Topkapı Sarayı Nı Hangi Padişah Yaptırdı

Topkapı Sarayı, İstanbul’un fethinin ardından Fatih Sultan Mehmed tarafından yılları arasında yaptırılmış olup takip eden padişahların yaptırdıkları ilave yapılarla günümüzdeki hâlini almıştır. Zeytinlik olarak adlandırılan Sarayburnu’nda bahçe düzenlemeleri ve köşklerle başlayan inşaat, Sûr-ı Sultânî (Kal‘a-i Sultânî) adı verilen surlarla devam etmiştir. Saraya uzun yıllar Beyazıt’taki eski saraydan dolayı Sarây-ı Cedîd-i Âmire denilmiş, ardından Toplu Kapı denilen köşkün isminden dolayı Top Kapısı Sarayı adı kullanılmaya başlanmıştır. Zaman içerisinde ilavelerin yapıldığı saray, yüzyıl ortalarına kadar yaşam ve yönetim merkezi olmaya devam etmiştir. ’lara gelindiğinde, mevcut sarayın yüzyıl devlet protokolü gereklerini karşılamakta yetersiz kalması sonucu yılları arasında Dolmabahçe Sarayı inşa edilmiş ve bir süre sonra hanedan için yaşam ve yönetim merkezi tamamen Dolmabahçe Sarayı’na taşınmıştır.

Topkapı Sarayı, İstanbul’un en eski tarihî bölgelerinden birinde yer alır. Marmara Denizi, İstanbul Boğazı ve Haliç arasında kalan tarihî İstanbul Yarımadası’nda bulunan saray, İstanbul’un ikonik yapılarından biridir. Sarayburnu’nda bulunan Doğu Roma akropolü üzerindeki metrekarelik bir alan üzerine kurulmuş olan Topkapı Sarayı, Osmanlı padişahı Sultan Abdülmecid’e kadar yaklaşık dört yüz yıl süreyle imparatorluğun idare, eğitim ve sanat merkezi; padişahların da ikametgâhı olmuştur. yüzyılın ortalarından itibaren hanedanın Dolmabahçe Sarayı’na taşınması ile terk edilen Topkapı Sarayı, tarihî önemini ve değerini korumuştur.

Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan sonra, 3 Nisan tarihinde müze hâline getirilen Topkapı Sarayı, Cumhuriyet’in ilk müzesi olma özelliğini taşır. Bugün Gülhane Parkı hariç olmak üzere yaklaşık metrekarelik bir alan kaplayan Topkapı Sarayı; yapıları, mimarisi, koleksiyonları ve yaklaşık arşiv belgesi ile dünyanın en büyük müze-saraylarından biridir.

Ana hatlarını büyük avlular ve bunları çevreleyen revaklar ile hizmet binalarının oluşturduğu yapının planının Edirne Sarayı’ndan etkilendiği görülmektedir. Hizmet binaları, taş kullanılarak yapılmış olup çoğunlukla tek katlı ve yüksek kubbeli yapılardır. Konut olarak kullanılan yapılar ise çoğunlukla taş ve ahşap malzemeden yapılmış, kubbeleri kurşun ile kaplanmıştır. Sarayın iç bölümleri ve bahçeleri kurna, havuz, fıskiye, sebil gibi detaylarla zenginleştirilmiş, pek çok sarnıç yapılmıştır.

Topkapı Sarayı’nın teşkilât açısından dört bölümden meydana geldiği söylenebilir: Hizmet ve koruma alanı (Bîrun), idarî merkez (Dîvân-ı Hümâyun), eğitim alanı (Enderûn) ve padişahların özel yaşam alanı (Harem). Sarayın, Bizans dönemi şehir surlarına dayanan surları üzerinde ana giriş kapısı niteliğindeki Bâb-ı Hümâyun’la birlikte Demir Kapısı ve Otluk Kapısı adı verilen üç büyük kapısı ve beş adet hizmet kapısı (koltuk kapısı) vardır. Birinci kapı olan Bâb-ı Hümâyun, iki katlı bir köşk kapısı olup üstündeki kitâbede Ali b. Yahyâ es-Sûfî imzası bulunur. İkinci kapı Bâbüsselâm, üçüncü kapı ise Bâbüssaâde’dir. Saray yapıları birbirine geçişli dört avlu ve çevresindeki mimari yapılardan oluşmaktadır. Etrafı bahçeler ve meydanlarla çevrili olan saray yapıları içerisinde Alay Meydanı olarak da anılan ilk avluda Aya İrini Kilisesi, Darphane, Fırın, Hastane, Odun Ambarı ve Hasırcılar Ocağı yapıları bulunuyordu.

Sarayın ikinci avlusu, devlet yönetiminin gerçekleştiği mekânların yer aldığı Divan Meydanı, bir diğer adıyla Adalet Meydanı’dır. Tarih boyunca pek çok törene sahne olan bu avluda divan toplantılarının yapıldığı Divan-ı Hümâyûn (Kubbealtı) ve yanında Divan-ı Hümâyûn Hazinesi yer alır. Bu avluda ayrıca Divan yapısının arkasında Adalet Kulesi, Kubbealtı’nın yanında ise Harem Dairesi girişi, Zülüflü Baltacılar Koğuşu ve Has Ahırlar bulunur.

Sarayın üçüncü avlusuna Enderûn Avlusu da denilmektedir. Bu bölümde büyüklü küçüklü odalar, padişaha ait Arz Odası, Doğancılar Koğuşu (Şahinciler), Seferliler Ocağı, Kilerli Koğuşu, Enderûn Hazinesi ve Has Oda (Mukaddes Emanetler Dairesi), ayrıca Saray Okulu’na ait yapılar yer almaktadır. Üçüncü avluda yer alan Enderûn’da Bâbüssaâde’den içeri girince sağ ve sol tarafta odalıların koğuşları, sağdan devam edince sağ üst tarafta Fâtih Köşkü ismiyle bilinen hazine kısmı vardı. Sol üst köşede Harem bölümüne yaslanan dört kubbeli taş yapı Has Oda idi. Burası, Yavuz Sultan Selim döneminde kutsal emanetlerin getirilmesinden sonra daha ziyade Hırka-i Saâdet Dairesi ismiyle anılmıştır.

Son avlu olan dördüncü avluda da padişaha ait köşkler ve asma bahçeleri yer alır. Bu bölümde Osmanlı klasik köşk mimarisinin en seçkin örnekleri olan Bağdat ve Revan Köşkleri ile İftariye Kameriyesi bulunur. XVIII. yüzyılda inşa edildiği düşünülen Sofa Köşkü ise Lâle Bahçesi duvarına dayalı bir yapı olup Kara Mustafa Paşa Köşkü olarak da bilinir. Bu ahşap köşkün içinde ve duvarlarının üst kısmında meşhur Osmanlı şairi Hâkânî Mehmed Bey’in beyitleri yazılıdır. Sarayın ana kısmı içinde yer alan köşkte nadiren elçi ve devlet adamları da kabul edilmiştir. Köşkün sağında, set üstünde Taş Kule adıyla anılan oda, bir dönem sarayın eczanesi olarak kullanılmıştır. Dördüncü avlunun alt kısmında ise saraya ait son yapılar olan Mecidiye Köşkü ve Esvab Odası görülür.

Topkapı Sarayı, 6 Eylül tarihli ve sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan 44 No’lu kararnamenin ardından Millî Saraylar İdaresi Başkanlığı’na bağlanmıştır.

Dünyaca tanınmış saraylardan bir olan Topkapı Sarayı'nda, Osmanlı padişahları ve saray halkı ikamet etti. Topkapı Sarayı ilgi çekici tarihi ve özellikleri ile ön plana çıkmaktadır. 3 Nisan tarihinde ise Mustafa Kemal Atatürk tarafından gelen istek ile müzeye çevrildi. Müzede sergilenen önemli koleksiyonlar arasında ise Çin ve Japon porselenleri, padişah elbiseleri, padişah portreleri, gümüşler ve kutsal emanetler yer almaktadır.

TOPKAPI SARAYI NEREDE?

Topkapı Sarayı, İstanbul ilinin Fatih İlçesinde olan Cankurtaran mahallesinde yer almaktadır. metrekarelik bir alana yayılması ile birlikte toplamda metrekarelik alana sahiptir. Topkapı Sarayı'na isteğe bağlı olarak özel aracınız ile ya da toplu taşıma ile ulaşma imkanınız vardır.

TOPKAPI SARAYI'NI KİM YAPTIRDI?

İstanbul'da yer alan Topkapı Sarayı, Fatih Sultan Mehmet tarafından yılında yaptırıldı. Abdülmecit'in Dolmabahçe Sarayı'nı yaptırması sene sürmesinden dolayı Osmanlı padişahlarının ikametgahı Topkapı Sarayı oldu. Topkapı Sarayı'nın müze olarak açılması ise Abdülmecit döneminde olmuştur.

TOPKAPI SARAYI NE ZAMAN YAPILDI?

Yılında İstanbul'un fethedilmesi ile birlikte senesinde Topkapı Sarayı'nın yapımı başlatıldı. senesinde ise yapılmakta olan Topkapı Sarayı'nın inşası tamamlandı. Yaklaşık sene boyunca Osmanlı'nın eğitim, sanat ve idare merkezi oldu. Dünyanın en büyük saray müzelerinden biri olan Topkapı Sarayı Müzesi bazı nedenlerden dolayı dönem dönem restorasyona girmektedir.

TOPKAPI SARAYI BÖLÜMLERİ

Topkapı Sarayı'nda dört tane avlu yer almaktadır. Bu avlularda ise önemli tarihi yapılar ve bölümler vardır. En göz çarpıcı olan bölüm ise Harem Bölümü olarak bilinmektedir.

Alay Meydanı: Bu meydan birinci avlu olarak anılmaktadır. Bu avluya yalnızca özel günlerde girilmektedir ve avluların arasındaki en geniş avludur. Alay meydanında görülebilecek olan yerler ise Aya İrini Kilisesi, Darphane-i Amire ve Altınyol.

Birun: Sarayın dış kısmına dayanmaktadır. Bayramlaşma törenlerinde kullanılan bir bölüm olarak bilinmektedir. En önemli bölüm arasında Divan-ı Hümayun yer almaktadır.

Topkapı Sarayı'nın Adalet Kulesi: İkinci avlunun önemli yapılarındandır.

Enderun: 3. Avlu olarak yer almaktadır. Bu alanda Kutsal Emanetler Dairesi, Arz Odası ve Has Oda ön plandadır. Bu alanlarda padişahlar özel hayatlarını sürdürmektedir. Arz Odası, padişahların misafirlerinin ağırlandığı görüşme odasıdır.

Kutsal Emanetler Dairesi: Bu dairede YY dan itibaren YY a kadar Osmanlı sultanına verilmiş hediyelerin sergilendiği bölümdür. Örneğin; Hz. Muhammed'in hırkası, mektubu ve sakaları bu bölümde tutulmaktadır.

Lale Bahçesi ve Sofa-i Hümayün: Dördüncü avlu olarak bilinmektedir. Sünnet Odası, Mecidiye Köşkü, Revan Köşkü, Sofa Camii, Baş Lala Kulesi'ne sahiptir.

Bağdat Köşkü: Dördüncü avluda yer alan bir bölümdür.

Mecidiye Köşkü: Bu bölüm Sultan Abdülmecit döneminde yapıldı. Bu yapının mimarisi Sarkis Balyan'dır. Saray içindeki son köşk olmasından kaynaklı olarak özel bir alandır.

Sünnet Odası: Padişahların yazlık bölümü olarak kullandıkları bir alandır.

Revan Köşkü: Revan'ın anısı adına yapılmıştır.

Bağdat Köşkü: Bağdat'ın fethi adına yapılmıştır.

İtfariye Kameriyesi: Ramazan ayı içerisinde padişahların oruç açtıkları yerdir.

Sofa Köşkü: Toplantıların gerçekleştiği alandır.

Esvap Odası: Tören de giyilecek olan kıyafetlerin bulunduğu alandır.

Harem Bölümü: En göz alıcı ve en önemli olan bölümlerden biridir. Bu bölümün anlamı kutsal ve sevgilidir. Yani padişahların özel hayatlarını kapsamaktadır. Geçmiş dönemlerde bu bölümde aşklar ve tutkular ön plandaydı. Bu bölümde yaklaşık olarak dört yüze yakın odalar ve uzun koridorlar bulunmaktadır.

TOPKAPI SARAYI TARİHİ

Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u fethetmesinin ardından senesinde Topkapı Sarayı yapılmaya başladı. senesinde ise yapısı tamamlandı. Cumhuriyetin ilan edilmesinin ardından 3 Nisan senesinde müze olarak açıldı. Topkapı Sarayı, Cumhuriyetin ilk müzesi olarak adlandırılmaktadır. Mimari yapısı ve koleksiyonları ile ortalama arşiv belgesine sahiptir. Dünyanın en büyük saray müzesi olan Topkapı Sarayı, yerli ve yabancı olmaksızın herkes tarafından merak edilmektedir. Oldukça da ilgi görür.

TOPKAPI SARAYI HAKKINDA BİLGİ

• Dünya'nın en eski ve en büyük sarayıdır.
• Gizemli olarak bilinen haremi vardır.
• Yaklaşık dört yüz sene boyunda imparatorluk burada yönetildi,
• Dünya'nın en büyük elmasını sergilemektedir,
• Kutsal emanetlere yer verildi.

TOPKAPI SARAYI KUTSAL EMANETLER

İşte, Topkapı Sarayı'nda yer alan kutsal emanetler:

• Hırka- i Saadet
• Hırka- i Saadet'in saklı olduğu altın sandık
• Hz. Muhammed'in ayak izi
• Hz. Muhammed'in sakalı
• Hz. Muhammed'in diş parçası
• Hz. Muhammed'in kabrinin toprağı
• Hz. Muhammed'in mührü
• Hz. Muhammed'in sandaleti
• Hz. Muhammed'in kılıcının kabzası
• Hz. Muhammed'in kılıcı
• Hz. Muhammed'in oku
• Hz. Muhammed'in yayı
• Hz. Muhammed'in kızı Fatıma'nın seccadesi
• Hz. Muhammed'in kızı Fatıma'nın hırkası
• Hz. Muhammed'in kızı Fatıma'nın gömleği
• Sancak-ı Şerif
• Sahabe-i Kiram'ın kılıçları
• Hacerü'l -Esved muhafazası
• Kâbe'nin altın su oluğu
• Kâbe'nin anahtarı ve kilitleri
• Kâbe'nin kapılarından biri
• Mescid-i Nebevi'nin maketi
• Mescid-i Aksa'nın maketi
• Hz. Davud Peygamber'in kılıcı
• Hz. İbrahim Peygamber'in tenceresi
• Hz. Musa Peygamber'in asası
• Hz. Yusuf Peygamber'in cübbesi

TOPKAPI SARAYI ÖZELLİKLERİ

Topkapı Sarayı metrekare alanda bulunur. Bu alanın fazla olan bölümü Hasbahçe'ye aittir. Topkapı Sarayı iki teşkilattan meydana gelir. Biri Birun diğeri ise Enderun'dur. Topkapı Sarayı harem, dört avlu ve üç ana kapı, hasbahçe, bahçeden oluşmaktadır. Topkapı Sarayı'nın inşasında adı geçen isimler ise Mimar Sinan, Fatih Sultan Mehmet, Acem Ali, Davud Ağa ile Sarkis Balyan'dır.