Sedimentasyon Düşüklüğü

Sedimantasyon testi herhangi bir hastal&#;&#;&#; te&#;his etmez, yaln&#;zca hastal&#;&#;&#;n te&#;his edilmesine yard&#;mc&#; olur. Bu nedenle test sonuçlar&#;n&#;n ek tetkiklerle birlikte okunmas&#; daha do&#;rudur.

Sedimantasyon testi, tüpteki alyuvarlar&#;n bir saat içerisinde ne kadar&#;n&#;n dibe çöktü&#;ünü gösterdi&#;i için "sedimantasyon 1 saat testi" olarak da adland&#;r&#;l&#;r. Bu tan&#;mdan da anla&#;&#;laca&#;&#; üzere sedimantasyon sayesinde k&#;rm&#;z&#; kan hücrelerinin yani alyuvarlar&#;n çökme h&#;z&#; ölçülür. Sedimantasyon genel olarak iltihaplar sonucunda olu&#;ur. Ancak baz&#; durumlarda önemli hastal&#;klar&#;n sonucunda da geli&#;ebilir. Bu nedenle dikkate al&#;nmas&#; gereken bir de&#;erdir.

Sedimantasyon 1 Saat Testi Neden Yap&#;l&#;r?

Ba&#;, boyun, omuz ve kalça a&#;r&#;s&#;, kans&#;zl&#;k, sebepsiz kilo verme, eklem sertli&#;i gibi durumlar kar&#;&#;s&#;nda sedimantasyon testine ihtiyaç duyulabilir. ESR testi kanser, vücut iltihaplar&#;, apseler, ba&#;&#;&#;&#;kl&#;k sistemi sorunlar&#; gibi problemlerin varl&#;&#;&#; hakk&#;nda fikir verir. Bunun d&#;&#;&#;nda ate&#;lenme, kas problemleri veya baz&#; artrit sorunlar&#;n ya&#;anmas&#; halinde de ESR testi yapt&#;r&#;lmas&#; gerekebilir. ESR testi tek ba&#;&#;na hiçbir hastal&#;&#;&#;n varl&#;&#;&#;n&#; kan&#;tlamaz. Bu nedenle di&#;er testlerle birlikte yapt&#;r&#;lmas&#; uygun görülür. E&#;er gerek görülürse ek tetkikler de istenebilir.

Sedimantasyon testi yapt&#;rmadan önce herhangi bir haz&#;rl&#;k yap&#;lmas&#;na gerek yoktur. Ancak e&#;er düzenli bir &#;ekilde ilaç kullan&#;m&#; mevcutsa bu durumdan mutlaka doktor haberdar edilmelidir. Androjenler, yüksek dozlarda aspirin veya di&#;er salisilatlar, valproik asit, divalproeks sodyum, fenitoin, metadon, fenotiyazinler, prednizon sedimantasyon testi sonuçlar&#;n&#; de&#;i&#;tirebilecek olan baz&#; ilaçlardand&#;r.

Normal Sedimantasyon De&#;erleri Nelerdir?

Sedimantasyon de&#;eri mm/saat olarak ölçülür ve ya&#; gruplar&#;na göre farkl&#;l&#;k gösterir. Normal sedimantasy&#;on de&#;erleri a&#;a&#;&#;daki gibidir:

• 50 ya&#; alt&#;ndaki kad&#;nlar, 20 mm/saatten dü&#;ük
• 50 ya&#; alt&#;ndaki erkekler, 15 mm/saatten dü&#;ük
• 50 ya&#; üzerindeki kad&#;nlar, 30 mm/saatten dü&#;ük
• 50 ya&#; üzerindeki erkekler, 20 mm/saatten dü&#;ük
• Yeni do&#;an bebekler, 2 mm/saatten dü&#;ük
• Ergenli&#;e ula&#;mam&#;&#; çocuklar, mm/saat aras&#;nda
• Gebelik 1. trimester mm/saat aras&#;nda
• Gebelik 2. trimester mm/saat aras&#;nda
• Gebelik 3. trimester mm/saat aras&#;nda

Sedimantasyon Yüksekli&#;i

Sedimantsyon yüksekli&#;i, vücutta bir iltihab&#;n varl&#;&#;&#;na veya iltihapl&#; bir hastal&#;&#;&#;n etkileri devam etti&#;ine i&#;aret eder. Sedimantasyon yüksekli&#;inin birçok farkl&#; nedeni olabilir. Bununla birlikte, sedimantasyon de&#;eri kesin bir bilgiye ula&#;t&#;rmaz ve ya&#;, ilaç kullan&#;m&#; gibi birçok faktör sedimantasyon de&#;erini etkileyebilir.

Sedimantasyon Yüksekli&#;i Nedenleri

• Romatizmal polimiyalji
• Dev hücreli arterit
• Graves hastal&#;&#;&#;
• Psoriatik artrit
• Septik artrit
• Reaktif artrit
• Waldenstrom makroglobulinemisi
• Dev hücreli arterit
• Polimiyozit
• Sistemik lupus eritematozu
• Zatürre
• Pelvik inflamatuar hastal&#;k
• Apandisit
• Ate&#;li romatizma
• Tüberküloz
• Böbrek, kemik, deri, eklem veya kalp kapakç&#;&#;&#; iltihaplar&#;
• Birçok farkl&#; virüs kaynakl&#; iltihap
• Vücut genelinde görülen (sistemik) iltihaplar
• Deri enfeksiyonu
• Romatizmal eklem iltihab&#;
• Alerjik damar iltihab&#;
• Hiperfibrinojenemi
• Makroglobülinemi
• Lenfoma
• Multipl miyelom
• Hamilelik
• Pre-eklampsi

Sedimantasyon yüksekli&#;i kanser belirtisi midir? Sedim h&#;z&#; kanser te&#;hisinde önemli bir noktadad&#;r. Ço&#;u vakada kanserin erken te&#;his edilmesine olanak sa&#;lar. Ancak yaln&#;zca sedimantasyon testi yard&#;m&#;yla kanser te&#;hisi koymak mümkün de&#;ildir. Her sedimantasyon yüksekli&#;i ya&#;ayan ki&#;i kanser diye bir kesin yarg&#; yoktur. Kanserde sedim kaç olur sorusunun ise net bir cevab&#; yoktur.

Sedimantasyon Yüksekli&#;i Belirtileri

• Ate&#;
• Halsizlik
• Eklemde a&#;r&#;
• Vücudun çe&#;itli yerlerinde döküntü
• Ba&#; a&#;r&#;s&#;
• Bo&#;az a&#;r&#;s&#;
• Vücutta iltihap

Sedimantasyon Yüksekli&#;i Tedavisi

Sedimantasyon yüksekli&#;i tedavisi için öncelikle bu probleme neden olan sorun tespit edilmeli ve sorunun kayna&#;&#;na yönelik bir tedavi uygulanmal&#;d&#;r. E&#;er sorun bir iltihaptan kaynaklan&#;yorsa iltihap iltihap giderildikten sonra sedimantasyon yüksekli&#;i problemi de geçecektir. Bunun d&#;&#;&#;nda, sedimantasyon yüksekli&#;i ba&#;ka bir hastal&#;&#;&#;n sonucuysa yine o hastal&#;k tedavi edildikten sonra ESR de&#;eri dü&#;mezse müdahale edilir. ESR de&#;erini dü&#;ürmek için dikkat edilmesi gereken konular ise &#;u &#;ekildedir;

1. Bol su tüketmek

Vücudun susuz kalmas&#; çok ciddi problemlere yol açabilir. Vücutta bir iltihap durumu varsa, günde en az 2 litre su içmek iltihab&#;n tedavisini h&#;zland&#;r&#;r.

2. Düzenli spor yapmak

Su içmek gibi spor yapmak da hayat&#;n her alan&#; için önemlidir. Düzenli olarak spor yapmak ba&#;&#;&#;&#;kl&#;k sistemini güçlendirir. Bu da iltihaplar&#;n h&#;zla iyile&#;mesini sa&#;lar.

3. Düzenli uyku uyumak

Bütün uzmanlar düzenli uykunun öneminden ve günde en az 8 saat uyunmas&#; gerekti&#;inden bahsediyor. Ayn&#; saatte uyuyup ayn&#; saatte uyanmak, gece belirli bir saatten sonra uyan&#;k olmamak, uyumadan önce yemek yememek gibi faktörler uykunun kalitesini etkiler. Yetersiz ve kalitesiz bir uyku vücutta iltihap olu&#;mas&#;n&#; tetikler. Dolay&#;s&#;yla düzenli uyku da olu&#;an iltihaplar&#;n yok olmas&#;na yard&#;m eder.

4. &#;ltihap giderici besinler tüketmek

Sar&#;msak, zerdeçal, zencefil, kekik, arnavut biberi vücuttaki iltihab&#;n kolay kurumas&#;na yard&#;mc&#; olan besinlerdendir. Bu besinleri düzenli bir &#;ekilde tüketmeyi al&#;&#;kanl&#;k haline getirmek, hem iltihapl&#; hastal&#;klara yakalanma riskini azalt&#;r hem de mevcut olan hastal&#;&#;&#;n h&#;zla iyile&#;mesine yard&#;mc&#; olur.

Sedimantasyon Dü&#;üklü&#;ü

Sedimantasyon dü&#;üklü&#;ü genel olarak vücutta bir iltihab&#;n veya iltihaptan kaynaklanan hastal&#;&#;&#;n olmad&#;&#;&#;n&#; gösterir. ESR de&#;erinin 0 bile olmas&#; herhangi bir soruna i&#;aret etmez. Ancak baz&#; iltihap türleri sedimantasyon de&#;erini etkilemez. Yani de&#;erin normal olmas&#; her zaman iltihaps&#;z, sa&#;l&#;kl&#; bir bedene sahip olundu&#;u anlam&#;na gelmez.

Sedimantasyon Dü&#;üklü&#;ünün Nedenleri

• Yüksek kan &#;ekeri seviyesi
• &#;lerlemi&#; karaci&#;er hastal&#;klar&#;
• Orak hücre hastal&#;&#;&#;
• Kalp yetmezli&#;i
• Hiperviskozite
• Hipofibrinojemi

Lösemi ve polistemi rubra hastal&#;&#;&#;na sahip olan ki&#;ilerin kan tahlillerinde sedimantasyon oran&#; beklenmedik bir &#;ekilde dü&#;ük görünebilir. Buna sahte dü&#;üklük ad&#; verilir.

Sedimantasyon Dü&#;üklü&#;ü Belirtileri

• Ba&#; dönmesi
• Güçsüzlük
• Sebepsiz kilo kayb&#;
• Ba&#; a&#;r&#;s&#;
• &#;&#;tahs&#;zl&#;k

Sedimantasyon Dü&#;üklü&#;ü Tedavisi

Sedimantasyon dü&#;üklü&#;ünün tedavisi planlan&#;rken problemin neden kaynakland&#;&#;&#;n&#; tespit etmek gerekir. Ancak uygulanan gereken tedavinin yan&#;nda dikkat edilmesi gereken baz&#; unsurlar da vard&#;r.

1. Düzenli beslenmek

Dengeli ve düzenli beslenerek ba&#;&#;&#;&#;kl&#;k sisteminizin güçlü kalmas&#;na ve sedimantasyon dü&#;üklü&#;üne neden olan hastal&#;klar&#;n kolay atlat&#;lmas&#;na yard&#;mc&#; olunabilir.

2. Stresten uzak durmak

Stresli bir ya&#;am tarz&#; özellikle kalp rahats&#;zl&#;klar&#;n&#; tetikler. E&#;er sedimantasyon dü&#;üklü&#;ü problemini bu tip bir hastal&#;k yüzünden ya&#;an&#;yorsa stresten uzak kalmak ESR de&#;erlerinin normale dönmesini sa&#;lar.

3. Alkol ve sigaradan uzak durmak

Sedimantasyon dü&#;üklü&#;ünün nedenlerinden bir tanesi de karaci&#;er problemleridir. Bu nedenle alkol ve sigara kullan&#;m&#; hastal&#;&#;&#;n tedavi sürecini olumsuz etkiler.

ANASAYFAYA DÖNMEK &#;Ç&#;N TIKLAYINIZ

Sedimantasyon, vücuttaki iltihabı algılayan ve bağışıklık sistemi hastalıklarının tespitinde yaygın kullanılan bir kan değeridir. Genellikle; SED oranı, Sedim ya da ESR olarak da kısaltılmaktadır.

Sedimantasyon Değerleri Niçin Önemlidir?

Sedimantasyon, bir test tüpünde bulunan kırmızı kan hücrelerinin tüpün en dibine düştüğü süreçtir. Kısacası, iltihaplanma arttıkça; SED oranı da artar. Yani, yüksek çökelme oranları, daha fazla hastalık aktiviteleri ile ilişkilendirilirken; sedimantasyon düşüklüğü ise, hastalığın daha az düzeyde aktif olduğunu düşündürür.

Vücutta iltihaplanma olduğunda, kandaki anormal proteinler; kırmızı kan hücrelerinin kümelenmesi ve ağırlaşmasına, dolayısıyla tüpün dibine hızla düşmesine neden olur. Bu durum da, sedimantasyon oranlarının daha yüksek olacağı anlamına gelmektedir. Bu testler, kanser teşhislerinde de kullanılabilmektedir.

İdeal Sedimantasyon Değerleri

Normal SED oranı için, belirli üst eşik değerleri; bir tıbbi uygulamadan diğerine, çok az miktarda değişebilir. Fakat çoğunlukla normal sedimantasyon değerleri; kadınlarda 8, erkeklerde ise 5'tir. Sedimantasyon hızı, yaygın olarak; yaşlılarda biraz daha yüksek olabilmektedir. Şu değerler, sedimantasyon için normal değer aralıkları olarak kabul edilmektedir:

- 50 yaşın altındaki kadınlarda, 0 - 20 mm/saat.
- 50 yaşın altındaki erkeklerde, 0 - 15 mm/saat.
- 50 yaş üstündeki kadınlarda, 0 - 30 mm/saat.
- 50 yaş üstündeki erkeklerde, 0 - 20 mm/saat.
- Çocuklarda, 0 - 10 mm/saat.
- Yeni doğan bebeklerde ise, 0 - 2 mm/saat.

Sedimantasyon Yüksekliği ve Düşüklüğünün Nedenleri

Sedimantasyon yüksekliği, tipik olarak; vücudunuzda bir iltihabın varlığına yahut iltihaplanmaya neden olan bir hastalığınızın olduğuna işarettir. Enflamasyon kısa vadede, akut ya da uzun bir sürede, kronik olarak oluşabilir ve de çeşitli durumlardan kaynaklanabilir.

Sedimantasyon düşüklüğü ise, genellikle vücutta herhangi bir iltihap olmadığının işaretidir. Fakat her hastalık, iltihapla gelişen hastalıklar sınıfında yer almaz. Örneğin, karaciğerle alakalı olan hastalıklar, kan şekerinin yüksekliği veya böbrek hastalıkları; sedimantasyon yükselmesine sebep olmaz.

Eritrosit sedimantasyon hızı, özellikle yeni doğan bebeklerde çok düşük olabilir. Bunun yanı sıra; viral hastalıklarda ve kan yapımının arttığı polistemi durumlarında, sedimantasyon hızı azalmaktadır. Ayrıca eritrositlerde kusurun olduğu, talasemi minör vb. gibi hastalıklarda da; yine ESR değeri azalmaktadır. Bilinmesi gereken bir diğer konu ise; ilaçların da, SED değerlerinde değişikliklere yol açabiliyor olmasıdır.

Kelime anlamı olarak tortulaşma ve dibe çökme olan Sedimantasyon, vücuttaki enfeksiyon miktarını ölçer. Sedimantasyon, alınan örnekteki kırmızı kan hücrelerinin ne kadar çabuk dibe çöktüğünü ifade eder. 

SEDİMANTASYON TESTİ NEDİR?

Eritrosit sedimantasyon hızı (ESR) testi vücuttaki iltihabı ölçer. Sedimantasyon hızı testi tanı için tek başına yeterli değildir. Sedimantasyon için hastadan kan örneği alınır. Alınan örnek tüpe koyulur. Tüp baş aşağı şekilde bekletilir. Eritrositlerin ne oranda ve ne hızda çöktüğü tespit edilir.  Kandaki enfeksiyon eritrositlerin kümelenmesine neden olur.  Bu kümeler tek haldeki hücrelerden daha yoğun olduğu için dibe doğru daha çabuk inerler. Çökme miktarı ve hızı, referans değerlerin dışındaysa, vücutta enfeksiyon olduğu anlaşılır. 

SEDİMANTASYON HIZININ NORMAL DEĞERLERİ NEDİR?

Eritrosit sedimantasyon hızının normal değeri cinsiyet ve yaşa göre farklılık gösterebilir.

-Yeni doğanlarda 0 ile 2 mm/h 

-Gebelerde 4 ile 57 mm/h

yaşından küçük erkeklerde 0 ila 15 mm/h

yaşından büyük erkeklerde 0 ila 20 mm/h

yaşından küçük kadınlarda 0 ila 20 mm/h

yaşından büyük kadınlar için 0 ila 30 mm/h

Birçok etken kanın yapısını değiştirerek kırmızı kan hücrelerinin çökelme hızını etkileyebilir

Bu etkenler şunlar olabilir;

-Gebelik

-Obezite 

-Anemi

-Kullanılan bazı ilaçlar (kortizon, doğum kontrol ilaçları ve bazı hipertansiyon ilaçları)

-Regl dönemi

SEDİMANTASYON YÜKSEKLİĞİ NEDEN OLUR?

Sedimantasyon ölçüm testinin yüksek çıkması birçok hastalıkla ilgili olabilir. Vücutta iltihaplanmaya neden olan hastalıklar sedimantasyon testinin yüksek çıkmasına neden olur.

Sedimantasyon yüksekliğine neden olan hastalıklar:

- Otoimmün hastalıklar

-Romatizmal hastalıklar

-Enfeksiyonlar

-Böbrek hastalıkları

-Bazı kanser türleri

-Tüberküloz

SEDİMANTASYON YÜKSEKLİĞİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Sedimantasyonun düşürülmesi için sedimantasyon değerinin yüksek çıkmasına sebep olan hastalık tespit edilmelidir.

Aşırı kilo kaybı, iştahsızlık, şişmiş ve ağrılı eklem, dışkıda kan gibi belirtileriniz var ise hekiminiz sedimantasyon testi isteyebilir.

SEDİMANTASYON DÜŞÜKLÜĞÜ NEDİR?

Sedimantasyon düşüklüğü vücutta iltihap olmadığı anlamına gelir. Çoğu zaman Sedimantasyon düşüklüğü büyük oranda bir sağlık problemi belirtisi olarak görülmez. Ancak bazı böbrek ve karaciğer rahatsızlıkları, yüksek kan şekeri sedimantasyon değerinin düşmesine neden olur.

Bazı kan hastalıklarında sahte sedimantasyon düşüklüğü de görülebilir. Polisetimi rubra ve lösemi gibi hastalıklarda  vücutta iltihap bulunmasına rağmen yapılan teste değerler normal çıkabilmektedir.