Sözleşmeli Er Telefon Kullanabilir Mi

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Amaç ve kapsam

(1) Bu Kanunun amacı, Türk Silahlı Kuvvetlerinin (Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı dâhil) Genelkurmay Başkanlığınca lüzum görülen erbaş ve er kadrolarında, kritik ve uygun görülen görevlerde, yetişmiş personel ihtiyacını karşılamak maksadıyla istihdam edilecek sözleşmeli erbaş ve erlerin; temini, yetiştirilmeleri, görevde yükselmeleri, tertip edilmeleri, geçici görevlendirilmeleri, hizmet şartları, görev ve hakları, yükümlülükleri, ayırma ve ayrılmaları ile ilgili usul ve esasları düzenlemektir.

Tanımlar

(1) Bu Kanunun uygulanmasında;

a) Askerî eğitim: Sözleşmeli er adaylarına okul, kurum, sınıf okulu, kıtalar veya eğitim merkezlerinde yaptırılacak olan kadro görevine yönelik eğitimi,

b) Ön sözleşme: Türk Silahlı Kuvvetleri (Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı dâhil) birlik, karargâh, kurum ve kuruluşları ile sözleşmeli er adayları arasında; askerî eğitime alınmaları konusunda yapılan ve askerî eğitim dönemi başlangıcı ile sözleşme yapılıncaya kadar geçecek süreyi kapsayan sözleşmeyi,

c) Sözleşme: Türk Silahlı Kuvvetleri (Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı dâhil) birlik, karargâh, kurum ve kuruluşları ile sözleşmeli er adaylarından askerî eğitimi başarıyla tamamlayanlar arasında yapılan, başlangıçta üç yıldan az olmamak şartıyla en fazla dört yıl, müteakiben bir yıldan az üç yıldan fazla olmayan ve hizmet yükümlülüğü getiren, yönetmelikte belirtilen örneğine göre hazırlanmış olan sözleşmeyi,

ç) Sözleşmeli er adayı: Sözleşmeli er yetiştirilmek amacıyla ön sözleşme yapılarak askerî eğitime alınanları,

d) Sözleşmeli erbaş ve er: Erbaş ve er kadro görev yerlerinde, bu Kanun esaslarına göre istihdam edilenleri,

e) Sözleşme yılı: Sözleşmenin yürürlüğe girdiği ay ve günü başlangıç olarak kabul eden ve bu tarihten itibaren geçen her bir yıllık süreyi,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Kaynak, Yetiştirme, Hizmet Şartları, Yedeklik Dönemi, Görev ve Sözleşme Süreleri

Kaynak

(1) Sözleşmeli er kaynaklarını;

a) En az ilköğretim veya yurt dışındaki dengi okul mezunu olup, askerlik hizmetini erbaş ve er olarak tamamlamış ve düzeltilmemiş nüfus kaydına göre müracaat yapılan yılın ocak ayının ilk günü itibarıyla yirmi beş yaşını bitirmemiş olanlar,

b) En az ortaöğretim veya yurt dışındaki dengi okul mezunu olup, askerlik hizmetine başlamamış veya askerlik hizmetini tamamlamamış olanlardan, düzeltilmemiş nüfus kaydına göre müracaat yapılan yılın ocak ayının ilk günü itibarıyla yirmi yaşından gün almış ve yirmi beş yaşını bitirmemiş olanlar,

teşkil eder.

Ayrıca, (a) bendinde sayılanlardan askerlik hizmetine başlamamış veya askerlik hizmetini tamamlamamış olanların, (b) bendi kapsamında sözleşmeli erliğe alınıp alınmayacakları kaynak ihtiyacı dikkate alınarak Millî Savunma Bakanlığı tarafından belirlenir.

Değişik fıkra: 10/12/ t. s. K. m.2

(2) Askerî okullardan ve Türk Silahlı Kuvvetlerinden her ne sebeple olursa olsun ilişikleri kesilen personel sözleşmeli er olarak alınmaz.

(3) Sözleşmeli erlik için aşağıdaki nitelikler aranır:

a) Türk vatandaşı olmak.

b) Bu Kanunda belirtilen öğrenim ile ilgili şartları taşımak.

c) Sağlık ile ilgili Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinde belirtilen şartları taşımak.

ç) Kamusal hakları kullanmaktan yoksun bırakılmamış olmak.

d) Cezaları ertelenmiş, seçenek yaptırımlardan birisine çevrilmiş, genel ya da özel af kanunları kapsamına girmiş veya haklarında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş olsa dahi;

1) Devletin güvenliğine karşı işlenen suçlar, halkı askerlikten soğutmak, Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin kurum ve organlarını aşağılama ile zimmet, irtikâp, iftira, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, yalan tanıklık, yalan yere yemin, suç uydurma, cinsel saldırı, cinsel taciz, kişiyi hürriyetinden yoksun bırakmak, fuhuş, gayri tabii mukarenet, hileli iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyet kırıcı suçlar ile kaçakçılık, ihaleye fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından,

2) Firar, amir veya üste fiilen taarruz, emre itaatsizlikte ısrar, üste hakaret, mukavemet, fesat ve isyan suçlarından,

3) 22/5/ tarihli ve sayılı Askerî Ceza Kanununun inci maddesinde belirtilen suçlardan,

birisinden mahkûm olmamak.

e) Taksirli suçlar hariç olmak üzere bir suçtan bir ay veya daha fazla hapis cezası ile mahkûm olmamak.

f) Güvenlik soruşturması olumlu sonuçlanmış olmak; güvenlik soruşturmasının sonucunun henüz gelmediği hallerde arşiv araştırması olumlu sonuçlanmış olmak.

İptal bent: E. /41 K. /91 16/12/ t. AyM K. ile bu bent "mülga 26/10/ tarihli ve sayılı Kanun uyarınca yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması" yönünden iptal edilmiştir.

g) Yapılacak fiziki kabiliyet testi ve mülakatlarda başarılı olmak.

(4) Asgari tugay veya eşidi birlik komutanı veya kurum amiri tarafından haklarında “sözleşmeli erbaş ve er olur” belgesi düzenlenen personelin müracaatları öncelikle kabul edilir.

Sözleşme, hizmet şartları ve yedeklik dönemi

(1) Sözleşmeli er adayları, ön sözleşme yapılarak askerî eğitime alınır. Askerî eğitimi başarı ile tamamlayanlarla, dört yıldan fazla olmamak kaydıyla en az üç yıllık sözleşme yapılır. Müteakip sözleşmeler, bir yıldan az üç yıldan fazla olmamak şartıyla azamî yedi yıllık hizmet süresi sonuna kadar uzatılabilir.

Değişik fıkra: 13/07/ t. s. K. m.1

(2) Seferberlik, savaş veya terörle mücadeleden kaynaklanan zorunlu hâllerde ihtiyaç duyulanların sözleşme süreleri, talebe ve yaş haddine bakılmaksızın Kuvvet Komutanları, Jandarma Genel Komutanı veya Sahil Güvenlik Komutanının istemi üzerine ve durumun devamı müddetince, Genelkurmay Başkanının onayı ile uzatılabilir.

Değişik fıkra: 2/07/ t. s. KhK. m

(3) Sözleşmeli erbaş ve erler ile sözleşmeli er adayları, asker kişi sayılırlar. Sözleşmeli erbaşlar, muvazzaflık hizmetinde olan emsal rütbedeki erbaşların üstü, emsal rütbedeki uzman erbaşların astıdır. Sözleşmeli erbaşlar hakkında rütbenin geri alınması feri cezası uygulanmaz.

(4) Sözleşmeli erbaş ve erler istihdam edildikleri kadro görevleri ile 4/1/ tarihli ve sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununda erbaş ve erler için belirtilen görevleri yaparlar. Bu Kanunda hüküm bulunmayan hâllerde sözleşmeli erbaş ve erler hakkında, erbaş ve erlere ilişkin hükümler uygulanır.

(5) Sözleşmeli erbaş ve erlerin sınıfları, Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığınca değiştirilebilir.

(6) Sefer görev emirleri, öncelikle sözleşmeli erbaş ve er olarak görev yaptıkları sınıf, branş, ihtisas ve rütbe esasları dikkate alınarak çıkarılır.

Değişik fıkra: 18/02/ t. s. K. m

(7) Terhis kaydı, yedeklik yoklaması, hizmete celp, eğitim ve tatbikat gibi yedeklik dönemine ilişkin olarak bu Kanunda düzenlenmeyen hususlarda, 21/6/ tarihli ve sayılı Askerlik Kanunu ile 16/6/ tarihli ve sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askerî Memurlar Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Rütbe Bekleme Süreleri, Sözleşmenin Yenilenmesi ve Feshi

Rütbe bekleme süreleri ve sözleşmenin yenilenmesi

(1) Sözleşmeli erlikte en az iki yılını tamamlayanlar, kadro görev yeri uygunsa liyakat durumu da dikkate alınarak yönetmelikte belirtilen esaslar dâhilinde sözleşmeli onbaşılığa; sözleşmeli onbaşılıkta en az iki yılını tamamlayanlar, kadro görev yeri uygunsa liyakat durumu da dikkate alınarak yönetmelikte belirtilen esaslar dâhilinde sözleşmeli çavuşluğa geçirilir.

(2) Her sözleşme süresinin sona erme tarihinden en az üç ay önce, sözleşmeli erbaş ve erler sözleşmeyi yenileyeceklerine dair yazılı bildirimde bulunmadıkları takdirde, sözleşme kendiliğinden sona erer. Terörle mücadele sırasında veya bu görevlerinden dolayı alıkonulan ya da kaybolanların sözleşme süreleri, akıbetleri açıklığa kavuşturulana kadar kuvvet komutanları, Jandarma Genel Komutanı veya Sahil Güvenlik Komutanının göstereceği lüzum üzerine, durumun devamı müddetince, Genelkurmay Başkanının onayı ile talebe bakılmaksızın bu Kanunda belirtilen yaş haddini geçmemek üzere uzatılabilir.

Değişik fıkra: 13/07/ t. s. K. m.2

(3) Sözleşmeli erbaş ve erler, sözleşme süreleri sona ermeden sözleşmelerini tek taraflı olarak feshedemezler. Ancak, ilk sözleşmeyi müteakip yapılacak sözleşmelerin süresi bitmeden, fesih talebine ilişkin sebepleri Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığınca yönetmelikte belirtilen hizmet gerekleri ve koşullar gözetilerek uygun olduğuna karar verilen sözleşmeli erbaş ve erlerin sözleşmeleri idarece feshedilebilir. Bu şekilde sözleşmeleri feshedilenler, 7 nci maddenin beşinci ve altıncı fıkraları ile 8 inci maddenin ikinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen haklardan istifade ederler.

Sözleşmenin idarece feshi

(1) Sözleşmeli er adaylarının ön sözleşmeleri, aşağıdaki nedenlerle süresinin bitiminden önce feshedilir:

a) Yönetmelikte belirtilen yetkili kurullarca, askerî eğitim esnasında başarısız veya disiplinsiz olduğuna karar verilmek.

b) Yetkili sağlık kurullarınca askerî eğitime ve/veya göreve devam edemez kararı verilmiş olmak.

c) Sözleşmeli er adayı olma şartlarından herhangi birini taşımadığı sonradan anlaşılmak veya sözleşme süresi içinde bu şartlardan herhangi birini kaybetmek.

ç) Askerî eğitimin üçte birine katılmamak.

d) Güvenlik soruşturması olumsuz sonuçlanmak.*

Aynen kabul: 01/02/ t. s. K. m

Ek bent: 15/08/ t. s. KhK. m

(2) Ön sözleşme döneminde görevlerini icra ederken veya görevleri dolayısıyla bir saldırıya veya kazaya uğrayan ya da bir meslek hastalığına yakalanma neticesinde askerî eğitimin üçte birine devam etmeyerek başarısız kabul edilenler, bir kez olmak üzere sonraki dönemde açılacak askerî eğitime planlanırlar. İstekli olmaları, aranan sağlık ve diğer niteliklerini korumaları hâlinde yeniden ön sözleşme yapılarak eğitime alınırlar.

(3) Ön sözleşme döneminde Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilen personelden, peşin olarak ödenen ücret ve ücretle birlikte ödenen diğer tüm özlük haklarının, çalışılmayan günlere ait kısmı geri alınır.

(4) Sözleşmeli erbaş ve erlerin sözleşmeleri, aşağıdaki nedenlerle sözleşme süresinin bitiminden önce feshedilir:

a) Disiplinsizlik ve ahlâki durum nedeniyle Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev yapamayacağı, sıralı amirlerinin her türlü bilgi ve belgeye dayanarak düzenleyeceği nitelik belgesi ile anlaşılmak.

b) Yetersizlik ve görevde başarısız olma nedeniyle kendisinden istifade edilemeyeceği, sıralı amirlerinin her türlü bilgi ve belgeye dayanarak düzenleyeceği nitelik belgesi ile anlaşılmak.

c) Son olarak verilen de dâhil olmak üzere, kararın kesinleştiği tarihten itibaren geriye doğru son bir yıl içinde toplamda otuz gün ve daha fazla oda hapsi veya hizmet yerini terk etmeme cezasına mahkum olmak veya en son aldığı disiplin cezasından geriye doğru son bir yıl içinde en az iki disiplin amirinden toplam sekiz defa veya daha fazla disiplin cezası almak.

Değişik bent: 22/01/ t. s. K. m

ç) Yasa dışı siyasi, yıkıcı ve bölücü faaliyetlerde bulunmak, tutum ve davranışlarıyla bu görüşleri benimsediği tespit edilmek.

d) Sözleşmeli er olmak için gerekli nitelik ve şartlardan herhangi birini taşımadığı sonradan anlaşılmak veya sözleşme süresi içinde bu niteliklerinden herhangi birini kaybetmek.

e) Yabancı uyruklu kişilerle yapılan evliliklerde, evlilikleri ilgili mevzuatta belirtilen esaslar dâhilinde Millî Savunma Bakanlığınca uygun görülmemek veya çeşitli nedenlerle Türk vatandaşlığını kaybetmek.

Değişik bent: 18/02/ t. s. K. m

f) Yetkili sağlık kurullarınca ilgili yönetmelik doğrultusunda verilen kararlara göre sözleşmeli erbaş ve er olarak göreve devamı mümkün olmamak.

g) İstihdam edildikleri sınıf ve branşlarda görev yapamayacaklarına dair yetkili sağlık kurullarınca karar verilenlerden, idarece başka bir sınıfta istihdamına gerek duyulmamak.

ğ) Herhangi bir suç sebebiyle doksan günden fazla tutuklu kalmak ve göreve başlama tarihinden önce işlediği 3 üncü maddede belirtilen bir suç nedeniyle soruşturması devam edenlerden, haklarında verilecek olan mahkûmiyet hükmü göreve başladıktan sonra kesinleşmiş olmak.

h) Güvenlik soruşturması olumsuz sonuçlanmak.

İptal bent: E. /33 K. /67 01/06/ t. AyM K. ile "mülga 26/10/ tarihli ve sayılı Kanun uyarınca yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması" yönünden iptal edilmiştir.

(5) Askerlik hizmetini tamamlayanlar ile tamamlamış sayılanlardan sözleşmesi feshedilerek ilişiği kesilenler, yedekte erbaş ve er kaynağına alınırlar.

Değişik fıkra: 10/12/ t. s. K. m.3

(6) Dördüncü fıkranın (f) ve (g) bentleri gereğince sözleşmeleri idarece feshedilenler 7 nci maddenin beşinci ve altıncı fıkralarında belirtilen haklardan istifade ederler.

(7) Görevde başarısız olma ve kendilerinden istifade edilememe hâlleri ile bunlara yapılacak işlemler yönetmelikle düzenlenir.

(8) Sözleşmenin yapılmasını müteakip;

a) Barışta ve savaşta, görevini icra ederken veya görevi dolayısıyla bir saldırıya, kazaya uğrayan ya da bir meslek hastalığına yakalananlar,

b) Kanser, tüberküloz, kronik böbrek yetmezliği ile ruh ve sinir hastalıkları gibi sağlık kurulları raporlarında uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösterdiği belirtilen bir hastalığa yakalananlardan, toplam olarak ve fiilen üç yılı geçmemek şartıyla tedavi, istirahat veya hava değişimine tabi tutulanlar,

hariç olmak üzere, sözleşmeli erbaş ve erlerin hava değişimi ve istirahat süresinin toplamı, istirahat ve hava değişiminin başladığı tarihten geriye doğru son bir yıl içerisinde (yatarak tedavi olma süreci hariç) üç ayı geçemez. Sürenin hesaplanmasına en son alınan hava değişimi ve istirahat süresi dahil edilir. Hava değişimi ve istirahat süresi üç ayı geçenlerin sözleşmeleri feshedilerek Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilir.

Değişik fıkra: 31/01/ t. s. K. m

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Özlük Hakları, Sosyal Haklar, İzin, Kıyafet ve Barınma

Sosyal güvenlik ve mali haklar

(1) Sözleşmeli er adayları ile sözleşmeli erbaş ve erler; ön sözleşme yapılması ile birlikte 31/5/ tarihli ve sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılır. Prime esas kazançların hesabında; sözleşmeli er adayı, sözleşmeli er ve sözleşmeli onbaşı olarak istihdam edilenler için uzman onbaşıların, sözleşmeli çavuş olarak istihdam edilenler için ise uzman çavuşların prime esas kazanç tutarları esas alınır.

(2) Sözleşmeli er adaylarına, sözleşmeli erlerin birinci hizmet yılı için öngörülen ücretin üçte ikisi oranında, aynı esas ve usuller çerçevesinde aylık ücret ödenir. Ödemeler, her ayın başında peşin olarak yapılır. Sözleşmeli er adayları, ön sözleşme tarihinden itibaren ücrete hak kazanırlar. Sözleşmeli er adaylarının, ön sözleşme dönemindeki iaşe ve ibateleri, Devlet tarafından karşılanır.

(3) Sözleşmeli erbaş ve erlere, sözleşme tarihinden geçerli olarak, gösterge rakamının memur aylık katsayısıyla çarpımı sonucu bulunacak tutarın hizmet yıllarına göre bu Kanuna ekli (1) sayılı Cetvelde belirlenen oran ile çarpımı sonucu bulunacak tutar üzerinden aylık ücret verilir. Ekli (1) sayılı Cetvelde belirlenen oran, komando birliklerinde görevli sözleşmeli erbaş ve erlere yüzde sekiz, sınır birliklerinde, gemide ve yüzer birliklerde fiilen görevli sözleşmeli erbaş ve erlere yüzde üç arttırımlı uygulanır. Sözleşmeli erbaş ve erlere ödenecek ücretten, damga vergisi dışında herhangi bir vergi kesilmez.*

Aynen kabul: 01/02/ t. s. K. m

Değişik fıkra: 20/11/ t. s. KhK. m

(4) Sözleşmeli er adayları ile sözleşmeli erbaş ve erlerden uçuş, paraşüt, denizaltı, dalgıç ve kurbağa adam hizmetlerinde görevlendirilenlere, bu hizmetlerde görevlendirilen ve aynı uçuş, dalış ve atlayış hizmet süresinde bulunan astsubaylara 28/2/ tarihli ve sayılı Uçuş, Paraşüt, Denizaltı, Dalgıç ve Kurbağa Adam Hizmetleri Tazminat Kanunu esaslarına göre hizmet yılları itibarıyla ödenen uçuş, dalış ve atlayış tazminatlarının yüzde yirmibeşi tutarında aylık uçuş, dalış ve atlayış tazminatı ilaveten ödenir. Ayrıca, bu kapsamda bulunanlar hakkında sayılı Kanunun şehitlik ve sakatlık tazminatı hükümleri uygulanır. Jandarma Genel Komutanlığı kadrolarında görev yapan sözleşmeli erbaş ve erlere 10/3/ tarihli ve sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanununun 21 inci maddesinde, Sahil Güvenlik Komutanlığı kadrolarında görev yapan sözleşmeli erbaş ve erlere ise 9/7/ tarihli ve sayılı Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanununun 16 ncı maddesinde öngörülen ödeme tutarının yüzde kırkı, aynı usul ve esaslar çerçevesinde ödenir. Tutuklanan, firar eden veya izin tecavüzünde bulunan ve cezası infaz edilmekte olan sözleşmeli erbaş ve erlerin ücret ve diğer ödemeleri hakkında 27/7/ tarihli ve sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun 65 inci maddesi hükümleri uygulanır.

(5) Kendi kusurları olmaksızın veya ilk sözleşmesini yahut müteakip sözleşme süresini bitirmesinden dolayı Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrılan sözleşmeli erbaş ve erlere, ayrıldıkları tarihteki gösterge rakamının memur aylık katsayısıyla çarpımı sonucu bulunacak tutarın, bu Kanuna ekli (2) sayılı Cetvelde hizmet yıllarına göre belirlenen oran ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda ödeme yapılır. Bu ödemeden, damga vergisi hariç herhangi bir vergi kesilmez.

Değişik fıkra: 30/12/ t. s. K. m.8

(6) Çeşitli nedenlerle Türk vatandaşlığını kaybedenlerin yahut disiplinsizlik, ahlaki durum veya diğer nedenlerle Türk Silahlı Kuvvetlerinde kalması uygun görülmeyerek sözleşmeleri feshedilenlere, beşinci fıkrada öngörülen ödeme yapılmaz. Sağlık yahut bulunduğu kadronun kaldırılması sebebiyle sözleşme yılını tamamlayamadan ayrılmak mecburiyetinde kalanlara, sözleşmeli olarak görev yaptığı yıllara ait ödeme tutarına, hizmet ettiği ve tamamlayamadığı sözleşme yılına ait ödeme tutarının oniki aya eşit olarak bölünmek suretiyle hizmet ettiği her aya isabet eden miktarda ilave edilerek ödeme yapılır.

(7) Sözleşmeli erbaş ve erlerden ayrıldıktan sonra ilgili mevzuatına göre kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilenler ile iş kanunlarına tabi olarak çalışanların emekli olmaları durumunda; ilgili mevzuatına göre ödenecek emekli ikramiyesi, iş sonu tazminatı ve kıdem tazminatının hesabında, bu maddenin beşinci ve altıncı fıkralarına göre yapılan ödemede esas alınan hizmet süreleri dikkate alınmaz.

(8) Görevde iken işledikleri kasıtlı suçlardan haklarında dava açılan ancak, yargılama sırasında sözleşme süresinin bitmesi nedeniyle kendi istekleri ile ayrılan sözleşmeli erbaş ve erlere, yargılama sonuçlanıp kesinleşinceye kadar beşinci fıkrada öngörülen ödeme yapılmaz. Yargılama sonucunda beraat edenlere hak ettikleri bu ödeme yapılır, mahkûm olanlara ise yapılmaz.

(9) Vefat eden sözleşmeli erbaş ve erlerin kanuni mirasçılarına, bu maddenin beşinci ve altıncı fıkralarında öngörülen ödeme aynen yapılır.

(10) Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından, mevzuatı uyarınca kendilerine veya hak sahiplerine aylık bağlananlara, beşinci ve altıncı fıkralarda öngörülen ödemeler yapılmaz.

(11) Vefat eden ve Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ilgili mevzuat hükümleri gereğince emekliye ayrılan sözleşmeli erbaş ve erlerden, o aya ait peşin ödenen aylık geri alınmaz.

Ek fıkra: 26/06/ t. s. K. m

(12) Esir düşen, görevi sırasında harp gaibi olan veya enterne edilenler ile terörle mücadele görevi sırasında veya bu görevlerinden dolayı alıkonulan ya da kaybolan sözleşmeli erbaş ve erler hakkında sayılı Kanun hükümleri uygulanır.

Ek fıkra: 13/07/ t. s. K. m.3

(13) Resmi sağlık kurumları tarafından düzenlenen sağlık kurulu raporu üzerine verilen hastalık izinleri, kanser, verem ve akıl hastalıkları gibi uzun süreli tedaviye ihtiyaç gösteren hastalığa yakalananların kullandığı hastalık izinleri ve hastalıkları sebebiyle resmi yataklı tedavi kurumlarında yatarak tedavi görülen tedavi süreleri ile terörle mücadele veya hudut birliklerindeki görevleri nedeniyle yaralanan personel hariç olmak üzere, bir takvim yılı içinde kullandığı hastalık izin süreleri toplamı onbeş günü aşan sözleşmeli er adayları ile sözleşmeli erbaş ve erlere, aşan günlere isabet eden aylık ücretleri yüzde on eksik ödenir.*

Aynen kabul: 01/02/ t. s. K. m

Ek fıkra: 20/11/ t. s. KhK. m

İzin, sosyal haklar, tertip edilme ve kuvvet değiştirme

(1) Sözleşmeli erbaş ve erlerden barışta ve savaşta görev esnasında veya görev dışında görevlerinden dolayı bir saldırıya veya kazaya uğrayan veya bir meslek hastalığına yakalananların, iyileşinceye kadar ilişikleri kesilmez, izinli sayılırlar. Sıhhî arızası devam edenler ve kendisinden istifade edilemeyeceği anlaşılanlar hakkında sayılı Kanun hükümleri uygulanır.

(2) Sözleşmeli erbaş ve erlerden;

a) Kendi kusurları olmaksızın idare tarafından sözleşmeleri yenilenmeyenler ile sözleşme süresi içinde vefat, bir yıl içerisinde 6 ncı maddede belirtilen süreden daha fazla hava değişimi süresini geçirme, bulunduğu kadronun kaldırılması, istihdam edildiği kadronun sağlık niteliğini kaybetme nedenleriyle sözleşmeleri sona erenler, sözleşmeli erbaş ve er olarak hizmet ettikleri süre kadar,

b) Sözleşme süresi sonunda kendi istekleriyle sözleşmelerini yenilemeyenler ile istihdam edildiği kuvvetinin değiştirilmesi yahut sınıfının kaldırılması sebebiyle kendi istekleri üzerine sözleşmesini feshedenler, sözleşmeli erbaş ve er olarak hizmet ettikleri sürenin yarısı kadar,

müddetle genel sağlık sigortalısı sayılmaya devam olunur. Bu şekilde genel sağlık sigortalısı sayılmaya devam olunanların sigortalı hissesi dâhil genel sağlık sigortası primleri, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katı üzerinden, Milli Savunma Bakanlığı veya İçişleri Bakanlığı tarafından ödenir. Genel sağlık sigortası priminin ödenmeye devam olunacağı dönem içerisinde, sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde belirtilen sigortalılık hâllerinden biri kapsamında sigortalı olmayı gerektiren bir işte çalışanların, bu şekilde çalışmaları sebebiyle adlarına genel sağlık sigortası primi ödenen süreler için bu fıkra hükümlerine göre genel sağlık sigortası primi ödenmez.

(3) Sözleşmeli erbaş ve erlerin vefatı hâlinde, sayılı Kanunun 66 ncı maddesinin (b) fıkrası hükmü uygulanır.

(4) Sözleşmeleri sağlık nedeniyle sona erenlerden; sözleşmelerinin sona ermesine neden olan sıhhî arızalarının tedavisine devam edilenlere, sözleşme sona erme tarihinden başlamak şartıyla oniki ayı geçmemek üzere tedavi süresince, görevdeki emsallerinin 7 nci maddenin üçüncü fıkrasına göre almış oldukları aylık net ücretin üçte ikisi her ay sağlık yardımı olarak kurumlarınca ödenir. Bu ödemeden hiçbir kesinti yapılmaz. Ödemeye ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir. Ancak, sözleşme sona erme tarihinden itibaren oniki ay içerisinde sözleşmenin sona ermesine neden olan sıhhî arızasından dolayı, malûllük aylığına hak kazananlara, hak kazandıkları tarihten itibaren söz konusu yardım kesilir.

(5) Sözleşmeli erbaş ve erlerin barışta her yıl otuz gün yıllık planlı izin hakkı vardır. Bu müddete yol dâhil değildir. Ayrıca, kısa süreli mazeretlerde kullanılmak üzere on beş güne kadar yıllık mazeret izni verilebilir. Yıllık izinlerin verilmesi, zamanı ve süresi hizmetin aksamaması esas alınmak suretiyle kıta, karargâh ve kurum amirlerince düzenlenir. On beş günlük mazeret izni dışında sözleşmeli erbaş ve erlere;

a) Ana, baba, eş, çocuk ve kardeşlerinin ölümü hâlinde on gün, kendisinin evlenmesi halinde yedi gün, eşinin doğum yapması halinde on gün,*

Değişik bent: 01/02/ t. s. K. m

b) Yangın, deprem ve su baskını gibi olağanüstü bir mazeret dolayısıyla bir yıl içinde otuz güne kadar,

mazeret izni verilebilir. Verilen mazeret izinleri yıllık izne mahsup edilmez. İzinler, ilgili yönetmelik esaslarına göre düzenlenir. Görev ve hizmet ihtiyacının gerektirdiği durumlarda asgari tugay ve eşidi komutan veya amirin onayıyla bu Kanun kapsamına giren personel izinden geriye çağrılabilir.

Değişik fıkra: 22/01/ t. s. K. m

(6) Sözleşmeli erbaş ve erlerin giyecek, bakım ve barınmaları ile iaşeleri erbaş ve erler gibi Devlet tarafından sağlanır. Bunlara, bu kapsamda başkaca bir ödeme yapılmaz. Sözleşmeli erbaş ve erlerin giyim, kuşam istihkakları, ilgili bakanlıklarca düzenlenecek istihkak ve tahsis listelerinde gösterilir.

(7) Sözleşmeli erbaş ve erlerin kıyafetleri ile rütbelerinin şekli ve niteliği ilgili yönetmelikte gösterilir. Sözleşmeli erbaş ve erlerin silahları kadro silahıdır.

(8) Sözleşmeli erbaş ve erlerin günlük faaliyet programı ve hafta sonu izinleri, sayılı Kanun gereği askerlik yapanlarda olduğu gibidir. Sözleşme ve görev süresince kışlada iskân edilirler. Ancak sözleşmeli erbaş ve erlere birliğin günlük faaliyet programı ile görevlerini ve emniyetini aksatmayacak şekilde hafta içi mesai sonrası ve hafta sonu görev yerlerinden ayrılmaları için izin verilir.

Değişik fıkra: 16/07/ t. s. K. m

(9) Sözleşmeli erbaş ve erlerin ilk ve müteakip birliklere tertibi ilgili kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı Personel Başkanlıklarınca yapılır. Bu şekilde tertip edilen personel hakkında sayılı Kanunun erbaş ve erlere ilişkin hükümleri uygulanır.

Değişik fıkra: 13/07/ t. s. K. m.4

(10) Sözleşmeli erbaş ve erlerin, istihdam edildikleri kadro görev yerlerinin bağlı olduğu kuvvetin değişmesi durumunda kuvvetleri, ilgili Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığının görüşleri alındıktan sonra ilgisine göre göre Milli Savunma Bakanlığı veya İçişleri Bakanlığı tarafından değiştirilebilir.*

Değişik fıkra: 15/08/ t. s. KhK. m

Aynen kabul: 01/02/ t. s. K. m

(11) Kendi kusurları olmaksızın sözleşmesi feshedilenler ile kendi isteği ile sözleşmesini yenilemeyenler veya ayrılanlar, ilgili mevzuattaki şartları sağlamak şartıyla uzman erbaşlığa veya astsubaylığa başvurabilirler. Başvuruda bulunan sözleşmeli erbaş ve erlere yönetmelikte belirtilen esaslar dâhilinde öncelik verilir. Sözleşmeli çavuşlar, uzman erbaşlığa uzman çavuş rütbesiyle başlarlar.

Değişik fıkra: 13/07/ t. s. K. m.4

Özel hükümler ve yönetmelik

(1) Bu Kanunda hüküm bulunmayan hâllerde, sayılı Kanun hükümleri uygulanır.

(2) Sözleşmeli er temin etmekten sorumlu birimler, sözleşmeli erbaş ve erlerde aranacak nitelikler, “sözleşmeli erbaş ve er olur” belgesi düzenleme esasları, müracaat şekli ve zamanı, müracaatın kabul edilmesi, sınav merkezi olarak tespit edilecek komutanlıkların belirlenmesi, sınav heyetlerinin oluşturulması, sözleşmeli onbaşılığa veya sözleşmeli çavuşluğa yükseltilme, sözleşme yapma ve feshi, askerî eğitim, değerlendirmeye esas alınacak nitelik belgesi, görevde başarısız olma ve kendilerinden istifade edilememe hâlleri ve bunlara yapılacak işlemler ile diğer hususlardaki usul ve esaslar altı ay içerisinde Milli Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığınca müştereken yürürlüğe konulan yönetmelikle düzenlenir.

Değiştirilen hükümler

, , , , , , , , , , , ve sayılı Kanunlar ile ilgili olup yerine işlenmiştir.

Kamuda istihdam

Ek kenar başlığı: 13/07/ t. s. K. m.5

Ek madde: 13/07/ t. s. K. m.5

(1) Sözleşmeli erbaş ve er olarak en az yedi hizmet yılını doldurarak ayrılanlardan nitelik belgesi olumlu olanlar, ilgili mevzuatlarındaki şartları taşımaları kaydıyla kamu kurum ve kuruluşlarının boş kadro ve pozisyonlarına bu maddedeki usul ve esaslar çerçevesinde atanırlar.

(2) Sözleşmeli erbaş ve erlerden talepte bulunanların bilgileri, hizmet süresi en fazla olandan başlamak üzere İçişleri veya Millî Savunma bakanlıkları tarafından yılda bir defa şubat ayının son gününe kadar Devlet Personel Başkanlığına bildirilir. İlgili personelin bildirilmiş olması atanma için tek başına hak teşkil etmez. Bu madde kapsamında personel istihdam etmek isteyen kamu kurum ve kuruluşları atama yapmak istedikleri boş kadro ve pozisyon sayısının iki katı kadar adayı Devlet Personel Başkanlığından her yılın 15 Mart tarihine kadar talep ederler. Devlet Personel Başkanlığınca 1 Mayıs tarihine kadar yılda bir defa kamu kurum ve kuruluşlarına sözleşmeli erbaş ve er olarak hizmet süresi en fazla olandan başlayarak aday listeleri gönderilir. Bir ay içinde yapılacak mülakatta başarılı bulunarak atananların bilgileri bir ay içinde ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından Devlet Personel Başkanlığına bildirilir.

(3) Ataması yapılan personel göreve başladığı tarihten itibaren atandığı kadro veya pozisyonun mali ve diğer haklarından faydalandırılır. Bunların sözleşmeli erbaş ve erlikte geçen hizmet süreleri, sayılı Kanunda öngörülen öğrenim durumlarına göre yükselebilecekleri dereceleri aşmamak kaydıyla, başlangıç derece ve kademelerine her yıl bir kademe ilerlemesi ve her üç yıl bir derece yükselmesi sayılmak suretiyle kazanılmış hak aylık, derece ve kademeleri ile emekli ikramiyesinin hesabına esas sürenin tespitinde değerlendirilir. Atama onayı alınmasına rağmen görevine başlamayanlar ile başladıktan sonra herhangi bir sebeple görevden ayrılanlar bu madde kapsamında yeniden istihdam edilemezler. Seferberlik, savaş veya terörle mücadeleden kaynaklanan zorunlu hâllerde, kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından birinci fıkrada belirtilen hizmet süresi uzatılabilir.

Değişik fıkra: 2/07/ t. s. KhK. m

(4) Başvuru, mülakat, atama ve diğer işlemlere ilişkin usul ve esaslar İçişleri ve Millî Savunma bakanlıkları ile Devlet Personel Başkanlığı tarafından müştereken çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

(5) Bu madde kapsamında ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye, gerekli bilgi ve belgeleri istemeye, araştırma ve inceleme yapmaya ve uygulamayı yönlendirmeye Devlet Personel Başkanlığı yetkilidir.

Ek madde: 11/02/ t. s. K. m

Askerî hizmete ilişkin görevleri sebebiyle haklarında kamu davası açılanlar hakkında sayılı Kanun hükümleri uygulanır.

Sevk tehiri, askerlik yükümlülüğünün yerine getirilmiş sayılması

Ek kenar başlığı: 10/12/ t. s. K. m.4

Ek madde: 10/12/ t. s. K. m.4

(1) Askerlik hizmetine başlamadan sözleşmeli erliğe kabul edilenlerin sevkleri; ilgili kuvvet komutanlığının, Jandarma Genel Komutanlığının veya Sahil Güvenlik Komutanlığının teklifine istinaden, sözleşmeli er oluncaya kadar Millî Savunma Bakanlığı tarafından tehir edilir.

(2) Sözleşmeli erbaş ve erlerden, askerlik yükümlülüğünü daha önce tamamlamamış olanların, askerlik yükümlülüklerine ilişkin olarak uygulanacak hükümler şunlardır:

a) Sözleşmeli erbaş ve erler ile sözleşmeli er adaylarından, ön sözleşme ve sözleşme süreleri içinde bu Kanunun 6 ncı maddesinin (b) ve (c) bentleri hariç olmak üzere birinci fıkrası ile (f) ve (g) bentleri hariç dördüncü fıkrası gereğince ilişiği kesilenlerden; ön sözleşme ve sözleşme döneminde ay olarak hizmette geçen sürelerinin üçte biri sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasına göre belirlenen süreyi karşılayanlar, askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılır, bu süreyi karşılamayanların kalan süreleri tamamlattırılır.

b) Yukarıdaki bentte belirtilen hâller dışında herhangi bir nedenle sözleşmesi sona eren sözleşmeli erbaş ve erler ile sözleşmeli er adaylarından, ön sözleşme ve sözleşme döneminde ay olarak hizmette geçen sürelerinin üçte biri;

1) Sözleşmesinin sona erme tarihinde sayılı Kanuna tabi olanlardan, sayılı Kanunun 5 inci maddesinin ikinci fıkrasına göre belirlenen süreyi karşılayanlar,

2) Sözleşmesinin sona erme tarihinde sayılı Kanuna tabi olanlardan, söz konusu Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasına göre belirlenen süreyi karşılayanlar,

askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılır, bu süreyi karşılamayanların kalan süreleri tamamlattırılır.

c) Askerlik hizmetine devam ederken sözleşmeli er olarak alınanların, ön sözleşme imzaladıkları tarihe kadarki hizmet sürelerinin tamamı, kalan yükümlülük süresinin hesabından mahsup edilir.

ç) Askerlik hizmetinin tamamlattırılması, ilgilinin ilişiği kesilmeden, kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından belirlenecek birliklerde, erbaş veya er olarak yerine getirilir.

Yetki devri

Ek kenar başlığı: 22/01/ t. s. K. m

Ek madde: 22/01/ t. s. K. m

(1) Millî Savunma ve İçişleri Bakanları, sözleşmeli erbaş ve erlerin adi malullük dâhil malullük veya vazife malullüğüne bağlı emeklilik işlemlerine ilişkin onay yetkisini devredebilirler.

Ek madde: 03/10/ t. s. KhK. m

Aynen kabul: 01/02/ t. s. K. m

(1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce milli güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit edilen FETÖ/PDY terör örgütüne aidiyeti, iltisakı veya irtibatı nedeniyle sözleşmeleri feshedilen sözleşmeli erbaş ve erler hakkında 22/7/ tarihli ve sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararnamenin 4 üncü maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları uygulanır.*

Yürürlük

(1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

Değişik: 15/08/ t. s. KhK. m

Aynen kabul: 01/02/ t. s. K. m

Sözleşmeli er ve erbaşlar aslen askerlik görevinin gereklerini belirli ücret karşılığında yapan erbaş ve erlere verilen asker kadrosudur. İlgili kanun ve yönetmeliklerce bu askerlerin kalacak yerleri, sığınma, yemek ve diğer ihtiyaçlarının devlet tarafından karşılanacağının garantisi verilmektedir ve pek tabii verdikleri hizmet için yukarıda da belirttiğimiz gibi belirli bir ücret almaktadırlar. Öte yandan sözleşmeli er ve erbaşların diğer askerlerle rütbe sıralaması yapılacak olursa; emsallerindeki muvazzaf erbaşların üstüyken, yine emsallerindeki uzman erbaşların ise astı pozisyonundadırlar. Sözleşmeli er ve erbaşlarla ilk imzalanacak sözleşmenin süresinin 3 yıldan az 4 yıldan ise fazla olmayacağı düzenlenmiş olup akabinde yapacakları sözleşme süresi 1 ile 3 yıl arasında öngörülmüş ayrıca sözleşme süreleri sona ermeden istifa edemeyecekleri de hüküm altına alınmıştır. Sözleşmeli er ve erbaş sağlık yönetmeliği tüm sözleşme yenileme döneminde uygulanır.

Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliği adı geçen kurumların mensubu olan personel, öğrenciler ve bunların adaylarının görevlere uyarlık bakımından sağlık yeteneklerini tespit etmekte ve barışta ve savaşta yapılacak sağlık işlemlerini düzenlemektedir. Uzman Erbaş, Sözleşmeli Erbaş ve Erler ile Adaylarının Sağlık Yetenekleri, Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinin üçüncü bölümünde, maddelerde düzenlenmiştir. Yönetmelikte sırasıyla;

• Uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er alım muayeneleri,
• Komando, paraşüt, özel harekât, özel kuvvetler ve arama kurtarma, dalgıç (birinci sınıf dalgıç, SAT, SAS, mayın harbi dalgıcı) ve kurbağa adam özel ihtisasları ve kurtarma yüzücülüğü ile ilgili sağlık yetenekleri,
• Sözleşme yenileme muayeneleri,
• Görev yapamaz raporları,
• Yurtdışı görev muayeneleri,
• Astsubaylığa geçiş,
• Atamaya esas sağlık raporları ile atandıktan sonra rahatsızlanan personel hakkında yapılacak sağlık işlemleri

konuları ele alınmaktadır.

Bunlar dışında sözleşmeli er ve erbaşların taşımaları gereken birtakım sağlık yetenekleri bulunmaktadır. Bu şartlar Türk Silahlı Kuvvetleri-TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği ile hüküm altına alınmıştır. Sağlık kontrolüne sevk edilen sözleşmeli er ve erbaşlar bu yönetmeliğin “Uzman Erbaş ve Sözleşmeli Erbaş ve Er Adayları ile Uzman Erbaş ve Sözleşmeli Erbaş ve Erlerin Sağlık Yetenekleri” başlıklı üçüncü bölümünde belirtilen şartları taşıyıp taşımadığı irdelenerek başvuruları tamamlanmaktadır. Bu sağlık şartlarının sınanacağı ise Sözleşmeli Er ve Erbaş Yönetmeliğinde bulunan onikinci maddenin dördüncü fıkrasında yapılan atıfla belirlenmiştir. Kısacası yukarıda sayılan başvuru şartlarını taşıyan adayların son olarak sözleşmeli er ya da erbaş olabilmeleri için ilgili yönetmelik uyarınca sağlık şartlarına da haiz olmaları gerekmektedir.

Sağlık Şartlarına Uygunluğun Denetlenmesi

Adaylar ilgili başvuru şartlarını taşıyorlarsa ilk etapta müracaat kabul heyeti tarafından fiziki ve yazılı-sözlü sınavlara ve ön sağlık muayenesine tabi tutulurlar. Tüm bu süreçleri tamamlayan adaylar sağlık raporunu alabilmeleri için son aşama olarak tam teşekküllü hastaneye sevk edilirler. Tam teşekküllü bu hastanelere sevk ise alım yapan komutanlıkların Personel Daire Başkanlıklarınca yapılacağı yönetmelikçe hüküm altına alınmıştır. Bu süreç Sözleşmeli Er ve Erbaş Yönetmeliği m.9’da hüküm altına alındığı gibi; sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinin 3.bölümü m’nın birinci ve ikinci bentlerinde ön sağlık muayenesinden geçemeyenlerin uzman, sözleşmeli er ve erbaş olamayacakları; devamında ise hangi hastalıkların bu mesleklere girişte engel teşkil edeceği açıkça belirtilmiştir.

Başvuru yapan ve ön sağlık kontrolünden geçen adaylarda; TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinin maddesi gereğince hepatit B, hepatit C, HIV, yaygın sekelle iyileşmiş veya aktif tüberküloz ile kronikleşebilecek ya da zamanla artabilecek nitelikte herhangi bir hastalık ve renk körlüğünün bulunmaması gerektiği ve görme yeteneklerinin tam olması ile ruh sağlığı ve hastalıkları açısından tam sağlam olması gerektiği hükmü amirdir. Adayın bu maddede bahsi geçen hastalıklardan taşıdıkları durumlara göre “Uzman erbaş ya da Sözleşmeli Er/Erbaş olur/olamaz” şeklinde verilecek karar sonucu adaylıkları sonlandırılır yahut devam eder. Bu sağlık şartları ile ilgili kan, idrar ya da radyolojik testlerin tümü yapılarak karar verilmektedir.

Ayrıca adayın taşıdığı sağlık yeteneğine göre; komando, paraşüt, özel harekat, özel kuvvetler ve arama kurtarma, dalgıç (birinci sınıf dalgıç, SAT, SAS, mayın harbi dalgıcı) ve kurbağa adam olur/olamaz şeklinde özel sağlık raporları da verilebilmektedir. Bu raporların verilebilmesi ise yine aynı yönetmeliğin maddesi son bendinde yer alan şartlara göre düzenlenmektedir.

Sözleşmeli Er/Erbaş Olur Raporu

Tüm bu süreçleri tamamlayan adaylar “Sözleşmeli Er/Erbaş Olur.” İbareli sağlık raporunu alarak aşamayı tamamlamış olurlar. Bu aşamada yanlış bir tanı sonucu “Sözleşmeli Er/Erbaş Olamaz.” raporu alan aday er ve erbaşlar 60 günlük iptal davası açma haklarını kullanarak hak kaybına uğramaktan kurtulabilirler. Bu konuda ise Ankara idare avukatı olarak sizlere profesyonel destek vermekten mutluluk duyacağız.

Sözleşme Yenileme Muayeneleri

Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği’nin üçüncü bölümünde ve maddeler arası Uzman Erbaş ve Sözleşmeli Er/Erbaşların alımı hakkında uygulanacak sağlık yeteneği şartları düzenlenmiştir. Aynı yönetmeliğin maddesi sözleşmesi yenilenecek olanlara ilişkin olup maddede sözleşmesi yenileneceklerde muayene için amirlere bir takdir yetkisi verildiği görülmektedir. Şöyle ki; gerekli görülen hallerde ve rahatsızlıklarını beyan edenlerde muayene tekrarlanacakken diğerlerinde muayeneye gerek duyulmayacağı hüküm altına alınmıştır. Yine aynı maddede “Amirin gerekli gördüğü ile rahatsızlıklarını beyan edenlerin ise muayene sonrasında Hastalıklar Listesinin (A) dilimlerinde belirtilen rahatsızlıklara sahip olanlar sınıfı veya branşı görevlerine devam ederler.” şeklindeki cümle uyarınca A dilimi hastalıkların engel teşkil etmeyeceği belirtilmiştir.

Görev Yapamaz Raporu

Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Şartları Yönetmeliği’nin maddesi uyarınca görev yapamaz raporlarının hangi durumlarda verileceği düzenlenmiştir. Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği uyarınca Hastalık ve Arızalar tablosunda B ve D dilimine koyulmuş hastalıklara sahip olanlara TSK’da görev yapamayacakları yönünde rapor verilmektedir. Tabi ki burada da bazı istisnalar mevcuttur ki bunlar; kanser, tüberküloz, kronik böbrek yetmezliği, ruh sağlığı ve hastalıkları ile sinir hastalıkları gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalıklar olup, sağlık kurulları raporlarında gösterilecek lüzum üzerine toplam olarak ve fiilen üç yılı geçmemek şartıyla tedavi, istirahat veya hava değişimine tabi tutulabileceği ve bunların ilişiklerinin kesilmeyeceği aynı maddede güvence altına alınmıştır.

Maddenin 2.fıkrasında ise sözleşmeli er veya erbaşların barış ya da savaş hali olması fark etmeksizin görev esnasında yahut görev esnasında olmasa da görevi yüzünden yaralanmaları durumunda sıhhi izinde sayılacakları düzenlenmiştir. Tabi ki bu izin kesin işlem kararlı raporun düzenlenmesine kadar geçen sürede geçerlidir.

Rapor Kararlarına İtiraz

Tam teşekküllü hastanelere yönlendirilen sözleşmeli er ve erbaş adayları bu hastanelerden aldıkları raporlara tebliğ tarihinden itibaren 3iş günü içerisinde itiraz edebilirler. İtiraz edilen rapor o yerin en büyük mülki amirliğince ilk raporun tasdikli bir nüshasıyla en yakın başka bir tam teşekküllü hastaneye gönderilir ve ilk iki rapor karşılaştırılır. Bu iki rapor arasında fark olduğu durumlarda İl Sağlık Müdürlüğü adayı hakem hastane belirleyerek buraya gönderecektir, iki raporun da aynı yönde olması durumunda ise rapor kesinleşecektir.

Düzenlenen rapor sonucu “sağlık şartlarına uygun olmadığı” gerekçesiyle ilişiği kesilen aday tesis edilen idari işlemin iptaline ilişkin davayı idari yargıya taşıyabilmektedir. 60 günlük hak düşürücü dava açma süresine dikkat ederek hak kaybına uğramadan, tarafınıza tebliğ edilen idari işlemi Ankara idare avukatı ile profesyonel bir şekilde yürütülecek dava ile iptal ettirebilirsiniz.

Yedek subay ve yedek astsubay seçilemeyen diğer tüm yükümlülerin 6 ay süreyle tabi olduğu askerlik hizmetidir.

1. Lise ve altı öğrenim kurumlarından mezun olanlar ile yapılan seçim sonucunda yedek subay adayı ve yedek astsubay adayı olarak ayrılanların dışında kalanlar askerlik hizmetlerini er olarak yerine getirirler.

2. Erbaş ve erlerin askerlik hizmet süresi altı aydır. Erbaş ve erlerden istekli olanlar, sıralı disiplin amirlerinin olumlu değerlendirmesi ile terhise hak kazandıkları tarihten itibaren altı ay süre ile sınırlı olmak üzere askerlik hizmetlerine devam eder ve bu sürenin sonunda terhis edilirler. Bu şekilde askerlik hizmetine devam edenlerin vazgeçme talepleri kabul edilmez.

3. Müracaat edenlerde aşağıdaki nitelikler aranır:

a. Kamusal hakları kullanmaktan yoksun bırakılmamış olmak.

b. Cezaları ertelenmiş, seçenek yaptırımlardan birisine çevrilmiş, genel ya da özel af kanunları kapsamına girmiş veya haklarında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş olsa dahi;

(1) Devletin güvenliğine karşı işlenen suçlar, halkı askerlikten soğutmak, Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin kurum ve organlarını aşağılama ile zimmet, irtikâp, iftira, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, yalan tanıklık, yalan yere yemin, suç uydurma, cinsel saldırı, cinsel taciz, kişiyi hürriyetinden yoksun bırakmak, fuhuş, gayri tabii mukarenet, hileli iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyet kırıcı suçlar ile kaçakçılık, ihaleye fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından,

(2) Firar, amir veya üste fiilen taarruz, emre itaatsizlikte ısrar, üste hakaret, mukavemet, fesat ve isyan suçlarından,

(3) 22/5/ tarihli ve sayılı Askerî Ceza Kanununun inci maddesinde belirtilen suçlardan,

birisinden mahkûm olmamak.

c. Taksirli suçlar hariç olmak üzere bir suçtan bir ay veya daha fazla hapis cezası ile mahkûm olmamak.

ç. Millî Güvenlik Kurulunca Devletin millî güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara ya da terör örgütlerine üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı bulunmamak.

d. Terör örgütleriyle eylem birliği içerisinde olmamış, bu örgütlere yardım etmemiş, kamu imkân ve kaynaklarını bu örgütleri desteklemeye yönelik kullanmamış ya da kullandırmamış, bu örgütlerin propagandasını yapmamış olmak.

e. Birlik Komutanlığınca hakkında olumlu nitelik belgesi doldurulmuş olmak.

4. Askerlik hizmetine devam edenlerden;

a. Disiplinsizlik ve ahlâki durum nedeniyle sıralı disiplin amirlerinin her türlü bilgi ve belgeye dayanarak düzenleyeceği nitelik belgesine göre askerlik hizmetine devam etmesi uygun görülmeyenler,

b. Hizmetlerinde yetersiz ve başarısız oldukları sıralı disiplin amirlerinin her türlü bilgi ve belgeye dayanarak düzenleyeceği nitelik belgesi ile anlaşılanlar,

c. Yetkili sağlık kurullarınca bu süre içerisinde hakkında “Askerliğe Elverişli Değildir” kararlı sağlık raporu düzenlenmiş olanlar ile herhangi bir nedenle verilen istirahat veya hava değişimi süreleri toplamı yirmi günü geçenler,

ç. Yasa dışı siyasi, yıkıcı ve bölücü faaliyetlerde bulunanlar ile tutum ve davranışlarıyla bu görüşleri benimsediği tespit edilenler,

d. Herhangi bir suç sebebiyle on günden fazla tutuklu kalanlar,

e. Önceki maddede belirtilen suçlardan hakkında mahkûmiyet kararı göreve başladıktan sonra kesinleşenler,

f. Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığının ihtiyacı olan statülerde istihdam edilmek üzere açılan sınavları kazanarak eğitime katılacakları tespit edilenlerden istekliler,

terhis edilir.

4. İkinci altı aylık hizmetine devam ederek terhis olan erbaş ve erlere;

a. Askerî öğrenci, dış kaynaktan muvazzaf subay/astsubay, sözleşmeli subay/astsubay, uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş/er temininde sınav tam notunun yüzde beşine kadar, Meslek yüksekokulu veya mesleki ve teknik lise mezunlarına sınav tam notunun yüzde yirmisine kadar ilave puan verilebilir.

b. Toplu Konut İdaresinin yaptığı konutların tahsisinde, Toplu Konut İdaresinin belirleyeceği şartları taşımaları kaydıyla kendi üzerine kayıtlı konutu olmayanlar, öncelikli istifade ettirilebilir.

c. 31/5/ tarihli ve sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında hizmet borçlanması talebinde bulunanların; prime esas günlük kazanç alt sınırının yüzde otuzikisi ile çarpımı neticesinde hesaplanacak kısmı, borcun Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığınca yapılacak tebligat üzerine harçlık ödemesinin yapıldığı harcama birimi tarafından tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödenir.

5. Erbaş ve erlere ilk altı aylık hizmetlerinin her ayı için bir gün, ikinci altı aylık hizmetine devam edenlerin her ayı için iki gün izin verilir. İzin süresi içerisinde gözaltına alınma, tutuklanma, ceza infazı, yatarak tedavi görme, hava değişimi veya istirahat gibi belgelendirilebilen gerekçelere dayalı olarak izin süresinin bir kısmının kullanılamaması durumunda, fiilen kullanılamayan süre izin süresinden düşülür.

6. Askerlik hizmetinin gerektirdiği görev ve yükümlülükleri yerine getirme konusunda gayret ve çalışmaları sonucu emsalleri arasında üstün başarı gösteren erbaş ve erlerden, muvazzaflık hizmetleri boyunca, disiplin amiri, disiplin kurulu veya mahkemelerden herhangi bir ceza almamış olanlara, terhisleri öncesinde kullanılmak üzere azami üç güne kadar ilave izin verilebilir.