒÍË ÓÒÌÓ‚˚ ‰Îfl ‡Á‚ËÚËflÚ‡ÍÓ„Ó Ó·‡ÁÓ‚‡ÌËfl ÂÒÚ¸, Ë Á‡ÎÓÊÂÌ˚ ÓÌ˘ÂÎÓ‚ÂÍÓÏ, ˜¸Ë ˉÂË Û‚‡Ê‡˛Ú ËÒӂ¯ÂÌÒÚ‚Û˛Ú ÔÂÔÓ‰‡‚‡ÚÂÎË ËÒÚÛ‰ÂÌÚ˚ ÚÛˆÍËı Ó·‡ÁÓ‚‡ÚÂθÌ˚ıÛ˜ÂʉÂÌËÈ, – îÂÚıÛηıÓÏ É˛ÎÂÌÓÏ. Ö„ÓÏË – ÏË Â‰ËÌÒÚ‚‡, β·‚Ë Ë ÔÓÌËχÌËfl– ÒÓÒÚ‡‚ÎflÂÚ ÓÒÌÓ‚Û ÚÓ„Ó Í‡ÔËڇ·,ÍÓÚÓ˚È Á‡Í·‰˚‚‡ÂÚÒfl ‚ ÛÏ˚ Ë Ò‰ˆ‡ÚÂı, ÍÓÏÛ ÔÓÒ˜‡ÒÚÎË‚ËÎÓÒ¸ ÔÓÎÛ˜‡Ú¸Ó·‡ÁÓ‚‡ÌË ‚ Á‡Ï˜‡ÚÂθÌ˚ı ۘ·Ì˚ıÁ‡‚‰ÂÌËflı íÛˆËË.

ɲÎÂÌ Ê ۷‰ËÚÂθÌÓ ‰Ó͇Á˚‚‡ÂÚ, ˜ÚÓ̇‰Ó Ì ÒÚÓθÍÓ ÔÂÓ‰Ó΂‡Ú¸ ‡ÁÌӄ·ÒËflË ÔÓÚË‚Ó˜Ëfl, ÒÍÓθÍÓ ËÒ͇ڸ ÚÓ˜ÍËÒÓÔËÍÓÒÌÓ‚ÂÌËfl, Ó·˘Ë ËÌÚÂÂÒ˚ ˈÂÌÌÓÒÚË, ÍÓÚÓ˚ „ÓÚÓ‚ Á‡˘Ë˘‡Ú¸Í‡Ê‰˚È, ÌÂÁ‡‚ËÒËÏÓ ÓÚ ËÒÔӂ‰ÛÂÏÓÈ ËÏÂÎË„ËË Ë ÍÛθÚÛ˚, Í ÍÓÚÓÓÈÔË̇‰ÎÂÊËÚ. èË‚ÌÂÒÂÌË ˝ÚËı ËÒÚËÌ ‚ÔÓˆÂÒÒ Ó·Û˜ÂÌËfl Ë ‚ÓÒÔËÚ‡ÌËflÔ‰ÒÚ‡‚ÎflÂÚÒfl ˜ÂÁ‚˚˜‡ÈÌÓ ‚‡ÊÌ˚Ï.lj¸ ÚÓθÍÓ Ú‡ÍÓÈ ÔÓ‰ıÓ‰ ÏÓÊÂÚ Ò„ӉÌflÒÔÓÒÓ·ÒÚ‚Ó‚‡Ú¸ Ò‰ÂÊË‚‡ÌË˛Ì‡ˆËÓ̇ÎËÒÚ˘ÂÒÍËı ÚẨÂ̈ËÈ Ë‡ÒÔÂÈ Ì‡ ÂÎË„ËÓÁÌÓÈ ÓÒÌÓ‚Â,Ó‰ÌÓ‚ÂÏÂÌÌÓ Á‡Í·‰˚‚‡fl ÙÛ̉‡ÏÂÌÚ ‰Îfl·Û‰Û˘Â„Ó ‡Á‚ËÚËfl ÚÓ·ÌÚÌÓÒÚË ËÔÓÌËχÌËfl.

åÌÂ Í‡Í Ï‡ÚÂË Ó˜Â̸ ‚‡ÊÌÓ ·˚Ú¸Û‚ÂÂÌÌÓÈ ‚ ÚÓÏ, ˜ÚÓ Ó·‡ÁÓ‚‡ÌËÂ, ÍÓÚÓÓÂÔÓÎÛ˜‡˛Ú ÏÓË ‰ÂÚË, Ì ÚÓθÍÓ ‰‡ÒÚ ËÏ

Kan›mca bu harekette gözlemledi¤imen önemli fley, bu e¤itim kurumlar›nda-ki e¤itmenlerin topyekun, ö¤rencileri-nin dünyam›zda yaflayan farkl› medeni-yet, din ve milletlerin; kültür, gelenek vereflekslerini bilen gerçek “bar›fl kahra-manlar›” olarak yetifltirilmesi gerekti¤i-ne olan inançlar›d›r. Bu yönde e¤itimetabi tutulan bir fert, sosyal problemlerebak›fl aç›s›n› z›tlaflma ve çat›flmaya görede¤il, anlaflma ve birbirine sayg› esas›nagöre ayarlayacakt›r.

Uyuflmaz noktalar› bir kenara b›raka-rak dini, milli, politik önyarg›lar› aflmay›ve insanlar›n bar›fl içinde yaflamalar›n›ngereklili¤ini telkin eden düflünceler çok-tan beri var olan olgulard›r. Fakat bu dü-flünceler fiiliyata dökülmedikten sonra,etkisini hiçbir flekilde gösteremez. ‹stan-bul ve Kayseri’de gezme imkan› buldu-¤um okullar, bu e¤itimin sadece gerçek-li¤ine de¤il, ayn› zamanda etkinli¤ine deiyi bir örnektir. Ö¤rencilerin di¤er ülkeve medeniyetler hakk›nda bilgi alma is-teklerinin uyand›r›lmas›, Türkiye e¤itimsisteminin ana amaçlar› aras›nda yer al-maktad›r. Bu tarz onlar›n fluur altlar›na,yaflam stillerinde farkl›l›k arz eden bir-çok topluluk oldu¤unu ve bunlara insa-

gülen’in e¤itim anlay›fl› гюлен об образовании

D ‹ Y A L O G E V E T ’ L E B A fi L A R 33

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

D‹YALOG AVRASYA BAHAR 2009, SAYI: 28

Мир Гюлена – мир единства, любви и понимания –составляет основу того капитала, который закладывается вумы и сердца тех, кому посчастливилось получатьобразование в замечательных учебных заведениях Турции.

Gülen’in dünyas›nda birlik, sevgi ve anlay›fl hakimdir ve

onun en büyük sermayesi ise bu kurumlarda e¤itim alma

flans›n› yakalayan insanlar›n ak›l ve kalplerine ekilen sevgi

tohumlar›n›n boy at›p büyümesidir.

Фетхуллах Гюлен заявляет о великой ответственности,которую несут родители перед своими детьми, онеобходимости отцам и матерям быть своего родасвятыми мудрецами, а детям - чувствительным,глубоким и высоконравственным их продолжением.

Fethullah Gülen, anne-baban›n çocuklar›na karfl›sorumlu, evde aziz bir bilge, çocuklar›n ise hisli, derinve ahlakl› olmalar› gerekti¤ini belirtmektedir.

ÓÔ‰ÂÎÂÌÌÛ˛ ÒÛÏÏÛ Á̇ÌËÈ, ÌÓ Ë Ì‡Û˜Ëڄ·‚ÌÓÏÛ – Á̇ڸ åË Ë ÒÎÛÊËÚ¸ ÑÓ·Û.ë„ӉÌfl ‚ÓÒÔËÚ‡ÌË ˜ÂÎÓ‚Â͇ ·Û‰Û˘Â„ÓÔ‰ÔÓ·„‡ÂÚ Ì ÚÓθÍÓ ÔÓ‰„ÓÚÓ‚ÍÛÒÔˆˇÎËÒÚ‡ Ë ËÌÚÂÎÎÂÍÚۇ·. éÌÓÁËʉÂÚÒfl ̇ ‚ÓÒÔËÚ‡ÌËË ‚˚ÒÓÍËı,ËÒÍÂÌÌËı ˜Û‚ÒÚ‚ „ÛχÌËÁχ,ÚÓ·ÌÚÌÓÒÚË. à ÂÒÎË òÍÓ· (·Û‰¸ ÚÓÒÓ·ÒÚ‚ÂÌÌÓ ¯ÍÓ·, ÍÓÎΉÊ, ËÌÒÚËÚÛÚ ËÎËÛÌË‚ÂÒËÚÂÚ) ÔÓÌËÁ‡Ì‡ ‰ÛıÓÏ ‰Ó·‡ ËÔÓÌËχÌËfl, ÂÒÎË Ó̇ ÒÎÛÊËÚ ‚ÓÔÎÓ˘ÂÌ˲‚ ÊËÁ̸ ÚÂı ˉ‡ÎÓ‚, Ó ÍÓÚÓ˚ı ϘڇÎËÏÌÓ„Ë ҂ÂÚÎ˚ ÛÏ˚ Ë ÍÓÚÓ˚ ÓÚÒڇ˂‡ÂÚÁ‡Ï˜‡ÚÂθÌ˚È „ÛχÌËÒÚ Ë ÙËÎÓÒÓÙîÂÚıÛηı ɲÎÂÌ, Ó̇ ÒÔÓÒӷ̇ ‚˚ÔÓÎÌËÚ¸Ò‚Ó ‚ÂÎËÍÓ Ô‰̇Á̇˜ÂÌËÂ. é̇ ÓÚÍÓÂÚ˜ÂÎÓ‚ÂÍÛ ÚÓÚ ÔÛÚ¸, ÔÓ ÍÓÚÓÓÏÛ ÂÏÛÔ‰ÒÚÓËÚ Ë‰ÚË Ó˜Â̸ ‰ÓÎ„Ó – ‚Ò˛ ÊËÁ̸.èÓ˝ÚÓÏÛ Ú‡Í ‚‡ÊÌÓ, ˜ÚÓ·˚ ̇¯Ë ‰ÂÚËÛ˜ËÎËÒ¸ Ì ÚÓθÍÓ Ì‡Û͇Ï, ÌÓ Ë „·‚ÌÓÏÛ –Û˜ËÎËÒ¸ åËÛ ‚ òÍÓΠÑÓ·‡. �

ni de¤erler çerçevesini aflmayan konu-larda sayg› duyulmas› gerekti¤ini nak-fledecektir.

Gülen’in dünyas›:

Birlik sevgi ve anlay›fl

Fethullah Gülen teflvik ve tavsiyeleriylebu e¤itim projesinin prati¤e dökülmesi-ni sa¤lam›flt›r. Gülen’in dünyas›nda bir-lik, sevgi ve anlay›fl hakimdir ve onun enbüyük sermayesi ise bu kurumlarda e¤i-tim alma flans›n› yakalayan insanlar›nak›l ve kalplerine ekilen sevgi tohumlar›-n›n boy at›p büyümesidir.

Gülen de sadece anlaflmazl›k ve iti-razlar› aflmay› de¤il, hangi din ve kültü-re mensup olursa olsun, ba¤›ms›z olarak

herkesin savunmaya haz›r oldu¤u ortaknokta ve de¤erlerde ittifak etmesinin el-zem oldu¤unu vurgulamaktad›r. Bugerçeklerin e¤itim sürecinde teorik ka-l›plardan pratik hayata geçirilmesi çokönemlidir. Mevcut uygulaman›n tümtopluma yans›t›lmas›, tolerans ve anla-y›fl›n geliflmesine zemin haz›rlamaklabirlikte, günümüzde yayg›n olan etnikayr›mc›l›¤›n ve çekiflmelerin durdurul-mas›na da yard›mc› olabilir.

Bir anne olarak çocuklar›m›n ald›¤›e¤itimde sadece belli kal›pta salt bilgilerkazanmas›n› istemem. Onlar›n dünyay›tan›mas› ve iyili¤e hizmet etmeyi ö¤ren-meleri benim için çok önemli. Günü-müzde ideal neslin yetifltirilmesi, sadecebir uzman ve entelektüelin gayretleriylemümkün de¤ildir. Bu hareket samimiduygu, tolerans ve insan severlik e¤iti-mine dayan›yor. Birçok düflünce önderi-nin ve özellikle Gülen gibi önemli bir ali-min savundu¤u fikirlerin hayat bulmas›ve e¤itim müesseselerinde iyilik ve anla-y›fl›n hakim olmas› durumunda bu mis-yon eda edilmifl olacakt›r. Bu yüzden ço-cuklar›m›z›n sadece bilgi edinmesi de-¤il, bar›fl eksenli yaflamay› ö¤renmeleride çok önemlidir. �

гюлен об образовании gülen’in e¤itim anlay›fl›

34 Д И А Л О Г Н А Ч И Н А Е Т С Я С « Д А »

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

ДИАЛОГ ЕВРАЗИЯ ВЕСНА 2009, 28 НОМЕР

Сегодня воспитание человека будущего предполагает нетолько подготовку специалиста и интеллектуала. Онозиждется на воспитании высоких, искренних чувствгуманизма, толерантности.

Günümüzde ideal neslin yetifltirilmesi, sadece bir uzman ve

entelektüelin gayretleriyle mümkün de¤ildir. Bu hareket

samimi duygu, tolerans ve insan severlik e¤itimine dayan›yor.

гюлен об образовании gülen’in e¤itim anlay›fl›

36 Д И А Л О Г Н А Ч И Н А Е Т С Я С « Д А »

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

ДИАЛОГ ЕВРАЗИЯ ВЕСНА 2009, 28 НОМЕР

gülen’in e¤itim anlay›fl› гюлен об образовании

ü – Ó‰ËÌ ËÁ Ô‚˚ı ‚˚ÔÛÒÍÌËÍÓ‚ÛÒÒÍÓ-ÚÛˆÍËı Îˈ‚ êÓÒÒËË. ëÓ‚ÂÏÂÌË ÓÍÓ̘‡ÌËfl ¯ÍÓÎ˚ ‚ 1999

„Ó‰Û ÏÌ ˜‡ÒÚÓ ÔËıÓ‰ËÎÓÒ¸ Ë ‚ êÓÒÒËË, Ë‚ íÛˆËË, Ë ‚ Ö‚ÓÔ ÒÎ˚¯‡Ú¸ ‚ÓÔÓÒ:«èÓ˜ÂÏÛ Ú˚ ÔÓÒÚÛÔËÎ ‚ ÚÛˆÍÛ˛¯ÍÓÎÛ?» èËÁ̇ڸÒfl, fl Ë Ò‡Ï ‰Ó ÒËı ÔÓÌ Á̇˛! ùÚÓ ·˚Î Ì ͇ÍÓÈ-ÚÓÒÚ‡Ú„˘ÂÒÍËÈ Ô·Ì, ‡ ÔÓÒÚÓ Ú‡ÍÒÎÓÊËÎËÒ¸ Ó·ÒÚÓflÚÂθÒÚ‚‡.çÂÔÓÒ‰ÎË‚ÓÏÛ ÔÓ‰ÓÒÚÍÛ ÒÔÓÌÚ‡ÌÌÓÁ‡ıÓÚÂÎÓÒ¸ ÔÓÔÓ·Ó‚‡Ú¸ ˜ÚÓ-ÚÓ ÌÓ‚ÓÂ.܇ÎÂÚ¸ ÏÌ ӷ ˝ÚÓÏ ÒÔÓÌÚ‡ÌÌÓÏÊ·ÌËË ÌËÍÓ„‰‡ Ì Ô˯ÎÓÒ¸. ç‡Ó·ÓÓÚ:ÚÓ, ˜ÂÏÛ Ì‡Ò Ì‡Û˜ËÎË ‚ ˝ÚÓÈ ¯ÍÓÎÂ,ÓÚÍ˚‚‡ÂÚ Ì‡Ï ‚ ÊËÁÌË ‚Ò ÌÓ‚˚ ‰‚ÂË,‰‡ËÚ ÌÓ‚˚ı ‰ÛÁÂÈ.

ÑÛχ˛, Ì ·Û‰ÂÚ ÔÂÛ‚Â΢ÂÌËÂÏÒ͇Á‡Ú¸, ˜ÚÓ ÚÛˆ͇fl ¯ÍÓ· ‰‡Î‡ Ì‡Ï ÌÂÚÓθÍÓ Í‡˜ÂÒÚ‚ÂÌÌÓ ӷ‡ÁÓ‚‡ÌË ËÔË‚Ë· β·Ó‚¸ Í Ò‚ÓÂÈ ÒÚ‡ÌÂ, ÌÓ ËÁ̇˜ËÚÂθÌÓ ÔÓ‚ÎËfl· ̇ ̇¯ÂÏËÓ‚ÓÁÁÂÌËÂ. èÂÔÓ‰‡‚‡ÌËÂÂÒÚÂÒÚ‚ÂÌÌÓ-χÚÂχÚ˘ÂÒÍËı Ô‰ÏÂÚӂ̇ ‡Ì„ÎËÈÒÍÓÏ flÁ˚ÍÂ, ‡ Ú‡ÍÊ ̇΢ËÂÔ‡ÌÒËÓ̇, ‚ ÍÓÚÓÓÏ ·˚· ÍÓÂÌÌ˚ÏÓ·‡ÁÓÏ Â¯Â̇ ÔÓ·ÎÂχ ÓÚ͇Á‡ ÓÚ‡ÎÍÓ„ÓÎfl, ÍÛÂÌËfl Ë Ì‡ÍÓÚËÍÓ‚, ·˚ÒÚÓ҉·ÎË Ì‡¯ ÎˈÂÈ ÔÓÔÛÎflÌ˚Ï. í‡ÍÊÂÒ˚„‡ÎÓ Á̇˜ËÚÂθÌÛ˛ Óθ ÚÓÓ·ÒÚÓflÚÂθÒÚ‚Ó, ˜ÚÓ Ì‡¯Ë Û˜ÂÌËÍËÁ‡ÌËχÎË ÔËÁÓ‚˚ ÏÂÒÚ‡ ̇ ÓÎËÏÔˇ‰‡ı,‡ ÌÂÍÓÚÓ˚ ۘËÚÂÎfl ·˚ÎË ÔËÁ̇Ì˚ì˜ËÚÂÎflÏË ÉÓ‰‡ ‚ ÔÂÚ·ۄÒÍÓÏχүڇ·Â. é‰Ì‡ÍÓ Ò„ӉÌfl, Ó„Îfl‰˚‚‡flҸ̇Á‡‰, fl ‰Ûχ˛, ˜ÚÓ „·‚Ì˚Ï Ì‡¯ËÏ‚˚Ë„˚¯ÂÏ ÒÚ‡ÎË Ì Á̇ÌËflËÌÓÒÚ‡ÌÌ˚ı flÁ˚ÍÓ‚ Ë Ì ÔË‚˚˜Í‡ÛÒ‰ÌÓ ‡·ÓÚ‡Ú¸, ÔË‚ËÚ‡fl ·Óθ¯ËÌÒÚ‚ÛËÁ ̇Ò. ë‡Ï˚Ï ‚‡ÊÌ˚Ï ‰Îfl Ì‡Ò ÒÚ‡ÎÓ·ÎËÁÍÓ Á̇ÍÓÏÒÚ‚Ó Ò ˜ÛÊÓÈ ÍÛθÚÛÓÈ ‚‡ÌÌÂÏ ‚ÓÁ‡ÒÚÂ, ÓÒÓ·ÂÌÌÓ ÚÓ, ˜ÚÓ Ï˚̇ۘËÎËÒ¸ ÔÓÌËχڸ Ë Î˛·ËÚ¸ Ú‡ÍÛ˛ÒÚ‡ÌÛ, Í‡Í íÛˆËfl, ÍÓÚÓ‡fl ̇ÔÓÚflÊÂÌËË ‚ÂÍÓ‚ ÒÍ˚‚‡Î‡Ò¸ Á‡Á‡Ì‡‚ÂÒÓÏ Ô‰‡ÒÒÛ‰ÍÓ‚. ç‡ ÏÓÈ ‚Á„Îfl‰,˝ÚÓ Ò‡Ï˚È ·Óθ¯ÓÈ ÍÓÁ˚¸, ÍÓÚÓ˚È Ï˚

D ‹ Y A L O G E V E T ’ L E B A fi L A R 37

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

Школа, открывшая новыеперспективы

Тимофей Нешитов

Журналист (РФ).

Yeni ufuklar açan okul

Timofey Neflitov

Gazeteci (Rusya).

Rusya’daki Rus-Türk kolejlerinin ilkmezunlar›ndan›m. 1999’da mezunoldu¤umdan bu yana, Rusya’da, Tür-

kiye’de, Avrupa’da s›k s›k “Niçin Türk oku-luna gittin?” sorusuyla karfl›laflm›fl, ancakmant›kl› bir cevap verememiflimdir. Buokula niçin kaydoldu¤umu hâlâ bilmiyo-rum! Kas›t de¤ildi, strateji de¤ildi, tesadüf-tü... tevafuktu... Kab›na s›¤mayan bir çocu-¤un, “Farkl› bir fley deneyeyim...” insiyak›n-dan kaynaklanan do¤açlama bir karard›.Ne var ki, Türk okuluna kaydoluflumdanhiç piflmanl›k duymad›m; aksine bu kolej-de ö¤rendiklerimin bana y›llar geçtikçe ye-ni kap›lar açt›¤›n›, yeni dostlar kazand›rd›-¤›n› görüyorum. Okul, bize kaliteli bir e¤i-tim vermenin yan› s›ra, kendi ülkemizi sev-mekle beraber önemli oranda dünyaya ba-k›fl›m›z› da flekillendirdi desem, mübala¤aolmaz. E¤itimin ‹ngilizce verilmesi, ayr›calise döneminde birçok aileyi meflgul edenalkol, sigara ve uyuflturucu gibi problemle-

ÔÓÎÛ˜ËÎË ‚ ÛÒÎÓ‚Ëflı ÏËÓ‚ÓÈ„ÎÓ·‡ÎËÁ‡ˆËË.

Ç 1990- „Ó‰˚ íÛˆËfl ‚˚Á˚‚‡Î‡ Û·Óθ¯ËÌÒÚ‚‡ ÓÒÒËflÌ ‚ÂҸχ ÒÚ‡ÌÌ˚‡ÒÒӈˇˆËË. èÓÏËÏÓ Í·ÒÒ˘ÂÒÍËıÓËÂÌÚ‡ÎËÒÚÒÍËı ÍÎ˯Â, ·˚ΡÒÔÓÒÚ‡ÌÂÌ˚ Ì„‡ÚË‚Ì˚ ӷ‡Á˚«˜ÂÎÌÓ˜ÌÓÈ ÚÓ„Ó‚ÎË». Ä ‚ ÔÓÔÛÎflÌÓÏÒÚËı äÓÌÂfl óÛÍÓ‚ÒÍÓ„Ó ¯Î‡ ˜¸ ÓÍÓÍÓ‰ËÎÂ, ÍÓÚÓ˚È „Ó‚ÓËÎ ÔÓ-ÚÛˆÍË.ëÎÓ‚ÓÏ, Ò‰ÌÂÒÚ‡ÚËÒÚ˘ÂÒÍËÈ ÚÛÓÍ ·˚Î

D‹YALOG AVRASYA BAHAR 2009, SAYI: 28

Самым важным для насстало близкое знакомство с

чужой культурой в раннемвозрасте.

En fazla faydas›n›

gördü¤üm geliflme, çocuk

yaflta yabanc› bir kültürle

kaynaflm›fl olmam›z.

Международный лицей №664 г. Санкт-Петербурга

Petersburg’taki Uluslararas› 664 no’lu Lise

гюлен об образовании gülen’in e¤itim anlay›fl›

38 Д И А Л О Г Н А Ч И Н А Е Т С Я С « Д А »

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

ДИАЛОГ ЕВРАЗИЯ ВЕСНА 2009, 28 НОМЕР

‚ Ô‰ÒÚ‡‚ÎÂÌËË ÓÒÒËflÌ ˜ÂÎÓ‚ÂÍÓÏ,ÍÓÚÓÓÏÛ Ì ÓÒÓ·ÂÌÌÓ ÒÚÓËÎÓ ‰Ó‚ÂflÚ¸,Ì „Ó‚Ófl ÛÊÂ Ó ÚÓÏ, ˜ÚÓ·˚ ˜Û‚ÒÚ‚Ó‚‡Ú¸ÒËÏÔ‡Ú˲, ÌÂÍËÏ ÒÛ˘ÂÒÚ‚ÓÏ Ò ‰Û„ÓÈÔ·ÌÂÚ˚, ÍÓÚÓ˚È Ì ËÏÂÎ ÌË˜Â„Ó Ó·˘Â„ÓÒ «Ì‡ÏË». ë‡Ï˚Ï ‚‡ÊÌ˚Ï ÂÁÛθڇÚÓÏÚÓÈ ‰ÛÊ·˚, ÍÓÚÓ‡fl Á‡‚flÁ‡Î‡Ò¸ Û Ì‡Ò Ò̇¯ËÏË Û˜ËÚÂÎflÏË Ë ‚ÓÒÔËÚ‡ÚÂÎflÏË,·˚ÎÓ ÓÒÓÁ̇ÌË ÚÓ„Ó, ˜ÚÓ ÚÛÍË – Ú‡ÍËÂÊÂ, Í‡Í Ï˚, β‰Ë, ÍÓÚÓ˚ ÔÓ ÛڇϘËÒÚflÚ ÁÛ·˚, ÔÓ ÌÓ˜‡Ï ÒÔflÚ, β·flÚ ÙÛÚ·ÓÎ,‰flÚ, ÍÓ„‰‡ ÔÓ„ÓÎÓ‰‡˛ÚÒfl, ÔÓÒÚ˚‚‡˛Ú,ÍÓ„‰‡ ıÓÎÓ‰ÌÓ, ÒϲÚÒfl, Ô·˜ÛÚ, ÒÍÛ˜‡˛ÚÔÓ Ó‰ËÚÂÎflÏ. äÓ„‰‡ fl „ÓÚÓ‚ËÎÒfl Í‚ÒÚÛÔËÚÂθÌ˚Ï ˝ÍÁ‡ÏÂÌ‡Ï ‚ ÎˈÂÈ, ÓÚˆÒ͇Á‡Î ÏÌÂ:

- ë˚Ì, Ì ԇÌËÍÛÈ. ÖÒÎË ·Û‰ÂÚ Í‡ÍÓÈ-ÚÓ ‚ÓÔÓÒ, ̇ ÍÓÚÓ˚È Ú˚ Ì ÒÏÓʯ¸ÓÚ‚ÂÚËÚ¸, „Ó‚ÓË ÒÎÂ‰Û˛˘Û˛ Ù‡ÁÛ:«ëÚÓÎˈ‡ êÂÒÔÛ·ÎËÍË íÛˆËfl – ÄÌ͇‡,‚‡Î˛Ú‡ – Ρ, ÔÂÁˉÂÌÚ – ëÛÎÂÈχÌÑÂÏËÂθ». ùÚË ÚË ‚Â˘Ë Ì ÏÂÌfl˛ÚÒfl!

ÑÓÎÊÂÌ ÔËÁ̇ڸÒfl, ˜ÚÓ Í ÏÓÏÂÌÚÛÔÓÒÚÛÔÎÂÌËfl fl, ÍÓÏ ˝ÚÓ„Ó, χÎÓ ˜ÚÓ Á̇ÎÓ íÛˆËË Ë ·˚Î Û‚ÂÂÌ, ˜ÚÓ ÚÛÍË Ô˯ÛÚ‡‡·ÒÍÓÈ ‚flÁ¸˛...

ãˈÂÈ ÒڇΠ‰Îfl ·Óθ¯ËÌÒÚ‚‡ ËÁ ̇҂ÚÓ˚Ï ‰ÓÏÓÏ, Ë Ï˚ Ì ÔÓ‰ÓÁ‚‡ÎË, ˜ÚÓ̇¯‡ ¯ÍÓ· ·˚· ˜‡ÒÚ¸˛ÍÛÔÌÓχүڇ·ÌÓ„Ó Ó·‡ÁÓ‚‡ÚÂθÌÓ„Ó‰‚ËÊÂÌËfl, ‚‰ÓıÌÓ‚ÎÂÌÌÓ„Ó ÚÛˆÍËÏËÌÚÂÎÎÂÍÚÛ‡ÎÓÏ îÂÚıÛηıÓÏ É˛ÎÂÌÓÏ.å˚ ‰ÛχÎË, ˜ÚÓ ÚÛˆÍË ۘËÚÂÎflÔËÂı‡ÎË ÚÓθÍÓ Í Ì‡Ï! ë„ӉÌfl fl Á̇˛,˜ÚÓ ÚÛˆÍË ¯ÍÓÎ˚ ÒÛ˘ÂÒÚ‚Û˛Ú ‚ Ò‡Ï˚ı‡ÁÌ˚ı Û„ÓÎ͇ı Ò‚ÂÚ‡. í‡Í Ê ͇ÍÚÛˆÍÓ ӷ‡ÁÓ‚‡ÚÂθÌÓ ‰‚ËÊÂÌË ÌÂÓ„‡Ì˘ÂÌÓ êÓÒÒËÂÈ, Ú‡Í Ë Ï˚,‚˚ÔÛÒÍÌËÍË, Ì ÓËÂÌÚËÓ‚‡Ì˚ ÚÓθÍÓ Ì‡íÛˆË˛. èÓÒÚÓ íÛˆËfl Òڇ· ‰Îfl ̇ÒÓÍÌÓÏ ‚ ÏË. Å·„Ó‰‡fl ÚÛˆÍËωÛÁ¸flÏ Ï˚ ÒÚ‡ÎË ÔÓÌËχڸ, ̇ÒÍÓθÍÓ‚‡ÊÌÓ ËÁ·‡‚ÎflÚ¸Òfl ÓÚ ÒÓ·ÒÚ‚ÂÌÌ˚ıÔ‰‡ÒÒÛ‰ÍÓ‚ ÔÓ ÓÚÌÓ¯ÂÌ˲ Í ‰Û„ËÏÍÛθÚÛ‡Ï, ÒÏÓÚÂÚ¸ ̇ ˜ÛÊËı Òβ·ÓÔ˚ÚÒÚ‚ÓÏ Ë ‰Ó·˚Ï Ì‡ÏÂÂÌËÂÏ,ÓˆÂÌË‚‡Ú¸ β‰ÂÈ ÔÓ Ëı ΢Ì˚Ï͇˜ÂÒÚ‚‡Ï, ‡ Ì ÔÓ Ì‡ˆËÓ̇θÌÓÈ,ÂÎË„ËÓÁÌÓÈ ËÎË flÁ˚ÍÓ‚ÓÈÔË̇‰ÎÂÊÌÓÒÚË. ùÚÓ ˆÂÌÌÓÒÚË, ÓÍÓÚÓ˚ı ΄ÍÓ „Ó‚ÓËÚ¸, ÌÓ ÍÓÚÓ˚ÂÚÛ‰ÌÓ ‚ÓÔÎÓ˘‡Ú¸ ‚ ÊËÁ̸. ÑÛχ˛,„·‚ÌÓ ÒÚÂÏÎÂÌË îÂÚıÛηı‡ ɲÎÂÌ‡Í‡Í ‡Á Ë Á‡Íβ˜‡ÂÚÒfl ‚ ÚÓÏ, ˜ÚÓ·˚ ˝ÚˈÂÌÌÓÒÚË Ì ·˚ÎË ÔÛÒÚ˚ÏË ÒÎÓ‚‡ÏË. �

rin kökten çözülmüfl oldu¤u bir yurtta kal-mam›z, kolejimizi k›sa sürede ra¤bet gö-ren okullar listesinin üst s›ralar›na yerlefl-tirdi. Olimpiyatlarda gösterilen fevkaladebaflar›lar›n ve kimi hocalar›m›z›n 4, 5 mil-yon nüfuslu Petersburg genelinde “Y›l›nÖ¤retmeni” seçilmesinin de okula gittikçeün katt›¤›n› hepimiz seziyorduk. Ancak bu-gün geriye bakt›¤›mda, bu okula girmekleelime geçen en büyük kazanc›n yabanc› dilbilgisi veya ço¤umuza afl›lanan çal›flkanl›kfluuru olmad›¤›n› düflünüyorum. En fazla

faydas›n› gördü¤üm geliflme, çocuk yafltayabanc› bir kültürle kaynaflm›fl olmam›z.Hele Türkiye gibi, Rusya’da as›rlarca önyar-g› duvarlar› arkas›nda gizlenen bir ülkeyianlamay› ve sevmeyi ö¤renmemiz, kana-atimce, küresel dünyada elimize geçen enönemli koz olsa gerek.

1990’l› y›llarda Rusya’da “Türkiye” de-di¤inizde insanlar›n akl›na birbirinden ga-rip fleyler gelebiliyordu. Klasik oryantalistkliflelerin yan› s›ra Osmanl›-Rus savafllar›-n›n ve bavul ticaretinin etkisi büyük ol-mufltu. Popüler çocuk flairi Korney Çu-kovski’nin “Türkçe konuflan timsah” tiple-mesi de cabas›yd›. Velhas›l Türklerin peksevilecek, güvenilecek insanlar olmad›¤›,hatta “bizimle” alakas› olmayan, adetafarkl› bir gezegende yaflayan acayip mah-luklar oldu¤u yönde bir imaj›n hakim ol-du¤unu söyleyebiliriz. Dolay›s›yla bellet-men ve ö¤retmenlerimizle kurdu¤umuzdostluklar›n en önemli etkisi, Türklerin bi-zim gibi difllerini f›rçalayan, gece uyuyan,futbol oynamay› seven, ac›k›nca yemek yi-yen, üflüyünce nezle olan, gülen, a¤layan,annesini babas›n› özleyen insanlar oldu-¤unu görmek idi. Okulun girifl s›nav›nahaz›rlan›rken babam demiflti ki, “O¤lumhiç panik yapma. Cevab›n› bilemeyece¤inbir soru olursa flöyle de: Türkiye Cumhuri-yeti’nin baflkenti Ankara’d›r, para birimi li-rad›r, Cumhurbaflkan› Süleyman Demi-rel’dir. Bu üçü hiç de¤iflmez!” ‹tiraf edeyimokulun ilk günü bu üçünün d›fl›nda Türki-ye hakk›nda fazla bir fley bilmiyor, hattaTürklerin Arap alfabesini kulland›klar›n›zannediyordum...

‹kinci evimiz nazar›yla bakt›¤›m›z oku-lumuzun, Fethullah Gülen isminde bir ay-d›n›n ilham verdi¤i küresel bir e¤itimhamlesinin bir parças› oldu¤unu ise bil-meden yetifltik. Türk e¤itim gönüllülerininsadece Rusya’ya geldi¤ini zannediyorduk!Me¤er Türk okullar› dünyan›n dört bir ta-raf›nda e¤itim hizmetlerini sürdürüyor-mufl. Gönüllüler hareketi nas›l Rusya ile s›-n›rl› kalm›yorsa, biz mezunlar da Türkiyeeksenli yaflam›yoruz. Türkiye, dünyaya aç›l-d›¤›m›z bir kilit ülke oldu. Türk dostlar›m›zsayesinde yabanc› kültürlere karfl› kafa-m›zdaki önyarg›lar› sorgulaman›n; farkl›olana merak ve hüsnü zanla yaklaflman›n;insan›n ›rk›na, dinine, diline de¤il, kiflili¤i-ne bakman›n ehemmiyetini kavrad›k. Dilekolay, yaflanmas› zor gerçekler bunlar…Herhalde Fethullah Gülen’in temel arzusuda bu gerçeklerin sözde kalmamas›. �

Проф., доктор Токтамыш Атеш

Эти школы не имеют

каких-то других целей,

кроме образования

Я никогда не поверю, что школы вРоссийской Федерации, так же как ишколы по всему миру, имеют какие-тодругие цели, кроме обеспеченияполучения хорошего образованияучащимися. К тому же, если обратитьсяк словам уважаемого Гюлена, вы несможете увидеть ничего, кромепонятий «мира», «диалога» и«терпимости». Все, что делает и говоритуважаемый Гюлен, налицо.

Prof.Dr. Toktam›fl Atefl

Bu okullar›n e¤itim

d›fl›nda bir amac› olamaz

Rusya Federasyonu’ndaki okullar›n,dünyan›n her yan›ndaki okullar gibi,ö¤rencilerine iyi e¤itim vermenind›fl›nda bir amac› olabilece¤ine aslainanmam. Zaten Say›n Gülen’insöylemlerine bak›ld›¤› zaman; “bar›fl”,“diyalog” ve “hoflgörü” gibikavramlar›n d›fl›nda hiçbirfleygöremezsiniz. Say›n Gülen’in yapt›klar›da ortadad›r, söyledikleri de.

Как турецкое образовательное движение не ограниченоРоссией, так и мы, выпускники, не ориентированы только наТурцию. Просто Турция стала для нас окном в мир.

Gönüllüler hareketi nas›l Rusya ile s›n›rl› kalm›yorsa, biz

mezunlar da Türkiye eksenli yaflam›yoruz. Türkiye, dünyaya

aç›ld›¤›m›z bir kilit ülke oldu.

ë ÔÓ‚ÓÁ„·¯ÂÌËÂÏ ÌÂÁ‡‚ËÒËÏÓÒÚËÉÛÁËË ‚ 1991 „. ˝Ú‡ Òڇ̇ÒÚ‡‡Î‡Ò¸ Á‡ÌflÚ¸ ‰ÓÒÚÓÈÌÓ ÏÂÒÚÓ ‚

ÒÓÓ·˘ÂÒÚ‚Â „ÓÒÛ‰‡ÒÚ‚ Ïˇ. ÉÛÁËflËÒ͇· ‰ÛÁÂÈ Ë Ì‡ıӉ˷ Ëı. Ç ÛÒÎÓ‚ËflıÚÓ„Ó ÒÎÓÊÌÓ„Ó ËÒÚÓ˘ÂÒÍÓ„Ó ÔÂËÓ‰‡˝ÚÓÚ ÔÓˆÂÒÒ Ì ·˚Î ÔÓÒÚ˚Ï. ë Ó‰ÌÓÈÒÚÓÓÌ˚, ÔÓ‰ÓÎʇ˛˘ËÂÒfl ÍÓÌÙÎËÍÚ˚ ËÒÚÓÎÍÌÓ‚ÂÌËfl, Ò ‰Û„ÓÈ – ÓÚÒÛÚÒڂ˽ÎÂÍÚ˘ÂÒÚ‚‡, ·ÂÁ‡·ÓÚˈ‡ Ë ÒÎÓÊ̇fl˝ÍÓÌÓÏ˘ÂÒ͇fl ÒËÚÛ‡ˆËfl. ÇÒ ˝ÚÓÔÓÓʉ‡ÎÓ ‡Á΢Ì˚ ˜Û‚ÒÚ‚‡ Û Ì‡Ó‰Ì˚ıχÒÒ.

ÇÍ·‰˚‚‡Ú¸ ËÌ‚ÂÒÚˈËË ‚ ÉÛÁ˲ ‚ ÚÓÚÔÂËÓ‰ Ò˜ËÚ‡ÎÓÒ¸ ‰ÂÎÓÏ ËÒÍÓ‚‡ÌÌ˚Ï, Ëβ‰ÂÈ, ‰Â·‚¯Ëı ˝ÚÓ, ·˚ÎÓ ˜ÂÁ‚˚˜‡ÈÌÓχÎÓ. çÂÒÏÓÚfl ̇ ‚Ò ˝ÚÓ, ÚÛˆÍËÂÓ„‡ÌËÁ‡ˆËË «ó‡„·» Ë «å‡Ò»,‡·ÓÚ‡˛˘Ë ‚ ӷ·ÒÚË Ó·‡ÁÓ‚‡ÌËfl, ÌÂÔÓÒÚÂÒÌflÎËÒ¸ ̇˜‡Ú¸ ‰ÛÊ·Û Ë

ÒÓÚÛ‰Ì˘ÂÒÚ‚Ó Ò ÉÛÁËÂÈ. ë̇˜‡Î‡ ËÏË·˚ÎË ÓÚÍ˚Ú˚ ¯ÍÓÎ˚ ‚ í·ËÎËÒË ËŇÚÛÏË. ÇÒΉ Á‡ ˝ÚËÏ ÔÓÒΉӂ‡ÎÓÓÒÌÓ‚‡ÌË åÂʉÛ̇ӉÌÓ„ÓóÂÌÓÏÓÒÍÓ„Ó ÛÌË‚ÂÒËÚÂÚ‡. Ç Ú „Ó‰˚ ÛÉÛÁËË Ì ·˚ÎÓ ÔÓÚ·ÌÓÒÚË ‚ ÌÓ‚˚ıÓ·‡ÁÓ‚‡ÚÂθÌ˚ı Û˜ÂʉÂÌËflı, Ӊ̇ÍÓÁ‡‰‡˜‡ «ó‡„·‡» Ë «å‡Ò‡» ·˚· ËÌÓÈ –ÒÓÁ‰‡Ú¸ ÏÓÒÚ ‰ÛÊ·˚ Ò̇˜‡Î‡ ÏÂʉÛíÛˆËÂÈ Ë ÉÛÁËÂÈ, ‡ ÔÓÚÓÏ Ë ÏÂʉÛÉÛÁËÂÈ Ë ‚ÒÂÏ ÏËÓÏ. èÓ˝ÚÓÏÛÓ·‡ÁÓ‚‡ÌË ‚ ˝ÚËı ¯ÍÓ·ı ‚‰ÂÚÒfl ̇„ÛÁËÌÒÍÓÏ Ë ‡Ì„ÎËÈÒÍÓÏ flÁ˚͇ı.

ÜÂÎÂÁÌ˚È Á‡Ì‡‚ÂÒ, ÒÛ˘ÂÒÚ‚Ó‚‡‚¯ËÈ ‚Ú˜ÂÌË ‰Ó΄Ëı ÎÂÚ ÏÂÊ‰Û ÉÛÁËÂÈ ËíÛˆËÂÈ, ‰Ó ̇˜‡Î‡ Ëı ‰ÛÊÂÒÍËıÓÚÌÓ¯ÂÌËÈ, ‰‡Î Ó Ò· Á̇ڸ: ÓÚÌÓ¯ÂÌË„ÛÁËÌÒÍÓ„Ó Ì‡Ó‰‡ Í ‚˚¯ÂÛ͇Á‡ÌÌ˚ϯÍÓÎ‡Ï ·˚ÎÓ Ì„‡ÚË‚Ì˚Ï. Ç ÚÓÚ ÔÂËÓ‰‚Ò ۉ˂ÎflÎËÒ¸ ‚ÎÓÊÂÌËflÏ íÛˆËË ‚

гюлен об образовании gülen’in e¤itim anlay›fl›

40 Д И А Л О Г Н А Ч И Н А Е Т С Я С « Д А »

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

Заслуженный почетГиули Аласания

Профессор, доктор исторических наук, проректор Международного Черноморского университета (Грузия).

Hak edilmifl bir onur

Giuli Alasaniya

Prof. Dr., Uluslararası karadeniz üniversitesi rektör yardımcısı (gürcistan).

Gürcistan 1991 y›l›nda ba¤›ms›zl›-¤›n› ilan etmesiyle dünya dev-letler toplulu¤u içerisinde yer

almaya çal›flt›. Art›k, Gürcistan dostlar›-n› ar›yordu ve arad›¤› dostlar› da bul-maktayd›. Ama elbette ki bu, o kadar ko-lay olmayacakt›. Çünkü o dönemler çokzor ve karmafl›kt›. Bir yandan çat›flmalardevam ediyor, di¤er yandan elektri¤inolmay›fl›, iflsizlik ve karmafl›k ekonomikortam hepimizin akl›nda de¤iflik duy-gular has›l ediyordu.

O dönemde Gürcistan’a yat›r›m yap-mak oldukça riskliydi. Dolay›s›yla cesurad›m atan insan oldukça azd›. ‹flte “Ça¤-lar” ve “Mars” adl› cesur Türk e¤itim ku-rumlar› her fleye ra¤men Gürcistan ile

ДИАЛОГ ЕВРАЗИЯ ВЕСНА 2009, 28 НОМЕР

Выпускной вечер в МеждународномЧерноморском университете (г.Тбилиси)

Uluslararas› Karadeniz ÜniversitesiMezuniyet Töreni (Tiflis)

Ó·‡ÁÓ‚‡ÌË ÉÛÁËË, ‚‰¸ ‡Ì ˝Ú‡ Òڇ̇ÌËÍÓ„‰‡ Ì ÓÚ΢‡Î‡Ò¸ ·Óθ¯ËÏËÛÒÔÂı‡ÏË ‚ ˝ÚÓÈ Ó·Î‡ÒÚË. à ‚Ò ÊÂÓÒÌÓ‚‡ÚÂÎË ÚÛˆÍËı ¯ÍÓÎ, ÌÂÒÏÓÚfl ̇ÏÌÓ„Ó˜ËÒÎÂÌÌ˚ ÔÂÔflÚÒÚ‚Ëfl, ‡ÍÚË‚ÌÓ̇˜‡ÎË Ò‚Ó˛ ‰ÂflÚÂθÌÓÒÚ¸. óÂÂÁÌÂÍÓÚÓÓ ‚ÂÏfl Ï˚ ÛÁ̇ÎË, ˜ÚÓ ÔÓ‰Ó·Ì˚¯ÍÓÎ˚ ÓÚÍ˚Ú˚ ÔÓ ‚ÒÂÏÛ ÏËÛ.

ÇÒÂÏ ËÁ‚ÂÒÚÌÓ, ˜ÚÓ ÚÛˆÍË ¯ÍÓÎ˚,Í‡Í ‚ ÉÛÁËË, Ú‡Í Ë ‚ ‰Û„Ëı Òڇ̇ı Ïˇ,Ì ÛÔ‡‚Îfl˛ÚÒfl ËÁ ͇ÍÓ„Ó-ÚÓ ˆÂÌÚ‡, ÌÓÓÒÌÓ‚‡ÚÂÎÂÈ Ú‡Í Ì‡Á˚‚‡ÂÏÓ„ÓÓ·‡ÁÓ‚‡ÚÂθÌÓ„Ó ‰‚ËÊÂÌËfl ‚‰ÓıÌÓ‚ÎflÎËˉÂË Ó‰ÌÓ„Ó ÍÛÔÌÓ„Ó Ï˚ÒÎËÚÂÎfl, Û˜ÂÌÓ„Ó.äÓ̘ÌÓ, ‚ ‡ÁÌ˚ı ÍÓ̈‡ı Ïˇ ÊË‚ÛÚÒ‡Ï˚ ‡ÁÌ˚ ‰ÂflÚÂÎË Ì‡ÛÍË, Ӊ̇ÍÓ Ï˚‚ˉËÏ, ˜ÚÓ Ëı ˉÂË Ì‰ÍÓ‚ÓÒÔËÌËχ˛ÚÒfl Î˯¸ Ó„‡Ì˘ÂÌÌ˚ÏÍÛ„ÓÏ Î˛‰ÂÈ. çÓ ÔËÁ˚‚ ‚ÂÎËÍÓ„Ó‰ÂflÚÂÎfl ÒÓ‚ÂÏÂÌÌÓÒÚË, Ó ÍÓÚÓÓÏ Ë‰ÂÚ˜¸, ÛÒÎ˚¯‡Ì ‚Ó ‚ÒÂÏ Ò‚ÂÚÂ. éÌÔÓ·Ûʉ‡ÂÚ ˜ÂÎӂ˜ÂÒÚ‚Ó Í ‰ÂÈÒÚ‚ËflÏ ‚ÓËÏfl ÒÓÁ‰‡ÌËfl ÎÛ˜¯Â„Ó Ïˇ ˷·„ÓÔÓÎÛ˜ÌÓ„Ó ·Û‰Û˘Â„Ó. àÏfl ˝ÚÓ„Ó‚ÂÎËÍÓ„Ó ‰ÂflÚÂÎfl îÂÚıÛηı ɲÎÂÌ.

ü ‚², ˜ÚÓ ËÏfl ɲÎÂ̇ ·Û‰ÛÚ Ò·Î‡„Ó‰‡ÌÓÒÚ¸˛ ÔÓËÁÌÓÒËÚ¸ Ë Ì‡¯ËÔÓÚÓÏÍË. ÇÓÁÏÓÊÌÓ, ÌÂÍÓÚÓ˚ Á̇˛Ú „ÓÎ˯¸ Í‡Í ÂÎË„ËÓÁÌÓ„Ó ‰ÂflÚÂÎfl. é‰Ì‡ÍÓ˝ÚÓ„Ó Ì‰ÓÒÚ‡ÚÓ˜ÌÓ ‰Îfl ÔÓÌËχÌËfl „ÓÓÎË ‚ Ò„ӉÌfl¯ÌÂÏ ÏËÂ. ÖÒÎË ÍÓÔÌÛÚ¸„ÎÛ·ÊÂ, ÏÓÊÌÓ Û·Â‰ËÚ¸Òfl, ˜ÚÓ ‚ÒflÙËÎÓÒÓÙËfl ɲÎÂ̇ ÓÔˇÂÚÒfl ̇ β·Ó‚¸ ͘ÂÎÓ‚ÂÍÛ. èÓ Â„Ó ÏÌÂÌ˲, Ò‡ÏÓ ‰ÓÓ„Ó ‚̇¯ÂÏ ÒÎÓÊÌÓÏ ÏË – ˝ÚÓ ˜ÂÎÓ‚ÂÍ ËÔÓÊËÚ‡fl ËÏ ÊËÁ̸. óÚÓ·˚ ÒÔ‡ÒÚ˘ÂÎӂ˜ÂÒÚ‚Ó, ÌÂÓ·ıÓ‰ËÏÓ Â‰ËÌÂÌËÂÔ‰ÒÚ‡‚ËÚÂÎÂÈ ‡ÁÌ˚ı ÍÛθÚÛ,ÒÛ˘ÂÒÚ‚Ó‚‡ÌË ‰Ë‡ÎÓ„‡ Ë ÚÂÔËÏÓÒÚËÏÂÊ‰Û ÌËÏË. é‰ÌËÏ ËÁ ÓÒÌÓ‚Ì˚ıËÌÒÚÛÏÂÌÚÓ‚ ¯ÂÌËfl ˝ÚÓÈ Á‡‰‡˜Ëfl‚ÎflÂÚÒfl ‡ÒÔÓÒÚ‡ÌÂÌË ӷ‡ÁÓ‚‡ÌËfl,Û‚‡Ê‡˛˘ÂÈ ÂÎ˄˲ ̇ÛÍË. ч, ɲÎÂÌ –ËÒÚËÌÌ˚È ÏÛÒÛθχÌËÌ, ÒÚ‡‡˛˘ËÈÒfl

iflbirli¤i ve dostluk iliflkileri kurmaktançekinmedi. Onlar önce Tiflis ve Ba-tum’da okullar açt›lar. Daha sonra bunuUluslararas› Karadeniz Üniversitesi ta-kip etti. O y›llarda Gürcistan’daki okul veüniversiteler için bu manada bir eksiklikduyulmuyordu. Ama Türk okullar›n›ngörevi tamamen farkl›yd›. Bu okullar›namac› ilk önce Türkiye ve Gürcistan ara-s›nda, daha sonra ise Gürcistan ve bü-tün dünya aras›nda köprü kurmakt›. Bunedenle bu okullarda e¤itim Gürcüce ve‹ngilizce dillerinde yap›lmaktad›r.

Gürcistan ve Türkiye aras›nda ba¤›m-s›zl›ktan önce uzun y›llar demir perdeninolmas›, Gürcü halk›n›n söz konusu okul-lar›n aç›lmas›na ilk baflta tepki göster-mesine sebep oldu. O dönemde Türki-ye’nin bu e¤itim çal›flmalar›na herkes fla-fl›r›yordu. Çünkü bu ülkenin daha öncebu alanda dünya çap›nda herhangi bir

baflar›s› bilinmiyordu. Ama Türk okullar›-n›n kurucular› onlara engel olan hiçbirzorluktan korkmad›lar. De¤iflik alanlardafaaliyetlerini gelifltirdiler. K›sa zamansonra biz, Türklerin benzer okullar› dün-yan›n her yerinde açt›¤›n› ö¤rendik. Ayr›-ca bu okullar›n herhangi bir ortak mer-kezden yönetilmedi¤i de çok geçmedenfark›na var›lan bir husus oldu.

Gerçi gerek Gürcistan’da gereksedünyan›n de¤iflik ülkelerinde aç›lanTürk okullar›n›n, bir merkezden idareedilemedi¤i herkesçe biliniyor ama buharekete düflünce ve fikirleri ile ilhamveren bir kifli, bir düflünce ve aksiyon in-san› var. Bu anlamda elbette baflka yer-lerde baflka düflünürler de mevcut, an-cak onlar› s›n›rl› bir toplulu¤un takip et-ti¤ini görüyoruz. Halbuki bu düflünceve aksiyon insan›n› herkes dinliyor. Bukifli düflünce ve fikirleri ile insanl›¤a da-

gülen’in e¤itim anlay›fl› гюлен об образовании

D ‹ Y A L O G E V E T ’ L E B A fi L A R 41

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

D‹YALOG AVRASYA BAHAR 2009, SAYI: 28

Вся философия Гюленаопирается на любовь кчеловеку. По его мнению,самое дорогое в нашемсложном мире – это человеки прожитая им жизнь.

Gülen’in tüm felsefesi insan

sevgisine dayanmaktad›r. Bu

bilge insan için, bu karmafl›k

dünyada en de¤erli olan

varl›k insand›r ve onun

yaflam›fl oldu¤u hayatt›r.

Михаил Саакашвили на церемонии закладки первого камняодного из зданий Международного Черноморскогоуниверситета в Тбилиси (2008г.)

Mihail Saakaflvili Tiflis’teki Uluslararas› KaradenizÜniversitesi’nin ek bina temel atma töreninde (2008)

„ÎÛ·ÓÍÓ ÛÍÓÂÌËÚ¸ Ò‚Ó˛ ‚ÂÛ ‚ ÊËÁÌË,Û‚‡Ê‡˛˘ËÈ ‡Á΢Ì˚ ÍÛθÚÛ˚ ËÂÎË„ËË. éÌ ËÒÒΉÛÂÚ Â‡ÎËÁ‡ˆË˛ÔË̈ËÔÓ‚ ‚Á‡ËÏÌÓÈ ÚÂÔËÏÓÒÚË Î˛‰ÂÈ,̇‚ÒÚ‚ÂÌÌ˚ ÔÓÌflÚËfl, ÒÓÒÚ‡‚Îfl˛˘Ë˜ÂÎӂ˜ÌÓÒÚ¸ ËÒÚËÌÌÓ„Ó ÏÛÒÛθχÌË̇. ÇÒ‚flÁË Ò ˝ÚËÏ É˛ÎÂÌ ˜‡ÒÚÓ ÔÓ‚ÚÓflÂÚ, ˜ÚÓËÒÎ‡Ï Ë ÚÂÓËÁÏ Ì ÏÓ„ÛÚÒÓÒÛ˘ÂÒÚ‚Ó‚‡Ú¸.

Ç ÙËÎÓÒÓÙËË É˛ÎÂ̇ ÌÂÚ ÔËÁ̇ÍÓ‚‰Ó„Ï˚, Ó̇ ËÁÏÂÌflÂÚÒfl Ë ‡Á‚Ë‚‡ÂÚÒfl ‚ÔÓˆÂÒÒÂ Â„Ó ‰ÂflÚÂθÌÓÒÚË. òÍÓÎ˚ ËÛÌË‚ÂÒËÚÂÚ˚, ÒÓÁ‰‡ÌÌ˚Â Â„Ó Û˜ÂÌË͇ÏË,ÌËÍÓ„‰‡ Ì Á‡ÍÓ˛Ú Ò‚ÓË ‰‚ÂË, ÓÌËÓÚÍ˚Ú˚ ‰Îfl ‚ÒÂ„Ó ÒÓ‚ÂÏÂÌÌÓ„ÓÏËÓ‚Ó„Ó ÒÓÓ·˘ÂÒÚ‚‡ Ë ËÁ‚ÂÒÚÌ˚ Ò‚ÓËÏÛ‚‡ÊÂÌËÂÏ Í Ò‚Ó·Ó‰Â Ï˚ÒÎË. í‡Ï‚ÓÒÔËÚ˚‚‡˛ÚÒfl ÔÓÍÓÎÂÌËfl Ò‚Ó·Ó‰Ì˚ı,Ûϲ˘Ëı ‰Ûχڸ Ë ‡Ì‡ÎËÁËÓ‚‡Ú¸,ÒÔÓÒÓ·Ì˚ı ‚ÓÒÔËÌËχڸ ÍËÚËÍÛÏÓÎÓ‰˚ı β‰ÂÈ. í‡Ï ÔË‚Ë‚‡˛ÚÛ˜‡˘ËÏÒfl β·Ó‚¸ Í Ó‰ËÌÂ Ë ËÌÚÂÂÒ Í‡Á΢Ì˚Ï ÍÛθÚÛ‡Ï.

ÖÒÎË Ó·‡ÚËÚ¸Òfl Í ËÒÚÓËË Â„Ó ÊËÁÌË,ÏÓÊÌÓ Û‚Ë‰ÂÚ¸, ˜ÚÓ ÓÌ ÌËÍÓ„‰‡ ÌÂÒÚÂÏËÎÒfl Í ÔÓÎÛ˜ÂÌ˲ ͇ÍËı-ÎË·Ó‰ÓÎÊÌÓÒÚÂÈ ËÎË Á‚‡ÌËÈ. é‰Ì‡ÍÓ Û Ì„ÓÌËÍÓ„‰‡ Ì ·˚ÎÓ Ì‰ÓÒÚ‡Ú͇ ‚ ÒÎÛ¯‡ÚÂÎflı,ÔÓÒΉӂ‡ÚÂÎflı Ë ÔÓÒÚÓ Î˛·fl˘Ëı ËÛ‚‡Ê‡˛˘Ëı Â„Ó Î˛‰flı.

çÂÒÍÓθÍÓ ÏÂÒflˆÂ‚ ̇Á‡‰ ÊÛ̇ÎÓÏ«Foreign Policy» ·˚Πӷ̇Ӊӂ‡Ì ÂÈÚËÌ„ÒÚ‡ Ì˚Ì ÊË‚Û˘Ëı ËÌÚÂÎÎÂÍÚÛ‡ÎÓ‚ Ïˇ,‚ ÍÓÚÓÓÏ É˛ÎÂÌÛ ÓÚ‰‡ÌÓ Ô‚Ó ÏÂÒÚÓ.å˚ ÔÓÁ‰‡‚ÎflÂÏ ˝ÚÓ„Ó ‚ÂÎËÍÓ„Ó ˜ÂÎÓ‚ÂÍ‡Ò Á‡ÒÎÛÊÂÌÌ˚Ï ÏËÓ‚˚Ï ÔËÁ̇ÌËÂÏ ËÊ·ÂÏ ÂÏÛ ‰Ó΄Ëı ÎÂÚ ÊËÁÌË ËÔÎÓ‰ÓÚ‚ÓÌÓ„Ó Ú‚Ó˜ÂÒÚ‚‡. �

ha iyi bir dünya, daha iyi bir geleceksunma ad›na insanl›¤› harekete geçiri-yor. ‹flte bu zat Fethullah Gülen’dir.

Evet Fethullah Gülen’in flu an oldu¤ugibi gelecekte de çok önemli bir insanolarak dikkat çekece¤ini düflünüyorum.Baz›lar› belki Fethullah Gülen’i sadecedin adaml›¤› veçhesiyle tan›yor, biliyor.Ancak bu yönü, kanaatimce onu tan›makiçin yeterli de¤ildir. Çünkü yak›ndan ba-k›ld›¤›nda görülecektir ki, Gülen’in tümfelsefesi insan sevgisine dayanmaktad›r.Bu bilge insan için, bu karmafl›k dünyadaen de¤erli olan varl›k insand›r ve onunyaflam›fl oldu¤u hayatt›r. Ona göre insan-lar› kurtarmak için de¤iflik kültürlerintemsilcilerinin ortak noktaya gelmesi,aralar›nda diyalog kurulmal› ve hoflgörügelifltirilmeli. Bunun da ötesinde enönemli fley e¤itimdir, dine sayg›l› ilim an-lay›fl›, ilim düflüncesidir. Evet, FethullahGülen inanc›n› hassasiyetle yaflamayaçal›flan dindar bir Müslüman’d›r amafarkl› din ve kültürlere sayg› duymakta vebunu önemsemektedir. Gülen ‹slam’daMüslüman’›n insanî derinli¤i olan bir ah-lak anlay›fl› ve farkl› olana karfl› hoflgörü-lü olmay› ö¤reten ve modern hayata ayakuydurabilen ilkeleri araflt›r›yor ve bulu-yor. Bu aç›dan Gülen, ‹slam ve terörizminbirlikte an›lamayaca¤› konusunda s›k s›kgörüfllerini dile getirmektedir.

Gülen’in felsefesi dogmatik de¤il,düflünce faaliyeti içinde de¤ifliyor, inki-flaf ediyor. Onu dinleyen insanlar›n kur-du¤u okullar ve üniversitelerin de dün-yaya asla kapal› olmad›¤› görülüyor.Evet, bu okullar ça¤dafl dünyaya aç›kokullard›r. Ba¤›ms›z ve hür düflünceyesayg›lar› ile dikkat çekmektedirler. Buokullarda özgür düflünen insanlar; elefl-tiriye aç›k, analiz yapabilme özellikleri-ne sahip nesiller yetifltiriliyor. Bu okul-lar ö¤rencilerde de¤iflik kültürlere olanilgiyi art›r›yor ve ö¤renciler burada ayr›-ca vatansever olarak yetifltiriliyor.

Fethullah Gülen politikadan uzak du-ruyor ama güçlü bir devlet fikrinden ya-nad›r. Türkiye’nin Avrupa sürecine kat›l-mas›na destek vermektedir. Hayat› arafl-t›r›ld›¤›nda onun hiçbir zaman herhan-gi bir makam ve paye peflinde olmad›¤›görülecektir. Buna ra¤men onun dinle-yenleri, takdir edenleri ve sevenleri hiç-bir zaman eksik olmam›fl. Geçti¤imiz ay-larda Foreign Policy dergisi taraf›ndanbir anket yap›ld›. Yap›lan bu ankette,ça¤dafl 100 entelektüel insan aras›ndaFethullah Gülen ilk s›rada yer ald›. Bu dagösteriyor ki, onun gayret ve çabalar›meyvesini verdi. Bu ünlü kifliye hak edi-len takdiri, konumu candan tebrik edi-yor ve kendisine uzun ömür ve verimliçal›flmalar›n devam›n› diliyoruz. �

гюлен об образовании gülen’in e¤itim anlay›fl›

42 Д И А Л О Г Н А Ч И Н А Е Т С Я С « Д А »

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

ДИАЛОГ ЕВРАЗИЯ ВЕСНА 2009, 28 НОМЕР

Несмотря на риск, турецкиеорганизации «Чаглар» и «Марс»,

работающие в области образования,не постеснялись начать дружбу и

сотрудничество с Грузией.

“Ça¤lar” ve “Mars” adl› cesur Türke¤itim kurumlar› her fleye ra¤men

Gürcistan ile iflbirli¤i ve dostlukiliflkileri kurmaktan çekinmedi.

15ÒÂÌÚfl·fl 2008 „.ÉÓÒÛ‰‡ÒÚ‚ÂÌ̇fl ÑÛχ êîÔӂ· ÍÓÌÙÂÂÌˆË˛,

Ó„‡ÌËÁÓ‚‡ÌÌÛ˛ ÒÓ‚ÏÂÒÚÌÓ àÌÒÚËÚÛÚÓÏ‚ÓÒÚÓÍӂ‰ÂÌËfl êÓÒÒËÈÒÍÓÈ Ä͇‰ÂÏËË̇ÛÍ Ë ã˷‡θÌÓ-‰ÂÏÓ͇Ú˘ÂÒÍÓÈÔ‡ÚËÂÈ êÓÒÒËË.

íÂÏÓÈ ˝ÚÓÈ Ì‡Û˜ÌÓÈ ‚ÒÚÂ˜Ë ÒÚ‡ÎËÏ˚ÒÎË Ë Ë‰ÂË ‚ÂÎËÍËı Ï˚ÒÎËÚÂÎÂÈ ËÛ˜ÂÌ˚ı å‡ı‡ÚÏ˚ É‡Ì‰Ë Ë îÂÚıÛηı‡É˛ÎÂ̇. ç‡ ÍÓÌÙÂÂ̈ËË, Û˜‡ÒÚÌË͇ÏËÍÓÚÓÓÈ ÒÚ‡ÎË ÏÌÓ„Ë ‰ÂÔÛÚ‡Ú˚, Û˜ÂÌ˚Â,ÔÓÎËÚËÍË Ë ÒÚÛ‰ÂÌÚ˚, Ò‚ÓË ‰ÓÍ·‰˚Á‡˜ËÚ‡ÎË ‰ËÂÍÚÓ àÌÒÚËÚÛÚ‡‚ÓÒÚÓÍӂ‰ÂÌËfl êÄç ê.Å. ê˚·‡ÍÓ‚,‰ËÂÍÚÓ ñÂÌÚ‡ ÔÓ ËÁÛ˜ÂÌ˲ êÓÒÒËË

à.Ä. óÛ·‡ÈÒ, ̇ۘÌ˚ ÒÓÚÛ‰ÌËÍËàÌÒÚËÚÛÚ‡ ‚ÓÒÚÓÍӂ‰ÂÌËfl Ç.è. 䇯ËÌ,Ö.ë. ûÎÓ‚‡, î.ç. ûÎÓ‚ Ë ÍÓÓ‰Ë̇ÚÓè·ÚÙÓÏ˚ Ë ÊÛ̇· «ÑˇÎÓ„‡ Ö‚‡ÁËfl»‚ êî ÄÎË ë‡ÏË â˚Ή˚˚Ï. 燘Ë̇fl Ò‰ÓÍÚÓ‡ ê˚·‡ÍÓ‚‡, Û˜ÂÌ˚Â-Û˜‡ÒÚÌËÍËÍÓÌÙÂÂ̈ËË ÓÚÏÂÚËÎË ÒıÓ‰ÒÚ‚Ó ÏÂʉÛÉ‡Ì‰Ë Ë É˛ÎÂÌÓÏ, Ú‡Í Í‡Í ÓÌË Ó·‡ÓÚˈ‡˛Ú ̇ÒËÎËÂ. ê˚·‡ÍÓ‚ ÓÚÏÂÚËÎ:«É˛ÎÂÌ, ‚˚ÒÚÛÔ‡fl ÔÓÚË‚ ̇ÒËÎËfl, Ê·ÂÚ‚ÓÁ‚˚¯ÂÌËfl ˜ÂÎӂ˜ÂÒÚ‚‡. é˜Â̸ ‚‡ÊÌÓ,˜ÚÓ ‚ ̇¯Â ‚ÂÏfl ÂÒÚ¸ Ú‡ÍÓÈ ËÌÚÂÎÎÂÍÚÛ‡Î,Í‡Í É˛ÎÂÌ, ӷ·‰‡˛˘ËÈ ÔÓ‰Ó·Ì˚ÏË‚Á„Îfl‰‡ÏË. à‰ÂË É˛ÎÂ̇ ÏÓ„ÎË ·˚Óı‚‡ÚËÚ¸ ‚ÂÒ¸ ÏË». ëÂÚÛfl ̇ ÚÓ, ˜ÚÓÛÒÒÍËÈ Ì‡Ó‰ χÎÓ ÒÎ˚¯‡Î Ó É‡Ì‰Ë Ë

идеи гюлена на мировой арене gülen’in fikirleri uluslararas› arenada

44 Д И А Л О Г Н А Ч И Н А Е Т С Я С « Д А »

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

Идеи Гюлена намировой аренеGülen’in fikirleriuluslararas› arenada

ДИАЛОГ ЕВРАЗИЯ ВЕСНА 2009, 28 НОМЕР

РФ / RUSYA

Rusya Parlamentosu Duma, 15 Eylül2008 tarihinde farkl› bir toplant›yaev sahipli¤i yapt›. Rusya Bilimler

Akademisi fiarkiyat Enstitüsü ve LiberalDemokrat Parti’nin birlikte düzenlediklerikonferansta, Hindistan’›n kurucusu Ma-hatma Gandi ile Türkiye’den FethullahGülen’in fikirleri tart›fl›ld›. Milletvekilleri,ö¤renciler, akademisyenler ve siyasilerinkat›ld›¤› toplant›da fiarkiyat Enstitüsü Di-rektörü Prof. Dr. Rostislav R›bakov, RusyaMedeniyeti Merkezi Direktörü ‹gor Çubais,ö¤retim görevlileri Valeri Kaflin, feliks Yur-lov, Yevgeniya Yurlova ve Diyalog Avrasya

ɲÎÂÌÂ, Îˉ ãÑèê ÜËËÌÓ‚ÒÍËÈÔ˄·ÒËÎ îÂÚıÛηı‡ ɲÎÂ̇ ‚ êÓÒÒ˲,˜ÚÓ·˚ ÚÓÚ ÔÓÓ·˘‡ÎÒfl Ò ÏÓÎÓ‰Âʸ˛.äÓÓ‰Ë̇ÚÓ è·ÚÙÓÏ˚ ÑˇÎÓ„ Ö‚‡ÁËflÄÎË ë‡ÏË â˚Ή˚˚Ï Ì‡ÔÓÏÌËÎ ÔÛ·ÎËÍÂ,˜ÚÓ ËÏÂÌÌÓ É˛ÎÂÌ Ô‚˚Ï ËÁ ‚ÒÂıËÒ·ÏÒÍËı Û˜ÂÌ˚ı ÓÚ‡„ËÓ‚‡Î ̇ Ú‡ÍÚ11 ÒÂÌÚfl·fl Ë Ú‡„˘ÂÒÍË ÒÓ·˚ÚËfl ‚ÅÂÒ·ÌÂ: «É˛ÎÂÌ Ò˜ËÚ‡ÂÚ, ˜ÚÓ ‚ ÚÂÓËÁÏ‚ËÌÓ‚‡Ú˚ ‚Ò β‰Ë áÂÏÎË. èÓ Â„Ó ÏÌÂÌ˲,Û·ËÈÒÚ‚Ó Ó‰ÌÓ„Ó Ì‚ËÌÌÓ„Ó ˜ÂÎÓ‚Â͇˝Í‚Ë‚‡ÎÂÌÚÌÓ Û·ËÈÒÚ‚Û ‚Ò„ӘÂÎӂ˜ÂÒÚ‚‡».

ê˚·‡ÍÓ‚, ÓÚϘ‡fl, ˜ÚÓ ‚ Û˜ÂÌËË É‡Ì‰ËÌÂÚ ÏÂÒÚ‡ ̇ÒËÎ˲, ‚ÒÂ-Ú‡ÍË Ì‡Á˚‚‡ÂÚ Â„Ó‰ÓÒÚ‡ÚÓ˜ÌÓ ÛÔÓÌ˚Ï, Ë Ì‡Á˚‚‡ÂÚ ‰Û„ËÂËÏÂ̇, ÔË̇‰ÎÂʇ˘Ë ˝ÚÓÈ Ê ¯ÍÓÎÂ,Ú‡ÍËÂ Í‡Í ä‚‡Ï çÍÛχ ËÁ ɇÌ˚, å‡ÚËÌã˛Ú äËÌ„ ËÁ ëòÄ, îÂÚıÛηı ɲÎÂÌ.èÓÙÂÒÒÓ Ú‡ÍÊ Ò͇Á‡Î, ˜ÚÓ Ì ÚÓθÍÓ ÓÌÓÚϘ‡ÂÚ ÒıÓ‰ÒÚ‚Ó É˛ÎÂ̇ Ò É‡Ì‰Ë, Ò ÌËÏÒÓÎˉ‡Ì˚ Ë ÏÌÓ„Ë Á‡Ô‡‰Ì˚ ۘÂÌ˚Â:«É˛ÎÂÌ ıÓ˜ÂÚ, ˜ÚÓ·˚ ˜ÂÎӂ˜ÂÒÚ‚Ó‰ÓÒÚË„ÎÓ ÌÓ‚Ó„Ó, ·ÓΠ‚˚ÒÓÍÓ„Ó ÛÓ‚Ìfl.éÌ Ê·ÂÚ, ˜ÚÓ·˚ ÓÌÓ ÒÓÁÂÎÓ ËÓÚ͇Á‡ÎÓÒ¸ ÓÚ Ì‡ÒËÎËfl. ùÚÓ Ë Ó·˙‰ËÌflÂÚɲÎÂ̇ Ò É‡Ì‰Ë. äÓ̘ÌÓ, Ï˚ Ì ÏÓÊÂÏ„Ó‚ÓËÚ¸ Ó ÔÓÎÌÓÈ Ë‰ÂÌÚ˘ÌÓÒÚË Ëı‚Á„Îfl‰Ó‚». ê˚·‡ÍÓ‚ Ú‡ÍÊ ÓÚÏÂÚËÎ, ˜ÚÓ‚Á„Îfl‰˚ ɲÎÂ̇ ‡ÒÔÓÒÚ‡ÌËÎËÒ¸ Ë Á‡Ô‰ÂÎ˚ íÛˆËË, Ë ‚Ò ˜ÂÎӂ˜ÂÒÚ‚ÓÒÏÓ„ÎÓ ·˚ ‡Á‰ÂÎËÚ¸ Â„Ó Ï˚ÒÎË.

ãˉ ãÑèê Ç·‰ËÏË ÜËËÌÓ‚ÒÍËÈÓÚÏÂÚËÎ: «ç‡¯Ë ÒÓÓÚ˜ÂÒÚ‚ÂÌÌËÍË,ÔÓÒ¢‡˛˘Ë ÚÛËÒÚ˘ÂÒÍË ÏÂÒÚ‡à̉ËË, ıÓÓ¯Ó Á̇˛Ú ·‡˚, „‰Â ÔÓ‰‡˛Ú̇ÍÓÚËÍË. ÖÒÎË ‚˚ ÒÔÓÒËÚ Ëı, Á̇˛Ú ÎËÓÌË É‡Ì‰Ë, ÚÓ ÔÓÎÛ˜ËÚ ÓÚˈ‡ÚÂθÌ˚ÈÓÚ‚ÂÚ. í‡ Ê‡ ҇χfl ÒËÚÛ‡ˆËfl ÒÔ‡‚‰ÎË‚‡Ë ‰Îfl íÛˆËË. чÊ ̇¯Ë ËÌÚÂÎÎÂÍÚÛ‡Î˚Ì ÒÎ˚¯‡ÎË Ó îÂÚıÛηı ɲÎÂÌÂ. ç‡ÒËÌÚÂÂÒÛ˛Ú ÚÓθÍÓ ÚÛËÒÚ˘ÂÒÍË ÏÂÒÚ‡íÛˆËË. é·ÒÛʉ‡˛ÚÒfl ÚÓθÍÓ ÌÂÔËflÚÌ˚ÂÏÓÏÂÌÚ˚, ÔÓËÒıÓ‰fl˘Ë ڇÏ. é‰Ì‡ÍÓ,Ï˚ÒÎË ‚ÂÎËÍÓ„Ó ÙËÎÓÒÓÙ‡ Ë Ï˚ÒÎËÚÂÎfl,ÍÓÚÓ˚ ÏÓ„ÎË ·˚ ·˚Ú¸ Ì‡Ï ÔÓÎÂÁÌ˚, ̉ÓıÓ‰flÚ ‰Ó ̇һ.

옇ÒÚ‚Û˛˘ËÈ ‚ ÍÓÌÙÂÂ̈ËËÔÓÙÂÒÒÓ Ç˚Ò¯ÂÈ ¯ÍÓÎ˚ ˝ÍÓÌÓÏËÍËãÂÓÌˉ ë˛ÍËflÈÌÂÌ ‚ ‰‡ÌÌÓÏËÌÙÓχˆËÓÌÌÓÏÛ ‡„ÂÌÚÒÚ‚Û «ÑÊËı‡Ì»ËÌÚ‚¸˛ ÓÚÏÂÚËÎ ÓÔ‰ÂÎÂÌÌÓ ÒıÓ‰ÒÚ‚ÓÏÂÊ‰Û É˛ÎÂÌÓÏ Ë É‡Ì‰Ë, Ú‡Í Í‡Í Ó·‡ ÓÌËÓڂ„‡˛Ú ̇ÒËÎËÂ, Ӊ̇ÍÓ ÓÌ Ú‡ÍÊÂÁ‡fl‚ËÎ, ˜ÚÓ É˛ÎÂÌ Ì fl‚ÎflÂÚÒflÔÓÎËÚ˘ÂÒÍËÏ ÎˉÂÓÏ, ÔÓ‰Ó·ÌÓ É‡Ì‰Ë:«É˛ÎÂÌ ËÌÚÂÎÎÂÍÚÛ‡Î, Ï˚ÒÎËÚÂθ, ÔËÒ‡ÚÂÎ¸Ë ‚Óʉ¸ ̇Ӊ‡. Ç Ò‚ÓËı ÔÓËÁ‚‰ÂÌËflı ÓÌÛ͇Á˚‚‡ÂÚ Ì‡ Ò‚Ó ÔÓÎÓÊÂÌË ‚ÌÂÔÓÎËÚËÍË. çÂÓ·ıÓ‰ËÏÓ ‚ˉÂÚ¸ ËÒÎÂ‰Û˛˘Û˛ ‡ÁÌˈÛ: É‡Ì‰Ë Ì‡¯ÂίÂÌË ÔÓ·ÎÂÏ‡Ï Ò‚ÓÂ„Ó ‚ÂÏÂÌË ËÓ·˘ÂÒÚ‚‡. å˚ Ê ÏÓÊÂÏ Ì‡ÈÚË Â¯ÂÌËÂÔÓ·ÎÂÏ ÒÓ‚ÂÏÂÌÌÓ„Ó Ïˇ ‚ Û˜ÂÌËË Ë‡·ÓÚ‡ı ɲÎÂ̇». �

Platformu Rusya temsilcisi Ali Sami Y›ld›-r›m birer sunum yapt›. Baflta R›bakov ol-mak üzere toplant›ya kat›lan bilim adam-lar› fliddeti d›fllama konusunda Gandi ileGülen’in fikirlerindeki benzerliklere dikkatçekti. Ribakov, “Gülen fliddete karfl› dura-rak insanl›¤›n yükselmesini istiyor. Günü-müzde bu düflüncelere sahip bir entelek-tüelin olmas›n› önemsiyorum. Dünya budüflünceleri sahiplenebilir.” dedi. Ruslar›nGandi ve Gülen’i bilmemesinden yak›nanJirinovski de, gençlere konuflmas› için Gü-len’i Moskova’ya davet etti. Da Platfor-mu’ndan Y›ld›r›m ise, 11 Eylül ve Beslansald›r›lar› üzerine Gülen’in verdi¤i tepkiyihat›rlatt›: “Gülen, terörü insanl›k suçu ola-rak görür. Ona göre bir insan› öldürmekinsanl›¤› katletmektir.”

Gandi’nin ö¤retilerinde fliddet kullan-madan “gerçekte” ›srarc› olma vurgusu ol-du¤unu belirten fiarkiyat Enstitüsü’ndenRibakov, Gana’dan Kvame Nkrumah,ABD’den Martin Luther King ve Türki-ye’den Fethullah Gülen’i bu ekolden isim-ler olarak sayd›. Gülen-Gandi benzerli¤i-nin sadece kendisine ait bir düflünce ol-mad›¤›n›, Bat› bilim adamlar›n›n birço¤u-nun bu konuda hemfikir oldu¤unu vurgu-layan Ribakov, “Gülen insanl›¤›n yeni yük-sek seviyelere ulaflmas›n› istiyor. Bununfliddete tam karfl› durarak olgunlaflmas›n›istiyor, bunu fikir düzeyinde insanlar›nanlamas› için çabal›yor. ‹flte bunlar Gü-len’le Gandi’yi buluflturuyor. Elbette tam

örtüflmeden bahsetmiyoruz.” dedi. Günü-müzde bu düflüncelere sahip bir entelek-tüelin olmas›n› çok önemsedi¤ini ifadeeden Rus bilim adam›, “Gülen’in düflünce-leri art›k Türkiye’nin d›fl›na taflt›. Tümdünyan›n sahiplenebilece¤i düflünceler.”diye ekledi. Söz konusu iki insan›n fikirleri-nin Rusya’da bilinmemesinden yak›nanVladimir Jirinovski ise, “Hindistan’da Goaturistik bölgesini ziyaret eden vatandaflla-r›m›za sordu¤unuzda orada esrar satanbarlar› bilir. “Gandi’yi biliyor musunuz?”derseniz, maalesef bilmez. Türkiye için deayn›s› geçerli. Entelektüellerimiz bile Fet-hullah Gülen’i tan›m›yor. Türkiye ile ilgilituristik bölgeler haber olur. Olumsuz ge-liflmeler dile gelir. Ancak bize en çok fayda-s› olacak filozof ve düflünürlerin fikirleribize ulaflm›yor.” ifadelerini kulland›.

Toplant›ya kat›lan Rusya Devlet Ekono-mi Üniversitesi Ö¤retim üyesi Prof. LeonidSukiyainen de Gülen’le Gandi aras›ndakifliddeti d›fllama noktas›nda benzerlikleroldu¤u; ancak Gandi gibi Gülen’in siyasetadam› olmad›¤›na vurgu yapan Sukiyai-nen, “Gülen bir entelektüel, düflünür, ya-zar ve toplum önderi. Eserlerinde siyase-tin d›fl›nda oldu¤unu da vurguluyor. fiufark› da görmek gerekiyor: Gandi içindebulundu¤u zaman ve toplumun sorunlar›için çözüm üretmiflti. Günümüz dünyas›-n›n problemleri için de Gülen’in ö¤retisin-de ve eserlerinde çözümler bulabiliriz.”ifadelerini kulland›. �

gülen’in fikirleri uluslararas› arenada идеи гюлена на мировой арене

D ‹ Y A L O G E V E T ’ L E B A fi L A R 45

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

D‹YALOG AVRASYA BAHAR 2009, SAYI: 28

Р.Б. Рыбаков: «Гюлен хочет, чтобы человечество достиглонового, более высокого уровня. Он желает, чтобы оно

созрело и отказалось от насилия».

R›bakov: Gülen’in düflünceleri art›k Türkiye’nin d›fl›na taflt›.

Tüm dünyan›n sahiplenebilece¤i düflünceler.

Amerika Birleflik DevletleriChicago Üniversitesi, 14-15 Kas›m 2005

“Gülen Hareketi ve Dinleraras› Diyalog”bafll›kl› panele Milli E¤itim Eski Bakan›Mehmet Sa¤lam, Elmhurst College’danAzam Nizamuddin ve Paul Parker ve JohnCarroll Üniversitesi’nden Zeki Sar›topraktebli¤ci olarak kat›ld›. Konferans “‹brahimi iflbirli¤i çerçevesindeFethullah Gülen’in Müslüman-H›ristiyandiyaloguna katk›s›”, “Diyalog: Eski Yunandüflüncesindeki temel, Fethullah Gülendüflüncesi ve Jürgen Habermas”, “21. Yüz-y›l’da Dinler, küreselleflme ve diyalog; Fet-hullah Gülen ve Arnold J. Toynbee”, “Fet-hullah Gülen’in Neo-Sufizmi”, “‹slam veDemokrasi: Walt Whitman’dan Gülen’e;Demokrasinin evriminde gelecek vizyon-lar›”, “Hoflgörü konusunda Gülen ve Gaza-li”, “‹lerici ‹slam düflüncesi, sivil toplum veulusal çerçevede Gülen Hareketi: Endo-nezya ile paraleller” alt bafll›klar›nda dü-zenlendi.

Prof. Dr. Thomas MichelGülen için sufizm “insanl›¤a hizmet prog-ram›” sunan bir disiplindir. Gülen, “özel-likle e¤itim yoluyla toplumsal transfor-masyonu” sa¤l›yor.

Prof. Dr. Mehmet Sa¤lam, Milli E¤itim es-ki bakan› Gülen’in teflvikleriyle yurtiçi ve yurtd›fl›n-da okul açanlar› ‘e¤itim kahramanlar›’olarak nitelendiriyorum. Onlar› tebrik edi-yorum. Gerçekten akla hayale s›¤mayacakbir fley yap›yorlar. Keflke genç olsayd›m daonlar her ne yap›yorsa ben de yapsayd›m.

Azam Nizamuddin, Amerikan Müslümancemaati entelektüeliGülen hareketi din, kültür ve tarih araflt›r-malar›nda flimdiye kadar çok ihmal edil-mifl bir konudur. Bunu k›smen akademide‹slam’›n bir din ve maneviyattan çok, “si-yasi ideoloji” fleklinde ele al›nmas›na ba¤-l›yorum. ‹kinci sebep olarak da Gülen’i tekbir bafll›k alt›na sokarak kategorize etme-nin zorlu¤udur.

Paul Parker“Izd›rap çekme” dinleraras› diyalogun ay-r›lmaz bir parças›d›r. Gülen, kendi hayat›-n›n diyalogun kolay olmad›¤›n› gösteriyor.ABD’li sivil toplum lideri ve din adam›Martin Luther King’in de benzer s›k›nt›larçekti, “her ikisi de iyi olman›n bedeliniödediler”.

идеи гюлена на мировой арене gülen’in fikirleri uluslararas› arenada

46 Д И А Л О Г Н А Ч И Н А Е Т С Я С « Д А »

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

ДИАЛОГ ЕВРАЗИЯ ВЕСНА 2009, 28 НОМЕР

ëòÄìÌË‚ÂÒËÚÂÚ óË͇„Ó, 14-15 ÌÓfl·fl 2005„.

Ç ıӉ Á‡Ò‰‡ÌËfl ̇ ÚÂÏÛ: «Ñ‚ËÊÂÌËÂɲÎÂ̇ Ë ÏÂÊÂÎË„ËÓÁÌ˚È ‰Ë‡ÎÓ„» Ò‚ÓˉÓÍ·‰˚ Á‡˜ËÚ‡ÎË ·˚‚¯ËÈ ÏËÌËÒÚ̇ӉÌÓ„Ó Ó·‡ÁÓ‚‡ÌËfl åÂıÏÂÚ ë‡„Î‡Ï,ÄÁ‡Ï çËÁ‡ÏÛ‰‰ËÌ Ë èÓÎ è‡Í ËÁÍÓÎΉʇ ùÎÏıÂÒÚ, áÂÍË ë‡˚ÚÓÔ‡ÍËÁ ìÌË‚ÂÒËÚÂÚ‡ ËÏ. ÑÊÓ̇ ä˝Óη.ëÂ‰Ë ÔÓ‰ÚÂÏ ÍÓÌÙÂÂ̈ËË ÏÓÊÌÓ‚˚‰ÂÎËÚ¸: «ÇÍ·‰ ɲÎÂ̇ ‚ÏÛÒÛθχÌÒÍÓ-ıËÒÚˇÌÒÍËÈ ‰Ë‡ÎÓ„ ‚‡Ï͇ı ‡‚‡‡Ï˘ÂÒÍÓ„ÓÒÓÚÛ‰Ì˘ÂÒÚ‚‡», «ÑˇÎÓ„ – ÓÒÌÓ‚‡‰Â‚Ì„˜ÂÒÍÓÈ ÍÓ̈ÂÔˆËË, ÏÌÂÌËÂɲÎÂ̇ Ë û„Â̇ Âχ҇», «êÂÎË„ËË,„ÎÓ·‡ÎËÁ‡ˆËfl Ë ‰Ë‡ÎÓ„ ‚ XXI ‚ÂÍÂ;îÂÚıÛηı ɲÎÂÌ Ë ÄÌÓθ‰ ÑÊ.íÓÈÌ·Ë», «çÂÓÒÛÙËÁÏ î.ɲÎÂ̇»,«àÒÎ‡Ï Ë ‰ÂÏÓ͇ÚËfl: ÓÚ Ç‡Î¸Ú‡ÇËÚχ̇ ‰Ó îÂÚıÛηı‡ ɲÎÂ̇;Ô‰‚ˉÂÌË ·Û‰Û˘Â„Ó ‚ ˝‚ÓβˆËˉÂÏÓ͇ÚËË», «É˛ÎÂÌ Ë É‡Á‡ÎË ‚ ‚ÓÔÓÒÂÚÂÔËÏÓÒÚË», «è‰ӂ‡fl ËÒ·ÏÒ͇flÏ˚Òθ, „‡Ê‰‡ÌÒÍÓ ӷ˘ÂÒÚ‚Ó ËɲÎÂÌÓ‚ÒÍÓ ‰‚ËÊÂÌË ‚ ÏËÓ‚ÓÏχүڇ·Â: Ô‡‡ÎÎÂÎË Ò à̉ÓÌÂÁËÂÈ».

ÑÓÍÚÓ Ì‡ÛÍ, ÔÓÙÂÒÒÓ íÓχÒå˯ÂθëÛÙËÁÏ ‰Îfl ɲÎÂ̇ – ˝ÚÓ ‰ËÒˆËÔÎË̇,Ô‰·„‡˛˘‡fl «ÔÓ„‡ÏÏÛ ÒÎÛÊÂÌËfl˜ÂÎӂ˜ÂÒÚ‚Û». ɲÎÂÌ Ó·ÂÒÔ˜˂‡ÂÚ«Ó·˘ÂÒÚ‚ÂÌÌÛ˛ Ú‡ÌÒÙÓχˆË˛ÔÂʉ ‚ÒÂ„Ó ÔÓÒ‰ÒÚ‚ÓÏÓ·‡ÁÓ‚‡ÌËfl».

ÑÓÍÚÓ Ì‡ÛÍ, ÔÓÙÂÒÒÓåÂıÏÂÚ ë‡„Î‡Ï, ·˚‚¯ËÈ ÏËÌËÒÚ

̇ӉÌÓ„Ó Ó·‡ÁÓ‚‡ÌËfl íÛˆËËíÂı, ÍÚÓ ÓÚÍ˚‚‡ÂÚ ¯ÍÓÎ˚ Í‡Í ‚íÛˆËË, Ú‡Í Ë ‚ ‰Û„Ëı Òڇ̇ı,‚‰ÓıÌÓ‚ÎflflÒ¸ ˉÂflÏË É˛ÎÂ̇, fl̇Á˚‚‡˛ «„ÂÓflÏË Ó·‡ÁÓ‚‡ÌËfl». üÔÓÁ‰‡‚Îfl˛ Ëı. éÌË ‰ÂÈÒÚ‚ËÚÂθÌӉ·˛Ú ̘ÚÓ ÌÂÔÓÒÚËÊËÏÓ ÛÏÛ. üıÓÚÂÎ ·˚ ·˚Ú¸ ÏÓÎÓ‰˚Ï Ë ‰Â·ڸ ÚÓ ÊÂ,˜ÚÓ ‰Â·˛Ú ÓÌË.

ÄÁ‡Ï çËÁ‡ÏÛ‰‰ËÌ, Ô‰ÒÚ‡‚ËÚÂθÄÏÂË͇ÌÒÍÓÈ ÏÛÒÛθχÌÒÍÓÈ Ó·˘ËÌ˚à‰ÂflÏË É˛ÎÂÌÓ‚ÒÍÓ„Ó ‰‚ËÊÂÌËflÔÂÌ·„‡ÎË ‚Ò ÔӉ·ÌÌ˚ ‰Ó ÒËıÔÓ ÂÎË„ËÓÁÌ˚Â, ÍÛθÚÛÌ˚ ËËÒÚÓ˘ÂÒÍË ËÒÒΉӂ‡ÌËfl. ÑÛχ˛, ˜ÚÓ˝ÚÓ Ò‚flÁ‡ÌÓ ÔÂʉ ‚ÒÂ„Ó Ò ÚÂÏ, ˜ÚÓ ‚Û˜ÂÌ˚ı ÍÛ„‡ı ËÒÎ‡Ï ˜‡˘Â‡ÒÒχÚË‚‡˛Ú ÌÂ Í‡Í ÂÎ˄˲ ËÒËÒÚÂÏÛ ‰ÛıÓ‚Ì˚ı ˆÂÌÌÓÒÚÂÈ, ‡ ͇ͫÔÓÎËÚ˘ÂÒÍÛ˛ ˉÂÓÎӄ˲». ÇÚÓÓÈÔ˘ËÌÓÈ fl‚ÎflÂÚÒfl ÚÓ, ˜ÚÓ É˛ÎÂ̇ÒÎÓÊÌÓ ÓÚÌÂÒÚË Í Í‡ÍÓÈ-ÎË·Ó Ó‰ÌÓÈ͇Ú„ÓËË Î˛‰ÂÈ.

èÓÎ è‡Í«ëÚ‡‰‡ÌË» fl‚ÎflÂÚÒfl ÌÂÓÚ˙ÂÏÎÂÏÓȘ‡ÒÚ¸˛ ÏÂÊÂÎË„ËÓÁÌÓ„Ó ‰Ë‡ÎÓ„‡.ɲÎÂÌ ÔÓ͇Á˚‚‡ÂÚ, ˜ÚÓ Â„Ó ÊËÁ̸ ËÛÒÚ‡ÌÓ‚ÎÂÌË ‰Ë‡ÎÓ„‡ -‰ÂÎÓ ÌÂ΄ÍÓÂ.èÓıÓÊË ÚÛ‰ÌÓÒÚË ÔÂÂÊË‚‡Î Ú‡ÍʇÏÂË͇ÌÒÍËÈ „‡Ê‰‡ÌÒÍËÈ Îˉ ËÂÎË„ËÓÁÌ˚È ‰ÂflÚÂθ å‡ÚËÌ ã˛ÚÂäËÌ„, «Ë Ó·‡ ÓÌË ÔÓÔ·ÚËÎËÒ¸ Á‡ Ò‚Ó˛‰Ó·Ó‰ÂÚÂθ».

США / ABD

gülen’in fikirleri uluslararas› arenada идеи гюлена на мировой арене

D ‹ Y A L O G E V E T ’ L E B A fi L A R 47

ГЛАВНАЯ ТЕМА / DOSYA

D‹YALOG AVRASYA BAHAR 2009, SAYI: 28