Saat Takmak Caiz Mi
ERKEĞİN ALTIN TAKMASI NEDEN HARAM?
🔸 Erkeğin altın takması, İslam dinince haram kabul edilen bir konudur. Erkeklerin altın takı kullanmaları hakkında Peygamber Efendimiz (sav) hadis-i şeriflerde Müslümanlara şöyle buyurmuştur:
"Altın ve ipek ümmetimin erkeklerine haram, kadınlarına helaldir."
(x) Ebu Davud, Libâs, 12; İbn Mace, Libâs, 19
ERKEĞİN ALTIN YÜZÜK TAKMASI
🔸 Kaynaklarda yer alan bir rivayete göre Resul-i Ekrem Efendimiz (sav), önceleri altın bir yüzük kullanmıştır.
🔸 Başkalarının da altın yüzük edindiklerini görünce bu yüzüğü atmış ve bunu artık hiç takmayacağını söylemiştir. Sahabe de bunun üzerine yüzüklerini çıkarmışlardır.
(x) Buhari, Libas, 46; Ebu Davud, Hatem, 3; Tirmizi, Libas, 1
(x) 🔍 İSLAM İLMİHALİ KATEGORİSİ İÇİN TIKLAYIN
🔸 İslam âlimlerinin büyük çoğunluğu, bu hadislere ve benzerlerinden vardıkları sonuçla erkeklerin, altından üretilmiş olan yüzükleri kullanmasının caiz olmadığını söylemişlerdir.
🔸 Bir başka rivayette Hz. Ömer'in altın yüzük taktığı için sahabeden Suheyb'i uyardığı ve onun da şu karşılığı verdiği zikredilmiştir:
"Bunu senden daha hayırlı olan (Resûlullah) gördü de ayıplamadı."
(x) Nesâî, Zînet, 42
🔸 Yine sahabeden Talha bin Ubeydullah, Enes bin Malik, Huzeyfe bin Yemân ve Câbir bin Semure gibi sahabîlerin, (r.a.) altın yüzük kullanmalarını caiz gördükleri rivayet edilmektedir.
🔸 Sahabeden sonraki dönemde de İkrime, A'meş ve Ebu'l-Kâsım el-Ezdî gibi âlimler altın yüzük kullanmanın erkekler için caiz olduğu kanaatine varmışlardır.
(x) Tahâvî, Şerhu maâni'l-âsâr, IV, ; Aynî, Umdetu'l-kârî, XIV,
🔸 Bazı çağdaş âlimler; altın yüzük kullanmanın çoğunluk tarafından haram görülse bile bunun mubah olduğunu söyleyenlerin de olmasına dayanarak ve ayrıca övünme kastı olmaksızın altın ve gümüş kapları süs eşyası olarak kullanmanın câiz olduğu; altın kullanımının haram kılınışının sebebinin israf ve övünme olduğu; günümüzde bir evlilik hatırası olarak takılan alyansın ekonomik değerinin israf sayılacak bir durumda olmadığı gibi gerekçelere dayanarak, erkeklerin altından imal edilmiş evlilik ve nişan yüzüklerini takmalarını caiz görmüşlerdir.
(x) Kâmil Miras, Sahih-i Buhârî Muhtasarı Tecrîd-i Sarih Tercemesi ve Şerhi, Ankara , IV, ; XII,
🔸 Din İşleri Yüksek Kurulu'nun, tarihli ve sayılı kararında ise altın yüzük kullanımının hükmü şöyle ifade edilmiştir:
"Erkeklerin nikâh akdinin bir hatırası olarak altından nişan yüzüğü takabileceklerine, bu husustaki bir haberle fukahadan bazılarının içtihatlarına istinaden istidlal olunmuştur."
🔸 Bu husustan hareketle Diyanet'in açıkladığı görüşe göre, hatıra ve evlilik alameti olarak kabul edilen altından yapılmış nişan veya evlilik yüzüklerinin/alyanslarının kullanımı caizdir.
🔸 Fakat ihtilaftan ve şüpheden uzak durmak ve ihtiyatla amel etmek ilkeleri gereği aksi davranışın tercihi daha uygundur.
🔸 Erkeklerin kullandıkları diğer altın ziynetler ise altın takılarla ilgili genel yasak hükümlerine tabidir.
ERKEKLERİN SAÇLARINI BOYAMALARI CAİZ Mİ?
🔸 Erkeklerin saçlarını boyatmalarının caiz olup olmadığı konusu da merak edilen hususlardan biridir.
🔸 Kişilerin temiz, bakımlı ve tertipli görünmeleri, İslam'ın da tavsiye ettiği unsurlardandır.
🔸 Saç, sakal ve bıyık bakımı bu bağlamda değerlendirilmekte; saçı temizlemek, yıkamak, koku sürmek, taramak ve boyamak, Peygamber Efendimizin (sav) teşvik ettiği hususlardan kabul edilmektedir.
(x) Buhârî, Enbiyâ, 50; Müslim, Libâs, 80
🔸 Buna göre, başkalarını yanıltma kastı olmaksızın saç, sakal ve bıyık boyanabilir.
(x) Mubârekfûrî, Tuhfetü'l-Ahfezî, V,
🔸 Erkeğin saçını, siyah dışındaki kına rengi gibi renklere boyaması caiz ise de siyah renge boyaması mekruh görülmüştür.
🔸 Mekke'nin fethi günü, Hz. Ebû Bekir'in yaşlı babası Ebû Kuhâfe'nin saçlarının beyazlaştığını gören Peygamberimiz (sav) şöyle buyurmuştur:
"Bu beyaz saçın rengini değiştiriniz ve siyahtan sakınınız."
(x) Ebû Dâvud, Tereccül, 18
🔸 Ancak saçı beyazlaşan kimse genç olursa siyaha boyamasında da bir sakınca görülmemiştir. Çünkü bu durumda siyaha boyanan saç tabii hâline dönüşmüş olacaktır.
🔸 Nitekim Sa'd bin Ebî Vakkas, Ukbe bin Âmir, Hasan, Hüseyin ve Cerîr gibi sahabilerin bunu uyguladıkları nakledilmektedir.
(x) Şevkânî, Neylü'l-evtâr, I, ,
🔸 Kadınlar için ise bir sınırlama yoktur. Bu konuda dikkat edilmesi gereken husus, kadının saçını ve vücudunun diğer mahrem yerlerini yabancı erkeklere göstermemesidir.
🔸 Boya, saç üzerinde kimyasal bir tabaka oluşturup suyun temasına engel olmadıkça guslü ve namaz abdestini engelleyici bir unsur değildir.
(x) İbn Âbidîn, Reddü'l-muhtâr, I,
Es selâmu aleyküm ve rahmetullâhi ve berekâtûh.
Kadınların altın ve gümüş haricinde herhangi bir maddeden yüzük/takı takması caiz midir?
Genişletmek için tıkla
Takı (zinet) konusunda kullanılan madenlerin erkek ve kadına farklılığı altın için kadınların lehine olacak şekilde farklılık izah eder. Erkeğe ise haram kılınmıştır.
Eş’as İbn Suleym’in bir rivayetine göre;
“Rasulullah bizleri altın yüzük, yahud altın halka takınmaktan nehyetti.”
(Muslim, Libas ve’z-zînet: 2)
"Şu iki şey ummetimin erkeklerine haram, kadınlarına helâldir.”
(İbni Mâce, Libas: 19)
“Zinet” kelimesi Kur’an-ı Kerim’de geçmekte ve “süslenmeye yarayan şey” manasına gelmektedir. Bununla beraber, “zinetlerini taktığı bilek, boyun gibi yerler” manasını da ifade ettiği belirtilmiştir. Ancak, zinet meselesinde ayet-i celiledeki ifade umumidir. Dolayısıyla zinet deyince altın ve gümüşün dışındaki şeylerden de haliyle işin içine girenler vardır.
Gümüş dışındaki (kadınlara altın hariç, erkeklere demir, tunç bakır vb.) madenlerin takı / zînet kullanılması ise Hanefi mezhebinde ihtilaf arzetmekte, tenzîhen, tahrimen mekruh hatta haram olduğu da zikredilmektedir. Bu da dinen kesin bir yasağa mevzu olmayıp, ilgili delillerden, terkedilmesinin işlenmesinden daha iyi olduğu anlaşılan durumları belirtmektedir. Diğer mezheblerde ise erkek ve kadınlara diğer madenler câizdir. câizdir.
***
&#;
جَاءَ رَجُلٌ إِلَى النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَعَلَيْهِ خَاتَمٌ مِنْ حَدِيدٍ،
فَقَالَ: مَا لِي أَرَى عَلَيْكَ حِلْيَةَ أَهْلِ النَّارِ؟
ثُمَّ جَاءَهُ وَعَلَيْهِ خَاتَمٌ مِنْ صُفْرٍ، فَقَالَ: مَا لِي أَجِدُ مِنْكَ رِيحَ الْأَصْنَامِ؟
ثُمَّ أَتَاهُ وَعَلَيْهِ خَاتَمٌ مِنْ ذَهَبٍ، فَقَالَ: مَالِي أَرَى عَلَيْكَ حِلْيَةَ أَهْلِ الْجَنَّةِ؟
قَالَ: مِنْ أَيِّ شَيْءٍ أَتَّخِذُهُ ؟
قَالَ: مِنْ وَرِقٍ وَلاَ تُتِمَّهُ مِثْقَالاً
( أخرجه أبو داود والترمذي والنسائي و قَالَ الترمذي: هَذَا حَدِيثٌ غَرِيبٌ )&#;
"Bir adam, elinde demir bir yüzük olduğu halde Peygamber (s.a.v.)'in huzuruna geldi.
Bunun üzerine Peygamber (s.a.v.) ona şöyle buyurdu: - Sana ne oluyor da üzerinde cehennem ehlinin zînetini görüyorum?
Adam bir süre sonra üzerinde bakır bir yüzük olduğu halde tekrar Peygamber (s.a.v.)'in huzuruna geldi.
Bunun üzerine Peygamber (s.a.v.) ona şöyle buyurdu: - Sana ne oluyor da üzerinde putların kokusunu görüyorum? (Çünkü putlar, bakırdan elde edilirdi/yapılırdı.)
Daha sonra üzerinde altın bir yüzük olduğu halde tekrar Peygamber (s.a.v.)'in huzuruna geldi.
Bunun üzerine Peygamber (s.a.v.) ona şöyle buyurdu: - Sana ne oluyor da üzerinde cennet ehlinin zînetini görüyorum? (Çünkü cennet ehli, altından yüzükler takarlar.)
Adam: - Hangi şeyden yüzük edineyim (takayım)? dedi.
Peygamber (s.a.v.) ona şöyle buyurdu: - Gümüşten yüzük edin (tak). Fakat yüzüğün ağırlığı bir miskale ulaşmasın (bir miskalden az olsun)."
(Ebu Dâvud, Tirmizî ve Nesâî rivâyet etmişlerdir.
Tirmizî hadis hakkında şöyle demiştir: Bu, garib - zayıf- hadis'tir.)
İyâs b. el-Hâris b. el-Muaykîb (radıyallahu anh) dedesinden rivâyet olunduğuna göre, o şöyle demiştir:
كَانَ خَاتَمُ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مِنْ حَدِيدٍ مَلْوِيٌّ عَلَيْهِ فِضَّةٌ. قَالَ: فَرُبَّمَا كَانَ فِي يَدِهِ. قَالَ: وَكَانَ الْمُعَيْقِيبُ عَلَى خَاتَمِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ.
[ رواه أبو داود النسائي ]&#;
(Ebu Davûd ; Nesâî)
Ensar'dan Sehl b. Sâ'd'dan (seafoodplus.info)rıvâyet olunduğuna göre, Peygamber (s.a.v.)'in huzuruna gelip de kendisini (evlenmesi için) Peygamber (s.a.v.)'e hibe eden, Peygamber (s.a.v.) de onunla evlenmek istemeyince orada bulunanlardan birisi o kadınla evlenmek isteyince,
Peygamber (s.a.v.) O adama şöyle buyurmuştur:
الْتَمِسْ وَلَوْ خَاتَمًا مِنْ حَدِيدٍ
[ رواه البخاري ومسلم ]
"Demirden de olsa bir yüzük arayıp bul."
(Buhârî ve Muslim)
el-Muaykîb'in bu hadisi, demir yüzük takmanın câiz olduğuna delâlet etmektedir. Üstte geçen Burayde'nin hadisine gelince, onun senedinde zayıflık (illet) vardır. Böylelikle demir yüzük takmanın mekruh olmadığı açıkça belli olmaktadır. Fakat gümüş yüzük takmak, daha fazîletlidir.
Abdullah İbni Berid’den rivayet edildiğine göre,
“Sahabîlerden bir zat Rasulullah'a geldi. Elinde tunçtan bir yüzük vardı.
Rasulullah, O'na hitaben, ‘Ne oluyor, sende putların kokusunu seziyorum.’ buyurdu.
Bunun üzerine o zat elindeki yüzüğü attı. Sonra parmağında demirden bir yüzük olduğu halde geldi.
Peygamberimiz, ‘Ne oluyor, senin üzerinde Cehennem ehlinin zinetini görüyorum.’ buyurunca, o zat parmağındaki yüzüğü fırlattı.
Bunun üzerine o zat, Ya Rasulallah, nasıl bir yüzük takayım?’ diye sordu.
Peygamberimiz de ‘Gümüşten bir yüzük tak, bu da miskali (yaklaşık 3,5 gramı)geçmesin.’ buyurdu.
(Ebû Davud, Hâtem: 4)
İbn Abidin, Reddu’l Muhtar isimli eserde bu hadisi zikrettikten sonra şöyle der:
“Gümüşten yapılmış yüzük takmak helâl; altın, demir ve tunçtan yapılmış olan yüzüğü takmak ise haramdır.”
Radıyyuddîn Ebû Bekr b. Alî b. Muhammed el-Haddâdi'nin Cevhere Tun Neyyire isimli fetva kitabından yaptığı bir nakilde ise, kadınlar için de, erkekler için de demirden, tunçtan, bakırdan ve kurşundan yapılmış yüzüklerin caiz olmayıp tahrimen mekruh olduğunu zikreder. Esas metinde ise, gümüşün haricindeki bütün madenlerden yapılan yüzükleri takmanın haram olduğu ifade edilmektedir. (İbni Âbidin, Reddu’l Muhtar, C. 5, Sf: )
Gümüşten yapılan yüzüğü takmak mubah, aynı zamanda sünnettir. Bu hususta Enes bin Mâlik’ten gelen rivayet şöyledir:
“Rasulullahın (s.a.v.) mühür yüzüğü gümüşten idi. Bu yüzüğün kaşı da Habeşî (akik taşı) idi.”
(Muslim, Libas ve’z-zînet: 15)
Kol saati ve saça takılan tokalar, kadın için hem ihtiyaç, hem süstür. Kadınlara ise her türlü süs câizdir. Bunlar demir ve çelik olmakla birlikte genelde kaplamadır. Deri ve plastik dahil, hepsi de sağlığa zararlı olmadıkları sürece takılabilir. Ancak yabancı erkeklere göstermek caiz olmaz, örtülü olarak takınabilirler. Mesela bazı yörelerde kadınların ayaklarına taktıkları halhalı şıngırdatıp sesini duyurmaları da caiz değildir.
“(Kadınlar), gizlemekte oldukları zinetleri anlaşılsın diye, ayaklarını yere vurmasınlar.” [Nur suresi, 31]
Dikkat edilirse ayet-i kerimede, “gizlemekte oldukları ziynet” tabiri geçiyor. Yani ziynetlerin gizlenmesi gerekiyor. Koldaki bilezikleri, saatleri de yabancı erkeklere göstermemek gerekir. Zira el dışındaki kısım zaten avretten sayılır, açılması, gösterilmesi haramdır.