Tomografide Neler Belli Olur

Daha çok BT olarak adlandırılan bilgisayarlı tomografi hastanın vücudunun içinden birçok görüntü ve resim üretmeye yarayan radyolojik bir tetkiktir. X ışınları yardımıyla hastanın vücudundaki problemler ortaya çıkarak tektik ve tedavi uygulanmaktadır. Bu yazımızda bilgisayarlı tomografi hakkında en çok merak edilen konular olan ilaçlı ilaçsız tomografi nedir, bilgisayarlı tomografi zararlı mı, bilgisayarlı tomografi neden çekilir, bilgisayarlı tomografi sonucu ne zaman çıkar, bilgisayarlı tomografiye hangi bölüm bakar ve bilgisayarlı tomografi çeşitleri nelerdir sorularına cevaplar vereceğiz.

Bilgisayarlı tomografi hakkında en çok merak edilenler nelerdir?

Bilgisayarlı tomografi hakkında merak edilen birçok soru bulunmaktadır. Bilgisayarlı tomografi nedir, riskleri var mıdır, ne kadar süren bir işlemdir gibi sorulara hastalar yanıt aramaktadır. Bu yazımızda merak edilen birçok soruya cevap getireceğiz.

İlaçlı ve ilaçsız bilgisayar tomografisi nedir? Farkları nelerdir?

Bilgisayarlı tomografi denildiğinde akla gelen ilaçlı ve ilaçsız olarak iki şekilde yapılmasıdır. İlaçlı tomografide hastanın şikayet ettiği bölgenin rahat bir şekilde görüntülenmesi için anal yoldan ya da damardan kontrast madde adı verilen bir tür ilaç uygulanmaktadır. İlaçsız tomografide ise hastaya herhangi bir ilaç uygulanmaz.

Bilgisayarlı tomografi zararlı mıdır?

Bilgisayarlı tomografi denildiğinde en çok merak edilen konulardan biri de alınan radyasyon miktarının kişide bir soruna yol açıp açmayacağıdır. Bilgisayarlı tomografi daha ayrıntılı görüntüleme sağladığı için radyasyon miktarı röntgen sırasında oluşan radyasyon miktarından fazladır. Taramalarda kullanılan düşük radyasyon dozlarının uzun vadeli zararları oldukça düşüktür. Günümüz teknolojisi ile çok daha hızlı ve düşük radyasyon ile bütün vücut taranabilmekte ve kısa sürede görüntü elde edilebilmektedir.

Bilgisayarlı tomografi neden çekilir?

Bilgisayarlı tomografi; kemik kırıklarında, kemik tümörlerinin teşhisinde, iç organlardaki yaralanmalar ve iç kanamaların teşhisinde, kanser ve kalp hastalığı gibi hastalıkların teşhisinde, kanser evresinin belirlenmesinde, böbrek ve mesane taşlarında ve kanser tedavi etkinliğinin belirlenmesinde kullanılan bir tetkiktir.

Bilgisayarlı tomografi sonucu ne kadar zamanda çıkar?

Tomografi ardından hastanın çıkan raporları incelenir ve vücudun hangi bölümü ile ilgili olduğu değerlendirilir. Tomografi sonrası on gün içerisinde doktor tarafından hastalar sonuca ulaşabilir.

Bilgisayarlı tomografiye hangi bölüm bakar?

Bilgisayarlı tomografi ile radyoloji bölümü ilgilenmektedir. Radyoloji hastalıkların teşhis ve tedavisinde kullanılan bir tıp dalıdır. Ayrıca vücut içi görüntüleri elde etmek için röntgen, manyetik rezonans(MR) ve bilgisayarlı tomografi gibi yöntemlerden yararlanır.

Bilgisayarlı tomografi çeşitleri nelerdir?

Günümüzde kullanılan bilgisayarlı tomografinin birçok çeşidi vardır. En çok kullanılan beyin tomografisi, boyun tomografisi, toraks tomografisi ve batın tomografisidir. Bunların yanında larenks tomografisi, paranazal sinüs tomografisi, temporal kemik tomografisi, ekstremite tomografisi ve servikal tomografi de yapılmaktadır.

Beyin tomografisi; özellikle beyin tümörleri ile ilgili ayrıntılı araştırma yapmak için kullanılır ve beyinin kesitler halinde incelenmesine yardımcı olan bilgisayarlı tomografi çeşididir. Beyin tomografisi bir tedavi yöntemi olmayıp beyindeki herhangi bir problemin teşhisinde kullanılır.
Boyun tomografisi; boyunda gelişen problemlerin teşhisinde kullanılan bir tomografi çeşididir ve kesitler halinde boyunu incelemeye yarayan bir tetkiktir.
Toraks tomografisi; toraks ve göğüs bölgesindeki organlarda herhangi bir problemin olup olmadığını anlamaya yarayan bilgisayarlı tomografi çeşididir. Akciğer tomografisi olarak da bilinmektedir.
Batın tomografisi; batın tomografisi alt ve üst karın bölgesini kesitler halinde incelemeye ve karın bölgesindeki hastalıkların teşhisinde kullanılan bir tomografi çeşididir.

İstanbul Bağcılar’daki hastanemizde alanında uzman radyoloji ekibimiz ile bilgisayarlı tomografi çekimi imkanı sunmaktayız. Bilgisayarlı tomografi ve bilgisayarlı tomografi fiyatları hakkında ayrıntılı bilgiyi hastanemiz radyoloji servisinde bulabilirsiniz. Bilgisayarlı tomografi hakkında merak ettiklerinizi telefon numaramız ve whatsapp bilgi hattımızdan bize ulaşarak sorabilirsiniz.

Bilgisayarlı Tomografi (BT) 

Bilgisayarlı tomografi genellikle BT taraması olarak adlandırılır. BT taraması, vücudun belli bölgelerinin görüntülerini üretmek için X ışınları ve bilgisayar teknolojisinin bir kombinasyonunu kullanır . Test kemikler, kaslar, yağlar, organlar ve kan damarları dahil olmak üzere vücudun herhangi bir bölümünün ayrıntılı görüntülerini oluşturur.  

BT taramaları standart röntgen testlerine göre daha ayrıntılıdır. Standart röntgen filmlerinde, incelenen vücut kısmına bir enerji ışını hedeflenir. Vücut kısmının arkasındaki bir plaka, enerji ışınının deri, kemik, kas ve diğer dokulardan geçtikten sonra kalanlarını yakalar. Röntgen iç organlar ve diğer yapılar hakkında çok ayrıntı vermez.

BT'de, X-ışını ışını vücut etrafında bir daire şeklinde hareket eder. Bu, görüntülenmek istenilen organ veya yapının birçok farklı açıdan görüntüsüne izin vererek çok daha fazla ayrıntı sağlar. Toplanılan datalar X ışını verilerini yorumlayan ve bir monitörde iki boyutlu biçimde görüntülere dönüştüren bir bilgisayara gönderilir. Daha yeni teknoloji ve bilgisayar yazılımlar üç boyutlu görüntülerin oluşturulmasını da mümkün kılmaktadır.

BT taramaları tümör teşhisi, iç kanamayı araştırması veya diğer iç yaralanma, hasar kontrolü için gerçekleştirilebilir. 

Neden bazı BT taramalarında kontrast madde kullanılır?

BT taramaları kontrastlı veya kontrastsız yapılabilir . Kontrast, incelenen belirli organ veya dokunun daha net görülmesine neden olan, ağızdan alınan veya bir IV hattına enjekte edilen maddeyi ifade eder. Kontrast madde kullanılarak gerçekleştirilecek testlerde, işlemden önce belirli bir süre aç kalmanız istenilebilir. Doktorunuz bu durumu işlemden önce size bildirecektir.

Herhangi bir kontrast maddeye alerjinizin olup olmadığını ve sahip olduğunuz böbrek problemlerini doktorunuza bildirmeniz gerekmektedir. Herhangi bir sağlık probleminiz veya yakın zamanda geçirilmiş bir hastalığınız varsa bu konu hakkında doktorunuzu bilgilendirin. 

BT taraması hazırlığında dikkat etmeniz gerekenler

• Hamilelik : Hamileyseniz veya hamile olabileceğinizi düşünüyorsanız, lütfen testi planlamadan önce doktorunuza bilgi verin.
• Kıyafet : Hasta önlüğü giymeniz istenebilir. Lütfen vücudunuzdaki tüm piercingleri çıkarın, tüm takılarınızı ve değerli eşyalarınızı evde bırakın.
• Kontrast Madde : Kontrast madde, radyoloğun test sonucunda anormal yapıları bulmasını kolaylaştırmaktadır. Bazı hastalarda iyot bazlı kontrast maddeye kullanılmamalıdır. Böbrek fonksiyonunuzla ilgili problemleriniz varsa, lütfen radyoloğunuzu önceden bilgilendirin. Taramayı kontrast madde olmadan gerçekleştirebilir veya alternatif bir görüntüleme muayenesi yaptırabilirsiniz.
• Alerji : Herhangi bir kontrast maddeye alerjik reaksiyonunuz varsa, taramanız planlanırken lütfen çalışanı bilgilendirin. Geçmişte herhangi bir kontrast maddeye şiddetli veya anafilaktik reaksiyon gösterdiyseniz size IV kontrastı uygulanmayacaktır. 
• Diyet : Çalışmanız kontrastsız test şeklinde istenmişse, muayenenizden önce reçeteli ilaçlarınızı alabilir, istediğiniz şekilde beslenebilirsiniz. BT testiniz kontrast madde ile gerçekleştirilecek ise testten önceki 3 saat hiçbir şey yememeniz, berrak sıvılar tüketmeniz, reçeteli ilaçlarınızı testten önce almanı önerilmektedir.
• Diyabet Hastaları : Diyabetli kişiler , test saatinden üç saat önce hafif bir öğün yemelidir. Diyabet için ağızdan aldığınız ilaca bağlı olarak , BT incelemesinden sonra 48 saat boyunca ilacı kullanmayı bırakmanız istenebilir . Detaylı talimatlar muayenenizin ardından verilecektir.    
• İlaç kullanımı : Hastalar reçeteli ilaçlarını her zamanki gibi alabilirler.

BT taramasının riskleri nelerdir?

Hamileyseniz veya hamile olabileceğinizden şüpheleniyorsanız, doktorunuza haber vermelisiniz.

CT taramasında kullanılan radyasyon dozu miktarı azdır. 

Klostrofobik iseniz veya kolayca endişelenme eğilimindeyseniz, doktorunuza önceden bilgi vermeniz durumunda doktorunuz işlemden önce sizi daha rahat ettirmek için hafif bir sakinleştirici reçete edilebilir.

BT taraması sırasında ne olur?

BT taramaları ayakta tedavi bazında veya hastanede yatışınızın bir parçası olarak yapılabilir. Prosedürler, durumunuza ve doktorunuzun uygulamalarına bağlı olarak değişebilir. Genel olarak, BT taramaları şu süreci takip eder:

1. Hasta önlüğü giymeniz istenebilir. Bu durumda, size bir önlük verilecektir. Lütfen vücudunuzdaki tüm piercingleri çıkarın, tüm takılarınızı ve değerli eşyalarınızı evde bırakın.
2. Eğer test kontrastlı gerçekleştirilecekse kolunuzda damar yolu açılacaktır. Kontrast maddenin ağızdan alınacağı durumlarda, yutmanız için size sıvı bir kontrast preparatı verilecektir. Bazı durumlarda kontrast rektal olarak da verilebilir.
3. Tarama makinesinin geniş, dairesel bir açıklığına kayan bir tarama masasına uzanacaksınız.
4. Teknisyen, tarayıcı kontrollerinin bulunduğu başka bir odada olacaktır. Ancak, bir pencereden sürekli sizin durumunuzu izleyecektir. Tarayıcının içindeki hoparlörler, teknisyenin sizinle iletişim kurmasını ve sizi duymasını sağlayacaktır. Prosedür sırasında herhangi bir sorun yaşarsanız, teknisyene haber verebilmeniz için bir arama düğmesi yanınızda bulunacak. Teknisyen sizi her zaman izleyecek ve sürekli iletişim halinde olacak.
5. Tarayıcı etrafınızda dönmeye başladığında, X-ışınları kısa bir süre için vücuttan geçecektir. Normal olan klik sesleri duyacaksınız.
6. Vücut dokuları tarafından emilen X-ışınları tarayıcı tarafından algılanacak ve bilgisayara iletilecektir. Bilgisayar, bilgileri radyolog tarafından yorumlanacak bir görüntüye dönüştürecektir.
7. İşlem sırasında hareketsiz kalmanız çok önemlidir. İşlem sırasında çeşitli zamanlarda nefesinizi tutmanız istenebilir.
8. Prosedürünüz için kontrast madde kullanılıyorsa, kontrast damar yoluna enjekte edildiğinde kızarma hissi, ağızda tuzlu veya metalik tat, kısa süreli baş ağrısı veya mide bulantısı, kusma gibi bazı etkiler hissedebilirsiniz. Bu etkiler genellikle birkaç dakika sürer.
9. Herhangi bir solunum güçlüğü, terleme, uyuşma veya kalp çarpıntısı varlığında teknisyene haber vermelisiniz.
10. Test tamamlandığında cihazdan çıkarılacaksınız.
11. Kontrast uygulaması için bir damar yolu yerleştirilmişse, damar yolu kaldırılacaktır.

BT prosedürünün kendisi ağrıya neden olmazken, prosedür boyunca hareketsiz yatmak bir miktar rahatsızlık veya ağrıya neden olabilir. Teknisyen mümkün olan en yüksek konfor seviyesini size sağlayacak ve prosedürü olabildiğince çabuk tamamlayacaktır.

BT taramasından sonra ne olur?

Prosedürünüz sırasında kontrast madde kullanılmışsa, doktorunuz kaşıntı, şişme, kızarıklık veya nefes almada güçlük gibi kontrastla ilgili herhangi bir yan etki varlığının araştırılması için sizi bir süre gözlem altında tutabilir.

Testten sonra eve döndüğünüzde damar yolu bölgesinde herhangi bir ağrı, kızarıklık veya şişlik fark ederseniz, bu belirtiler enfeksiyonu veya başka bir reaksiyon türünün semptomu olabileceği için doktorunuzu bilgilendirmelisiniz.

BT taramasından sonra özel bir bakım gerekmez. Doktorunuz size farklı bir tavsiyede bulunmadıkça, normal diyetinize ve aktivitelerinize devam edebilirsiniz.

Doktorunuz, bazı özel durumlarda işlemden sonra size ek veya alternatif talimatlar verebilir.

Bilgisayarlı Tomografi (BT) Hakkında Bizimle İletişime Geçin

İnsan sağlığı konusunda oldukça kritik bir rol üstlenmiş olan tomografi, teşhis noktasında pek çok farklı amaç için değerlendirilir. X ışınlarını kullanmak suretiyle bilgisayar yardımıyla görüntü üzerinden elde edilen sonuçlar, tedavi konusunda doktora önemli bir kapı açmaktadır. Bu doğrultuda ilaçlı ya da ilaçsız şekilde iki farklı tomografi yönteminin olduğunu dile getirmek mümkün. Bunlardan biri tek bir organda meydana gelen şikayetler kapsamında ilaç verilmek suretiyle sorunların ortaya çıkarılmasıdır. Diğeri ise teknolojiyi kullanarak bilgisayar ortamında elde edilen görüntü şekilde ifade edilir.

Tomografi nedir?

İnsan vücudunda yer alan farklı organların X ışınları yardımıyla bilgisayar üzerinden görüntülenmesine tomografi denir. Özellikle meydana gelebilecek belli başlı bazı hastalıkların anlaşılması konusunda önemli bir potansiyel teşkil etmektedir. X ışınlarının organları açık şekilde ortaya çıkarması üzerinden, bilgisayar ortamında alınacak görüntü sonucu net olarak göstermektedir.

Ultraviyole ışınlar kapsamında bilgisayarı ulaştırılan görüntüler, radyo dalgaları vasıtasıyla gerçekleşmektedir. Özellikle kemik ve damar ile beraber doku kesitlerinin net şekilde ortaya çıkarılmasına olanak verir. Elde edilen röntgen doktora görüntü olarak ulaştığı zaman, yapılan inceleme üzerinden sorun net olarak anlaşılabilmektedir.

Tomografi neden çekilir?

İnsan vücudundaki organlar içerisinde yer alan doku ve hücrelerin tedavisinin yapılabilmesi için tomografi çekilir. Bilgisayar ortamında ortaya çıkan görüntü, makine üzerinden kişinin vücudunun X ışınları ve ultraviyole ışınlar kapsamında analiz edilmesi ile gerçekleşir. Böylece organların tamamı net olarak ortaya çıkması ile beraber, doku ve hücrelerde oluşan hasar anlaşılır. Böylece uzman doktor tarafından tedavinin belirlenmesi çok daha kolay hale gelmektedir. Bunun dışında belli başlı bazı sebepler ön plana çıkıyor;

- Kemik tümörleri ile beraber kemik kırıkları ya da bozuklukları

- İç organlarda meydana gelen yaralanmalar ve kanamalar

- Enfeksiyon ve kan pıhtısı ile beraber tümör gibi durumların belirlenmesi

- Karaciğer kitleleri, akciğer nodülleri ve kalp rahatsızlıkları ile beraber kanser gibi durumların belirlenmesi

- Kemik direncinin ölçülme işlemi

- Kolorektal kanser taşıma durumunda

- Böbrek ile mesane taşları

Bu gibi daha birçok farklı rahatsızlık konusunda, organı üzerinden doku ve hücrelerde meydana gelen hasarlar tespit edilir. Bilgisayar ortama aktarılan görüntü doktor tarafından incelenmek suretiyle, gerekli tedavi yöntemleri uygulanır.

Bilgisayarlı tomografi nasıl çekilir?

Genel olarak dairesel bir cihazın iç kısmına hastanın yatması ile beraber bilgisayarlı tomografi çekimi yapılmaktadır. Bu durumda dairesel cihazın çevresinde bulunan röntgen sistemi, bölgede dönmek suretiyle organlardaki görüntüye bilgisayar ortamına aktarır. Vücudun farklı açılarına gönderilen x-ışınları, kemik ve organları iki farklı kısımları kesit olarak ekrana yansır. Kesitler bilgisayar ortamında üç boyutlu hale yine bilgisayar tarafından getirilmek suretiyle çıktı olarak alınır. Bu doğrultuda kemikler ve organlar ile beraber dokular üzerinden net olarak uzman doktor inceleme imkanı elde eder. Üç boyutlu görüntüleri radyoloji uzmanı ele alır ve incelemek suretiyle tetkik ve teşhis üzerinden sonucu ortaya çıkarır.

Tomografi çektirmeden önce dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?

Tomografi çektirmeden önce dikkat etmemiz gereken belli başlı bazı hususlar bulunmaktadır. Özellikle X ışınları ve ultraviyole ışınlar söz konusu olduğu için, herhangi bir sorun yaşanmaması adına bazı önlemler ön plana çıkar.

- Hamile olan kişiler mutlaka bunu doktoru ile paylaşmalıdır.

- Böbrek yetmezliği, alerjiyle diyabet gibi sorunlar karşısında doktora bilgi verilmelidir.

- Eğer kişide kapalı alanda kalma korkusu var ise bu söylenmelidir.

- Kalpli ya da ilaç pompası gibi durumlar mutlaka doktora paylaşılmalıdır

- Bazı tomografi uygulamalarında bu işlemin aç karnına yapılması gerekebilir. Bu durumda yine doktora söylenmelidir.

- Obez hastaları için dairesel olarak hazırlanmış tomografi makinesi dar gelebilir. Böyle durumlarda alternatif yöntemler ele alınmalı ve uygulanmalıdır.

Bu gibi durumları dikkat etmek suretiyle tomografi öncesi işlemlerin ardından, güvenli şekilde tomografi çekimi yapılabilir.

Tomografi çekiminin önemi nedir?

Vücudun farklı bölgelerinde meydana gelen olası kemik kırıklarının yanı sıra, organlardaki doku hasarlarını anlayabilmek için tomografi çekimi çok önemlidir. Böylece tam anlaşılmayacak kısımlardaki sorunlar net olarak ortaya çıkarır ve tedavi yöntemleri uygulanabilir. Tomografi üzerinden bilgisayarlı ortam içerisinde yapılan işlem neticesinde, herhangi bir gözden kaçmak gibi durum yaşanmaz. Farklı açılardan gönderilen x ışınları değişik kesitler üzerine 3 boyutlu olarak net şekilde doktora görüntü sağlar.