Sedimantasyon, vücuttaki iltihabı algılayan ve bağışıklık sistemi hastalıklarının tespitinde yaygın kullanılan bir kan değeridir. Genellikle; SED oranı, Sedim ya da ESR olarak da kısaltılmaktadır.
Sedimantasyon Değerleri Niçin Önemlidir?
Sedimantasyon, bir test tüpünde bulunan kırmızı kan hücrelerinin tüpün en dibine düştüğü süreçtir. Kısacası, iltihaplanma arttıkça; SED oranı da artar. Yani, yüksek çökelme oranları, daha fazla hastalık aktiviteleri ile ilişkilendirilirken; sedimantasyon düşüklüğü ise, hastalığın daha az düzeyde aktif olduğunu düşündürür.
Vücutta iltihaplanma olduğunda, kandaki anormal proteinler; kırmızı kan hücrelerinin kümelenmesi ve ağırlaşmasına, dolayısıyla tüpün dibine hızla düşmesine neden olur. Bu durum da, sedimantasyon oranlarının daha yüksek olacağı anlamına gelmektedir. Bu testler, kanser teşhislerinde de kullanılabilmektedir.
İdeal Sedimantasyon Değerleri
Normal SED oranı için, belirli üst eşik değerleri; bir tıbbi uygulamadan diğerine, çok az miktarda değişebilir. Fakat çoğunlukla normal sedimantasyon değerleri; kadınlarda 8, erkeklerde ise 5'tir. Sedimantasyon hızı, yaygın olarak; yaşlılarda biraz daha yüksek olabilmektedir. Şu değerler, sedimantasyon için normal değer aralıkları olarak kabul edilmektedir:
- 50 yaşın altındaki kadınlarda, 0 - 20 mm/saat.
- 50 yaşın altındaki erkeklerde, 0 - 15 mm/saat.
- 50 yaş üstündeki kadınlarda, 0 - 30 mm/saat.
- 50 yaş üstündeki erkeklerde, 0 - 20 mm/saat.
- Çocuklarda, 0 - 10 mm/saat.
- Yeni doğan bebeklerde ise, 0 - 2 mm/saat.
Sedimantasyon Yüksekliği ve Düşüklüğünün Nedenleri
Sedimantasyon yüksekliği, tipik olarak; vücudunuzda bir iltihabın varlığına yahut iltihaplanmaya neden olan bir hastalığınızın olduğuna işarettir. Enflamasyon kısa vadede, akut ya da uzun bir sürede, kronik olarak oluşabilir ve de çeşitli durumlardan kaynaklanabilir.
Sedimantasyon düşüklüğü ise, genellikle vücutta herhangi bir iltihap olmadığının işaretidir. Fakat her hastalık, iltihapla gelişen hastalıklar sınıfında yer almaz. Örneğin, karaciğerle alakalı olan hastalıklar, kan şekerinin yüksekliği veya böbrek hastalıkları; sedimantasyon yükselmesine sebep olmaz.
Eritrosit sedimantasyon hızı, özellikle yeni doğan bebeklerde çok düşük olabilir. Bunun yanı sıra; viral hastalıklarda ve kan yapımının arttığı polistemi durumlarında, sedimantasyon hızı azalmaktadır. Ayrıca eritrositlerde kusurun olduğu, talasemi minör vb. gibi hastalıklarda da; yine ESR değeri azalmaktadır. Bilinmesi gereken bir diğer konu ise; ilaçların da, SED değerlerinde değişikliklere yol açabiliyor olmasıdır.
Vücuttaki enfeksiyon oranını tespit eden sedimantasyon kan değerlerinden bakılan testlerden biri ve sedim, ESR, SED gibi farklı kısaltmaları bulunur. Hem hastalığın olması hem de hastalığın takip edilmesi adına uygulanan bu testin değeri kişinin cinsiyeti ve yaşına göre değişir.
“Sedimantasyon nedir?” sorusu da merak edilen konular arasındadır. Bu test, vücuttaki iltihabı tanımlayan ve ölçen bir testtir. Aynı zamanda iltihabın nedenini belirlemede de aktif rol oynayan bu test çok nadir olarak tek uygulanır. Doktorlar genel olarak şüpheli buldukların durumların semptomlarını belirlemek adına bu testi diğer testlerle birleştirir.
Sedimantasyon yüksekliği iltihaplanma ile ateş, şişme ve ağrıya neden olan durumu ifade eder. Bu durumun sonunda hücre hasarı ya da inflamasyon yaşanacaksa kırmızı kan hücreleri bir araya toplanır ya da kümelenir. Bu kümelenme de kırmızı kan hücrelerinin kan örneğinin yerleştirildiği tüpte çökme hızına etki eder. Hücreler test tüpünün dibine ne kadar hızlı ve çok miktarda çökerse iltihaplanma durumu o kadar yüksek olur. Sedimantasyon yüksekliğine neden olan hastalıklar da şöyledir:
Sedimantasyon değeri yapılan test sonucunda düşük çıkabilir. Sedimantasyon düşüklüğü ise vücutta aktif bir iltihap olmadığı anlamını taşır. Ancak her sedimantasyon düşüklüğü iltihap kökenli değildir. Bazı karaciğer ve böbrek rahatsızlıkları ile yüksek kan şekeri de sedimantasyon değerini düşürebilir. Ek olarak yeni doğan bebeklerde, düşük plazma proteini, kronik yorgunluk sendromunda, orak hücre anemisi, kan dolaşımı bozukluğu ve konjestif kalp yetmezliğinde de sedimantasyon değeri düşüktür.
Bazı kanser türlerinde ve kanserin metastaz yapması durumunda sedimantasyon yükselir. Peki, kanserde sedimantasyon kaç olur? Kanserde sedimantasyon kaç çıkar? Sedimantasyon hızı saatte 80 – milimetre ise bu iltihabı ve patolojik bir durumu ifade eder.
Sedimantasyon yüksekliğinin zararları ve önlenmesi adına uygulanır. Bu amaçla da test ile “Sedimantasyon kaç olmalı?” sorusuna yanıt aranır. Sedimantasyon hızının normal değerleri aşağıdaki gibidir:
Sedimantasyon hızının değeri cinsiyete ve yaşa göre farklı hesaplanır. Bu nedenle referans aralığı kişinin yaşı özelinde farklıdır.
CRP sedimantasyon ilişkisi şöyledir: Vücutta oluşan iltihap ve tahribatı ölçmek adına CRP ve sedimantasyon testleri birlikte kullanılarak CRP ve sedimantasyon yüksekliği ölçülür.
Sedimantasyon yüksekliği belirtileri ile tedavi süreci başlatılır. Sedimantasyon yüksekliğinin zararları ve önlenmesi adına uygulanan tedavi sürecinde bağışıklık güçlü tutulmalı, uyku düzenine dikkat edilmeli, egzersiz yapılmalı ve bol sıvı alınmalıdır.
11 Mart tarihindeHanife
Merhaba . , Ben 38 yaşımdayım sedimantasyon değerim 30 mm/h çıktı neden olabilir yükselmi?
11 Mart tarihinde
Merhaba, sorularınızı Büyük Anadolu Hastaneleri Alo Doktorum danışma hattına 21 31 iletebilir, merak ettiklerinizi öğrenebilirsiniz. Sağlıklı günler dileriz.
27 Şubat tarihindeFatma Çakır
Ben 36 yasindayim sedimantasyon degerim kasim ayinda 25 simdi ise 42 cikmis bu neden olabilir
27 Şubat tarihinde
Merhaba, sorularınızı Büyük Anadolu Hastaneleri Alo Doktorum danışma hattına 21 31 iletebilir, merak ettiklerinizi öğrenebilirsiniz. Sağlıklı günler dileriz.
21 Şubat tarihindeUğur Binicioğlu
50 yaşın üzerindeki erkeklerde sedimentasyon hızı kaç mm olacağı belirtilmemiş
21 Şubat tarihinde
Merhaba; Sedimantasyon hızının normal değerleri aşağıdaki gibidir: Yeni doğan bebeklerde 0 - 2 mm/h, Çocuklarda 0 - 10 mm/h, 50 yaş altı kadınlarda 0 - 20 mm/h, 50 yaş üstü kadınlarda 0 - 30 mm/h, Hamilelerde 4 - 57 mm/h, 50 yaş altı erkeklerde 0 - 15 mm/h, 50 yaş üstü erkeklerde 0 - 20 mm/h. Sedimantasyon hızının değeri cinsiyete ve yaşa göre farklı hesaplanır. Bu nedenle referans aralığı kişinin yaşı özelinde farklıdır. İyi günler dileriz.
Salk ihmale gelmeyen en büyük hazinedir. En ufak bir rahatszlk, ihmal edildiinde peinden büyük hastalklar getirebilir. Vücudun dengesini korumak ve ideal kan deerlerine sahip olmak için ufak bir ilem ile kan testi yaptrlr. Yaplan kan testleri sonucunda vücudunuzda hangi madde az veya çok belirlenir. Sonuca göre de gerekli tedaviler yaplr.
Bu yazmz ile sizlere sedimantasyon hakknda bilgi vereceiz. Kan testi yaptrmaya gittiinizde karnza çkt anda, yazmz okumann verdii bir bilgi ile daha bilinçli hareket edebilirsiniz. Sedimantasyon nedir? Testi nasl yaplr? Yüksekliinde neler meydana gelir? gibi skça karlatmz sorulara yant arayalm.
Damarlarda krmz kan hücreleri bulunur. Sedimantasyon da krmz kan hücrelerini ölçmek için yaplan bir tür kan testidir. Vücutta iltihap, baklk sistemi rahatszlklarnn tespiti için ve kanser gibi ciddi durumlarn tespiti için kullanlan bir deerdir.
Kelime anlam olarak incelendiinde “sedimantasyon” çökme ve tortulama gibi anlamlar ifade eder. Krmz kan hücrelerinin çökmesini gözlemlemek için de yaplan teste de sedimantasyon testi ad verilir.
Sedimantasyon deeri yüksek çktnda salk için tehlike arz eder. Yüksekliini ise kiide görülen eklem ve ba ars haber verir. Arlarla beraber eklemlerde görülen ilik, halsizlik, kant, ate ve vücut iltihab da bu rahatszl belli eder.
Yaa ve cinsiyete bal sedimantasyon deeri deikenlik göstermektedir. Test sonucunda olmas gereken normal deerler ise u ekilde bulunmaldr:
Sedimantasyon deerini yükselten baz çevresel ve biyolojik durumlar vardr. Bu faktörler incelendiinde listedeki sonuçlar karnza çkar:
Sedimantasyon yükseklii tedavisini öncelikle doktor yardm ile seçmelisiniz. Gitmeniz gereken doktor dahiliye uzman olacaktr. Gerekli testler yapldnda doktorunuz ile yola çkabilirsiniz. Test sonucuna göre kimi hastalarda kortizon tedavisine balanr. Sedimantasyon deeri yüksek çkan kiiler u önerilere kulak vererek, sedimantasyon deerini ideal dengeye getirebilir:
Sedimantasyon deerlerinde görülen yükselme, bir hastaln habercisi olabilir. Bu hastalklar kimi zaman ciddi kimi zaman ise hafif iddetli durumlar olabilir. Sedimantasyon yükseklii baz hastalarda kalp hastalklarn tetikler. Kalp ameliyatndan sonra deerlerde bir yükseklik söz konusu olabilir.
Eklemlerde oluan iltihaplanmalardan dolay, eklem hastalklarna da davet çkarabilir. Ayn ekilde enfeksiyon hastalklar da sedimantasyon sonucunu deitirecektir. Eer yaplan testler sonucunda sedimantasyon deeri yüksek çkarsa; vücudunuzun herhangi bir noktasnda enfeksiyon balam olabilir. hmal etmeye gelmez. Kimi durumlarda sedimantasyon kanser hastalnn habercisi olabilir. Bu nedenle uzmanlar dönem dönem kan testi yaptrmanz tavsiye ediyor.
Eer test sonucunda sedimantasyon deeri 40 olarak tespit edilmise; bu durumun kanda bir miktar iltihap olduunu ifade etmektedir. Gerekli kontroller için dahiliye doktoruna danmanz tavsiye ederiz.
Sedimantasyon testi, dier testleri gibi bir testtir. Sadece incelendii cihaz farkldr. Vücudunda iltihaplanma ve iltihap üphesi olan kiilere yaplr. Bu sedimantasyon kan testi, laboratuvar ortamnda ESR olarak kaytlara geçer. Vücutta bulunan enfeksiyonu tespit etmek için yaplmaktadr.
Öncelikle hastann kolundan ine ile kan alnr. nenin arkasnda bir tüp bulunur ve bu sedimantasyon tüpü içerisinde, test için alnacak kan saklanr. ESR deerini ölçen sedimantasyon cihaz alnan kan inceler. Bu testi yalnzca alannda uzman kiiler laboratuvar ortamnda yapabilir. Test sonucu ilgili doktora ulatrlr ve deerlendirmeye alnr.
Sedimantasyon 1 saat süren bir testtir. Hastadan alnan kandaki sedim oran 1 saat içinde ne kadar derecede çökmütür diye inceleme yaplr. Bu testin sonucu için günlerce beklemenize gerek yoktur. Kan verdikten sonra yaklak 60 dakika içinde sonuçlar çkm olacaktr.
Sedimantasyon testi sonucunda deeriniz yüksek çkm ise; sedimantasyon diyeti uygulamanz gerekebilir. Bu diyette antioksidan besinler ve iltihap gideren besinler yer alyor. Diyetin herhangi bir listesi yok. Sadece gün içindeki beslenmenize ilave edeceiniz besinleri önerebiliriz. Bu besinler ise:
Hemoglobin Nedir? Yükseklii ve Düüklüü, Deeri Kaç Olmal?
Akdeniz Anemisi (Talasemi) Nedir? Belirtileri, Taycs ve Tedavisi
Kanszlk Belirtileri Nelerdir? Ne yi Gelir? Nedenleri, Tedavisi