Toprak Ekmek Fırını

Yola ç&#;karken “Yapt&#;&#;&#;m&#;z her &#;eyi belgelendirece&#;iz” dedik. Maksat, ileride televizyon programlar&#;na ç&#;k&#;p kameralara “biz bunlar&#;n hepsini yazd&#;k, belgeleri mevcut” diye sallayacak materyalimiz olsun. Bi’ de &#;u var tabi: &#;nternette “&#;eylerin” nas&#;l yap&#;lmalar&#; gerekti&#;ini anlatan video ve yaz&#;lar g&#;rla; ama o “&#;eyi” daha önce yapmam&#;&#; insan&#;n, o &#;eyi ilk defa yaparken ya&#;ad&#;&#;&#; somut süreç, soru i&#;aretleri, dinamikler ve hatalar hakk&#;nda pek bi’ ipucu yok.

K&#;rsala dönen ve/veya kendine yeterlili&#;ini artt&#;rma yolunda olanlar&#;n, yani ba&#;lang&#;ç a&#;amas&#;ndakilerin temel ihtiyac&#; tam da bu tür bir bilgi ama.

Neyse, uzatmayay&#;m &#;imdilik. Ye&#;il Gazete'de tüm bu meselelerle ilgili uzun bir yaz&#; dizisi fikri var kafamda, orada girerim detaya.

Yapt&#;&#;&#;m&#;z hemen her i&#;te oldu&#;u gibi bu f&#;r&#;n projesinde de temel yakla&#;&#;m&#;m&#;z &#;u oldu: Varolan malzeme ve altyap&#;yla, mant&#;k yürüterek, insanlara sorarak (ve ama her söyleneni de hemen yapmaya kalkmadan!), en dü&#;ük masrafla yap.

&#;&#;in keyfi burada zaten.

F&#;r&#;n bittikten sonra yapt&#;&#;&#;m&#;z çok derin ve kapsaml&#; (=google'lamaca) ara&#;t&#;rmada gördük ki, f&#;r&#;n&#;n kubbesindeki e&#;im için özel olarak kesilip tra&#;lanm&#;&#; tu&#;lalar bile sat&#;l&#;yormu&#;. Bunlar&#; kullanarak in&#;a ettikleri f&#;r&#;n&#; “kendin-yap” olarak de&#;erlendirenler de var. Sayg&#;m&#;z sonsuz, cidden (ironi yok). Ve ama biz tam ters kutuptay&#;z: B&#;rak özel kesilmi&#; tu&#;lay&#;, 30 ya&#;&#;ndan genç ya da &#;ekilsizlikten ayna çatlatmayan, en az bir kö&#;esi k&#;r&#;k olmayan tu&#;lay&#; kullanm&#;yoruz. (Geçen haftalardaki duvar yap&#;m&#;, misal)

F&#;r&#;nla ilgili genel veriler &#;öyle:

Toplam masraf&#;m&#;z, 25 TL. Tek kalem zaten: 50 kg iri deniz tuzu (kilosu 50 kuru&#;).

Yap&#;m zaman&#;: Aral&#;k

Net süre: Yakla&#;&#;k 40 ki&#;i*saat

Brüt süre: 9 gün

Bizim hako&#;un (çerkesçe: evin d&#;&#;&#;nda bulunan mutfak/kiler binas&#;) duvar&#;na dayal&#; bir f&#;r&#;n vard&#; y&#;llar önce, zamanla çökmü&#;. Onun taban&#;n&#; kulland&#;k ve bu sefer a&#;z&#;n&#; hako&#;un içine do&#;ru de&#;il de, bahçeye do&#;ru verdik (Yapt&#;&#;&#;m&#;z salça, tur&#;u, püre, k&#;sacas&#; g&#;da sakl&#;yoruz, içerinin &#;s&#;nmamas&#; laz&#;m).

&#;lk i&#;, yukar&#;daki fotoda görünen bir ufak sopayla, y&#;llard&#;r kullan&#;lmayan f&#;r&#;n “kaidesi”/temeli üzerinde biriken topra&#;&#; ve bitkileri kaz&#;mak oldu.

Ç&#;kan yüksek humuslu topra&#;&#; (tahminen potasyum ve kalsiyumu yüksektir), bi’ çe&#;it so&#;andan tohum almak için ayr&#;ca de&#;erlendirdik.

Topra&#;&#; birer arkeolog titizli&#;inde temizledik, alt&#;nda kalm&#;&#; eski tu&#;lalara ula&#;ana dek.

Duvarda gözüken eski f&#;r&#;n a&#;z&#;n&#; tu&#;layla ördük sonra, harc&#;m&#;z hep ayn&#; bu arada: Kara (killi) toprak ve ince eledi&#;imiz kum.

F&#;r&#;n&#;n beton temelinin bir k&#;sm&#; k&#;r&#;lm&#;&#;, sadece onu tamir ederken birazc&#;k çimento katt&#;k harca (zemin beton olunca, el mecbur). Üstünü tu&#;lalarla kapatt&#;k.

Unutmadan: F&#;r&#;n&#;n üstündeki çat&#;y&#; da Kas&#;m ay&#;nda yapm&#;&#;t&#;k, o da eski-püskü odunlardan. Zaten bahçe yepisyeni kalas dolu, eski ve &#;ekilsizler bitti. Hala da onlardan ar&#;yoruz fellik fellik; eski malzemeyi yeniden kullanarak i&#; yapman&#;n zevki bariz ba&#;&#;ml&#;l&#;k yarat&#;yor.

Temel düz ve haz&#;r ve naz&#;r oldu&#;unda, etraf&#;n&#; bir s&#;ra tu&#;layla çevreledik.

Burada bir not: F&#;r&#;n yap&#;m&#; s&#;ras&#;nda kulland&#;&#;&#;m&#;z tu&#;lalar&#;n tamam&#;, bundan 15 sene önce, 20 ya&#;&#;ndayken falan y&#;k&#;lm&#;&#; dam var bi’ tane evin yukar&#;s&#;nda, onun toprak alt&#;nda kalm&#;&#; y&#;k&#;nt&#;lar&#;ndan.

Yukar&#;daki foto&#;rafta görünen alan&#; izolasyon malzemesiyle doldurmaya geldi &#;imdi s&#;ra.

Formülümüz:

• Cam k&#;r&#;klar&#;,
• tuz,
• mil (ince) k&#;rm&#;z&#; toprak,
• kül.

Cam&#; küçük parçalara k&#;rmak en zoru oldu. Baya’ farkl&#; yöntemler denedik (birinin foto&#;raf&#; a&#;a&#;&#;da), olmad&#;. Sonunda Onur, örs gibi bi’ &#;ey var bizde, onun üzerinde kal&#;n demir boruyla yufka açar gibi k&#;r&#;nt&#;lad&#; camlar&#;, teker teker. (Foto&#;raf&#; yok bunun, hayalgücünüze güveniyoruz)

Kulland&#;&#;&#;m&#;z tu&#;lalara yak&#;ndan bak&#;&#;: Yosunlar&#; temizlemek için eski tel f&#;rça, fi tarihinden kalma kireç harc&#; art&#;&#;&#;ndan kurtarmak için de keski ucu.

&#;zolasyona ba&#;lamadan önce, kalite kontrol ekibi i&#; ba&#;&#;nda.

Önce tuz:

Ard&#;ndan yufka gibi aç&#;lm&#;&#;/k&#;r&#;lm&#;&#; cam parçalar&#;:

Cam yetmeyince, yine tuz:

Üstüne, zemin düz oldu mu diye ev yap&#;m&#;-tepsi tipi su terazisiyle kontrol etmece (alt&#;nda da, düz dursun diye cam var bak, &#;eytan ayr&#;nt&#;larda gizli!)

Üstüne kül, ince elenmi&#;. Amac&#; hem izolasyon yapmas&#; (kül çok iyi izole eder &#;s&#;y&#;!), hem de üstüne serece&#;imiz topra&#;&#;n içinde olabilecek kum parçac&#;klar&#;n&#;n (ki iyi izole etmez), zamanla tuz ve cam&#;n aras&#;na kar&#;&#;&#;p onlar&#; da yoldan ç&#;karmas&#;n&#; engellemek.

Son s&#;ra, çay boyundan getirdi&#;imiz k&#;rm&#;z&#; mil toprakta:

Bu topra&#;&#;, &#;u el yap&#;m&#; ve özel tasar&#;m “mini endüstriyel boy” ele&#;imizde elemi&#;tik tabi önce:

Bu ele&#;in çal&#;&#;ma &#;ekliyle ilgili editlenmemi&#; bi’ videoyu da ekleyelim madem:

El yap&#;m&#; tambur elek - Home made rotary sieve from Ormanevi on Vimeo.

Topra&#;&#; eleyip serdikten sonra üstünden, bu i&#; için özel olarak ABD'den $‘a ald&#;&#;&#;m&#;z mutfak tüpüyle geçtik, zemini düzledik.

En sonunda da, yan&#;nda hediyesi olarak gelen kalasla son bir tur bast&#;rmaca

Bu arada, tu&#;lalar&#; da yukar&#;daki dam arkeolojik y&#;k&#;nt&#;s&#;ndan toplay&#;p getiriyor, boyutlar&#;na göre mümkün mertebe s&#;n&#;fland&#;r&#;yor ve yosundan neyin temizliyorduk.

&#;imdiki ad&#;m, f&#;r&#;n&#;n taban&#;n&#; örmece: Tu&#;la s&#;ralar&#;n&#; ayn&#; hizada de&#;il de, böyle adeta sanki birbirinin içine girermi&#;çesine gibi dizmek önemli: Sürtünme, ve haliyle sa&#;laml&#;&#;&#; art&#;yor zeminin (eli-yüzü düzgün, fabrika ç&#;k&#;&#;&#; ve tektip tu&#;lalar&#;n&#;z varsa da önemli bu unsur, teknoloji her &#;eye kadir de&#;il). Karanl&#;k ve gizemli foto&#;raflar&#; sevenlere gelsin:

Siz okumaktan, ben yazmaktan b&#;kt&#;m ama yine: Tu&#;lalar düz ve düzgün olman&#;n çok uza&#;&#;nda, adeta birer serseri gibi kafalar&#;na göre &#;ekillerde, malum. Biz de modern toplumdan ö&#;rendiklerimizi tu&#;lalara uygulad&#;k: Jet'in (ta&#;lama aleti) ucuna takt&#;&#;&#;m&#;z bir z&#;mpara ta&#;&#;yla kendilerini biçip düzleyip, istedi&#;imiz hizaya getirdik.

Zeminimiz haz&#;r m&#;? Henüz de&#;il, çünkü bunu yazm&#;&#; m&#;yd&#;m emin de&#;ilim ama tu&#;lalar çok &#;ekilsiz. Aralar&#;ndaki bo&#;lu&#;u da bir adet telleri dökülmü&#; çelik f&#;rça yard&#;m&#;yla, ve yine k&#;rm&#;z&#; mil toprakla dolduruyoruz.

Oldu&#;u kadar&#;yla &#;u kadar:

F&#;r&#;n örmeye ba&#;layabiliriz art&#;k. Malzemelerimiz:

• Ayn&#; tu&#;lalar
• Kara killi toprak
• &#;nce elenmi&#; kum

Harc&#; yaparak ba&#;lamal&#;. Bunun için eski bir naylonu topra&#;a seriyoruz, alt&#;na ta&#; koyarak biraz çukur yap&#;yoruz. &#;çine killi toprak ve ince elenmi&#; kum doldural&#;m. &#;imdi de (hava so&#;uk oldu&#;u için), içeride ma&#;ingan&#;n üstünde &#;s&#;tt&#;&#;&#;m&#;z suyu ilave edip ayaklarla çi&#;neyerek yo&#;ural&#;m.

Harc&#;n haz&#;r oldu&#;unu hissederek anlayacaks&#;n&#;z. Bir de içinde böyle büyük (nohuttan büyük, diyelim) parçac&#;k kalmam&#;&#; olacak, onlar su ve kumun içine nüfuz edemedi&#;i kil topaklar&#; çünkü, o halde harç i&#;levi görmezler.

Harc&#; zeminin üstüne koyup, üstüne de tu&#;lay&#; bast&#;rarak (ama sakin sakin bast&#;rarak, zemini falan k&#;rmadan) yerle&#;tiriyoruz. Tu&#;lalar&#;n bir yan&#; oyuk, o oyuk k&#;sm&#; a&#;a&#;&#; getirecek &#;ekilde yapt&#;k biz hepsini. Böylece hem üst s&#;ralar, altlar&#;ndaki s&#;ralara daha iyi yap&#;&#;t&#;, hem de artan/kenarlardan portlayan harç, hemen yan&#;na koyaca&#;&#;m&#;z tu&#;laya zemin oldu, falan.

&#;imdi o de&#;il de, &#;u kubbe örmece gerçekten ince i&#;. Ve ama, teknik falan bilmeden de, içgüdüler ve ak&#;l yürütmeyle olacak i&#;, bence. Hatta esas öyle yap&#;lmas&#; gereken bi’ i&#; bile olabilir. Ben ilk defa yapt&#;m misal hayat&#;mda, öncesinde herhangi bir in&#;a veya mimari e&#;itimim de yok, “Kubbe nas&#;l yap&#;l&#;r” videosu da izlememi&#;im, makalesi de okumam&#;&#;&#;m. Hatta itiraf edeyim, Google'a “Nas&#;l f&#;r&#;n yap&#;l&#;r?” diye sorup, “F&#;r&#;n Karde&#;li&#;i"ndeki f&#;r&#;n tariflerinden birini okumam da f&#;r&#;n&#;n in&#;as&#; neredeyse bittikten sonra oldu.

Oluyor yani, gözünüz korkmas&#;n. "K&#;rsalda ya&#;am ” dersini iyi ald&#;ysan&#;z hayattan, gerisi kolay. Onsuz da hiç bi’ &#;ey olmaz zaten.

Kubbenin ilk s&#;ras&#;n&#; örmeye ba&#;lar ba&#;lamaz, bahçeden buldu&#;umuz &#;ekilli bir demir parças&#;n&#; koyduk araya - a&#;&#;z niyetine. F&#;r&#;n&#; bitirdikten sonra onun üst k&#;sm&#;n&#; da kille kapatt&#;k (ki o da acayip bi’ mühendislik deneyimiydi, hele benim gibi E&#;it A&#;&#;rl&#;kç&#;'ya) gerçi, gere&#;inden fazla büyük oldu&#;unu fark edip.

Arada lafa dald&#;k da, 3. s&#;raya kadar gelmi&#;iz:

Bu noktadan kubbenin sonuna kadar olan süreçte foto&#;raf yok, çünkü çekecek insan yoktu o ara. 3. s&#;raya kadar tu&#;lalar&#; her seferinde cm içe do&#;ru kayd&#;rarak geldik. Bunu yaparken harç i&#;ini iyi yapman&#;z gerekiyor ama, özellikle de çimento gibi malzemeler kullanm&#;yorsan&#;z. 3. s&#;radan itibarense, her s&#;rada hem cm içeri do&#;ru kayd&#;k, hem de tu&#;lalar&#; böyle hafiften dikmeye ba&#;lad&#;k: Yani f&#;r&#;n&#;n çeperinde kalan yanlar&#;n&#;n alt&#;na nispeten bol harç, iç taraf&#;na neredeyse hiç harç  - Ama iç tarafa hiç harç koymamaya kalkmay&#;n, f&#;r&#;n çöküverir kafan&#;za. Ya da neyse öyle yap&#;n isterseniz ya, iç güdülerinize ve akl&#;n&#;za güvenin.

Kubbenin sonuna yakla&#;t&#;kça, &#;öyle bi’ &#;ey olmaya ba&#;lad&#;:

Arada dik koydu&#;umuz bir iki tu&#;la oldu, foto&#;rafta da gözüken. Fazladan &#;s&#; hapsetsinler de içlerinde, içerideki &#;s&#;y&#; düzenlesin ve daha uzun süreli k&#;ls&#;n diye. Oturma odan&#;z&#;n içine bir varil su koymak gibi (&#;imdi örnek verdik diye gaza gelip yapmay&#;n ama), gündüz &#;s&#;n&#;p içeriyi serinletir, ak&#;am da o &#;s&#;y&#; yayarak s&#;cak tutar.

Az önce bahsetti&#;im “tu&#;lalar&#; hafiften dikmek” i&#;i &#;u alttaki foto&#;rafta net gözüküyor.

Burada harc&#; güzel yapmak önemli, kile ve kuma güvenmek (ama her kile ve kuma da güvenmemek, içgüdülerinizi izleyiniz derim yine). Bu tu&#;lalar&#;n her biri 2 kg'ya yak&#;n; o a&#;&#;rl&#;&#;&#;, belli bir yükseklikten sonra hele, dik aç&#;l&#; bir zeminde sabit tutman&#;z gerekiyor. &#;&#;te bunlar hep harç.

Kubbe bitmeden az önce, içeriden görünüm:

Bir de tepeden foto al&#;p bir sonraki a&#;amaya geçelim. Kubenin üst k&#;sm&#;n&#;n tam kapanm&#;&#; halinin de foto&#;raf&#;n&#; çekememi&#;iz, ama i&#;te bunu böyle devam ettirip karga tulumba nihayete erdirdi&#;imizi hayal ediverin:

F&#;r&#;n&#;n iskeleti tamam, devam&#; da &#;u: üstünü s&#;vamak. Bu da çok önemli bi’ k&#;s&#;m, zira esas &#;s&#; izolasyonunu bu s&#;va sa&#;layacak. Hatta &#;öyle diyelim: O s&#;vay&#;, &#;u tu&#;lalar&#; olmadan yapman&#;n (ve sonra o s&#;van&#;n kal&#;p gibi öyle kalmas&#;n&#;n) bir yolunu bulsayd&#;k, tu&#;la falan koymazd&#;k hiç. O kadar önemli bu s&#;va i&#;te. Malzemelerimiz de &#;unlar:

• K&#;rm&#;z&#; (mil) toprak
• &#;nce elenmi&#; saman (kal&#;n olmaz)
• Bi’ de opsiyonel, biz deneysel olsun diye katt&#;k, ince tala&#; (Mant&#;k &#;u: Tala&#;lar kilin içinde &#;s&#;yla yan&#;p gaz olacak ve böylece s&#;va içinde hava kabarc&#;klar&#; olu&#;turacaklar = fazladan &#;s&#; izolasyonu)

Kar&#;&#;&#;m&#;n miktar&#; da yakla&#;&#;k &#;öyle - az saman, çok toprak (yine, içgüdü ve ak&#;l en do&#;rusunu söyler; hem bu tür yerel ve standart olmayan malzemelerde hata yapmak da pek kolay de&#;il).

Saman&#;n özelli&#;i &#;u: Mil topra&#;&#;n aras&#;nda k&#;lcal k&#;lcal yerle&#;iyor, s&#;van&#;n kurudu&#;u zaman çatlamas&#;n&#; engelliyor. &#;lk kat&#;n yine de çatlayan k&#;s&#;mlar&#;, ikinci kat bi’ s&#;vamayla kapat&#;labiliyor, mu&#;, köyden abiye göre. Ve ama, bizimki pek çatlamad&#; da nedense…

S&#;vay&#; ayaklarla çi&#;nedikçe &#;u hale geliyor, gelmeli, gelecek:

Sonra da f&#;r&#;n iskeletinin üstünü bol bol (ortalama parmak kal&#;nl&#;&#;&#;nda) &#;ekilde s&#;v&#;yoruz.

Bu s&#;van&#;n üstünden &#;slak bi’ bezle ve/veya &#;slak ellerle geçerek pürüzsüzle&#;tirmek de, hem s&#;van&#;n güzel ve homojen oturmas&#;n&#; sa&#;lamak için önemli, hem de estetik kayg&#;lar&#;n&#;z varsa..

Sol taraf&#;nda “avans” denen bo&#;lu&#;u da b&#;rakt&#;k, tee tu&#;lalar&#; dizerken (ve sonra s&#;varken). O da içerinin s&#;cakl&#;&#;&#;n&#; dengelemek için kullanabilece&#;imiz bi’ ba&#;ka mekanizma (Aç, kapa, yine aç, falan…)

F&#;r&#;n&#;n nas&#;l kullan&#;ld&#;&#;&#; ve ekme&#;in nas&#;l yap&#;ld&#;&#;&#; ayr&#; mesele, baya’ da ince bi’ i&#;. A&#;a&#;&#;da f&#;r&#;n&#;n son halini koyup kapatal&#;m bu yaz&#;y&#; (&#;u ana kadar 6 seferde toplam tane ekmek yapt&#;k).

Böyleyken böyle.

Durukan

© seafoodplus.info Tüm hakları saklıdır.

seafoodplus.info , firmalara yerel arama, dijital haritalar, KOBİ’lere özel mobil uyumlu (responsive) web siteleri ve mobil siteler, bayi ve franchise web siteleri, online yayıncılık ve reklam, manuel coğrafi koordinat belirleme (manuel geocoding) gibi alanlarda hizmet veren Türkiye’nin lider markasıdır.

The content displayed in the seafoodplus.info Directory consists of information from third parties, among others from publicly accessible sources, or from customers, who have a presentation page in our directory. seafoodplus.info cannot be held responsible or liable for the accuracy, correctness, usefulness or reliability of the data. The brand names, logos, images and texts are the property of these third parties and their respective owners. If you have any questions or suggestions regarding this matter, you are welcome to contact our customer support team.

seafoodplus.info , bir rezervasyon acentesi veya tur operatörü değildir ve sitemizin kullanıcılarından herhangi bir hizmet bedeli talep etmez.

seafoodplus.info başka internet sitelerinin içeriğinden sorumlu değildir. Fiyat içeriğine vergi ve ücretler dahil değildir.

Tecrübeli çalışan kadromuz ile ürünlerimizi en iyi şekilde müşterilerimize sunmaktayız. Yaptığımız ürünlerin en ince detayına kadar emeğimizi ve tecrübemizi katıyoruz. Firma olarak istediğimiz bu ürünlermizi sizlere ulaştırmak mutlu etmek ve tüm isteklerinizi dinleyerek istediğiniz ürünleri sizlere sunmaktır.

Kendi Ekmeğini Kendi Yapmak İsteyenler! Sakarya Akyazı’da imal edilen Selin Seyyar Fırınları’nı inceleyip istediğiniz ölçüde bir tane sipariş edebilirsiniz…

Seyyar Taş Fırın büyük fırınlarda bulunan bütün özellikleri bünyesinde barındıran, özel taban tuğlasından, baca sitemine, çatısından malzemelerinizi saklayabileceğiniz özel bölmesine kadar her şey profesyonelce düşünülmüş. Tekerlekli ve köy ekmeği kapasiteli köy ekmeğinin yanı sıra, kendi pide ve lahmacununuzu yapabilirsiniz. Hatta içerisine koyduğunuz aparat ile bahçenizdeki barbekü ve ızgaranın yerine kullanabileceğiniz harika bir icat olan seyyar fırınlar tamamen Sakarya’da üretilip müşterilerin hizmetine sunuluyor.

Vatandaşlardan tam puan alan kişisel seyyar fırınlar tüketicilerin oldukça dikkatini çekiyor. İster bahçenizin köşesine dekor olarak koyun ister ticari olarak düşünün bu fırın herkesin elinin altında olması gereken bir buluş…

Fırın Ölçüleri

• 1 Nolu Fırın 60 cm çap Kullanım Alanı Dış Kasa 80×80 cm
• 2 Nolu Fırın 80 cm çap Kullanım Alanı Dış Kasa × cm
• 3 Nolu Fırın cm çap Kullanım Alanı Dış Kasa × cm
• 4 Nolu Fırın cm çap Kullanım Alanı Dış Kasa × cm
• 5 Nolu Fırın cm çap Kullanım Alanı Dış Kasa × cm