Sağlıklı Yaşam Için Sporun Faydaları

Sporun faydaları düşünüldüğünde, çoğu probleme çözüm olduğu rahatlıkla görülebilir. Düzenli sporun faydaları ve önemi arasında en başta, sağlıklı bir beden gelir. Hareketsizlik, beraberinde birçok sağlık sorununun meydana gelmesine neden olur. Bunlar arasında, kilo problemleri, kalp ve damar hastalıkları, kas ve kemik sorunları vb. gibi rahatsızlıklar yer alır. Fiziksel sorunların yanı sıra, ruhsal açıdan kişinin iyi ve zinde hissetmesini sağlar. İşte sporun faydaları ile ilgili detaylar…

Spor Yapmanın Faydaları Nelerdir?

Egzersiz yapmak, kilo vermek veya sadece fit görünüme sahip olmak için değildir. Sağlıklı ve dengeli bir beslenme düzenine ek olarak, bağışıklık sisteminin direncini artırır ve genel olarak vücudun kendini iyi hissetmesini sağlar. Bir sporun yoğun veya düzenli olarak uygulanması, birçok kronik, zihinsel ve yaşa bağlı hastalığın önlenmesine katkıda bulunur. Sporun, insan vücudu üzerindeki faydalarını ve genel yaşam kalitesine katkıları arasında aşağıdakiler bulunur.

• Kardiyovasküler hastalıklarla mücadelede etkili sonuç almayı sağlar. Düzenli fiziksel aktivite, kalp sisteminin sağlıklı çalışmasına yardımcı olur. Tüm kardiyovasküler risk faktörlerini, büyük oranda aza indirir.
• Yüksek tansiyonu olan kişiler için düzenli spor yapmaları tavsiye edilir. Çünkü, egzersizler tansiyonu % 50'ye kadar düşürmeye yardımcı olur.
• Kötü kolesterol (LDL) ve kan trigliserid seviyesini düşürür. Vücuttaki "iyi" kolesterol (HDL) seviyesini yükseltmeye destek olur.
• Kan dolaşımını iyileştirmek için damarların vazodilatasyonuna müdahalede bulunur.
• Varis probleminden şikayetçi olanların her gün en az, ,5 saat koşu veya yürüyüş yapması faydalıdır.
• Diyabeti olanlar mutlaka egzersiz yapmalıdır. Kan şekeri seviyelerini yüksek oranda düzenler. Böylece, diyabet riskini en aza indirir.
• Zamanla, kalbi daha dirençli hale getirmeye ve fiziksel efor sırasında daha az yorulmaya yardımcı olur.
• Kas ve iskelet sisteminin güçlenmesini sağlar. Özellikle, basketbol ve voleybol gibi spor dallarının boy uzatma etkileri bilinen bir gerçektir.
• Yaşlanmanın getirdiği halsizlik, yorgunluk ile kas ve kemik erimesinin neden olduğu, güçsüzlük, denge kaybı, merdiven çıkmakta güçlük çekme gibi sorunlara karşı korur. Canlı ve zinde hissetmeyi sağlar.
• Uyku problemlerini azaltır. Kaygı ve stresle başa çıkmayı sağlar.
• Hormonların düzenlenmesinde etkilidir.
• Vücudun yeterli oranda sıvı almasına yardımcı olur.

Spor Yapmanın Riskleri Nelerdir?

Sporu bir yaşam tarzı haline getirenler veya profesyonel olarak meslek edinenler için çeşitli riskler bulunur. Düzenli spor ve egzersiz uygulamaları ile doğrudan ilişkili bazı tehlikeler vardır. Bunlar arasında;

• Düşmeler
• Darbeler
• Yaralanmalar
• Kas yırtılmaları
• Doku zedelenmeleri
• Kırıklar ve çatlaklar
• Kas-iskelet sistemi ve nörolojik bozukluklar
• Travma ve sarsıntılar
• Kardiyovasküler hastalıklar
• Kronik eklem hastalığı (osteoartrit)
• Jinekolojik hastalıklar ve hormonal bozukluklar

Çalışma koşullarına bağlı olarak gelişen fiziksel ve psikolojik riskler de vardır. Örneğin, sıkça seyahate çıkmanın verdiği huzursuzluk ve stres, aniden değişen programların yarattığı gerginlik, doping, soğuk ve sıcağa defalarca maruz bırakılma, yeterli koşullara sahip olmayan spor salonları, fiziksel aşınma, psikolojik olarak baskı ve stres altında hissetme, sinirlilik hali, kasların, vücudun kırılganlığı ve hassasiyetleridir.

Ağır ve uzun süren spor aktiviteleri, osteoartrit için önemli bir tehlikedir. Eklem hastalıkları, vücuda aşırı yük bindirmeden veya aktivite sırasında oluşan bir travmadan kaynaklı olabilir. Örnek olarak, diz burkulması, çapraz bağın kopması, kemiklerde kırık veya çatlak oluşumu ve kas-iskelet sistemi bozukluğu verilebilir.

Fiziksel aktivite olarak ister hobi olarak basketbol oynamanız ister organize olmuş bir takımda spor yapmanız sizi kesinlikle daha sağlıklı ve mutlu yapacaktır. Spor yapmak, kas gelişimi, koordinasyon, kardiyovasküler sağlık ve hastalıkların önlenmesi açısından birçok faydaya katkıda bulunur. Araştırmalara göre fiziksel aktivite, kardiyovasküler hastalıklar, diyabet, kanser, hipertansiyon, obezite, depresyon ve osteoporoz gibi kronik hastalıkların tedavisine yardımcı olabilmektedir.

Spor faaliyetleri, çocukların sağlıklı kemikler, daha güçlü kardiyovasküler sistemler ve güçlü akciğerler geliştirmelerine yardımcı olmaktadır. Çocuk sporcular da motor becerileri ve bilişsel beceriler daha fazla gelişebilmektedir. Çocukken fiziksel olarak aktif olmak yetişkin olarak da spor yapmaya devam etmeyi ve yaşam boyu sağlığı desteklemeyi güçlendirmektedir. Kadınlar arasında spor yapmak, osteoporoz ve kalça kırıklarının önlenmesine yardımcı olabilir. Spor yapan yaşlıların, vücutlarını hareket ettirme, kendilerini özgür hissetme ve başka kişilerle sağlıklı bir şekilde iletişim kurma fırsatları olmaktadır.

Spor yapmak, kilo verme, kas geliştirme ve yağ yakma gibi fitness hedeflerine ulaşmada yardımcı olur. Spor yapan çocukların, çocukluk obezitesine yakalanma olasılığı daha düşüktür. Bazı araştırmalara göre fiziksel aktivite, hormon regülasyonu ve bağışıklık sistemini güçlendirmeyle ilişkilidir.

Spor yapmak, kilo vermenin kalıcılığına ve tekrar alınmamasına yardımcı olur. Spor yapmak metabolizmayı hızlandırır ve kalori yakarken yağsız vücut kütlesini artırmaya ve aşırı yağlardan kurtulmaya yardımcı olur. Vücut tipine göre ihtiyaç duyulan fiziksel aktivite miktarı ve kalori alımı değişse de spor yapmak kişinin sağlıklı kilo almasına yardımcı olur. Araştırmalara göre, saat arası orta derecede yoğun fiziksel aktivite, kilo kontrolüne yardımcı olabilir.

Spor, her yaştan insanın kalp, akciğer ve kan damarları sağlığını korumak ve iyileştirmek için yardımcı olabilir. Fiziksel aktivite koroner hastalık ve inme riskini önemli ölçüde azaltabilir. Araştırmalara göre, koroner kalp hastalığına bağlı ölümlerin yaklaşık yüzde 40'ı, yetersiz fiziksel aktivite, obezite, stres ve artan kan basıncı ile ilişkilidir. Egzersiz yapmak, tüm bu fiziksel sorunlara yardımcı olabilir ve koroner hastalık riskini yaklaşık yüzde 50 oranında azaltabilir.

Yaşlandıkça kemiklerin, kasların ve eklemlerin sağlığı için fiziksel aktivite giderek önem kazanmaktadır. Ayrıca  kemik, kas ve eklem güçlenmesi açısından sapor yapmak çocuklar için de çok önemlidir.

Spor yapmak sadece fiziksel anlamda fayda sağlamaz. Spor aktiviteleri ruhsal sağlığa da katkıda bulunur; depresyonun önlenmesinde, kendine güven duygusunun artmasında büyük etkisi vardır. Spora katılan bireyler sosyal anlamda da fayda görürler, yeni arkadaşlıklar edinebilir ve bir gruba ait olma duygusunu yaşayabilirler. Çocuklarda, sorumluluk, liderlik ve özveri dahil olmak üzere birçok pozitif etkisi bulunmaktadır. Stresi azaltmak için spor yapmak en iyi alternatiflerden biridir, çünkü egzersiz yaparken vücudunuz, kendini iyi hissettiren endorfin hormonu salgılar.

Bazı sporlar sağlık açsından değişik avantajlar ile ilişkilidir. Örneğin, bowling sık sık ağırlık kaldırma nedeniyle daha fazla kemik yoğunluğuna ulaşmaya yardımcı olabilir. Voleybol oynayanlarda artmış el-göz koordinasyonu ve esnekliğinden bahsedilebilir. Masa tenisi, oyuncuların el-göz koordinasyonunu artırmasına yardımcı olurken, hızlı düşünmeden dolayı daha iyi beyin sağlığını da desteklemektedir.

Sporun sağlık açısından önemli olmasının bir diğer nedeni de, olumlu yaşam tarzına yaptığı katkıdır. Eğer bir spor takımındaysanız, işten arta kalan vakitleriniz ve hafta sonlarınızı takımınızla çalışarak geçirebilirsiniz.

Spor yapmanın da bazı riskleri vardır. Yüzme veya bisiklete binme gibi az ve orta yoğunluklu sporlarda az riskler varken, kas-iskelet hasarı riski olan yoğun fiziksel aktivitelerde bu riskler artmaktadır. Genel olarak günlük hayatlarında daha az aktif olan kişiler, spor yapmaya yavaş yavaş başlamalı ve zamanla yoğunluğunu ve süresini artırmalıdır.

Her seviyede daha güçlü bir vücut ve daha dengeli bir duruş ile tüm bel ve sırt odaklı şikayetler LetsFit stüdyolarında son bulabilir. Size en yakın stüdyoyu bulmak ve ücretsiz deneme derslerine katılmak için lütfen formu doldurun

Düzenli Egzersiz ve Spor Yapmanın Faydaları Nelerdir?

Kasların çalışmasını sağlayan ve vücudun kalori yakmasını gerektiren herhangi bir hareket çeşidine egzersiz denir. Yüzme, koşu, basketbol, futbol, yürüyüş, dans, ağırlık kaldırma gibi yüzlerce egzersiz çeşidi bulunur. Egzersizin sağlık üzerinde olumlu etkiler yaratabilmesi için günlük rutine dahil edilmesi ve belirli aralıklarla tekrarlanması önemlidir. Düzenli egzersizin faydaları şunlardır:

Daha Mutlu Hissetmenizi Sağlayabilir

Düzenli egzersiz yapmak, mutluluk hormonu olarak da bilinen endorfin hormonu sentezini artırabilir. Egzersizin şiddeti ya da çeşidi ne olursa olsun antrenman sonrası depresif duygularda önemli ölçüde azalma gözlenebilir.

Kilo Vermeye ve Formun Korunmasına Yardımcı Olabilir

Vücut besinlerle aldığı enerjiyi yiyeceklerin sindirimi, organların çalışması ve fiziksel aktivite için kullanır. Kilo vermek için diyet uyguladığınızda günlük kalori alımının azalması metabolizma hızını düşürür. Düzenli spor yapmak, vücudun kalori harcamasını ve buna bağlı olarak metabolizma hızını artırır; kilo vermeye ve formun korunmasına yardımcı olabilir.

Kas ve Kemik Sağlığının Korunmasını Destekleyebilir

Düzenli spor yapmak, özellikle antrenmanlara direnç egzersizleri eklemek yeterli protein alımı ile desteklendiğinde kas sentezini artırabilir. Egzersiz, kasların yapı taşı olan amino asitlerin emilmesini sağlayan hormonların salgılanmasına yardımcı olur. Böylece yaş ile birlikte kas kaybının önlenmesini destekleyebilir. Aynı zamanda düzenli egzersiz, yeni kemik hücrelerin sentezlenmesini sağlayan hormonları uyarır ve kemik yoğunluğunun korunmasına yardımcı olur.

Enerji Seviyesini Artırabilir

Düzenli egzersiz, akciğer kapasitesini artırarak vücuda giren oksijen miktarını artırır ve kardiyovasküler sistemin güçlenmesini sağlayabilir. Oksijen, kasların en önemli enerji kaynağıdır. Düzenli spor yaptığınızda hücrelerin oksijen ihtiyacının karşılanmasına yardımcı olarak enerji seviyesini artırabilirsiniz.

Kronik Hastalıklara Yakalanma Riskini Azaltabilir

Hareketsiz bir yaşam tarzı tip 2 diyabet, yüksek tansiyon, kalp hastalıkları ve yüksek kolesterol gibi kronik hastalıkların en önemli nedenidir. Düzenli egzersiz yaptığınızda insülin hormonunun fonksiyonlarının düzenlenmesine katkıda bulunabilir ve tip 2 diyabet riskinin azalmasına yardımcı olabilirsiniz. Kardiyovasküler sistemin güçlenmesini destekleyerek kan basıncı ve kolesterol seviyelerinin düşmesini sağlayabilirsiniz.

Cilt Sağlığının Korunmasına Yardımcı Olabilir

Vücuttaki metabolik olaylar ve çevresel faktörler, serbest radikal denilen ve hücrelere hasar veren bileşenler meydana getirebilir. Bu bileşenler, cilt hücrelerine de zarar vererek cildin solgun ve cansız görünmesine, yüzde kırışıklıklar oluşmasına neden olabilir. Antioksidanlar, serbest radikallerin vücuttan uzaklaştırılmasında önemli rol oynar. Düzenli spor yapmak vücudun doğal antioksidan üretimini destekler. Aynı zamanda kan akışını uyararak cilt hücrelerine daha çok oksijen taşınmasına yardımcı olarak yaşlanma görünümünde gecikmeler sağlayabilir.

Beyin Fonksiyonlarının Düzenlenmesine Yardım Edebilir

Düzenli egzersiz, kalp atım hızını artırarak beyne giden kan ve oksijen akışını destekler. Beyin hücrelerinin sentezine yardımcı olan hormonların üretiminde de önemli rol oynar. Yaş ile birlikte gelişen beyin yapısı ve işlevindeki bozulmaların önlenmesi, düzenli spor yapmanın faydaları arasındadır.

Uykuya Dalmayı Kolaylaştırabilir ve Uyku Kalitesini Artırabilir

Egzersiz sırasında kasların yorulması ve enerji kaybı, uykuya dalmanızı kolaylaştırabilir. Aynı zamanda antrenman sırasında vücut sıcaklığındaki artış, uyku sürecinde vücut sıcaklığının düşmesine yardımcı olarak uyku kalitesini artırabilir.

Vücut Ağrılarını Azaltabilir

Yapılan çalışmalar, düzenli egzersiz yapmanın kronik bel ağrısı, fibromiyalji ve kronik yumuşak doku ağrıları gibi ağrıların kontrolüne yardımcı olduğunu gösterir. Aynı zamanda kas ve kemiklerin güçlenmesini destekleyerek ağrı toleransını artırabilir.⁽¹⁾

Neden Düzenli Spor ve Egzersiz Yapmalıyız?

Düzenli spor ve egzersiz yaparak genel sağlık durumunuz üzerinde aşağıdaki faydaları sağlayabilirsiniz:

• Kalp krizi riskiniz azalabilir.
• Kilo kontrolü sağlayabilirsiniz.
• Kan kolesterol seviyelerini dengede tutabilirsiniz
• Tip 2 diyabet ve bazı kanser türlerine yakalanma riskini azaltabilirsiniz
• Kan basıncının düşmesini sağlayarak yüksek tansiyon riskini azaltabilirsiniz
• Daha güçlü kemik, kas ve eklemlere sahip olabilir, osteoporoz gelişme riskini azaltabilirsiniz.
• Kendinizi daha enerjik, daha mutlu hissedebilirsiniz; stres hormonlarının seviyesinde azalma yaşayarak günlük endişelerden uzaklaşabilirsiniz.
• Uykuya dalma süresini kısaltabilir ve uyku kalitesini artırabilirsiniz.
• Diğer insanlarla birlikte egzersiz yaparak sosyal çevrenizi genişletebilirsiniz.⁽²⁾

Kimler Düzenli Spor ve Egzersiz Yapmalıdır?

Tüm dünyada kronik hastalıkların ve depresyon, anksiyete, stres gibi psikolojik durumların temelinde yatan sorun fiziksel aktivite eksikliğidir. Boş zamanlarının büyük bir kısmını televizyon, bilgisayar, cep telefonu gibi elektronik cihazlarda geçirmek ve sosyal medyayı takip etmek, son yıllarda hareketsiz hayatın en önemli nedenidir. Günlük rutine eklenen fiziksel aktivite ve spor, hem daha kaliteli bir yaşama sahip olmanızı hem de genel sağlık durumunuzu korumanıza yardımcı olabilir. 7’den 70’e hemen herkes, genel sağlık durumu ve yaşına uygun sportif faaliyetleri günlük hayatına dahil edebilir ve sporu bir yaşam tarzı haline getirebilir. Herhangi bir kronik hastalığa ya da özel bir duruma sahip olan kişiler, düzenli bir egzersiz programına başlamadan önce mutlaka doktora danışmalıdır. Özellikle aşağıdaki kişiler düzenli spor ve egzersiz programı takip edebilir:

• Formunu korumak isteyen, kilo fazlası olanlar
• Tip 2 diyabet, kalp hastalığı, kanser gibi kronik hastalıklara sahip olanlar
• Stres altındakiler
• Depresyon ve anksiyete problemi yaşayanlar
• Fit ve kaslı bir vücuda sahip olmak isteyenler
• Çocuklar
• Yaşlılar
• Hamile ve emzirme dönemindeki kadınlar
• Adölesan dönemindeki gençler.⁽¹⁾⁽²⁾

Günlük Ne Kadar Süre Egzersiz ve Spor Yapılmalıdır?

Günlük aktivite programı kişiye özel olmalıdır. Egzersizin yoğunluğu ve sıklığı; yaşa, cinsiyete ve kişinin kas gücüne bağlı olarak değişir. Ancak yetişkin bir bireyin genel sağlık durumunu koruması için haftada beş gün, en az 30 dakika orta yoğunluklu egzersiz yapması önerilir. Peki, düzenli egzersiz nasıl yapılır? Aşağıdaki egzersiz çeşitleri ile haftada en az dakika olacak şekilde bir antrenman programı hazırlayabilirsiniz:

• 30 dakikada 3 kilometre yürümek
• 30 dakikada 8 kilometre bisiklet sürmek
• 20 dakika yüzmek
• 15 dakika merdiven çıkmak
• 15 dakikada kilometre koşmak
• 30 dakika aerobik yapmak
• 45 dakika voleybol oynamak
• 20 dakika basketbol oynamak
• 15 dakika ip atlamak
• 30 dakika dans etmek

Düzenli spor yapmayı günlük yaşama dahil etmek başlangıçta zor olabilir. Peki, spor salonunda ya da evde düzenli spor nasıl yapılır? Egzersizi hayatınızın bir parçası haline getirmek istiyorsanız aşağıdaki ipuçlarından faydalanabilirsiniz:

• Bir egzersiz arkadaşı edinebilirsiniz. Birlikte spor salonuna yazılabilir ya da haftanın belirli günleri yürüyüş, koşu, yüzme gibi aktiviteleri beraber yapabilirsiniz. Spor arkadaşı edinmeniz, sorumluluk sahibi olmanızı sağlayabilir ve daha kararlı olmanızı destekleyerek sporu bırakma olasılığını azaltabilir.
• Antrenman programını günlük hayatınızın bir rutini ve kalıcı bir alışkanlık haline getirmek için ilk birkaç hafta zor olsa da spor programına sadık kalmalısınız. Çok önemli bir neden olmadıkça antrenmanı ertelememelisiniz.
• Antrenman programını planlamak, motivasyonunuzu artırabilir. Hangi hareketleri kaç tekrar yapacağınız, ne kadar süre yürüyeceğiniz ya da yüzmeye hangi gün gideceğinizi planlamak, sizi spor yapmaya teşvik edebilir.
• Kendinize bir hedef belirleyebilirsiniz. Bir başka deyişle sizi spor yapmaya iten kilo vermek, formu korumak ya da sağlıklı bir vücuda sahip olmak gibi bir neden bulabilirsiniz.⁽²⁾

Düzenli fiziksel aktiviteden üst düzey verim elde edebilmek için sağlıklı beslenme alışkanlıkları edinmeniz de önemlidir. Sağlıklı beslenme ile ilgili detaylı bilgiler için “Sağlıklı beslenme nasıl olur?” başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.

Not: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.

Kaynakça

Önerilen Bloglar

Uzman Diyetisyen Özgür G.

Öfke ve Stres Yönetimi

Yoğun iş yaşamı, sorumluluklar, gelecek kaygısı ve daha birçok faktör, kişinin kendini baskı altında hissetmesine neden olabilir.

Devamını Oku

Uzman Diyetisyen Özgür G.

Yulaf Ezmesinin Faydaları Nelerdir

Sporcu ve zayıflama diyetlerinde sıklıkla adını duyduğunuz yulaf ezmesi, kökeni çok eskilere dayanan bir tahıl ürünüdür.

Devamını Oku