Sıcak Intoleransı Nedir

Demir eksikliğinin semptomlarından biri de, soğuğa karşı intoleranstır. El ve ayaklarda üşüme, vücutta orantısız üşüme, kolayca üşüme veya ısınamamak olarak da tanımlanabilecek semptom, vücudun ısı üretim mekanizmasının doğru çalışmadığını anlatır.

İnsanlar ve memeliler homeotermiktir ve çeşitli dış etkenlere karşı sabit bir vücut sıcaklığını koruyabilirler. Ortalama insan vücut ısısı santigrat derecedir. Isı en düşük sabah, en yüksek ise akşam üstü görülür. arasında normal kabul edilen vücut ısısı, bireysel farklılıklara örneğin günün saatine, uyku evresine veya kadınlarda yumurtlama döngüsüne bağlı olarak değişebilir. Vücut ısısının düzenlenmesinden, öncelikle besinlerden alınan enerjinin ATP&#;ye dönüşmesi ve mitokondride glikoz gibi biyokimyasal reaksiyonlar sorumludur.

Örneğin glikozdan enerji üretilirken, glikozdaki mevcut enerjinin yüzde 40&#;ı ATP&#;ye, yüzde 60&#;ı ısıya dönüşür. Isı üretiminden sorumlu olan destekleyiciler, tiroid hormonları, insülin, egzersiz sırasında da yükselen adrenal katekolaminler ve epinefrin, norepinefrin gibi hormonlardır. Vücudun ısı mekanizmasını etkileyen çok çeşitli faktörler vardır ve sabit bir vücut ısısını korumak için ortaya çıkan ısı üretim mekanizmaları ile ısı kaybı mekanizmaları arasındaki dengeye &#;termoregülasyon&#; denir. Termoregülasyonun merkezi ise hipotalamustadır.

Bizim basitçe &#;üşüyorum&#; diye ifade ettiğimiz durumun arkasında, her bir parçası birbirine bağlı olarak çalışan bir sistem bulunuyor. Vücudumuz da tıpkı doğada olduğu gibi mevsimsel sıcaklık değişimlerine uyum sağlıyor. Bireysel farklılıklar da tam da bu uyum sürecinde devreye girmektedir. Örneğin aynı sıcaklık derecesine sahip bir ortamda, yakınınızdaki kişilere kıyasla daha fazla üşümekten veya ısınamadığınızdan şikayetçiyseniz, el ve ayaklarda fazla üşüme, vücudun çeşitli bölgelerinde orantısız bölgesel üşümeler farkediyorsanız, bu bir demir eksikliği belirtisi olabilir. Yapılan araştırmalar, aneminin, demir eksikliği bulunan bireylerin sıcaklığı düzenleme yetersizliğinin merkezi bir bileşeni olduğu sonucuna varmıştır. Demir eksikliği, hem ısı üretimi hem de ısı kaybı düzeyini etkilemektedir. Demir eksikliğinde ısı üretim mekanizması, zayıf tiroid fonksiyonu ile bağlantılıdır ve ısı kaybı ise dokuların oksijen talebine bağlıdır.¹

Demir eksikliği halk arasında kansızlık olarak da bilinen, oksijen taşımakla görevli hemoglobin molekülünün miktarındaki azalmadır. Hemoglobin üretimi için demire ihtiyaç duyulur ve demir eksikliği nedeniyle hemoglobin üretimi azaldığında anemi ortaya çıkar. Soğuğa karşı intoleransın demir eksikliği ile birlikte, tiroid hormonlarının dengesizliği, diyabet ve kardiyovasküler sistem hastalıkları ile de ilgisi olabilir. Demir depolarının azalması da yukarıdaki hastalıkların bir sonucu da olabilir. Bu nedenle önce, demir eksikliğinin altında yatan sebep araştırılır. Olasılıkların değerlendirilmesi sonucu doktorunuzun önerileri doğrultusunda farklı formlardaki demir takviyeleri uygulanabilir.

¹Brigham D, Beard J. Iron and thermoregulation: a review.

Anemi, anoreksi veya hipotiroidizm gibi bozukluklar soğuk intoleransı geliştirmemize neden olabilir. Bu nedenle, sıcaklığa karşı hassasiyetinizin normalden yüksek olduğunu fark ederseniz bir uzmana danışmanız önemlidir.

Soğuk intoleransı sıkıntılı olabilir. Soğuk havalarda insanları dışarıda kısa kollu giysilerle ve hatta göllerde yüzerken görmek çok yaygın olsa da, kışın evden çıkmak istemeyen insanlarla karşılaşmak da nadir değildir. Peki, bazı insanları soğuğa karşı daha hassas yapan nedir?

Her insanın sıcaklığa karşı daha fazla veya daha az duyarlılığı vardır. Bununla birlikte, bu hassasiyet, soğuğa tahammül edemeyecek kadar aşırıysa, bir hastalık belirtisi olabilir.

Düşük vücut yağı veya kronik bir sağlık sorunu gibi belirli faktörler soğuk intoleransı riskini artırır. Bu yazımızda, bu durumun ana nedenlerini ve nasıl teşhis edileceğini açıklayacağız.

Soğuk intoleransı – neden bazı insanlar düşük sıcaklıklara daha duyarlıdır?

Bir kişinin dışarıda olmaya dayanamadığı türden bir soğuk intoleransı, genellikle vücutta bir sorun olduğunun belirtisidir. En sık görülen sebeplerden biri yukarıda bahsettiğimiz gibi düşük vücut yağ indeksidir.

Bunun nedeni, yağın vücut ısısını korumamızı sağlayan bir yalıtkan olmasıdır. Kadınlar, soğuğa daha duyarlı olma eğilimindedir, çünkü erkeklere kıyasla çok daha yüksek bir zayıflık oranına sahiptirler.

Belirli evrelerdeki hormonal değişiklikler de özellikle menopoz döneminde bu sorunu tetikleyebilir. Sıcak basmalarını muhtemelen duymuşsunuzdur, ancak sıcaklık değişikliklerine karşı artan hassasiyet de yaygındır.

Ayrıca, soğuk algınlığı veya grip gibi bir enfeksiyonun belirtisi olabilir. Aynı şey metabolik sorunları olanlar için de geçerlidir. Spesifik olarak, hipotiroidizmden muzdarip olanlarda vücut tiroid hormonlarının yokluğunda daha az vücut ısısı üretir.

Soğuk intoleransına yol açan diğer koşullar

Anemi, kandaki kırmızı kan hücrelerinin değiştiği bir hastalıktır. Bu değişimin nedeni oksijenin taşınmasından sorumlu madde olan hemoglobinin yeterli olmaması veya kırmızı kan hücrelerinin sayısının azalması veya bunların anormal olması olabilir.

Anemi semptomları değişkendir ve çoğunlukla spesifik değildir. Bu durumdan muzdarip kişiler genellikle kendilerini yorgun ve zayıf hissederler ve bazıları da soğuğa karşı tahammülsüzdür. Bu durumda semptom, anemiye neden olan dolaşımdaki başarısızlıktan kaynaklanır.

Raynaud sendromu da dahil olmak üzere belirli kan damarı sorunları da ilişkilidir. Bu, soğuk veya stres gibi belirli uyaranlara yanıt olarak kan damarlarında anormal daralma görülen bir hastalıktır.

Soğuk intoleransı, fibromiyalji olarak bilinen kronik bir hastalığa bağlı olabilir. Bu duruma sahip kişiler, genellikle aşırı duyarlılıkla ilişkili genel kas ve kemik ağrısı yaşarlar. Kadınlarda görülme sıklığı çok daha fazladır.

Bu durumda, bu tür bir reaksiyonu açıklayabilecek lezyon yoktur, ancak yine de hayat kalitesini önemli ölçüde düşürür. Bunun nedeni dinlenme kalıplarını ve dolayısıyla psikolojik refahı değiştirmesidir.

Son olarak, seyrek de olsa, nedenin hipotalamusta bulunabileceğini unutmayın. Bu, beynin vücut ısısını düzenleyen bölgesidir. Bu nedenle, onu etkileyen herhangi bir hastalık, sıcaklığın düzenlenmesini de değiştirebilir.

Bu sorun nasıl teşhis edilir?

Soğuk intoleransının nedenini teşhis etmek için bir doktor kapsamlı bir fizik muayene yapmalıdır. Her şeyden önce, muhtemelen bir kişinin kilosunu ve vücut yağ indeksini kontrol edecek ve ayrıca bir kan testi yapacaktır.

Bu test, tiroid hormon düzeylerini ortaya çıkaracak ve anemi veya başka bir durum olup olmadığını belirleyecektir. Doktor, hipotalamik bozukluk gibi daha ciddi bir sorunu ekarte ettikten sonra muhtemelen başka testler yapacaktır.

Bu nedenle, uzun süreli soğuk intoleransının bir doktora danışmak için bir neden olduğunu unutmayın. Çünkü başka bir hastalığın belirtisi olabilir. Bu konuda tedbirli olmalısınız.