İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Tuncay Filiz, haşimato hastalığı hakkında bilgiler verdi: Haşimato hastaları rahat uyusalar da sabah yorgun uyandıklarını söylerler, uykuya doyumsuzdurlar. Tedavi kriterleri hormon düzeyleri ve guatr ile tayin edilir
Haşimato ne demektir?
Haşimato Hastalığı Haşimato olarak da bilinir, kronik tiroidit demektir. Kronik tiroidit, en az altı aydan beri süren tiroid bezi yangısıdır. Kronik tiroiditin başlıca nedenleri virüsler, bakteriler, bağışıklık yetmezliği ve radyasyona maruz kalmaktır.
Kimlerde görülür?
Haşimato iyod eksikliği olan yörelerde sık görülmektedir.
Kadınlarda erkeklerden daha fazla görülür, yaş arası en sık görülen dönemlerdir.
Haşimato guatrlı ya da guatrsız seyreder. Ancak guatrla birlikte olması kural değildir. Guatr, tiroid bezinin büyümesi demektir.
En sık hipotiroidi görülür!
Haşimato hastalığında dile getirilen yakınmalar genellikle hipotiroidi ile ilgilidir. Hipotiroidi, tiroid bezinin yeterince hormon sentez edememesinden ötürüdür.
Deri pul pul dökülür
Ne tür yakınmalar olur?
Üşüme, halsizlik, kansızlık, solgunluk, saçlarda kuruma vardır. Deri genelde kurudur, pul pul dökülür. Çok kişi hazımsızlık, şişkinlik ve kilo almaktan yakınır. Kronik yorgunluk ve ruhsal sıkıntılar da karakteristiktir. Kas ve yağ kütlesi artışı ile birlikte yaygın ödem, gerçek bir kilo artışına neden olur. Kontrol edilemeyen ödem, kalp yetmezliğine yol açabilir.
Şişmanlığa yol açar!
Haşimatonun yol açtığı şişmanlıkta onca diyet ve egzersize rağmen kilo vermek oldukça zordur. Bu nedenle zayıflama rejimine başlamadan önce mutlaka tiroid hormon düzeyleri ölçülür ki muhtemel bir haşimato göz ardı edilmesin.
Hazımsızlık sıktır!
Karında şişkinlik, sık sık geğirmek ve inatçı kabızlık ile karakterize bir hazımsızlık söz konusudur. İlaç tedavilerine dirençli olan kabızlık uzun sürerse hemoroid, anal fistül ve anal fissürlere yol açar. Uykusuzluk ve yorgunluk psikolojik sorunlara kapı aralar. İçe kapanmak, sosyal faaliyetlerini askıya almak, karamsarlık, oldukça sık görülen psikolojik sorunlardır.
Yorgunluk karakteristiktir
Haşimato hastaları rahat uyusalar da sabah yorgun uyandıklarını söylerler, uykuya doyumsuzdurlar. “Bıraksanız bütün gün yataktan çıkmam” diyenlerin sayısı bir haylidir. Uykusuzluk, gün içinde uyuklamalara ve sık sık esnemelere yol açar.
Kalbi olumsuz olarak etkiler
Dakikadaki kalp atım sayısı genelde düşüktür. Bu durum çok kez çarpıntı ya da tekleme duygusu olarak ifade edilir. Kontrol altına alınamazsa kolesterol artışı ile beraber koroner arter hastalığına neden olur. Kandaki kolesterol ve trigliserid seviyeleri genelde yüksek seyreder. Kolesterol ve trigliserid düşürücü ilaçlar ise çok kez yetersiz kalırlar. Bu tür ilaçlar ancak hipotiroidi tedavi edildiğinde etkili olurlar.
Nodüler guatra yol açar!
Haşimato; Tiroid ultrasonografisi, kandaki tiroid hormonları ve bu hormonlara karşı oluşan antikorların düzeyi ile teşhis edilir. Haşimato nodülleri genelde yalancı nodüllerdir. Bu nedenle ameliyat edilmeleri gereksizdir. Ancak çapı iki santimetreden büyük olan nodüller yakından takibe alınırlar.
İlaçlar aç karına alınmalı
Tedavi kriterleri hormon düzeyleri ve guatr ile tayin edilir.
Hipotiroidi var ise uygun dozlarda tiroid hormonu verilir, yoksa ilaca gerek yoktur.
Tiroid ilaçları aç karına alınmalıdır. Tiroid ilaçları antiasit, demir ve kalsiyumla birlikte kullanılmamalıdır, aksi takdirde emilmezler.
PROF. DR. MUSTAFA SAT GÖNEN
Tiroid hastalklarnn tamam normalde kadnlarda erkeklere oranla kat daha sk görülür. Bir de gebelik gibi kendine özgü hormonal ve metabolik deiikliklerin olduu evreleri hesaba katarsak bu fark daha da açlyor. Çünkü bu dönemde tiroidle ilgili önemli deiiklikler oluyor. Gebelik boyunca devam eden hatta sonrasnda da sürebilen bu sorunlar dikkate almakta fayda var. Bu hafta sizlere gebelik tiroidini anlatacam.
Burada normalde tiroidi olan gebelerle olmayanlar ayrmak gerekiyor. Çünkü iki gruptaki tiroid sorunlar farkl seyrediyor. Bilinen bir tiroid sorunu olmayp gebe kalan bir kadnda, gebelie özgü hormonal deiiklikler ve metabolik gereksinimdeki arta bal olarak iyot ihtiyac artyor. Özellikle otoimmun tiroidit zemini olan gebelik öncesi tolere edilebilen ancak gebelikle birlikte iyot ihtiyacnn yüzde 50'ye yakn artmasyla önemli boyutlara ulaan tiroid durumundan anne ve bebek etkileniyor. T4 seviyesinde düme, TSH’da artmaya neden oluyor. Gebelik süresince tiroid bezi yüzde civarnda büyüyor. Bu nedenle gebelikte iyot gereksiniminin artaca öngörülerek diyet öneriliyor ve iyot içerii mg ile snrlandrlyor.
Hatal tanya dikkat
Gebelikte tiroid fonksiyonlarn deerlendirmek için total T3 (TT3) ve total T4 (TT4) ölçülmemeli. Çünkü tüm hormonlar balayan proteinlerde art olduu için ölçtüümüzde doal olarak her iki deer de yüksek çkar. Hatal tanya neden olmamak için serbest T3 (ST3) ve ST4 ölçümü daha doru.
TSH düzeyi de gebelikten etkileniyor. Özellikle gebeliin ilk 3 aynda TSH normalin altna inebilir, hatta serbest T3 ve serbest T4 düzeyleri de lml oranda yüksek gelebilir. Ancak hastada hipertiroidi klinii saptanmaz. Gebelik harici dönemde hipertiroidi lehine bulgu olarak deerlendirilebilecek bu durum, TSH hormonunun gebeliin ilk aylarnda yükselen baz hormonlara yapsal olarak benzerliinin sonucu olarak tiroid bezinin uyarlmas ile ilikili kabul edilir. Erken dönemde hCG hormonu artna bal geçici biyokimyasal hipertiroidizm görülür. Bu durumda sadece takip önerilir çünkü geçici bir durumdur ve bir süre sonra kendiliinden düzelir.
Gebelik öncesi tedavi gerekli mi?
"Gebelik öncesi ve gebelik sürecinde tiroid bezinin yetersiz hormon ürettii hipotiroidide hangi sorunlarla karlaabiliriz" diye sorabilirsiniz. Hipotiroidi kadnlarda adet düzensizlikleri, ar kanama, memeden süt gelmesi ve kllarda arta neden oluyor. Hafif hipotiroidizmde gebelik oluabilir ancak ölü doum, düük ve prematür doum riski de artar.
ayet aikar ileri hipotiroidizm söz konusu ise gebelik olumayabilir. Hipotiroidi gebede hipertansiyon skl artar. Özellikle gebeliin ilk dört ay, organlarn olutuu evrede hem vücut hem de zeka geliimi yönünden anne tiroid hormonuna iddetli ihtiyaç duyar. Bu, bebein zeka geliimini kötü yönde etkileyebilir.
Bu olumsuzluklar nedeniyle, hipotiroidisi olan bir kadnn gebelik öncesi tedavisinin mutlaka yaplmas gerekir. Gebelie karar verildiinde, menstruasyonun bitiminden hemen sonra tiroid fonksiyon testleri ölçülmeli, ilaç dozu mutlaka düzenlenmelidir.
Gebelik olutuktan sonra, gebeliin 8, 12 ve 20'nci haftalarnda TSH ölçülmelidir. Özellikle gebeliin ikinci yarsnda ilaç dozunu artrmak gerekebilir. laç dozunu artrdktan 1 ay sonra ST4 ve TSH ölçümü yaplarak kontrol lere devam edilir. Gebelik srasnda ilk kez hipotiroidi saptanrsa hemen tedaviye balanmal, tedavinin ilk aynda tekrar ST4 ve TSH ölçümü yaplarak doz ayarlamasna gidilmeli.
Hipertiroidi durumunda ne yapmal?
Peki, gebelik öncesi ve gebelik sürecinde tiroid bezinin fazla hormon ürettii hipertiroidide hangi sorunlarla karlaabiliriz?
Öncelikle böyle bir durumda tiroid hormonlar (ST3 ve ST4) artm, TSH ise normalin altna dümütür. Bunun en sk rastlanlan nedeni ise Basedow- Graves hastaldr.
Dourganlk çandaki hipertiroidili bir kadn gebelik planlarsa, önce tedavi edilmeli, sonra annelie hazrlanmaldr. Çünkü hipertiroidi, kadnlarda adet düzensizliine neden olabilir.
Önceden böyle bir sorun yoksa ve gebelik srasnda ar yorgunluk, halsizlik, çarpnt, terleme, scaa tahammülsüzlük, titreme, ar sinirlilik, itahn iyi olmasna ramen her ay gereken kilonun alnamamas, ultrasonografi ile bebek geliiminin iyi olmadnn saptanmas da hipertiroidiyi düündürür. Bazen bu belirtilere gözlerde büyüme de elik edebilir.
ST4 yüksek ve TSH düzeyi düük ölçülürse, tanya yardmc olmas için antikor testleri (Anti-TPO, Anti-Tg ve TSH reseptör antikoru) yapmak gerekir. Gebelikte tiroid sintigrafisi kesinlikle çekilmez.
Gebeliin ilk yarsnda hipertiroidi saptanrsa, bu durumun gebelie bal geçici bir durum olabilecei ve gebeliin 18'inci haftasna kadar kendiliinden düzelebileceini unutmayn. Çünkü gebelikte gerçek hipertiroidizm / seafoodplus.info durumun aydnlatlabilmesi için bir endokrinolog veya iç hastalklar uzmannn gebeyi deerlendirmesi gerekiyor.
laç kullanlabilir mi?
Eer gebelie bal geçici tirotoksikoz deilse ilaç ile tedavisini gerekli buluyoruz. Bu ilaçlar anneden bebee geçer ve bebekte anne karnnda iken hipotiroidiye neden olur. Mümkün olan en düük doz verilerek hasta tedavi edilmeli, aylk ST4, TSH kontrolu yaplmal, eer yüksek doz gereksinimi olursa mutlaka deneyimli bir merkezde izlenmelidir.
Hipertiroidi tedavisinde kullanlan ilaç gruplarndan biri beta blokerlar. Bu ilaçlar çarpnt, terleme gibi ikâyetleri azaltmak için yardmc olarak kullanlyorlar.
Yine de anne adaylarnda dikkatli kullanlmalar gerekiyor. Çünkü bebekte baz etkilere neden olabiliyor. Bunlar bebein geliiminin yavalamas, doum olaynn uzamas, yeni doan bebekte nabz hznn yavalamas, sarln uzamas ve kan ekerinin dümesi olarak saylabilir. Bu nedenle bu tür anne adaylarnda 6 saatte bir mg propranolol kontrollu bir ekilde kullanlabilir.
Operasyon gerekli mi?
Gebelikte tüm bu tedbirler alnd, tedavi yöntemleri izlendii halda bir sonuç alnamyorsa operasyon gerekir mi? Evet baz anne adaylarnn akln kurcalayan bu soruya "ksmen evet" olarak yant verebilirim. Eer hipertiroidi tedavisi için operasyona karar verilirse bunun için en uygun zaman gebeliin ikinci üç aydr. lk ve üçüncü üç ayda operasyonu kesinlikle riskli buluyoruz.
Olayn bir de radyolojik tedavi taraf var. Hipertiroidide normalde sk bavurduumuz bir tedavi ekli olan radyoaktif iyot (atom tedavisi olarak biliniyor) gebelerde kesinlikle kullanlmaz.
Sonuç olarak unu da ilave etmekte fayda var: Gebelik öncesi, gebelik sras veya emzirme dönemlerinde tiroid ile ilgili sorun yaayan annelerin yeni doan bebeklerinin de bir çocuk endokrinolou tarafndan çok dikkatli deerlendirilmesi gerekiyor.
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
TİROİT hastalıklarının en sık görüleni tiroit bezinin tembelliği, yani Hipotiroiti’dir. Özellikle son yıllarda Haşimato hastalığının daha sık görüldüğünü hipotiroitiye yakalananların bir hayli çoğaldığını biliyoruz. Hipotiroitinin tek nedeni Haşimato hastalığı değil, daha birçok nedeni var. Ama en sık karşılaşılanı bu olunca hipotiroiti denilince akla hemen Haşimato hastalığı geliyor.
Kimler risk altında
Hipotiroiti orta yaşlarda sık rastlanan bir sağlık sorunu. Kadınlarda erkeklerden daha çok görüldüğü de kesin!
Bununla birlikte çocuklar, hatta bebeklerde bile görülebiliyor, yaşlılarda görüldüğünde de hayret etmemek gerekiyor. Üstelik “yaşlandırmayı hızlandırdığı” için yaşlılar için önemli bir tehlike kabul ediliyor.
Tiroit hastalıklarına yakalanma bakımından bazıları daha şanssız. İsterseniz onları da bir hatırlatalım: Yeni doğum yapmış kadınlar, önceden guatrı olanlar, ailesinde tiroit hastalığı bulunanlar, elli yaş üzeri dönemdeki kadınlar en önemli adaylar. Ayrıca daha önceden tiroit hastalığı geçirmiş ya da tiroit bezi ameliyatı uygulanmış kişilerde de bu olasılık fazla. Şeker hastalarında, diğer bazı bağışıklık sistemi hastalıklarına önceden yakalanmış olanlarda, lityum ve benzeri ilaçları uzun süre kullananlarda, kolesterolü yüksek olanlarda tiroit yetmezliğine yakalanma ihtimali artıyor.
Belirtileri neler
Tedavi yanlışlarına girmeden önce tiroit bezinin yetersiz çalışması halinde ne gibi belirti ve problemlerin ortaya çıkacağını da kısaca gözden geçirelim.
Çünkü çoğumuzun aklına hala hipotiroiti denince kabızlık, ciltte kuruma, sarımsı soluk bir renk alma, ilerleyici kilo kazanımı veya kilo vermede zorlanma, ödem hali, ses kalınlaşması veya sertse kısılma, çatallanma, saç dökülmesi, kaşlarda dökülme, tırnaklarda kırılma, terlemede azalma gibi belirtiler gelir. Oysa sıradan bir “kolay yorulma” belirtisi özellikle ilerleyici bir bitkinliğe, enerji azlığına dönüşmüşse, unutkanlık sorunu giderek ilerlemeye başlamış, odaklanma güçlüğü ve düşünme hızında yavaşlamaya yol açmışsa, sabah yorgunlukları, anlamsız yere üşümeler varsa bunlar da ufuktaki bir hipertiroitinin ilk görüntüleri olabilir.
Kolesterole dikkat
ÖZELİKLE kadınlarda depresyon işaretleri olduğu zaman arka planda bir hipotirodinin bulunup bulunmadığı da araştırılmalıdır. İnatçı ve gezici kas ve eklem ağrıları varsa, kas krampları, karıncalanma, uyuşma, el ve kollarda ağrı gibi sorunlar da başlamışsa hipotiroiti akla gelmeli. Ayrıca herhangi bir kan analizinde saptanan sürpriz kolesterol yükseklikleri de hipotiroitiden kaynaklanabilir. Ayrıca cinsel istekte azalma ve cinsel güç kaybı da hipotiroite işaret edebilir. Gebe kalma güçlüğü, adet düzensizlikleri gibi değişimlerde de hipotiroiti hatırlanmalıdır. Özetle hipotiroitinin oldukça farklı enteresan işaretleri olabilir.
İşte ‘Doğru’ sanılan yanlışlar
- ÇOĞU hasta, hâlâ tiroit bezi yetersizliğini ortadan kaldırmak için kullandığı tiroit hormonu hapları konusunda yanlış şeyler yapıyor, yanlış şeyler biliyor! Mesela bazıları bu ilaçların kilo aldırdığını düşünüyor. Oysa tiroit hormonlarını kullanmayan hipotiroiti hastaları kolay kilo alıyor.
- Bazı hastalar bu ilaçların tüylenmeye yol açtığını, hormon dengesini alt üst ettiğini zannediyorlar ki her ikisi de yanlıştır. Ayrıca bu ilaçların kemik erimesi problemi yaptığı da doğru değildir. Doz aşımı yapmazsanız böyle bir sorun ortaya çıkmaz. Önlem olarak yine de özellikle elli yaş üstündeyseniz kalsiyum desteği almanız mümkündür. Bu ilaçların hafızayı bozduğu kalbe zarar verdiği de doğru değildir.
- Bazı hastalar tiroit haplarını nasıl kullanacaklarını da bilmiyor. Mesela aç karna değil, tok karna alıyor. Oysa bu hapların sabah aç karna alınması lazım. En iyi sonuç yemekten yarım saat önce alındığında elde ediliyor. İstisnai olarak aç karna alınca midede rahatsızlık ortaya çıkıyorsa tok karna almak da mümkün ama prensip olarak aç karna almak lazım. Eğer sürekli olarak tok karna almak durumunda kalırsanız doktorunuzla bu noktayı mutlaka görüşmeniz gerekiyor. Çünkü çoğu zaman ilacın dozunu arttırmak mecburiyeti ortaya çıkıyor.
Rastgele kullanmayın
- Çok önemli bir nokta da şu: Bazı hanımlar ?hatta bazı diyet uzmanları- daha da önemlisi bazı doktorlar- bu ilaçları kilo vermek amacıyla kullanıyorlar. Eğer kilo problemi tiroit bezi tembelliğinden kaynaklanmamışsa ve vücudunuz yeteri kadar tiroit hormonu üretiyorsa tiorid haplarını rastgele kullanmak özellikle kilo vermek amacıyla suiistimal etmek çok ama çok tehlikelidir.
- Yeri gelmişken internetten veya el altından satılan bazı zayıflama ilaçlarının içine ?etiketinde beyan edilmeden, yani tüketiciyi aldatma pahasına- tiroit hormonu karıştırıldığı da biliniyor. Bu nedenle özellikle tiroit hormonu kullananların ?ama genelde herkesin- zayıflama haplarına ellerini bile sürmemelerini öneriyorum.
İlacı sakın kesmeyin
- Özellikle bazı vitamin üreticileri “metabolizma hızlandırıcı” haplar ürettiklerini iddia ederek kilo kaybı için çare arayanları yanlış bilgilendiriyorlar. Bu hapları iyilik olsun fayda sağlasın diye danışanlarına veren diyet uzmanları, egzersiz danışmanları beslenme merkezleri var. Bunların çoğunun içinde tiroit hormonu olmasa bile iyottan zengin yosun özleri, “kelp” ya da doğrudan “iyot” destekleri var. Bu ürünlerin kilo vermeye faydası olmadığı gibi tiroit metabolizmasını bozucu yan etkileri de olabiliyor. Ayrıca özellikle Haşimato hastalığına bağlı tiroit yetmezliğinde bırakın iyotlu haplar yutmayı, içinde iyot bulunan vitaminler bile tavsiye edilmiyor. Bilindiği gibi bu hastalara iyotlu tuz da önerilmiyor.
- Tiroit hastalarının sık yaptıkları hatalardan biri de tedaviye başlar başlamaz ortaya çıkabilecek ilaca bağlı sıradan bazı sorunları bilmedikleri ya da korktukları için fazlaca büyütmek ve ilacı tümüyle kesmektir. Bu ilaçları kullananlarda özellikle yeni başlayanlarda çarpıntı, uyku kaçması, göğüs ağrısı, sinirlilik, ayak krampları, ellerde titreme, nefes darlığı, baş ağrısı gibi yakınmalar ortaya çıkabilir. Geçici olarak saç dökülmesi, adet düzensizlikleri olabilir. Böyle durumlarda ilacı kesmek yerine doktorunuzla konuşmanız ve çözüm aramanız daha doğru olacaktır.
Sigaraya yaklaşmayın
- EĞER tiroit sorununuz varsa sigara içmeyiniz. Sigara içilen yerlerde oturmayınız. Herhangi bir ilaç kullanacağınızda doktorunuza bilgi veriniz. İçinde iyot bulunan hapları şurupları doktorunuzun izni olmadan asla içmeyiniz. Çarpıntıya yol açabilecek kafein zengini içecekleri (çay, kahve, kola) tercih etmeyiniz.
- İlacınızın dozunu değiştirmek gerekebileceğini aklınızdan çıkarmayınız ve çok özel bazı durumlar dışında hipotiroitinin ömrü boyu sürdüğünü ve hormonların çoğu zaman ömrü boyu kullanılması gerektiğini bir kenara not ediniz.
Haplarınızı akşam alın
- TİROİD haplarını başka ilaçlarla birlikte almak da doğru değil. Özellikle kalsiyum ve demir hapları demir içeren multivitamin tabletleri gastrit ülser tedavisinde kullanılan her türlü ilaç bu ilaçlarla birlikte kullanılmamalı. Bu ilaçlar gerekiyorsa diğer öğünlere bırakılmalı.
- Tiroit haplarını özellikle akşamları almamanızda yarar var. Uykunuz kaçabilir, çarpıntı yapabilir.
- Bu hapların doz değişikliğini de sadece doktorlar yapmalı. Doz ayarlaması için aylık aralıklarla doktora gitmek TSH ve T3, T4 seviyelerine göre dozu yeniden belirlemek gerekiyor.
- Bu ilaçların farklı markalar adı altında satılanları aynı dozlarda olsalar bile değiştirmek de doğru değil. Aynı dozda olsalar bile farklı ürünlerin emilim ve biyolojik yararlanımları arasında farklar olabiliyor.
- Bazı hastaların ilaçları kendiliğinden bırakmaları da önemli bir sorun. Tiroit haplarına başlama kararını da doz ayarlama veya tedaviyi sonlandırma kararını da sadece doktorlar verebiliyor. İlacınızı sabah almayı unutursanız öğleden sonra bile alabilirsiniz. İlacı almayı bir-iki gün unuttuğunuzda da telaşa kapılmayın, aynı dozda almaya devam edin ve doktorunuza bilgi verin.
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
Oruç tutmak isteyen ve kronik bir hastalığı nedeniyle düzenli ilaç alması gereken hastaların mutlaka öncelikle kendi hekimine danışması ve eğer oruç tutmasında genel sağlık durumu açısından bir engel yoksa ilaçlarının iftar ve sahur saatlerine göre ayarlanması gerekiyor. Özellikle şeker, tansiyon, kalp, tiroit, dolaşım bozukluğu, epilepsi, astım, böbrek ve kanser hastalarının ilaçlarını düzenli bir şekilde kullanmaları son derece önemli.
Düzen bozulduğunda ya da ilaçların alımı unutulduğunda hastalar hayati risk ile karşı karşıya kalabiliyor. Peki ramazan ayında oruç tutan tiroit hastaları ilaçlarını nasıl kullanmalı? İlaçları iftarda mı yoksa sahurda mı kullanmalı? Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Ali İlker Filiz şöyle açıkladı:
Bu ilaçların dozları, alım zamanları ya da açlık tokluk durumuna göre kullanım şekilleri değişebiliyor. Oruç tutacak hastalar için de özellikle açlık ve tokluk tanımı zaman zaman kafa karışıklığına neden olabiliyor. Eğer hekiminiz size ilacınızı tok olarak almanız gerektiğini söylediyse sizin bu ilacı ya yemek yemeye başlamadan yarım saat önce almanız ya da yemek yedikten sonraki 2 saatlik süreç içerisinde almanız gerekir.
Eğer ilacınızı aç olarak almanız gerekiyorsa yemekten 2 saat öncesiyle yarım saat öncesine kadar olan süre içinde ilaç dozunuzu almalısınız. Bu zamanlamalara uyulmadığı durumlarda ilacın etkinliği düşüyor.
Ramazan ayı süresince ilaç dozları ve kullanım zamanları mutlaka ilgili hekime danışılarak değiştirilmeli. Hekim önerileri alınmadan yapılacak değişiklikler hastalığın seyrinde hoş olmayan tablolar oluşturabilir.
Tiroit bezinin fonksiyon bozuklukları farklı klinik tablolar ile karşımıza çıkabiliyor. Hipotiroidi yani tiroit bezinin az çalışması durumu genelde kadınlarda daha sık görülüyor ve sıklıkla sebebi Haşimato tiroiditi’dir. Bu durumda hastalara tiroit hormonu desteği verilmeli ve böyle bir destek tedavisi için alınan ilaçlar mutlaka aç karna alınmalı.
Bazı hastalarımız bu ilaçları yanlış olarak tok karna alıyor ve bu da ilacın etkisini azaltıyor. Yanlış kullanım nedeniyle hastalığın seyrinde iyi yönde bir gelişme olmamakla birlikte zaman zaman kötüye gidiş bile görülebiliyor. Bu nedenle doğru ilaç, doğru zamanlama ve doğru doz ayarlanması son derece hassas bir konudur. Tiroit ilaçları sabah kahvaltı yapmadan yarım saat önce alınmalı. İlaç etkisini en iyi bu durumda gösteriyor.
Oruç tutmasında engel olmayan tiroit hastaları ilaçlarını böyle alabilir:
İftar saatinde su ile birlikte alınıp 30 dakika beklendikten sonra yemek yenilebilir.
İftar saatinde bu süreyi beklemek istemeyenler ise sahura kalktıklarında hemen ilaçlarını alıp 30 dakika sonra sahur yapabilirler.
Gece sahura kalkmadan oruç tutanlar ise yatmadan önce ilaçlarını alabilirler. Ancak öncesinde en az 2 saat herhangi bir şey yenmemiş olması gerekiyor.
Hipertiroidi hastaları nelere dikkat etmeli?
Bazı hastalarda ise hipertiroidi denilen tiroit bezinin çok çalışması durumu söz konusu olabilir. Hipertiroidinin farklı nedenleri olmakla birlikte eğer artmış fonksiyonu kontrol altına almak için ilaç kullanılması gerekiyorsa bu ilaçlar yine ilgili hekimin görüşü ve onayıyla ayarlanmalı.
Artmış tiroit fonksiyonlarına neden olan durum eğer hastanın oruç tutmasına engel değilse ve hekim hastanın genel sağlık durumu açısından oruç tutmasına izin verirse ilaç saatleri iftar ve sahur saatlerine göre ayarlanabilir. Bu ilaçları tok karna almak gerekiyor. Ramazan ayı bitiminde de mutlaka tiroit hormonları kontrol edilmeli.