Yüzeyinde girinti ve çıkıntıları fazla olan yüzeyler pürüzlü yüzeylerdir. Pürüzlü yüzeylerde sürtünme kuvveti fazladır. Zımpara kağıdı, halı, toprak, çakıl, çim saha gibi yüzeyler pürüzlü yüzeylerdir.
Kaygan Yüzeyler
Yüzeyinde girinti ve çıkıntısı az olan yüzeyler pürüzsüz yüzeylerdir. Pürüzsüz yüzeylerde sürtünme kuvveti azdır. Cam, buz, porselen, cilalı tahta, mermer kaygan yüzeylere örnek verilebilir.
Savaş uçağının hava direncini azaltan tasarımı |
Havadaki sürtünme kuvvetini azaltıcı kask |
Yüzücülerin ellerini birleştirmesi, özel üretilmiş bone ve mayo kullanması su direncini azaltır. |
Kar ile ayağımız arasında sürtünmenin artırılması gerekmektedir. Bunun için ayakkabıların altı tırtıklı yapılır.
Dolabın yerle sürtünmesini en aza indirmesi gerekir. Bunun için dolabın altına tekerlek takabilir, yağ sürebilir.
Güreşçilerin yağlanması sürtünme kuvvetini azaltır, birbirini tutması zorlaşır. Bu nedenle yağlı güreşte büyük ustalık ve hüner gerekir.
Kapı menteşeleri daha az sürtünmesi için yağlanır. Metallerin birbirine sürtünmesi sonucu aşınmalar oluşur, kapı gıcırdar, kapı daha zor açılıp kapanır.
Top ile yer arasında sürtünme gerçekleşmektedir.
Bu kuvvet hareket eden cisimlerin bir süre sonra durmasını sağlar.
Ellerinin ortasını çok bastırarak birbirine sürterse elleri hemen ısınacaktır.
Hava ve Su Direncini Azaltan Araç Tasarlama - Banu Dursun
Hava Direnci Nedir?
Hava direnci, bir nesne içinden geçtiğinde havanın neden olduğu bir kuvvettir. Bu kuvvet, havadan geçen bir cisme zıt yönde etki eder. Hava direnci, hareket eden cisme karşı bir sürtünme kuvveti uygular. Bir vücut hareket ettikçe, hava direnci onu yavaşlatır. Vücudun hareketi ne kadar hızlı olursa, ona karşı uygulanan hava direnci o kadar üstün olur. Hava direnci, bisiklet, araba, tren, roket, uçak ve hatta canlı cisimler gibi tüm hareketli nesneleri etkiler.
Hava Direnci Nelere Bağlıdır?
Hava, %70'in üzerinde nitrojen (N2), -22 oksijen (O2), karbon dioksit (CO2) ve daha küçük oranlarda Argon gibi diğer gazlardan oluşan gazların bir kombinasyonudur. Hava direnci;
Hıza,
Sürüklenme kuvvetine,
Şekle ve boyutuna,
Yüksekliğine göre değişmektedir.
Örneğin, kare bir karton parçasının hareketi, karton geniş tarafı havayla birlikte yönlendirildiğinde, zemine paralel yönlendirilmesine göre havadan daha fazla dirençle karşı karşıya kalır. Kartonun derinliği, uzunluk ve genişliğinin yüzey alanından çok daha küçük bir yüzey alanına sahiptir.
Hava Direnci Formülü Nedir?
Hava direnci formülü: Fair = -cv(2) karesidir.
F, hava direncinin kuvvetidir. c, kuvvet sabitidir. v nesnenin hızıdır.
Negatif işaret, hava direncinin yönünün cismin hareket yönünün tersi olduğunu gösterir. Bu sayısallardan bazıları biliniyorsa, vücudun hava direnci, hava sabiti ve hızının bulunmasında Hava Direnci Formülünden yararlanılır. Bu formülün havacılıkta geniş uygulamaları vardır.