İçindekiler
3) Sürekli Değişken: İki birim arasında sonsuz bölünebilme şansı varsa bu ifade süreklidir. Metre, kilogram, yaş bunlara örnektir. 4) Süreksiz Değişken: İki birim arasında bölünme şansı yoksa süreksizdir. Cinsiyet, tam sayılar bunlara örnek teşkil eder.
Sıralı olan kategorik/gruplu/nominal değişkenlere Ordinal değişken adı verilir.
Kategorik veriler için hangi test kullanılır?
olmadığını merak ediyorsak kullanacağımız istatistik yöntemi Pearson Ki-Kare testi olacaktır.
Kesikli ve sürekli değişken nedir?
Sürekli Değişken Ölçülen değişken değerleri, sayı doğrusu üzerinde belli bir aralıktaki bütün değerlere atanabiliyorsa bu değişkenlere kesikli değişken adı verilir.
Nitel (Kalitatif – Kategorik) Değişken: Nitelik, çeşit bakımından değerleri sınıflandırır, sembolle ifade edilir. Seçkin, pekiyi ile mezun oldu.
Sıralı olan kategorik/gruplu/nominal değişkenlere Ordinal değişken adı verilir. Öğretim durumu [ilk/orta/lise], kafa travması tipi [hafif/orta/ağır], GKS [3,4,5,…,14,15] hep ordinal verilerdir.
Kategorik veriler nelerdir?
Örneğin bir kişinin eğitim durumu, medeni durumu, unvanı, rütbesi,bedeni(S,M,L,XL,XXL) ve cinsiyeti gibi bilgiler kategorik veri olarak karşımıza çıkarken yine o kişinin yaşı,boyu,kilosu, günlük/aylık/yıllık alışveriş harcamaları gibi bilgiler ise sayısal değer olarak değerlendirilir.
Kesikli ve sürekli değişkenler arasındaki fark?
Kesikli ve sürekli değişkenler arasındaki fark aşağıdaki gerekçelerle net bir şekilde çizilebilir: Sonlu bir veri seti ve sayılabilir bir sayı değeri varsayan istatistiksel değişken, daha sonra ayrı bir değişken olarak adlandırılır.
Sürekli değişken, adından da anlaşılacağı gibi, süreklilikteki tüm olası değerleri varsayan rastgele bir değişkendir. Basitçe söylemek gerekirse, verilen aralıktaki herhangi bir değeri alabilir. Bu nedenle, bir değişken sonsuz ve sayılamayan bir değerler kümesi alabilirse, değişken sürekli değişken olarak adlandırılır.
•Değişken Nedir? Değişebilen, en az iki değer alabilen her şey değişkendir. •Bir şeyi diğer şeylerden ayıran niteliksel ve kendi içinde bir şekilde farklılıklar taşıyan niceliksel her türlü özellik (Erkuş, ).
Kesikli değişken tanımı nelerdir?
Kesikli Değişken Tanımı . Ayrık bir değişken, yalnızca sabit sayıda farklı değer alabilen ve içsel bir düzenden yoksun olabilen bir istatistiksel değişken türüdür. Ayrıca, kategorik değişken olarak da bilinir, çünkü ayrı, görünmez kategorilere sahiptir. Bununla birlikte, iki kategori arasında değer bulunamaz, yani değişkenin sınırları dahilindeki tüm değerleri elde etmez.
Değişken türlerine geçmeden önce ölçmeyi tanımlayalım. Ölçme herhangi bir niteliğin gözlemlenerek sonucun sayı ya da sembollerle ifade edilmesidir.
Nesne-olay-özellik => Gözlem => Sayı Sembol ile ifade = Ölçme.
Örnek olarak şunları verebiliriz:
Boyun olarak belirlenmesi.
Kapının beyaz olarak belirlenmesi.
Aslının güzel olarak nitelendirilmesi
Merve sınıfın en başarılı kzıdır.
Değişken: En az iki değer alabilen ve durumdan duruma değişebilen nitelik ve özelliklerdir. Uzunluk, boy, ağırlık, yetenek, başarı bunların hepsi bir değişken olabildiği gibi aynı nitelik farklı değişken özelliği de gösterebilmektedir.
Değişken Türleri:
1) Nicel Değişken: Sayılarla ifade edilebilen değerlerdir. Burada anlam sayılarda gizlidir.
Fadime testten 85 puan aldı. Buradaki 85 puan niceldir.
2) Nitel Değişken: İfadenin betimlenme durumudur. Sayılar kullanılabilir ancak buradaki sayıların ifadeyi ölçme anlamında sayısal bir değeri yoktur. Sadece betimleme olarak bakmalıyız. Yukarıdaki verdiğimiz örneğe bakarak, Fadime başarılı bir öğrencidir diyebiliriz ve burada değişkenimiz başarı olacaktır.
3) Sürekli Değişken:İki birim arasında sonsuz bölünebilme şansı varsa bu ifade süreklidir. Metre, kilogram, yaş bunlara örnektir. Örneğin 3 ile 4 yaş arasında ay, hafta , gün ya da saat özelliğine varana kadar araya birçok değişik ifade girebilmektedir. Ayrıca sayılarla ifade edildiği için aynı zamanda niceldir.
4) Süreksiz Değişken: İki birim arasında bölünme şansı yoksa süreksizdir. Cinsiyet, tam sayılar bunlara örnek teşkil eder. Bu ifadeler genelde nitel ifade olarak da karşımıza çıkar.
5) Bağımlı Değişken: Başka bir değişkene bağlı olarak değişen değişkenlere bağımlı değişken denir.
6) Bağımsız Değişken: Başka bir değişkene bağlı olmadan artan ya da azalan değişenler bağımsız olarak ifade edilmektedir.
Bağımlı ile bağımsız ifadelerini örnekle açıklayalım:
Alkolün dikkat üzerindeki etkisi.
Öncelikle burada deney grubu (alkol verilen grup) ve kontrol grubu (alkol verilmeyen grup) olarak iki grup karşımıza çıkıyor. Buna göre burada alkol bağımsız, dikkat ise alkole bağlı olarak değişen bağımlı değişkendir. Yani alkol miktarı arttıkça dikkatin değişeceğini düşünürsek aradaki farkı daha iyi anlayabiliriz.7) Ara Değişken: Bağımsız ifadenin bağımlı ifade üzerindeki etkisini arttırması ya da azaltması durumudur. Yukarıdaki alkol örneğinde 30 yaş grubu üzerindeki dersek bu bizim ara değişkenimiz olur.
Kelime olarak ölçek diye de karşımıza çıkan birim ikiye ayrılmaktadır.
Doğal Birim: Karış, kulaç
Tanımlanmış Birim: Uzmanlar tarafından oluşturulmuş yapay birimlerdir. Kilogram, cm
* Birimin Taşıması Gereken Özellikleri:
1) Eşitlik: İki birim arasındaki mesafenin aynı olmasıdır. 3 cm ile 4 cm, 4 cm ile 5 cm arasındaki fark aynıdır.
2) Genellik: Herkes için aynı olması gerekir. Bu özellik ölçmede öncelikle geçerliliği etkiler.
3) Amaca Uygunluk (Kullanışlık):İki şehir arasındaki mesafenin metre yerine km ile ölçülmesi kullanışlığa hizmet eder.
Doğal Sıfır (Mutlak): Gerçekte yokluğu ifade eden sıfırdır. Kg, metre Örneğin 0 metre olan bir şey gerçekte yokluğu ifade eder ve gerçekten yoktur.
Tanımlanmış Sıfır (Bağıl, İzafi Sıfır): Gerçekte yokluğu ifade etmeyen, izafi olarak oluşturulmuş bir başlangıç noktasıdır. Sıcaklık, takvim Örneğin sıcaklık 0 derece ise sıcaklık yoktur diyemeyiz, sıfır derece de olsa ortada hissedilen bir sıcaklık mevcuttur.
Zaman ölçümü veriliyorsa bağıl sıfır, süre ölçümü veriliyorsa doğal sıfırdır. Ayrıca eğitimde kullanılan bütün ölçmelerde izafi yani bağıl sıfır kullanılır.
3) Sürekli Değişken: İki birim arasında sonsuz bölünebilme şansı varsa bu ifade süreklidir. Metre, kilogram, yaş bunlara örnektir. 4) Süreksiz Değişken: İki birim arasında bölünme şansı yoksa süreksizdir. Cinsiyet, tam sayılar bunlara örnek teşkil eder.
Değişkenler yapılarına veya özelliklerine göre nicel ve nitel olarak sınıflandırılabilirler. Eğer değişkenin özelliği sayı ve miktar olarak açıklanabiliyorsa buna nicel değişken denir. Başarı puanı, ağırlık ve uzunluk ölçüleri birer nicel değişkendir.
İki değeri arasına başka değer alamayan ya da sınırlı sayıda değer alan değişkene süreksiz değişken denir. Cinsiyet, okul türleri, milliyet, medeni durum (Tam sayıyla ifade edilir; kesirli, ondalıklı ara değerler alamaz.)
Kesikli veriler, değerler arasında açık boşluklara sahip bir veridir. Sürekli veri, sürekli bir diziye düşen verilerdir. Sadece belirgin veya ayrı değerler alabilir. Bazı aralıklarla herhangi bir değer alabilir.
Oransal veri bu yönüyle en iyi ölçümü sunar. Aritmetik işlemlerin yapılmasında olanak sağlar ve 0 noktası oransal veride anlamlıdır. Oransal veride en çok kullanılan ölçekler; para değerinin ölçümü, uzaklık, ağırlık, yükseklik, yüzde oran ve benzeri sayısal değerlerdir.
4-Ratio Veriler: Nümerik verilere benzerler. santigrat derece, 50 santrigat derecenin iki katı denilemez ama derece kelvine çevrilirse 60 kelvin 30 kelvinin 2 misli sıcak denilebilir. Oran verilebilir veri türlerine Ratio veriler denir.
İstatistikte yorumlanmak ve sunulmak amacı ile toplanmış, çözümlenmiş ve özetlenmiş gerçeklere veriler denmektedir. Sayısal (nümerik) veriler nicel, nitel veriler ise kategorik olarak tanımlanmaktadır. Nicel veriler ayrıca kendi aralarında ayrışık ve sürekli olarak iki gruba ayrılmaktadır.
İsim bir karakter dizisinden oluşmaktadır. Hemen hemen her programlama dilinde de karakter dizileri string veri tipi ile ifade edilmektedir. Bazı programlama dillerinde veri tipi ayrımı bulunmaksızın hepsi "var" veri tipiyle ifade edilmektedir.
Etiket: karakter dizisi veri tipiKARAKTER VERİ TİPİ; tek bir rakam, harf veya sembol içeren veri tipidir. KARAKTER DİZİSİ VERİ TİPİ; birden fazla rakam harf veya sembollün bir araya gelmesiyle oluşan veri tipidir. Örneğin; kullanıcı adı, blogtaki yazılar vb.
Kesikli Değişken Nedir?
Yaş ve ağırlık ile beraber boy uzunluğu ya da kandaki kolesterol değeri gibi unsurlar nicel değişkenlik olarak ifade edilmektedir. Bu bağlamda ölçülebilen değişken değerler, sayı doğrusu üzerinde eğer atanabiliyorsa bunlara kesikli değişken denmektedir.
Sadece sayı doğrusu üzerindeki belli değerlere atanma şeklinde kesikli değişkenler ön plana çıkar. Yani aslına bakılırsa daha özel değişkenler olarak da ifade etmek mümkün. Bu doğrultuda sürekli değişken ile beraber kesikli değişkenler bulunmaktadır. Akademik başarı, ağırlık, yaş ve tutum ya da öğrenme başarısı gibi unsurlar sürekli değişken olarak ifade edilmektedir.
Kısaca Kesikli Değişken Örnekleri Nelerdir?
Sürekli değişkenlere verilen örnek ile beraber aynı zamanda kesikli değişkenler içinde belli başka bazı örnekler ele almak mümkün.
- Eğitim düzeyi
- Cinsiyet
- Kan grubu
- Doğum yeri
- Şube
Görüldüğü üzere daha bireysel ya da daha özel değişkenler olarak bunu anlatmak mümkün. Aynı zamanda bu değişkenler niçin nicel, yani sayılabilir değerler şeklinde öne çıkmaktadır. Diğer yandan sayı doğrusu üzerinden bakıldığı vakit, atanabilme özelliğine sahip olan özel değerler olarak da ifade edilmektedir.
Genel olarak ise nitel değişkenler kesikli değişken olarak bilinmektedir. Nicel değişkenler ise sürekli değişkenler olarak anlatılır. Hem matematik üzerinden hem de günlük yaşamda birçok farklı amaç altında bu değişkenler amaca uygun kullanılır.