Serhat Küçük

ÖZET Bilim ve teknoloji dergileri, farklı ülke ve dönemlerde benzer görevi üstlenmiş materyallerdir. İlaveten, belirli bir yer ve zamandaki bilimin gelişme süreç ve düzeyini bu dergileri izleyerek tespit etmek de mümkündür. Bu sayede more

ÖZET
Bilim ve teknoloji dergileri, farklı ülke ve dönemlerde benzer görevi üstlenmiş materyallerdir. İlaveten, belirli bir yer ve zamandaki bilimin gelişme süreç ve düzeyini bu dergileri izleyerek tespit etmek de mümkündür. Bu sayede sadece
bilimin düzeyi hakkında bilgi sahibi olunmakla kalınmayacak, aynı zamanda o günkü bilim ile toplumun genel sorunları arasındaki bağlar ve geçiş yolları da ortaya çıkarılabilecektir.
Osmanlılarda modern anlamda mühendislik eğitimi yüzyılda başladı. Ancak Osmanlı basınında uzmanlık gerektiren müstakil mühendislik dergileri seafoodplus.infoşrutiyet’in ilanının ardından görülmüştür. İsminde mühendislik ibaresiyle yahut mühendis yayımcı tarafından Cumhuriyet’in ilanına dek üç mühendislik dergisi yayımlanmıştır: Genç Mühendis, Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti Mecmuası ve Mühendis Mektebi Mecmuası.
Çalışmamızda öncelikle bu üç derginin tüm sayıları temin edilerek incelenmiş ve Osmanlıcadan günümüz Türkçesine çevrilmek suretiyle içeriklerine dair tablolar oluşturulmuştur.
Nihayetinde, bilimsel düşüncenin halka en erken ve en yakın biçimde sunulduğu bu dergilerin incelenmesiyle Cumhuriyet bilimine temel teşkil edecek Osmanlı bilimini mühendislik ekseninde değerlendirme imkânı doğacaktır.
(ABSTRACT
Science and technology magazines played a crucial role in popularizing and publicizing the science in different countries. In addition with analyzing look, it is possible to confirm the level of scientific progress at any time in a
given country. Any analyses on these magazines not only has the chance to evaluate the progress in science but also the opportunity to introduce connections between general problems of science and society.
Engineering education in Ottoman modern sense started in the 18th century. However, in the Ottoman press, engineering magazines were seen after the declaration of the constitution. Until the declaration of the Republic, there
are three magazines named by the engineer or published by an engineer: Genç Mühendis, Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti Mecmuası ve Mühendis Mektebi Mecmuası.
For our research all volumes of these periodicals will be obtained and examined, contents in Ottoman Turkish will be transcribed and presented with tables.
In the end, by examining these journals, which are presented to the public in the earliest and closest way, scientists will be able to evaluate Ottoman science on the axis of engineering which will constitute the basis of the Republican science.

Tarihsel olaylar, ekonomik ve toplumsal pek cok etkenin yani sira belirli olcude kisisel saiklerle gerceklesir. Biyografiler ozellikle kisi eksenli siyasi yapilanmalarin anlasilmasi acisindan son derece onemlidir. Olaganustu sayilamayacak more

Tarihsel olaylar, ekonomik ve toplumsal pek cok etkenin yani sira belirli olcude kisisel saiklerle gerceklesir. Biyografiler ozellikle kisi eksenli siyasi yapilanmalarin anlasilmasi acisindan son derece onemlidir. Olaganustu sayilamayacak insanlarin biyografileri de eger yeterli zenginlikte belgelerle desteklenmisse, gecmisin o biyografi yazilmazsa karanlikta kalacak bir yonune isik tutabilir. Ayni sekilde sistemli bir biyografi, birincil kaynaklarin elestirel bicimde kullanilabilmesi icin bir anlamda seafoodplus.infonin meshur, bugunun mechul isimlerinden biri olan Mehmet Sabri Toprak da bu minvalde Cumhuriyet’in insa surecinin tarihini yazarken yararlanilmasi gereken biyografik temellerden biridir. Telgrafciliktan Ziraat Vekilligi’ne dek genis bir yelpazede faaliyet gostermistir. Osmanli’dan Cumhuriyet’e meclis yapilanmalari icinde mebus olarak bulunmasi hasebiyle de doneminin parlamenter sistem tecrubesi en yuksek sahsiyetleri arasinda yer alir. Kendisini tanimak ve yaptiklarini de

Icine dogdugu dagilmakta olan Osmanli Imparatorlugu icin bir seyler soylemeyi ve hayata gecirmeyi elzem goren Ziya Gokalp, kurtulusu toplumun guclendirilmesinde bulmustur. Guclendirme surecini ise Gokalp Teslisi de denilen more

Icine dogdugu dagilmakta olan Osmanli Imparatorlugu icin bir seyler soylemeyi ve hayata gecirmeyi elzem goren Ziya Gokalp, kurtulusu toplumun guclendirilmesinde bulmustur. Guclendirme surecini ise Gokalp Teslisi de denilen Turklesmek-Islamlasmak-Muasirlasmak basliklari altinda formule etmistir. Kultur ve medeniyeti iki ayri kavram olarak goren Ziya Gokalp, medeniyet kavramini usulle yapilan ve taklit vasitasiyla bir milletten diger millete gecen mefhumlar, kulturu ise hem usulle yapilamayan, hem de taklitle baska milletlerden alinamayan duygular olarak tanimlamistir. Ilim ve teknolojiyi ise bu tanimlar arasinda uluslararasi gordugu medeniyet icerisinde konumlandirmis ve ediniminde bir beis gormemistir. Gokalp, var olan sosyo¬-ekonomik ve siyasal sorunlarin ilmi bir temele oturtularak cozulebilecegine inanmistir. Bu dogrultuda Ziya Gokalp’in ilim kavramina bakisi, ilmin kaynagi, konusu ve gelisimine dair gorusleri bu calismanin temel unsurlarini olusturmaktadir. Boylelikle, Cumhuriyet’in fikri temellerini hazirlamis, hem milliyetci bir ideolog hem de modern ilmin onculerinden biri olan Ziya Gokalp’in, ilim kavramina alanlar ustu ve cagini asan yaklasimi ortaya konmaya calisilmistir. Anahtar kelimeler: Garb, ilim, Ziya Gokalp, modernlesme, Batililasma.

Bu makale bir kitap ve yazarına odaklanan bir mikro tarih çalışmasıdır, Ahmet Faik olarak bilinen fakat asıl adı Faik Sabri (Duran) tarafından yazılmış Mösyö Elektrik isimli kitap. yılının ikinci yarısında Il. Abdülhamid'in more

Bu makale bir kitap ve yazarına odaklanan bir mikro tarih çalışmasıdır, Ahmet Faik olarak bilinen fakat asıl adı Faik Sabri (Duran) tarafından yazılmış Mösyö Elektrik isimli kitap. yılının ikinci yarısında Il. Abdülhamid'in sansürcüleri kitabı incelemiş ve eserin daha çok kişiye ulaşmasını engellemiştir. Makale, hikayenin bu hikayesini anlatmanın yanı sıra Osmanlı edebiyatının Batı teknolojisiyle ilişkisini de tartışmaktadır. İlk örneklerden hareketle Osmanlı matbuatının Batı teknolojisiyle ilişkisi ele alındıktan sonra sansür süreci sonucunda ''Mösyö Elektrik''in nasıl bir yasaklı kitap haline geldiği anlatılmıştır. Çalışmada, mahlasla yayınlanmış hikayenin yazarının kim olduğu ilk kez tespit edilmiş ve yazarın kimliği ile diğer çalışmalarından bahsedilmiştir. Hikayenin Batı teknolojisine dair algısını ele alan sonuç kısmından önce ''Mösyö Elek­trik'' eleştirel bir gözle değerlendirilmiştir.

Bu çalışmanın amacı, Osmanlı modernleşme çabaları çerçevesinde, elektrik enerjisinin kullanımına bağlı olarak meydana gelen teknolojik gelişmeleri değerlendirmektir. Çalışma, elektrik ve elektriğe dayalı teknolojilerin, Osmanlılar more

Bu çalışmanın amacı, Osmanlı modernleşme çabaları çerçevesinde, elektrik enerjisinin kullanımına bağlı olarak meydana gelen teknolojik gelişmeleri değerlendirmektir. Çalışma, elektrik ve elektriğe dayalı teknolojilerin, Osmanlılar tarafından fark edilip değişik alanlarda ilk uygulamalarının öyküsünü anlatmaktadır. Osmanlıların elektrik enerjisinden haberdar olmalarından başlayarak, bu teknolojinin farklı alanlardaki ilk uygulamaları hakkında ayrıntılı bilgiler ortaya konmaktadır. Devamında elektriğin hem yönetimde hem de toplumsal hayatta yol açtığı değişimler çerçevesinde, modernleşme çabaları içerisindeki etkisi değerlendirilmektedir.
(The aim of this study is to examine the technological developments and consequent to the introduction of the electricity into the Ottoman Empire. The use of electricity in various areas from late 19th century onward brought about substantial changes in other areas of technology as well as in social and economic life.
As a result, it can be said that in effect electricity was one of the tools for the
Ottoman modernization. Examining the introduction of electricity into the Ottoman Empire gave also good indication of the Ottoman attitude towards the adoption of new technology.)

The primary sources are a basic elements giving original and scientific identity to historical research. Utilization of the primary sources depends on their classification and storing according to certain rules. The archives are the more

The primary sources are a basic elements giving original and scientific
identity to historical research. Utilization of the primary sources depends on
their classification and storing according to certain rules. The archives are the
places where this storing is done.
However, only storing is not enough, how the primary sources are presented to the researchers intended for education and training or the production of scientific knowledge are also important.
Starting point of this article is the fact that the presentation is the main
determinant from the audience using this sources to fields where the sources
are used, but in our country, because of ignoring this quality, the presentation is
not given importance as it deserves. Therefore, it is believed that if the ideal
presentation is found/applied or if a new communication system between the
sources and researchers is established, the historical materials can surmount
over the limitations in existing contact and the field. In other words, this
method is to provide a reliable ground for the sources in Ottoman-Turkish,
which can potentially be used in social sciences as sociology, psychology,
philosophy, communication science as media and journalism, sciences as
physics, chemistry, biology and medicine, are to analyzed by the scientists of
related fields.
By the ideal application on the one hand, in general, primary sources
which are very important for history are become interdisciplinary, by means of
which the sources can be presented more functional than present way of
presentation, on the other a new method for transmitting the historical sources
to the future generations will be produced through the periodicals.
In this context, the axis of this study designated as periodicals and in
Turkey, the institutions providing the service of procurement of periodicals are
analyzed and the aspects of their presentations are shared. After the
presentation of current situation in this institutions, how the shortcomings
criticized in the article are resolved on the example of seafoodplus.info by means
of an application.

ÖZET
Tarih araştırmalarına orijinal ve ilmî olma hüviyetini kazandıran temel
unsur belgelerdir. Belgelerden faydalanılması, belli kaidelere bağlı olarak
depolanıp tasnif edilmiş olmalarına bağlıdır. Bu depolamanın yapıldığı
mekânlar arşivlerdir.
Ancak sadece depolamak yeterli değildir, eğitim-öğretime yahut bilimsel
bilgi üretimine yönelik olarak, araştırmacıya nasıl sunuldukları da önemlidir.
Bu yazının çıkış noktası da söz konusu sunuşun, ilgili materyali
kullanacak kitleden, kullanılacak alanlara dek temel belirleyici olduğu, ancak
ülkemizde bu niteliğin yeterince önemsenmemesi nedeniyle sunuşa gereken
önem verilmediği düşüncesidir. Dolayısıyla ideal sunuş şekli
uygulanırsa/bulunursa, yahut kaynak ile araştırmacı arasında yeni bir iletişim
düzeni oluşturulursa, söz konusu tarihi materyalin, kullanımdaki mevcut kişi
ve alan sınırını aşabileceğine inanılmaktadır. Başka bir deyişle sosyoloji,
psikoloji, felsefe gibi sosyal, basın-yayın, gazetecilik gibi iletişim ve fizik,
kimya, biyoloji, tıp gibi fen bilimleri araştırmalarında potansiyel kullanıma
sahip Osmanlıca kaynakların, ilgili alan mensuplarınca analitik biçimde
incelenmesine olanak sağlanmış olacaktır.
İdeal uygulama sayesinde bir taraftan, genel olarak tarih alanı için son
derece önemli birincil kaynaklar, interdisipliner hale getirilerek mevcut sunuş
şekillerinden daha işlevsel bir yapıda sunulabilecek diğer taraftan, süreli yayınlar üzerinden tarihi kaynakların sonraki nesillere aktarılmasına dair yeni
bir yöntem üretilmiş olacaktır.
Bu doğrultuda çalışmanın ekseni süreli yayınlar olarak belirlenmiş ve
Türkiye’de süreli yayın temin hizmeti veren kurumlar incelenerek sunuş
şekillerine dair tespitler paylaşılmıştır. Ardından eleştirilen eksikliklerin
seafoodplus.info örneğinde nasıl giderildiği bir uygulama üzerinden ortaya
konmuştur.

ÖZET Tarih boyunca insanın her türlü hareketine kısıtlama getiren gece, insanoğlunun en büyük sıkıntılarından biri olmuştur. Tüm yaşantısını gün ışığına göre düzenlemek zorunda kalmıştır. Bu konuda kırılma yaratacak olan gelişme ise more

ÖZET
Tarih boyunca insanın her türlü hareketine kısıtlama getiren gece, insanoğlunun en büyük sıkıntılarından biri olmuştur. Tüm yaşantısını gün ışığına göre düzenlemek zorunda kalmıştır. Bu konuda kırılma yaratacak olan gelişme ise ateşin bulunuşudur. Ateşi kullanarak başladığı karanlıkla mücadelesini; mum, gibi nispeten zayıf aydınlatma araçlarıyla sürdüren insanoğlu, elektrikle birlikte gücünü doruk noktasına ulaştırabilmiştir. Aynı şekilde, insanoğlunun ilk çağlardan beri aradığı bir diğer şey: hükmedebileceği bir enerji kaynağıdır. Bu aşamada ilk başvurulan enerji kaynakları ise Güneş ve su olmuştur. Ancak bu çözümler de kendi içerisinde sorunlar barındırmaktadır: Güneşin her zaman parlamaması ve
kışın su saatlerindeki suların donması gibi. Bu sıkıntıları aşma adına devam eden arayışlar neticesinde mekanik saatler icat edilecektir. Zamanı ölçme amaçlı tüm bu çabaların da iki ayrı sonucu olmuştur: Birincisi, tabiatın ortaya çıkardığı pek çok sorunun çözümünü makinelerde gören bir zihniyet oluşmuştur. İkincisi ise insanoğlunun, en önemli enerji kaynakları, güneş ve su’dan bile yeri geldiğinde mahrum kalabileceğini görerek yaz-kış, gece-gündüz her koşulda, kontrolün kendisinde olduğu bir enerji kaynağı arayışına girmesinde aktif rol oynamıştır. Bu yazının amacı da hem birey hem de toplum yaşantısı açısından geri dönüşü olmayan etkiler bırakan elektrik enerjisinin keşif sürecini, bu süreçte önemli rol oynayan kişiler ve gelişmeler ekseninde ortaya koyarak birey yaşamından toplumsal yaşama etkilerini değerlendirmektir.

(Summary
Night has been restricting every action of people throughout history and it has been one of the greatest troubles of humankind. They have been forced to organize their whole life according to the sunlight. The breakthrough in that case is discovery of fire. Humankind started its war against the darkness with using fire and it maintained that war with using candle, which is a weak lighting tool, and eventually culminated its power with electricity. Likewise, another thing that mankind has been looking for since first ages is an energy source that they able to dominate. The first two applied things were sun and water. Even these solutions contain some problems in themselves: Sun does not shine all the time and the water in water clock freezes during winter. Eventually, mechanical clock is invented as a result of ongoing searches to overcome these problems.
Finally, all these works to measure time have had two results: Firstly, a kind of turn of mind which believes that machines could solve every single problem in the world has occurred. Secondly, these works made humankind to consider that they may sacrifice their two most important energy sources (sun and water) if they need to be and also they should find an energy source which they can fully control no matter what.
In conclusion, the aim of this article is to evaluate the effects from individual life to social life by revealing the discovery process of electrical energy, which has irreversible effects on both individual and social life, in the axis of people and developments that play an important role in this process.)

ÖZ Kâtip Çelebi, on yedinci yüzyıl Osmanlı bilim dünyasının maruf şahsiyetlerindendir. Genellikle eserleri ve söylemleri itibariyle olumlu olarak değerlendirilir. Bununla birlikte nispeten sınırlı sayıda çalışmada ise eleştirilir. Bu more

ÖZ
Kâtip Çelebi, on yedinci yüzyıl Osmanlı bilim dünyasının maruf şahsiyetlerindendir. Genellikle eserleri ve söylemleri itibariyle olumlu olarak değerlendirilir. Bununla birlikte nispeten sınırlı sayıda çalışmada ise eleştirilir. Bu çalışmanın temel amacı da literatürdeki söz konusu övgü ve yergileri ortaya koyup bunlar üzerinden bir değerlendirme gerçekleştir-mektir. Bir yandan literatürdeki Kâtip Çelebi algısı kritik edilirken diğer yandan da bu algıların ötesindeki Kâtip Çelebi’ye ulaşılmaya çalışılacaktır.
Makalede öncelikle Kâtip Çelebi’nin kısa bir yaşam öyküsü ve belli başlı bazı eserleri hakkında bilgiler verilecektir. Ardından kişiliği ve ilkeleri üzerinde durulacaktır. Çalışmaları hakkında olumlu ve olumsuz görüşler örneklerle sunulduktan sonra söz konusu görüşler ve bu görüşlere dayanak oluşturan unsurlar değerlendirilecektir.
Nihayetinde literatürü değerlendirmekle birlikte mümkün olduğunca tarihsel gerçekliğe uygun bir Kâtip Çelebi portresi önerilmeye çalışılacaktır.
ABSTRACT
Kâtip Çelebi is a well-known figure in the seventeenth century Ottoman scientific world. He generally is regarded as positive in terms of his works and discourses. However, in a relatively limited number of studies, Katip Çelebi is criticized. The main purpose of this study is to reveal these praises and critiques in the literature. In this article, on the one hand, the perception of Katip Çelebi in the literature is criticized, on the other, we will try to reach Kâtip Çelebi beyond these perceptions.
Firstly, Kâtip Çelebi’s short biography and some of his major works will be informed in this study. Then his personality and principles will be emphasized. After the positive and negative opinions about their works are presented with examples, aforementioned views and the underlying factors of them will be commented.
In the end, a portrait of Kâtip Çelebi corresponding to the historical reality will be suggested.

Tarihsel olaylar, ekonomik ve toplumsal pek çok etkenin yanı sıra belirli ölçüde kişisel saiklerle gerçekleşir. Biyografiler özellikle kişi eksenli siyasi yapılanmaların anlaşılması açısından son derece önemlidir. Olağanüstü sayılamayacak more

Tarihsel olaylar, ekonomik ve toplumsal pek çok etkenin yanı sıra belirli ölçüde kişisel saiklerle gerçekleşir. Biyografiler özellikle kişi eksenli siyasi yapılanmaların anlaşılması açısından son derece önemlidir. Olağanüstü sayılamayacak insanların biyografileri de eğer yeterli zenginlikte belgelerle desteklenmişse, geçmişin o biyografi yazılmazsa karanlıkta kalacak bir yönüne ışık tutabilir. Aynı şekilde sistemli bir biyografi, birincil kaynakların eleştirel biçimde kullanılabilmesi için bir anlamda şarttır.
Döneminin meşhur, bugünün meçhul isimlerinden biri olan Mehmet Sabri Toprak da bu minvalde Cumhuriyet’in inşa sürecinin tarihini yazarken yararlanılması gereken biyografik temellerden biridir. Telgrafçılıktan Ziraat Vekilliği’ne dek geniş bir yelpazede faaliyet göstermiştir. Osmanlı’dan Cumhuriyet’e meclis yapılanmaları içinde mebus olarak bulunması hasebiyle de döneminin parlamenter sistem tecrübesi en yüksek şahsiyetleri arasında yer alır. Kendisini tanımak ve yaptıklarını değerlendirmek şüphesiz ki hem geç Osmanlı hem de Cumhuriyet döneminde yaşananların anlaşılıp açıklanmasına katkı sağlayacaktır.

(Historical events derive from, in addition to the economic and social factors, some individual incentives. Biographies are especially important to understand man-oriented political structures. Biographies of ordinary people can illuminate the obscured aspect of the past, if the documentation is rich enough. In addition, a systematic biography is essential for the critical use of primary sources.
Mehmet Sabri Toprak, not today but in his period was a famous name, is one of the biographical foundations that should be used in writing the history of the early Republican Era. He was an active statesman in many fields from telegraph to the Minister of Agriculture. Since he served as a member of parliament in transitional period from the Ottoman Empire to the Republic, Toprak is well-experienced political figure of his time. Recognizing himself and analyzing his work will undoubtedly instrumental in understanding and explaining of what happened in the late Ottoman and Republican periods.)

Süreli yayın marifetiyle toplum üzerinde istendik davranış oluşturma çabası Osmanlı Devleti’nin son dönemlerine, başka bir deyişle Türk basınının ortaya çıkışına dayanmaktadır. Takvim-i Vekayi’den itibaren, Türkçe yayımlanan gazetelerin more

Süreli yayın marifetiyle toplum üzerinde istendik davranış oluşturma çabası Osmanlı Devleti’nin son dönemlerine, başka bir deyişle Türk basınının ortaya çıkışına dayanmaktadır. Takvim-i Vekayi’den itibaren, Türkçe yayımlanan gazetelerin önce aydınlar üzerinde doğrudan, sonra halk arasında dolaylı olarak siyasi, içtimai ve kültürel tesirler icra ettiği ve hatta bu tesirlerin zamanla bir zihniyet değişimine katkı sağladığı yadsınamaz. İşte bu yöntem, halkta istendik davranış oluşturma metodu olarak süreli yayınlardan yararlanma, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e uzanan süreçte de uygulamada kendine yer bulmuştur.  Bu çalışmada, harf inkılabı öncesi yayımlanmış yedi bilim dergisi ele alınmıştır: Türk Mühendisler Ocağı’nın Fen Mecmuası, Demiryolları Mecmuası, Mühendis Mektebi Mecmuası, Telsiz Mecmuası, Fen Âlemi, Maddiyat ve Tabiat Âlemi.
Sözü edilen süreli yayınların yayımlandıkları dönemde kendilerine nasıl bir rol biçtiklerine dair bilgiler, her periyodiğin ilk sayısında “Başlangıç”, “Başlarken”, “Muhterem Kârîlerimize” ve “İfade-i Meram” gibi başlıklar altında yazılan giriş yazılarından derlenmiştir.
Böylelikle erken Cumhuriyet döneminin harf inkılâbı öncesi yayımlanmış akademik, popüler veya mesleki bilim dergilerinin kendilerine biçtikleri roller ve bu roller üzerinden de ilgili dergilerin -dolayısıyla yayımcılarının- yaşadıkları döneme ve topluma bakışları, tespit edilmeye çalışılmıştır.

(The endeavor to the creation of terminal behaviors in society rooted in the late Ottoman history, in other words in the emergency of the Turkish journalism. It is unrejectable fact that since Takvim-i Vekayi, newspapers published in Turkish had a certain political, social and cultural effects, first directly on the Ottoman elite and then indirectly on the public and even these effects, in time, contributed to the transformation of the Ottoman mentality. This method, taking advantage from journals in the creation of terminal behaviors in society, found a place itself in the process from the late Ottoman Empire to the early Republican Turkey.
This article deals with seven popular science periodicals published before the alphabet revolution; namely Fen Mecmuası, Demiryolları Mecmuası, Mühendis Mektebi Mecmuası, Telsiz Mecmuası, Fen Âlemi, Maddiyat and Tabiat Âlemi.
Aforementioned periodicals are giving information on how they saw their role in the pages entitled introduction, foreword, to our honorable readers, and preface. Thus the roles they tried to play in the construction of a new society are determined. These roles also reveal that the view of the periodicals –and their publishers- to the period and society.)

Abstract: Ziya Gökalp, who lived within the decline of Ottoman Empire and tried to do something important for it, found the salvation in strengthening the society, He formalized the process of strengthening under the titles of more

Abstract: Ziya Gökalp, who lived within the decline of Ottoman Empire and tried to do something important for it, found the salvation in strengthening the society, He formalized the process of strengthening under the titles of “Turkification-Islamization-Modernization” which is also known as trinity of Gökalp.
Ziya Gökalp considering culture and civilization as two different concepts defines civilization as the combination of concepts that are carried out through methods and diffused from one society to another by imitation, whereas culture is the senses which cannot be carried out through methods and cannot be diffused among the nations. Among these descriptions, he places science and technology within the meaning of civilization which is considered to be an international concept, and he does not consider any problem in their acquisition.
Gökalp believed the fact that the existed socio-economic and political problems can only be solved on the basis of science. So, his view of the concept of science and his opinions on the sources, subject and development of science are the basic elements of this study.
Thus, in this article, borderless and ageless approach of Ziya Gökalp, who has prepared the ideological foundations of the republic, the concept of science is tried to be discussed.

Özet: İçine doğduğu dağılmakta olan Osmanlı İmparatorluğu için bir şeyler söylemeyi ve hayata geçirmeyi elzem gören Ziya Gökalp, kurtuluşu toplumun güçlendirilmesinde bulmuştur. Güçlendirme sürecini ise Gökalp Teslisi de denilen Türkleşmek-İslamlaşmak-Muasırlaşmak başlıkları altında formüle etmiştir.
Kültür ve medeniyeti iki ayrı kavram olarak gören Ziya Gökalp, medeniyet kavramını usulle yapılan ve taklit vasıtasıyla bir milletten diğer millete geçen mefhumlar, kültürü ise hem usulle yapılamayan, hem de taklitle başka milletlerden alınamayan duygular olarak tanımlamıştır. İlim ve teknolojiyi ise bu tanımlar arasında uluslararası gördüğü medeniyet içerisinde konumlandırmış ve ediniminde bir beis görmemiştir.
Gökalp, var olan sosyo¬-ekonomik ve siyasal sorunların ilmî bir temele oturtularak çözülebileceğine inanmıştır. Bu doğrultuda Ziya Gökalp’in ilim kavramına bakışı, ilmin kaynağı, konusu ve gelişimine dair görüşleri bu çalışmanın temel unsurlarını oluşturmaktadır.
Böylelikle, Cumhuriyet’in fikrî temellerini hazırlamış, hem milliyetçi bir ideolog hem de modern ilmin öncülerinden biri olan Ziya Gökalp’ın, ilim kavramına alanlar üstü ve çağını aşan yaklaşımı ortaya konmaya çalışılmıştır.

SUMMARY This article is the study of a micro history focusing on a book and its writer, namely Mösyö Elektrik written by Faik Sabri Duran, also known as Ahmet Faik. In the second half of the , censors of Abdülhamid II had examined more

SUMMARY
This article is the study of a micro history focusing on a book and its writer, namely Mösyö Elektrik written by Faik Sabri Duran, also known as Ahmet Faik. In the second half of the , censors of Abdülhamid II had examined this work, too. However, they did not let the book find more reader. This study apart from telling story of the story, it also discusses the relation between the Ottoman literature and the Western technology.

Afterdealing with the relations between the Ottoman press and the Western technology from the initial examples, it is narrated that how “Mösyö Elektrik” had become abanned book through the censorship process. This is the first study confirmed that who the writer was and it is also mentioned who he was and what his other works were. Before the conclusion which handles the perception of the story on the Western technology, “Mösyö Elektrik reviewed with a critical eye.

Keywords: Science, Technology, Ottoman-Turkish Literature, Modernization, Westernization, Technology Transfer, Faik Sabri, Electricity.

ABSTRACT The developed countries, also known as the West, reaching the rank, “developed”, they get through a long and grueling process. The developed countries brought forth the phenomenon of westernization-modernization, and passed it more

ABSTRACT
The developed countries, also known as the West, reaching the rank,
“developed”, they get through a long and grueling process. The developed countries
brought forth the phenomenon of westernization-modernization, and passed it on to
incessant use in societies who were “relatively “ less developed. In other words, the
portrait of the 19th and 20th centuries had been drawn since the 13th and 14th
centuries. Only looking at the 19th and 20th centuries is not enough to understand and
evaluate the picture. So the breaking points of the problem must be investigated. From
this point of view, in this article the process of emancipating people from the church,
clergy, feudalism and ancien régime by means of centering the reason and science will
be discussed on the basis of the Renaissance, the Enlightenment, the French Revolution and the Industrial Revolution.
Keywords: Westernization, Modernization, Renaissance, the Enlightenment,
the French Revolution, the Industrial Revolution

"The endeavors to the creation of demanded behaviors in society rooted in the late Ottoman history, in other words in the emergency of the Turkish journalism. It can not be rejected the fact that since “Takvim-i Vekayi”, newspapers more

"The endeavors to the creation of demanded behaviors in society rooted in the late Ottoman history, in other words in the emergency of the Turkish journalism. It can not be rejected the fact that since “Takvim-i Vekayi”, newspapers published in Turkish had a certain political, social and cultural effects first directly on the Ottoman elite and then indirectly on the public and even these effects, in time, contributed to the transformation of the Ottoman mentality.
This way, to benefit from journals in the method of the creation of demanded behaviors in society, found a place itself in the process from the Ottoman Empire to the Republican Turkey.
“Fen Âlemi” (The Science World), which can be assessed in this context, was the first popular scientific magazine in Turkey which centered the scientific news and subjects in the style understood by public. The magazine has 24 issues published between Therefore, the main components of this article are: First of all thoughts on the magazine and on the role of the magazine in the diffusion of science and scientific developments in public by reading the entire issues and making internal and external critiques; second, the documents found in the Archive of Prime Ministry which enlighten and give specific details of the publication story of the magazine and finally the biography of the publisher which can give an ample opportunity to get to know him.
Keywords: Science, Technology, Scientific Journalism, Westernization, Fen Alemi.
"

Abstract: The aim of this article is to present the process of the Ottoman discovery of technological developments in Europe. To reach this end, initially the communication canals enabling the Ottomans to contact with the West since more

Abstract: The aim of this article is to present the process of the Ottoman
discovery of technological developments in Europe. To reach this end, initially
the communication canals enabling the Ottomans to contact with the West since
its foundation are dealt with. Subsequently, modus operand of these canals, their
impacts and their adoption will be reviewed in detail on the basis of electricity
whose increasing influence still continues.
Even though, the Ottomans were not oblivious to incredible developments of
electricity, from enlightening to communication and transportation, their
understanding and perspective to electricity is determined, as the requirement of
the historical reality, by the aid of, in the first place, contemporary Ottoman
press, travelogues and travel accounts.
In the conclusion, the impressions on the process, their effect on the different
ways and their role in the shaping of the future is shared with the reader.
Key words: Ottoman, technology, electricity, westernization, modernization,
technology transfer."