Tam Sayılı Kesirleri Bileşik Kesre Çevirme
Tam sayılı kesirleri bileşik kesirlere dönüştürme işlemi matematik konularından 5. sınıf kesirler konusunda geçmektedir.
Kesirler;
Basit Kesirler,
Bileşik Kesirler,
Tam Sayılı Kesirler olmak üzere üç grupta incelenirler.
NOT: Tam sayılı kesirleri bileşik kesirlere dönüştürürken;
* Tam kısım ile paydanın çarpımına pay eklenir, bulunan sonuç paya yazılır.
* Payda değiştirilmeden kesrin paydasına yazılır.
= 56 + 3 / 7
= 59 / 7
= 40 + 1 / 8
= 41 / 8
= 63 + 2 / 9
= 65 / 9
= + 13 / 20
= / 20
NOT: Sayımız negatif olduğunda, eksi işaretinin sayının tamamına ait olduğunu unutmamalıyız.
Sayının tamamına ait olan eksi işareti işlem yapılırken kullanılmaz. Sayının işareti olarak işlemle birlikte taşınır ve sonuca yazılır.
Eksi işareti tam sayılı kesir, bileşik kesre dönüştürülürken işlemi etkilemez.
= - 36 + 5 / 12 ( 36 + 5 = 41 )
= - 41 / 12
- 10 . 25 + 17 / 25
= - + 17 / 25 ( + 17 = )
= - / 25
Sevgili öğrenciler tam sayılı kesirlerin bileşik kesirlere dönüştürülmesi konusunu, kısaca anlatmaya çalıştığımız bu çalışma umarım sizler için faydalı olmuştur.
Özellikle negatif sayıların dönüştürülmesi işlemine dikkat etmeliyiz. Çünkü tam sayılarla toplama ve çıkarma işlemlerini bilen öğrenciler burada çıkarma işlemi yapmaya çalışıyorlar. Bu kesinlikle burada yapılmamalı. Eksi işareti yokmuş gibi önce payda ile tam kısım çarpılmalı ve bulunan sonuca pay eklenmeli ve paya yazılmalıdır. Payda değiştirilmeden tekrar sonucun paydasına yazılmalıdır.
Tam sayılı kesri bileşik kesre dönüştürmek için tam kısmı payda ile çarpıp, paya ekleriz. Paydada ise bir değişiklik yapmayız.
BİLEŞİK KESİR: Payı paydasına eşit veya paydasından büyük olan kesirlere bileşik kesir ismi verilir. Aşağıdaki kesirlerin payı ya paydasına eşit ya da paydasından büyüktür. Bu kesirler bileşik kesirdir.
Payı 1 olan kesirlere birim kesir denmektedir. Yani diğer bir deyişle payı her zaman sabit olarak bir kalan ancak paydası değişebilen kesirler birim kesirdir. Bu kesirler büyüyebilir ya da küçülebilir.
Doğrulanmış Cevap Bir kesrin içerisinde kaç tane birim kesir olduğunu bulmak için, o kesrin payındaki sayının ne olduğu önemli olmaksızın; 1 yazarız. Bu durumda 5/9 kesrinin birim kesri 1/9 kesridir.
birim 1'dir. Bu nedenle 3 bölü beş kesrinin birim kesri 1 bölü 5'tir.
5/10> 1/10'dur. Buna göre, 5/10 kesrinde 5 tane birim kesirdir.
Cevap: 4/7 kesrinin içinde toplam 4 tane birim kesir bulunur. Birim kesir paydası ne olursa olsun payı 1'e eşit olan kesirlerin ismidir. 1/2, 1/ 16 veya 1/ birer birim kesirdir.
Kesir çeşitleri Bir bütünden daha az olan miktarları ifade edebilmek için kesirli sayı kısaca kesir kullanılır.Kesir pay , payda ve kesir çizgisinden oluşur ve pay payda şeklinde yazılır. Bütünün kaç eşit parçaya bölündüğünü gösteren sayıya PAYDA denir. Pay ve paydayı birbirinden ayrıran çizgiyede KESİR ÇİZGİSİ denir.
Genel olarak payı 1 olan kesirleri birim kesir denmektedir. Yani bu doğrultuda payı sabit olarak bir olması ile beraber paydası farklı sayılar üzerinden ele alınabilir. Ancak birim kesirde pay her daim 1 olarak ele alınır. Buna bir örnek vermek gerekirse şu kesirler ele alınabilir.
Birim kesir, payı 1 olan kesirdir. Kesirlerin birim kesirlerini bulmak için payına 1 yazarız. Örnek verecek olursak : 5/8 kesrinin birim kesiri 1/8'dir. 1 tam 2/3 sayısının birim kesiri 1/3'dür.
Birim kesirlere pay 1 olduğu için 3 tam 3 bölü 7 kesrinin birim kesri 1 bölü 7 olur. Yani paydada 7 olduğu için her tamda 7 tane birim kesir oluyor.
Payı 1 olan kesirlere birim kesir denir.