Topukta Acı

Topuk ağrısının en belirgin belirtisi hareket edilmediği halde topuk kemiğinde sızlamalardır. Oturduğunuz yerden kalkarken veya hareket etmiyorken sızlamaya başlar ve ağrısı aralıklarla devam eder.

Topuk ağrının nedenleri nelerdir?

Topuk ağrısının birçok nedeni olabilir. Genellikle yürüme bozuklukları topuk ağrısının başlıca nedenlerinden olarak bilinmektedir. Koşma veya atlama gibi hareketler yapılmış olması da topuk ağrısına neden olmaktadır.

Topuk zarı hastalığı ağrının nedenleri arasındadır

Topuk ağrsının en sık rastlanan nedeni topuk zarı hastalığıdır. Ayak tabanında yer alan topuğu ayağın ön tarafına bağlayan esnek doku bandının iltihaplanması, zarar görmesi topuk ağrılarına neden olmaktadır.

Fazla kilo topuk ağrısına neden olur

Fazla kilolu kişilerde, obezlerde, hamileliğin son dönemlerinde topuk ağrıları görülmekteedir. Bu ağrı kiloya bağlı olup acağın kaldıramayacağı ağırdıktan kaynaklandığı ve tekrarlayan topuk ağrılarına neden olduğu bilinmektedir.

Topuk dikeni nedir? Ağrı yapar mı?

Topuk dikeni, topuk ağrılarının baş belirtisi olarak bilinmektedir. Topuk kemiğinin altında kemiğe benzer bir çıkıntı oluşmasına topuk dikeni denir. Röntgende de görülen, bu kemiğe benzer çıkıntının aslında kemik büyümesi ile ilgisi yoktur. Topuk dikeni, ayaktaki kas ve bağların zorlanmasına, yıpranmasına bağlı olarak topuk kemiğinin alt kısmında, kalsiyum birikintilerinin toplanmasıyla oluşur.

Topuk ağrısının diğer nedenleri nelerdir?

- İltihaplı eklem romatizması ve gut hastalığı

- Eklemlerde kesecik iltihabı

- Yaralanmalar

Topuk ağrısı tedavisi nasıl yapılır?

Topuk ağrısı tedavisinde genellikle topuk germe egzersizleri ve ağrı kesiciler gibi birkaç yöntem birlikte uygulanır. Böylelikle hem ağrının önüne geçilir hem de iyileşme süreci hızlanır. Çoğu hastada topuk ağrısı bir yılı geçmeden iyileşir. Cerrahi müdahaleye nadiren başvurulması gerekir.

- Topuk ağrılarında ayağı dinlendirmek oldukça önemlidir. Uzun mesafe yürümemek, uzun süre ayakta kalmamak gibi önlemler alınabilir. Mümkün olduğunca topuk kullanılmamalıdır.

- Ayakkabı seçimine dikkat edilmelidir. İdeal olanı ayak tabanına destek sağlayan, topuğu rahat ettiren ayakkabılar seçmek önemlidir.

- Her gün 15 – 20 dakika gün içerisinde 3 kez topuğunuza bir buz torbası ile kompres yapabilirsiniz.

Belirli durumlarda bu yük, zorlanmış dokularda ağrıya neden olabilir. Topuk ağrısının en sık görülen iki nedeni; palantar facitis (topuk dikeni) ve aşil tendinopatisidir. 

Terim, 'plantar fasyanın iltihabı' anlamına gelir. Plantar fasya, topuk ve ayağın orta kemikleri arasında bulunan bir bağa benzer güçlü bir doku grubudur. Amacı ayak kemerini destekler ve ayakta bir amortisör görevi görür. Bu doku bandındaki küçük yaralanmalar, genellikle dokunun topuğa bağlandığı yerin yakınında bulunan iltihaplanma ve ağrıya neden olabilir. Ağrı, özellikle uzun süre ayakta durduktan sonra şiddetli olabilir. Topuk dikeni orta yaşta kadın ve erkeklerde sık rastlanmaktadır. Fakat hemen hemen her yaş grubunu etkileyebilir.

Nedenleri nedir?

Nedenleri tam olarak anlaşılmamıştır, ancak tendonların yıpranması ve tamamlanmamış iyileşme süreciyle bağlantılıdır. Aşınma ve yıpranma, ister sporun bir sonucu olsun, isterse kademeli, tekrarlayan bir etki olsun, tendonun kalınlaşmasına neden olur. Ayrıca hastada ayak kemiği altında kemiksi bir çıkıntının oluşumu gelişebilir ve bu da topuk merkezinde sağda keskin bir ağrıyla sonuçlanır. Aşırı içe basma, yüksek ayak arkı, sıkılaşmış baldır kas grubu, yanlış ayakkabı seçimi, Yüksek topuklu ayakkabı giyme, ayak tabanını zorlayıcı meslekler ( askerler, profesyonel sporcular), aşırı kilo da bu rahatsızlığın nedenleri arasındadır. Yaygın bir yanılgı, bu ağrının topuktaki bir kemik çıkıntısından kaynaklandığıdır, ancak çoğu insanın topukta kemik çıkıntıları vardır ve sorunun nedeni bu değildir.

Belirtileri Nelerdir ?

En yaygın semptomu, topuğun alt tarafında herhangi bir yerde bulunan ağrıdır. Ağrı tipik olarak dokunmaya duyarlıdır. Ağrı genellikle otururken azalır, ancak hastalar sabah uyandıklarında, ilk adım attıkları zaman iğne batmış gibi ya da bıçak saplamış gibi bir acı hissederler. Hafif egzersiz gün boyunca ağrıya yardımcı olabilirken, uzun bir yürüyüş ağrıyı daha da kötüleştirebilir. Parmak uçlarında yukarı çıkmak veya bir kat merdiven çıkmak gibi ayağı germek, ani ve şiddetli bir ağrıya neden olabilir.

Tedavi seçenekleri nelerdir ?

Çoğu plantar fasiit vakası dinlenerek zamanla düzelir. Ne yazık ki fasya dokusu çok yavaş iyileşir, bu nedenle iyileşme süresi aylar sürebilir. İyileşmeyi hızlandırmaya yardımcı olabilecek birkaç ipucu:

- Ayağı olabildiğince dinlendirin ve uzun süre koşmaktan, ayakta durmaktan veya yürümekten kaçının. 

- Ayağınız iyileşirken uygun ayakkabıyı seçin. 

- Sert yüzeylerde çıplak ayakla yürümekten kaçının ve topukta iyi bir kemer desteği ve yastıklama sağlayan ayakkabılar giyin. 

- Ekstra destek sağlamak için ayakkabınıza yerleştirmek için topuk yastıkları kullanabilirsiniz. 

- Baldır germe egzersizleri faydalı olmaktadır. Baldır germe egzersizlerinin nasıl doğru yapılacağını bir fizyoterapist veya doktorunuzdan öğrenmelisiniz.

- Kilo kontrolü gereklidir.

Bu önemlerle geçmeyen ağrılarda tıbbi tedaviler uygulanması gerekebilir.

Topuk ağrısı için şok dalgası tedavisinin rolü :

Şok dalgaları, etkilenen bölgedeki dokuda mikro hasara neden olur ve böylece iyileşmeyi teşvik eder. Tedavinin sinir uçları üzerinde doğrudan etkisi, onları daha az hassas hale getirir ve bu nedenle ağrıyı iletme olasılığını azaltır.

Topuk ağrısı için enjeksiyonların rolü :

Tedavide kortizon, PRP, kök hücre gibi tedaviler topuğa uygulanabilir. Ozon enjeksiyonu, ağrı mezoterapisi, proloterapi, hirudoterapi, akupunktur uygulaması da tedavide kullanılabilmektedir. Son yıllarda kortizon uygulamasının yan etkilerinden dolayı diğer enjeksiyon yöntemleri ile ilgili daha çok yayınlar yapılmaktadır.

Enjeksiyonlar belirli aralıklarla topuk bölgesine seans uygulanabilmektedir. 

Cerrahi yöntemlerin rolü :

İleri vakalarda bazı özel cerrahi teknikleri ile tedaviler uygulanabilmektedir.

Hastalığınız ile ilgili durumları doktorunuza danışmanız gerekmektedir.