Yağlı pullanma ve/veya kepek olsun veya olmasın, yüzde kızarıklık görünümüne neden olan ve kronikleşip sürekli tekrarlayan seboreik dermatitten etkilenen insanların en büyük problemi yaşam kalitelerinin düşmesi ve sosyal hayatlarında psikolojik olarak yaşadıkları rahatsızlıklardır.
Sedef hastalığının belirtileri nelerdir?
Sedef hastalığı, nüfusun %2 ile 3'ünü etkileyen kronik, bulaşıcı olmayan bir cilt rahatsızlığıdır. Her yaşta ortaya çıkabilir. Spesifik tetikleyici faktörler arasında genetik başta gelmektedir.
Sedef rahatsızlığında kırmızı lekelerin kalın beyazımsı pullarla kaplı olduğu bilinmektedir. Sağlıklı cilde kıyasla net bir şekilde kendini belli etmektedir.
Geleneksel olarak en çok etkilenen bölgeler mikro travmalardan etkilenen bölgeler olan dirsekler ve dizlerdir ancak derinin herhangi bir kısmı da bu rahatsızlıktan etkilenebilir. Saçlı deride de sık sık etkilenen bir bölgedir. Bazen sedef hastalığı ciltte çok küçük lekeler veya eritem (kızarıklık) olan püstüller olarak da görülebilir.
Sayın ziyaretçimiz, bu makalemizin içerisinde saçta yağlı egzama olarak da bilinen seboreik dermatit hastalığı hakkında merak ettiğiniz bir çok konuyu ele alacağız. Aynı zamanda seboreik dermatit tedavisinde en hızlı çözüm olan şampuanlar hakkında da bilgi vereceğiz.
Yazımızı okumadan direkt olarak tedaviye yönelik bilgi almak isterseniz seboreik dermatit şampuanı sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Seboreik dermatit, yağlı cilt zemininde gelişip, kızarıklık, kabuklanma ve pullanma ile de devam eden kaşıntılı bir hastalıktır. Toplumun %5 gibi büyük bir bölümünde en sık görülen cilt rahatsızlıklarının başında gelmektedir.
Vücudun yağlı bölgelerinde meydana gelen hastalık, kıl köklerinin yoğun olduğu bölgeleri oldukça sever ve hızla çoğalmaya başlar. Yaş fark etmeksizin her yaşta çeşitli bölgelerde görülebilir. Bazen tüm bölgeyi kaplayabileceği gibi, bazen de sadece saçlı deride, burun kenarlarında, yüzde ve gövde bölümünde görülebilir.
Seboreik dermatit her kişide farklı şekilde belirtiler gösterebilir. En çok karşılaşılan belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz:
Kepeklenme ufak beyaz deri kalıntılarının kıl kökü olan bölgelerde görülmesi ise oluşur. Seboreik dermatit kepeklenme ile başlar ve ilerleyen dönemlerde, kalın sarı kabuklanma ile devam edip cilt üzerinde yoğun tabakalar oluşturabilir.
En çok yağlı cilt yapısına yatkın olan ve açık tenli kişilerde karşılaşılan seboreik dermatit, çocukluk dönemlerinde 3 aylık dönemlerde başlayıp 1 yaşına geldiği zaman gerilemektedir. Yetişkinlerde ise ergenlik döneminde başlayıp, her yaş grubunda görülebilmektedir. Oransal olarak baktığımız zaman erkeklerde kadınlara göre daha sık görülmektedir.
Seboreik dermatit bebeklerde genellikle saç derisinde konak şeklinde görülür. Vücutlarında ise kol, dirsek, diz ve boyun bölgelerinde görülebilir.
Yetişkinlerde ise en sık görülen yerler şu şekildedir:
Seboreik dermatit hastalığının altında yatan kesin nedenler maalesef henüz belirlenebilmiş değildir. Hastalar incelendiği zaman sıkça görülen ortak sebepler şu şekilde sıralanabilir :
Yazımızın içerisinde bahsedeceğimiz tedavi yöntemlerinden önce kişilere mutlaka uzman cildiye doktorları tarafından seboreik dermatit tanısının konulmuş olması gerekir.
Bebeklerde görülen seboreik genellikle zararsız olup basit tetkikler uygulanarak zamanla geçmektedir. Konakların çoğaldığı dönemlerde bebe yağı uygulamasından sonra şampuan kullanılması konakların kaybolmasında yeterli olabilmektedir. Konakların artması durumunda ise zeytinyağı ile saç derisi masajı yapılması yeterli olabilir. Ciddi seyreden bebek egzamalarında ufak dozda kortizon içeren kremler tercih edilebilir. Kortizon içeren krem veya şampuan kullanımı için mutlaka doktor onayı alınmalı ve doktor takibinde maksimum 1 hafta kullanılmalıdır. Ebeveynler kendi tercihlerine göre kortizon içerikli ürünleri çocuklarında kesinlikle kullanmamalıdırlar.
Yetişkinlerde görülen seboreik dermatitin tedavisinde ilk aşama olarak ya bezelerinin meydana getirdiği salgı kontrol altına alınmalıdır. Salgılar kontrol altına alındıktan sonra, egzamaya sebep olan mantarların üremesi durdurulmalı ve deriyi güçlendirmek gerekmektedir.
Seboreik dermatit yenileyebilen bir hastalıktır. Hastalarımızın kendini bu duruma kabullendirmeleri gerekmektedir. Doğru tanı ve tedavi uygulandığı taktirde yok olan yağlı saç derisi egzaması, tekrarladığı dönemlerde de erkenden tedaviye başlanıldığı taktirde, çoğalmadan kısa süre içerisinde yok edilmesi mümkündür.
Seboreik dermatit tedavilerinde mümkün olduğunca kortizon içerikli şampuan ve kremlerden uzak durulmalıdır. Tek kür de maksimum 1 hafta kullanımına müsade edilen kortizon içerikli ürünlerin uzun süreki kullanımında ciddi yan etkileri olduğu bilinmektedir. Kortizon içerikli ürünlerin uzun vade kullanımda doğabilecek yan etkileri yeni bir yazımızda kaleme alıp buradan da paylaşacağız.
Seboreik dermatit tedavisinde kortizonlu ilaçlar yerine zararı ve kullanım süre sınırlaması olmayan climbazol içerikli ürünler tercih edilebilir. Bunlardan bir tanesi de climbazol içeren seboreik dermatit şampuanı olan QL Egzama Karşıtı Şampuandır.
QL Seboreik Dermatit Şampuanı, yağlı saç derisi egzaması oluşumuna sebep olan zararlı mantarların üremesini baskılayarak, derinin sebum yani yağ salgısını normale çevirmesinde yardımcı olmaktadır. İlk kullanımdan itibaren saç derisinde oluşan kaşıntıyı yok etmeye yarayan QL Seboreik Dermatit Şampuanı, ilk 15 gün içerisinde de yağlı egzamadan kurtulmaya yaramaktadır. İçerisinde barındırdığı ve egzamaya karşı dünyada son zamanlarda çok meşhur olan climbazol etken maddesi ile birlikte, 26 tane içeriği ile günlük kullanıma da uygundur.
Tavsiye etmiş olduğumuz şampuan ile kesin bir çözüme ulaşsanız biledaha önceden de belirttiğimiz gibi, yağlı saç egzaması yenileyebilen bir hastalıktır. Kafa derisinde hafif kaşıntı veya küçük kepeklenmeler başladığı anda yeniden QL Egzama Şampuanı kullanılmaya başlanırsa, ilerlemeden kısa süre içerisinde çözüm elde edilecektir.
Seboreik dermatitin bitkisel tedavisinde kullanabileceğiniz kortizonsuz QL Şampuanı sipariş vermek veya daha fazla bilgi almak için egzama şampuanı satın al sayfasını ziyaret edebilir veya 70 22 telefon numaralı ecza deposu ile iletişime geçebilir kapıda ödeme yapabilirsiniz. yılı itibariyle tedavi için gerekli olan climbazol içerikli şampuan fiyatı 99 TL, 2 kutusu ise TLdir. Ücretsiz kargo ve kapıda ödeme olarak satın alabileceğinizi hatırlatmakta fayda var.
Beslenme şekli ile seboreik dermatit arasında nasıl bir ilişki olduğunu aşağıdaki video içerisinde Dr. Hamid Aydın açıklamıştır. Videoyu mutlaka izlemenizi tavsiye ederiz.
Kesinlikle evet. Doğru tanı, doğru yöntem ve ürün ile seboreik dermatit tedavi edilebilir bir hastalıktır.
Uzmanlarımızın tavsiyesi kortizon içermeyen parabensiz şampuan kullanmanızdan yanadır. Tavsiye ettiğimiz ve en iyi geri dönüş aldığımız şampuan ise climbazol içerikli, QL Egzama Şampuanıdır.
Malesef ki evet. Özellikle soğuk havalarda ve stresli zamanlarda kendini yenileyebilir. Fakat belirtiler görülmeye başlandığı an tedaviye başlanıldığında kısa süre içerisinde yeniden geçecektir.
Halk tarafından bulaşıcı gibi görülse de bulaşıcı bir hastalık değildir.
Seboreik dermatit tek başına saç dökmesine sebep olur diyemeyiz. Fakat aşırı yağ üretimi neticesinde güçsüzleşen saç kökleri ve fazla kaşımaya bağlı tahriş olan saçlar dökülme eğilimi gösterebilir. İlerlemeden önlenen yağlı saç derisi egzaması ile saç dökülmelerini durdurabilirsiniz.
Nadir de olsa kaş ve kirpik bölgelerinde rastlanılmaktadır. Kaşıntı ve döküntü şeklinde görülür. Tedavisi normal saç derisinde olan tedavi ile aynıdır.
Her ikisi de cilt rahatsızlığı olduğu için karıştırılmaktadır. Seboreik de görülen döküntüler sarı-beyaz renkli iken, sedefte beyaz-gri renklidir. Sedef yaş aralığında sıklıkla görülürken, egzama bebeklikten itibaren her yaşta görülebilir.
Kesin olarak sebebi açıklanamasa da, malassezia adı verilen ve faydalı olan bir mantarın kontrolden çıkıp hızla çoğalması neticesinde meydana gelmektedir.
Normal zamanlara göre görülme oranı çok az olsa da görülebilmektedir. Rahatsız edici bir durum olmadıktan sonra herhangi bir ilaç kullanılması tavsiye edilmez. Kullanmak zorunda kalan bayanların ise doktorları ile görüşerek hafif içerikli ilaçlar tercih edilebilir.
Seboreik dermatit ile ilgili bir çok bilinmeyeni paylaştığımız yazımızın sonuna geldik. Aklınıza takılan bütün soruları ve bu hastalık ile ilgili edindiğiniz tecrübelerinizi sayfamızın altında bulunan yorum bölümünden bizlere ve diğer okurlarımıza iletebilirsiniz.
Sağlıklı günler dileriz.
Uzman Doktor Mehmet Çalışkan
Seboreik dermatit, egzama çeşitlerinden biridir. Genetiktir. Saçlı derimizde, kaşlarda, burun kenarlarında, kulak içlerinde ve arkalarında, erkeklerde sakal bıyık varsa sakal içlerinde hatta göğüs ortasında, kimi zaman sırtta ortaya çıkabilir. Kaşıntılı kızarıklık, kabuklanma, pullanma şeklinde görülür. Bazen tüm bu bölgeleri tutabilir bazen de tek bir bölgede; sadece burun kenarında, saçlı deride de görülebilir. Yaşam boyunca, aynı kişide farklı dönemlerde farklı bölgelerde de görülebilir.
Seboreik dermatitin sadece atak dönemleri tedavi edilebilir. Tam bir tedavisi yoktur. Kişide seboreik dermatit tedavi edilse bile ilerleyen dönemlerde tekrarlaması görülebilir. Tedavide daha çok kortizonlu kremler kullanılır. Bunun yanı sıra bitkisel içerikli, ilaç içermeyen, idame tedavide kullanılan, tekrarlamayı engelleyen kremler vardır. Denizde yaşayan bir mantarın vücuda bulaşarak üremesine bağlı olarak seboreik dermatit daha şiddetli görülebilir. Bu durumda mantar ilaçları ağızdan kısa süreli kullanılabileceği gibi bazen de mantar kremleri kullanılabilir. Seboreik dermatit ilaçlarla geçtikten sonra atakların tekrar oluşmaması için hastaya daha uzun süreli bitkisel kremler önerilebilir.
Seboreik dermatit beyaz tenli, derisi yağlı kişilerde görülür. Yenidoğan bebekten, erişkinlere kadar her yaş grubunda ortaya çıkabilir. Bebeklerde ilk bir aylık dönemde konak şeklinde seboreik dermatit karşımıza çıkabilir.
Seboreik dermatitin tam bir tedavisi yoktur, alevlenme dönemleri tedavi edilebilir ancak sonrasında egzama tekrarlayabilir. Alevlenme döneminde ilaçlar ve medikal kremler uygulanır. Alevlenme geçtikten sonra da daha çok bitkisel içerikli, ilaç içermeyen, idame tedavide kullanılan, tekrarlamayı engelleyen dermotokremler kullanılabilir. Hastalar bu söz konusu kremleri günde bir veya iki kez kullanarak seboreik dermatitin çıkışı engelleyebilir.
Seboreik dermatit genetiktir. Ailesel bir yatkınlık sonucunda ortaya çıkar. Stres, yorgunluk, uykusuzluk, yoğun çalışma temposu, seboreik dermatite neden olabilir. Bununla birlikte şarap ve bira gibi mayalı içecekler de seboreik dermatitin alevlenmesine yol açabilir.
Halk arasında ‘yağlı egzama’ olarak da bilinen seboreik dermatit, sık görülen deri hastalıklarından biridir. Yetişkinlerde ve bebeklerde görülebilir. Saçlı deri, yüz ve gövde gibi yağ ve ter bezlerinin bolca bulunduğu bölgelere yerleşir. Sebep olduğu kızarıklık, kepeklenme, yağlı görünüm, kaşıntı ve sivilcelenme ile hastanın görünümünü, fonksiyonlarını ve psikolojisini olumsuz yönde etkileyebilir. Bulaşıcı değildir. Kronik ya da tekrarlayıcı olabilir. Tetikleyici unsurlar ortadan kaldırılmazsa daha da şiddetlenebilir. Ancak doğru bir yaklaşım ile Seboreik Dermatit kontrol altına alınabilir ve tedavi edilebilir.
Seboreik dermatit deride yağlanma, kepeklenme, bazen kuruluk, kaşıntı ve kızarıklık ile kendini gösteren bir deri iltihaplanmasıdır. Derinin yağ bezlerinin ürettiği salgıya bağlı oluşur.
Yerleşim bölgeleri yağ ve ter bezlerinin bol olduğu yerlerdir. Bu yağ ve ter bezlerinin artmış miktardaki salgıları derideki bakteriler ve mantarlar tarafından parçalanır. Bunun sonucunda iltihabi bir reaksiyon ortaya çıkar. Derinin en üst tabakası kalınlaşır. Genellikle yağlı, bazen kuru görünüm oluşur. Deride kızarıklık, yağlı görünüm, kepeklenme, pul pul dökülme, kaşıntı ve sivilcelenme oluşumuna sebep olur.
Baş bölgesinde saçlı derinin yanı sıra kaş ve sakal bölgelerine de yerleşebilir. Yüzde orta hattı sever. Diğer yerleştiği yerler göğüs orta bölgesi, koltuk altı, kasık, göbek çukuru gibi kıvrım bölgeleridir. Yerleşim yerlerine göre bazı görüntü farklılıkları oluşabilir ve farklı hastalıklarla karıştırılabilir.
Seboreik Dermatit yetişkinlerde ve bebeklerde görülür.
Yetişkinlerde görülen seboreik dermatit yaş arasında görülebilmekle beraber en sık yaş arasında rastlanır. Erkeklerde kadınlardan daha sık olarak ortaya çıkmaktadır.
Seboreik Dermatitin bebeklerde görülen tipine halk arasında ‘konak’ denmektedir. Bebekliğin ilk ayında başlayıp 1 yaşa kadar devam edebilir. Bu yaştan sonra tedavi edilmese de kendiliğinden geriler. Nadiren 2 yaşa kadar bebeklerde rastlanabilir. Ancak bebeklerde görülen bu konak hastalığının fizyolojik (doğal) bir durum olduğu ve hastalık olmadığını söyleyenler de mevcuttur.
Seboreik Dermatit oluşumunda genetik bir yatkınlık vardır. Ancak kişiye bağlı ve sonradan ortaya çıkan tetikleyici faktörler hastalığın seyrini ve şiddetini etkiler. Bu tetikleyici sebepler aşağıda belirtilmiştir;
Yapışık yağlı kepekler ortaklık göstermekle beraber birbiriyle ilişkisi olmayan yetişkin ve bebeklik tipi Seboreik Dermatitin farklı belirtileri mevcuttur.
‘Seboreik egzama’, ‘yağlı egzama’, ‘saç egzaması’ gibi isimlerle de anılan yetişkin tipi Seboreik Dermatit lezyonları yavaş gelişim göstererek kronikleşen bir tarzda seyreder. Bazı bölgeleri kuru, çoğu bölgeleri yağlı görünümdedir. Hastaların çoğunda kaşıntı oluşmaz.
Aşağıdaki bölgelere yerleşebilir;
0,5-2 cm arasındaki kızarık lezyonlar üzerinde yağlı görünümde sarı kepeklenme gelişir. Kızarıklık soluktur. Seboreik Dermatitin kırmızı kepekli lezyonları yavaş bir gelişmeyle daha büyük plaklar haline dönerler. Bu plakların etrafında sivilce benzeri lezyonlar gelişir. Bunlar kıl ceplerinde seyrek ve düzensiz küçük püstüller (içi irinli sıvı dolu kabarcıklar) ve papüller (sert kabarcıklar) halinde görülür.
Tam gelişmiş Seboreik Dermatit lezyonları el ayası büyüklüğüne yakın olup kırmızı-kahverengi bir renk değişikliği ve bunun üzerinde yağlı, sarı kepekler şeklindedir. Bazı hastalarda ışığa karşı bir duyarlık da gelişebilir.
Bu sık karşılaşılan tablo dışında yerleşim yerlerine göre lezyonlar farklı görünümlerde olabilirler. Örneğin;
Genellikle bebekliğin ilk üç ayında başlar. Saçlı deride kalın, sarı, yağlı, yapışık kepeklerle kendini gösterir. Saç kaybı yapmaz. Saçlı derideki tipine halk arasında ‘konak’ denmektedir. Saçlı deri ile birlikte veya sonrasında kulak kıvrımları, yüz ve gövdede kızarık, yağlı görünümlü kepekler gelişebilir. Bebeklerde ayrıca boyun ve kol-bacağın kıvrım yerleri tutulabilir. Bebeklik tipi Seboreik Egzama genellikle bir yaş civarında geriler.
Bebeklerde ilk aylarda görülen bu seboreik dermatitin doğum sonrası yağ bezlerinin faaliyete geçmesi ile ilgili normal bir olay olduğu kabul edilmektedir. Bebeklik formunun erişkinlerdeki seboreik dermatit ile bir ilgisi yoktur.
Seboreik Dermatit önemsenmez ve tedavisi ihmal edilirse aşağıdaki komplikasyonlar oluşabilir;
Egzamatize Seboreik Dermatit: Hastalığın üzerine egzama eklenmesidir.
Sekonder (İkincil) Enfeksiyon: Bakterilerin ilavesi ile impetigo, çıban (fronkül), şirpence (karbonkül) ve yılancık hastalığı (erizipel) gibi enfeksiyonlar oluşabilir.
Eritrodermi: En nadir komplikasyondur. Birçok farklı sebeple ortaya çıkabilen vücudun yaygın, kırmızı ve kepekli bir görünüm almasıdır. Ölümcül seyredebilir ve mutlaka hastaneye yatırılarak tedavi edilmesi gerekir.
Özellikle yağ ve ter bezlerinin yoğun çalıştığı bölgeleri seven Seboreik Dermatit birçok hastalıkla karıştırabilir. Yağ ve ter bezleriyle ilgili olmayan ve farklı sebeplerle ortaya çıkan bu hastalıklar aşağıda belirtilmiştir;
Sedef hastalığının plakları keskin sınırlıdır. Kepekleri kalın ve kurudur. Beyaz-gümüşi renktedir. Kazındığında mum gibi dökülür ve plağın altında önce sıvı sonra kanama odakları görülür.
Seboreik dermatit plakları belirgin ya da flu kenarlıdır. Genellikle yağlı ve sırnaşık kepeği vardır. Sarımsı renktedir.
Seboreik Dermatit yaz mevsimlerinde hafifleme ve kış mevsimlerinde şiddetlenme eğilimi gösterir. Kişisel faktörler de hastalığın seyrini etkiler. Olumsuz psikoloji, beslenme hataları, araya giren hastalıklar ve ilaç kullanımları Seboreik Dermatitte nüks ve alevlenmelere yol açabilir. Ancak buna rağmen tedaviye cevap veren ve kontrol altına alınabilen bir hastalıktır.
Hastaların büyük bir kısmında dermatoloji uzmanının yaptığı deri muayenesi tanı koymak için yeterlidir. Kan tahlili yapılmasına veya deri kazıntısı ile mikroskobik incelemeye gerek yoktur. Nadiren ihtiyaç hissedilirse biyopsi ile histopatolojik olarak tanı kesinleştirilir.
Bebeklik ve Yetişkin Tip Seboreik Dermatit yağ bezleri ile ilgili olmaları sebebiyle benzer hastalıklarmış gibi görünebilir ancak oluşum mekanizmaları ve tedavi yaklaşımları açısından farklılıklar gösterirler. Bu yüzden tedavide ayrı ayrı bahsedilmeleri daha uygundur.
Bebeklik tipi zararsız, geçici ve fizyolojik bir durum olduğundan basit önlemler yeterli olmaktadır. Zeytinyağı ya da bebe yağları ile masaj yapılarak saat bekletmek ve sonrasında şampuanla yıkamak genellikle yeterli olabilir. Çok dirençli olan olgularda hafif etkili kortizonlu kremler kısa süreli uygulanabilir.
Seboreik Dermatit tedavisinde bir yandan hastaları rahatsız eden kaşıntı, kızarıklık, yağlanma, kepeklenme gibi belirtilere yönelik tedaviler yürütülürken diğer yandan aşağıdaki tetikleyici faktörler giderilmeye çalışılır;
Tedavide aşağıda belirtilen ilaçların dermatoloji hekimi tarafından uygun görülen kombinasyonları kullanılabilir;
Saçlı derinin Seboreik Dermatit tedavisinde hafif vakalar için yağlanmayı azaltan şampuanlar yeterli olabilmektedir. Şiddetli vakalarda kepekleri yumuşatmak amacıyla salisilik asitten faydalanılır. Ayrıca kortikosteroidli krem, losyonlar ve mantar önleyici ilaçlar kullanılabilir.
Saçlı deride kalın ve dirençli kepeklenme varsa zeytinyağı ile masaj yapılarak saat bekletilebilir. Sonrasında hekimin tavsiye edeceği şampuanla saçlar yıkanır.
Yüz ve kıvrım bölgelerinde kortizonlu krem tercih edilecekse bunlar mutlaka hafif etkili olanlardan seçilmelidir.
Gövdede gerekirse orta etkili kortizonlu krem ve losyonlar kullanılabilir.
Kortizonlu ilaçların tipi, dozu ve süreleri çok önemlidir. Genellikle gün civarında uygulanır. Mutlaka dermatoloji hekiminin tavsiyesine göre kullanılmalıdır.
Anlatılanlardan anlaşılabileceği gibi Seboreik Dermatit hem yetişkinler hem bebekler için önemli bir hastalıktır. Yetişkinlerde tedavisi ihmal edildiğinde hastanın hem psikolojisi hem günlük yaşantısı olumsuz etkilenebilir. Bebeklerde görülen ‘konak’ türü ise özellikle annenin moralini bozabilir. Bununla birlikte bebeklik tipinin tedavisi daha kolaydır. Ancak yetişkin tip Seboreik Dermatit, tetikleyici faktörlerin giderilmesi mümkün olmaz ise kronik seyirli ya da tekrarlayıcı olabilir. Bu yüzden altta yatan sebeplerle ilgili hastanın derinlemesine bilgilendirilmesi, sabırlı bir takip süreci ve çok iyi hasta hekim diyaloğu gereklidir. Bunlar sağlandığında tedavi sonuçları çok tatmin edici olur ve hastalığın tekrarlaması önlenebilir.
Dr. Ahmet ACAR
Deri ve Zührevi Hastalıklar Uzmanı