Sürekli temizlik yapan kişiler için hayat oldukça hareketli geçer. Çünkü, titiz olan bu kişiler gün boyu temizlik yaparlar. Ayrıca bulundukları ortamın her zaman temiz olmasını isterler. Pis olan ortamlarda ise asla bulunmak istemezler. Bu kişiler temizlik hastaları olarak bilinirler ve hayatlarını sürekli temizlik yaparak geçirirler.
Temizlik (titizlik) Hastalığı Nedir?
Temizlik hastalığı yaşayan kişiler takıntılı olan kişilerdir. Takıntıları ise temizliktir. Bulundukları ortamda pis bir şey görürlerse hemen temizlemek isterler. Ayrıca bulundukları ortamda temizlik konusunda fazlasıyla dikkatli davranırlar. Birçok kişinin fark edemediği ayrıntıları temizlik hastalığı yaşayan kişiler fark edebilir.
Temizlik hastalığı oldukça yaygın olan bir hastalıktır. Sadece kadınlarda değil erkeklerde de sıkça görülebilen bir durumdur. Tabi kadınlar temizlik konusunda daha titiz olarak dikkat çekmektedir. Temizlik hastalığına yol açan birçok etmen vardır. Bu etmenlere bağlı olarak temizlik hastalığı ortaya çıkabilir.
Temizlik hastalığı belirtileri;
- Ellerin sürekli yıkanması,
- Eve gelindiğinde sürekli olarak yerlere bakılması,
- Her gün banyo yapılması,
- Evde olan diğer bireylere temizlik konusunda sık sık karışmak,
- Çamaşırları defalarca yıkamak,
- Dışarıdan alınan ürünlerin uzun süre yıkanması,
- Yerlerin sürekli olarak silinmesi,
- Giyilen kıyafetler temiz olsa da pismiş gibi davranılması,
- Temizlik yapıldıktan sonra fazla zaman geçmeden tekrar temizlik yapılması.
Temizlik Hastalığı Nasıl Olur, Nasıl Geçer?
Temizlik hastalığı yaşayan kişiler öncelikle bunun doğruluğunu belirlemelidir. Bunun için temizlik hastalığının belirtilerine bakmanız gerekmektedir. Bu belirtilerden birkaçını yaşıyorsanız eğer sizde temizlik hastalığı olabilir.
Temizlik hastalığı yaşayanların birçoğu yaptıkları abartılı davranışın yanlış olduğunu bilmektedir. Ancak, yaşadıkları hastalıktan dolayı temizlik yapmadan duramazlar. Hayatları ise genellikle bu şekilde geçmektedir. Gün geçtikçe temizlik işi iyice abartılı bir hal alabilir. Bu durum temizlik hastası olan kişilerin çevresindeki kişilerin garibine gidebilir. Ancak hastalık yaşayan kişi için her şey normal seyrinde devam etmektedir.
Temizlik hastalığının çözümü ise tedavi ile mümkündür. Bunun için hastalık yaşayan kişilerin terapi yöntemiyle temizlik alışkanlıklarının azaltılması gerekmektedir. Hastalık yaşayan kişi bundan kurtulabileceğine inanmalıdır. Belirli bir süreç sonrasında hasta iyileşmiş olacaktır. Yani temizlik hastalığından kurtulmak son derece mümkündür.
Pek çok insan kişisel hijyenine ve bulunduğu alanın temizliğine özen gösterir. Bu oldukça normal bir durum olsa da temizlik konusunda takıntılı olan ve genelde çevresindekiler tarafından temizlik hastası olarak nitelendirilen bireyler de bulunur. Peki temizlik hastası nedir ve temizlik hastalığının tedavisi var mıdır?
Bazı insanlar dokundukları her şeyin ve bulundukları ortamın kirli olduğunu düşünür, sürekli olarak temizleme ve temizlenme ihtiyacı hissederler. Genellikle takıntılı bireylerde görülen bu durum aslında saplantılı düşünceler bütünüdür.
Online terapi platformu Evimdeki Psikolog olarak obsesif kompulsif bozukluklar arasında yer alan temizlik hastalığı ve tedavisi ile ilgili merak ettiklerinizi tüm detaylarıyla içeriğimizde sizlerle paylaşıyor olacağız.
Obsesif kompulsif kişilik bozukluklarından biri olan ve halk arasında genellikle temizlik hastası olarak tabir edilen bireyler, gerçek anlamda takıntı sahibi kimselerdir. Bu kişiler bulundukları alanların kirli olduğuna ve bu alanları mutlaka temizlemeleri gerektiğine; aksi takdirde kendilerine hastalık bulaşacağına saplantılı bir şekilde inanırlar.
Her ne kadar günümüzde zirve noktasına ulaşmış olsa da temizlik hastalığının uzun yıllardan beri varlığını sürdüren bir psikolojik rahatsızlık olduğunu söylemek mümkün. Özellikle Türk toplumunda temizlik hastası kişiler genellikle ev hanımlarıdır.
Titizlik olarak da ifade edilen bu durum her ne kadar ilk bakışta sağlıklı bir düşünceymiş gibi görünse de işin perde arkası her zaman bu şekilde olmayabilir. Temizlik hastalığı, bireylerin hayatlarının önüne büyük bir engel koyabilir.
Temizlik hastası kişiler genellikle hal ve tavırlarının mantık dışı olduğunun farkında olsalar da bu düşüncelerini kabul etmeyerek arka plana atmaya eğilimlidirler, bu nedenle davranışlarını değiştirmenin onlar için neredeyse imkansız olduğunu söylemek mümkündür.
Diğer obsesif ve kompulsif bozukluklarda olduğu gibi temizlik hastası kişiler de kafalarının içinde dolaşan ve onları sürekli meşgul eden rahatsız edici düşüncelerin etkisinden bir an önce kurtulabilmek adına bu düşüncelerini eyleme dönüştürürler.
Bu kişiler için her yer pırıl pırıl olsa da temizlik yapmak zihinlerinin bir köşesinde yer eden kirlilik ile ilgili olan sorunlarını en aza indirger. Temizlik hastası kimdir sorusunu yanıtladığımıza göre dilerseniz temizlik hastalığının ana belirtilerine değinelim.
Temizlik hastaları için adından da anlaşılabileceği gibi hem kendi temizlikleri hem de bulundukları çevrenin temizliği hayati önem taşıyor. Peki bir kişinin gerçek anlamda temizlik hastası olarak nitelendirilmesi için dikkate alınabilecek belirtiler nelerdir?
Temizlik hastalığı yaşayan kişilerde gözlemlenen, obsesif kompulsif bozukluk belirtilerinden bir diğeri de saatler boyunca devam eden kişisel temizliktir. Temizlik hastaları için kişisel hijyenleri son derece önemlidir ve genellikle akıllarının bir köşesinde tam anlamıyla temiz olmadıkları düşüncesi yatar.
OKB hastalarının duş alma süreleri, diğer bireylere göre çok daha uzun sürer çünkü temizlendiklerinden emin olmak isterler. Her banyo öncesi benzer ritüelleri gerçekleştiren temizlik hastaları, dışarıdan eve girer girmez banyo yapmak isterler.
El temizliği elbette ki herkes için önemlidir fakat bu eylem gereğinden fazla tekrarlandığında ellerimizdeki ince derinin zarar görmesine neden olabilir. Temizlik hastalarında yaygın olarak görülen en önemli özellik ise bu kişilerin ellerini tekrar tekrar yıkamalarıdır.
Sürekli olarak kirlenme korkusu ile karşı karşıya kalan temizlik hastalarının bir kısmı el yıkama konusunda bir defa ile yetinirken bazılarının bu eylemi ardı ardına birkaç kez tekrarladıkları bilinir.
Bu nedenle takıntılı ruh halinin bir getirisi olarak karşımıza çıkan temizlik hastalığı, yalnızca bu hastalığa sahip olan kişilerin değil etrafında bulunanların da hayatını önemli ölçüde etkilemektedir.
Arkasında psikolojik nedenlerin yattığı pek çok durumun en önemli belirtilerinden biri de takıntılı davranışlardır. Temizlik hastalığı yaşayanlarda da bazı durumlara karşı takıntılı davranışlar görülebilir. Peki bu takıntılı düşünce ve davranışlardan kasıt tam olarak nedir?
Takıntılar bazı kişilerde sürekli olarak kirli olma düşüncesiyle kendini gösterirken bazı kimselerde ise karşılaşılabilecek kötü durumlarla ilişkilendirilebilir.
Örneğin temizlik hastası bir kimse ailesinden ya da sevdiklerinden birinin başına kötü bir şey gelmemesi için ellerini her defasında bir kez yıkamakla yetinmeyip en az üç kez yıkayabilir, bu sayede kendisini çok daha iyi hissedebilir.
Bunun yanı sıra markete gittiğinde satın aldığı meyveleri beş kez yıkamazsa temizlenmeyeceğine inandığı için bir ritüel olarak her seferinde beş kez yıkayabilir. Bu sayede meyvelerin tam anlamıyla temizlendiğine inanır.
Diğer psikolojik rahatsızlıklarda olduğu gibi bu hastalığa sahip kişilerin de tedavi edilmesi hem kendi hayatlarına sağlıklı bir şekilde devam edebilmeleri için hem de çevrelerinde bulunan insanlar için son derece önemlidir.
Temizlik hastalığı da tedavisi yapılmadığı takdirde diğer obsesif kompulsif bozukluklarda olduğu gibi hem iş ve aile ilişkilerini hem de sosyal ilişkileri olumsuz etkileyebilir. Buna ek olarak vücudun sürekli olarak su ve temizlik ürünleri ile temas etmesi nedeniyle fiziksel rahatsızlıkları beraberinde getirebilir.
Peki temizlik hastalığının tedavi yöntemleri nelerdir? Temizlik hastalığı tedavisi ile ilgili yapılan araştırma ve çalışmalar, bu hastalıktan muzdarip olan kişilerin tam anlamıyla iyileşmesi için ilaç tedavisinin ve bir psikoterapi desteğinin beraber yürütülmesi gerektiğini göstermektedir.
Obsesif kompulsif kişilik bozukluğunun tedavisi uzun soluklu ve zor bir süreç olsa da kesinlikle göz ardı edilmemesi gerekir.
İlaç tedavisinin gerekmediği durumlarda eğitimsel terapi yöntemlerinden biri olan ve psikanaliz olarak da bilinen davranışçı tedavilerden yararlanılır. Psikoterapi seanslarında bireyin kirli olduğu için temas etmediği alanla daha sık temas etmesi ve sonunda buna alışması amaçlanır.
Temizlik hastaları için zorlu olabilecek tedavi süreçlerinde ailelerinin ve diğer yakınlarının da desteği çok önemlidir.
İçinde bulunduğu durum nedeniyle bireyi suçlamak yerine daha yapıcı bir şekilde onu uzman terapisine ikna etmenin hastalığın tedavi sürecini başlatan en önemli adımlardan biri olduğu söylenebilir. Bilinçli bir şekilde hareket edildiği takdirde çok daha kısa sürede etkili sonuçlar elde edilebilir.
OKB tedavisinin nasıl yapıldığına dair bilgi edinmek için Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) Terapisi Nedir, Nasıl Çalışır başlıklı içeriğimize göz atmanızı öneririz.
Maudsley Obsesif Kompulsif Testini çözmek için buraya tıklayabilirsiniz.
Her kişiden ikisinde temizlik takıntısı var
Ellerimi yıkamasam duramam, kıyafetlerimi temiz olduğuna inana kadar yıkıyorum, bulaşık makinesi benden iyi temizleyemez, kapı kollarına dokunamam, başkasının evinde tuvalete giremem gibi takıntılarınız var mı? Bu aşırı temizlik düşkünlüğünün bir hastalık belirtisi olduğunu biliyor musunuz?
Halk arasında temizlik hastalığı olarak bilinen obsesif kompulsif kişilik bozukluğu hem kişiyi hem de çevresindekileri hasta ediyor. Dr. Mehmet Yavuz, her kişiden 2sinde görülen temizlik hastalığı ile ilgili soruları şöyle yanıtlıyor
Temizlik hastalığı nedir?
Temizlik hastalığı olarak adlandırılan bu hastalık aslında obsesif kompulsif bozukluklardan bir tanesidir. Takıntılı şekilde temizlik tutkunluğu, her şeyin kirli olduğu hissine inanma ve her şeyi sürekli yıkama, silme gibi eylemlerin sürekli tekrarlanması temizlik hastalığı olarak adlandırılır. Bunun altında yatan sebep anksiyete bozukluğu, şüphecilik ve emin olamama hissi, saplantılı düşüncelerdir. Diğer tüm takıntılarda olduğu gibi aynı süreci izler. Kişi bu bozuklukların mantık dışı olduğunu bildiği halde kendi davranışlarını engelleyemez. İstem dışı davranışlarını sürekli tekrarlayarak engellemeye çalışır. Saplantılı düşünceden kurtulmaya ve unutmaya çaba gösterir. Fakat başarılı olamaz. Örneğin, elini yıkadığı halde emin olamadığı için tekrar yıkayabilir. Bu hastalık tedavi edilebilir bir hastalıktır. Fakat tedavi edilmediğinde ciddi sağlık problemleri ortaya çıkabilir.
Temizlik hastalığının belirtileri nelerdir?
Kişi sürekli ellerini yıkar, evi temizler, eve gelen bir misafirin ardından kullandığı her şeyi temizleyebilir. Zamanın çoğunu temizlik yaparak harcar. Kirli olduğunu düşündüğü her nesneyi yıkar ve temizlemeden kullanamaz.
Temizlik hastalığına etki eden faktörler nelerdir?
Aslında takıntılara sebep olabilecek pek çok neden öne sürülmekteyse de kesin olarak nedeni bilinmiyor. Biyolojik, psikolojik, çevresel faktörler neden olabilir. Ailesi çok düzenli ve titiz ya da aşırı kuralcı olan bir çocukta bu tür saplantılı düşünceler ve buna bağlı olarak saplantılı davranış biçimleri gelişebilir. Örneğin, annesi çok titiz olan bir çocuk ileride temizlik hastalığına yakalanabilir. Aynı zamanda yakın bir dönemde yaşadığı vefat, iflas, boşanma gibi acı bir olay da takıntılara sebep verebilir.
Temizlik hastalığı gibi takıntılı kişilik durumları bireyin yaşamını nasıl etkiler?
Öncelikle kişinin sosyal ve iş yaşantısı bozulur. Aşırı temizlik tutkusundan ötürü çevresindeki arkadaşları evine gelmek istemeyebilir. Kendisini bu durum karşısında mutsuz hisseder. Aynı zamanda bu tarz hastalıklarda kişi en çok kendisine zarar verir. Zamanın çoğunu temizliğe ayırdığı için zaman kaybı yaşar, diğer yapması gereken hiçbir şeye konsantre olamaz. Gerek ev ve sosyal çevresiyle gerekse iş ortamı ile ilişkileri bozulur. İş performansı önemli derecede olumsuz etkilenir. Evli ise eşi ve çocuğu ile iletişim bozukluğu yaşar. Kendisini temizlik yaparak sürekli hırpalar, günün sonunda yorgun ve bitkin düşer. Bir dönem sonra kişi bedensel olarak da belirli rahatsızlıklara zemin hazırlamış olur. Örneğin bel, kas eklem ağrıları bu dönemde ortaya çıkabilir. Aynı şekilde zamanında tedavi olunmazsa bireyde depresyon gibi psikolojik birçok rahatsızlık da ortaya çıkabilir.
Diğer obsesif kompulsif bozuklukları nelerdir?
Sürekli kontrol etme, ütünün fişini çekmiş miydim, kapıyı kilitlemiş miydim, ocağı kapatmış mıydım gibi sorularla meşgul olma hali görülür. Kişide emin olamama durumu, simetrik olarak nesnelerin düzenli durmasını isteme, ihtiyaç olur düşüncesi ile eşya ve giysileri biriktirme, günah işlemekten korkma gibi nitelendirilen birçok takıntılı davranış bozukluğu sıralanabilir.
Nasıl tedavi edilir?
Tedavide amaç öncelikle var olan hastalığı tedavi etmek, sonra da hastalığın tekrarlamasını önlemektir. Bu amaçla üç tedavi yöntemi kullanılır. Seçici serotonin geri alım inhibitörleri, antidepresan ilaçlar, bilişsel davranışçı terapi uygulamaları TMS (Transkranial Manyetik Stimülasyon) tedavide kullanılabilir.
Obsesif kompulsif kişilik bozukluğu tedavisi oldukça zor ve uzun solukludur. Ancak yine de üstesinden gelinemeyecek bir hastalık değildir. Genellikle ilaçlar nispeten daha yüksek dozda ya da birkaç ilaç kombinesi şeklinde uygulanır. Son zamanlarda ilaç tedavisi ile birlikte uygulanan, TMS tedavisinin oldukça etkili olduğu görüldü. TMS, sağladığı manyetik vurular ile bir nevi resetleme yaparak, frontal korteks ile bazal ganglionlar arasındaki uyumsuzluğu ortadan kaldırabilir ve böylece çok etkili ve çarpıcı sonuçlar verebilir.
Ayrıca, obsesif kompulsif bozukluklar kaygı hastalığı olduğu için davranışçı tedavi olarak adlandırılan eğitimsel terapi yöntemleri fayda sağlayabilir. Hastanın kirli olduğunu düşündüğü nesne ile temas etmesi sağlanır.
Obsesif kompulsif bozukluklar inatçı hastalıklardır. Yenilemeler ve gerilemeler görülebilir. Terapi, ilaç tedavisi birlikte uygulandığında daha iyi sonuçlar verebilir. Ailenin davranış şekli bu konuda çok önemlidir. Aile takıntılarından dolayı kişiyi suçlamamalı, bunun bir hastalık olduğunun bilincine vararak, kişiyi en kısa zamanda tedavi ettirmelidir.
seafoodplus.info
KİŞİSEL VERİLERİN ELDE EDİLMESİ VE İŞLENMESİ İLE İLGİLİ BİLGİLENDİRME FORMU
Acıbadem Sağlık Hizmetleri ve Ticaret A.Ş. (“Acıbadem”) ve Acıbadem’in hakim ve bağlı şirketleri (hepsi birlikte “Acıbadem Grubu” olarak anılacaktır.) tarafından, sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (“Kanun”) ve ilgili mevzuat kapsamında Veri Sorumlusu sıfatıyla, kişisel verileriniz, aşağıda açıklanan çerçevede ve sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu, sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, Özel Hastaneler Yönetmeliği ve Sağlık Bakanlığı düzenlemeleri ve sair mevzuata uygun olarak işlenebilecektir.
1. Kişisel Verilerin elde Edilmesi, İşlenmesi ve İşleme Amaçları
Kişisel verileriniz Acıbadem Grubu tarafından sağlanmakta olan kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amaçlarıyla ve Acıbadem Grubu şirketlerinin faaliyet konularına uygun düşecek şekilde; sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, çağrı merkezi, internet sitesi, sözlü, yazılı ve benzeri kanallar aracılığıyla elde edilmektedir. Sağlık verileriniz başta olmak üzere özel nitelikli kişisel verileriniz ve genel nitelikli kişisel verileriniz, Grup tarafından aşağıda yer alanlar dâhil ve bunlarla sınırlı olmaksızın bu maddede belirtilen amaçlar ile bağlantılı, sınırlı ve ölçülü şekilde işlenebilmektedir:
Acıbadem Grubu tarafından elde edilen her türlü kişisel veriniz (Özel nitelikli kişisel veriler de dahil fakat bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) aşağıdaki amaçlar ile işlenebilecektir:
İlgili mevzuat uyarınca elde edilen ve işlenen Kişisel Verileriniz, Acıbadem veya Acıbadem Grubu’na ait fiziki arşivler ve/veya bilişim sistemlerine nakledilerek, hem dijital ortamda hem de fiziki ortamda muhafaza altında tutulabilecektir.
2. Kişisel Verilerin Aktarılması
Kişisel verileriniz, Kanun ve sair mevzuat kapsamında ve yukarıda yer verilen amaçlarla Acıbadem ve Acıbadem Grubu tarafından Acıbadem Grubu’na dahil olan şirketler ile, Özel sigorta şirketleri, Sağlık bakanlığı ve bağlı alt birimleri, Sosyal Güvenlik Kurumu, Emniyet Genel Müdürlüğü ve sair kolluk kuvvetleri, Nüfus Genel Müdürlüğü, Türkiye Eczacılar Birliği, Mahkemeler ve her türlü yargı makamı, merkezi ve sair üçüncü kişiler, yetki vermiş olduğunuz temsilcileriniz, avukatlar, vergi ve finans danışmanları ve denetçiler de dâhil olmak üzere danışmanlık aldığımız üçüncü kişiler, düzenleyici ve denetleyici kurumlar, resmi merciler dâhil sağlık hizmetlerini yukarıda belirtilen amaçlarla geliştirmek veya yürütmek üzere işbirliği yaptığımız iş ortaklarımız ve diğer üçüncü kişiler ile paylaşılabilecektir.
3. Kişisel Veri Elde Etmenin Yöntemi ve Hukuki Sebebi
Kişisel verileriniz, her türlü sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, yukarıda yer verilen amaçlar ve Acıbadem’in faaliyet konusuna dahil her türlü işin yasal çerçevede yürütülebilmesi ve bu kapsamda Acıbadem’in akdi ve kanuni yükümlülüklerini tam ve gereği gibi ifa edebilmesi için toplanmakta ve işlenmektedir. İşbu kişiler verilerinizin toplanmasının hukuki sebebi;
Ayrıca, Kanun’un 6. maddesi 3. fıkrasında da belirtildiği üzere sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel veriler ise ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbı teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla, sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından ilgilinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir.
4. Kişisel Verilerin Korunmasına Yönelik Haklarınız
Kanun ve ilgili mevzuatlar uyarınca;
Mezkûr haklarınızdan birini ya da birkaçını kullanmanız halinde ilgili bilgi tarafınıza, açık ve anlaşılabilir bir şekilde yazılı olarak ya da elektronik ortamda, tarafınızca sağlanan iletişim bilgileri yoluyla, bildirilir.
5. Veri Güvenliği
Acıbadem, kişisel verilerinizi bilgi güvenliği standartları ve prosedürleri gereğince alınması gereken tüm teknik ve idari güvenlik kontrollerine tam uygunlukla korumaktadır. Söz konusu güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak muhtemel riske uygun bir düzeyde sağlanmaktadır.
6. Şikayet ve İletişim
Kişisel verileriniz teknik ve idari imkânlar dâhilinde titizlikle korunmakta ve gerekli güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak olası risklere uygun bir düzeyde sağlanmaktadır. Kanun kapsamındaki taleplerinizi, “seafoodplus.info” web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak;
Kanun kapsamındaki taleplerinizi, seafoodplus.info web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak ve formda belirtilen usullerle tarafımıza iletmenizi rica ederiz.