Saç dökülmesi birçok sebepten kaynaklı olabilir. Hem kadın hem erkekler bu durumdan muzdariptir. Hatta çocuklarda bile saç dökülmesi görülebilir. Bu makalemizde saç dökülmesini önleyen, yeni saçlar çıkaran bitkilerden bahsedeceğiz.
Saç çıkaran bitkiler, saç köklerini uyarıp yeni saçların çıkmasına yardımcı olurlar. İşte yeni saçların çıkmasında önemli rol oynayan, saç dökülmesine iyi gelen bitkiler ve uygulama tarifleri.
Soğan yüzyıllardır saç çıkarma amaçlı kullanılmış bir bitkidir. Soğan, saç dökülmesini önlemekte ve yeni saçların çıkmasında, uzamasında en etkili bitkilerdendir. Soğandaki kükürt, baş derisindeki kan dolaşımını arttırmaya yardımcı olur ve yeni saçların çıkması için gerekli olan kollajen üretimini artırır.
Hazırlanışı: Katı meyve sıkacağında 1 adet soğanın suyunu çıkarın. Evde katı meyve sıkacağı yoksa soğanı rondodan, blenderdan, yahut rendeden geçirip püre haline getirin ve süzgeçten geçirip suyunu çıkarın. damla lavanta esansiyel yağ ve 1 tatlı kaşığı bal ekleyip iyice karıştırın.
Uygulama: Baş derisine masaj yapın. Saçınıza bone veya streç film geçirin. En az 1 saat bekletin. Saçınızı suyla yıkayın, ardından her zamanki gibi şampuanlayın ve durulayın. İstediğiniz sonuca ulaşana kadar haftada 2 veya 3 defa bu işlemi tekrarlayın.
Isırgan otu saç köklerini uyarıp yeni saçların çıkmasında etkilidir. Isırgan otunu saç çıkarma amaçlı kullanmak için, aktardan organik Isırgan otu yağı satın alıp saç diplerinize sürün. saat bekleyip yıkayın. Haftada 3 gün bu uygulamaya devam edin.
Sarımsak yeni saçların çıkmasına yardımcı olan ve saçlarda dökülmeyi engelleyen harika bir bitkidir. Saç derisinden toksinleri temizleyip yeni saç tellerinin çıkmasına yardımcı olur. Sarımsak, baş derisinde kan dolaşımını artırmakta da etkilidir. Sarımsakta bulunan allisin, baş derisinde kan dolaşımını hızlandırmakta, böylece saç dökülmesiyle savaşmaktadır. Sarımsak, saç dokusunu ve saç köklerini güçlendirerek yeni saçların çıkmasını sağlar.
Hazırlanışı: diş sarımsağı blender makinesinden geçirip posa haline getirip süzün ve sarımsağın suyunu çıkarın. İçine, eczaneden satın alacağınız 1 ampul E vitamini ve yemek kaşığı zeytinyağını katıp iyice karıştırın.
Uygulama: Saç derinize ve saçlarınıza sürüp, başınıza bone geçirip yarım saat bekletin. Ardından saçınızı yıkayın, şampuanlayın ve durulayın. Bu maskeye haftada 2 kez devam edebilirsiniz.
Çam Terebentin yağı, çam ağacından süzülen baldan elde edilen bir yağdır ve yeni saç çıkartan bitkilerdendir. Çam terebentin yağı, saç köklerini besler, saç dökülmesini azaltır, yeni saçların çıkmasına yardımcı olur, saçın sağlıklı bir şekilde uzamasını sağlar ve saça bakım yapar.
Kullanımı: Çam terebentin yağını saç için kullanmanın en kolay yolu, 1 su bardağı yani ml şampuana damla çam terebentin yağı eklenmesidir. Bu şampuanı banyo yaptıkça kullanın. Çam terebentin yağı güçlü bir yağ olduğu için, asla saça ve saç diplerine doğrudan uygulamayın yoksa saç diplerinde yanma ve tahriş gibi saç derisi problemlerine neden olur.
Lavanta saçların dökülen bölgelerinde yeniden saçların çıkmasına yardımcı olur. Lavanta birçok aktardan kolaylıkla temin edilebilir.
Hazırlanışı: Bir tutam lavanta ml kaynar suyun içerisinde 5 dakika demlenir. Eğer saçlar temizse demlenen lavanta suyu ile saçlar yıkanır ve yarım saat beklenir. Daha sonra su ile durulanır. Eğer saçlar temiz değil ise öncelikle şampuan ile saçlar yıkanır daha sonra demlenmiş lavanta suyu kullanılır. Bu yöntem haftada bir-iki defa uygulanabilir. İlk kullanımda saç derisinde herhangi bir yanma ya da kaşıntı gibi yan etkiler görülürse kullanıma devam edilmemelidir.
Ginkgo Biloba, saç incelmesi ve saç dökülmesini büyük oranda azaltabilir. Özellikle erkeklerde yoğun olarak görülen kellik için faydalı olduğu kanıtlanmıştır. Ginkgo Biloba diğer bitkisel ürünler kullanılabileceği gibi, Ginkgo Biloba ağacı yaprakları kaynatılarak saçların yıkanması da saç tedavisi için etkili olacaktır.
Zeytinyağı ve Bal Karışımı saçların ölü hücrelerini tekrar hayata geçirir. Saç dökülmelerini en aza indirerek yeni saçların çıkmasına yardımcı olur.
Hazırlanışı: Zeytinyağı ve bal karışımını hazırlamak için iki çay kaşığı bal ile 2 yemek kaşığı zeytinyağı karıştırılır. İçerisine bir çay kaşığı toz tarçın eklenir. Bu karışım kafa derisindeki saçsız bölgelere uygulanır. Ciltte yaklaşık 15 dakika kadar bekletildikten sonra durulanır. Olumlu sonuç elde etmek için bu karışım haftada kez uygulanmalıdır.
Hindistan Cevizi Sütü saç çıkaran bitkisel yöntemler arasında yerini alan Hindistan cevizi sütü saça düzenli aralıklarla uygulandığında etkisini gösterir. Hindistan cevizi sütü saç derisine masaj yaparak uygulanmalıdır. Aynı zamanda Hindistan cevizi yağı da saç çıkarmakta oldukça etkilidir.
Hazırlanışı: 20 ml Hindistan cevizi yağına 2 çay kaşığı limon sıkılarak saç derisine uygulanır. 20 dakika bekledikten sonra saçlar yıkanır.
Uyarı/Tavsiyeler
Saç bakımı önerileri arasında ön sıralarda yer alan Aloa Verayı duymayanımız yoktur. Aloa Vera yaprağını kırdığımızda elimize gelen o jelimsi sıvı da her şey gizli aslında. Bu jel özellikle cildi iyileştirmek ve cilt yanıklarına iyi gelmesi açısından kullanılır. Bu bitkininbu özelliği aynı zamanda saçlarımız üzerinde de olumlu etkiler bırakmaktadır.
Aloa Veralı şampuan kullanmak ya da şampuanımıza alao vera jeli eklemek saçlarımızın yağ dengesini korur. Aloe vera aynı zamanda ph değerini dengeleyerek cildimizin gözeneklerini de açar ve saçlarımızın sağlıklı bir şekilde uzamasına da katkı sağlar. A, B1, B2, B6, B12, C ve E vitaminlerini de içeren Aloa Vera saç köklerini güçlendirirken, saç derimizde kan akışını hızlandıran bileşenleri de içerir.
O güzel aromatik kokusuyla mutfağımızda her daim bulabileceğimiz biberiyenin saçlarımızı tedavi anlamında oldukça etkileri vardır aynı zamanda sindirime de etkisi vardır. Kafa derisinde meydana gelen egzama gibi rahatsızlıklarla savaşır. Piyasada bulunan saç dökülmesine karşı etki eden şampuan vb. ürünlerin içerisinde biberiyeye rastlamanız tesadüf değildir. Orta seviyedeki kepek konusunda oldukça etkili olan biberiye saç köklerinizi güçlendirerek daha hacimli ve dolgun saçlar konusunda sizlere katkı sağlayacaktır.
O tatlı aromasıyla bizleri dinlendiren papatya yağı, sakinleştici etkisi ile de bilinir. Aynı zamanda bileşenlerinde bulunan etki sayesinde bakteri virüs, mantar gibi rahatsızlıkların ilerlemesini engeller. Bildiğiniz gibi bir çok saç bakım ürününün ana bileşenlerinden biri de papatya yağıdır. Papatya yağının en önemli etkisi ise bizi gün içerisinde çevrenin olumsuz etkisinden korumasıdır.
Kepek problemi ile karşı karşı olanlar papatya yağı özlü şampuanlar sayesinde bu problemlerinden kurtulabilirler. Saç köklerini güçlendirmesinin yanı sıra saç rengini açmak için de özellikle papatya suyu kullanılır. Özellikle açık renkli saçlarda papatyanın verdiği ışıltı daha belirgindir.
Fazlaca yoğun olması ve yapış yapış olmasından dolayı fazlaca tercih edilmese de saçlarımıza yaptığı olumlu etkileri göz ardı edilemez. Saçlarımızı, kirpiklerimizi ve kaşlarımızı kalınlaştırması anlamında da hint yağı tercih edilen yağlar arasındadır. Olumlu sonuçlar alabilmeniz için belirli bir kaç hafta geçmesi gerektiğini unutmayın ve sabırlı olun.
İçerisindeki bileşenler sayesinde mantar oluşumunu önler ve saçlarınızın uzamasını durduracak olumsuz etkileri ortadan kaldırır. Bunların yanı sıra içerisinde barındırdığı Omega-9 yağ asitleri bakımından zengin içeriği ile saç köklerini güçlendirir.
ALOE VERA: Kepeğin tedavisinde ve saçlı derinin temizlenmesinde ve nem dengesinin sağlanmasında çok kullanılır. Zaten yanık tedavisinde de ne kadar etkili olduğu bilinen Aloe veranın saçlara da iyi geldiği saçlı deride ve gözeneklerde canlandırma yaparak saç kökünün daha iyi beslenmesini sağlamaktadır
BİBERİYE ( Rosemary ): Bu bitkinin harika bir kokusu vardır ve saçın kökünü stimule ederek daha iyi çalışmasını sağlar, saç kökü bölgesini temizler ve nem dengesini sağlar.
REiSHi MANTARI: Antik çin tıbbından günümüze gelen bu mantar antioxidan olarak çok zengindir ve saçın incelmesini geciktirme özelliğine sahiptir.
GİNKO BİLOBA: Bu bitki kanı sulandırarak kan dolaşımını hızlandırır ve kanın saç kökleri civarında daha iyi dolaşmasını sağlar. Zaten beynin fonksiyonlarını daha iyi çalıştırdığına ve unutmayı geciktirdiğine dair bilgiler vardı. Ayni şekilde saçın da kökünün ölümünü geciktirebilir.
KINA: Saça renk vermek dışında saç köklerini güçlendirmek için, saç tellerini kalınlaştırmak için ve kepeğe karşı kullanılabilir.
PAPATYA: Ülkemizde daha çok saç rengini açmak için kullanılan papatya suyu aynı zamanda saç dökülmesine karşı ve zayıflayan saçları güçlendirmek içinde geleneksel olarak kullanılmaktadır. Papatyanın saça faydaları arasında doğal bir parlaklık kazandırmasını ve saçların genel olarak daha sağlıklı görünmesini sağlamasını sayabiliriz.
Detaylı bilgi ve randevu almak için aşağıdaki formu doldurun. En kısa sürede sizinle iletişime geçelim.
Bu çalışmamızda, gerekli vitamin ve mineral bakımından saç dökülmesine iyi gelen yiyecekler ve saç çıkaran besinler hakkında tüm bilimsel detaylara yer vermeye çalıştık. Sorularınız olursa, yazının altına yorum olarak bırakabilirsiniz.
Kıllar keratin denilen proteinlerden oluşur. Derinin üst kısmında kıl foliküllerinde bulunan kıllar insan vücudunda avuç içleri ve ayak tabanları hariç her yerde gelişim gösterir, fakat çoğu kıl görünür değildir. Kıl folikülleri 8. Haftada anne karnında gelişmeye başlar ve Haftada tüm kıl foliküllerinin gelişimi tamamlanmış olur.
Gelişimin tamamlanması sonucu yeni doğmuş bir bebekte 5 milyon kıl folikülü vardır. Bu foliküllerin yaklaşık bini ise saçlı deride yer alır saçlı deride yer alan kıl folikülleri ‘saç’ olarak adlandırılır. Her bir saç folikülü ortalama kez döngü geçirir ve bir folikülün ortalama yaşam süresi 85 yıldır.
Saç döngüsünü oluşturan 3 evre vardır. Bunlar, büyüme, geçiş ve beklemele olarak bilinir.
Saç hücresinde bulunan hücreler aktif büyüme gösterir. Bu faz yıl sürer. Yaşlandıkça bu süre kısalır. Saçın uzunluğu bu faza bağlıdır. Ortalama sağlıklı bir saç yılda yaklaşık 12 cm uzar.
Bu faz anajen faza göre daha kısa sürelidir. Saç büyümesi durur, hücre bölünmesi sona erer ve saç köküne tam oturur. Ortalama hafta sürer.
Saç folikülü bu fazla dinleme durumuna geçer. Bu fazla beraber saç dökülür ve anajen faza geçilerek yeni saç üretimine başlanır. Ortalama ay sürer.
Bu fazlar özetle her saç telinin ortalama yıl yaşadığını ardından durma evresine geçerek dinlendiğini ve bunların sonucunda döküldüğünü ve daha sonra yeni saçların büyüyüp geliştiğini anlatır. Bu olaylar bir döngü halinde birbirini takip ederek gerçekleşir. Saça uygulanan kimyasal işlemlere, saçların yıpranmasına bağlı olarak bu evrelerin geçişi hızlanır.
Saçlar daha hızlı dökülür. Yaşlanma da saç dökülmesinde önemli bir faktördür. Yaşlandıkça saçların büyüme ve gelişmesi yavaşlar dökülmeler artar. Bu döngüler neticesinde saçların günde tel kadar dökülmesi normal olarak kabul edilir. Anormallikler ise bu sayıların üzerine çıkılması durumunda ortaya çıkar.
Saç dökülmesi hemen hemen herkesin hayatının bir döneminde karşılaştığı bir durumdur. Genellikle endişe edilmesi gereken bir durum olmasa da bazen kişinin sağlık durumuyla ilgili önemli sinyaller verebilmektedir.
Saç dökülmesi türlerine göre ele alındığında en kaba şekilde kalıcı ve geçici dökülmelerden bahsedilebilir.
Kalıcı dökülme olarak sınıflandırılan kadın tipi ya da erkek tipi dökülme çoğunlukla genetik faktörlere bağlı gelişir.
Geçici dökülmeler ise birçok nedene bağlı olarak gelişebilir;
Saç dökülmesinin kesin bir nedeni henüz bulunmamıştır. Bununla birlikte, dökülmeyi etkileyen birçok faktör vardır. Bunlardan bazıları aşağıda incelenmiştir.
Kadın ve erkek tipi saç dökülmesi bu kategoride incelenmektedir. Erkeklerde saç dökülmesi kadınlara oranla daha fazla görülmektedir. Erkeklerde görülen saç dökülmesine “Androgenetik Tip Dökülme” denir. Bu tip dökülmeye androjen dediğimiz erkek hormonunun normal seviyede olmaması neden olur. Kişiye kalıtsal yolla anne-babasından ya da bir üst kuşağından aktarılır. Bu tip dökülme kroniktir yaşa bağlı olarak artarak gelişme gösterir.
Kadınlarda da bu tip dökülme kalıtsal nedenlere bağlı olarak görülmektedir. Saç telleri zayıflar, güçsüzleşir ve dökülür. Son zamanlarda yaşlarındaki genç kızlarda erkek tipi dökülmelerde artış gözlenmektedir.
Düzensiz ve yetersiz beslenme her türlü sağlık sorununa neden olduğu gibi saç dökülmesinde de önemli bir etkendir. Özellikle saç sağlığında görev alan vitamin ve minerallerden; D vitamini, B vitaminlerinden özellikle B7 dediğimiz Biotin, B9 dediğimiz Folik Asit, Çinko, Bakır, Demir eksikliği saç dökülmesine neden olmaktadır. Bknz:
Bunlara ek olarak protein açısından zengin beslenmek de saç dökülmesini azaltmaktadır. Bknz: En Sağlıklı Protein Kaynağı 25 Besin
Hormonal bozukluklara bağlı gelişen saç dökülmesi çoğunlukla kadınlarda gözlenmektedir. Kadınlarda adet döngüsü, hamilelik, doğum sonrası (lohusalık) gibi hormonal değişimlerin gözlendiği süreçler saç dökülmesine neden olabilmektedir.
Doğum sonrası dediğimiz postpartum dönemde süt üretimi ve vücudun toparlanması için hızlı hormonal dalgalanmalar meydana gelir bu durumun sonucu olarak hamilelik döneminde dökülmeyen saçların aniden bu dönemde döküldüğü gözlenir. Bknz: Emziren Anne Diyeti
Eğer kişide; aşırı akneli cilt, aşırı tüylenme, adet düzensizliği gibi şikayetlerle seyreden saç dökülmeleri varsa hormonal kaynaklı saç dökülmesinden bahsedilebilir. Bu durumda hormon testi yapılması ve dermatoloğa başvurulması gerekir.
Özellikle tiroid hastalıkları, Kelebek hastalığı dediğimiz Lupus ( Bağışıklık sisteminin bozulmasıyla gelişen rahatsızlıklar), diyabet, insülin direnci, demir eksikliği anemisi saç dökülmelerine neden olur. Bu hastalıklarda diyet ve beslenme için aşağıdaki çalışmalarımıza göz atabilirsiniz.
Hastalıkların tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar yan etki olarak saç dökülmesine neden olabilmektedir. Özellikle doğum kontrol hapının kullanımı ya da kullanımın kesilmesi, kanser tedavisinde kullanılan ilaçlar, kemoterapi, tansiyon ilaçları, tiroid bezi rahatsızlıklarında kullanılan ilaçlar saç dökülmesine neden olabilir. A vitamini takviyesinin yüksek miktarda alımı da saç dökülmesinde etkendir.
Saçlara yapılan kimyasal işlemler, boyama, saçların yüksek sıcaklığa maruz kaldığı fön işlemleri, kullanılan ürünlerin saçları tahrip etmesi saçların güçsüzleşmesine ve buna bağlı olarak kırılmalara kopmalara ve dökülmelere neden olmaktadır. Bunlara ek olarak saçların sıkı toplanması, uzun süre havasız, kapalı kalması da saç dökülmesi nedenleri arasındadır.
Saç sağlığı birçok faktörden hemen etkilenebilecek kadar hassastır. Stres en yaygın nedenleri arasındadır. Uzun süreli stres genel olarak tüm sağlığı etkilediği gibi saçların dökülmesine de neden olur. Psikolojik rahatsızlıklar -depresyon, anksiyete gibi- ve bunların tedavisinde kullanılan ilaçlar da saç dökülmesi nedenleri arasındadır.
Saç sağlığı ciddi rahatsızlıkların dışında tamamen beslenmeyle ilişkilendirilir. Sağlıklı saçlar için öncelikle düzenli ve yeterli beslenmek gerekir. Saçlar keratin denilen protein yapılı bileşiklerden oluşur bu yüzden yeterli protein alımı yeni hücre oluşumunu yani saç sağlığını ve gelişimini destekler. Saç ve cilt dışarıdan ne kadar beslenirse beslensin, içeriden beslenmediğinde tam olarak sağlıklı olamaz. Bazı vitamin ve mineraller saç sağlığı ile doğrudan ilgilidir. Bunlar başlıca; Demir, Çinko, Biotin’dir.
Saç dökülmesine iyi gelen yiyecekler arasında bu vitamin ve mineral açısından zengin besinler tercih edilir.
B vitaminlerinden olan Biotin suda çözünen vitaminlerden olduğu için vücutta depo edilemez bu yüzden günlük olarak yeterli miktarda tüketilmelidir. Saçların sağlıklı ve uzamasını sağlar. Çoğu saç dökülmesi ürünü biotin içermektedir. Bununla beraber besin olarak tüketilmesi de saç dökülmesi besin tedavisinde önerilmektedir.
Avokado, mantar, somon balığı, yumurta, fıstık (fıstık ezmesi) biotin kaynağı olarak gösterilebilir. Bknz: B Vitamini Bulunan Besinler
Demir, saç dökülmesine iyi gelen yiyecekler ve saç sağlığında başta gelen minerallerdendir. Demir seviyesi düşük bireylerde saç dökülmesi görülmesi kaçınılmazdır. Bununla beraber demir açısından yeterli beslenmeyle saç dökülmesi durdurulabilir.
Besinlerle demir alımının yetersiz olduğu durumlarda doktorlar demir takviyesi önerebilirler. Bu da saç dökülmesi tedavisinde etkili sonuçlar ortaya koyar. Demir içeriği yüksek besinleri C vitamini kaynaklarıyla birlikte tüketmek demir emilimini artırır.
Demir içeriği bitkisel besinlere kıyasla hayvansal besinlerde daha çoktur.
Örneğin; ciğer, kırmızı et, yumurta demir içeriği açısından en zengin kaynaklardır. Bknz: Demir Deposu 20 Besin
Bitkisel kaynaklara bakıldığında ise, yeşil yapraklı sebzelerden ıspanak, tere, maydonoz, pazı gibi besinler örnek gösterilebilir.
Tam tahıllar, kurubaklagiller, kuruyemişler de demir içeriği yüksek besinler arasında yer alır.
Pekmez de demir içeriği açısından zengin besinlerdendir. C vitamini içeren besinlerle tüketilmesi durumunda emilimi artar. Pekmez ve portakal bu anlamda iyi bir kombinasyondur.
Çinko saç dokusunun sağlıklı olarak büyüme ve gelişmesinde rol oynar. Saç dökülmesine iyi gelen yiyecekler arasında yer alır. Çinko eksikliğinden saçlar direkt etkilenir ve güçsüzleşerek dökülür. Yapılan araştırmalara göre doktor tavsiyesinde çinko takviyesi saç dökülmesinde azaltıcı etki göstermiştir.
Çinko genel olarak et, tahıl, süt ve süt ürünleri grubunda ve bazı sebzelerde yüksek miktarda bulunur bunlardan başlıcaları; Dana eti, ıspanak, kabak çekirdeği, tam tahıllar, yumurta, peynir, ceviz. Bknz: En Zengin Çinko İçeren Besinler
Bu bilgiler ışığında saç dökülmesine iyi gelen yiyecekler ve saç çıkaran besinler şu şekilde sıralanabilir:
Yukarıda listelenen besinler saç sağlığında önemli rol oynayan biotin, demir ve çinko değerlerine bakılarak oluşturulmuştur. Tek başına hiçbiri süper besin olmadığı gibi tüm besin türlerinden yeterli ve dengeli alım saç sağlığını olumlu etkileyecektir. Saç dökülmesine iyi gelen yiyecekler ve saç çıkan besinler hakkında bu yazımızı beğendiyseniz aşağıdaki sosyal medya paylaşım tuşlarından paylaşabilirsiniz, bu bilimsel bilgilerden herkes faydalanmış olur.
Ayrıca, bir önceki Guatrojenik Besinler Nelerdir? başlıklı yazımıza göz atabilir. Tiroid sahibi kişilerin kaçınması gereken besinler hakkında detaylı bilgi edinebilirsiniz.