Resim Gölgelendirme Teknikleri

Kara Kalem Gölgelendirme sanatı, sanatseverlerin uzun yıllardır takdir ettiği ve ilgi gösterdiği bir tekniktir. Bu yöntem, kara kalem çizimlerinin gerçekçi bir görünüme kavuşmasını sağlamak için kullanılan bir tekniktir. Kara kalem gölgelendirme, sanatçıların çizimlerine derinlik, boyut ve perspektif katan bir yöntemdir. Bu yazımızda kara kalem gölgelendirme hakkında bilinmesi gerekenleri derledik.

Kara Kalem Gölgelendirme Nedir?

Kara kalem gölgelendirme, kara kalem çizimlerinde derinlik ve boyut hissi yaratmak için kullanılan bir tekniktir. Bu teknik, kara kalem sanatının en önemli bileşenlerinden biridir ve sanat eserlerine gerçekçi bir görünüm kazandırır. Kara kalem gölgelendirme, sanatçıların çizimlerine farklı tonlarda gölgeler eklemesine olanak tanır ve bu da eserin daha gerçekçi bir görünüme kavuşmasını sağlar.

Kara kalem gölgelendirme tekniği, farklı derecelerde yumuşaklıkta ve sertlikte kara kalemler kullanılarak yapılır. Sanatçılar, çizimlerinde farklı tonlarda gölgeler oluşturmak için kalemle oynayarak veya çizim yüzeyine daha fazla baskı uygulayarak bu etkiyi yaratırlar. Bu teknikle, sanatçılar çizimlerinde ışık kaynaklarını ve gölge alanlarını belirleyebilirler, böylece eserlerinde perspektif ve boyut hissi yaratabilirler.

Kara kalem gölgelendirme, genellikle portreler, manzara resimleri, nesne çizimleri ve doğal hayat çalışmaları gibi farklı sanat türlerinde kullanılır. Bu teknik, sanatçıların eserlerine birçok farklı hissiyat katmasına ve izleyicilerin hayal gücünü harekete geçirmesine olanak tanır.

Kara Kalem Gölgelendirme Yapmak İçin Gereken Malzemeler

Kara kalem gölgelendirme, çizimlerinizi daha gerçekçi hale getiren ve derinlik hissi veren bir tekniktir. Bu teknikle çalışırken, doğru malzemeleri kullanmak çok önemlidir.

1. Kara Kalem

İşin başında, bir set kara kalem almanız gerekiyor. Farklı sertlik seviyelerindeki kalemler kullanarak, çizimlerinizde farklı tonlar ve gölgeler yaratabilirsiniz. 2B, 4B ve 6B kalemler genellikle kara kalem setlerinde bulunur.

2. Kağıt

Kara kalem gölgelendirme yapmak için, kaliteli bir kağıt seçmeniz gerekiyor. Sert bir yüzeye sahip kağıtlar tercih edebilirsiniz çünkü kara kalem kullanımı sırasında kağıdın yüzeyinde izler oluşabilir. Bristol kağıdı veya mürekkep çizim kağıdı gibi, kara kalem çalışmaları için tasarlanmış özel kağıtlar kullanılması tavsiye edilir.

3. Kalemtıraş

Kalemlerinizi sık sık kalemtıraşlamalısınız. Sivri bir uç, daha hassas ve detaylı gölgelendirme yapmanıza olanak tanır.

4. Silgi

Silgi, yanlışlıkla yapılan hataları düzeltmek ve ışık kaynaklarını oluşturmak için kullanılır. Beyaz vinil silgiler, kara kalem çalışmaları için en uygun olanıdır.

5. Blending Stump

Gölgelendirme yaparken, kalemle yarattığınız tonları yumuşatmak ve birbirine karıştırmak için blending stump kullanabilirsiniz. Pamuklu çubuklar, blender veya tortillon olarak da adlandırılır.

Adım Adım Kara Kalem Gölgelendirme Teknikleri

Adımları takip ederek, kara kalem gölgelendirme tekniği ile başarılı sonuçlar elde edebilirsiniz. Bu teknik, doğru malzemeler ve sabırlı bir çalışmayla, gerçekçi ve detaylı çizimler yapmanızı sağlar.

1. Taslak Çizim

Öncelikle, gölgelendirmek istediğiniz nesnenin taslak çizimini yapmalısınız. Taslak çizim, gölgelendirmenin temelini oluşturur. Nesnenin detaylı bir taslağını çizdiğinizden emin olun ve doğru oranlara uygun olduğundan emin olun.

2. Ana Gölgeleri Belirleyin

Taslak çizimini tamamladıktan sonra, ana gölgeleri belirleyin. Ana gölgeler, ışık kaynağından gelen ışığın engellendiği yerlerdir. Bu, nesnenin şeklini vurgulamak için önemlidir. Ana gölgeleri belirlemek için, ışık kaynağının nesneye nasıl vurduğunu ve gölgeye neden olan engelleri dikkate alın.

3. Tonları Belirleyin

Nesnenin üzerindeki tonları belirleyin. Tonlar, nesnenin farklı kısımlarındaki renk ve aydınlık farklılıklarını ifade eder. Kara kalem setinizdeki farklı sertlik seviyelerindeki kalemleri kullanarak tonları belirleyebilirsiniz.

4. Hafif Gölgeleri Yaratın

Hafif gölgeleri oluşturun. Hafif gölgeler, nesnenin yüzeyindeki ışık yansımasıdır. Bu gölgeler, nesnenin yüzeyinin pürüzlü olduğu veya yansıtıcı bir malzemeden yapıldığı durumlarda görülür.

5. Orta Gölgeleri Yaratın

Orta gölgeleri yaratın. Orta gölgeler, nesnenin yüzeyindeki ışığın daha fazla engellendiği yerlerdir. Kara kalem setinizdeki daha yumuşak kalemleri kullanarak tonların birbirine geçmesini sağlayabilirsiniz.

6. Derin Gölgeleri Yaratın

Son olarak, derin gölgeleri yaratın. Derin gölgeler, ışığın tamamen engellendiği ve nesnenin en koyu kısımlarıdır. Bu gölgeleri yaratmak için, kara kalem setinizdeki en yumuşak kalem seviyesini kullanabilirsiniz.

Gölgelendirme Yaparken Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

Gölgelendirme yaparken birçok farklı konuya dikkat etmeniz gerekmektedir. Bu sayede çizimlerinizi daha güzel ve kaliteli bir hale getirebilirsiniz.

1. Işık Kaynağına Dikkat Edin

Gölgelendirmeye başlamadan önce, ışık kaynağının nerede olduğunu belirleyin. Işık kaynağına göre, nesnenin hangi kısımlarının aydınlık olacağı ve hangi kısımlarının gölge altında kalacağı belirlenir.

2. Doğru Tonlama Tekniklerini Kullanın

Doğru tonlama tekniklerini kullanarak gölgelendirme yapmak çok önemlidir. Tonlar, nesnenin farklı kısımlarındaki renk ve aydınlık farklılıklarını ifade eder. Kara kalem setinizdeki farklı sertlik seviyelerindeki kalemleri kullanarak tonları belirleyebilirsiniz.

3. Gölgelerin Yönünü Doğru Belirleyin

Gölgelerin yönünü doğru belirlemek, nesnenin gerçekçi görünmesini sağlar. Gölgeler, ışık kaynağına göre yön değiştirirler. Bu nedenle, gölgelerin yönünü doğru belirleyin.

4. Nesnenin Dokusunu Dikkate Alın

Nesnenin dokusunu dikkate alarak gölgelendirme yapmak önemlidir. Nesnenin pürüzlü veya düz yüzeyli olması, gölgelendirmenin görünümünü etkiler. Pürüzlü yüzeylerde gölgeler daha keskin olurken, düz yüzeylerde daha yumuşak gölgeler oluşur.

5. Yumuşak Geçişler Yaratın

Gölgelendirmede yumuşak geçişler yaratmak, nesnenin gerçekçi görünmesini sağlar. Bu geçişler, tonlar arasındaki geçişleri ifade eder. Kara kalem setinizdeki farklı sertlik seviyelerindeki kalemleri kullanarak tonların birbirine geçmesini sağlayabilirsiniz.

6. Sabırlı Olun ve Tekrar Edin

Gölgelendirme yaparken sabırlı olmak ve tekrar etmek önemlidir. Gölgelendirmeyi tamamlamak birkaç saat alabilir. Yavaş ve sabırlı bir şekilde çalışın, böylece detaylı ve gerçekçi bir sonuç elde edersiniz.

Kara Kalem Gölgelendirme nedir?

Kara Kalem Gölgelendirme, bir sanat tekniğidir ve kalem kullanarak 3 boyutlu bir hissi yaratmak için ışık ve gölge efektlerini kullanarak yapılan bir çizim tekniğidir. Bu teknik, farklı tonları yansıtan bir nesnenin şeklini ve yüzey özelliklerini vurgulamak için kullanılır.

Kara Kalem Gölgelendirme yapmak için hangi malzemeler gerekir?

Kara Kalem Gölgelendirme yapmak için ihtiyacınız olan malzemeler arasında; bir kara kalem, kağıt, silgi, kalemtıraş ve bir sünger ya da kağıt havlu yer alır. Ayrıca, tonlarını vurgulamak için kağıdı hafifçe tonlamak için kullanabileceğiniz bir kağıt tonlama kalemi de kullanabilirsiniz.

Kara Kalem Gölgelendirme yapmak zor mudur?

Kara Kalem Gölgelendirme, doğru tonları vurgulamak için biraz deneyim ve sabır gerektiren bir sanat tekniğidir. Başlangıçta, bazı tonlama teknikleri ile ilgili zorluklarla karşılaşabilirsiniz, ancak zamanla daha iyi hale gelirsiniz. Teknikleri öğrenmek için, birçok online kaynak, video ve kitap mevcuttur.

Kara Kalem Gölgelendirme yapmak için özel yetenek veya eğitim gerekiyor mu?

Kara Kalem Gölgelendirme yapmak için özel bir yetenek veya eğitim gerektirmez. Ancak, sanatı daha iyi öğrenmek ve uygulamak için çizim becerilerini geliştirmek için pratik yapmanız önerilir. Ayrıca, çeşitli gölgeleme teknikleri hakkında bilgi sahibi olmak için, birkaç kitap veya çevrimiçi kaynak okumanız da faydalı olabilir.

Resim sanatını anlamak, keşfetmek ve ondan keyif almak için, Da Vinci’den Caravaggio&#;ya, Rembrandt&#;tan Ernst&#;e, yüzyıllar içinde önemli ressamların kullandıkları resim tekniklerini ve terimlerini tanıyalım.

Anamorfoz

Anamorfik illüzyon, anamorfik görüntü ve anamorfik sanat gibi çeşitli adlarla da bilinen anamorfoz, Rönesans’tan günümüze kadar çeşitli sanat pratiklerinde bazı perspektif kuralları, matematiksel hesaplamalar ve özel yöntemlerle uygulanmış bir yanılsama tekniğidir. Eski Yunanca ana (yeniden) ve morfe (biçim) sözcüklerinden oluşur ve bu terim ilk bakışta ne olduğu anlaşılmayacak biçimde bozulmaya uğratılmış çizim ya da resimler için kullanılmıştır. Anamorfoz, normal açıdan bakıldığında, kompozisyonda oldukça garip, eğreti duran, fakat başka bir açıdan veya bir lens/ayna ile bakıldığında altında gizli bir görüntünün ortaya çıktığı resim türüdür.

Hans Holbein The Younger, The Ambassadors (Büyükelçiler),

Holbein’in Büyükelçiler resminde ön planda duran kafatası anamorfik perspektifin en bilinen örneğidir. Tablosunda, kompozisyonun en alt-orta kısmına yerleştirdiği anamorfik kafatası görüntüsü ile kendisine büyük bir ün kazandırmıştır. Holbein’in bu eseri hakkında çeşitli hipotezler bulunmaktadır. Bunlardan biri, eserin üç katmandan oluştuğudur. Birinci katman cenneti temsil etmektedir. İlk rafta çizilmiş olan usturlap yani, gökcisimlerinin konumlarını ve yüksekliklerini gözlemlemek üzere kullanılan aygıt ve diğer objeler cenneti sembolize ederken, ikinci katman yaşanılan dünyayı, yani alt rafta bulunan enstrümanlar ve kitaplar ile dünyevi değerleri işaret etmektedir. Kafatası ile imlenen üçüncü katman ise ölümü sembolize etmektedir.

Bir diğer hipotez ise, tablonun merdiven boşluğunda sergileneceği düşünülerek, basamakları çıkan kişinin açı gereği kafatasını fark ederek şaşırması, korkması üzerinedir. Rönesans sanatçıları görüntülerde yarattıkları bu tip perspektifi bozulmalar ile izleyicisine görsel sürprizler hazırlamışlardır.

Bambocciata

Genellikle yüzyılda yapılmış, basit köylü hayatı veya sokak yaşamıyla ilgili konuları olan küçük resimlere bambocciata denir. İsim, Roma’da çalışmış, ufak tefek ve engelli olduğundan Bamboccio (bez bebek) lakabıyla anılan, Hollandalı ressam Pieter van Laer&#;den gelmektedir.

Pieter Van Laer, The Herdsmen,

Chiaroscuro (Işık &#; Gölge)

Resimde parlaklık ve karanlık arasındaki vurgulu kontrast, keskin karşıtlıklar yaratacak biçimde düzenlenmiş ışık-gölge dağılımına chiaroscuro denir. İtalyanca chiaro (parlak) ve oscuro (karanlık) kelimelerinden gelir. İtalyan ressam Antonio Allegri da Correggio tarafından yüzyılın başında kullanılır.

Leonardo da Vinci gün ışığı, gölgeler, aydınlatma, uzamsal ilişkiler ve üç boyutlu formlarla en çok ilgilenen ressamdır. Da Vinci iki boyutlu bir yüzey üzerinde cisimlerin derinlik ve üç boyutlu yanılsamasını gösterebilmek için chiaroscuro tekniğini kullanır. Caravaggio&#;nun resimlerinde ustalıkla kullandığı bu tekniği takipçileri de geliştirirler. Rembrandt ise en büyük chiaroscuro ustası sayılır.

Rembrandt, The Anatomy Lesson of Dr. Nicolaes Tulp,

Rembrandt’ın resimlerinde kendine has şekilde kullandığı ışık, çizgiyle işlediği sıradan biçimlere gizemli bir hava katmıştır. Rembrandt’ın ışığı başlı başına bir resimdir. Işık ve gölge kullanımında kendisine özgü bir tarzı olan sanatçı koyu ve gölgeli tonlarıyla Caravaggio tarafından ortaya konan anlayışın devamı ve gelişimini temsil eden üslubuyla tanınır. Dr. Nicolaes Tulp&#;un Anatomi Dersi adlı çalışması da böyle bir isteğin sonucunda gerçekleştirilmiştir.

Dr. Tulp, diyagonal plandaki bir masa üzerine uzatılmış kadavra önünde görülmektedir. Kentin önde gelen doktorlarından biriyle öğrencilerini gösteren resimde, Rembrandt kişileri aynı hizada gösteren alışılmış kompozisyon ilkesini bozarak figürleri bir üçgen oluşturarak yerleştirmiş ve ustaca kullandığı ışık-gölge oyunlarıyla izleyicinin bakışını verilen derse yöneltmiştir. Her biri ayrı bir portre olan öğrenciler değişik yönlere bakmaktadır. Dersi dinleyenlerin yüzleri de birbirinden farklı duyguları ifade etmektedir. Figürlerden birinin elindeki kâğıtta da orada bulunanların listesi yazılıdır. Bu yanıyla resim, tarihsel bir belge niteliğindedir.

Dekalkomani

&#;larda Oscar Domínguez’in gerçeküstücülük akımının otomatizm kavramından yola çıkarak oluşturduğu tekniktir. Bu teknikte boya kalın bir fırçayla ince bir kâğıdın üstüne sıçratılır ve kurumadan ikinci bir kağıtla yavaşça sürtülerek gelişigüzel dağılması sağlanır. Daha sonraları Max Ernst&#;in yağlıboyaya uyguladığı bu tekniğin en önemli özelliği, yapıtın ön tasarımsız oluşturulmasıdır. Sonucunda ortaya tuhaf, fantastik bir ormana benzeyen şekiller çıkar. Gerçeküstücüler tarafından spontan, önceden düşünülmemiş konular ve formlar yaratmak için kullanılmıştır.

Max Ernst, The Fascinating Cypress,

Contre Jour

Arkadan aydınlatma olarak bilinse de, contre jour tam anlamı ile ışığa karşı demektir. Resmin öznesinin (örneğin kapı girişinde duran bir figür veya cam eşiğindeki bir obje) arkadan güneş ışığı veya yapay ışıkla aydınlatıldığı bir tekniktir. George Caleb Bingham’ın Kürk Tüccarları resmi bu tekniğin, yansıma ve ışık banyosunun başyapıtıdır.

George Caleb Bingham, Fur Traders Descending The Missouri,

Bingham’ın en ünlü tablolarından biridir. Resim, sanatçının yılında Missouri&#;nin merkezinden St. Louis&#;e bir bahar gezisinde getirdiği pek çok eskizden bir tanesidir. Ayrıca luminism (resim­de özellikle ışığın parlaklığını ve aydınlığını öne çıkaran üslup) tarzının en güzel örneğidir. Peyzajın üzerinde oynayan ışıklar ile dalgalı sular, yumuşak gökyüzüyle sükuneti vurgular. Resim aynı zamanda, yok olan bir Amerikan yaşam tarzını yakaladığı için de önemlidir. Resmin tarihsel olarak daha ilginç unsurlarından biri, sağdaki adam tarafından giyilen özgürlük kepidir.

Orfizim

Orfizim, resimde serbestçe boyanmış gökkuşağı rengi alanların ağırlıkta olduğu, Paris merkezli erken dönem soyut akımıdır. Kübizmin bir devamı olan renk ve renk uyumlarına değer veren bu sanat anlayışı Robert Delaunay tarafından geliştirilir, bu anlayışa eleştirmenler tarafından orfizim denilse de, Delaunay bu akıma saf resim der.

Robert Delaunay, Rhythmes,

Eskiz

Kökeni Fransızcadan gelen esquisse kelimesinden gelen eskiz, TDK sözlüğüne göre mimari eserler ve resim için çizimlerle yapılan ön çalışma, taslak anlamına gelmektedir. Modellemeye geçmeden önce elle kağıda yapılan deneme çizimleridir veya resim, heykel, mimari, grafik, seramik, tekstil ve diğer görsel sanatlar alanında orijinal çalışmaya geçmeden önce yapılan ön hazırlık ya da taslak çalışmalardır.

Leonardo da Vinci&#;nin eskizlerinden biri (Study of Five Grotesque Heads)

Grizay

Renksiz, sadece farklı tonlarda grilerle yapılmış resimlere grizay denir. Önceleri Orta Çağ yapılarında renkli cama yer vermeyen citeaux keşişlerinin yaptığı vitraylarda görülür. Daha sonra taş ya da mermer heykelleri çağrıştırmak için grizaydan yararlanılır.

Quentin Varin, Presentation of Christ In The Temple,

Janr Resmi

Fransızca janr sözcüğü, tür, çeşit ve cins anlamlarına gelir. Rönesans Dönemi’nde epik, dramatik ve lirik gibi edebiyat biçimleri için kullanılmıştır. Sonradan resim sanatının dinsel konular ve tarihsel konulardaki resimleri, portre, manzara ve ölü doğa gibi geleneksel biçimleri için de geçerli bir anlam kazanmıştır. yüzyıla kadar olan dönemde yaygın resim türleri, dinsel ve tarihsel konular ile portredir. yüzyıldan itibaren her türlü insan eylemini ve güncel yaşayış biçimini gerçekçi bir anlayışla betimleyen resim ya da üslup biçimine janr tanımı kullanılmaktadır.

Pieter Bruegel, Peasant Wedding,

Féte Champétre (Kır eğlencesi)

Fransızca açık hava ziyafeti anlamına gelir. Bir grup kadın ve erkeğin, bir kır dekorunda rahat ve neşeli zaman geçirdiği, birbirleriyle, aşk ve müzikle meşgul olduğu sahnelerin tasvir edildiği resimlere verilen addır. Özellikle yüzyılda Fransa’da çok rağbet görmüştür.

Nicolas Lancret, Swing,

Pastiş

Bir sanatçının üslubunu, tarzını, dilini veya düşüncesini taklit ederek ve önceki formdan hareket ederek yeniden oluşturulan eser olarak tanımlanabilen pastiş, diğer bir ifadeyle bir sanatkarın dil ve anlatım özelliklerini temel alarak onu anımsatan, çağrıştıran yeni bir çıktı ortaya koymaktır. Bu anlamıyla stil öykünmesi olarak tanımlanabilen pastiş yönteminin, saygı göstermek, parodi yapmak, yermek gibi amaçlarla da kullanılabildiği görülebilmektedir.

Sandro Botticelli ve Antonio Pollaiuolo tarafından yapılan 2 farklı tablonun birleştirilmesiyle ortaya çıkan yeni bir eser

Predella

Predella, bir sunak eserinde, ana resmin altındaki çerçevede yer alan küçük boyutlu resimlerden oluşan banttır. Genellikle ana resmin konusuyla ilgili anlatımsal sahnelerdir.

Duccio di Buoninsegna, Maestà Altarpiece,

Bu yıllarda İtalya tek bir ülke değildi, küçük şehir devletlerinden oluşuyordu. Floransa, Siena, Milano, Venedik bağımsızdı ve birbirleriyle savaş halindeydi. Bu şehir devletleri, resim ve heykelde de kendi tarzlarına sahiplerdi. Siena, dekoratif yüzeyleri, kıvrımlı çizgileri, uzun figürleri ve yoğun altın kullanımını vurgulayan bir tarza sahipti. Duccio di Buoninsegna ise Sienese tarzının kurucusuydu.

Duccio Di Buoninsegna&#;nın Meryem ile ilgili bu eseri Siena Katedrali’nin yüksek sunağı için çizilmiştir. Maestà aslında kutsal bir heyet ortasında oturan Bakire ve Çocuk tasvirlerinin betimlendiği kompozisyona verilen addır. Bu kompozisyon ise İtalya’da yüzyılda oldukça yaygındır ve Duccio’nun yaptığı bu resim, bunun bir akım olmasında öncü olmuştur.

Maestà olarak bilinen panonun bugün esas kısmı Museo dell&#;Opera del Duomo&#;da bulunmaktadır. Altın rengi ile kaplı arka plana yayılmış kompozisyonda bakire Meryem ve kucağında taşıdığı İsa, kompozisyonun tam merkezindeki süslü bir tahtın üzerinde yer alır. Tahtın en yakınında meleklerin ve Siena’nın dört koruyucu azizi olan Ansano, Savino, Crescenzio ve Vittore başta olmak üzere önemli azizler yer alır. Panonun arkasında üstte İsa&#;nın ölümünden sonrası ve Meryem&#;in hayatı ile ilgili hikayeler, altta ise İsa&#;nın yaşamındaki olaylar resmedilmiştir. Altın yaldızın fonda kullanıldığı bu resimlerde yavaş yavaş hacim ve kademelenme görülmektedir. Maestà ile Duccio Di Buoninsegna, resim sanatında etkileri hissedilen Bizans anlayışını tamamen kırmıştır.

Profil Perdu

Fransızca kayıp profil anlamına gelir. Resimde başın arkası, yanak ve çene hatlarıyla görülür, başın diğer yöne çevrilmiş kısmı görüntüde kaybolmuştur.

Eva Gonzalès, Portrait of Jeanne Gonzales In Profile,

Quadratura

Bir yapıda tavan ya da duvar üzerine resmedilerek, içinde yer aldığı mekânın devam ettiği yanılsamasını yaratan resimlere verilen addır. Sıklıkla, kolonlar gibi mimari ayrıntı ve uzantıların yanılsamalarını içerir. Özellikle Barok iç mekan düzenlemelerinde çok sık biçimde uygulanmıştır. Örneğin, bir duvar boyunca uzanan gerçek boyutlarda bir mimari iç mekan perspektifi quadratura sayılır.

Andrea Pozzo, Triumph of Sant&#; Ignazio of Loyola,

Barok tarzında yapılan kilise &#; yılları arasında inşa edilir. Cizvit Rahibi olan Andrea Pozzo’nun Aziz Ignatius’un cennete girişini betimlediği, göz yanılsaması yaratan mükemmel tavan freskini yukarıda görebilirsiniz.

Sfumato

Sfumato, tonların birbiri içinde eritilmesiyle yumuşak etki yaratmayı amaçlayan bir boyama tekniğidir. Terim, İtalyanca fuma (duman) sözcüğünden türetilmiştir, çoğu kez aydınlık alanlardan karanlık alanlara geçişlerde kullanılır. Leonardo da Vinci&#;nin İtalyanlar tarafından sfumato adı verilen ünlü buluşu ile ışık-gölge arasındaki yumuşak geçişle, sert hatlar ve keskin kontrastlar yumuşar.

Leonardo’nun resmindeki önemli özelliklerden biri de, figürlerinin hayranlık uyandırıcı gerçekliğidir. Bu gerçeklik, Leonardo’nun figürleri tanımlayan dış çizgileri ışık-gölge karşıtlığı, tonlama ve renk kullanımı ile eriterek, onlara hareketli ve anıtsal etki kazandırmasından kaynaklanmaktadır. Leonardo, sfumato adı verilen bu tekniği daha sonra sistemli bir uygulama haline dönüştürecektir.

Leonardo da Vinci, La Gioconda,

Mona Lisa&#;da Leonardo, sfumato yöntemini büyük bir dikkatle kullanmıştır. Resimde, bir insan yüzündeki ifade özellikle iki noktada, ağzın köşeleriyle gözlerin köşelerinde gizlidir. İşte Leonardo da özellikle bu noktaları yumuşak bir loşluğa daldırarak belirsiz bırakmıştır. Bu nedenle biz, Mona Lisa&#;nın nasıl bir ruh durumuyla bize baktığından tam olarak emin olamayız. Yüzündeki ifade her defasında elimizden kaçıyormuş gibidir. Doğal olarak, bu etkiyi yaratan sadece belirsizlik değildir. Bunun gerisinde birçok etken daha vardır. Tabloyu dikkatle gözlemlersek, iki yarısının birbiriyle simetrik olmadığının farkına varırız. Bu durum, en belirgin bir biçimde, arka plandaki düşsel doğa görünümünde göze çarpar. Soldaki ufuk çizgisi, sağa göre daha alçakta gibidir. Bu yüzden dikkatimiz, tablonun sol tarafına odaklaşınca, kadın bize daha uzun boylu ve dik görünür. Yüzü de, odaklandığımız yöne göre değişir, çünkü yüzde bile iki yan, birbiriyle aynı değildir.

Tenebrizm

Caravaggio ile takipçileri tarafından uygulandığı şekliyle, parlak ışıklar ve koyu gölgeler içeren resim üslubuna tenebrizm denir. Chiaroscuro (ışık-gölge) benzeri bir tarzdır. Tenebrizm, ışık-gölge tezatlığı ile oluşturulan bir tekniktir aslında. Chiaroscuro da yoğun bir ışık-gölge tezatlığı ile oluşturulan tekniktir; ancak tenebrizm dediğimizde işin içine farklı bir hava yani dramatiklik de girer. Genellikle koyu bir arka plan önünde yer alan figürler, ışık ile aydınlatılarak oluşturulan kompozisyonda, bu iki unsurun zıtlığı Caravaggio’nun resimlerine yoğun bir dramatizm kazandırmıştır. Bu yüzden yer yer Albrecht Dürer’in de tenebrizm denen şeyi henüz adı konulmadan kullandığı söylenmesine karşın, Caravaggio’dan sonra kendine gerçek bir kimlik kazanmıştır.

Caravaggio, The Incredulity of Saint Thomas,

Caravaggio, önemli ölçüde işlediği dini konularda formları, pozları ve ifadeleri ışık ve rengin yoğun güçlü etkisi altında birleştirerek yorumlar. Tenebrizm tekniğiyle, formlar genellikle karanlık bir fonda tek bir kaynaktan düşen güçlü bir ışıkla ortaya çıkar, bu etki bir nevi modern spot ışığı kullanımıdır. Caravaggio&#;nun çok koyu bir fon üstünde, bir ışık demetiyle aydınlanan resimleri, oluşan ışık-gölge karşıtlığı sonucu hacim de kazanır. Caravaggioizm (Tenebrizm) ilk kez yüzyılda Caravaggio tarafından uygulanır ve daha sonra takip edilen bir akım olur.

Kaynak
Çağdaş Sanatta Bir Yanılsama Tekniği Anaformoz ve Felice Varini, Rembrandt, Art Nouveau Akımına Yüzyıl Perspektifinden Bir Bakış, Günümüz Sanatında Üslup Karmaşası ve Pastiş, Leonardo da Vinci&#;de Sanat, Bilim ve Etkileşimi, Sanat (Görsel Rehberler) &#; Robert Cumming, Ulaşılan Uyum, Caravaggioculuk Hakkında