antagonist kaslar agonist kaslara zıt şekilde çalışırlar. sinerjist kaslar ise agonist kaslara yardım eden kaslardır.
Antagonist Kas sınıflandırılması, belirli bir hareket'te bir kasın diğerinin zıt yönünde hareket etmesi şeklinde tanımlanır. Bu tip kaslara örnek olarak dirsek ve omuz eklemleri arasında bulunan biceps ve triceps çifti örnek olarak gösterilebilir (biceps dirseği kastığında omuz ve triceps eklemleri uzatır).
Miyozin başının kas kasılması için temel olan bir özelliği ATPaz enzimi olarak fonksiyon görmesidir. Miyozinin bu özelliği, ATP'nin yüksek enerjili fosfat bağlarından elde edilen enerjiyi kasılma işlemini enerjilendirmek için kullanılmasını sağlar.
Motor birim, aksonlar tarafından donatılan motor nöron ve çizgili kas liflerinden oluşur. Motor birim grupları, tek bir kasın kasılmasını gerçekleştirmek için birlikte çalışır. Bir kastaki tüm motor birimler motor havuzunda bulunur. Bir motor birimdeki tüm kas lifleri aynı fiber türüne aittir.
Motor ünit, bir motor nöron, aksonu, aksonun terminal uçları ve onların innerve ettiği kas liflerinden oluşan fonksiyonel bir birimdir. Bu terminallerin sayısı motor nöronun innerve ettiği kas lifi sayısını veya “innervasyon oranını” belirler.
Kası devam ettiği müddetçe, motor ünitenin çakma frekansı sıklığına bağlı olarak her bir kas lifi üzerinde yeni aksiyon potansiyelleri oluşur ve iletilmeye devam eder. İstemli kası sırasında kaydedilmek istenen aktivite işte bu aksiyon potansiyellerinin toplamı yani motor ünite potansiyelidir.
Bu kas fibrillerinin karakteristik özelliklerini şu şekilde ifade edebilirizKaslar, fibril tiplerine göre 3'e ayrılmaktadır:
Tonik kaslar kısaca postürümüzden sorumlu kaslardır. Bu kaslar sağlıklı olduğu vakit bizlerde ideal bir postüre sahibiz demektir. Ancak bu kaslar strese maruz kalırsa fazik kaslarımıza göre daha baskın bir şekilde kısalmaya ve tonusunun artmasına müsaittir.
tonik kasılmalar ne demek? İskelet kaslarının istem dışı az veya çok uzun süreli kontraksiyonları, tetanik konvulsiyon, tetanizm.
İskeletimizi tamamıyla çevreleyen kaslarımızın her biri, vücudumuzda durumdan duruma değişebilen farklı rollere sahiptir. Bu makalemizde söz konusu roller nelerdir, kaslar nasıl çalışır, bunu irdeleyeceğiz.
Vücut iskeleti tek başına hareket üretebilme kabiliyetine sahip değildir. Hareketin gerçekleşebilmesi için gerekli kuvveti kaslarımız üretir. Dolayısıyla kaslarımız sayesinde her türlü hareketi gerçekleştirebilmekteyiz. İskelet kaslarımız çalışırken birbirinden bağımsız hareket etmezler. Çeşitli hareketlerin uygulanışı esnasında, farklı kas grupları baskın ya da yardımcı olarak görev alırlar.
Bir hareketin yapılışı esnasında sorumlu olan ana kasa agonist kas adı verilir. Agonist kaslara zıt yönde çalışan kaslar ise antagonist kaslardır. Örneğin biceps curl hareketi sırasında biceps kasımız agonist kas durumundadır. Triceps kasımız ise antagonist rol üstlenir.
Bir başka örnek verecek olursak, barbell triceps extension hareketinde agonist kas görevini üstlenen kasımız tripceps iken; antagonist rolü biceps kasımız üstlenmektedir.
Crunch egzersizi yaparken, abdominallerimiz agonist olarak kasılırken; erector spinae kası antagonist olarak kasılmaktadır.
Aşağıda agonist kaslar ve antagonistleri tablo halinde verilmiştir. Tablodaki durumun tersi de geçerlidir. Örneğin tabloda quadriceps agonist, hamstrings antagonist olarak verilmiştir. Bazı hareketlerde tam tersi olarak hamstring kasları agonist görev üstlenirken, quadricepsler antagonist durumunda çalışmaktadır.
Agonist ve antagonist kaslar birbirleri ile uyum içinde çalışarak hareketin akıcı ve etkili bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlar. Eğer bu kaslar arasında bir uyumsuzluk, dengesizlik olursa sakatlık riski artar. Bu nedenle antrenman programlarında bu tür uyumsuzluklar yaratabilecek programlardan uzak durulmalıdır.
Hareketin uygulanışı esnasında ana kas grubuna, yani agonistlere yardım eden, destekleyici kaslardır. Barbell curl hareketinde agonist kas biceps iken, sinerjistleri ise brachialis ve brachioradalis kaslarıdır. Agonist ve sinerjist kaslar uyum içerisinde çalışarak hareketin gerçekleştirilmesini sağlar.
Hareketin uygulanışı esnasında izometrik olarak kasılan dengeleyici kaslar, sakatlıkları önlemek için kemikleri ve eklemleri sabitleme görevini üstlenirler.
Barbell curl hareketinde deltoid kası dengeleyici kas rolündedir. Çünkü hareket esnasında kol kemiğini omuza sabitleyerek sakatlanmayı önler. Mekik hareketi (sit ups) sırasında dengeleyici olarak görev yapan kas ise, bel omurlarını korumak için kasılan iliopsas kasıdır.