LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
Sakın yaşayamadıklarınız için suçluluk ve pişmanlık enerjisine girmeyin. Bu enerjiler, emzirmede en istemediğimiz şey. Unutmayın her şeyin bir telafisi var. Yakın zamanda doğum anında istediklerini yapamayan bir anneye destek oldum. Onunla yapmak istediklerini "yeniden sahneleme" yoluyla bir bir yaptık. Doğum anını yeniden yaşantıladık. Her şey istediği gibi oldu. Bebeğin kordonunu eşi kesti. Bebeği doğar doğmaz kucağına verdik. Bebeği memeye emekledi ve ilk emzirme aşkla, güvenle gerçekleşti. Geçmişte istediklerini yaşayamadığı için “Başaramadım kızım” diye ağlayan anne gitti, yerine “Birlikte başardık kızım” diye eşine ve kızına sarılan bir anne geldi.
Pişmanlık ve suçluluk duygusuna asla kapılmayın. Bu duygular geldiğinde varlıklarını kabul edin, fark edin ve dönüştürmeye gayret edin. Bu duygular, emzirmede size ve bebeğinize hizmet etmeyen duygular. Doğum anını, yeniden yaşayarak/sahneleyerek, telafisini yapabilirsiniz. Buna doğumda bağlanmanın telafisi deniliyor. Eşinizle birlikte deneyimleyebilirsiniz.
Literatür bilgisi: Doğum şekli ne olursa olsun, DSÖ ve UNICEF doğumdan sonraki ilk bir saat içinde emzirmeyi teşvik etmektedir (1,2,3,4).
Önce, hafıza boşluklarını doldurun
Sezaryende özellikle annelerde hafıza boşlukları yaşanır. Bebeğiyle ilk buluşma anına yönelik (gözlerini açtı mı, ağladı mı, ilk ne yaptı gibi) yaşantıları olmadığı için bu anıları eksik kalır. Eşinizin ameliyathaneye alınmasını isteyerek, ilk buluşma anlarına ait eşinizin ağzından dökülen kelimelerle hafıza boşluklarınızı varsa, doldurabilirsiniz. Eğer, buna izin verilmezse ya da eşiniz bunu istemezse, sağlık personelinden hafıza boşluklarını tamamlamasını isteyebilirsiniz. Doktorunuza ya da orada bulunan hemşireye, “Bebeğim doğduğunda ilk ne yaptı, nasıl çıktı, nasıl görünüyordu” şeklinde sorular yöneltmeyi deneyin. Eğer bir doğum fotoğrafçınız varsa, aynı soruları ona da yöneltebilir hatta bebeğinizin ilk fotoğrafları üzerine sohbet ederek, doğumunun ruhsal olarak tamamlanmasında, önemli bir yer tutan “Hafıza boşluklarını” doldurabilirsiniz. Pek çok destek olduğum annede, emzirme sorunlarını bu yöntemle şifalandırabildik.
Özellikle ten temasını önemseyin. Doğar doğmaz olmak zorunda değil. Odanıza geldiğinizde de yapabilirsiniz. Bebeğinizle olan bu ilk ten teması, sizin için doğumun duygusal olarak tamamlandığı anlamı da taşır (5,6,7).
Annelerin doğumdan kısa bir süre sonra bebeğinin hayatta ve canlı olduğuna emin olma ihtiyacı vardır. Bebeğini çıplak görmesi bu ihtiyacı giderecektir. Böylece kendi gözleri ile bebeğinin tüm organlarını, cinsiyetini kontrol edebilir (5,6,7).
Süt inmesi için neler yapabilirsiniz?
Bu konuda kendi dirençlerinizin farkında olmalı, “Sütün inişi geç olur” gibi genel geçer inanışlar yerine, her anne-bebek çiftinin “özel” olduğunu ve emzirmeyle ilgili girişimlerinize mümkün olan en kısa sürede başlamanız gerektiğini hatırlamalısınız.
Sezaryende sütün inmesi normal doğuma kıyasla, bazı kadınlarda daha geç olabilir. İlk günler damla damla geleceğini aklımızdan çıkarmıyoruz. Bebeğinizi en erken zamanda ve sık sık memenize koyun ve emzirme denemeleri yapmasına izin verin.
Eğer bebeğiniz herhangi bir sebepten dolayı ememiyorsa, doğumdan sonraki ilk 6 saat içinde süt sağmaya başlamalısınız. İlk birkaç sağımda süt sağma yöntemi olarak elle sağmayı, pompa ile sağmaya tercih edin. Elle sağılan süt, bir çay kaşığına sağılarak, bebeğe bu kaşıktan verilmelidir. Böylelikle az miktarda olan kolostrumun pompa kitinde kalarak, ziyan olması önlenmiş olur. Ayrıca elle sağarken meme başına yapılan tensel uyarı, sütünüzün inişini de kolaylaştıracaktır. Daha sonra bebek memeye verilebilir ya da bebeğin ememediği/yoğun bakıma sevk edildiği durumlarda pompa ile sağıma devam edilir.
Odaya geldikten sonraki herhangi bir zamanda, çıplak üst bedeninize bebeğinizi altında sadece alt bezini bırakarak, dikişinize gelmeyecek şekilde bebeğinizi memeye yerleştirebilirsiniz.
Anneye mesaj: Kendi dirençlerinizin farkında olun. “Sütümün inişi geç olur” diye kendinizi koşullandırmayın. Bu gibi genel geçer inanışlar yerine, her anne-bebek çiftinin “özel” olduğunu ve emzirmeyle ilgili girişimlerinize mümkün olan en kısa sürede başlamanız gerektiğini hatırlayın. Doğru enerjide, aşkla besleme enerjisinde kalıp, kalmadığınızın farkında olun. Bebeğinizi denemeler yapması için sıkça memenize yerleştirin. Beşiğinde deneme yapamaz.
Doğumdan sonra bebeğinizle yalnız kalmayı talep edin
Ebeveynler gözlemlenmediğini hissettiğinde, bebeklerine karşı daha iyi sezgisel yanıt verirler. Bu nedenle birlikte ve yalnız geçirecekleri zamana izin verilmesi bağlanmayı güçlendirir. Böylesi bir ortamda aşırı kanama ve plasenta atılma anomalileri de nadir görülür. Etraftaki kalabalığı mümkün olduğunca sadeleştirin.
Kaynak Listesi
1. UNICEF (United Nations International Children's Emergency Fund).
seafoodplus.info
Erişim tarihi:
2. WHO (Word Health Organisation). Dünya Sağlık Örgütü.
seafoodplus.info
Erişim tarihi:
3. World Health Organization Evidence for the Ten Steps to Succesful Breastfeeding (). seafoodplus.info
Erişim tarihi:
4. World Health Organization Recommendation on Postnatal Care of the Mother and Newborn ().
seafoodplus.info
Erişim tarihi:
seafoodplus.info, K.G. Maternal and fetal stress are associated with impaired lactogenesis in humans. J Nutr., ;(11)S-5S.
seafoodplus.info, C. Bağlanma Doğum Öncesi ve Sonrası Dönemde Bağlanmanın Güçlendirilmesi (Çev. N. Üzel., S. Özbalcı., U. Beyazova). Ankara: Modern Tıp Kitapevi, p,
seafoodplus.info, G. Emzirmeyi kolaylaştırıcı uygulamalar. Türkiye Klinikleri Perinatoloji Hemşireliğine Güncel Bakış Özel Sayısı, ;4(2)
#Emzirme#Sezaryen#Doğum Sonrası
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
Anne sütü, hem bebeğin gelişimi hem de anne ve bebek arasındaki ilişkinin temel yapı taşı. Bu nedenle pek çok anne, daha hamile iken bebeğini doğru emziremeyeceğinden ya da bebeğinin anne sütünü reddeceğinden dolayı büyük korkular yaşar.
Doğru emzirne nedir?
Doğru emzirme tekniğinde dört temel nokta vardır. Bebeğin başı ve vücudu aynı doğrultuda, düz bir hat üzerinde olmalı, bunun için isterseniz yastık kullanabilir ve bebeğin vücudunu destekleyebilirsiniz. Ancak bebeğin başı, omuzları ve popo kısmının da desteklenmesi gerekir. Bebeğin burnu meme başı hizasında olacak şekilde yüzü memeye bakmalı ve anne bebeği kendi vücuduna yakın tutmalı. Bu sayede anne ve bebek arasındaki ilk yakın temas ve ilişki başlar.
Bebek için en uygun pozisyon hangisidir?
Bebeğin tutuşu önemlidir. Ancak emzirirken bebeğin pozisyonundan çok annenin rahat bir pozisyonda olması daha önceliklidir. İlk zamanlar emzirme periyodu uzun sürer, ancak alışma sürecinin ardından emzirme periyodu daha kısalır. Emzirirken anne oturur pozisyonda olmalı. Sırtı dik ve bel boşluğu ile sırtı desteklenmelidir. Emzirirken boşta kalan kolunun altı ve diğer boşta kalan bölgelere yastık ilavesi yapılabilir.
Emzirirken hijyen de unutulmamalı. Emzirmeye başlamadan önce mutlaka eller yıkanmalı, tırnaklar kısa olmalıdır. Günlük duş alınması annenin de rahatlaması açısından önemlidir. Memeyi ayrıca temizlemeye gerek yoktur.
Ne sıklıkta ve sürede emzirmeliyim?
Yenidoğan dönemindeki bebek, her istediğinde ve en geç 3 saat aralıklarla 20 – 25 dakika boyunca emzirilmelidir. Bebekler kilo aldıkça, çene kasları geliştikçe ve dolayısıyla süt miktarı bollaştıkça bu süre kısalır.
Süt rengi neden değişir?
Annenin doğumdan sonraki ilk gün boyunca ürettiği süt, kolostrumdur, kıvamı koyu rengi sarı gibidir. 4'üncü günden sonra gelen süt, olgun süttür. Sütün miktarı da artar, göğüsler dolu, sert ve ağır hissedilir. Bu süreç ‘’sütün gelmesi’ olarak bilinir. Son süt, ön sütten daha beyaz görünür çünkü; daha fazla yağ içerir. Bu yağ anne sütünden alınan enerjinin büyük bölümünü karşılar. Bu nedenle bebeğin son sütü alması sağlanır. Ön süt çok miktarda üretilir ve yüksek miktarda protein, laktoz ve diğer besinleri içerir. Bebek ön sütten alması gerektiği miktarda aldığında ihtiyacı olan bütün sıvıyı bundan karşılar.
Bebeğime su veya meyve suyu vermeli miyim?
Anne sütünün içerisinde bebeğin ihtiyacı olan su ve mineraller bulunur. Bu nedenle bebeklerin ilk 6 aya kadar sıcak havalarda bile sıvı içeceklere gereksinimleri yoktur. Bu tür içecekler verildiğinde bebek, anne sütünü daha az almak isteyebilir.
Sütümü nasıl sağarım?
İlk günlerde pompaya sağacak kadar süt olmaz. İlk gün gerekli ise el ile sağım önerilir. günden sonra göğüslerin durumuna göre süt sağma pompası ile boşaltılır. Özellikle çalışan annelerin gün içinde 2 kere süt sağması önemlidir.
Bebeğin memeyi reddetmesinin nedenleri nelerdir?
Hastalık, ağrı: Bebekte oluşan enfeksiyon, burun tıkanıklığı gibi nedenlerle emme isteğinin azalması veya pamukçuk, diş çıkarma nedeniyle ağızda sızı hissetmesi.
Emzirme tekniğinde sorunlar: Annenin yanlış pozisyonda bebeğini emzirmeye çalışması, tıkalı meme ya da annedeki sütün az olması. Emzirme saatlerini kısıtlama ya da bebekte emmeyi öğrenmedeki zorluk.
Bebeği üzen değişiklikler (özellikle aylar arasında): Bebeğin anneden ayrılması, yeni bakıcı yada sık sık bakıcı değiştirme, aile düzeninde değişiklik, annenin hastalığı ya da mastit(göğüs iltihabı), annenin adet görüyor olması, annenin kokusunda değişiklik
Bebeğimin yeterli süt alamamasının nedenleri nelerdir?
Yeterli süt alamamanın nedenleri birden fazla olabilir.
Emzirme ile ilgili faktörler:
- Geç başlama
- Sık emzirmeme
- Gece emzirmeme
- Kısa emzirme
- Memeye kötü yerleştirme
- Biberona alıştırma
- Ek besinler verme
Annenin psikolojik durumu:
- Özgüven eksikliği
- Kaygı, stres
- Emzirmeden hoşlanmama
- Bebeği kabullenememe
- Yorgunluk
Annenin fiziksel durumu:
- Hamilelik
- Gebelik önleyici ilaçlar
- Beslenme bozukluğu
- Alkol, sigara
- Meme gelişiminde bozukluk (nadir olarak)
Bebeğin durumu (sık karşılaşılmayan durumlar olarak):
- Nadir hastalıklı bebekler
- Anomalili bebek
Bebeğimin yeterli süt alamamasının belirtileri nelerdir?
- Yetersiz kilo alımı
- Bebeğin çok az idrar yapması
- Emzirmeden sonra bebek tatmin olmuyorsa,
- Bebek sık sık ağlıyorsa,
- Çok sık ve uzun süre meme emiyorsa
- Bebek memeyi reddediyorsa
- Bebek sert, katı ya da yeşil dışkı yapıyorsa