Akne (sivilce), kıl kökleri ve yağ bezlerinde meydana gelebilen bir sağlık problemidir. Yağ bezleri, cildi nemli tutmak amacıyla sebum adı verilen yağ salgılamaktadır. Bu bezlerin tıkanması sonucunda iltihaplı sivilce ve kistler oluşabilmektedir.
Akne çok yaygın görülmektedir. Her ırktan ve yaştan insanda sivilce vardır. 40'lı ve 50'li yaşlarındaki insanlar bile sivilceye sahip olabilir. Bununla birlikte, sivilce en çok ergenlik çağında görülür. Ergenlik döneminde, hem erkek hem de kızlarda erkek cinsiyet hormonlarının (androjenler) seviyeleri artmakta ve bunun sonucunda yağ bezleri daha fazla yağ üretmektedir.
Normalde üretilen sebum kıl köklerinden ve gözeneklerden cilde geçer. Ancak fazla sebum gözenekleri tıkayarak sebum geçişini bloke edebilir. Foliküller tıkandığında, ciltte bulunan bakteriler foliküllerin içinde büyümeye başlar. Bunun sonucunda iltihap ve sivilce büyümesi gelişir. En yaygın sivilce türleri şunlardır:
Ergenlik döneminde yükselen hormon seviyeleri sivilceye neden olabilir. Akne oluşumuna yatkınlık genellikle kalıtsaldır. Sivilce oluşumunun diğer nedenleri arasında şunlar sayılabilir:
Sivilceleri sıkmak veya cildi çok sert biçimde ovalamak sivilceleri daha da kötüleştirebilir ve sivilce izine sebep olabilir. Cilt ayrıca kasklardan, sırt çantalarından veya dar kıyafetlerden kaynaklanan sürtünme veya basınç sonucunda, kirlilik ve nem sebebiyle de tahriş olabilir. Sırt çantaları ve kıyafetler sırt sivilceleri oluşturabilir.
Akne, apsesi olmayan sivilceler veya patlayarak daha büyük apselere neden olan irin dolu kistler şeklinde görünebilir. Vücudun herhangi bir yerinde akne oluşabilir. Bununla birlikte, akne en çok, aşağıda bahsedilen yüksek miktarda yağ bezlerinin bulunduğu bölgelerde görülür:
Akne, diğer cilt rahatsızlıklarının belirtileri ile benzerlik gösterebilir. Tanı için mutlaka doktorunuzla görüşmeniz gerekmektedir.
Doktorunuz genellikle cildinizi inceleyerek sivilceyi teşhis edebilir.
Doktorunuz, hangi tedavinin sizin için en iyi olduğunu belirlerken yaşınızı, genel sağlık durumunuzu, sivilcenin tipini, seviyesini ve diğer faktörleri dikkate alacaktır.
Akne tedavisi, sivilce izlerini en aza indirmeye ve görünümü iyileştirmeye odaklanır. Akne tedavisi, cildinize uyguladığınız veya hap şeklinde aldığınız sivilce ilaçlarını içerebilir. Bu sivilce ilaçlarından bazılarının doktorunuz tarafından reçete edilmesi gerekir. Bazı durumlardaki sivilcelere her iki türün kombinasyonu önerilebilir.
Cilde direk uygulanan sivilce ilaçları genellikle sivilceyi tedavi etmek amacıyla reçete edilir. Bunlar sivilce izi için krem, jel, losyon veya çözelti formunda olabilir. Örnekler şunları içerir:
Tedavi | Etki |
Benzoil Peroksit | Bakterileri öldürür |
Antibiyotikler | Bakterilerin büyümesini durdurmaya veya yavaşlatmaya yardımcı olarak iltihabı azaltır. Eritromisin ve klindamisin yaygın olarak kullanılmaktadır. |
Retinoidler | Yeni akne lezyonlarının gelişimini durdurur ve hücre yenilenmesini teşvik ederek sivilceleri tedavi eder. Bu tip ilaçların arasında tretinoin, adapalen ve tazaroten bulunmaktadır. |
Topikal tazoroten, azelaik asit, salisilik asit ve dapson da yaygın olarak kullanılmaktadır.
Ağızdan aldığınız sivilce ilaçları veya oral antibiyotikler genellikle orta - şiddetli geçmeyen sivilceleri tedavi etmek için reçete edilir ve aşağıdakileri içerebilir:
Spironolakton veya doğum kontrolü hapları, kadınlar tarafından hormon seviyelerini etkileyerek akne oluşumunu azaltmak için kullanılabilir.
Orta ila şiddetli akneyi kontrol etmek için fotodinamik tedavi adında bir lazer prosedürüdü de kullanılmaktadır.
İzotretinoin, şiddetli, kistik veya iltihaplı akne için ağızdan alınan reçeteli bir ilaçtır. Diğer yöntemlerin yaygın yara izini önleyemediği durumlarda kullanılır. İzotretinoin, cilt yağı yapan yağ bezlerinin boyutunu azaltır. Bu etkiler sivilce gelişimini azaltır. İzotretinoin, kullanan insanların çoğunda sivilceyi temizleyebilir. Bununla birlikte, ilacın önemli yan etkileri olabilir. Hamile olan veya hamile kalmak isteyen kadınlar, izotretinoin almamalıdır. İlaç bebekte doğum kusurlarına neden olabilmektedir. İzotretinoin kullanımı ayrıca düşük veya erken doğuma neden olabilir.
Doktorunuz sivilce izlerini en aza indirmek için gerekli tedavileri önerecektir.
Akne genellikle kronik bir durum olsa da, sadece ergenlik döneminde sürse de ömür boyu geçmeyen sivilce izleri bırakabilir. Sivilce izleri genellikle krater benzeri izlere benzer. Uygun tedavi, sivilce izini azaltmaya yardımcı olsa da aşağıda bahsedilen bazı dermatoloji prosedürleri sivilce izini daha da azaltmaya yardımcı olabilir:
Akne, ömür boyu sürecek fiziksel izler bırakabilir ve kişide özgüven problemlerine neden olabilir.
Akne, ergenlik döneminde meydana gelen normal hormonal değişikliklerden kaynaklanmaktadır. Bu sebeple sivilce oluşumunun tamamen önlenmesi çok zor, hatta imkansızdır.
Ancak sivilceye neden olabilecek maddelerden kaçınmak akne oluşumunu engellemeye yardımcı olabilir. Belirli ilaçlar (kortikosteroidler, lityum ve barbitüratlar gibi), yağlı ürünler veya belirli kozmetiklerin kullanımı akne riskini arttırmaktadır. Ayrıca saçın günlük yıkanması, saç derisindeki yağın cildinize bulaşmasını önleyerek akne oluşumunu engellemeye yardımcı olabilir. Aknenin erken tedavisi, daha kötüye gitmesini ve iz oluşumunu engelleyebilir.
Akne yaygın görülen bir durumdur. Evde bakım ile geçmeyen, şiddetli veya yara izi bırakan sivilceleriniz varsa, doktorunuza danışın.
Yüzünüzdeki sivilceler sadece tıkanmış gözeneklerden, hormonlardan ve bakterilerden kaynaklı çıkmıyor. Sivilcelerin çıktığı bölge genel sağlığınız hakkında çok şey söylüyor.
1. Alın ve burnunuzdaki sivilce (T Bölgesi)
T bölgesinde tekrarlayan sivilceler temel olarak aşırı sebum, yağ üretimi veya stres nedeniyle oluşur. Stres ve yağ üretimi ilişkili olmamakla birlikte, stres sivilcenizi kesinlikle kötüleştirebilir.
tıp öğrencisinin katılımıyla yapılan bir araştırmada, katılımcıların yaklaşık % 67'sinde stres ile tetiklenen akne olduğu tespit edildi. Ayrıca alnınızdaki sivilceler, kötü beslenme ve saç ürünlerinde yer alan gözenek tıkayıcı bileşenlerden kaynaklı da olabilir.
2. Saç çizgisinde sivilce
Bazı saç bakım ürünleri, yağlı ve su bazlı kimyasallar içerir. Saç derinize bakım ürününü uyguladığınızda, alnınızı, özellikle de saç çizginize yakın kısmı tahriş eder. Eğer saç çizginizin yakınında tekrarlayan sivilceleriniz varsa, sebebi kullandığınız saç bakım ürünleridir.
3. Kaş çevresinde sivilce
Kaşlarınızda akne varsa, tahriş olmuş bir saç folikülünden (kaş veya yüz makyajından veya saç bakım ürünlerinden) kaynaklanır. Kaş şekillendirme ürünleri kullanıyorsanız, gözenekleri tıkayan içerikli olmadıklarından ve aplikatörü sık sık temizlediğinizden emin olun. Tıraş, iple kaş alımı ve kaşların yol açtığı batık kıllar da sivilceye neden olabilir.
4. Yanaklarda sivilce
Kirli yastık kılıflarından makyaj fırçalarına, cep telefonlarından strese kadar, yanaklarınızda tekrarlayan sivilcelerin birçok nedeni vardır. Konuşurken, telefonu kulaklarımıza tutuyoruz ve ekran yanaklarımıza dokunuyor. Bir araştırma, cep telefonu ekran yüzeylerinin çoğunun mikrop ve bakteri barındırdığını ortaya koydu.
5. Çene ve çene hattında sivilce
Hormonlarınız çoğunlukla çene ve çene hattında akneye neden olur. Bir araştırma, hormonal aknenin esas olarak yüzün alt kısmında, yani çene ve çene hattınız yoğunlaştığını söylüyor. Başka bir deyişle, yüzünüzün bu kısmındaki sivilce, hormon üretimini düzenleyen endokrin sisteminizle ilgilidir. Genellikle, vücudunuzda aşırı androjen olduğunda yağ bezleriniz aşırı aktif hale gelir.
Ayrıca, adet döngüsü boyunca ve yalnızca progestin içeren doğum kontrol ilacı kullanıyorsanız hormon üretimi artar. Hormonlarınız beslenmenizden de etkilenir. Çok sayıda süt ürünü içeren yüksek karbonhidratlı bir beslenme düzenine sahipseniz, hormon seviyeleriniz artacaktır.
6. Kulaklarda sivilce
Bakteri birikmesi (temiz olmayan kulaklıklar kullanmak veya parmaklarınızı kulağınıza sık sık sokmak nedeniyle), stres, hormonal dengesizlik, gözenek tıkayan saç bakım ve kozmetik ürünleri gibi etkenler kulaklarda da sivilceye neden olabilir.
Akne oluşumunu önlemek için ipuçları
MAHMURE ÖZEL
İyi bir cilt bakım ürünü ve doğru alışkanlıklarla siz de çene sivilcelerini önleyebilirsiniz.
Çene sivilceleri hormonlardan kaynaklanabileceği için tükettiğiniz besinler gibi sizi hormonal olarak etkileyebilecek faktörleri ele alarak başlayın. Diyetinizde özellikle süt ürünleri bakımından bir değişiklik yapmanız cildinizde önemli bir fark yaratabilir. Çünkü sütün, onu tüketen insanlarda testosteron üretimini uyardığı ve testosterondaki ani artışların sivilce problemini kötüleştirebileceği biliniyor. Süt ayrıca doğal olarak bir kişinin hormonal dengesi üzerinde etki gösterebilen östrojen gibi hormonlar da içerir.
Eksfoliasyon, gözenekleri temiz tutmak ve gözenekleri tıkayan, cildinizdeki yağ ile karışan ve sivilcelere neden olan ölü deri hücreleri, kir ve kalıntılardan arındırmak için anahtar kelime. Bunun için ovma gibi sert bir eksfoliyan yerine nazik ama etkili cilt bakım ürünlerini deneyin. Bu noktada size önerimiz Dove Gentle Exfoliating Bar (Yumuşak Peeling). Ölü deriyi nazikçe soyar ve yumuşak, pürüzsüz ve sağlıklı görünen bir cilt ortaya çıkarır.
Konu sivilcelerle mücadele olduğunda, her zaman daha az daha iyi olur. Güçlü sivilce bileşenlerinin aşırı kullanılması, cildin koruyucu bariyerine zarar verebilir. Bariyer tehlikeye girdiğinde ise bakteriler cilde girebilir ve enfeksiyonlara neden olabilir. Bu nedenle çene sivilcelerini ortadan kaldırmak için cilt bakım rutininizi basit ve nazil tutun. Cildinize gerçekten ihtiyacınız olanı uygulayın: Nazik bir yüz yıkama, hafif bir nemlendirici ve peeling.
Sivilceleriniz hormonal mi, emin olmak için doktorunuza danışın. Sivilceleriniz topikal tedavilere yanıt vermiyorsa doktorunuz size farklı oral ilaç seçenekleri önerebilir.
Sivilce sorununu önlemek için ayrıca maske makyajı nasıl yapılır, yazımız da size yardımcı olabilir.
Son olarak tavuk derisi hastalığı ve elde egzama yazılarımızı da incelemek isteyebilirsiniz.
Günümüzde en sık görülen cilt hastalıkları arasında yer alan, hemen her insanın hayatının bir döneminde şikayetçi olduğu yüzümüzün davetsiz misafiri sivilceler, çoğu zaman ‘nasılsa geçer' düşüncesiyle ihmal ediliyor ve kolayca tedavi edilebilecekken yüzde kalıcı iz bırakmaya kadar ilerleyebiliyor.
Bilime göre yüzde çıkan sivilcelerin yerleri, bazı hastalıklara da işaret edebiliyor. İşte yüz haritasında sivilcelerin yerlerine göre anlamları ve tedavi yöntemleri…
Akne, kıl köklerinin ve yağ bezlerinin (deri altındaki yağ üreten bezlerin) tıkanmasıyla sonuçlanan ve sivilcelere neden olan yaygın bir cilt durumudur. Eğer vücut çok miktarda sebum üretiyorsa (cildi nemli tutan yağ), ölü deri hücreleri gözeneklerin içine sıkışabilir ve beyaz ya da siyah noktalara neden olabilir. Ciltte yaşayan bakteriler de gözenek içinde sıkışıp kalır, iltihaplı sivilcelerin çıkmasına neden olur. Akne her yaştan insanı etkilemekle birlikte, gençler arasında en yaygın olanıdır.
Sivilce, ergenlik dönemindeki gençlerin yüzde 85’inde görülmekle birlikte 30’lu 40’lı ve daha ileri yaşlarda da görülebilen bir deri hastalığıdır. Tipik bir sivilce, kırmızı renkte ucu sarı iltihaplı veya iltihapsız küçük kabarcıklar, açık komedon denen siyah noktalar ve kapalı komedon denen beyaz küçük kabartılar ve bazen daha iri kist benzeri yapılar şeklindedir. Akne hormonlar, ilaçlar ve karbonhidrat açısından zengin gıdalar tarafından tetiklenebilir veya ağırlaşabilir.
Kafa derisindeki akne veya kafa derisi foliküliti, en yaygın olan akne türlerinin başında gelir. Bazen bu sivilceler de ağrır ve kabuklanır. Sivilce, gözenekler veya kıl folikülleri tıkandığında ortaya çıkar. Bu, ölü cilt hücreleri, cildi nemlendiren (sebum) doğal olarak oluşan yağ ve bakterilerin gözeneklere girmesi durumunda ortaya çıkabilir. Hücreler gözenekten çıkamaz, bu da çeşitli formlarda akne ile sonuçlanır. Daha şiddetli akne formları daha fazla bakteri içerir. Saç çizgisi boyunca düzenli olarak sivilceler kendini tekrarlıyorsa yüz iyi bir temizleyici ile yıkanmalı ayrıca ayrıca yağ içeren şampuanlardan da uzak durulmalıdır.
Yanaklarda çıkan sivilcelerin en büyük sebebi günlük alınması gereken şeker miktarından daha fazla alınmasıdır. Bunun yanı sıra akciğer ve solunum yoluyla ilgili rahatsızlıklardan da kaynaklanmaktadır. Kaşların arasında çıkan sivilceler yüksek ihtimalle karaciğer de meydana gelen bir rahatsızlığı işaret etmektedir. Yanaklarda sıklıkla sivilce problemi yaşıyorsanız bu telefon ya da yastık kılıfları nedeniyle de olabilir. Yastık kılıflarınızı en az haftada bir kez değiştirmek ve telefon kullanımından sonra telefonu düzenli olarak silmek tercih edilebilir.
Çenede çıkan sivilceler genelde hormonal sebeplidir. Uzmanlara göre bu endokrin sisteminizde bir bozulma olduğu anlamına gelir. Genellikle yağ bezlerini aşırı uyaran ve gözenekleri tıkayan aşırı androjen seviyelerinin bir sonucudur. Hormon seviyeleri adet döngüsü sırasında değişkenlik gösterebilir. Bu değişime bağlı olarak çene ve çevresinde sivilce yani akne oluşumu görülür. Hormon dengesizliğinin bir başka sebebi de beslenme alışkanlıklarıdır. Böyle bir durumda beslenme düzenini değiştirmek önemli bir adım olsa da, mutlaka bir uzmandan yardım alınmalıdır.
T bölgesinde tekrarlayan sivilceler temel olarak aşırı sebum, yağ üretimi veya stres nedeniyle oluşur. Stres ve yağ üretimi ilişkili olmamakla birlikte, stres sivilcenizi kesinlikle kötüleştirebilir. Alın ve burunda sivilce fark ederseniz, uyumadan önce cildinizi temizlemeyi ve diğer hijyenik uygulamaları denemeyi tercih edebilirsiniz. Müzik dinlemek veya egzersiz yapmak (bir dakika bile olsa) stresi azaltmak için uygulanan doğal yollardandır. Her ne olursa olsun alındaki sivilcelerle oynanmamalıdır. Böyle bir durumda da en etkili yöntem biz uzmana danışmak olacaktır.
Genel olarak akne oluşumuna yol açan sebepler ise 9 maddede şu şekilde sıralabilir:
- Ergenlik
- Kozmetik Ürünler
- Sinir ve stres
- İlaç ve vitaminler
- Sağlıksız beslenme
- Cildin yapısı
- Sigara
- Erken ergenlik
- Polikistik Over Sendromu