Satrançta Taşların Yerleri

Satranç Dizilimi

Satranç dizilimi yazımızda, satranç taşlarının diziliş tahta üzerinde tek tek gösterilerek pratik yöntemlerle öğrenmeniz amaçlandı. Satranç taşları 32 tanedir ama sadece 4 taşın dizilim işlemini bilmeniz yeterlidir. Geri kalan satranç taşlarının dizilişi basit olur. Yazımızın bitiminde artık sizde satranç taş dizilimi işlemini doğru şekilde yapabileceksiniz. Şimdi satranç taşları nasıl dizilir sırasıyla ve pratik yöntemlerle öğrenelim.

Satranç Dizilimi Giriş

Satranç diziliş işlemlerine geçmeden önce satranç tahtasını kısaca bir hatırlayalım. Satranç tahtası yatayda 8 ve dikeyde de 8 olmak üzere toplam 64 kareden oluşur. Satranç oynamaya başlamadan önce tahta üzerindeki ilk iki sırayı taşlarımızla doldururuz.

Kale En Köşe Karelere Dizilir

Satranç dizilimi işlemine ilk kale ile başlamak kolay bir adım olur. Kale satranç tahtası üzerinde ilk sıradaki en köşe karelere dizilişi yapılır.

At Kalelerin Yanına Dizilir

Satranç tahtası üzerinde en köşe karelere, kalelerin dizilişi işlemini yaptık. Şimdi de satranç tahtası üzerinde kaleler yerinde dururken hemen onun yanına atlar dizilir.

Fil Atların Yanına Dizilir

Şimdi de satranç taşlarının dizilişi işlemlerine filler ile devam ediyoruz. İnanıyorum ki ben daha söylemeden satranç tahtasında fil nasıl nereye dizilir çözdünüz. Satranç tahtası üzerinde atların hemen yanına fillerin dizilişi yapılır.

Beyaz Vezir Fil Yanında Beyaz Kareye, Siyah Vezir Fil Yanında Siyah Kareye Dizilir

Vezir yeri en çok karıştırılan taştır ama merak etmeyin. Bu yöntemle artık karıştırmayacaksınız. Beyaz taşlarla oynuyorsanız satranç tahtası üzerinde beyaz filin yanındaki beyaz kareye vezirin dizilişi yapılır. Eğer siyah taşlarla oynuyorsanız satranç tahtası üzerinde siyah filin yanındaki siyah kareye siyah vezir diziliş işlemi yapılır.

Şah Vezirin Yanına Dizilir

Satranç taşlarının dizilişi işlemlerine şah ile devam ediyoruz. Şah satranç tahtası üzerinde vezirin hemen yanındaki kareye dizilişi yapılır.

Piyon İkinci Sıraya Dizilir

Elimizde sadece 8 adet piyon kaldı. Piyonlar satranç tahtası üzerinde, yataydaki ikinci sıraya yan yana taş dizilimi yapılır.

Adım Adım Resimlerle Satranç Dizilimi

Satranç Dizilimi Basit Yöntem

Satranç taşlarının dizilişi işlemini kolay yapmanız için aşağıdaki söylemi bir yere yazmanız ve ezberlemeniz yeterlidir.
En köşe karelere kaleler, kalelerin yanına atlar ve atların da yana filler dizilir. Siyah vezir siyah kareye beyaz vezir beyaz kareye ve sonra piyonlar ikinci sıraya yan yana dizilir.

Satranç öğrenmek için, isterseniz 11 dersten oluşan tüm derslerimizi video eğitim olarak hazırladığımız Online Satranç Eğitimi kursumuza kayıt olabilirsiniz.

Satranç Kuralları Nelerdir?

1- Oyuna her zaman beyaz taşlar başlar.
2- Her oyuncunun 16 taşı vardır. Bunlardan sekizi piyondur ve önde yer alır.
3- İki taş aynı karede yer alamaz.
4- Her oyuncu sıra ona geldiğinde hamle yapmak zorundadır.
5- Satranç oyununda süre sınırlaması yoktur. Ancak yılından itibaren uluslararası satranç turnuvalarında oyunculara süre sınırlaması getirilmiştir.
6- Oyundaki en değerli taş şahtır. Oyunda temel amaç rakip oyuncunun şahını ele geçirmektir. Şah, tehdit altındaysa rakip oyuncu ''Şah'' demek zorundadır. Şah hangi yöne giderse gitsin mat ediliyorsa oyuncu ''şah mat'' der ve oyun biter.

Satranç Oyunu Nasıl Oynanır?

Satranç oyununda her taşın kendine özgü hamleleri vardır. Vezir ve şah en güçlü taşlardır. Amaç şahı korumak ve rakip oyuncunun şahını mat etmektir. Bunun için oyuncular, rakibin bir sonraki hamlesini düşünerek hamle yapmak zorundadır.

15 asırlık bir geçmişe sahip olan satrançta beyaz ve siyah renkli taşlar bulunur. Günümüzde satranç kurallarında birtakım değişikliklere gidilmiştir. Önceleri rakip oyuncuyu ''Şah'' diyerek uyarmak zorunlu iken, bugün böyle bir zorunluluk yoktur. Oyuncu şahının tehlikede olduğunu kendisi fark etmeli ve yapacağı hamlelerle onu korumalıdır.

Satranç oyunu bir oyuncunun şahı alınana kadar devam eder. Satranca yeni getirilen kurallardan bir diğeri ise 50 hamle kuralıdır. Eğer 50 hamle boyunca şah alınmaz ise oyun berabere biter. Bu kuralın amacı satrancı kısır döngüden kurtarmaktır. Satrançta beraberliğe Pat adı verilir.

Hangi Taş Nasıl Gider?

1- Piyon:

Piyonlar sadece başlangıç konumundayken 2 kare gidebilir. Bunun dışında sadece 1 hamle ileri ya da yan gidebilen bu taşlar her oyuncuda 8 tane bulunur.

2- At:

L şeklinde gider.

3- Fil:

Çapraz gider.

4- Kale:

Kale, sağa sola, ileri ve geri gidebilir.

5- Vezir:

Vezir, at haricinde tüm taşlar gibi gidebilir. Kale gibi düz, fil gibi çapraz giden vezir, satrançtaki en güçlü taştır.

6- Şah

Şah sağa, sola, ileri, geri ve çapraz gidebilir. Ancak başka taşların üstünden atlayamaz.

Satrançın Tüm Kuralları - Satranç Terimleri Ve Taşlarının İsmi

Satrançta; taşları avantajlı yerlere yerleştirmek yoluyla, rakibin hareketini kısıtlamak veya rakibin taşlarını alarak gücünü azaltmak esastır.

Satranç Tüm Kuralları

Her bir taş, kurallara göre ulaşabileceği karedeki rakip taşın bulunduğu kareye yerleşebilir. Böylece, yerinden ettiği taşı; oyun dışı bırakabilme gücüne sahiptir. Alınacak taş, oyuna artık bir daha geri dönemez. Fakat bulunduğu hattın son karesindeki bir piyon; arzu edilen piyondan değerli ve şahtan değersiz olan başka bir taşla değiştirilebilir.

Oyunun başında, satranç tahtasında; toplam 32 taş bulunur. Bu taşların 16'sı, beyaz yahut açık renk; 16'sı ise siyah yahut koyu renktir. Oyuncuların her birinin ise, 16 satranç taşı bulunmaktadır.

Figürlerin sırası, beyaz taşlar için soldan sağa; şu şekildedir: Kale, at, fil, vezir, şah, fil ile at ve kaledir. Siyah taşlar için de, bunun tersi geçerlidir. Vezir, her iki tarafta oyunculara verilecek renk ile aynı rengi taşıyan karenin üzerindedir.

Oyuna, beyaz taş sahibi başlar ve de oyuncular, sırayla birer taş oynarlar. Böylelikle, iki kişinin arka arkaya bir kere satranç taşlarından birini hareket ettirmelerine; hamle denilir. Satrançta hamle sırası geldiğinde, sırası gelen oyuncunun oynama zorunluluğu bulunmaktadır.

Satranç Oyun Terimleri

Bir karede en fazla bir taş durabilir. Taşın gitmek istediği hedef karede rakibin taşı durmaktaysa, rakip taş; kendi taşını oraya koymak isteyen oyuncu tarafından tahtadan uzaklaştırılır. Ardından boşalmış olan alana, kişi; kendi taşını koyar. Bu duruma, satrançta; "karşı tarafın taşını almak" denilir.

Bir satranç taşı, diğer hamlede vurulabilecek konumda ise; bu taş tehdit altındadır. Şahlardan birisi, bir hamleyle tehdit altına girer ise; oyuncu, karşı tarafı; "Şah" diyerek ikaz eder. Karşı tarafı ikaz mecburiyeti, eskiden varsa da; bugün artık alışılagelmiş bir şey değildir. Nitekim FİDE kurallarında da bulunmamaktadır.

Şah verilince, o anda karşı tarafın tedbir alması gerekmektedir. Oyunun hedefi, karşı tarafa şah verilmesi o şahı korumanın mümkün olmaması konumudur. Bu durum, "şah mat" olarak da isimlendirilir.

Kale ile at ya da fil arasındaki değer farkına kalite denilir. Bir kaleyi, bir at veya fil feda ederek almaya ise; kalite artışı denmektedir. Başka bir menfaat için, bilinçli olarak daha kıymetli olan bir taşı vermeye ise; kalite fedası denir.

Satrançta Hamle Kuralları

Satranç taşları, sadece belirli kurallar çerçevesinde yürütülebilir. Taşlar, birer kere oynanır. Hamle yaparken, taşlar; prensip olarak, birbirinin üstünden atlayamaz. Bu durumun iki istisnası vardır. Birisi, at; diğeri ise, Rok’tur. Şah verilmiş bir şahın, kendisini rok yaparak kurtarması yasaktır.

Satrançta Taşlar ve Yetenekleri

Şah; her yöne, bir kare gidebilir. Her iki şah, hiçbir zaman yan yana duramaz. Rok, satrançta; iki taşın, şah ve kalenin hareket edebilmesine izin verilen bir tek hamle çeşididir. Rok olabilmesi için, her iki taşın da; daha önce hareket etmemiş olmaları gerekir.

Vezir, her yöne ve her boş olan kareye; çapraz, yatay veya dikey olarak, farklı taşların üzerinden atlamamak şartıyla gidebilmektedir. Böylece, vezir; oldukça hareketli bir taştır. Benzer pozisyonlarda duracak iki kale kadar kuvvetlidir.

Kaleler, satrançtaki ikinci kuvvetli taşlardır. Kale, satır veya sütunlarda; her tarafa doğru gidebilse de, başka taşların üzerinden atlaması yasaktır. Tek istisna, yalnızca roktur. Kalenin uzanabileceği kareler, sadece satranç tahtasının kenarlarınca sınırlanmaktadır ve tahtanın her karesine erişebilirler.

Filler, üzerinde bulundukları renkteki çaprazlar boyunca; istedikleri kadar hareket ederler. Farklı satranç taşlarının üzerinden atlamalarına izin yoktur.

At, sembolik olarak "L" şeklinde gitmektedir. Atın en dikkat çeken özelliği ise, taşların üzerinden atlayabilmesidir.

Her oyuncu, sekiz piyona sahiptir. Piyonlar, tüm taşların önünde duvar oluştururlar. Hareketleri sınırlı olup, satrancın en zayıf taşlarıdır.