Sabır Çiçeği Nedir

Türkiye'de ilk kez yılında Köyceğiz'de açan ve halk arasında sabır çiçeği olarak bilinen Agave, bu kez 5 metrelik boyu ile Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi döner kavşakta çiçek açtı. Agave çiçek açtıktan sonra ölmesiyle biliniyor.

Mustafa SARIİPEK

Yayınlanma: - 27 Temmuz Güncellenme:

Türkiye’de ilk kez yılında Köyceğiz’de açan ve halk arasında sabır çiçeği olarak bilinen ve dünyada sadece tropik alanlarda yetişen ve 60 ila yılda bir çiçek açan agave bitkisi bu kez 5 metrelik boyu ile Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi döner kavşakta çiçek açtı. Agave yaşantıları boyunca bir kez çiçek açıyor ve açtıktan sonra ise ölüyor.

UNESCO DÜNYA MİRASI LİSTESİ’NDE

Unesco Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan Agave bitkisini yetiştirenler onun çiçek açtığını göremeden öldüğü, bitkinin çiçek açtığını gören insanların da kendilerini çok şanslı hissettiği açıklandı.

Yıllarca çiçek açmadığı için yüzyıl çiçeği de denilen agave bitkisi halk arasında sarı sabır, sabırsızlık bitkisi veya sabır çiçeği olarak da adlandırılıyor.

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi ile Eğitim ve Araştırma Hastanesi arasında Sıtkı Koçman Köprüsü’nün yanında 5 adet yetişen ve çiçek açan agave bitkisi ile ilgili Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hüseyin Çiçek, “Buradan sürekli geçiyoruz. Bir ay öncesine kadar bu bitkinin alt taraflarını görüyorduk. Bir ay içinde uzadı ve çiçeklerini verdi. Bu bitki 60 ila yıl arasında bir kez çiçek verebiliyor. Biz şu anda ona şahit oluyoruz” dedi.

“ÇOK GÜZEL BİR DUYGU”

Böyle bir olaya tanık olmanın güzel bir duygu olduğunu da belirten Çiçek, şöyle konuştu:

“4 tanesi art arda açmış durumda. Bunun menşei Güney Amerika. Ülkemizde de Ege kıyılarında ılıman bölgelerinde yetişiyor. Üniversitemiz yeşil ve sürdürülebilir kampüslerden birine sahip. Üniversitemizin girişindeki Agave Amerikan çiçeği de boy göstermiş durumda şu anda 4 tanesi yan yana. Çok etkileyici bir görüntü.”

Sabır çiçeği olarak da bilinen agave bitkisi, tüm yıl boyunca yeşil yapraklara ve egzotik görünüme sahip bir sukulent türüdür.

Çiçek açması on yıllar alabilse de kaktüslere benzeyen bu bitki birçok hobi bahçıvanı arasında oldukça popülerdir. Yapraklarında su depolama ve su tasarrufu sağlama özelliğe sahiptir. Meksika kökenli bir bitki olması nedeniyle, aşırı soğuk havalardan ve nemden korunmalıdır.

Agave bitkisi ne işe yarar?

Agave cinsi, farklı çeşitlerde yaklaşık üç yüz tür içerir ve kuşkonmaz ailesine (Asparagaceae) aittir. Agave kelimesi Yunancadır ve şanlı, yüce anlamına gelir. Amerika’nın keşfinden sonraki ilk yüzyılda Meksika’dan Avrupa’ya getirilmiştir ve kısa süre sonra Akdeniz bölgesinde vahşi büyüyen bir tür haline gelmiştir. Günümüzde ise dünya çapında ılıman, kurak bölgelerde oldukça yaygındır.

İki metre uzunluğa ve yirmi santimetre genişliğe kadar ulaşabilen kösele gri-yeşil yapraklı büyük gövdeler oluşturur. Kılıç şeklindeki yapraklar kısa ama çok keskin bir uç omurgada biter. Kenarlardaki dikenler öne veya arkaya doğru kıvrılır ve yaprakların kendisi de özellikle uzunlamasına içe doğru kıvrılabilir. Çok hızlı büyüyen çiçek salkımları, beş metreden fazla yüksekliğe ulaşabilir ve bol tohum kapsülleri oluşturabilir.

Agaveler monokarpik bitkilerdir, yani çiçek açtıktan sonra ölen bitkiler. Ömürleri ülkemizde yirmi ila elli yıldır. Bununla birlikte, çiçek açması biraz uzun zaman alabilir. Bazı türler birkaç yıl içinde çiçek açarken, bazıları da 10 ila 15 yıl sonra ve hatta 50 yıl sonra bile çiçek açar. Doğal yerleri çoğunlukla donmaz ve kurudur. Kuraklığa çok iyi adapte olmuşlardır çünkü kalın, etli yapraklarında çok fazla su biriktirebilirler.

Agave Bitkisi hangi durumlarda daha iyi büyür?

Konum ve Sıcaklık
Ev bitkisi olarak yetiştirilen agave türleri, bol miktarda doğrudan güneş ışığı alan bir yere yerleştirilmelidir. Anavatanında çöle benzer alanlarda büyüdüğünden, genellikle güçlü güneş ışığını ve pencere kenarındaki aşırı sıcaklıkları çok iyi tolere eder. Güneye bakan bir pencere kenarında gölgesiz, güneşli ve sıcak bir yer idealdir. Bununla birlikte, kış döneminde biraz daha serin yere yerleştirilirse daha iyi sonuç verir. 20 ila 28 °C arasındaki sıcaklıklarda iyi büyür. Kışın dinlenme döneminde, 10 °C civarındaki sıcaklıkları tercih eder. 0 °C’nin altındaki sıcaklıklar agave türleri için uygun değildir.

Toprak ve Gübreleme
Besin yönünden zengin olmayan toprak ve mineral bileşenlerden oluşan bir karışım, agave bitkisi için substrat olarak uygundur. Toprak, sulamadan sonra su birikmemesi için her zaman geçirgen olmalıdır. Ticari olarak temin edilebilen kaktüs toprağı kullanabilirsiniz. Toprağa ilave edilen kuvars kumu gibi mineral bileşenler, alt tabakanın hava akışını desteklemesinin yanı sıra sulamadan sonra fazla suyun hızla akmasına izin verir.

Bitkiye sadece büyüme evresi boyunca, her dört haftada bir az miktarda kaktüs gübresi verebilirsiniz. Eylül ve şubat ayları arasındaki uyku döneminde, agave bitkisinin gübrelenmesine gerek yoktur.

Sulama
Agave bitkileri orta derecede sulanır. Kök topunun hafif nemli tutulması yeterlidir. Bitkinin kalın yaprakları su depolar ve bu da onu kuru dönemlere karşı duyarsız hale getirir. Tekrar sulamadan önce, saksı toprağı mutlaka kurumalıdır. Genel olarak, bir kez çok sık sulamaktan çok az sulamak daha iyidir.

Ekim ve şubat ayları arasındaki uyku döneminde çok az sulanır. Toprağın ve kök topunun tamamen kurumaması için yeterli miktarda su verilir. Sabır çiçeği fazla suyu tolere edemez. Fazla su toprakta serbestçe akabilmeli ve sulamadan en geç 5 dakika sonra saksı tabağında kalan su dökülmelidir.

İpucu: Yağmur suyu bu bitki için uygundur. Ancak çok kireçli olmayan sıradan musluk suyuyla da idare edebilir. Ayrıca diğer birçok ev bitkisinin aksine, nemin düşük olması agave için sorun değildir.

Saksı Değişimi
Küçük agave türlerinin sadece iki ila üç yılda bir saksılarının değiştirilmesi gerekir. Agave Americana ve agave attenuata gibi çeşitler ise her baharda daha büyük bir saksıya nakledilmelidir. Bu, istenen kap boyutuna ulaşılana kadar tekrarlanır. Saksıları için maksimum boyuta ulaşan bitkiler için yalnızca birkaç yıllık aralıklarla saksı değiştirilmelidir. Bu kökleri temizler ve eski alt tabakayı yeniler. Yeni ekilen bitkiler toprağa sıkıca bastırılmalı ancak bu işlem sırasında köklere zarar vermemeye dikkat edilmelidir.

Kışlama ve Uyku Dönemi
Agave bitkileri, ekim ortasından şubat sonuna kadar daha kuru ve muhtemelen daha soğuk bir uyku dönemine ihtiyaç duyar. Yer, kışın mümkün olduğunca güneşli ve aydınlık olmalıdır. Yaklaşık 10 santigrat derece sıcaklık optimal ve avantajlıdır. Toprağın tamamen kurumaması için yeterli miktarda su verilir. Kış aylarında gübre verilmez.

Dinlenme sırasında aşırı sulama ve buna bağlı su basması, agave bitkisinin çürümesine ve ölmesine neden olur. Mart ayında, yani büyüme mevsiminin başlangıcında, tekrar normal şekilde sulanmaya başlar. Bitki filizlenmeye başlayınca da düzenli ama az gübrelemeye devam edilir.

Agave bitkisi hangi yöntemle çoğaltılır?

Agave victoriae-reginae hariç diğer tüm agav türleri, yan sürgünler oluştururlar ve bunlarla kolayca çoğaltılabilirler. Büyük türlerin yavru sürgünleri, yaklaşık 10 cm’lik bir boyuta ulaştıklarında bu işlem için kullanılabilir. Küçük agave türlerinin yan sürgünleri ise 2 ila 4 cm’lik bir boyuta bitkiyi yaymak için kullanılabilir.

Yan sürgünler nemli bir alt tabakaya yerleştirilir. Kökler toprağa sıkıca sabitlenene kadar, yavru sürgünlere yetişkin bitkilerle aynı şekilde bakılır. Sadece sulama daha az olmalıdır. Alt tabakanın nemli olması yeterlidir. Tohumlarla çoğaltma sıkıcıdır ve tavsiye edilmez.

Yazının devamı için&#;