Triger Kayışı Nedir?
Motorlarda, krank milinden, eksantrik miline hareket ileten, krank mili ile eksantrik milin hareket zamanlama senkronizasyonunu sağlayan kayışa Triger kayışı denir. Esas olarak, motorun üst yarısını (silindir kafası, valfler) alt yarısı (karter, piston) ile senkronize halde tutar.
“Timing Belt” yani zamanlama kayışı ve “Camshaft Belt” Egzantrik mili kayışı olarak adlandırılmaktadır. Motorun tasarımına göre pek çok durumda devirdaim pompası da hareketini triger kayışından alır.
Bir triger sistemi, kayış, gergi bilyası ve devirdaim pompasından oluşur. Değişim zamanı geldiğinde hepsi aynı anda değiştirilmelidir. Kullanılan parçalardan birisi bile arızalansa, senkronizasyon bozulacağı için set olarak değiştirilmelidir. Aksi taktirde değişen parça diğer parçaların dağılmasına sebep olacaktır.
Bir aracın triger kayışı koparsa sürücüyü yolda bırakır ve bir çekici tarafından yerinden kaldırılır. Triger kayışının kopması motorda ağır hasar ve binlerce liralık tamir faturaları anlamına gelebilir.
Triger Kayışı Neden Kopar?
Triger kayışı genellikle iki nedenden dolayı kopar.
Yaş / Kilometre
Triger kayışı genellikle kauçuk malzemeden yapılır. Motordaki dişlileri, kasnakları kontrol etmek için kayışın bir tarafı dişlidir. Yıla ve kilometreye bağlı olarak, motor içindeki ısınma ve sürtünme nedeni ile kauçuk malzeme zamanla aşınır. Lastik dişler aşınabilir ve artık dişlileri kavrayamaz. Bu genellikle triger kayışının kaymasına ve motora zarar vermesine neden olur.
Triger kayışı aşırı gerilme ile zamanla çatlamaya başlayabilir. Malzeme çatladığında, kayışta kopma riski daha yüksektir.
Devirdaim Pompası Kitlenmesi
Devirdaim pompası hareketini triger kayışından alır. Devirdaim pompası bir arıza durumunda kitlendiği taktirde triger kayışını koparacak kadar güçlü bir kuvvet oluşturur.
Devirdaim pompasının kitlenmesi genellikle soğutma sisteminde meydana gelen bir problemden kaynaklanır. Bu nedenle soğutma sisteminin bakımları düzenli olarak yaptırılmalı ve mutlaka antifiriz kullanılmalıdır. Düzenli yapılacak kontroller triger kayışındaki erken aşınma ve yıpranmaları saptamanızı sağlar.
Triger Kayışı Ne Zaman Değiştirilir?
Triger kayışının ömrü ile kilometreye kadar çıkabilir. Ancak ülkemizde işi garantiye almak için genellikle aracına göre , veya kilometre aralığında değiştirilir. Önerilen aralığı aracınızın bakım programında bulabilirsiniz. Kilometre dolmasa bile kayış 4 yılda bir mutlaka değiştirilmelidir. Bu durum bazı araçlarda 5 yıla kadar çıkabilmektedir.
Triger Kayışı Koparsa Ne Olur?
İki tip motor zamanlaması konfigürasyonu vardır: interference ve non-interference. Interference tip bir motorda supaplar, pistonlar ile aynı silindir içerisinde bulunur. Triger kayışı koptuğu taktirde supapların zaman aralıkları bozulur. Zamanlaması bozulan supaplar kapalı olması gerekirken açık kalır. Açık kalan supaplara pistonlar çarpar ve eğilmesine sebep olur. Bu çarpma sonucu pistonlarda hasar görür. Kopan parçalar yanma odasına düşerek silindir bloğuna zarar verir. Bu durumda motorun komple rektefiye görmesi gerekebilir.
Non-interference bir motorda, pistonlar ve supaplar aynı alanı işgal etmez, bu nedenle triger kayışı kopsa bile supaplarda veya silindir bloğunda bir hasar meydana gelmez. Yeni bir kayış takılarak yola devam edilir.
İletişime Geçin
Bakım Fiyatları
Triger kayışı nedir sorusunun cevabı, triger kayışı koparsa ne olur sorusu ile birlikte irdelenmelidir. Triger kayışı ne zaman değişir sorusunun cevabını bildiğinizde araç arızası yaşamamak adına gerekli tedbirler alınabilir. Triger kayışı ömrü ne kadar sorusuna cevap bularak da aracınızı ne zaman değişim için götürmeniz gerektiğini tayin edebilirsiniz. Triger kayışı ömrü ne kadar ve buna benzer soruların cevapları yazımızın devamında.
Triger kayışı, aracın motor bölümünde bulunan ve en önemli parçalarından biridir. Söz konusu kayış, motorun dönüsünü sağlayan ve motorun diğer parçalarla senkronize şekilde çalışmasını sağlayan önemli bir ekipmandır. Her malzemede olduğu gibi triger kayışının kullanımında da belirli bir malzeme ömrü vardır. Aracın markası ve yapımında kullanılan malzemelere göre değişse de genellikle triger kayışı ömrü 3 yıldır. Bunun yanında 90 bin km de triger kayışı ömrü olarak baz alınabilir. 3 yıl ya da 90 bin km yol kriterlerinden hangisi önce dolarsa kayışın değişimi için buna göre girişimde bulunabilirsiniz.
Triger kayışının kopması, yaygın olarak karşılaşılan bir sorundur. Bu denli önemli bir parçanın sıyrılması ya da kopması araca çok ciddi zarar verir. Kayışın sıyrılması durumunda aracın motor gücü düşer. Kopması durumunda ise aracın hareket etmesi mümkün değildir. Ayrıca motor ekipmanlarından çok büyük bir kısım, kayış kopmasından dolayı zarar görür ve değişmesi gerekir. Bu hasar da araç sahibinde maddi-manevi yıpranma olarak kendini gösterir.
Triger kayışı koptuğunda aracın motor aksamındaki önemli parçaların ve triger setinin değişmesi gerekir. Bu parçalar araç için hayati öneme haiz olmakla birlikte son derece pahalı parçalardır. İşçilik giderlerini de düşündüğünüzde cebinizden yüklü bir meblağ çıkacağını söyleyebiliriz.
Triger kayışının değişim süreci, çalıştığınız ustanın tecrübesi ile ilgili bir durumdur. Genellikle bu değişim saatlik bir sürede tamamlanır. Triger setinin değişmesi esnasında başka parçaların da sorunlu olduğu tespit edilirse bunların da değişmesi gerekebilir. Tabi bu durumda triger değişimi için ayrılan süre de uzayacaktır.
Bazı araçlarda triger kayışı yerine triger zinciri vardır. Her iki parça da motorda aynı işlevi görür. Aracın marka ve model özelliklerine göre triger setinin orijinal parça ile değişmesine özel önem verilmesi gerekir.
Aslında, bir triger kayışının yıprandığını yada arızalı olduğunu anlayabilmek çok da kolay değildir.
Kolay olmadığı için üreticiler belirli bir zaman ve km. de triger kayışı değiştirmemizi önerirler.
Bazen triger kayışı herhangi bir arıza yada uyarı işareti olmadan da kopabilir.
Triger kayışının yıprandığını anlamak zor olsa da birkaç işareti bilmek, triger kayışınız kopmadan önlem almanızı sağlayabilir.
İşte O İşaretler…
Triger kayışı aşınmaya başladığında, motorun içinde bir tıkırtı sesi çıkarabilir. Bu sesi duyduğunuzda, en kısa sürede bir oto servisine uğramanız sizin için iyi olur.
Tecrübeli bir motor ustası, sesin kaynağını ve sebebini size söylecektir. Çünkü motordan gelen her tıkırtı sesi triger kayışına işaret etmez. Bu ses aynı zamanda düşük yağ basıncının veya motorun uygun miktarda yağlamaya sahip olmadığının bir göstergesi olabilir.Aşınmış bir triger kayışı, motorun ateşleme hızını da etkileyebilir.
Triger kayışı bazen, eksantrik mili tahriki üzerinde kayar ve bir silindirin olması gerekenden daha erken açılmasına veya kapanmasına neden olur. Bu, tekleme durumuna neden olabilir ve kısa süre içinde değiştirilmezse, triger kayışı koparak ciddi motor masraflarına sebep olur.Triger kayışı kapağından sızan yağ genellikle motorun aşırı ısınmasına neden olur ve triger kayışını zamanından önce aşındırabilir.
Bu aşınma neticesinden kopan bir triger kayışıyla karşılaşmamak için yağ sızıntılarını dikkate almanızı tavsiye ediyoruz.Triger kayışı, pistonların ve motor valflerinin hareketini senkronize eder. Triger kayışının aşınması ve yıpranması bu senkronizasyon sürecini etkiler. Bu durum aracın motor performansını olumsuz etkiler.
Eğer, aracınızın hızlanmak için zorlandığını hissederseniz bunun sebebi triger kayışının yıpranması ve aşınması olabilir. Hafife almayın ve kısa sürede bir oto servisine aracınızı gösterin.Triger kayışı, kopana kadar bir işaret vermeyebilir.
Triger kayışının kullanım ömrünü km. ve zaman açısından bilmeniz gerekir.
“Triger kayışı değişim maliyeti için Pratik Araba' yı arayabilirsiniz.”
Triger kayışının düzgün çalışması için, triger kayışı gergisi tarafından kontrol edilen belirli bir gerilim altında olması gerekir.
Aracınızın uzun ömürlü olması için orjinal yada OEM(Orijinal Ekipman Üreticisi) onaylı yedek parça kullanılmalı ve arıza tespitinin çok iyi yapılması dikkat etmeniz gereken en önemli husustur.
PratikAraba ekibi olarak ' den günümüze uzanan tecrübe ve bilgi birikimiyle aracınız için doğru yedek parçayı ve doğru hizmeti sağlayacağımıza inanıyoruz.
Triger Zinciri Kopar mı ve Ne Zaman Değişir?
Motorun içindeki ateşleme sisteminin başarılı bir şekilde çalışması için motorun gerekli miktarda hava ile yakıt karışımına ihtiyacı olmaktadır. Bu ihtiyacın karşılanması için motor valflerinin yerinde ve doğru şekilde açılması gerekmektedir. Valflerin tam zamanında açılıp kapanabilmesi için ise krank mili adı verilen mil ile eksantrik yani triger milinin aynı hızda birlikte dönmesi gerekmektedir. Bu dönme sonucu oluşan senkronizasyon triger zinciri tarafından sağlanmaktadır. Bu nedenle ikili zamanlamanın tam zamanında olması gerekmektedir.
Triger zincirinin kopma ihtimali vardır. Böyle bir ihtimal aracın motorunda büyük problemlere yol açabilmektedir. Yani bu milin kopması ile birlikte krank mili ile triger milinin dönme zamanı bozulur motorun yanma sistemi bozulur. Böyle bir durum ile karşılaşıldığında ise piston ile valfler birbirine çarpabilir. Bu nedenle zamanında değiştirilmeyen triger zinciri kopabilir ve çok ciddi hasarlar çıkmasına sebep olur.
Triger Zinciri Değişir mi ve Ne Zaman Değişir?
Bu zincirin yağlanmasına gerek yoktur. Belirli periyotlarda bakımına gerek duyulmamaktadır. Bu zincir araçta kullanılan motor yağı tarafından düzenli olarak yağlanır. Bu sebeple düzenli motor bakımının yapılması, triger zinciri bakımının da yapıldığı anlamına gelmektedir. Yani düzenli bakımlar bu kayış içinde önemlidir. Eğer gereğinden az motor yağı olursa bu zincir esner ve kırılır.
Triger kayışının ömrünün uzaması için araç motor yağ bakımının zamanında yapılması gerekmektedir. Hem de bu işlemin kaliteli ve doğru bir motor yağı ile yapılması gerekir. Bunun için doğru yağ ve doğru miktar önem arz etmektedir. triger zinciri değişebilen ekipmanlar arasında bulunmaktadır. Bu aracın marka, model ve kilometresine göre değişiklik gösterebilir. Araç bakım zamanları ile triger zincirinin değişim zamanı birbiri ile aynı olmayabilir.
Triger zincirinin değişme zamanı iyi takip edilmelidir. Eğer motordan bir ses geliyorsa en kısa zamanda bir uzmana başvurulması gerekir. Çünkü bu aracın triger zincirinin değişmesi gerektiği anlamına gelebilir. Aynı zamanda aşınmış bir zincir motorun performansını etkiler. Hatta araç çalışırken zorlanabilir. Motorun ateşleme zamanı geç olabilir. Aynı zamanda triger zincir değişimi ekonomik yakıt kullanımı sağlar.
Eğer araçtan tıkırtı şeklinde ve sert bir ses hissedilirse triger zincirinin değişmesi gerektiği anlamına gelir. Çünkü bu ses zincir gergisinden kaynaklı olabilir. Aynı zamanda motor arıza ışığı yandığı zamanda değişim gerektiği anlaşılabilir. Aracın kilometre olarak bini bulması halinde bu zincir değiştirilmelidir. Bazı modellere göre bu değer daha da aşağı çekilebilir.