Emre DEVECİ
Yayınlanma: - 29 Mart Güncellenme:
Merkez Bankası (TCMB) dün olağan genel kurul toplantını yaparken, yılına ait faaliyet raporunu da kamuoyu ile paylaştı. ’da dibe vuran İngiltere’de saklanan altın miktarında yılındaki sert artış dikkat çekti.
yılı brüt kârının 93,3 milyar TL, vergi giderinin 21,3 milyar TL, net dönem kârının 72 milyar TL olduğu belirtilen raporda, TCMB’nin altın rezervi ve bu rezervin saklandığı yerlerin detayı da paylaşıldı.
TCMB’nin altın rezervi, ’de ,1 tonluk artışla ,8 tona yükseldi. TCMB’nin altın rezervinin toplam değeri de ’de ,5 milyar TL iken ’de ,3 milyar TL’ye ulaştı.
TCMB’nin kendi malı olan altın miktarı da ’de ,1 tonluk artışla tona yükseldi. “Bankalar zorunlu karşılık altını” olarak TCMB rezervine eklenen altın miktarı ’de 16,5 ton artışla ,5 tona, Hazine altını 5,8 ton artışla 50,1 tona, “Bankalar serbest altın deposu” miktarı da 8,5 ton artışla 16,3 tona yükseldi.
TCMB’nin İngiltere Merkez Bankası’nda (BoE) sakladığı altın rezervi miktarı ’de ,7 ton iken, ’de 97,8 ton artışla ,5 tona yükseldi. ’te ,5 ton olan bu rakam, ’da 48,9 tona kadar gerilemiş, sonra tekrar artışa geçmişti.
TCMB’nin kendi kasasında sakladığı altın miktarı, ’de 34 tonda sabit kalırken, Borsa İstanbul’da saklanan miktar 21,2 ton artışla ,9 tona yükseldi.
TCMB’nin altın rezervlerini saklama için yurt dışında sadece İngiltere’yi tercih ediyor. ABD Merkez Bankası’nda saklanan altın miktarı, yılında 28,7 ton iken ’de sıfırlanmıştı.
Merkez bankalarının bankası konumundaki İsviçre’deki Uluslararası Ödemeler Bankası’nda (BIS) ’de 18,7 ton olan TCMB altın rezervi miktarı, ’de sıfırlanmıştı. Sonraki yıllarda durum değişmedi.
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, 8 Temmuz tarihinde partisinin il başkanları toplantısında yaptığı konuşmada TCMB altınlarına da değinmişti.
“Gece yarısı operasyonlarıyla döviz kurunu harekete geçirerek kur üzerinden faizleri ve enflasyonu yükselterek ülkemizi ekonomik krizlerin altında ezmek için defalarca atağa kalktılar” sözleriyle ülke ekonomisindeki sorunların kaynağı olarak yurt dışına işaret eden Erdoğan, “Biz yurt dışındaki altınların tamamını ülkemize getirmek ve döviz rezervlerimizi güçlendirmek suretiyle bu saldırılara karşı hazırlığımızı önceden yapmıştık” demişti.
Son yıllarda ABD ile Türkiye arasındaki ilişkilerin gerilmesi ve ABD’den gelen yaptırım adımları, TCMB’nin altınlarının yurt dışından yurt içine taşınmasında etkili olmuştu.
ABD ve İngiltere’nin yaptırım uyguladıkları ülkelerin döviz ve altın rezervlerine el koymaları, dünyada merkez bankalarını farklı arayışlara itti.
Dünyada vadeli altın işlemleri için New York, spot altın işlemleri için ise Londra öne çıkıyor. Merkez bankaları, swap dahil çeşitli finansal operasyonları daha hızlı yapmak için genellikle altın rezervlerinin bir bölümünü bu iki finans kentinde saklıyor.
İlginizi ÇekebilirMerkez Bankası, deprem yardımını onayladıİlginizi ÇekebilirMerkez Bankasının Hazineye aktaracağı para miktarı belli olduİlginizi ÇekebilirKalan yabancıyı da yeni ekonomi modeli kaçırdıABDAKPAltınCumhurbaşkanıİngiltereistanbulİsviçreMerkez BankasıNew YorkRecep Tayyip ErdoğanTürkiye
Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, TCMB bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda milletvekilleri tarafından yöneltilen soruları yanıtladı.
“MERKEZ BANKASI’NIN REZERVLERİ GÜÇLÜ OLDUĞU ZAMAN MÜDAHALE ANLAMINDA ÇOK DAHA GÜÇLÜ BİR KONUMDA OLACAK”
“’den sonra uygulanan yeni model ile milyar dolar bu ülke SWAP’lardaki parayı ödedi” diyen Kavcıoğlu, “ Ağustos’undan sonraki kur hareketlerindeki esas nedenlerden biri. Dolayısıyla biz, kalıcı olarak fiyat istikrarını sağlama, yeni Türkiye Ekonomi Modelinde ifade ettiğimiz şey, rezervlerin yükseltilmesi. Dolayısıyla Merkez Bankası’nın rezervleri güçlü olduğu zaman, piyasa hareketlerini kontrol etme ve müdahale anlamında çok daha güçlü bir konumda olacak” diye konuştu.
“BÜTÜN DÜNYADAKİ MERKEZ BANKALARININ YAPTIĞI ŞEYİ, TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI BİR SUÇ İŞLEMİŞ GİBİ AÇIKLAMAK GERÇEKTEN DOĞRU DEĞİL”
Bir yıllık süreçte merkez bankalarının müdahale ettikleri bilgisini veren Kavcıoğlu, “Bütün ülkelerin merkez bankalarının dengelerinde bozulma oldu. 1 trilyon milyarlık rezerv erimesindeki neden bu. Merkez bankalarının rezerv yapma amacı piyasada bir dengesizlik olduğunda piyasaya müdahale etmektir. Bütün dünyadaki merkez bankalarının yaptığı şeyi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası bir suç işlemiş gibi açıklamak gerçekten doğru değil” ifadelerini kullandı.
“UYGULAMALARIMIZ SONUCUNDA SÜRDÜRÜLEBİLİR FİYAT İSTİKRARININ SAĞLANMAMASI KAÇINILMAZ”
Kavcıoğlu, “Piyasa faizleri çok makul bir seviyeye gelmiştir, politika faizi de aynı şekilde. Kur stabil hale gelmiştir. Rezervlerimiz yine aynı şekilde artarak devam etmektedir. Bütün bu uygulamalarımız sonucunda sürdürülebilir fiyat istikrarının sağlanmaması kaçınılmaz” dedi.
“YIL SONU ALTIN REZERVİ HEDEFİMİZ TON”
Yastık altı altını teşvik eden kararlar aldıklarını hatırlatan Kavcıoğlu, “Rezervlerimizin artmasında önemli kararlar. Kur Korumalı Mevduatı söylememi istiyorlar. Ama ben altın da topluyorum. Onu söyleyeyim. Biz altını rezerv olarak verene prim veriyoruz. Altına da ne kadar veriyorsunuz? Bunu da bir servet transferi gibi düşünüp farklı yorumlar yapabilirsiniz. Bunların hepsini rezerv yönetimi içinde düşündüğümüzde bugün Merkez Bankası’nın bir yıl öncesine göre ton rezervi artmış durumda. İnşallah bizim planımız yıl sonunda altın rezervi hedefimiz ton. Dünyada ilk 5’e gireceğiz rezervlerimizin yükselmesi noktasında. Şu an ton civarında. Hedeflediğimizin biraz altındayız. Bir ayımız var. olmasa da ’e yakın bir rakamla hedefimizi yakalayacağız. Altın rezervimiz tona geldi. ’i banka malı. Hazine ile ’u direkt bizim. Bankaların farklı amaçlarla depolarda tuttukları da var. Dolayısıyla bizim şu anda altın rezervimizi ton olarak söyleyebiliriz. Yıl sonu hedefimiz de ton. Bir yılda tona yakın rezerv artışı sağladık. Bu da dünyada en fazla altın rezervi artıran bankalardan biriyiz” diye konuştu.
“BUNLARIN HEPSİNİ AÇIKLAMAK ÇOK DOĞRU DEĞİL”
Kavcıoğlu, konuşmasına şöyle devam etti:
“Rusya-Ukrayna savaşının çıktığı gün, savaş Türkiye’de çıktığı gibi altın ve dövize talep oldu. Döviz karşılığı altın satıyoruz biz. O gün TL karşılığı altın satma kararı aldık. Hiç altın satmadan o günü geçirdik. Sadece karar aldık. Bir anda altının bir yerde kaldı ve talep kesildi. Bunu bazen yapmak zorundasın. Bunlar rezerv yönetimi. Siz çıkıp, ‘dövizle altın satıyordunuz, neden bugün TL ile altın sattınız’ diye sorgularsanız, bu piyasa dinamikleri ile Banka Meclisi’nin bize verdiği yetkileri sorgulamış olursunuz. Bunların hepsini açıklamak çok doğru değil.”
ANKARA - İbrahim Yılmaz
AA muhabirinin Dünya Altın Konseyi verilerinden derlediği bilgilere göre, Türkiye altın rezervlerini son 10 yılda önemli oranda artırdı. Türkiye'nin altın rezervi yılının 3. çeyreğinde ,10 ton seviyesinde bulunurken, söz konusu rakam yılının 3. çeyreğine kadar dikkate değer bir değişim göstermedi.
Türkiye bu tarihten itibaren altın rezervlerini ciddi oranda artırdı ve bu rakam 1 yıl sonra ,35 tona kadar yükseldi. Ülkenin altın rezervi bu tarihten artmaya devam ederek, yılının ilk çeyreğinde ,86 tona, yılının 3. çeyreğinde ,25 tona ulaştı.
Gelişmekte olan ülkeler parayı altına yatırıyor
Yükselen petrol ve doğalgaz fiyatlarına paralel olarak gelirlerini hızla artıran ülkelerden biri olan Rusya, gelişmekte olan ülkeler arasında altın rezervlerini en çok artıran ülke oldu. Rusya söz konusu dönemde rezervlerini yüzde artırarak ,1 tondan bin 15 tona çıkardı.
Son 10 yıllık dönemde rezervlerinde büyük artış yaşayan ülkelerden biri de yüzde 'ün üzerindeki artışla Brezilya oldu. Brezilya'nın altın rezervleri söz konusu dönemde 33,59 tondan 67,20 tona çıktı.
Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi ve önemli altın rezervine sahip ülkelerden birine sahip olan ülkelerden biri olan Çin'de de durum farklı değil. Ülke, son 10 yıllık süreçte altın rezervlerini yüzde 75 artırarak, tondan bin 54 tona yükseltti. Altının günlük yaşamda en çok kullanıldığı ülkelerin başında yer alan Hindistan'da da altın rezervini 10 yılda yüzde 55 artırmış bulunuyor. Ülkenin rezervleri bu dönemde ,7 tondan ,7 tona kadar yükseldi.
Son 10 yıllık süreçte Arjantin de rezervlerini yüzde 12 miktarında artırdı. Ülke rezervini bu dönem içerisinde 55 tondan 61,74 tona çıkardı.
Avrupa altından elini çekiyor
Son 6 yıldır küresel ekonomik krizin etkilerinden kurtulamaya çalışan Avrupa ülkelerinin altına olan taleplerinin azaldığı görülüyor. Avro Bölgesi'ndeki altın miktarı son 10 yıllık süreç içerisinde yüzde 12 azalarak 12 bin tondan 10 bin tona gerilerken, bu dönemde Avrupa Merkez Bankası'nın altın rezervlerindeki düşüş de dikkatlerden kaçmıyor. Bankanın altın rezervi son 10 yılda yüzde 34 azalarak ,8 tondan tona gerilemiş bulunuyor.
Bu dönemde Avrupa'nın önde gelen ekonomileri olan Almanya, Fransa ve İngiltere'de altın rezervi düşen ülkeler arasında yer alıyor. Son 10 yıllık süreçte Fransa'nın altın rezervi yüzde 19,4, Almanya'nın yüzde 1,2, İngiltere'nin ise yüzde 0,7 oranında düşüş gösterdi.
Ülkelerin yılın 3. çeyreği bazlı altın rezervi (ton)
Ülkeler | /3. çeyrek | /3. çeyrek |
Arjantin | 55,05 | 61,74 |
Avustralya | 79,75 | 79,85 |
Avusturya | ,50 | ,99 |
Brezilya | 33,59 | 67,20 |
Kanada | 3,39 | 3,05 |
Çin | ,98 | ,09 |
Kıbrıs Rum kesimi | 14,47 | 13,87 |
Çek Cumhuriyeti | 13,59 | 10,85 |
Danimarka | 66,55 | 66,55 |
Avrupa Merkez Bankası | ,87 | ,07 |
Fransa | ,01 | ,38 |
Almanya | ,24 | ,56 |
Yunanistan | ,59 | ,10 |
IMF | ,32 | ,04 |
Hindistan | ,75 | ,75 |
Endonezya | 96,45 | 78,07 |
İtalya | ,84 | ,84 |
Japonya | ,22 | ,22 |
Güney Kore | 14,13 | ,44 |
Kuveyt | 78,96 | 79,00 |
Malezya | 36,39 | 36,39 |
Meksika | 5,03 | ,52 |
Hollanda | ,46 | ,45 |
Portekiz | ,22 | ,48 |
Katar | 0,60 | 12,41 |
Rusya | ,16 | ,12 |
Suudi Arabistan | ,95 | ,90 |
Güney Afrika | ,82 | ,10 |
İspanya | ,34 | ,61 |
Türkiye | ,10 | ,25 |
Ukrayna | 15,88 | 41,68 |
Birleşik Krallık | ,50 | ,25 |
ABD | ,03 | ,46 |