Spss Testleri Nelerdir

SPSS Nedir?

SPSS, farklı birçok kaynaktan elde edilebilen verilerin işlenmesi ve analiz edilmesi için kullanılan bir paket programıdır. Günümüzde SPSS programını; devlet kurumları, anket şirketleri, eğitim araştırmacıları, sağlık araştırmacıları ve veri madencileri kullanırlar.

SPSS programı yılında SPSS seafoodplus.infoı tarafında dünyadaki ilk istatistik yazılımı olarak piyasaya sürülmüştür. Bu yüzdendir ki dünyadaki istatistik biliminin gelişmesinde SPSS programının çok önemli katkıları vardır. SPSS programı IBM şirketi tarafından satın alınılmıştır. Şu an IBM SPSS Statistics ismiyle faaliyetlerine devam etmektedir.

SPSS programı Windows tabanlı bir programdır. Günümüzde Windows, Linux gibi işletim sistemleri için de sürümleri mevcuttur. SPSS bir programlama dili değildir. SPSS ifadesinin açılımı ise Statistics Package for Social Sciences'dir. (Sosyal Bilimler için İstatistik Bilimi)

İsminde de anlaşılacağı üzere ilk olarak sosyal bilimlere ait istatistik analizleri, bu analizlerin işlenmesini, analizlere yönelik tahminlerin yapılmasını ve yorumlanmasını sağlamak üzere geliştirilmiş olsa da günümüzde belli bir zamanda farklı kaynaklardan elde büyük verilerle çalışan araştırmacılar tarafından daha çok kullanılmaktadır.

SPSS istatistiksel verilerin analizlerini sağlayan bir programdır. Sadece istatistiksel veriler için kullanılabilir.

SPSS analizlerini kolaylaştıran dört yardımcı yazılım programı vardır. Bunlar;

IBM SPSS Statistics (Spss istatistik modelleri); temel analizler için kullanılır. İki değişkenli analizlerde verileri anlamak, verilere ait tabloları betimlemek, analizlere ait doğru tahminleri yapmak için kullanılır.

IBM SPSS Modeler (Modeler programı); gelişmiş istatistik yöntemlere bağlı olarak tahmin yapmak, tahminlerin doğruluklarını göstermek için kullanılır. Grafikseldir.

Visualization Designer; analizde kullanılan verileri görsel olarak göstermek için kullanılır.

Test Analytics; anket gibi yazılı verileri programa girmek, veriler için analizleri yapmak, yapılan analizleri yorumlamak, anlamak için kullanılır.

İstatistik Nedir?

İstatistik; verilerin toplanması, özetlenmesi, analiz edilmesi ve raporlaştırılması aşamalarını içeren bir veri bilimidir.

Tez Analizi Nedir?

Tez Türkçe olarak sav olarak tanımlanır. Sözlük anlamı ise ileri sunulan bir fikir, öneridir. Günümüzde ise akademisyenlerin veya araştırmacıların hazırladıkları bilimsel çalışmalar olarak tanımlanır.

Tez analizi; akademik çalışmaların incelenmesi, analizlerinin yapılması, yorumlaması ve istatistiksel olarak sonuçların elde edilmesi ile geçen sürece denir.

Günümüzde tez analizinin önemi artmıştır. Bunun nedeni; birçok üniversitede lisans, lisansüstü, doktora ve uzmanlık alanlarındaki öğrencilere verilen ödevler veya çalışmalardır. Tez analizinin doğru ve düzgün yapılabilmesi için bu konuda uzman kişilerin yapması gerekmektedir.

Tez analizi için Amos, Stata, Lisrel vb. programlar kullanılır. Ancak en sık kullanılan program SPSS programıdır.

Tez analizinin yapılması için öncelikle anket hazırlanması daha sonra anket ölçeğinin oluşturulması, verilerin toplanması, verilerin analizlerinin yapılması ve son olarak analizlerin sonuçlarının raporlanması gerekmektedir.

Veri Nedir?

Değişkenlerin bir araya gelerek oluşturdukları yapıya veri denir.

Not: Değişken; birimden birime farklılık gösterilen ölçülebilir özelliklerdir.

Veri türleri;

seafoodplus.info veri; zamanın belli bir noktasında birden fazla gözlem biriminden toplanan veridir.

seafoodplus.info verisi; tek bir gözlem biriminden birden fazla zaman noktasında toplanan veridir.

seafoodplus.info veri; birden fazla gözlem biriminden farklı zaman noktalarında toplanan veri.

Veri Analizi Nedir?

Verilerin toplanması, işlenmesi, analiz edilmesi ve verilere bağlı olarak yapılan tahminlerin doğruluklarını gösterme sürecine veri analizi denir.

SPSS ile Veri Analizi

SPSS üzerinde yapılan birçok veri analizi vardır. Bunların genel ismine SPSS analizi seafoodplus.infori analiz etmeden önce verilerin dönüşümünü yapmak gerekebilir.Çünkü veri dönüşümü olmadan verileri analiz etmek mümkün olmayabilir.Örneğin; test dağılımı normal dağılım isteniyorsa ancak verimiz normal dağılıma sahip değilse,veri dönüşümü yaparız diyebiliriz.

SPSS ile veri analizi yöntemlerinden bazıları aşağıda açıklanmaktadır.

1.t-Testleri Analizi

t-Tesi parametrik bir testtir.

Bağımsız İki Örneklem t-Testi

Parametrik testtir. İki bağımsız örneklem ortalamaları arasındaki farkın istatistik olarak anlamlı olup olmadığını araştırmak için geliştirilmiştir.

Bu testte;

●Örneklemler birbirinden bağımsız olarak seçilmelidir.

●Ana kütleler normal dağılıma sahip olmalıdır.

●Varyanslar eşit olmalıdır.

●Veriler eşit aralıklı ve oranlama ölçme düzeylerinde olmalıdır.

SPSS analizinin t-testi analizinde varyansların homojenliğinin belirlenmesinde Levene's kullanılır.

Bağımlı İki Örneklem t-Testi

Bu test normal dağılmış iki bağımlı örneklem ortalamaları arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olup olmadığını araştırmak için geliştirilmiştir.

seafoodplus.infos Analizi

One-Way ANOVA (Bağımsız Örneklem için Tek Yönlü Varyans Analizi)

Bu analiz bağımsız iki örneklem t-testinin genelleştirilmiş halidir. SPSS analizinin bu yönteminde bir bağımsız bir bağımlı değişken bulunur. Bağımsız değişken sınıflama ölçme düzeyinde ve en az üç kategoriye sahip olması gerekir. Bağımlı değişken ise sürekli yani eşit aralıklı ölçme düzeyinde olması gerekir.

NOT: Kodeğişken kontrol altında tutulabilen sürekli değişkenlere denir.

Tek yönlü varyans analizi bağımsız üç veya daha fazla örneklem ortalaması arasındaki farkın sıfırdan farklı olup olmadığını test etmek için geliştirilmiştir.

SPSS analizi yöntemlerinden biri olan ANOVA'da;

●Bağımlı değişkene ait ölçümler eşit aralıklı ölçme düzeyinde olması gerekir.

●Örneklemler birbirinden bağımsız olmalıdır.

●Bağımlı değişken üzerinde etkisi olan faktörlerin her biri normal dağılımda sahip olması gerekir.

●Bağımlı değişkene ait varyanslar her örneklem için eşit olmalıdır.

Two-Way ANOVA (Bağımsız Örneklem için Çift Yönlü Varyans Analizi)

SPSS analiz yöntemlerinden biri olan varyans analizinde iki bağımsız değişken ve bir bağımlı değişken olduğunda bu analiz kullanılır.

Bağımsız değişken sayısı a olursa bu SPSS analizine a-yönlü varyans analiz denir.

Çift yönlü varyans analizinde değişkenler arasındaki etkileşimin veya etkileşim etkilerini test edilir.

Çift yönlü varyans analizinde de tek yönlü varyans analizinde olduğu gibi;

●Bağımlı değişkene ait ölçümler eşit aralıklı ölçme düzeyinde olması gerekir.

●Örneklemler birbirinden bağımsız olmalıdır.

●Bağımlı değişken üzerinde etkisi olan faktörlerin her biri normal dağılımda sahip olması gerekir.

●Bağımlı değişkene ait varyanslar her örneklem için eşit olmalıdır.

One-Way MONAVA (Bağımsız Örneklem için Tek Yönlü Çok Değişkenli Varyans Analizi)

Bu analiz bağımsız iki örneklem t-testinin genelleştirilmiş halidir. SPSS analizinin bu yönteminde bir bağımsız bir bağımlı değişken bulunur. Bağımsız değişken sınıflama ölçme düzeyinde ve en az üç kategoriye sahip olması gerekir. Bağımlı değişken ise sürekli yani eşit aralıklı ölçme düzeyinde olmalıdır. Ayrıca bağımlı değişken sayısı en az iki ve daha fazla olmalıdır.

SPSS analiz yöntemlerinden biri olan MONAVA'da;

●Örneklemler rassal olmalıdır.

●Gözlemler birbirinden bağımsız olmalıdır.

●Varyans ve kovaryans matrisleri birbirine eşit olmalıdır.

●Her grup normal dağılıma sahip olmalıdır.

Two-Way MONAVA (Bağımsız Örneklem için Çift Yönlü Çok Değişkenli Varyans Analizi)

SPSS analizinin bu yönteminde eşit aralıklı ölçme düzeyinde olan birden fazla bağımlı değişken ve iki tane sınıflama ölçme düzeyinde olan bağımsız değişken bulunur.

NOT1: ANOVA ve MONAVA analiz yöntemlerinde Kodeğişken yoktur.

NOT2: Kodeğişken kontrol altında tutulabilen sürekli değişkenlere denir.

seafoodplus.infoans Analizi

SPSS analizinin bu yöntemi Fisher tarafından yılında geliştirilmiştir. Analiz ANOVA analizinin uzantısı olarak kabul edilir.

Kovaryans analizinde;

●Gözlemler birbirinden bağımsız olmalıdır.

●Bağımlı değişkenler normal dağılıma sahip olmalıdır.

●Varyanslar homojen olmalıdır.

●Bağımlı değişken ve kodeğişken arasında doğrusal ve güçlü ilişki olmalıdır.

●Bağımlı değişken ile kodeğişkenler için regresyon eğimleri her grup için eşit olmalıdır.

seafoodplus.infosyon Analizi

SPSS analizinin bu yönteminde iki değişken arasındaki ilişkinin yönü ve gücü belirlenir. Bu analizde iki değişkende eşit aralıklı ölçme düzeyinde olmalıdır.

Korelasyon katsayısı -1 ile +1 arasında değer alır.

Korelasyon katsayısı 0'a yakınsa iki değişken arasında zayıf ilişki 1'e yakınsa iki değişken arasında güçlü ilişki vardır. Ayrıca korelasyon katsayısı (+) ise ilişki aynı yönlüdür, (-) ise ilişki ters yönlüdür.

seafoodplus.infoyon Analizi

Bu analizde değişkenler arasındaki fonksiyonel ilişki belirlenir. SPSS analizinin bu yönteminde değişkenler eşit aralıklı ölçme düzeyinde veya oranlı ölçme düzeyinde olmalıdır.

Regresyon analizinde bir bağımsız değişken varsa modele basit doğrusal regresyon modeli, birden fazla bağımsız değişken varsa modele çoklu doğrusal regresyon modeli denir.

Basit doğrusal regresyon analizinde;

●Gözlemler birbirinden bağımsızdır.

●İki değişken arasındaki ilişki doğrusaldır.

●Bağımsız değişkenin her bir değeri için bağımlı değişken değerlerinin normal dağılıma sahip olmalıdır.

Çoklu doğrusal regresyon analizinde;

●Bağımlı ve bağımsız değişkenler arasında ilişki doğrusaldır.

●Bağımsız değişkenler birbirlerinden bağımsızdır.

●Bağımlı değişkenler sabit varyanslı ve doğrusaldır.

seafoodplus.infoik Regresyon Analizi

SPSS analizinin bu yönteminde de regresyon analizinde olduğu gibi değişkenler arasındaki fonksiyonel ilişki belirlenir.

Bu analizde bağımlı değişkenler kategorik değişkendir. Bağımsız değişkenler; sürekli değişken, kategorik değişken veya kategorik veya sürekli değişkenlerin karması olabilir.

Bu analizde tek bir bağımsız değişken varsa analize logistik resgresyon denir. Birden fazla bağımsız değişken varsa analize çoklu logistik regresyon denir.

Ayrıca analizde bağımlı değişken sadece iki kategoriye sahipse analize ikili logistik regresyon, bağımlı değişken ikiden fazla kategoriye sahipse multinominal regresyon denir.

SPSS analizinin bu yönteminde çözümlenen model matematiksel olarak kolay yorumlanır bu yüzden bu analize ilgi büyüktür.

7.Güvenilirlik Analizi

SPSS analizinin bu yönteminde ölçümün güvenilirliği yani tutarlılığı belirlenir. Güvenilirlik iki kısımda incelenir. Bunlar;

1.Dış Güvenilirlik; zaman üzerinde bir ölçümün tutarlılık derecesi.

2.İç Güvenilirlik; çoklu ölçekler arasındaki tutarlılık derecesi.

Güvenilirlik analizinde maddeler arasında negatif korelasyon olmamalıdır.

Güvenilirlik analizi Cronbach Alpha ile hesaplanır. Güvenilirlik katsayısı 0 ile 1 arasında değer alır. Cronbach Alpha endeks değeri 0,70 ve üzeri değer alırsa ölçeklerin iç tutarlılığı vardır yani ölçek güvenilirdir.

seafoodplus.infoör Analizi

SPSS analizinin bu yönteminde değişkenler arasında olan karşılıklı ilişkiler incelenir, değişkenler özet şeklinde sunulur.

Faktör analizinde;

●Değişkenler bağımlı ve bağımsız değişken şeklinde tanımlanmamalıdır.

●Değişkenler arasındaki ilişki doğrusaldır.

●Gözlemler birbirinden bağımsızdır.

SPSS Analizinin Önemi

Günümüzde birçok alanda tez analizleri, veri analizlerinin önemi artmaktadır. SPSS analizi bu analizlerin işlenmesi, analiz edilmesi, yorumlanması için kullanılan en çok tercih edilen bir yöntemdir. SPSS analiziyle doğru sonuçlar almak için bu analizi aktif olarak kullanabilen, kurallarını bilen uzman kişilerle çalışmak gerekmektedir.

t testinin SPSS programında uygulanışının nasıl olduğunu gösteren yazıyı yazının devamında okuyabilirsiniz. Yazıyı etkin şekilde okuyabilmek için seafoodplus.info size firefox kullanmanızı önerir. Resimlerin daha büyük ve net halleri için lütfen mouse imlecini resimlerin üzerinde bekletin.
Bağımsız gruplar için t testi, iki gruba ait olan ortalamaların birbirinden farklı olup olmadığını test etmek amacıyla kullanılan bir istatistiksel analiz yöntemidir. Temel varsayımları

1. Karşılaştırılacak olan grupların birbirinden bağımsız olmaları (örneğin kadınlar ve erkekler, sigara içenler içmeyenler gibi),

2. Bu gruplardan elde edilen ölçümlerin en az eşit aralıklı ölçek düzeyinde ölçülmüş olmaları

3. Her bir grupta ölçümlerin normal dağılım gösteriyor olmalıdır.

Bu varsayımlara ek olarak spss&#;in bağımsız gruplar için t testi yapılırken test ettiği varyansların homojenliği varsayımı da karşılanmış olmalıdır.ımsız gruplar için t testi, spss&#;te yapılmaya başlanmadan önce veriler aşağıda görüldüğü gibi girilmelidir. Aşağıda kadın ve erkeklerin iş doyumlarının birbirinden farklı olup olmadığını araştıran örnek bir çalışmanın verilerinin spss&#;te bağımsız gruplar için t testi ile nasıl analiz edildiği aşamaları ile gösterilmiştir. seafoodplus.info

Veriler şöyle girilmiş olmalıdır.

Analizlerin yapılacağı ve iş doyumunu ifade eden toplam puanın nasıl elde edildiğini Toplam Puan Alma, Hesaplama adresinden izleyebilirsiniz.

Daha sonra bağımsız gruplar için t testi için spss&#;te independent samples t test menüsü aşağıdaki resimde görülen yerden açılır.

independent samples t test&#; e tıklandığında aşağıdaki pencere açılır

burada grouping variable (gruplama değişkeni) kısmına karşılaştırlacak grupları gösteren değişken gönderilir. burada cins gruplamayı gösteren değişkendir. test variable ise bu grupları ne bakımından karşılaştıracağımızı gösteren değişkendir. bu örnekte test variable iş doyumunu gösteren toplam isimli değişkendir. bu değişkenler aşağıdaki gibi yerleştirilirler

Gruplama değişkeni sağ taraftaki kendi bölmesine gönderildiğinde yanında iki tane soru işareti çıkar. bunun sebebi SPSS&#;in hangi kodlar verilmiş olan grupların karşılaştırılacağını soruyor olmasıdır. bu tanımlayı yapmak için soru işaretlerinin altındaki Define variables (değişlenleri tanımla) kısmına tıklanarak aşağıdaki pencere açılır.

burada group 1 ve group 2 kısmına karşılaştırılacak grupların spss&#;e girildiği kodları yazılır. Daha önce veriler girilirken kızlara 1, erkeklere ise 2 kodu verilmişti. (En üstteki veri dosyasına cinsiyet sütununa bakınız). Bu nedenle group 1 kısmına 1 ve group 2 kısmına ise 2 yazılır

daha sonra continue tıklanarak devam edilir ve artık soru işaretleri kalkmış olur.

bu pencerede options&#;a tıklandığında ise analizin %95 mi yoksa %99 güven aralığında mı yapılacağı belirlenebilir. options&#;a tıklandığında şu pencere açılır.

burada genelde %95 seçeneği geçerlidir. (Ayrıntılı bilgiyi yakında ekleyeceğim) buradan bir şey değiştirilmeye gerek olmadığından continue tıklanarak ilerlenir.

Artık OK tıklanarak bağımsız gruplar için t testi yaptırılabilir. Çıkan sonuç bağımsız gruplar için t testi sonucudur.

Burada ilk çıkan tablo betimsel istatistikler tablosudur. Yani hangi grupta kaç kişi bulunmaktadır ve her grubun ortalaması ve standart sapmasını gösteren tablodur.

Alttaki independent samples test tablosu ise analiz tablosudur. bu tablonun ilk kısmındaki F değeri varyansların homojen olup olmadığını test etmek için kullanılır. Hemen yanından Sig. değeri 0,05&#;ten küçükse varyanslar homojen değil demektir. Bu durumda Equal variances not assumed satırı yani alttaki satır kullanılır üstteki satırdaki değerler hiç dikkat alınmaz. Fakat bu örnekte olduğu gibi F&#;nin yanındaki Sig. değeri 0,05&#;ten büyükse varyansların homojen olduğuna karar verilir.

Bu tabloda Sig. (2-tailed) değeri gruplar arasında fark olup olmadığını gösteren değerdir. Bu değer 0,05&#;ten küçükse gruplar arasında fark olduğuna karar verilir. Eğer bu değer 0,05&#;ten büyükse karşılaştırılan gruplar arasında anlamlı fark olmadığına karar verilir. Eğer fark olduğu kararı verilierse hangi grubun ortalaması büyükse o grubun daha diğer gruptan daha yüksek ortalamaya sahip olduğu söylenir. Fark çıkmazsa grupların ortalamaları birbirinden farklı bile onların aslında aynı (birbirine denk) oldukları söylenir.

Yukarıdaki Bağımsız gruplar için t testi tablosu şu şekilde raporlaştırılır.

Soru ve önerilerinizi aşağıdaki yorum bölümüne yazabilirsiniz