Trabekül
kaynağı değiştir]
Lenf düğümleri, hem birincil kanser lenf dokusundan hem de vücudun diğer kısımlarını etkileyen ikincil kanserlerden etkilenebilir. Lenf dokusunun birincil kanserleri lenfoma olarak adlandırılır ve Hodgkin lenfoma ve Hodgkin olmayan lenfoma içerir. Lenf düğümleri kanseri, tümörün derecesine bağlı olarak semptomlarla günler veya haftalar içinde ağrısız, uzun süreli yavaş büyüyen şişlikten ani, hızlı büyümeye kadar çok çeşitli semptomlara neden olabilir. Lenfomaların çoğu B hücrelerinin tümörleridir. Lenfoma, hematologlar ve onkologlar tarafından yönetilir.
Vücudun birçok yerindeki yerel kanser, düğüme metastaz girmiş tümör hücreleri nedeniyle lenf düğümlerinin büyümesine neden olabilir. Lenf nodu tutulumu genellikle kanserin tanı ve tedavisinde anahtar bir parçadır, yerel hastalığın "nöbetçileri" olarak hareket eder, TNM evrelemesi ve diğer kanser evreleme sistemlerine dahil edilir. Kansere yönelik araştırmaların veya çalışma kapsamında, lenf düğümleri görüntülenebilir ve hatta cerrahi olarak çıkarılabilir. Lenf düğümlerinin etkilenip etkilenmediği, kanserin evresini ve genel tedavi ve prognozu etkiler.
Lenfödem[değiştir kaynağı değiştir]
Şişme[değiştir LENF NODU
Yapısal olarak fasulyeye benzer. Kapsül, korteks ve medulla olmak üzere üç kısımdan oluşur.
Organı dıştan saran kapsül, fibröz bağ dokusu yapısındadır.
Kapsül, organın içerisine trabeküller (septumlar) gönderir. Ancak, bu trabeküller organı loblara ve lobüllere ayırmaz.
Korteks iki kısımdan oluşur:
Süperfisyal Korteks: Lenf nodüllerinin yerleştiği, kapsüle yakın olan yüzeyel korteks bölümüdür. Lenf nodülleri iki tiptir:
Primer Folikül: Koyu renkli, homojen görünümlü lenf nodülleridir.
Sekonder Folikül: Merkezi açık (germinal merkez), perifer kısmı (manto) koyu boyanan lenf nodülleridir.
Parakorteks: Yüksek endotelli venülleri (HEV) içeren medullaya yakın iç korteks bölümüdür.
Medulla
Lenfosit, makrofaj ve plazma hücrelerinden oluşan medullar kordonlar ve medullar sinüslerden oluşur.
Trabeküller hem medullayı bölmelere ayırır hem de medullayı besleyen kan damarlarını taşır.
Lenfatik Sinüsler ve Lenfin Akış Yönü
Afferent lenfatik damarlar, lenf nodunun konvenks (dış bükey) yüzeyindeki kapsülden giriş yaparak subkapsüler (marjinal) sinüslere boşalır.
Subkapsüler sinüsler, trabeküllerle ilişkili trabeküler sinüslere; trabeküler sinüsler de medulladaki medullar sinüslere boşalır.
Medullar sinüslerden geçen lenf sıvısı, hilum(s)daki (iç bükey yüzey) efferent lenfatik damarlar aracılığıyla lenf nodunu terk eder.
TONSİLLER
Farinks düzeyinde, örtü epitelinin altına yerleşmiş lenf nodülü topluluklarıdır.
Tonsiller, altı tanedir ve Waldeyer’in Halkası olarak bilinen halkasal düzlemde yerleşmişlerdir.
Lingual tonsil
Palatin tonsil (2 adet)
Tubal tonsil (2 adet)
Faringeal tonsil
Tonsillerin ağız boşluğuna bakan üst kısımları örtü epiteliyle, alt kısımları ise kapsül benzeri bağ dokusu ile kaplıdır. Kapsül benzeri bağ dokusu, ağız boşluğuna doğru trabeküller oluşturur.
Tonsillerin afferent lenfatik damarları yoktur. Ancak, efferent lenfatik damarlar ile drene olur.
Palatin tonsiller
Ağız boşluğuna bakan yüzeyi, keratinsiz çok katlı yassı epitel ile döşelidir.
Yüzey alanını artırmak ve bağışıklık cevabını güçlendirmek amacıyla, tonsillar kriptalar adı verilen girintiler bulunur.
Epitelin altında çok sayıda primer ve sekonder lenf nodülü izlenir.
TİMUS
Timus iki lobdan oluşur. Loblar, dıştan fibröz bağ dokusundan oluşan ince bir kapsül ile çevrilidir. Kapsül organın içerisine trabeküller (septumlar) göndererek organı lobüllere ayırır.
Bağ dokusu yapısındaki trabeküllerin içerisinde kan damarları, lenfatik damarlar ve sinirler uzanır.
Her lobül dışta koyu boyanan korteks ve içte açık boyanan medulladan oluşur. Komşu lobüllerin medullaları birbirine karışabilir.
Medulla bölgesinde konsantrik dizilmiş, merkezde dejene epitelyal retiküler hücrelerden oluşan Hassal (timik) cisimcikleri bulunur. Hassal cisimciklerinin sayısı yaşla birlikte artar.
DALAK
Dalağı dıştan fibröz bağ dokusu yapısında kapsül çevreler. Kapsül, organ içerisine trabeküller gönderir.
Dalakta, diğer lenfoid organlardan farklı olarak, korteks ve medulla bulunmaz.
Anatomik görüntüsüne bağlı olarak dalak iki kısımdan oluşur:
Beyaz Pulpa: Periferinde santral arteriyolün yer aldığı lenfoid foliküllerden oluşur.
Kırmızı Pulpa: Dalağın büyük kısmını oluşturur. Yapısındaki eritrositlerden dolayı kırmızı renklidir. Kırmızı pulpada iki yapı gözlenir:
Dalak (Billroth) Kordonları: Düzensiz ve farklı hücre kümelerinden oluşur.
Venöz Sinüzoidler: Yaşlı eritrositlerin yıkıma uğradığı dalak bölümüdür.
kaynağı değiştir]
LENF NODU
Yapısal olarak fasulyeye benzer. Kapsül, korteks ve medulla olmak üzere üç kısımdan oluşur.
Organı dıştan saran kapsül, fibröz bağ dokusu yapısındadır.
Kapsül, organın içerisine trabeküller (septumlar) gönderir. Ancak, bu trabeküller organı loblara ve lobüllere ayırmaz.
Korteks iki kısımdan oluşur:
Süperfisyal Korteks: Lenf nodüllerinin yerleştiği, kapsüle yakın olan yüzeyel korteks bölümüdür. Lenf nodülleri iki tiptir:
Primer Folikül: Koyu renkli, homojen görünümlü lenf nodülleridir.
Sekonder Folikül: Merkezi açık (germinal merkez), perifer kısmı (manto) koyu boyanan lenf nodülleridir.
Parakorteks: Yüksek endotelli venülleri (HEV) içeren medullaya yakın iç korteks bölümüdür.
Medulla
Lenfosit, makrofaj ve plazma hücrelerinden oluşan medullar kordonlar ve medullar sinüslerden oluşur.
Trabeküller hem medullayı bölmelere ayırır hem de medullayı besleyen kan damarlarını taşır.
Lenfatik Sinüsler ve Lenfin Akış Yönü
Afferent lenfatik damarlar, lenf nodunun konvenks (dış bükey) yüzeyindeki kapsülden giriş yaparak subkapsüler (marjinal) sinüslere boşalır.
Subkapsüler sinüsler, trabeküllerle ilişkili trabeküler sinüslere; trabeküler sinüsler de medulladaki medullar sinüslere boşalır.
Medullar sinüslerden geçen lenf sıvısı, hilum(s)daki (iç bükey yüzey) efferent lenfatik damarlar aracılığıyla lenf nodunu terk eder.
TONSİLLER
Farinks düzeyinde, örtü epitelinin altına yerleşmiş lenf nodülü topluluklarıdır.
Tonsiller, altı tanedir ve Waldeyer’in Halkası olarak bilinen halkasal düzlemde yerleşmişlerdir.
Lingual tonsil
Palatin tonsil (2 adet)
Tubal tonsil (2 adet)
Faringeal tonsil
Tonsillerin ağız boşluğuna bakan üst kısımları örtü epiteliyle, alt kısımları ise kapsül benzeri bağ dokusu ile kaplıdır. Kapsül benzeri bağ dokusu, ağız boşluğuna doğru trabeküller oluşturur.
Tonsillerin afferent lenfatik damarları yoktur. Ancak, efferent lenfatik damarlar ile drene olur.
Palatin tonsiller
Ağız boşluğuna bakan yüzeyi, keratinsiz çok katlı yassı epitel ile döşelidir.
Yüzey alanını artırmak ve bağışıklık cevabını güçlendirmek amacıyla, tonsillar kriptalar adı verilen girintiler bulunur.
Epitelin altında çok sayıda primer ve sekonder lenf nodülü izlenir.
TİMUS
Timus iki lobdan oluşur. Loblar, dıştan fibröz bağ dokusundan oluşan ince bir kapsül ile çevrilidir. Kapsül organın içerisine trabeküller (septumlar) göndererek organı lobüllere ayırır.
Bağ dokusu yapısındaki trabeküllerin içerisinde kan damarları, lenfatik damarlar ve sinirler uzanır.
Her lobül dışta koyu boyanan korteks ve içte açık boyanan medulladan oluşur. Komşu lobüllerin medullaları birbirine karışabilir.
Medulla bölgesinde konsantrik dizilmiş, merkezde dejene epitelyal retiküler hücrelerden oluşan Hassal (timik) cisimcikleri bulunur. Hassal cisimciklerinin sayısı yaşla birlikte artar.
DALAK
Dalağı dıştan fibröz bağ dokusu yapısında kapsül çevreler. Kapsül, organ içerisine trabeküller gönderir.
Dalakta, diğer lenfoid organlardan farklı olarak, korteks ve medulla bulunmaz.
Anatomik görüntüsüne bağlı olarak dalak iki kısımdan oluşur:
Beyaz Pulpa: Periferinde santral arteriyolün yer aldığı lenfoid foliküllerden oluşur.
Kırmızı Pulpa: Dalağın büyük kısmını oluşturur. Yapısındaki eritrositlerden dolayı kırmızı renklidir. Kırmızı pulpada iki yapı gözlenir:
Dalak (Billroth) Kordonları: Düzensiz ve farklı hücre kümelerinden oluşur.
Venöz Sinüzoidler: Yaşlı eritrositlerin yıkıma uğradığı dalak bölümüdür.
Retiküler bağ dokusu ince retiküler lifler (retikülin) düğüm içinde destekleyici bir ağ oluşturur.[2]
Lenf düğümü kapsülü, bir miktar düz kollajen lifler ile yoğun düzensiz bağ dokusu'ndan oluşur ve iç yüzeyinden bir dizi membranöz süreç veya trabekül uzanır. Trabeküller içe doğru geçerek düğümün merkezine doğru yayılır, çevre ile düğümün merkezi arasındaki boşluğun yaklaşık üçte biri veya dörtte biri kadardır. Bazı hayvanlarda, düğümün periferik veya kortikal kısmını bir dizi bölmeye (nodüllere) bölmek için yeterince iyi işaretlenmiştir, ancak insanlarda bu düzenleme açık değildir. Kapsülden çıkan daha büyük trabeküller daha ince bantlara bölünür ve bunlar düğümün merkezi veya medüller kısmında bir ağ çalışması oluşturmak üzere birbirine geçer. Birbirine geçen trabeküllerin oluşturduğu bu trabeküler boşluklar, uygun lenf nodu maddesini veya lenfoid dokuyu içerir. Ancak, düğüm hamuru (İngilizce:node pulp) boşlukları tamamen doldurmaz, ancak dış kenarı ile çevreleyen trabeküller arasında bir kanal veya boyunca eşit genişlikte bir boşluk bırakır. Buna subkapsüler sinüs (lenf yolu veya lenf sinüsü) denir. Karşısında, çoğunlukla dallanan hücrelerle kaplı bir dizi daha ince retiküler lif trabekülleri vardır.