Diyanet İşleri Başkanlığı’nın oruçlu iken aşı olmak veya iğne yaptırmakla ilgili görüşü ise şöyle; Oruç; yemek, içmek, cinsel ilişki ve bunların kapsamına giren şeylerle bozulur. Bu sebeple, besin değeri taşımayan aşılar orucu bozmaz.
TEDAVİ VE AŞI AMAÇLI İĞNE YAPTIRILABİLİR
Tedavisi devam eden hastalar, sağlıklarına kavuşup tedavileri sona erinceye kadar oruçlarını erteleyebilirler. Bununla birlikte, Ramazan ayında herkesle birlikte oruca devam etmeyi arzu ediyorlar ve oruç tutmalarına da başka bir engel bulunmuyorsa iğnelerini iftardan sonra yaptırmaları yerinde olur. Bu imkâna sahip olmayanlar, tedavi ve aşı amaçlı iğne yaptırabilirler.
GIDA VE VİTAMİN İĞNELERİ SAKINCALI
Ancak, oruçlu iken gıda ve vitamin iğneleri yaptıranların, ağızdan aşı alanların damardan serum ve kan verilenlerin orucu bozulur. Daha sonra bu oruç kaza edilir.
ARRAffinity
(seafoodplus.info)
Oturum (Session) Çerezi
Azure tarafından kullanıcı isteklerinin aynı instance a erişebilmesi için tuttuğu çerezdir
_gat_UA
(seafoodplus.info)
İşlevsel ve Analitik Çerez
Google Analytics'in analitik veriler tuttuğu çerezdir.
_gid
(seafoodplus.info)
İşlevsel ve Analitik Çerez
Google Analytics'in performans ölçümlerini yapmak için veri tuttuğu çerezdir
_ga
(seafoodplus.info)
Zorunlu Çerez
Google Analytics'in performans ölçümlerini yapmak için veri tuttuğu çerezdir
Takip Çerezi
Google DoubleClick (DFP)'nin kullanıcıları takip etmek ve yeniden pazarlama yapmak gibi çalışmaları için kullanılan çerezdir
Takip Çerezi
Reklam amaçlı kullanıcı davranışlarını takip etmek için kullanılan 3. parti uygulama çerezidir.
İşlevsel ve Analitik Çerez
Yandex Metrica'nın kullanıcı oturumu ile ilgili tuttuğu çerez
Takip Çerezi
Kullanıcı davranışlarını ölçmek ve takip etmek için kullanılan Yandex Metrica çerezidir.
sync_cookie_csrf (seafoodplus.info)
Takip Çerezi
Kullanıcı davranışlarını ölçmek ve takip etmek için kullanılan Yandex Metrica çerezidir.
İşlevsel ve Analitik Çerez
Kullanıdığımız cXense Tool'unun analitik veriler tuttuğu çerezdir
İşlevsel ve Analitik Çerez
Yandex Metrica'nın kullanıcının reklam engelleyicileri kullanıp kullanmadığını belirlemek için kullandığı çerez
İşlevsel ve Analitik Çerez
Yandex metrica'nın analitik veriler için kullandığı oturum id si
İşlevsel ve Analitik Çerez
Kullandığımız cXense Tool'unun analitik veriler tuttuğu çerezdir
Takip Çerezi
Kullanıcı davranışlarını ölçmek ve takip etmek için kullanılan cxense çerezidir.
İşlevsel ve Analitik Çerez
Kullanıdığımız cXense Tool'unun analitik veriler tuttuğu çerezdir
Takip Çerezi
Alexa Analytics'in kullanıcı hedefleme ve analytics verileri için kullanılmaktadır.
İşlevsel ve Analitik Çerez
Kullanıcı davranışlarını ölçmek ve takip etmek için kullanılan Yandex Metrica çerezidir.
yandexuid
(seafoodplus.info)
İşlevsel ve Analitik Çerez
Kullanıcı davranışlarını ölçmek ve takip etmek için kullanılan Yandex Metrica çerezidir.
İşlevsel ve Analitik Çerez
Yandex metrica'nın analitik veriler tuttuğu çerezdir
İşlevsel ve Analitik Çerez
Yandex metrica'nın site kullanıcı sayısını belirlemek için kullandığı çerez
İşlevsel ve Analitik Çerez
Yandex metrica'nın kullanıcının ilk oturum açma tarihini tuttuğu çerez
_ym_uid
(seafoodplus.info)
İşlevsel ve Analitik Çerez
Yandex metrica'nın kullanıcı oturum id si
Aşı, bazı mikrop ve hastalıklara karşı bağışıklık kazanmak, iğne ise genellikle hastalandıktan sonra tedavi olmak ve vücûda direnç kazandırmak amacıyla yapılan bir koruyucu tedavi usulüdür. Diğer konularda olduğu gibi hastalık konusunda da daha önceden tedbir alınması ve koruyucu hekimlik kurallarına uyulması, hastalık gelmişse tedavi olunması İslâm'da asıldır.
Ayette "Kendi ellerinizle kendinizi tehlikeye atmayınız" (el-Bakara, 2/) buyurulur. Allah Resulü de şöyle buyurmuştur: "Ey Allah'ın kulları, tedavi olun; çünkü Allah, yarattığı bir hastalık için mutlaka bir şifa veya deva yaratmıştır. Ancak bir dert müstesna. O da yaşlanmadır" (Tirmizî, Tıb, 2; Ebû Dâvûd, Tıb, 1; İbn Mâce, Tıb, 1; Ahmed b. Hanbel, III, s. )
İslâm'da hastaya, namaz, oruç vb. ibadetlerde bazı kolaylıklar getirilmiştir. Namazı oturduğu yerde veya yatarak kılma; Ramazan'da oruç tutmayarak daha sonra kaza etme gibi. (Bakara, 2/) Ancak hasta olan kişi oruca dayanabilecek durumda ise, oruç da tutabilir. Bu durumda, günlük olarak belirli saatlerde alması gereken ilâçları varsa durum ne olur? Ağız, burun, ön ve arka gibi normal yollardan oruçlu iken alınacak, yiyecek, içecek, ilâç ve benzeri şeylerin orucu bozacağı konusunda İslâm bilginleri arasında görüş birliği vardır. Bu yüzden, ağızdan alınacak hap, şurup, pastil vb. ilâçlar orucu bozar.
Aşı ve iğnenin durumuna gelince; Ebû Hanîfe (ö. /)'ye göre karın boşluğuna veya beyne kadar ulaşan derin yaralara sürülen ilâçlar karın boşluğuna veya beyne ulaşırsa oruç bozulur ve kazayı gerektirir. Buna göre; aşı veya iğne yoluyla deri altına, adaleye veya damara zerkedilen ilâç orucu bozar. Çünkü bu yolla alınan ilâç, serum veya aşı tam içeriye akıtılmış ve bütün vücûda yayılmış olur. Ayrıca oruçlunun iradesiyle tatbik edilmiş ve vücûdun salâhına elverişli bulunmuştur. İlâcın bu şekilde içeriye girmesi, suyun mesâmattan içeriye nüfuz etmesi kabilinden değildir. Bu duruma göre aşı ve iğneyi zaruret bulunmayınca iftardan sonra yapmak ihtiyata daha uygundur.
İmam Muhammed (ö. /) ve imam Ebû Yusuf (ö. /)'a göre, birşey normal yollardan içeriye girmedikçe oruç bozulmaz. Çünkü oruç; "normal bir yoldan, ağız veya burun gibi bir uzuvdan içeriye bir şey götürmemek suretiyle kendini tutmak" şeklinde tarif edilir. Bu konuda yaraya konan bir ilâcın karına veya beyne ulaşmasına itibar edilmez. Çünkü bu nüfuz etme normal bir yolla olmamıştır. Buna göre, aşı ve iğnenin de orucu bozmaması gerekir. Eskiden fetvahânede ve yılında el-Ezher Üniversitesi'nin fetva komisyonunda "Tabiî delikler dışında bir yerden içeriye giren şey orucu bozmaz" şeklinde fetva verilmiştir. (el-Kâsânî, Bedâyiu's-Sanâyi', II, ; İbnü'l-Hümâm, Fethu'l-Kadîr, II, ; İbn Abidîn, Reddü'l-Muhtâr, II,; Terc. A. Davudoğlu, İstanbul , IV, vd.; Ahmed eş-Şirbâsî, Yes'elûneke fî'd-Dîn ve'l-Hayât, I, s; Bilmen, Büyük İslâm İlmihali, İstanbul , s. ; Hayrettin Karaman, Günün Meseleleri, İstanbul , I, s. , II, s. 32)
Günümüzde, müctehid imamlar devrinde bulunmayan ve açlığı, susuzluğu giderecek ya da oruca karşı vücuda direnç kazandıracak hap, iğne, serum vb. nin kullanılması oruç ibadetini amacından uzaklaştırabilir. Çünkü birçok ilâçların tableti yerine ayrıca iğnesi olabilmektedir. Tablet şeklini ağızdan alanın orucu bozulurken, aynı ilâcın şırınga ile adaleye zerkedilmesi hâlinde orucun bozulmaması bir çelişki meydana getirebilir. Bu yüzden gündüz ilâç almak zorunda olan hastaların orucu kazaya bırakması, durumu hafif olanların ise iğneyi iftardan sonra yaptırması ihtiyata daha uygun olsa gerektir.
Hamdi DÖNDÜREN