Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 25/06/2023 11:56:41 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7282
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
Kategoriler ve Etiketler
Tümünü Göster
Su Ayısını Gözlemleyelim
Aryo Hadi - Svitlana Tytska - vDraw / iStock
Yolda yürürken kaldırım taşlarının ya da bir doğa yürüyüşü sırasında kayaların arasından çıkmış, çiçeksiz yeşil bitkiler dikkatinizi çekmiştir. Kara yosunu adı verilen bu bitkilerin, uzay koşullarına bile dayanabilen bir canlı türü olan su ayısına ev sahipliği yaptığını biliyor muydunuz?
Deneyler köşesinin bu projesinde su ayısını çevremizde nasıl bulabileceğimizi ve mikroskop altında nasıl gözlemleyebileceğimizi keşfediyoruz.
Bilmekte Fayda Var!
Tardigrad olarak da bilinen su ayıları, omurgasızlar şubesinden mikroskobik canlılardır. İlk olarak J.A.E. Goeze tarafından 1773'te keşfedilen su ayılarına daha sonra İtalyan biyolog Lazzaro Spallanzani "yavaş adımlı" anlamına gelen Tardigrada adını verdi.
Su ayılarının vücut uzunluğu 0,05 milimetre - 1.2 milimetre arasında değişebilir. Pençeli dört çift bacakları vardır. Tatlı sularda ve nemli alanlarda yaşarlar. Bu nedenle karada yosunların, likenlerin ve dökülmüş ölü yaprakların içinde bulunabilirler. Su ayılarının aktif kalabilmesi için vücutlarının etrafında ince bir su tabakasının bulunması gerekir. “Su ayısı” olarak isimlendirilmelerinin nedeni de bu durumdur.
dottedhippo / iStock
Su ayıları çok küçük olmalarına karşın dünyanın en dayanıklı canlılarıdır. -200 °C kadar düşük ve 150 °C kadar yüksek sıcaklık, oksijen ve su bulunmayan ortam, yüksek enerjili radyasyon, yüksek ve düşük basınç gibi zorlayıcı koşullarda bile hayatta kalabilirler. Su ayıları ortam koşullarının uygun olmadığı durumlarda kriptobiyoz olarak isimlendirilen bir hâle geçer. Kriptobiyoz, metabolizma faaliyetlerinin neredeyse durma noktasına geldiği pasif bir hâl olarak tanımlanabilir. Ancak ortam koşulları uygun olduğunda su ayıları tekrar aktif hâle geçebilir.
2007 yılında yapılan bir araştırmada su ayıları herhangi bir koruma olmadan uzaydaki zorlayıcı koşullara maruz bırakıldı. Uzaydaki vakum ortamına, yüksek enerjili radyasyona, çok yüksek ve düşük sıcaklıklara rağmen su ayılarının çoğu hayatta kalmayı başardı.
Karada yaşayan su ayılarının bulunması en kolay yerler nemli yosun, liken veya yaprak çöpleridir. Ormanda, göletlerin çevresinde ve hatta bahçenizde arama yaparak su ayılarını keşfedebilirsiniz.
Nelere İhtiyacımız Var?
Kara yosunu
Bardak
Çay kaşığı
Damlalık
Saf su
Lam ve lamel
Mikroskop
Ne Yapıyoruz?
Not: Kara yosunlarını suyun içinde 8-24 saat beklemek daha iyi sonuç elde etmemizi sağlar.
Ne Oldu?
Mikroskopta incelediğimiz su ayılarının hareket ettiğini gördünüz mü?
Su ayıları, kuru yosun ya da likenlerin arasında kendilerini korumaya aldığı için pasif hâlde bulunur. Saf su eklendikten bir süre sonra ise aktif hâle gelmeye başlarlar.
Düşünelim!
Su ayılarını gözlemlemeye çalışırken başka mikroskobik canlılar da görmüş olabilirsiniz. Bu canlıların türünün ne olduğunu araştırabilirsiniz.
Kaynaklar:
Yazar Hakkında:
Dr. Sevda Seçer Esmer
İzmir Arkas Bilim ve Sanat Merkezi Fen Bilimleri Öğretmeni
Su ayısı nedir? Su ayısı özellikleri nelerdir?
Su ayısı nedir? Şeklindeki sorular vatandaşlar tarafından merak konusu oldu. Binlerce su ayısı İsrail'in Ay'a çakılan uzay aracının içinden çıktığı belirtildi. Dünyayı şaşkına çeviren bu gelişmenin ardından su ayılarıyla ilgili detaylı bilgileri haberimizde derledik...
SU AYISI NEDİR? SU AYILARI ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
Su ayıları, sakal hayvancıkları, Tardigrada, Yavaşadımlılar (Latince tardus yavaş; gradi adımlamak); ince segment ve kutikula bulunduran, 4 çift kısa bacağı olan omurgasız hayvanlar şubesidir. Mikroskobik canlılardır.Dünya'nın en küçük hayvanlarıdır.Tatlısularda ve nemli alanlarda yaşarlar. Vücutları genel görünüşüyle silindir şeklinde, karın tarafları düzdür. Koni şeklinde uç baş sayılır, ayrıca bir baş oluşumu görülmez. Solunum organları yoktur. Ayrı eşeylilerdir. Vücut hücreleri sabittir. Yaklaşık 1,150 türü bilinmektedir. Olağanüstü ortam koşullarına dayanıklıdır. Genlerinin incelenmesi sonucu, önce tatlı suda ortaya çıkan tardigrade'in yüksek adaptasyon becerisiyle toprak üzerine de sıçradığı anlaşıldı.Uzayda yaşayabildiği keşfedilmiştir.
(Su ayıları, uzay ayıları, pudgy wudgies veya yosun yavruları olarak da bilinir) sekiz ayaklı, parçalı mikro hayvanlardır ] İlk kez Alman zoolog Johann August Ephraim Goeze tarafından 1773'de keşfedildi. Tardigrada adı ("yavaş adım" anlamına geliyordu) üç yıl sonra İtalyan biyolog Lazzaro Spallanzani tarafından verildi. Tepelik yağmur ormanlarından Antarktika'ya, dağlık alanlardan derinliğe kadar her yerde bulunurlardı.
Tardigratlar bilinen en dayanıklı hayvanlardan biridir: bilinen diğer yaşam biçimlerine hızla ölümcül olan aşırı koşullardan kurtulabilirler. 1 K (-458 °F ila -272 °C) ila yaklaşık 420 K (300 °F; 150 °C) arasında değişen sıcaklıklara dayanabilirler, en fazla okyanus siperlerinde yaklaşık altı kat daha fazla baskı uyguluyorlar, Zor koşullarda yaşayan Tardigratlar, bir insanın ölümcül dozundan yüzlerce kat fazla dozda Siklomorfoz.
Bununla birlikte, Genellikle, tardigratlar tamamen yetiştirildikleri zaman yaklaşık 0,5 mm (0,02 inç) uzunluğundadır. Kısa boylu ve dört çift ayaklı, hepsi de "diskler" olarak bilinen dört ila sekiz pençeli tombullar. Dördüncü, gövde terminal segmentine yönlendirilir ve ilk olarak alt tabaka kavramak için kullanılır, ilk üç çift bacak yönlendirilir ve birincil lokomotif araçlardır. Tardigratlar yosunlarda ve likenlerde yaygındır ve bitki hücreleri, algler ve küçük omurgasız hayvanlar üzerinde beslenir.Yukarıdakilere ilaveten, öğrenciler ve amatör bilim insanları için erişilebilir hale getiren çok düşük güçlü bir mikroskop kullanmak mümkündür.
Tardigrades, Ecdysozoa süperfilitesinin bir parçası olan Tardigrada filumunu oluşturur. Kambriyen dönemde, 530 milyon yıl önce fosiller bulunan eski bir gruptur. Tardigratlar dünya çapında, Himalayalar (6.000 m'den (20.000 ft) üzerinde), derin deniz (4.000 m'nin (13.000 ft) altında) ve kutup bölgelerinden ekvatora kadar çeşitli bölgelerde yaşamaktadırlar.
