Sperm Aglütinasyon Nedir

Bir yıllık korunmasız ve düzenli cinsel ilişkiye rağmen gebe kalamayan çiftlerde temel kısırlık testlerinin yapılması gerekmektedir. Erkek kaynaklı kısırlık nedenlerinin araştırılmasında kısırlık testi olarak sperm testi mutlaka yapılmalıdır. Sperm testi; spermiogram testi veya semen testi  olarak da adlandırılmaktadır. Sperm testi (spermiyogram testi, semen testi) ile ilgili tüm detayları bu yazıda bulabilirsiniz.

Sperm testi (spermiogram, semen testi); sperm hücrelerinin (spermatozoa) sayısının, hareketinin, morfolojisinin (sperm yapısının) ve diğer birçok özelliğinin değerlendirildiği bir testtir. Sperm hücreleri tıbbi dilde “spermatozoa” olarak adlandırılmaktadır. Sperm örneği laboratuvarda mikroskop altında detaylı olarak bir androloji uzmanı tarafından değerlendirilmektedir. Semen örneğinde ki sperm hücrelerinin (spermatozoa) sayısında bir azlık olup olmadığı, sperm hücrelerinin hareket kabiliyetleri ve sperm hızları, sperm hücresinin baş-boyun ve kuyruk kısmının yapısı (sperm morfolojisi), sperm testi yapılarak değerlendirilmektedir.

Semen Nedir?

Sperm hücrelerini diğer adıyla spermatozoaları ve testislerdeki salgı bezlerinden üretilen salgıları içeren kıvamlı, yapışkan sıvıya semen sıvısı denilmektedir.

Aglütinasyon Nedir?

Aglütinasyon’un kelime anlamı “yapışkanlıktır”. Sperm testinde incelenen özelliklerden biri sperm aglütinasyon (yapışıklık) düzeyidir. Sperm testi sonuçlarında, sperm aglütinasyonu arasında derecelendirilmektedir. Sperm yapışkanlığının fazla olması anormal bir durum olarak kabul edilmektedir. Özellikle testislerdeki ve/veya salgı bezlerindeki enfeksiyon durumlarında sperm aglütinasyon derecesi artmaktadır. Sperm aglütinasyon derecesi yüksek ise erkekte bir enfeksiyon olup olmadığı araştırılmalı ve enfeksiyon varsa mutlaka tedavi edilmelidir.

Likefaksiyon Nedir?

Likefaksiyon kelimesinin anlamı sıvılaşmadır. Semen örneği ilk verildiğinde yapışkan bir sıvıdır, zamanla sıvılaşmaya başlar. Sperm testi sonuçlarında semenin sıvılaşma süresine bakılmaktadır ve buna likefikasyon süresi denmektedir. Bazı enfeksiyon durumlarında sperm likefikasyon süresi uzamaktadır. Bu nedenle semen testinde semenin sıvılaşma süresi özellikle incelenmektedir. 

Motilite Nedir? 

Motilite “hareketlilik” demektir ve semen testlerinde, sperm motilitesi bir diğer adıyla sperm hareketliliği detaylı olarak değerlendirilmektedir. Motil sperm; hareketli sperm demektedir; ancak sperm motilitesi yani hareketliliği sperm testi sonuçlarında ayrıca değerlendirilmektedir. 

Sperm hareketlilik oranı; hareketli motil sperm sayısının (progresif motilite) toplam sperm sayısına bölünmesiyle hesaplanmaktadır ve sperm testi raporlarında yüzde olarak verilmektedir. 

Sperm motilitesi, sperm hücrelerinin hareketliliğine ve sperm hızına göre 4 farklı derecede sınıflandırılmaktadır. 

• Grade 1: hareketsiz, immotil spermler 
• Grade 2: ileri hareketin olmadığı ancak yerinde hareketli motil spermler
• Grade 3: ileri yavaş hareketli motil spermler
• Grade 4: ileri hızlı hareketli motil spermler

İleri hareketli progresif sperm yüzdesi değerlendirilirken Grade 3 ve 4 sperm hücreleri hesaplamaya dahil edilir. Total hareketli sperm yüzdesi değerlendirilirken Grade sperm hücreleri hesaplamaya dahil edilir.

Sperm hareketliliğinin ve sperm hızının düşük olmasına astenospermi denilmektedir. Sperm hızı düşüklüğü veya sperm hareketsizliği kısırlığın önemli nedenlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Çünkü; gebeliğin oluşması için cinsel ilişkiyle birlikte vajinaya dökülen sperm hücrelerinden ileri hareketliliğe sahip spermlerin rahim içinden geçerek tüplere gelmesi ve burada yumurtayı döllemesi gerekmektedir. İmmotil hareketsiz spermler veya yerinde hareketli spermler tüplere ulaşamayacağı için yumurtayı dölleyemezler. Bu nedenle; sperm hızı ve ileri sperm hareketliliği gebelik sürecinde önemli bir role sahiptir.  

Sperm hücrelerinin ileri hareketliliğinde azalmaya, sperm hızında düşüklüğe ve sperm hareketsizliğine (immotil sperm);

• testis hücrelerinin fonksiyonlarındaki bozukluklar
• erkek genital sistem enfeksiyonları
• sperm kanallarındaki tıkanıklıklar 
• varikosel 
• uzun cinsel perhiz süreleri neden olabilir.

Hareketsiz Sperm Sayısı Kaç Olmalı?

Sperm testi sonuçlarında kruger kriterlerine göre hareketsiz sperm veya immotil sperm sayısının oranı; toplam sperm sayısının %60&#;ın dan daha düşük olmalıdır. Hareketsiz sperm sayısı oranı arttıkça hamilelik oluşmama riski ciddi şekilde artmaktadır.

Hareketli Sperm Sayısı Kaç Olmalı? 

Kruger kriterlerine göre toplam hareketli (progresif) sperm oranı %40’dan yüksek olmalıdır. İleri (progresif) hareketli sperm yüzdesi ise %32’den fazla olmalıdır. 

Sperm testi sonucunda ileri hareketli sperm yüzdesi %32’nin altında olan çiftlerde erkeğe bağlı kısırlık riski kat artmaktadır; bu da sperm hareketliliğinin ve sperm hızının gebelik için ne kadar önemli bir parametre olduğunu göstermektedir.

Sperm Morfolojisi Nedir?

Sperm morfolojisi tanımı sperm hücrelerinin yapısını belirtmektedir. Sperm morfolojisi (yapısı) sperm üretiminin kalitesini ortaya koymaktadır. 

Sperm hücresi baş, boyun, kuyruk olmak üzere 3 ana bölgeden oluşmaktadır.  Bu bölgelerin herhangi birinde ki anormallik sperm morfoloji bozukluğu olarak tanımlanmaktadır. Sperm testinde baş, boyun ve kuyruk bölgelerinde ki anormallikler incelenir ve semen analiz raporundaanormal sperm morfoloji yüzdesi ayrıntılı olarak belirtilir. Sperm morfoloji (sperm yapısı) bozukluğuna teratozoospermi denilmektedir. Sperm morfolojisi normal değerleri Kruger testi kriterlerine göre en az %4 olmalıdır. Normal sperm morfolojisinin yüzdesi %4’den az ise erkeğe bağlı kısırlık görülme riski artmaktadır. Anormal sperm yapısına bağlı olarak spermin yumurtayı dölleme kapasitesi azalır ve hamilelik şansı azalır. 

Sperm Kalitesi Nasıl Anlaşılır?

Sperm kalitesini belirleyen parametreler; sperm sayısı, sperm konsantrasyonu (yoğunluğu) sperm hareketi (sperm motilitesi), sperm yapısı (morfolojisi) dır. Spermiyogram test sonuçlarında, bu parametrelerin normal olması sperm kalitesinin iyi olduğunu göstermektedir. Kruger test kriterlerine göre sperm konsantrasyonu 15 milyonun, ileri hareketli sperm yüzdesi %32’nin, normal sperm morfolojisi %4’ün üzerinde olması sperm kalitesinin iyi olduğunu göstermektedir. Sonuç olarak sperm kalitesi semen analizi ile anlaşılır.

Spermiogram Testi Normal Değerleri Nelerdir? 

Spermiogram normal değerleri &#; Kruger testi normal değerler

Sperm testinde; sperm parametreleri Kruger test kriterlerine göre değerlendirilmektedir. Sperm testi ile ilgili bilinmesi gereken bu testin sperm kalite testi olmadığıdır. Sperm testi sonuçlarında meninin hacmi, sperm hücrelerinin sayısı, yoğunluğu, sperm hücrelerinin hareketi, sperm hücrelerinin yapısı değerlendirilip detaylı olarak raporlanmaktadır. Spermiyogram testi sonuçlarının yorumlanmasında kullanılan sınır değerler her bir parametre için ayrı ayrı bildirilmektedir. Normal sperm sayısı hem konsantrasyon hem total sperm sayısına göre değerlendirilmektedir. 

Sperm testinde tüm sonuçların normal çıkmasına normospermi denilmektedir. 

Sperm sayısı, sperm hareketi ve sperm morfolojisinde saptanan hafif düşüklükler hamilelik süreci için çok ciddi problemlere neden olmamaktadır. Ancak semen testi sonucunda sperm parametrelerinde önemli bozukluklar saptanırsa mutlaka ek testler yapılmalıdır; çünkü bu yapılacak ek testlerde bir problem saptanırsa, tedaviyle bu problemler bazı durumlarda çözülebilmektedir. 

Spermiyogram test sonucunda tek bir değerde bozukluk varsa erkeğe bağlı kısırlık riski kat artmaktadır, iki değerde bozukluk varsa kat, üç değerde bozukluk varsa 15 kat artmaktadır.

Sperm Testi Neden Yapılır?

Bir yıl boyunca korunmasız, düzenli cinsel ilişkiye rağmen gebelik oluşmaması durumunda erkeğe bağlı kısırlık nedenlerini araştırmak için yapılması gereken ilk test, sperm testidir. Erkekte sperm sayısı, sperm hareketi, sperm morfolojisindeki anormallikler kısırlığa neden olmaktadır. Sperm testi sonuçları anormal çıkan çiftlerde, hamilelik oluşabilmesi için nasıl bir tedavi yöntemi seçileceğine bu testin sonuçlarına göre karar verilmektedir. Sperm parametrelerinde hafif bozukluk olan çiftlerde aşılama tedavisi uygulanabilir iken; çok ciddi sperm bozukluklarında tüp bebek tedavisi gibi ileri düzey tedaviler gerekebilmektedir. Sonuç olarak sperm testi, erkeğe bağlı bir kısırlık probleminin olup olmadığını saptamak ve hangi tedavi yönteminin uygulanması gerektiğine karar verebilmek için yapılmaktadır.

Sperm Testi Öncesi Yapılması Gerekenler Nelerdir?

Sperm testi öncesi günlük bir cinsel perhiz uygulanmalıdır. Bunun dışında yapılması gereken ek bir durum yoktur. Cinsel perhiz yapmadan sperm testi verilirse, özellikle sperm sayısında düşük sonuçlarla karşılaşılabilmektedir. Buna karşın, cinsel perhiz süresi günden fazla olursa, anormal ve ölü sperm hücre sayısı yüksek çıkabilmektedir. Sperm sonuçlarının yanlış çıkmaması için spermiyogram testi yapılmadan önce cinsel perhiz süresine özen gösterilmelidir. 

Cinsel Perhiz Nedir?

Cinsel perhiz, belirli bir süre içinde hiç bir şekilde cinsel ilişki ve masturbasyon yoluyla boşalmanın olmamasıdır.

Sperm Testi (Spermiogram) Nasıl Yapılır?

Semen örneği likefiye  olduktan (sıvılaştıktan) sonra bazı işlemlerden geçirilir. Mikroskop altında sperm hücrelerinin sayısı, sperm hücre yoğunluğu değerlendirilir. Hareketli ve hareketsiz spermler sayılır, sperm hızına göre hareketli spermler derecelendirilir, sperm testi sonucunda sperm hareket dereceleri ayrı ayrı raporlanır. Sperm morfolojisini değerlendirmek için sperm hücrelerinin baş, boyun kuyruk kısımları incelenir, anormal sperm yüzdesi raporlanır.  

Sperm Testi Aç Karnına mı Yapılır?

Sperm testi aç karnına veya tok yapılabilir. Sperm testi vermeden önce açlık durumu aranmamaktadır. 

Sperm Testi Nasıl Verilir?

Sperm testi masturbasyon yoluyla verilir. Herhangi bir kayganlaştırıcı madde, sabun veya benzeri bir ürün kullanmadan masturbasyon gerçekleştirilmelidir. Semen örneğinin tamamı steril kaba dikkatli bir şekilde aktarılmalıdır.

Semen testi için, sperm verme odası hasta mahremiyetine özen gösterilecek şekilde düzenlenmelidir. Sperm testi odasında, hastaların işlem sonrası duş alabilmesi için gerekli imkanlar sağlanmaktadır. 

Evde sperm testi verilebilir; ancak semen örneği en kısa sürede merkeze götürülmelidir.  

Sperm Testi Hangi Bölümde Yapılır

Sperm testi ülkemizde bir çok laboratuvarda ve merkezde yapılmaktadır. Ancak; yeterli deneyim ve donanımda olmayan merkezlerde yapılan sperm testlerinin sonuçlarında çok fazla sayıda hatayla karşılaşılabilmektedir. Bu nedenle sperm testi androloji laboratuvarı olan bir merkezde yapılmalıdır.

Sperm Testi Sonucu Ne Zaman Çıkar?

Sperm testi sonucu aynı gün içinde çıkmaktadır. Sperm testi yaptıranlar sonuçlarını beklemeden işlem günü alabilmektedir. 

Sperm Testi Fiyatları

yılı sperm testi fiyatları farklı merkezlerde değişmekle birlikte İstanbul ilinde yaklaşık olarak tl arasında değişmektedir. Sperm testi için seçilecek merkeze dikkat edilmelidir, merkezin sperm testi fiyatından önce mutlaka androloji laboratuvarı  olup olmadığı sorgulanmalıdır. Semen testi fiyatı uygun olan ancak androloğu olmayan bir merkezde yapılacak hatalı bir spermiogram testi gereksiz tedavilere neden olabilmektedir.